с I 3,40 ZŁ W TYM 8%VAT Nr ISSN 0137-9526 770 137 Nr indeksu 348-570 30 952060 _ \ Weekend pod znakiem ' szczepień. Strona 4 £ 1 Ö 1 I Głos Pomorza Sobota-niedziela 31 lipca-1 sierpnia 2021 Powstanie Warszawskie. W Słupsku obchody rocznicy wybuchu bez inscenizacji STRONA 2 Mały i ślepy dziczek został uratowany przez myśliwego. Teraz wraca do zdrowia STRONA 4 10: Polscy siatkarze już w ćwierćfinale. W niedzielę ostatni mecz w grupie z Kanadą STRONA 10 ma Psychologia Dzieci to szczęście. I odpowiedzialna decyzja na całe życie strona 4 Gwiazda Wojciech Malajkat nie kłóci się z żoną o drobiazgi strona 7 Dziś12 stron pełnych ważnych i ciekawych tematów. Zapraszamy faserplast • , C-"J STAKO» Pogwarancyjny serwis okien i drzwi I regulacja okien i drzwi wymiana szyb, uszczelek naprawa niedomykających się okien konserwacja i smarowanie okuć a JS'f /V,,. • AUTOPROMOCJA IJpHf -лдщ» KONMGT ШШ w w-. . a JS'f /V,,. • SłERLECCY AEROSOL U SERVICE 9770137952060 02 Druga strona Glos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 31.07-1.08.2021 Pogoda w regionie Dzisiaj . 24°C 15°C - Niedziela 22°C we Poniedziałek 20°C i3°c Wiatr WSW 15 km/h Uwaga przelotne opady Wtorek 20°C i3°c Uwaga: Zachmurzenie i przelotne opady Щ Prenumerata V» Zadzwoń! 1 94 3401114 : W ~ m prenumerata.gdp apolskapress.pl prenumerata.gp24.pl -r-A Darmowa komunikacja tylko na kartę mieszkańca t&Cfcft Bogumiła Rzeczkowska bogumila.rzeakowska@polskapress.pl Od niedzieli 1 sierpnia w autobusach linii nr 1 i 2 komunikacji publicznej na terenie Ustki jedynym dokumentem uprawniającym ustczan do bezpłatnego przejazdu będzie Ustecka Karta Mieszkańca. - W pojazdach znajdują się czytniki, które odczytują zarówno plastikową kartę, jak i tę w wersji elektronicznej - informuje Eliza Mordal, rzeczniczka usteckiego ratusza. - Obecnie już 3129 mieszkańców złożyło wnioski o kartę. Ustecka Karta Mieszkańca ma postać plastikową oraz elektroniczną. Wniosek o kartę można złożyć elektronicznie poprzez portaljestemzustki.pl lub osobiście, w punktach wydawania kart: Urząd Miasta Ustka - Biuro Obsługi Interesantów, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (ul. Wyszyńskiego 3), Centrum Integracji Społecznej (ul. Wiejska 10), Szkoła Podstawowa nr l (ul. Darłowska 18), Ośrodek Sportu i Rozwoju (ul. Grunwaldzka 35). Z komunikacji publicznej, czyli autobusów linii nr l i 2 bezpłatnie mogą korzystać mieszkańcy, turyści, którzy uiścili opłatę uzdrowiskową oraz osoby niepełnosprawne.©® 77. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego W tym roku nie będzie inscenizacji wybuchu Powstania Warszawskiego Grzegorz Hilarecki grzegorz.hilarecki@polskapress.pl V W niedzielę. 1 sierpnia, w Słupsku odbędą się uroczystości 77. rocznicy Wybuchu Powstania Warszawskiego. Władze miasta zapraszają do udziału słupszczan i innych przebywających w tym czasie w Słupsku gości. Uroczystości odbędą się l sierpnia br. na pl. Powstańców Warszawy. Ogodz. 15.20 nastąpi wystawienie posterunku honoro-wego i pocztów sztandarowych. Nagodz. 15.30 zaplanowana jest msza. św. polowa. O godz.17.00 rozpoczną się miejskie uroczystości z udziałem władz samorządowych, posłówna SejmRP, środowisk kombatanckich, przedstawicieli wojska i służb mundurowych oraz mieszkańców. Odczytany zostanie apel pamięci, zaplanowano też wystąpienia okolicznościowe. Oddana zostanie salwa honorowa na cześć tamtych wydarzeń i pamięci ofiar, a następnie przybyłe delegacje złożą kwiaty pod pomnikiem. W tym roku nie będzie inscenizacji wybuchu powstania.©® / mm 2 шштлшИгтт itt^ Na Czytelników «Głosu Pomorza" czeka redaktor dyżurny pod numerem telefonu 510 026 924. Ze względu na pandemię nie spotykamy się w tedak^i. Wojciech Nowak wojciech.nowak@gp24.pl u KALENDARIUM 31 lipca Ш1 II wojna polsko-krzyżacka: wojska krzyżackie zdobyły i spaliły Gniezno, oszczędzając jedynie katedrę i klasztory. 1ШЭ Podczas pilnej operacji nocnej w szpitalu miejskim we Lwowie po raz pierwszy zastosowano skonstruowane przez Ignacego Łukasiewicza lampy naftowe. Ш4 Stefan Starzyński został mianowany na komisarycznego prezydenta Warszawy. №4 Dowódca AK gen. Tadeusz Bór-Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia 1 sierpnia powstania warszawskiego. LOTTO 29.072021 r.godz. 2130 MultiMulti:1,2.5.10.11,13.24, 33.40,46,49,52,53,54,55,59, 60,69,70,78 Plus 5 Ekstra Pensja: 18,24,25,31,35, +4 Ekstra Premia: 1,3,22,23,24, +2 Mini Lotto: 12,23,25,29,38 Kaskada: 2,3,4,7.9,12,14,16,18, 20,21,24 SuperSzansa: 4,1,5,4,8.6,5 30.072021 г.. godz. 14 Multj Multi: 1,3,4,11,15,20,23,29, 39,42,48,52,54,57.58,59,67, 74.75,78 Plus 20 Kaskada: 2.4.7,9.10,12,14,16,17, 18,19,22 SuperSzansa: 9,2,4,2,6,4,1 WALUTY 30.072021 USD 3.8410 ) EUR 4373K-) CHF 424440 GBP 53681 ) (+) wzrost ceny w stosunku o notowania poprzedniego (-) spadek ceny w stosunku do notowania poprzedniego AUTOPROMOCJA W 0410184516 Ł w Щ - ЧЩЬ л" 'ЩЩ MARKOS INVEST HOUSE WORTHINGTQN ШШШ JND.U»T»iSjS fłloRD EXPRESS ; Twvja, firwui też, „i "HTTJMS a4tcję! tel. 697 770173 Wioletta Antonowska Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Wydarzenia 03 Bezmyślni i pijani plażowicze uratowani Bogumiła Rzeczkowska ą bogumila.rzeakowska@gp24.pl UstkaRouy Dzięki piątkowej akcji ratowników na plaży w Ustce dwóch Ukraińców może dalej cieszyć się życiem. W Rowach natomiast ocalał nastolatek, a jego ojca udało się przywrócić do żywych. Ratownicy wyciągają z wody plażowiczów, którzy kąpią się na plażach nie-strzeżonych. bo w kąpieliskach strzeżonych wisi czerwona flaga. W piątek do dramatycznej sytuacji doszło na wysokości wejścia na plażę przy ławeczce Ireny Kwiatkowskiej w Ustce. - Około godziny 9.20 byliśmy jeszcze przed pracą - relacjonuje Piotr Wasilewski, kierownik us-teckich ratowników WOPR. -Na poranną zaprawę wybraliśmy najniebezpieczniejsze miejsce. I tam właśnie pomiędzy ostrogami zauważyliśmy mężczyznę. Drugiego już wciągało -■тЯфВМе-': T wmm Sytuacja w Ustce była groźna - nad morzem wieje porywisty wiatr i na Bałtyku są ogromne fale morze. Mężczyzna ten znajdował się około dwustu metrów od brzegu, jakieś sto metrów za rafą. Ratownicy popłynęli po niego skuterem i wyciągnęli na brzeg. Sytuacja była groźna, bo nad morzem wieje porywisty wiatr i na Bałtyku są ogromne fale. Mężczyzna, którego wciągało morze, był ledwie widoczny. Do akcji tej zaangażowano też ratowników ze straży pożarnej. Jak poinformował nas Piotr Basarab, rzecznik Komendy Miejskiej PSP w Słupsku, wyjechały cztery zastępy. Ze Słupska pędzili strażacy z pon- tonem. Zawrócono ich z drogi. Na miejsce przyjechali usteccy policjanci. - 18-letni obywatel Ukrainy, którego wyciągnęli z morza ratownicy WOPR, miał w organizmie promil alkoholu - mówi Monika Sadurska, rzeczniczka słupskiej policji. Piotr Wasilewski z kolei dodaje, że wyciągnięcie z wody tego mężczyzny pod palikamito interwencja, jakich wiele, bo plażowicze notorycznie łamią zakaz kąpieli w miejscach niedozwolonych. Jednak wUstce poważnych interwencji było już powyżej dwudziestu. Najbardziej dramatyczna - 9 lipca przed godziną 19, już po pracy ratowników, gdy nastolatka wciągnęła fala i chłopiec znalazł się pod wodą między głazami przy falochronie. Trafił do szpitala. Błyskawiczną akcję przeprowadzili też ratownicy z Rowów. - W czwartek fala była bardzo wysoka. Czerwona flaga. Około godziny 10.30 ratownicy zauważyli, że ojciec i syn, którzy bezmyślnie weszli do wody naplaży niestrzeżonej, nie są w stanie wrócić do brzegu. Ratownicy pobiegli w tamtym kierunku -mówi Marek Chadaj, koordynator Kąpieliska Rowy. - Chłopiec, koło 11-13 lat, został wyciągnięty całyi zdrowy, ale ojciec byłpod-topiony. Przejęła go karetka pogotowia, na szczęście przytomnego. Ratownicy zdążyli dobiec w samą porę. W tym roku w Rowach były już trzy poważne podtopienia. Jednak ludzie wciąż beztrosko, a nawet bezczelnie lekceważą polecenia ratowników. - Kiedy wywieszamy czerwoną flagę, plażowicze idą na plażę niestrzeżoną. Niektórzy potrafią powiedzieć nam wprost: „Wywieszacie czerwoną flagę, bo nie chce wam się pracować" - cytuje Marek Chadaj. - Nie myślą, że wten sposób dbamy o ich życie. Jednak gdy coś się stanie, wszyscy wołają ratowników. Dla nas to ogromny stres, bo musimy szybko pokonać odległość, wysokie fale, a w morzu - często nieznany teren. Takie sytuacje są również niebezpieczne dla ratowników. Czerwona flaga jest jak czerwone światło na skrzyżowaniu. Po prostu zakaz. Nieustannie apeluje też policja: - Przede wszystkimbądżmy rozsądni. Brak wyobraźni i lekceważenie podstawowych zasad bezpieczeństwa nad wodą może doprowadzić do tragedii -przestrzega Monika Sadurska. -Nie przeceniajmy swoich umiejętności w kontakcie z żywiołem i nigdy nie decydujmy się na kąpiel po spożyciu alkoholu. Mężczyzna, którego wciągało morze, był ledwie widoczny... Takich interwencji jest wiele, bo plażowicze łamią zakaz kąpieli w miejscach niedozwolonych AUTOPROMOCJA NAJLEPSZY SKLEP I USŁUGA Wybieramy najlepszy sklep i usługę lata! biscycie! złotych netto! ■»Intych fj{£f% ł Dla laureatów I miejsca - kampania reklamowa o wartości Ш f II miejsca- kampania reklamowa o wartości IH miejsca- kampania reklamowa o wartości Zgłoszenia przyjmujemy do 21 lipca. Szczegóły akcji na stronie Kontakt: Paweł Świątkowski, tel. 697770202, pawel.swiatkowski@>polskapress.pł 04 Wydarzenia Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Brawo! Mały i ślepy dziczek został uratowany przez myśliwego. I Ialinka wraca do zdrowia Magdalena Olechnowicz magdalena.olechnowia@gp24.pl Dwumiesięczny warchlak za-Nąkał się na podwórko myśliwego. Gdyby nie on. dzik prawdopodobnie skończyłby się szybką śmiercią. Tymczasem historia ma szczęśliwy finałi pokazuje. że myśliwi mają ogromne serce. Myśliwy z Suchorza - Waldemar Myszk - nie krył zdziwienia, gdy na swoim podwórku zobaczył małego dziczka. - Przyszedł mi dzik na podwórko, a dokładnie wszedł do chłodni, którą posiadam, ponieważ jestem myśliwym. Podchodzę sobie do niego - patrzę, a to taki pięciokilowy warchlak, około dwóch miesięcy. Jednak w ogóle nie reagował. Podnoszę go i okazuje się, że on jest ślepy. Kompletnie nic nie widzi. Prawdopodobnie locha chodziła z warchlakami, coś ją wystraszyło i się zerwała, a on jako ślepy, nie nadążył za nią i zgubił się. I pałętał się samotny po wsi -opowiada myśliwy. - Pomyślałem, że trzeba uratowaćtego malucha. W końcu my myśliwi nie tylko polujemy i pozyskujemy, ale także ratujemy. Niestety, nie było łatwo o pomoc. Myśliwy wykonał wiele telefonów do różnych fundacji, stowarzyszeń i służb, które powinny pomagać zwierzętom. Tymczasem dzik zdążył się już zadomowić na podwórku myśliwego i zaprzyjaźnić z rodziną. - Dzieci go już nawet nazwały - Halinka. Siedział sobie więc u mnie na ogródku w zagrodzie, jadł, pił wodę, co było pozytywne, bo oznaczało, że nie jest z nim tak źle - opowiada mężczyzna. - Niestety, nie było nikogo, kto chciałby tego dzika przygarnąć i się nim zająć. Każdy traktował go jakby był trędowaty. Żadna fundacja nie chciała go przyjąć, co było naprawdę przykre. Ostatecznie znaleźli się dobrzy ludzie, którzy okazali serce zwierzęciu. - Dzięki pani doktor weterynarz z Miastka - pani Paulinie Kańczugowskiej oraz Miasteckiemu Stowarzyszeniu „Bez- V *ШШШш <-■ -M Wiele osób o dobrych sercach zaangażowało się w pomoc warchlakowi. Dzieci myśliwego nazwały go pieszczotliwie Halinką domny kundelek" dzik trafił do kliniki na leczenie - mówi Waldemar Myszk. Teraz Halinka jest pod opieką pani weterynarz. - W momencie, kiedy odbieraliśmy dzika, miał zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc oraz wrzodziejącezapalenierogówki, dlatego nic nie widział. W tej chwili jest wtrakcie leczenia, jeśli chodzi o zapalenie górnych dróg oddechowych. Jest zdecydowana poprawa. Przestał kaszleć, pięknie pobiera pokarm -w tym zakresie jest wszystko w porządku - mówi Paulina Kań-czugowska, weterynarz. - Jeśli chodzi o owrzodzenie rogówki, to wtej chwili w prawym oku już zmętnienie schodzi i zaczyna widzieć. Sąjuż pierwsze reakcjeHa-linki na bodźce i na światło. Lewe oko jest cały czas wtrakcie leczenia. Jest poprawa, ale leczenie cały czas trwa. Już nie obija się o ściany i meble, efekty leczenia widać. Ale potrzeba jeszcze siedmiu, do dziesięciu dni przynajmniej, aby owrzodzenie rogówki w lewym oku wyleczyć. Miasteckie Stowarzyszenie „Bezdomny kundelek" przygotowuje dla Halinki specjalna zagrodę, gdzie będzie przebywała do czasu pełnego wyleczenia. - JaktylkoHalinkabędziego-towa, to przetransportujemy ją tam. Na razie jednak zakrapiamy jej oczy około siedmiu razy dziennie, więc jest wygodniej, kiedy mam ją na oku. Dziewuszka mieszka sobiewgabine-cie wyłożonym słomą i jest jej wygodnie - śmieje się pani doktor. - Dzisiaj Halinka była już napierwszymspacerze, wyprowadzana jest na szelkach i na smyczy. Jednak dbamy o to, aby miała kontakt ze środowiskiem i za bardzo nie przyzwyczaiła się do ludzi. Aby po wypuszczeniu do lasu, nie wędro-vrafaudo ludzi, ale jednak troszeczkę się ich bała. Po całkowitym leczeniu Halinka wróci do lasu. - Jest to zwierzę leśne, dziko żyjące, dlatego nie możemy go sobie po prostu zabrać z lasu, bo byłoby to kłusownictwo. Nadleśnictwo w Trzebielinie zostało poinformowane o tej sytuacji, aby wszystko było zgodnie z prawem. Nadleśnictwo wydało zgodę na leczenie. Jednak w przyszłości trafi do swojego naturalnego środowiska - wyjaśnia weterynarz. ©® Weekend szczepień. Bez kolejki i rejestracji Magdalena Olechnowicz magdalena.olechnowia@gp24.pl Samorządy i placówki zdrowia organizują akqe. które mają zachęcić do szczepień wszystkich. którzy do tej pory się nie zdecydowali. Mobilne punkty szczepień pojawiają się na piknikach. różnych imprezach w miastach i na wsiach, ale także przed kościołami czy na plaży. W ten weekend akcja „Słupsk się szczepi". W sobotę, 31 lipca, w Słupsku zorganizowana będzie akcja „Słupsk się szczepi". Apel o szczepienie się do słupszczan skierowała Krystyna Danilecka-Wojewódzka, prezydentka Słupska. Gdzie i kiedy? W sobotę, 31 lipca, każdy chętny będzie mógł zaszczepić się przeciwko Covid-l9 w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Słupsku i w Ustce. Są dwa punkty szczepień: w Słupsku w budynku „I" kompleksu szpitalnego przy ul. Hu-balczyków l oraz w Ustce w budynku szpitalnym przy ul. Mickiewicza 12. Oba punkty czynne będą w sobotę od godziny 8 do 20. Oba punkty mają zapewnione dyżury lekarzy. Dzięki temu dzieci w wieku 12-18 lat będą mogły być kwalifikowane do szczepień przeciwko Covid-i9 w godz. 8-20 w obu punktach szczepień. Oba punkty szczepień w Słupsku i w Ustce w sobotę będą przeprowadzać szczepienia szczepionkami Pfizer, AstraZeneca oraz Johnson & Johnson. Aby dodatkowo zainteresować pacjentów szczepieniem przeciwko Covid-i9, w tym dniu szpital rozszerza prowadzoną od początku lipca akcję „Badania za szczepienia". Akcja ta daje każdej zaszczepionej osobie możliwość wygrania vouchera na badania o komercyjnej wartości 65 zł. Codziennie do wygrania są dwa vo-uchery dla autorów najlepszych haseł promujących szczepienia. W dniu akcji „Słupsk się szczepi" szpital przeznaczy dla osób szczepiących się dodatkową, zwiększoną pulę pięciu voucherow na badania. Powszechny Punkt Szczepień „Sala Gimnastyczna w Słupsku" przy ul. Słowiańskiej 2 w sobotę czeka: na dzieci i młodzież w wieku 12-16 lat, w godzinach 8-12 (kwalifikację przeprowadza lekarz); na pacjentów starszych w godz. 8-18. W ofercie są szczepionki Pfizer oraz jednodawkowa szcze- pionka firmy Janssen (koncernu Johnson & Johnson). W tym dniu będzie można zaszczepić się przeciwko korona-wirusowi bez wcześniejszego zapisu. Wystarczy po prostu przyjść i pokazać dowód osobisty (wprzypadku młodzieży legitymację). - Sprawdzimy, czy masz aktywne e-skierowanie. Od razu wydrukujemy też certyfikat potwierdzający szczepienie (Unijny Certyfikat COVID). Przypominamy o możliwości szczepienia dzieci powyżej 12. roku życia szczepionką firmy Pfizer. Szczepić będą wyłącznie osoby uprawnione oraz przeszkolone, aprzed szczepieniem pacjent przejdzie standardową kwalifikację - zachęca Iwona Nierzwicka, kierownik Laboratorium Diagnostyka w Słupsku. Punkt Szczepień Powszechnych „Redzikowo Lodowisko" w Redzikowie l6c w sobotę szczepić będzie jednodawkową szczepionką Johnson & Johnson oraz Pfizerem. Szczepienia w kościele W niedzielę, 1 sierpnia, będzie można zaszczepić się przed kościołem pw. św. Józefa w Słupsku przy ul. Szczecińskiej 38. Punkt szczepień będzie w Domu Świętej Rodziny przy kościele w godz. 10-14.ЗО. Szczepić będzie wykwalifikowany personel medyczny. Szczepienia będą także w niedzielę, l sierpnia, w godzinach 9-13 przy kościele św. Wojciecha w Tuchomiu, przy ul. Jana Ш Sobieskiego. Nie jest konieczna wcześniejsza rejestracja. Wystarczy pojawić się na miejscu i zgłosić chęć szczepienia. Wszelkie formalności zostaną dopełnione na miejscu. Dostępne szczepionki: Pfizer oraz Johnson & Johnson. Szczepienia na pikniku W niedzielę Polski Związek Łowiecki organizuje Łuczniczy Piknik Rodzinny. Impreza zapowiada się bardzo atrakcyjnie. Warto wybrać się z całą rodziną na Strzelnicę Myśliwską w Miastku. Szpital w Miastku w trakcie imprezy uruchomi swój mobilny Punkt Szczepień. Do dyspozycji będą preparaty: dwudawkowy Pfizer i jedno-dawkowy Johnson & Johnson. Następny weekend W następnym tygodniu czekają nas kolejne imprezy ze szczepieniami: 7.08 - Ustka Charlotta Sailing Days 8.08 - П Moto Bieg nad Led-nikiem organizowany przez MSMGRYF.©® Mandaty i pouczenia za brak maseczek РютШЬуШиШ Mundurowi w ciągu jednego dnia stwierdzili prawie 40 przypadków niestosowania się do obowiązku zakrywania ust i nosa. Nałożyli 7 mandatów. były także pouczenia. Niestety, nadal policjanci ujawniają przypadki niestosowania się do ograniczeń związanych z koronawiru-sem. - Bytowscy mundurowi nieustannie sprawdzają rejony obiektów handlowych, miejsc publicznych i komunikacji miejskiej. Policjanci prowadzą kontrole sklepów, gdzie stale weryfikują, jak do obostrzeń stosują się klienci i sprzedawcy. Mundurowi sprawdzają, czy nie zapominamy o obowiązku za- Kontrola policji w sklepie krywania ust i nosa przy pomocy maseczki. W przypadku niestosowania się do obowiązku zasłaniania nosa oraz ust osoba może zostać ukarana mandatem, funkcjonariusze mogą również skierować do sądu wniosek o ukaranie - mówi sierż. szt. Damian Chamier Gliszczyński, oficer prasowy policji w Bytowie, cang) Pani Marioli Radke wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci Mamy składają Dyrektor oraz pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy w Słupsku Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Kraj 05 Zmarł Stefan Michnik, były stalinowski sędzia oskarżony przez IPN Warszawa Mariusz Grabowski mariusLgrabowski@polskapress.pl Były stabwwski sędzia, oskarżony o przestępstwa stanowiące zbrodnie komunistyczne, zmartw piątek wGoeteborgu w wieku 92 lat O śmierci Stefana Michnika poinformował w piątek w nekrologu na stronie wyborczapljego przyrodni brat Adam Itächrdc Instytut Pamięci Narodowej zarzucał Stefanowi Michnikowi, jakobyłemu sędziemu, zbrodnie przeciwko ludzkości, jakimi było skazywanie na śmierć czy wieloletnie więzienia działaczy podziemia niepodległościowego w Polsce w czasach stalinowskich. Pomimo wielu prób, nie doszło do jego ekstradycji do Polski. Stefan Michnik, urodzony W1929 r. wDrohobyczu, wokre-sie stalinizmu był sędzią Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie. Przewodniczył składom sędziowskim, które żołnierzy podziemia niepodległościowego skazywały na śmierć lub wieloletnie więzienie. Śledztwo w jego sprawie od kilkunastu lat prowadził pion śledczy IPN. Stefan Michnik był sędzią m.in. w procesach: majora Ze-firyna Machalli (wyrok śmierci), pułkownika Maksymiliana Cho-jeckiego (niewykonany wyrok śmierci), majora Andrzeja Czay-kowskiego (uczestniczył w jego egzekuq'i), majora Jerzego Le- wandowskiego (niewykonany wyrokśmierci), pułkownika Stanisława Weckiego, majora Zenona Tarasiewicza, majora Karola Sęka (wyrok śmierci). Był również sędzią w tzw. sprawach odpryskowych od procesu generałów w tzw. sprawie Tatara. W 2010 r. Wojskowy Sąd Garnizonowy w Warszawie na wniosek pionu śledczego IPN wydał nakaz aresztowania Michnika, na podstawie którego w październiku wydany nań został europejski nakaz aresztowania. Zgodnie z informacjami pionu śledczego IPN Stefan Michnik był podejrzany o popełnienie w 1952 i 1953 r. w Warszawie trzydziestu przestępstw stanowiących zbrodnie komunistyczne, wykazujące znamiona zbrodni przeciwko ludzkości. Jednak sąd szwedzki uznał, że czyny, o które jest oskarżany, uległy przedawnieniu. Informację o śmierci Stefana Michnika skomentował min. sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk. - Śmierć S. Michnika oskarżonego o 93 zbrodnie przeciwko ludzkości, bez poniesienia odpowiedzialności, to haniebne zaprzeczenie zasadom sprawiedliwości i prawa międzynarodowego -napisał wiceszef MSZ. Stefan Michnik ostatni raz udzielił wywiadu gazecie „Da-gens Nyheter" w 1999 r. „Sądziłem, że służyłem swojemu krajowi" - mówił o procesach w latach 50. w Polsce. Rząd zapowiada zachęty dla gmin, by promować szczepienia Wojciech Szczęsny mjciech.szaesny@poiskapress.f Warszawa Rząd deklaruje gotowość do walki z czwartą falą CO-VID-19, ale przyznaje, że Polacy nie chcą się szczepić. Mają zostać wprowadzone finansowe gratyfikacje dla gmin. które będą szczepić najwięcej mieszkańców. W piątek w Warszawie odbyło się posiedzenie Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego. Wobec umiarkowanego powodzenia poprzednich programów mających zachęcać Polaków do szczepień, władze zaprezentowały nowe pomysły, w tym m.in. gratyfikacje finansowe dla gmin. Jak mówił podczas konferencji prasowej w Ministerstwie Zdrowia premier Mateusz Morawiecki, obecne statystyki, dotyczące dziennych liczb zakażeń koronawirusem w Polsce, przestały robić na Polakach wrażenie. - Pamiętajmy, jak często przewaga nad COVID-19 okazywała się krucha - podkreślał szef rządu. - Dzisiaj, kiedy mamy możliwość walki z koronawirusem, apeluję raz jeszcze o szczepienia. To, co dzieje się w Europie Zachodniej wskazuje na ryzyko, a zaszczepienie KROTKO w«iL -r Park miniatur podlaskich zabytków Wypoczywający na Podlasiu mogą skorzystać z atrakcji, jaką oferuje Hajnówka. W mieście tym czynny jest park miniatur obiektów zabytkowych z regionu, wykonanych wskali 1:25. Spacerując alejkami parku, spotkamy się z miniaturami obiektów sakralnych (cerkwie, kościoły), pałaców (np. Pałac Branic-kich w Białymstoku), obiektówar-chitektury drewnianej, odtworzonymi z zachowaniem najmniejszych detali. Każda z miniaturza-bytków opatrzona jest tabliczką z informacją o historii budowli i ciekawostkami z nią związanymi. (Dż) ЬШ Jadalne opakowania z odpadów roślinnych Pracownicy Instytutu Technologii i Analizy Żywności Politechniki Łódzkiej opracowali nowatorskie opakowania produktów spożywczych, które są wytwarzane z odpadów roślinnych i które można również zjeść. Dotychczas na rynku są jadalne opakowania, ale produkowane z pełnowartościowych produktów roślinnych, np. zbóż. Badaczom zŁodzi udało się wyprodukować opakowania z odpadów roślinnych. - Nasz zespół opracowałtechnologię otrzymywania opakowań z odpadów roślinnych, a nie z surowców pierwotnie przeznaczonych przede wszystkim do konsumpcji, aby nie zabierać przyszłym pokoleniom surowca produkcyjnego, żywieniowego -tłumaczy dr inż. Ilona Ga-łązka-Czarnecka. Opracowana technologia zakłada wykorzystanie w produkcji opakowań i naczyń jednorazowych nawet65-90 proc. różnych roślinnych odpadów produkcyjnych. Metody wytwarzania i receptury zakładają stosowanie tylko surowców naturalnych, (мю Proboszcz zaprasza na szczepienia przy kościele Proboszcz parafii świętego Piotra i Pawła Apostołów w Makoszynie, ksiądz Roman Fodymski zaprosił na niedzielę na teren kościelny mobliny punkt szczepień i będzie zachęcać wiernych, by tego dnia zaszczepili się przeciw Covid-19. -Jajużsię zaszczepiłem, jestem katechetą, więc przyjąłem szczepionkę AstraZeneca razem z innymi nauczycielami i muszę przyznać, że czułem się bardzo dobrze. Po pierwszej dawce trochę nie mogłem spać, ale nie miałem żadnych innych skutków ubocznych - wyjaśnia ksiądz. Do zaszczepienia się w mobilnym punkcie szczepień w Makoszynie zachęca wójt gminy Bieliny sia-womir Kopacz i wyjaśnia, że niepotrzebna jest wcześniejsza rejestracja. Mobilny punkt szczepień zorganizowany będzie na terenie kościoła w Makoszynie w niedzielę, 1 sierpnia w godzinach 15 -18, dzięki wsparciu organizacyjnemu Wojewody Świętokrzyskiego. (PB) .i-BH I Pi I ki Ł^ ' Rząd chce docierać ze szczepieniami do gmin dzięki m.in. mobilnym punktom szczepień się jest jedyną i skuteczną metodą walki z pandemią. Rządzący nie ukrywają, że kampanie promocyjne prowadzone w ramach Narodowego Programu Szczepień oraz konkretne zachęty - w tym m.in. loteria szczepionkowa na które łącznie wydano już ponad miliard złotych, na razie nie przekonały dostatecznej liczby osób. Dlatego w piątek przedstawiono założenia nowych działań rządu, które mają zachęcić Polaków do szczepienia. Będą one skierowane bezpośrednio do samorządów oraz gmin miejsko-wiejskich i wiejskich, które będą mogły liczyć na gratyfikacje finansowe w ramach programu „Rosnąca Odporność". Po trzy gminy z każdego powiatu ziemskiego z najwyższymi wzrostami poziomu zaszczepienia otrzymają kolejno milion, pół miliona oraz 250 tysięcy złotych. Kolejnym pomysłem rządu jest uruchomienie objazdowych punktów szczepień przy współpracy z urzędami wojewódzkimi. Mobilne punkty mają docierać do gmin, gdzie do tej pory zaszczepiło się najmniej osób. Głównym celem jest dotarcie do mieszkańców mających największy problem z dotarciem do zwykłych punktów szczepień. - Jeśli chodzi o przyzwycza-jenie do szczepień osób dorosłych, Polacy nie są tą grupą, która mogłaby się pochwalić wysokimi osiągnięciami. -przyznał podczas spotkania z dziennikarzami szef Kancela- rii Prezesa Rady Ministrów Michał Dworczyk. - W porównaniu z innymi państwami europejskimi jesteśmy gdzieś na końcu, nawet jeśli chodzi 0 szczepienia przeciwko grypie. Musimy te opory przełamywać - zaznaczył. Tymczasem kolejna fala pandemii jest coraz bliżej Polski. Podczas piątkowej konferencji prasowej minister zdrowia Adam Niedzielski poinformował, że bardziej zaraźliwy wariant wirusa Sars-CoV-2, czyli Delta stanowi już ponad 60 procent wszystkich wykrywanych i potwierdzanych przypadków zakażeń. Mimo to szef resortu zdrowia zadeklarował „z pełną odpowiedzialnością, że jesteśmy przygotowani na zwiększoną liczbę zakażeń oraz zwiększoną presją na infrastrukturę szpitalnictwa". Na poparcie tych słów Niedzielski podał dane dotyczące systemu diagnostyki 1 wykrywania koronawirusa. - Obecnie mamy 320 laboratoriów, które wykonują testy -powiedział minister zdrowia. -Na podstawie naszych szacunków stwierdzamy, że dzienny potencjał wykonywania badań to 170 tysięcy testów dziennie, co jest liczbą dużą, ale przede wszystkim przewyższającą jakiekolwiek zapotrzebowanie z przeszłości. Infrastruktura diagnostyczna jest w pełni przygotowana na ewentualność wzrostu zakażeń - powtórzył. ©® Woda w Bałtyku rekordowo ciepła. To niekorzystne dla ryb Tomasz Chudzyński tomasz.chudzynski@polskapress.pl Temperatura wody w niektórych obszarach Morza Bałtyckiego jest w tym roku rekor-dowo wysoka. To skutek wysokich temperatur powietrza panujących w lipcu. Turyści mogą być zadowoleni, jednak dla życia biologicznego w Bałtyku jest to zjawisko niekorzystne. Temperatura wody w Morzu Bałtyckim jest coraz bliższa tej występującej w niektórych częściach Morza Śródziemnego -wynika z najnowszych danych. Pomiar temperatur wody z 17-18 lipca wykazał, że w kilku miejscach - w Zatoce Fińskiej, Zatoce Ryskiej, Zatoce Kuroń-skiej - temperatura sięgała 26,5, a nawet 28 stopni Celsjusza. ' - W czasie swojej kariery nie widziałem, by temperatura wody w Bałtyku przekroczyła 27 st. С, a dodam, że wartość tę odnotowano w ubiegłym roku na Zatoce Gdańskiej. W tym roku aż tak ciepłego morza u polskich wybrzeży nie mieliśmy - mówi prof. Jacek Pisko-zub, oceanograf z Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk. Dodaje, że kilka lat temu temperatura wody w Bałtyku nie przekraczała 24 stopni Celsjusza, a dziś jest o 3-4 stopnie wyższa. Zdaniem prof. Piskozuba jest to efektem ocieplania się klimatu, a konsekwencje biologiczne dla Bałtyku będą znaczne. - Choćby nieszczęsne ryby, które potrzebują konkretnych warunków do rozrodu, np. śledź. Ryba ta już obecnie w zachodnich częściach Bał- tyku nie ma odpowiednich dla siebie warunków - potrzebuje do tarła temperatury wody od 3,5 do 4,5 st. С, a tam już teraz nawet zimą jest cieplej. Zkolei dla dorszy przy morskim dnie, gdzie żerują, jest zbyt mała ilość tlenu, zarówno dla ryb, jak i dla organizmów stanowiących pokarm, którym się żywią. Jest to spowodowane zanieczyszczeniem biologicznym morza, do którego przyczynia się człowiek, wpuszczając do wód nadmierne ilości azotu i fosforu (wraz z resztkami nawozów rolniczych spływających do morza rzekami) -mówi prof. Jacek Piskozub. Jego zdaniem ocieplanie wody w Bałtyku sprzyjać będzie dalej jeszcze większemu rozwojowi sinic, które będą się stawać coraz bardziej toksyczne. - Bardzo szkodzimy morzu - dodaje profesor. ©® 06 Świat Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Europa w obliczu nowego kryzysu. Uchodźcy dotrą do Polski? NOWA FALA MIGRACJI? Wojciech Szczęsny wojtiech.szczesny@polskapress.f Kabul Nowa fala imigrantów chcących dotrzeć do Europy to efekt decyzji Joe Bidena o wycofaniu wojsk Stanów Zjednoczonych z Afganistanu po niemal dwóch dekadach pobytu w regionie. Jak informuje „The Times", codziennie setki uchodźców uciekają z Afganistanu i przez Turcję chcą się dostać do Europy. Tysiące osób uciekają przed ofensywą Talibów, których nie powstrzymują już siły NATO. Dodatkowy problem to Aleksandr Łukaszenka, który ma przepuszczać wszystkich uchodźców - nie tylko Afgań-czyków - przez granicę z Litwą. 0 zorganizowanym procederze przemytu osób z Białorusi na terytorium Litwy z szefem unijnej dyplomacji Jose-pem Borellem rozmawiał w czwartek minister spraw zagranicznych Iraku. Jak oświadczył po nim Borrell, nielegalny przepływ osób przez białoru-ską-litewską granicę „powinien niepokoić nie tylko jedno z państw członkowskich, ale całą Unię Europejską". SETKI TYJ UCHODZC CY IW Media informują, że każdej doby do tego kraju próbuje się dostać około tysiąc uchodźców, którzy przez Turcję próbują się dostać do Grecji, czyli na terytorium Unii Europejskiej W tym roku litewska straż graniczna odnotowała kolosalny wzrost liczby osób usiłujących przekroczyć granicę z Białorusią. Dane służb litewskich wskazują, że tylko w środę, 28 lipca było to ponad 170 osób. W związku z tym władze w Wilnie jeszcze w połowie czerwca zdecydowały się na budowę płotu z drutem kolczastym oddzielającym oba państwa. Pod koniec tygodnia w rozmowie z portalem „Politico" o dofinansowanie budowy zabezpieczenia ze środków unijnych zaapelował szef Europej- skiej Frakcji Ludowej, niemiecki polityk Manfred Weber. Unijni dyplomaci przekonują, że celowe wpuszczanie uchodźców na Litwę to odwet prezydenta Aleksandra Łukaszenki za sankcje wprowadzone przez UE po sfałszowanych wyborach prezydenckich Jak informuje „The Times", już teraz w obozach dla uchodźców w Turcji przebywa ponad 200 tysięcy Afgańczyków, którzy uciekają z kraju w oba wie przed talibami. Nie jest wykluczone, że w związku z tym może dojść do rozmów zmierzających do odnowienia wygasającej w 2023 roku umowy zawartej przez Turcję z Unią Europejską w sprawie przyjmowania migrantów w zamian za pomoc finansową dla Ankary, choć według ostatniego oświadczenia rzecznika tureckiego ministerstwa spraw zagranicznych Ankara „nie będzie zajmować się kryzysem migracyjnym w regionie i nie będzie wstrzymywać nowej fali migracji". na Białorusi w sierpniu 2020 roku oraz trwających do dziś brutalnych represjach dotykających członków opozycji oraz wszystkich biorących udział w protestach wymierzonych we władze w Mińsku. Tymczasem sytuacja związana z napływem imigrantów do Europy może wkrótce znacznie się pogorszyć. Ma to związek z rosnącą liczbą uciekinierów z Afganistanu. Jak podaje brytyjski dziennik „The Times", tylko w ostatnich dniach tureckie siły bezpieczeństwa zatrzymały kilkaset osób usiłujących przedostać się w kierunku Unii Europejskiej. Z kolei według tureckich mediów każdej doby przez granicę usiłuje nielegalnie przedostać się około tysiąca osób. Docierają one do Turcji głównie przez Iran po to, by następnie dotrzeć Grecji i tym samym znaleźć się na terytorium UE. Według danych dotyczących liczby wniosków złożonych o azyl w Unii Europejskiej 2020roku większość Afgańczyków, którzy nie zamierzali zostać w Grecji, planowała osiedlić się w Austrii, Belgii, Francji i Niemczech Zgodnie z analizami szwajcarskiej organizacji International Displacement Monitoring Center liczba osób, która jest zmuszona do zmiany miejsca zamieszkania w samym Afganistanie, wynosi obecnie ponad 3,5 miliona, a sytuacja stale się pogarsza. Od czasu ogłoszenia decyzji o wycofaniu wojsk amerykańskich, co ma nastąpić do ii września 2021 roku, kolejne regiony w kraju przechodzą pod rządy Talibów. ©® Badania w USA: wariant delta tak zaraźliwy, jak ospa wietrzna Waszyngton Wojciech Rogacin wojciech.rogacin@polskapress.pl Amerykańskie media publikują raport Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom, z którego wynika, że wariant delta korona wirusa jest jednym z najbardziej zaraźliwych wirusów w historii oraz że przenoszą go nawet osoby zaszczepione. Jeśli te informacje się potwierdzą, mogą mieć ważne konsekwencje dla ewentualnych obostrzeń związanych z pandemią. Jako pierwszy informację Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) opublikował dziennik „Washington Post". Dziennikarze telewizji CNN potwierdzili w instytucji, że wnioski z opublikowanego raportu są prawdziwe. A wynika z nich, że wariant delta ko-ronawirusa rozprzestrzenia się bardzo łatwo. - To jeden z najbardziej zakaźnych wirusów, o jałdch wiemy. Jego zakaźność jest porównywalna do odry, ospy wietrznej - powiedziała reporterom CNN Rochelle Walensky, dyrektorka Centrum. Z badań wynika, że każda osoba zarażona wariantem delta koronawirusa zaraża średnio 8-9 kolejnych osób, podczas gdy w początkowej fazie pandemii jedna osoba zakażona zarażała dwie kolejne osoby. Dodała, że to nie jest czcza gadanina, ale realne fakty. - To poważna sprawa - mówiła Walensky. CNN informuje, że wnioski z raportu oficjalnie miały zostać opublikowane w piątek. Wynikać ma z nich, że również osoby już zaszczepione mogą przenosić wariant delta koronawirusa na innych, podobnie, jak osoby niezaszcze-pione. Dotyczy to oczywiście osób, które mimo zaszczepienia zaraziły się wariantem delta. Dlatego CDC zaleca, by również osoby zaszczepione zachowywały ścisły reżim sanitarny w pomieszczeniach, polegający głównie na noszeniu tam maseczek ochronnych. Chodzi zwłaszcza o przestrzenie publiczne, w których transmisja wirusa może być ułatwiona, jak szkoły, biura, urzędy. Walensky powiedziała CNN, że jej zdaniem w pomieszczeniach tych wszyscy powinni nosić maski cały czas. - Środki, jakich potrzebujemy, aby kontrolować tego wirusa, muszą być ekstremalne - dodała. ©® NA ŚWIECIE Tim wyraźnie schudł. Co to znaczy dla Korei Pin.? Media na świecie odnotowały, że przywódca Korei Północnej Kim Dzong Un wyraźnie stracił na wadze w ostatnich tygodniach. Na jednym z ostatnich zdjęć, na którym widać dyktatora pozdrawiającego grupę żołnierzy, widać, że Kim jest wyraźnie szczuplejszy na twarzy i w talii. Jego marynarka wisi na nim jak worek. Zdaniem ekspertów, cytowanych przez Daily Mail, jeśli na świecie zauważono spadek wagi Kima, to jeszcze szybciej musieli go zauważyć mieszkańcy Korei. Mówi się, że reżim może wykorzystać odchudzenie przywódcy do tego, by pokazać społeczeństwu, iż w czasie trudności gospodarczych i niedoborów żywności w kraju ich przywódca również zapomina o posiłkach, tak ciężko bowiem pracuje na rzecz swych poddanych. Eksperci już wcześniej podkreślali bardzo niezdrowy tryb życia przywódcy ko-rei Płn., który miał być uzależniony od jedzenia, a przy tym nałogowo palić papierosy. (AIP) Raport: Rząd Malty odpowiedzialny za śmierć dziennikarki Rząd Malty musi ponosić odpowiedzialność za stworzenie „atmosfery bezkarności" - wynika z raportu, która przyczyniła się do zabójstwa dziennikarki Daphne Caruany Galizii, jak ustaliło niezależne śledztwo trójki sędziów - informuje „Times of Malta". Caruana Galizia, czołowa maltańska dziennikarka antyko-rupcyjna, zginęła w październiku 2017 roku, kiedy zdetonowano bombę w jej wyna- jętym samochodzie. Komisja stwierdziła, że cały gabinet premiera Josepha Muscata był odpowiedzialny za istnienie kultury bezkarności i za bezczynność w okresie poprzedzającym zamach na dziennikarkę. Zespół uznał, że zabójstwo dziennikarki miało ścisły związek z jej dziennikarstwem śledczym. (AIP) Rzym George Clooney pomaga po powodzi George Clooney pomagał mieszkańcom włoskiego miasta Laglio sprzątać miejscowość po powodzi, która dotknęła miejscowość w wyniku ulewnych opadów deszczu - informuje „The Times". Powodzie uszkodziły domy i ulice i sprowadziły na miejscowości zwały błota. Ucierpiałteż dom Clooneya nad jeziorem Como, gdzie - jak informuje „The Times" -powódź naniosła błoto i gruz na poziom pierwszego piętra. Clooney pomagałjednak mieszkańcom Laglio, gdzie - jak informuje „The Times" - sytuacja była jeszcze trudniejsza. (AIP) Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Magdalena Olechnowicz magd3lera.olechnowia@gp24.pl i 1 Щ i 4 « 1 ICJu В Ш 0 Zamiast narzekać, że ze Słupska do Ustki rowerem dojechać się nie da. gdyż trasa wzdłuż drogi jest niebezpieczna. proponujemy drogę alternatywną. Z daleka od ruchliwej szosy, zróżnicowaną, z pięknymi widokami na trasie imało wymagającą. Dostępną dla każdego rowerzysty amatora. Ciekawi? No to w drogę! Co prawda w poniedziałek, 26 lipca, podpisano umowę nabu-dowę nowej bezpiecznej drogi ze Słupska do Ustki, która zakłada także budowę ścieżki rowerowej, ale jej wykonanie potrwa lata. W oczekiwaniu na nowoczesną drogę, zapraszamy na wycieczkę przez pola i lasy, mostki, wzdłuż rzeki Słupi, prosto na plażę! Słupsk-Ustka - doliną rzeki Słupia Naszą wycieczkę zaczynamy przy rondzie Tadeusza Szołdry (skrzyżowanie ulicy Grunwaldzkiej z DK 21 - słupskim ringiem). Jedziemy w Kierunku Strzelina drogą bitą, która wiedzie piękną aleją drzew. Na trasie pojawiają się płyty, ale jadąc między nimi, trasa nie jest męcząca. Tą drogą dojedziemy do Strzelina, gdzie wjeżdżamy na ścieżkę rowerową. W Strzelinie możemy zatrzymać się na placu rekreacyjnym, który mijamy po lewej stronie. Warto też zwiedzić urokliwy gotycki kościółek z czerwonej cegły, który pochodzi z XV wieku. Niestety, w ostatnim czasie jest nieczynny, ale warto choćby rzucić na niego okiem! Dalej jedziemy w kierunku Strzelinka i Doliny Charlotty. Ścieżka rowerowa niestety kończy się przed torami i dalej Głos na lato 07 wąwozem m щ m t щщт /DUC Ruszamy w trasę z daleka od ruchliwej szosy, zróżnicowaną, z pięknymi widokami i mało wymagającą. Dostępną dla każdego rowerzysty amatora jedziemy drogą przez całą wieś, ale ruch nie jest duży, a do przejechania jest zaledwie parę kilometrów. Turystom, którym się nie spieszy, polecam postój w Dolinie Charlotty nad jeziorem -przejeżdżamy dosłownie tuż obok. Za Strzelinem - za skrzyżowaniem z drogą do Doliny Charlotty - jedziemy dalej prosto. Droga się kończy, a my wjeżdżamy w urokliwy wąwóz -dość stromo w dół. Potem trasa wiedzie wzdłuż rzeki Słupi. Drogą szutrową dojedziemy aż do wsi Wodnica, mijając po drodze Chamowo. Tuż przed Char-nowem - po prawej stronie -mamy pięknie zorganizowane miejsce postojowe przy rzece. Drewniane wiaty i miejsce na ognisko zachęcają nawet do zorganizowania biwaku. Jest jednak tabliczka z informacją, że teren jest prywatny, a biwakowanie możliwe jest za opłatą 5 zł od osoby. Telefon do właściciela jest podany. Gdy jesteśmy już w Wodnicy, mamy dwie możliwości. Na rogatkach wsi odbijamy w prawo w kierunku na drewniany most na rzece Słupia. Następnie ścieżką leśną jedziemy przez Rezerwat „Buczyna nad Słupią". Trasa jest bardzo malownicza. Po paru kilometrach jesteśmy w Ustce. Czeka nas przejście przez tory kolejowe, gdzie należy uważać, gdyż w sezonie pociągi jeżdżą tu dość często. Wyjeżdżamy przy markecie Aldi. Druga możliwość to kierunek Ustka - plaża zachodnia, który tym razem wybrałam. W Wodnicy należy pojechać prosto. Już sama jazda przez wieś jest przyjemna, gdyż wioska jest naprawdę ładna. Po lewej stronie mijamy pracownię rzeźbiarską lokalnego artysty. Warto rzucić okiem na wykonane w drewnie rzeźby. Dojedziemy do trasy - Darłowo - Ustka i tu wjeżdżamy na nowiusieńką ścieżkę rowerową, którą dojedziemy do Ustki. Po drodze mijamy Biedronkę i Lidia - tu skręcamy w lewo i jedziemy aż do drogowskazu - plaża zachodnia. Jeszcze tylko kilkaset metrów i jesteśmy na miejscu! Przed nami piękna, szeroka plaża zachodnia, na której każdy znajdzie swoje miejsce. Trasa to ok. 21 kilometrów. Można ją przejechać w godzinę - półtorej, ale po co się spieszyć. Najlepiej, aby każdy pokonał ją w swoim tempie, mając czas na podziwianie widoków, loda w przydrożnym sklepie, czy nawet na kiełbaskę z podróżnego grilla, którego możemy wpakować do rowerowej torby. Zapraszam na wycieczkę! Do zobaczenia na trasie. ©® 08 Głos na lato Kulturalny weekend przełomu lipca i sierpnia w Słupsku i Ustce z atrakcj POGODA Pogoda dla Pomorza Krzysztof Ścibor Biuro Calviu^ Sobota 31.07.2021 Stan morza (Bft) 3-4 гГГ i$ 1004hPa\i Nad Pomorze dociera ciepłe i suche powietrze. W ciągu dnia zachmurzenie będzie umiarkowane i małe nie powinno padać. Temperatura max do 20:24"C. Wiatr z płd.-zach., umiarkowany i silny nad morzem nieprzyjemny. W nocy sucho. Jutro zachmurzenie umiarkowane i małe nad samym morzem niewykluczony deszcz.; Temperatura max wzrośnie do 20:24 "C. Wiatr zach., silny nad morzem nieprzyjemny 20 Łeba 2ШШ WładyS,aW0W° Л 45 km/h 23 о ШШ Świnoujście 21 Kołobrzeg ШШ 2 A °Ustka o o, SŁUPSK Darłowo 0 ЩШ Sławno Lębork Wejherowo mm H# 23 Pogoda dla Polski -Mt, -m ъ o Rewal ЕТИД ©KOSZALIN 23H3 Bytów РЗПВЯ a Kai¥uzy GDAŃSK '"•'••-v.ö Kościerzyna ШШ I» xi Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 4(0 cm 4? $0cm $0cm Połczyn-Zdrój t™ Drawsko Pomorskie ......-O'. 2sm ЕШШ1 o Si Człuchów 25 km/h - Mtf* 1 J/P' 23° 20° 22° 20° 22° 25c zachmurzenie umiarkowane przelotny deszcz przelotne deszcze i burza pochmurno mżawka przelotny śnieg z deszczem ciągły śnieg z deszczem pogodnie . ■ л» ciągły deszcz ciągły deszcz i burza , przelotny śnieg , ■» ciągły śnieg mgła \ marznąca mgła ^śliska droga marznąca mżawka marznący deszcz j » zamieć śnieżna A opad gradu \ kierunek i prędkość wiatru i 19iej temp. w dzień QjJÜ temp. w nocy temp. wody grubość pokrywy śnieżnej 1011hPa ff ciśnienie i tendencja « smog ШИЧВ К1Я Gdańsk 24° 25° * Kraków 29° 27° Lublin 28° 27° Olsztyn 27° 26 0 ж W Poznań 27 ° 23° Toruń 27° 26° Wrocław 28° 20° Warszawa 28° 27 ° ■ie Ш. $0cm $0cm 27° 18° «f 1 28° 28° Mr 24° 24° XJ SANEPID Słupsk 608205830 Człuchów 791220895 Bytów 736333550 KOMUNIKACJA Słupsk: PKP 118000:2219436; PKS598424256; dyżurny ruchu59 8437110; MZK59 848 9306; Lębork: PKS 59 8621972; MZK59 8621451; Bytów: PKS 59 822 2238; Człuchów: PKS 59 8342213; Miastko: PKS 59 8572149. . . . . ... . . :i.. DYŻURY APTEK Słupsk sob. - niedz. .DOM LfKÓW", ul. Tuwima 4, tel. 5984249 57 Ustka_ sob.PANACEUM 013, ul. Kopernika 18, tel.: 59 814-43-67 niedzJANTAR, ul. Grunwaldzka 27 a,t el.: 59 814-46-72 Bytów sob. - niedz. CENTRUM ZDROWIA, ul. Ks. dr Bernarda Sychty 3 Miastko sob.. - niedz. KRÓLOWEJ JADWIGI, ul. Królowej Jadwigi 12, tel.: 59 8578292 Człuchów sob. ASPIRYNKA, ul. Sobieskiego 5. tel. 506 656 948 niedz. CENTRUM ZDROWIA, ul. Szczecińska 13, tel.: 59 8343142 USŁUGI MEDYCZNE Słupsk: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka, ul. Hubalczyków 1, informacja telefoniczna 59 846 0100 Ustka:_ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Mickiewicza 12, tel. 59 814 69 68; Poradnia Zdrowia POZ, ul. Kopernika 18, tel. 59 8146011; Pogotowie Ratunkowe - 59 81470 09 BytÓW:_ Szpital, ul. Lęborska 13, tel. 59 822 8500; Dział Pomocy Doraźnej Miastko, tel. 59 85709 00 Człuchów:_ Centrum zdrowia, ul. Szczecińska 13, tel. 59 8343142 Miraculum, ul. Grunwaldzka 18, tel. 59 862 2477 WAŻNE Słupsk: Poleją997; ul. Reymonta, tel. 59 848 0645; Pogotowie Ratunkowe999; Straż МВфка986;598433217; Straż Gminna598485997; Straż Pożarna998; Straż Miejska alami986: Ustka 598146761697 696498; Bytów598222569; USŁUGI POGRZEBOWE Kala ul. Armii Krajowej 15, tel.59 842 8196.601928 600 - całodobowo. Pełna oferta pogrzebowa. Hermes, ul. Obrońców Wybrzeża 1 (całodobowo), tel.59 8428495, 604434441. Winda i baldachim przy grobie; Hades, ul. Kopernika 15, całodobowo: tel. 59 842 9891,601663796. Winda i baldachim przy grobie. AUTOPROMOCJA Głos Pomorza Dzień dobry w poniedziałek. Zacznij tydzień z nowym wydaniem gp24.pl Sound of Gravity w Ustce. Po rocznej przerwie do usteckiego portu powrócą mistrzowie popisów rowerowych Wofdedi Nowak wojciech.nowakl@polskapress.pl Weekend Weekend będzie naładowany muzyką, a dokładniej jazzem i rockiem, nie zabraknie też ekstremalnych zawodów rowerowych, a także jarmarku, letniego kina na leżakach i pikniku promującego Polski Ład. W Ustce trwa „Kierunek Ustka" '21, czyli Ш Zlot Starych Pojaz- dów Wojskowych i Grup Rekonstrukcji Historycznych. W ramach zlotu prezentowane będą stare pojazdy wojskowe oraz dynamiczne inscenizacje walk z okresu П wojny światowej. Zlot kończy się w sobotę. W Słupsku jest wybór Jazz czy rock? W sobotę w w Antrak-cie odbędzie się solowy koncert Arona Bluma.bPoczątek imprezy o godzinie 19. Bilety w cenie 25 złotych. Trzy rockowe kapele zagrają w Motor Rock Pubie. Będą to The Mind Seekers, The Highway oraz Bulwar. Początek wydarzenia w Motor Rock Pubie zaplanowano na godzinę 20. Bilety na koncert kosztują 15 złotych. W niedzielę w ramach cyklu Garden Party u Karola, w parku Waldorffa wystąpią słupszcza-nin i pianista jazzowy - Leszek Kułakowski, działająca czynnie w kilku stylistykach muzycznych wokalistka Joanna Knitter oraz towarzyszący im muzycy - grający na kontrabasie Piotr Kułakowski i perkusista Tomasz Sowiński. Początek koncertu o godzinie 12. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny. Kolejny film w ramach kina na świeżym powietrzu wyświetlony zostanie w sobotę, 31 lipca, w Parku Witkacego przy ulicy Frąckowskiego w Słupsku. Seans rozpocznie się o godzinie 22. wyświetlany będzie film „Najlepsze najgorsze wakacje". W sobotę i niedzielę (31 lipca oraz l sierpnia) na ulicy Nowo-bramskiej w Słupsku mieszkańcy będą mogli odwiedzić Jarmark Wakacyjny. Sound of Gravity w Ustce Ekstremalna impreza odbędzie się w sobotę, 31 lipca od godz. 11 do 19.ЗО. W Słupsku w sobotę o godz. 15 Piknik Rodzinny Polski Ład w Parku Kultury i Wypoczynku. Będą atrakcje dla dzieci. ©® Głos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 31.07-1.08.2021 Nasze sprawy / ogłoszenia drobne 09 Szczepienie nie jest żadnym eksperymentem Mateusz Majnusz mmajnusz@nto.pl -Szczepionki mRNA to żadna nowość, bo technologia w nich wykorzystywana znana jest już od końca zeszłego wieku. Nie ma co powielać nieprawdziwych teorii o rzekomym eksperymencie medycznym, bo takie twierdzenia można włożyć między bajki - podkreślają epidemiolodzy. Szczepionka przeciwko koro-nawirusowi powstała w ekspresowym tempie. Wystarczył rok, aby pierwsze kraje zaczęły szczepić swoich obywateli. W tym samym czasie lobby an-tyszczepionkowe zaczęło podnosić kwestię bezpieczeństwa tych preparatów, ponieważ szczepionki zostały warunkowo dopuszczone do obrotu. Warunkowe dopuszczenie do obrotu jest stosowanym od lat mechanizmem prawa unijnego, który pozwala na rejestrację produktów leczniczych, gdy dostępne dane wynikające z badań klinicznych są mniej wyczerpujące niż wymagane przy standardowej procedurze dopuszczenia, ale wskazują na wyższość korzyści z jego stosowania od potencjalnego ryzyka. 4- Dopuszczenie do obrotu, także to warunkowe, oznacza pełną możliwość stosowania produktu leczniczego w zarejestrowanych wskazaniach. Uży- To nie żaden medyczny eksperyment, szczepionka przeciwko COVID-19 to ratunek przed chorobą i śmiercią cie dopuszczonych na rynek produktów w leczeniu lub zapobieganiu chorób w ramach standardowych świadczeń zdrowotnych nie oznacza udziału w eksperymencie medycznym - tłumaczy Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta. Podkreśla, że łączenie warunkowego dopuszczenia Ш Szczepionka przeciwko koronawirusowi powstała w ekspresowym tempie. Badania wykazały, że jest bezpieczna do obrotu produktu leczniczego z eksperymentem medycznym jest całkowicie bezpodstawne, - Być może wynika ono z fragmentarycznego odczytania obowiązujących przepisów prawa albo nieprawidłowego rozumienia obu terminów - dodaje. Podobnego zdania jest dr Wiesława Błudzin, ordynator oddziału zakaźnego w Szpitalu Wojewódzkim w Opolu i konsultant wojewódzki do spraw chorób zakaźnych. - Korzyści wynikające z zaszczepienia znacznie przewyższają ewentualne niepożądane skutki uboczne - podkreśla dr Błudzin. Wskazuje także, że technologia mRNA, która została użyta w szczepionkach firm Pfizer i Moderna, znana jest już od lat 90. XX wieku i miała zastosowanie w leczeniu np. wścieklizny. - Wbrew powielanym fake newsom przez antyszczepion-kowców, technologia mRNA to żadna nowość. Specjaliści z całego świata od dekad prowadzą badania nad tą nowoczesną technologią przenoszenia antygenów wirusa. W przyszłości ta technologia może zrewolucjonizować medycynę - uważa dr Błudzin. Lekarze przestrzegają, że w ciągu najbliższych tygodni należy liczyć się w Polsce ze wzrostem zachorowań. Drobne Jak zamieścić ogłoszenie drobne? Telefonicznie: 94 347 3512 Przez internet: ibo.polskapress.pl W Kurze Ogłoszeń: RUBRYKI W OGŁOSZENIACH DROBNYCH: ■ NIERUCHOMOŚCI ■ FINANSE/BIZNES ■ ZDROWIE ■ HANDLOWE ■ NAUKA ■ USŁUGI ■ MOTORYZACJA ■ PRACA «TURYSTYKA A - Najchętniej wybierane biuro nieruchomości W z licencją państwową i ubezpieczeniem m www.abakus-nieruchomosci.pl zapraszamy Kupujących i Sprzedających AKUS (obok Związkowca) tel. 661-841-555 www.abakus-nieruchomosci.pl II piętro, 2 рок., rej. Karłowicza 238 000,- z wyposażeniem 4 рок. nowoczesne, z wyposażeniem 330 000,- TANIE 2 рок. rej. Okulickiego/Wańkowicza 179 500,- do negocjacji Nieruchomości GARAŻE blaszane, drewnopodobne, 798-710-329, www.partnerstal.pl Handlowe SPORT I REKREACJA ROWERY Używane tanio 508-436-420. Motoryzacja OSOBOWE KUPIĘ AUTO skup wszystkie 695-640-611 Ado Z skup-skupiijemy kafde pojäzc^, płacimy nawet za wraki, oferujemy najwyższe ceny, 536079721 DO opieki, do Niemiec do 1800 euro 73049 77 71 KIEROWCĘ kat. С lub operatora koparki. Słupsk, 696751525 NIEMCY: murarz, cieśla, fotowoltaika, ślusarz, spawacz, malarz: 730-011-300 PILNIE: operatorów koparek, kierowców C+E na wywrotki z uprawnieniami, kontakt: herkulesrozbiorki@wp.pl lub tel. 510248991, praca zachodniopomorskie, pomorskie POKOJOWA, Pobierowo, z noclegiem, 791-791-628 POMOCNIKA na budowę, 889-690-628. Zdrowie GINEKOLOGIA A-Z GINEKOLOG, 790-246-404 i BANK KWATER i ZWIERZĘTA i ROŚLINY, OGRODY ALKOHOLIZM -esperal 602-773-762 Usługi 59/8430465 Serwis RTV, LCD, plazma PRALKI Naprawa w domu. 603775878 PRALKI, urządz. elektryczne, gastronomia. Chłodnictwo 507380118 CYKLINOWANIE bezpyłowe 502302147 PŁYTKI układanie,remont, 508011742. INSTALACYJNE HYDRAULICZNE, tel. 607703135. PORZĄDKOWE SPRZĄTANIE strychów, garaży, piwnic, wywóz starych mebli oraz gruzu w big bagach, 607-703-135. Turystyka KRAJ - MORZE ŁEBA, tanie pokoje z łaz. 603-471-715 Różne ZŁOM kupię, potnę, przy jadę i odbiorę, tel. 607703135. Rolnicze MASZYNY ROLNICZE SPYCH DET, koparka Białoruś, wywrotka IFA, inny sprzęt, 517451792. Absolutny skup aut, 728773160 ŚRODA JEST DLA ZDROWIA z dodatkiem ' GLOS ^ Pomorza wvmgp24.pl www.gk24.pl WWW£S24.p Prezes oddziału Polska Press Piotr Grabowski, piotr.grabowski@polskapress.pl Redaktor naczelny Marcin Stefanowski, tel. 697 770 227 maran.stefanowski(3 polskapress.p! Zastępcy redaktora naczelnego Ynona Husaim-Sobecka, Szczecin, tel. 697770 218 ynonasobecka@polskapress.pl Wojciech Frelichowski, Słupsk, tel. 519 503 638 wpjciecti.frelichowski@polskapress.pl Dyrektor drukami Stanislaw Sikora, tel. 602740087 S3ikora@pprint.pl Dyrektor działu marketingu Robert Gromowski, tel. 502 339113 robert.gromowski@polskapress.pl Dyrektor działu reklamy Ewa Żelazko, tel. 500 324 240 ewa.zalazko@polskapress.pl Prenumerata, teL 94 340 It 14 Głos Koszaliński - www.gk24.pl ul. Mickiewicza 24, 75-004 Koszalin, tel. 94 347 35 00, fa* 94 347 3513 tel. reklama: 94 347 35 72, redakcja.gk24@polskapress.pl, reklama.gk24@polskapress.pl Głos Pomorza - www.gp24.pl ul. Henryka Pobożnego 19, 76-200 Słupsk, tel. 59 848 8100, fax 59 848 8104, tel. reklama: 59 848 8111, reklama.gp24@polskapress.pl Głos Szczeciński - wwwigs24.pl ul. Nowy Rynek 3, 70-533 Szczecin, tel. 9148133 00, fax 9148133 60. tel. reklama: 914SI 33 92, redakcja. gs24@polskapress. pl reklama.gs24@polskapress.pl ODDZIAŁY Szczecinek ul. Plac Wolności 6,78-400 Szczecinek, tel. 94 374 8818, fax 94 374 23 89 Stargard ul. Wojska Polskiego 42,73-110 Stargard, tel. 91578 47 28, fax 9157817 97, reklama tel. 91578 47 28 ©® - umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule, w szczególności przy Aktualnym Artykule, oznacza możliwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresci,www.gp24.pl/tresci, www.gs24.pl/tresci, i w zgodzie z postanowieniami niniejszego regulaminu. Polskie Badania Czytelnictwa Nakład Kontrolowany ZKDP 1ШИ11ЧШ111И POLSKA PRESS GRUPA WYDAWCA Polska Press Sp z o.o. ul. Domaniewska 45,02-672 Warszawa, tel. 22 20144 00, fax: 22 2014410 Skład Zarządu: Tomasz Przybek, Prezes Zarządu Dorota Kania. Członek Zarządu Maciej Kossowski. Członek zarządu Miłosz Szulc, Członek zarządu Dyrektor artystyczny Tomasz Bocheński Dyrektor marketingu Sławomir Nowak, slawomir.nowak@polskapress.pl Dyrektor zarządzający biura reklamy Maciej Kossowski maciej. kossowski@polslcapress.pl Dyrektor kolportażu Karol Wlazło karol.wlazlo@polskapress.pl AgenqaAlP kontakt@aip24.pl Rzecznik prasowy Adrian Majchrzak, teł. 22 20144 38. adrian.majchrzak@polskapress.pl 10 TOKIO2020 OQ9 Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 KLASYFIKACJA MEDALOWA 1. Chiny 19 10 11 2. Japonia 17 4 7 3. Stany Zjednoczone 14 16 11 4. Sportowcy z Rosji 10 14 10 5. Australia 9 2 11 6. Wielka Brytania 6 9 7. Korea Południowa 5 4 6 8. Holandia 3 7 5 9. Francja 3 5 5 10. Niemcy 3 4 9 11. Kanada 3 3 5 12. Nowa Zelandia 3 3 2 13. Czechy 3 2 1 14. Chorwacja 3 1 2 15. Włochy 2 7 11 16. Węgry 2 1 2 17. Słowenia 2 1 1 18. Kosowo 2 0 0 19. Brazylia 1 3 19. Szwajcaria 1 3 3 21. Gruzja 1 3 0 21. Rumunia 1 3 0 23. Chińskie Tajpej 1 2 3 24. Hongkong 1 2 0 24. RPA 1 2 0 26. Austria 1 1 2 26. Serbia 1 2 28. Norwegia 1 1 0 28. Słowacja 1 1 0 28. Tunezja 1 1 0 31. Estonia 1 0 1 31. Irlandia 1 0 1 31. Uzbekistan 1 0 1 34. Bermudy 1 0 0 34. Ekwador 1 0 0 34. Etiopia 1 0 0 34. Fidżi 1 0 0 »51. Polska 0 1 0 Stan na 30 lipca Tomasz Dębek. Tokio Twitter: @T_Debek Siatkówka Siatkarze już w ćwierćfinale Tomasz Dębek. Tokio Twitter: @T_Debek Siatkówka Tym razem nie byto mowy o niespodziance. Polacy pokonał 3.-0 Japonię, która sprawiła problemy tylcowostatnim secie. .Zaczynam widzieć wchu-żynie otimpfski ogień"-podkreślaVital Heynen. Nieco ponad 1,5 godziny potrwało piątkowe spotkanie. Biało-Czerwoni wygrali w trzech setach (25:22,25:21i26:24). Poza ostatnim gospodarze turnieju olimpijskiego nie mieli większych szans na nawiązaniewalki. Najskuteczniejszym z naszych siatkarzy był Wilfredo Leon (17 pkt), na miarę oczekiwań zagrał wreszcie Aleksander Śliwka (13 pkt), nieco poniżej swojego poziomu spisał się Bartosz Kurek, który jednak zdobył decydujący o zwycięstwie punkt, a razem z Jakubem Kochanowskim był trzecim najlepiej punktującym Polakiem (po 11 pkt). - Chyba nie spodziewacie się, że Kurek zagra osiem doskona- łych spotkań? Niektóre będą dla niego trudniejsze. Istotne jest to, że został na parkiecie i zdobył ostatni punkt. Pokazał, że nawet w dniu, gdy nie wygląda najlepiej, potrafi wziąć odpowiedzialność na własne barki -podkreślał po meczu Vital Heynen. - Jeszcze zbyt wcześnie na to, żebym był wpełni zadowolony. Zaczekajmy do końca turnieju. Widzę jednak, że w drużynie dzieje się coraz lepiej. Zauważcie, że dziś grę ciągnęli inni zawodnicy niż zwykle. To bardzo ważne, że liderzy w zespole się zmieniają. Zaczynam widzieć w chłopakach olimpijski ogień. Ten turniej nie zaczął się dla nas najlepiej, alezmeczu namęcz się rozkręcamy - dodał Belg. Optymistycznie nastawieni są też jego zawodnicy. - Z Japonią trzeba grać zdecydowanie. Ich występ byłbardzo dobry, a ja kilka razy nie podjąłem optymalnych decyzji w ataku. Wszystko skończyło się dobrze, a będzie z tego meczu fajny materiał do analizy dla naszego sztabu - przyznał Kurek. - Czuję się coraz pewniej, gra drużyny też poprawia się z meczu na mecz. To długi turniej, od początku mieliśmy świadomość, że najważniejszy będzie Polacy nie dali w piątek szans Japonii i prowadzą w grupie progres wjego trakcie. Mamyna-dzieję, żeufrzymamy tę tendencję -dodał Śliwka. Biało-Czerwoni są już pewni awansu do 1/4 finału. Zostało im jeszcze jedno spotkanie fazy grupowej, z wiceliderem, Kanadą (w niedzielę o 2.00 nad ranem, czyli 9.00 czasu lokalnego). Po zwycięstwie, anawet porażce 2:3, zachowają prymat w tabeli i dostaną teoretycznie najsłabszego rywalazgrupyB. Przed zamyka- jącym czwartą serię gier meczem Francji z Rosyjskim Komitetem Olimpijskim czwarta była Argentyna, Trójkolorowi mogą ją jednak jeszcze wyprzedzić. - Kanada zagrała już o tej porze kilka meczów. Musimy spodziewać się trudniejszego wyzwania niż wszystkie do tej pory razem wzięte. Rywale to bardzo doświadczony zespół, grają w dobrych ligach. Musimy wydrzeć to zwycięstwo. Nikt nie odda nam go za darmo - zapewnił Paweł Zatorski. - Wyrównaliśmy dziś najlepszy wynik na igrzyskach, jaki osiągnęła reprezentacja Polski od 1980 r. Jesteśmy w ćwierćfinale. Teraz możemy być tylko lepsi niż poprzednie pokolenia polskich siatkarzy. Nikt nie powie, że spisaliśmy się gorzej od nich - uśmiechał się Heynen. Wobec rozczarowujących występów Polaków w Tokio, kibice traktują siatkarzyilekkoatle-tów jako największe nadzieje na powiększenie skromnego dorobku medalowego. Mimo gry za zamkniętymi drzwiami drużyna Heynena może też liczyć nadoping-naAriakeArenęchęt-nie przyjeżdżają kibicować inni olimpijczycy. Okrzyki są zakazane, więc z trybun Biało-Czer-wonych zagrzewają do walki głównie rytmiczne oklaski. - Lepiej gra się przy grupce kibiców niż dla pustych trybun. Też staramy się wspierać rodaków. Ale, z całym szacunkiem dla wszystkich, nie czujemy presji z zewnątrz. Jesteśmy tu przede wszystkim dla siebie, żeby spełnić marzenia. Po to każdy znas trenuje od lat. Presję narzucamy tylko sami sobie -twierdził Fabian Drzyzga. ©® n*x Swateqiaay Sponsor Generalny Spornöf Sponsor Kotefccf QfertipiisMS tifön/fy Pari?H»r Medyczny <Жфйу STARTY POLAKOWI TERMINARZ РЦТИС 30 LIPCA Golf M, 1 runda-. Meronk 55., zawody zostały przerwane z powodu złej pogody. Jeździectwo WKKW indywidualnie, dzień 1.: Cybulska 14., Pawlak 39.,- drużynowo: Polska 12. Judo +100 kg M, eliminacje: Sarnacki - Kokauri (Azerbejdżan) 0s1:10s2; medale: 1. Krpałek (Czechy), 2. Tusziszwili (Gruzja), 3. Riner (Francja), Baszajew (RKOI). Kajakarstwo górskie Kl M, półfinał: Majerczak 15.; finał: 1. Prskavec (Czechy), 2. Grigar (Słowacja), 3. Aigner (Niemcy). Lekkoatletyka Rzut dyskiem M, kwalifikacje: Stój 14.. Małachowski 15.; 800 m K, kwalifikacje: Jóźwik 23. i awans, Sarna 29., Wielgosz 36.; Pchnięcie kulą K, kwalifikacje: Kardasz 18., Gu-ba27.; 4x400 m sztafet mieszanych, kwalifikacje: Polska (Kowałuk, Baumgart-Witan, Hołub-Kowa-lik, Duszyński) 1. i awans. Pływanie 100 m st. motylkowym M, półfinały: M^rski7. i awans; 200 m sŁ ^zbietowym mężczyzn, finał: Ka-węcki 6., medale: 1. Rytow (RKOI), 2. Murphy (USA), 3. Greenbank (Wielka Brytania); 200 mst grzbietowym K, półfinały: Bernat 14..-50 m st dowolnym M, kwalifikacje: Juraszek 16. i awans, Czerniak 31.; 50 m st dowolnym K, kwalifikacje: Wasick 5. i awans,- 4x100 m st. zmiennym M, kwalifikacje: Polska (Stokowski, Kozakiewicz. Majerski, Kraska) 9. Siatkówka Faza grupowa M: Japonia - Polska 03. Siatkówka otaźowa Faza grupowa M: Kantor/Łosiak - Lupo/Nicolai (Włochy) 1:2,14 Fijałek/Bryl - Evandro/Schmidt (Brazylia)12. Strzelectwo Pistolet sportowy 25 m K, kwalifikacje: Breś 24; finahl. Bacaraszkina (RKOI), 1 Kim (Korea Południowa),! Xiao (Chiny). Żeglarstwo Laser Radial К, 9. wyścig: Kwaśna 25,10. wyścig - 31., miejsce w klasyfikacji generalnej po 10 Z11 wyścigów: 17.; 49er M, 7. wyścig: Przybytek/Kołodziński 7., 8. wyścig -1,9. wyścig - В., miejsce w klasyfikacji generalnej po 9 z В wyścigów: 8.; 49er FX К, 7. wyścig: Melzacka/Łoboda 18., 8. wyścig -16., 9. wyścig -1., miejsce w klasyfikacji generalnej po 9 z 13 wyścigów: 12.; 470er K, 5. wyścig: Skrzypulec/Ogar 12., 6. wyścig -1., miejsce w klasyfikacji generalnej po 6 z 11 wyścigowi. SOBOTA. 31UPCA Golf M, dzień 3.: 030 Meronk. łelrtJutw WKKW indywidualnie i drużynowo, dzień ł: 1 Polska (Kamiński, Pawlak, Cybulska). LefttoaMetyfca 400 m ppł K, kwalifikacje: 2 Linkiewtcz; skok o tyczce M, kwalifikacje: 2:40 Lisek, Wojciechowski, Sobera; 800 m M, kwalifikacje: 250 Lewandowski, Dobek, Borkowski; 100 m ppł K: 3:45 Siciarz, Skrzyszowska; 800 m K, półfinały: 12 Jóźwik; 4x400 m sztafet mieszanych: 1435 Polska. 100 m st. motylkowym M, finał: 330 Majerski; 50 m st. dowolnym M, półfinały: 4:11 Juraszek; 50 m st. dowolnym K, półfinały: 432Wasick; 4x100 m st. zmiennym sztafet mieszanych, finał: 4:43 Polska (Peda, Kozakiewicz, Majerski, Fiedkiewicz). Podnoszenie ciężarów 96 kg M: 450 Adamus. Siatkówka plażowa Baraże M: 8-1050 Kantor/Łosiak. Strzelectwo Karabin małokalibrowy trzy postawy 50 m K, efi-minacje: 7 Stankiewicz; finał: 9 ew. Stankiewicz. Żeglarstwo 49er M, Ю-12. wyścig: 5 Przybytek/Kołodziński; 49er FX К, 10-12. wyścig: 5 Melzacka/Łoboda; RS:X K, wyścig medalowy: 730 Noceti-Klepac-ka; RS-.X M, wyścig medalowy: 830 Myszka. MEDZKLA.1SIERPMA Golf M, dzień 4.: 030 Meronk. Jeździectwo WKKW indywidualnie i drużynowo, dzień 3.: 130 Polska (Kamiński, Pawlak, Cybulska). Lekkoatletyka Rzut młotem K, kwalifikacje: 2:10 Fiodorow, Kopron, Włodarczyk; 3000 m z przeszkodami К kwalifikacje: 2:40 Konieczek, Konieczek; 400 m M, kwafifikacje: 3:45 Zalewski; 100 m ppł K, półfinały: 12:45 ew. Siciarz, Skrzyszowska; 800 m M, półfinały: В ■£ ew. Lewandowski, Dobek, Borkowski. 50 m st dowolnym M, finał: 330ew. Juraszek; 50 m st dowolnym К finał: 337ew. Wasick. Siatkówka Faza grupowa M: 2 Polska - Kanada. Siatkówka pbżowa 1/8 finału: 2 Fijałek/Btyl, ew. Kantor/Łosiak. Teros stołowy Drużyna K. 1/8 finału: 3 Polska (Partyka, Qian, Bajor). frgantwo 470er K, 7-8. wyścig: 5 Skrzypulec/Ogar; Laser Radial К wyścig medalowy: 830 ew. Kwaśna. Transmisje na kanałach 7VP i Eurosportu ORLEN 9ESTEŚMY JEDNĄ «? DRUŻWA mmmm ■* £ ^ t \ TOKIO2O20 #TeamPolska U** 'Епоа 4F » Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07 1.08.2021 OQ9 TOKIO2020 U * Piotr Małachowski: W życiu trzeba umieć też przegrywać Tomasz Dębek. Tokio Rozmowa Smutnojest żegnać się ze sportem. Ale mam już 38 lat trzeba wkońcu podjąć męską decyzję -przyznałPiotr Małachowski, dwukrotny srebrny medalista olimpijski w rzucie dyskiem. W Tokio od padł w kwalifikacjach, uzyskał 6Z68 m. co dało mu dopiero 15. miejsce. Czwartych igrzysk w karierze nie będzie pan chyba wspominał zbyt dobrze. Powiedzmy sobie szczerze, wynik jest słaby. Stać mnie na dużo dalsze rzuty. Nie mam do siebie pretensji, bo powalczyłem do końca. Czułem, że trafiłem ostatni rzut. Pierwszy był słaby, w drugim dysk wyleciał mi z ręki, lecz w trzecim naprawdę myślałem, że poleciał daleko, za 64 metry. Niestety, były tylko ponad 62. Aż nie mogłem w to uwierzyć. Czi^e pan duży żal. że nie udało się wejść do finału? Żałowałbym, gdybym nie przyjechał na te igrzyska. Ale jestem tu, dałem z siebie wszystko. Nie udało się, taki jest sport. W życiu trzeba umieć też przegrywać. W porównaniu do poprzednich startów, te igrzyska były nąpbardziej wymagające? Jest trochę trudniej, brakuje kibiców. Szkoda, bo to dla nich walczymy. Ale wiedzieliśmy o tym wcześniej, mogliśmy się na to przygotować. Decyzjaotym. że była to pana ostatnia wielka impreza, pozostaje niezmienna? *| Л Piotr Małachowski z czwartymi igrzyskami olimpijskimi w karierze pożegnał się w eliminacjach Tak. Dostaję jeszcze zaproszenia na zawody, ale z nich nie skorzystam. Ostatni start zaplanowałem na 5 września, podczas Memoriału Kamili Skolimowskiej. Pożegnam się z polską publicznością, przyjaciółmi. Mój czas się skończył. To dobry moment na zakończenie kariery? Na pewne rzeczy nigdy nie ma dobrego czasu. Od dwóch lat się do tego przygotowywałem. Nie jest tak, że dziś mi nie wyszło i postanowiłem, że to koniec. Mentalnie jestem gotowy. Wracam do rodziny. Czeka mnie kolejne wyzwanie, wychowywanie syna. Dostaję zaproszenia na zawody, ale wystąpię już tylko raz. 5 września na Memoriale Kamili Skolimowskiej w Chorzowie Czym będzie się teraz zajmował Piotr Małachowski? Chcę trochę odpocząć od sportu, stresu i reżimu. Ktoś, kto nigdy nie trenował i nie startował na wielkiej imprezie, może tego nie zrozumieć. Stres na zawodach da się przeżyć. Ale przed nimi, na treningach, które czasem nie wychodzą, po kontuzjach... Mam już dość wstawania w poniedziałek o 7 rano, by pojechać na rzutnię, a po południu przerzucić ponad 20 ton. Po czym we wtorek zastanawiać się, czy będę zdrowy. Zamierzam odpocząć, nacieszyć się wolnością. Jeść śniadania z rodziną, a nie samemu, żeby szybko dojechać na trening. Cieszy mnie, że rosną następcy. Trzymam za nich kciuki. Które konkursy w karierze wspomina pan zdecydowanie najlepiej? Pierwszy to młodzieżowe mistrzostwa Europy w Erfur-cie, gdzie zająłem drugie miejsce i stwierdziłem, że dysk to dobry kierunek. Drugim są igrzyska w Pekinie. Pojechałem tam jako „no name". Rok wcześniej po MŚ w Osace usłyszałem, że nie nadaję się do sportu. Tymczasem w Pekinie zdobyłem srebrny medal. Czuje się pan spełniony jako sportowiec? Oczywiście. Mam dwa medale olimpijskie, żonę, syna, zdrową rodzinę. Spełniłem marzenia. Jestem chłopakiem z małej miejscowości, z Bieżunia. Byłem na igrzyskach, zdobywałem medale najważniejszych imprez. Absolutnie nie mam na co narzekać. Będzie pan tęsknił za adrenaliną związaną ze startami? Smutno żegnać się z igrzyskami i ze sportem. Ale mam 38 lat. Trzeba podjąć męską decyzję i powiedzieć: stop. Niech teraz młodzi się wykazują... ©® NOTOWAŁ W TOKIO TOMASZ DĘBEK Koniec rozgrzewki. Zaczyna się poważna gra Siatkówkaplażowa Przemysław Franczak. Tokio redakcja@polskapress.pl Grzegorz Fijałeki Michał Bryl polubili sięztokijskim piaskiem, oswoili nawet z tutejszą pogodą. Czuyą się mocni. W nie-dziełęwShiokaze Park zagrają o ćwierćfinał. - Teraz zaczyna się prawdziwy turniej - mówi Fijałek, dla którego to już trzecie igrzyska. Mają być najbardziej udane. Dla 35-letniego zawodnika igrzyska w Tokio mają być jego „last dance". Młodszy Bryl to żółtodzioba родщаде -Wszedł wten turniej bardzo dobrze, spokojnie. Wiadomo, ten pierwszy mecz z Marokobyłtro-chę nerwowy, ale nie ma się co dziwić - podkreśla Fijałek. - Ja na swoich pierwszych igrzyskach w Londynie stresowałem się znacznie bardziej. Michałowi udało się tego uniknąć. Ostatni mecz grupowy w piątek wprawdzie przegrali 1:2, ale wynik starcia z Brazylijczykami Evandro 01iveirą i Bruno Schmidtem (ten drugi to mistrz olimpijski z Rio) równie dobrze mógł być odwrotny. Obie ekipy awans do dalszej fazy miały w kieszeni już przed meczem, a pierwsze miejsce w grupie miało znaczenie prestiżowe. -Czekamy teraz na losowanie 1/8 finału i jesteśmy gotowi przebijać się dalej - mówi Bryl. Z ich ust nie usłyszycie narzekań na upał, parzący piasek, restrykcje i izolację. Chcą się cieszyć tym turniejem. Jak najdłużej. - Kto sobie to wszystko poukładał w głowie, to na pewno daje radę-uważa Fijałek. -Sąteż tacy, co marudzą. A moim zdaniem chyba niktlepięj nie zorganizowałby igrzyskwczasiepan-demii od Japończyków. Chwała im za to, że w ogóle możemy grać. Szkoda jedynie, że przed pustymi trybunami, ale czasy są takie, jakie są. Trzeba walczyć o każdą piłkę na boisku, a nie myśleć, co jest źle. W wiosce nie ma tragedii, wysoka temperatura i wilgotność nam nie przeszkadzają. Mamy swój cel i na tym się skupiamy. Dłuższą drogą do 1/8 finału idą Piotr Kantor i Bartosz Łosiak. Trzeci mecz grupowy - z Włochami Paolo Nicolaiem i Daniele Lupo - przegrali 1:2 i o awans będą musieli bić się w sobotę wbarażu. - W naszej dyscyplinie stawka jest na tyle wyrównana, nie ma w zasadzie znaczenia, czy wychodzi się z pierwszego miejsca, czy walczyć trzeba w dodatko-(wym spotkaniu - stwierdził Kan-Ttor. - Jedno dodatkowe spotka- nietoniejestiakaś nadmierna intensywność. Choć oczywiście regularne zwycięstwa lepiej budują pewność siebie, nie odkładają się w podświadomości jak porażki. Grzegorz Klimek, trener reprezentacji mężczyzn, z rękawa wyciągnął przekonujący dowód nanieprzewidywalnośćrezulta-tów w siatkówce plażowej. - Na poprzednich igrzyskach Nikola i Lupo wyszli z pozycji lucky losera i zdobyli srebro. Chcemy powtórzyć ten wynik -mówił pół żartem, pół serio szkoleniowiec. - Liczę więc, że chłopaki będą się rozkręcać z meczu namęcz. Jak wchodzą na obroty, to są nie do zatrzymania. Problemzbarażem jest tylko jeden. Polacy o tym, z kim zagrają, dowiedzą się niedługo przed meczem. - To jest pewna niedogodność, nie ma wiele czasu na analizę. W zasadzie wcale - tłumaczy Klimek. Łosiak: - Dopóki jest nadzieją, będziemy walczyć. Z kwalifikacją olimpijską też byliśmy pod ścianą, ale mimo różnych problemów daliśmy radę. Są też jednak widoczne demony przeszłości. Pięć lat temu na igrzyskach w Rio de Janeiro polska para odpadła właśnie na tym etapie. Przegrali z... Ni-koląiLupo. ©® KJ ORLEN POLSKA u'i. ' \ L b ШШг >.c ft h ł SPONSOR STRATEGICZNY Mil vł 12 Sport Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 31.07-1.08.2021 Wójt podziękował piłkarzom i trenerowi za mistrza Polski Krzysztof Niekrasz kizysztof.niekrasz@si24.pl PHkanożna V Prawdziwa magia sportu drzemie w jego nieprzewkły-walroścl a najpiękniejsze historie futbolowe wiążą się z zaskoczeniem, które poprzedza ciężka praca, jak również upór. determinacja i wiara w sukces. Tak jest w przypadku młodych piłkarzy Uczniowskiego Klubu Sportowego Sparta Sycewice i ich szkoleniowca Ryszarda Hen-dryka. którzy od wielu lat no-tują spore osłonięcia nie tylko w naszym województwie pomorskim, ale także w kraju. W tym roku zostali mistrzami Polski. Doceniły to władze gminy Kobylnica. Brawo! Warto przypomnieć, że niedawno, bo w lipcu, sycewiczanie triumfowali w rozgrywkach szczebla centralnego „Mała Piłkarska Kadra Czeka" (to były oficjalne Mistrzostwa Polski Krajowego ZrzeszeniaLudowe Zespoły Sportowe). Jeszcze raz przedstawiamy skład aktualnych mistrzów Polski - bramkarz Paweł Maciejewski, zawodnicy w polu: Franciszek Ługowski, Jan Czyż, Michał Mothke, Kacper Czemowa-łów, Wojciech Kujawski, Antoni Motowidło, Oskar Mazurek, Filip Wiśniewski, Kacper Were-szczyński, Szymon Ignatowicz, Tymon Ignatowicz. Warto zapamiętać tych piłkarskich bohaterów młodego pokolenia z naszego regionu. - Chciałem się spotkać z młodymi mistrzami Polski i ich szkoleniowcem, by im osobiście pogratulować za znakomity wyczyn w krajowej piłce nożnej. U-ważam, że na to bardzo zasłu- Młodzi piłkarze z Sycewic byli wzruszeni spotkaniem z włodarzem gminy Kobylnica Leszek Kuliński złożył gratulacje i przekazał okolicznościową statuetkę Ryszardowi Hendrykowi żyli, bo rozsławiają naszą gminę w dziedzinie sportu. Dla wszystkich zawodników przekazałem piłki, które pomogą im w treningach i pozwolą osiągać kolejne bardzo dobre wyniki. Natomiast statuetka dla trenera Ryszarda Hendryka niech wy- pełni i tak już obfitą galerię zdobytych przez jego zespoły trofeów. Jestem dumny z tego pięknego i złotego sukcesu. O Sy-cewicach znowu jest głośno w kraju i to mnie cieszy - oznajmił Leszek Kuliński, wójt gminy Kobylnica. Bardzo dobrze, że o sukcesie pamiętają władze gminy Kobylnica. To bardzo cenna sprawa. Byćmoże tropem mistrzów Polski pójdą młodsi adepci futbolu zinnychroczników. -Docenienie i wyróżnienie dla chłopcówidla mnie są bardzo ważne i istotne. To wspaniały bodziec do dalszego szkolenia. Jestembardzo wzruszony wizytą i słowami wójta na sycewickim stadionie. W chłopcach drzemią duże możliwości i według mnie nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. Ich potencjał futbolowy jest duży. Chcą się nadal rozwijać. Na pewno 0 spartanach z rocznika 2008 1 młodszych jeszcze usłyszymy w niedalekiej przyszłości. Ja nie przestanę w swoich działaniach. Nadal sporo czasu i serca będę poświęcał dla rozwoju sycewic-kiego fiitbolu, bo za rok obchodzić będę 35-lecie pracy trenerskiej - oświadczył Ryszard Hen-dryk, twórca wielu sukcesów U-czniowskiego Klubu Sportowego Sparta Sycewice. ©® Zmarł Przemysław Gawin - prezes Bytovii Bytów Pożegnanie Piłkarskie środowisko w Bytowie pogrążyło się w żałobie. W czwartek. 29 lipca zmarł Przemysław Gawin, nowy prezes Bytovii Bytów, który miał wielkie plany dotyczące Idubu. Chciał wprowadzić płan naprawczy po spad-ku drużyny seniorskiej z drugiej ligi. Niestety, już tego nie zrobi... Przemysław Gawin w wieku 16 lat założył nieoficjalną stronę internetową bytow- Przemku! Będzie nam Ciebie brakowało, a sezon 2021/2022 tuż. tuż skiego klubu. Prowadził ją tak dobrze, że działacze z zarządu klubu powierzyli Jemu obowiązki rzecznika prasowego Bytovii Bytów. W połowie września 2020 roku zrezygnował z tej funkcji. Następnie był wiceprezesem klubu. Niespełna rok później, pod koniec czerwca 2021 r. został prezesem. Przemysław Gawin miał zaledwie 24 lata i ambitne plany na przyszłość. Przemku! Będzie nam Ciebie bardzo brakowało. Dobrze mi się z Tobą współpracowało, gdy pełniłeś obowiązki rzecznika prasowego klubu z Bytowa. Przez cztery lata Przemek był korespondentem „Przeglądu Sportowego" oraz współpracował z serwisem Meczyki.pl. Jego śmierć jest ogromną stratą dla wszystkich osób związanych z bytowskim klubem i futbolem. Przemek był wspaniałym człowiekiem z wielkim, czamo-biało-czerwonym sercem. Żegnaj Wielki Przyjacielu i To Nie Tylko Bytowskiego Futbolu! Krzysztof Niekrasz Terminarz słupskiej okręgówki na jesień PHkanożna Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz@polskapress.pl Futbolowe zespoły słupskiej klasy okręgowej są w trakcie przygotowań do nowego sezonu2021/2022. Niedługo nastąpi inauguracja rozgrywek i od 7 sierpnia rozpocznie się batalia o ligowe punkty. Przedstawiamy harmonogramgier w rundzie jesiennej. Kolejka I - 7/8 sierpnia Skotawia Dębnica Kaszubska - Jantaria Pobłocie, Brda Przechlewo Piast U-57 Człuchów, Czarni Czarne - Lipni-czanka Lipnica, Myśliwiec Tuchomie - Kaszubia Studzienice, Dolina Speranda Gałąźnia Wielka - KS Gryf/SMS Słupsk, Gryf П Słupsk - KS Włynkówko, MKS Debrzno - Sokół Wycze-chy, Wybrzeże Objazda - GTS Czarna Dąbrówka, Start Miastko - Zawisza Borzy-tuchom. Kolejka II -14/15 sierpnia Jantaria - Start, GTS - Zawisza, Sokół - Wybrzeże, KS -MKS, KS Gryf/SMS - Gryf П, Kaszubia - Dolina Speranda, Lip-niczanka - Myśliwiec, Piast U-57 - Czarni, Skotawia - Brda. Kolejka III - 21/22 sierpnia Brda - Jantaria, Czarni - Skotawia, Myśliwiec - Piast U-57, Dolina Speranda - Iipniczanka, Gryf II - Kaszubia, MKS - KS Gryf/SMS, Wybrzeże - KS, Zawisza - Sokół, Start - GTS. Kolejka IV-28/29sierpnia Jantaria - GTS, Sokół - Start, KS - Zawisza, KS Gryf/SMS -Wybrzeże, Kaszubia - MKS, Iipniczanka - Gryf П, Piast U-57 -Dolina Speranda, Skotawia -Myśliwiec, Brda - Czarni. Kolejka V - 4/5 września Czarni - Jantaria, Myśliwiec - Brda, Dolina Speranda - Skotawia, Gryf П - Piast U-57, MKS - Lipniczanka, Wybrzeże - Kaszubia, Zawisza - KS Gryf/SMS, Start - KS, GTS - Sokół. Kolejka VI -11/12 września Jantaria - Sokół, KS - GTS, KS Gryf/SMS - Start, Kaszubia - Zawisza, Lipniczanka - Wybrzeże, Piast U-57 - MKS, Skotawia -Gryf П, Brda - Dolina Speranda, Czarni - Myśliwiec. Kolejka VII -18/19 września Myśliwiec - Jantaria, Dolina Speranda - Czarni, Gryf II -Brda, MKS - Skotawia, Wybrzeże - Piast U-57, Zawisza -Lipniczanka, Start - Kaszubia, GTS - KS Gryf/SMS, Sokół - KS. Kolejka VIII -25/26września Jantaria - KS, KS Gryf/SMS -Sokół, Kaszubia - GTS, Lipni- czanka - Start, Piast U-57 - Zawisza, Skotawia - Wybrzeże, Brda - MKS, Czarni - Gryf II, Myśliwiec - Dolina Speranda. Kolejka IX - 2/3 października Dolina Speranda - Jantaria, Gryf II - Myśliwiec, MKS -Czarni, Wybrzeże - Brda, Zawisza - Skotawia, Start - Piast U-57, GTS - Lipniczanka, Sokół - Kaszubia, KS - KS Gryf/SMS. Kolejka X - 9/10 października Jantaria - KS Gryf/SMS, Kaszubia - KS, Lipniczanka - Sokół, Piast U-57 - GTS, Skotawia - Start, Brda - Zawisza, Czarni -Wybrzeże, Myśliwiec - MKS, Dolina Speranda - Gryf П. Kolejka XI -16/17 października Gryf П - Jantaria, MKS - Dolina Speranda, Wybrzeże - Myśliwiec, Zawisza - Czarni, Start - Brda, GTS - Skotawia, Sokół -Piast U-57, KS - Lipniczanka, KS Gryf/SMS - Kasziibia. Kolejka XII -23/24października Jantaria - Kaszubia, Lipniczanka - KS Gryf, Piast U-57 -KS, Skotawia - Sokół, Brda -GTS, Czarni - Start, Myśliwiec -Zawisza, Dolina Speranda - Wybrzeże, Gryf П - MKS. KolejldaXIII -27 października MKS - Jantaria, Wybrzeże -Gryf II, Zawisza - Dolina Speranda, Start - Myśliwiec, GTS -Czarni, Sokół - Brda, KS - Skotawia, KS Gryf/SMS - Piast U-57, Kaszubia - Lipniczanka. Kolejka XIV - 6/7 listopada Jantaria - Lipniczanka, Piast U-57 - Kaszubia, Skotawia - KS Gryf/SMS, Brda - KS, Czarni -Sokół, Myśliwiec - GTS, Dolina Speranda - Start, Gryf П - Zawisza, MKS - Wybrzeże. Kolejka XV-13/14 listopada Wybrzeże - Jantaria, Zawisza - MKS, Start - Gryf П, GTS -Dolina Speranda, Sokół - Myśliwiec, KS -Czarni, KS Gryf/SMS - Brda, Kaszubia - Skotawia, Lipniczanka -Piast U-57. Kolejka XVI-20/21 listopada Jantaria - Piast U-57, Skotawia - Lipniczanka, Brda - Kaszubia, Czarni - KS Gryf/SMS, Myśliwiec - KS, Dolina Speranda - Sokół, Gryf II - GTS, MKS - Start, Wybrzeże - Zawisza. Kolejka XVII-27/28listopada Zawisza - Jantaria, Start -Wybrzeże, GTS - MKS, Sokół -Gryf II, KS - Dolina Speranda, KS Gryf/SMS - Myśliwiec, Kaszubia - Czarni, Lipniczanka -Brda, Piast U-57 - Skotawia. magazyn KUCHNIA KRZYŻÓWKA PORADY GWIAZDY rodzinny Bezpłatny dodatek do gazety. Sobota, 31 lipca 2021 r. Nigdy nie kłóci się z żoną o drobiazgi STR. 7 ... -,t w Dzieci to szczęście. Ale czy zawsze chciane i planowane? STR. 4 avj о Arbuzowe lato. Świeże i pyszne STR. 5-6 Wojciech Malajkat 02 rodzinny druga strona Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Katarzyna Sklepi katafzynaiklepik@polskapress.pl % DZIECKO. DOROSŁA DECYZJA DOROStYCH Komentarz Dziecko. Dla jednych to cud narodzin, dla kolejnych walka o jego posiadanie, a dla innych niewyobrażalna strata. W tej samej chwili, jedna matka wybiera imię dla swojego maleństwa, druga - trumienkę. Okrutne, ale prawdziwe. Nic nam do tego, ile kto ma dzieci. Nie nam oceniać, dlaczego inni ich nie mają - nie mogą, nie chcą, stracili. Każda kobieta, każdy mężczyzna musi sam sobie odpowiedzieć, czy chce być rodzicem. Do podjęcia tej decyzji nie można nikogo zmusić. Presja, wywierana na młodych, by mieli dzieci, bo nasze społeczeństwo się starzeje, może przynieść więcej negatywnych decyzji. Zamiast radosnego śmiechu dziecka, możemy słyszeć tylko jazgot sfrustrowanych rodziców. A przecież nie o to nam chodzi. „Szukaj własnej drogi. Poznaj siebie, zanim zechcesz dzieci poznać. Zdajsobie sprawę z tego, do czego sam jesteś zdolny, zanim dzieciom poczniesz wykreślać zakres praw i obowiązków. Ze wszystkich sam jesteś dzieckiem, które musisz poznać, wychować i wykształcić przede wszystkim" - radził dorosłym Janusz Korczak. Ten wybitny polski pedagog wiedział, że posiadanie dziecka to odpowiedzialność. Nie tylko za jego wychowanie, ale też za jego życie. Bo do roli rodzica trzeba dorosnąć. Zastanówmy się zatem, czy my jako społeczeństwo, czy my jako rodzice i wreszcie, my jako dzieci mieliśmy wystarczające wzorce, które pokazały nam, jak zbudować szczęśliwą rodzinę. Bez przemocy, bez kłótni, bez alkoholu. Taką, w której zawodowo realizuje się matka, taką, w której ojciec nie tylko przynosi pieniądze do domu, ale także pomaga w wychowaniu i wreszcie - taką, w której dziecko jest radością, a nie przykrym obowiązkiem. Młodym człowiekiem, którego nauczymy, że ludzkiej wartości nie liczy się w pięćsetkach. No właśnie... Gdyby rodzicielstwo było proste, nie byłoby przepełnionych domów dziecka, a matkom i ojcom nikt nie odbierałby tych praw. Stop dziecięcej nudzie: Zgadnij kto to? Zostań detektywem, czytaj i graj! Opowieść, która od pierwszej do ostatniej strony jest śledztwem przeprowadzanym przez czytelnika, pełnym zaga- dek, łamigłówek oraz tajemnic, a wszystko okraszone solidnym treningiem logicznego myślenia, analizy i wyciągania wniosków. Zgadnij kto to? to nowa kolekcja książek z ciekawą fabułą, trening spostrzegawczości, a jednocześnie przepis na pożegnanie nudy wśród dzieci. Nakładem HarperKids ukazały się cztery książki w serii Zgadnij kto to? „Dziecko słońca", „Tajemnicze zniknięcie", „Śledztwo w Nowym Jorku", „Panika w wesołym miasteczku". Pozycje nie tylko dla wielbicieli kultowej gry planszowej o tym samym tytule. Książki detektywistyczne są dla dzieci znakomitą frajdą. A wakacje to doskonały czas, który sprzyja tego typu rozrywkom. Książki z serii Zgadnij kto to? angażują dzieci w czytaną treść, pomagają poczuć się jak prawdziwy detektyw. Czytelnik wraz z bohaterami My nie robimy problemu z tego, że nóż nie leży w tym miejscu co zwykle. Jeśli nie ma kłótni o drobiazgi, wtedy człowiek czuje się bezpiecznie i nie chce tego tracić. Wojciech Malajkat, aktor MODA Szafa zaradnej Polki, czyli jak mądrze kupować ubrania. Nie potrzebujemy wszystkiego, co jest modne książki prowadzą śledztwo, żeby odnaleźć sprawcę czy to kradzieży, czy spisku. lista winowajców jest długa..., ale dzięki odpowiednim pytaniom, analizie wskazówek, eliminacji podejrzanych podczas lektury, finalnie można zdemaskować winnego, rozwiązać zagadkę i odkryć prawdę! „Tajemnicze zniknięcie": W szkockim muzeum znika jedyny dowód na istnienie potwora z Loch Ness! Szczęśliwie na miejscu wakacje spędza rodzeństwo, które od razu przystępuje do śledztwa. „Dziecko słońca": Podczas prac archeologicznych w Meksyku zostaje odkryta tajemnicza tabliczka przepowiadająca powrót mitycznego Dziecka Słońca. Lena i jej brat Kacper przyjechali w odwiedziny do taty i nie mogą opuścić okazji do rozwiązania tej tajemnicy! „Śledztwo w Nowym Jorku" Tomek i Ania wędrują między najsłynniejszymi zabytkami i odkrywają prawdę 0 napadzie na sklep jubilerski. „Panika w wesołym miasteczku": Spadająca gwiazda, prawdziwa królowa atrakcji w Cosmo Park, niespodziewanie ulega awarii. Na szczęście Asia 1 Aleks są gotowi, by poprowadzić śledztwo w tej sprawie. i Zbadań wynika, że blisko połowa Polaków przeznacza miesięcznie na zakupy odzieży iobuwianawet doio procent swojej pensji. Najczęściej kupujemy te elementy garderoby, które najszybciej się zużywają. Mimo pełnych szafwciąż często mamy wrażenie, że nie mamy się wco ubrać. Jak kupować mądrze,by wyglądać dobrze, aubrania służyły nam dłużej niż przez jeden sezon? Regularnie kupujemy ubrania, a nasze szafy często pełne są ubrań, których nie nosimy. Część z nich czeka na specjalne okazje, część do niczego nie pasuje, a reszta szybko się znosiła. Efekt? Kiedy chcemy dobrać stylizację wypowiadamy dobrze znane nam słowa: „Nie mam się wco ubrać!". Jaktego uniknąć, dokonując świadomych wyborów, radzą eks-pertki. Moda ciągle się zmienia. Kobiece pisma oraz blogerki modowe wciąż podsuwają nam nowe trendy. Tymczasem nie każdej z nas będą one pasować. Zamiast więc za wszelką cenę podążać za trendami, warto postawić na klasykę. - Klasyczne ponadczasowe formy sprawdzą się w każdej stylizacji, zarówno codziennej, jak i na specjalne okazje. Warto mieć w swojej garderobie kilka klasycznych rzeczy dobrej jakości, które będą bazą dla wielu stylizacji, a przy tym nigdy nie wyjdą z mody. Często kupujemy ubrania, które są obecnie na topie, a później okazuje się, że nam nie pasują, nie komponują się z tym, co mamy już w szafie, albo po jednym sezonie odchodzą w zapomnienie. By tego uniknąć kupujmy dobrze wykonane, klasyczne ubrania, a jeśli zależy nam, by być trendy - kupmy modne dodatki, które będą pasować do ubrań, które już mamy. Zawsze powtarzam, że moda jest przygodą, od której zaczynamy dzień, a ubiór jest naszą wizytówką, więc powinien odzwierciedlać naszą osobowość. W końcu prawdziwą sztuką jest ubrać się w zgodzie ze sobą! - mówi Zuzanna Łucz-kowiak, projektantka. Posiadając w swojej kolekcji kilka bazowych ubrań, takich jak klasyczna marynarka czy mała czarna, mamy nieskończone możliwości kombinacji. Wystarczy zmienić dodatki, by z klasycznych ubrań wyczarować oryginalną stylizację. A wszystko to przy ograniczonej zawartości szafy! Jeśli chcemy więc postawić na odrobinę szaleństwa, skupmy się na ciekawych dodatkach! W rankingu czynników decydujących o zakupie konkretnego ubrania na pierwszych dwóch miejscach znajdują się: odpowiedni fason oraz cena. Ale tuż za nimi Pola- cy wymieniają: dobrąjakość ubrania oraz trwałość materiałów, z których zostało wykonane. To bardzo rozsądne podejście, powinniśmy bowiem zwracać uwagę nie tylko na cenę i wygląd ubrania, ale przede wszystkim na jego wykonanie. I mimo że wysoka jakość zazwyczaj oznacza również wyższą cenę, patrząc przyszłościowo, taki zakup jest o wiele bardziej opłacalny. Dobre jakościowo ubrania nie będ ą się tak szybko niszczyć, mechacić, blaknąć i rozciągać. Dzięki temu będziemy mogli cieszyć się nimi przez küka sezonów. Dodatkowym plusem jest także to, że takie rozwiązanie jest bardziej ekologiczne! Czy tego chcemy, czy nie -nasz wygląd ma wpływ na to, jak postrzegają nas inni. O ile więc w pewnych okolicznościach (np. na urlopie) możemy sobie pozwolić na pewną nonszalancję w doborze garderoby, to na przykład idąc do pracy, powinniśmy dobierać ją starannie i przemyślanie. Robiąc zakupy pamiętajmy więc, co mamy już w szafie i kupujmy kolejne elementy garderoby tak, by do siebie pasowały. - Strój ma w biznesie bardzo duże znaczenie, ponieważ przekłada się na wizerunek danej osoby w oczach przyszłego pracodawcy czy klienta. Jeśli więc wybieramy się na rozmowę o pracę lub spotkanie z klientem, nie powinniśmy eksperymentować z fasonami ani kolorami, postawmy za to na klasyczną elegancję. Szafa wypełniona dobrze pasującymi do siebie kompletami bluzek, spódnic i spodni w stonowanych kolorach ma też inną zaletę - pozwala oszczędzić czas, bo w momencie, gdy wybieramy się do pracy nie mamy dylematu, co na siebie włożyć -dodaje Natalia Bogdan, z agencji pracy Jobhouse. Decydując się na zakup ubrań, przeważnie polegamy na własnym guście, bywa też, że prosimy o radę koleżankę albo kogoś z rodziny - męża, partnera, córkę. A może warto wybrać się na tzw. shopping z profesjonalistą? Taka osoba nie tylko wskaże fasony i wzory, w których wyglądamy najlepiej (często talde, których sami byśmy nie przymierzyli), ale też pomoże nam stworzyć kompletne kreacje. Korzystanie z usług stylisty staje się coraz popularniejsze i to nie tylko wśród gwiazd. Ludzie cenią sobie profesjonalną poradę. Dzięki styliście i za pomocą zaledwie kilku umiejętnie dobranych ubrań -mogą bowiem stworzyć wiele unikalnych stylizacji. Dla jednej z klientek udało mi się stworzyć 23 kreacje z użyciem zaledwie kilku podstawowych ubrań - mówi Elżbieta Chrzanowska, stylistka. (KS) Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 rodzinny zdrowie 03 Zosia i Oskar. Dwa oblicza SMA Zdrowie Jolanta Gromadzka-Anzelewicz joianta.gromadzka@polskapress.pl Nawet lekarzom, którzy na co dzień zajmują się pacjentami z rdzeniowym zanikiem mięśni trudno było uwierzyć, że blisko pięcioletniej Zosi Małkowskiej cokolwiek dolega, nie wspominając o SMA. Trzykrotnie więc powtarzali test genetyczny, by upewnić się, czy na którymś z etapów diagnostyki nie popełniono błędu. Wyniki testów nie budziły jednak wątpliwości - Zosia urodziła się chora, ale zaraz po urodzeniu rozpoczęła leczenie i oto są jego efekty. To, że Zosia Małkowska jest wulkanem energii, biega, skacze i rozwija się jak każde w pełni zdrowe dziecko, zawdzięcza tak naprawdę swemu starszemu od dwa lata bratu Oskarowi. - Gdy okazało się, że synek choruje na SMA, czyli rdzeniowy zanik mięśni, byłam w 23 tygodniu ciąży z Zosią - wspomina ich mama Monika. -Gdy tylko się urodziła, jej też zrobiono badanie w kierunku SMA. A gdy okazało się, że jego wynik jest pozytywny, równie szybko Zosia rozpoczęła leczenie. W przypadku Oskara, któremu w ciągu 2,5 roku choroba zdążyła zabrać wszystko oprócz oddechu, leczenie-choć bardzo skuteczne - nie było jednak w stanie przywrócić tego, co stracone. Przykład Zosi wskazuje, jak ważna jest w tej chorobie jak najwcześniejsza diagnoza. A na szczęście w lutym 2021 roku podjęto w Polsce decyzję o wprowadzeniu powszechnych badań przesiewowych noworodków w kierunku SMA. Oskar był pierwszy Oskar, jako dziecko urodzone w 29 tygodniu ciąży, był skrajnym wcześniakiem. I to była -zdaniem lekarzy - główna przyczyna tego, że chłopczyk nie rozwijał się fizycznie tak, jak inne dzieci w jego wieku. Monika Nadworska-Małkow-ska instynktownie czuła jednak, że coś z jej synkiem jest nie tak. Gdy Oskar skończył roczek, uznała, że czas najwyższy przebadać go dokładnie, bo to nie jest chyba normalne, że Oskar nigdy nie usiadł samodzielnie, nie stanął na nóżki. Neurolog, która ich prowadziła, poszerzyła więc diagnostykę, pierwsze wyniki Każde dziecko chore na rdzeniowy zanik mięśni jest w naszym kraju leczone. W walce z tą okrutną chorobą Polska jest liderem w skali światowej były jednak w porządku, Dopiero, gdy test na przewodnictwo nerwowo-mięśniowe wyszedł nieprawidłowo, skierowano ich do Centrum Zdrowia Dziecka na badania w kierunku SMA. - Gdy potwierdziło się to najgorsze podejrzenie, świat się nam zawalił -przyznaje Monika. W tamtym czasie, a był to rok 2016, chorzy na rdzeniowy zanik mięśni pozbawieni byli skutecznej terapii. Mogli jedynie ko-fstać z rehabilitacji, która lak tylko w niewielkim stopniu usprawniała ich ruchowo. - Jeszcze kilka lat wstecz SMA, czyli rdzeniowy zanik mięśni a szczególnie jego postać pierwsza (SMA l), najcięższa, która rozpoznajemy u najmłodszych dzieci, była chorobą śmiertelną - wspomina prof. Maria Mazurkiewicz-Bełdzińska, kierownik Kliniki Neurologii Dziecięcej w UCK, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologii Dziecięcej. -Ujawnia się ona w wieku niemowlęcym. Mięśnie kończyn, tułowia, płuc i przełyku ulegają szybkiemu osłabieniu, co prowadzi do paraliżu, niewydolności oddechowej i utraty zdolności przełykania. Rodzice dosłownie z dnia na dzień obserwują, jak dziecko przestaje się poruszać - i to jest najczęstszy powód, dla którego zgłaszają się do lekarza. SMAi bardzo źle rokowało, bez wspomagania oddechu dzieci umierały przed ukończeniem drugiego roku życia. Stawialiśmy rozpoznanie i kierowaliśmy pacjentów do paliatywnej opieki, bo nie mieliśmy im nic do zaofiarowania - przyznaje pani profesor. Pierwszy lek Pierwszym lekiem, zarejestrowanym zresztą tzw. krótką ścieżką najpierw w USA, a w maju 2017 r. w Unii Europejskiej, był właśnie nusiner-sen (handlowa nazwa Spin-raza) i szybko okazało się, że jest skuteczny. Najpierw producent dał ten lek za darmo 20 pacjentom z trzech ośrodków; Gdańsk dostał dla siedmiu chorych, dla pozostałych dostały ośrodki w Warszawie i Katowicach. Na750 pacjentów z takim rozpoznaniem w Polsce mieliśmy zaledwie 7 miejsc. - To było straszne. Dzięki niezwykle prężnej Fundacji SMA szybko zapadła decyzja o refundacji tego leku dla wszystkich chorych dzieci oraz dorosłych - mówi profe- Zosia i Oskar korzystają z terapii nusinersenem. Zosia niemal od urodzenia, Oskar - w wieku 2.5 lat sor. - Jako lekarze jesteśmy teraz w komfortowej sytuacji, bo nie musimy wybierać, któremu dziecku udostępnić lek. Oskar miał rok i jedenaście miesięcy, gdy na świat przyszła Zosia. - Urodziła się w piątek, a już w poniedziałek pobrano jej krew na badanie -opowiada Monika. -Trudno opisać, co czuliśmy czekając na wynik.' Przyszedł po dwóch tygodniach. Okazało się, że Zosia też jest chora. Rodzicom poradzono, by o pomoc zwrócili się do Fundacji SMA. Jej ówczesny prezes Kacper Ruciński starał się o leczenie dla nich we Włoszech. A gdy nic z tego nie wyszło, pojawiła się szansa na terapię we Francji. Kryteria kwalifikacyjne spełniała Zosia. Od tego momentu wszystko potoczyło się błyskawicznie - wspomina Monika. - Wiadomość o tym, że możliwe jest leczenie dzieci we Francji, dotarła do nas w piątek o godz. 22, a my już o godz. 24 mieliśmy kupione bilety na samolot na niedzielę. W poniedziałek mieliśmy już umówione konsultacje w Paryżu. Lekarz, który ich tam przyjął, nie ukrywał: przy dwójce dzieci chorych na SMA on sam postawiłby wszystko najednąkartęi przeprowadził się do Francji, żeby uzyskać ubezpieczenie niezbędne do dalszego leczenia. Był wrzesień 20l6 г., Zosia miała siedem tygodni, gdy Monika ze swoim mężem zdecydowali się opuścić Polskę, by ratować życie dzieci. W przeciągu dwóch tygodni załatwili wszelkie formalności i 17 października przeprowadzili się do Paryża. Zosia miała pięć miesięcy, gdy w styczniu 2017 roku dostała pierwszą dawkę nusinersenu. Kilka miesięcy później, w kwietniu leczenie rozpoczął Oskar. Zosia skacze. Oskar siedzi pewnie We Francji mieszkali przez cztery lata. Marcin pracował, Monika zajmowała się domem i dziećmi. Zarówno Zosia, jak i Oskar otrzymywali lek co cztery miesiące. A gdy tylko mieli okazję, przyjeżdżali do Polski na rehabilitację. Poświęcali na nią wakacje i wolne dni we francuskiej szkole. W grudniu 2017 r. pojawiła się informacja, że od początku nowego roku leczenia rdzeniowego zaniku mięśni nusinersenem będzie refundowane również w Polsce. Dwa lata później doszli do wniosku, że w takiej sytuacji mogą już zacząć myśleć o powrocie do kraju. Do bliskich i do własnego domu. Tu - jak mówią - czują się naprawdę szczęśliwi. - Najważniejsze, że nusi-nersen, który dostają dzieci naprawdę im pomaga - cieszy się ich mama. Zosia i Oskar to dwa różne przypadki. Zosia, która dostała lek bardzo wcześnie, kiedy jeszcze nie miała objawów, jest dzieckiem bardzo wysoko funkcjonującym - nic, co ma związek z ruchem, nie sprawia jej trudności. Zosia biega, skacze, fizycznie rozwija się jak każde zdrowe dziecko. Profesor, który kwalifikował Zosię do leczenia, powiedział podczas konferencji w Polsce, że mógłby pokazać Zosię tysiącom różnych neurologów i fizjoterapeutów, a żaden z nich nie byłby w stanie powiedzieć, że wykazuje ona jakikolwiek symptom SMA. Oskar rozpoczął leczenie dużo później, bo w wieku 2,5 lat. W ciągu tych trzydziestu miesięcy bez leku choroba zabrała mu wszystko poza możliwością oddychania i przełykania - choć z tym zaczynały się już problemy. Oskar nie siedział samodzielnie, nie chodził, jak się go położyło na łóżku to nogi mu się rozjeżdżały na żabę i miał problem, by głowę przekręcić. Tylko gałkami ocznymi wodził. A teraz? - Oskar skończył zerówkę i to w żadnej integracyjnej czy specjalneja a w normalnej szkole w Polsce. I świetnie w niej sobie radził. Jeździ co prawda na inwalidzkim wózku, ale siedzi na nim pewnie i sprawnie porusza rączkami. Po trzynastej dawce leku zaczął pisać, kolorować i wykonywać różne inne czynności z zakresu tzw. motoryki małej. Zosia i Oskar różnią się też usposobieniem. - Zosia to wulkan energii, bardziej prawdopodobne jest, że maADHD niż SMA - śmieje się Monika. -Oskar ma cechy dziewczyny, a Zosia - chłopaka. Dla Zosi motyl to motyl, a dla Oskara motyl jest kolorowy, ładny, delikatny. Najbardziej cieszy ją, gdy Oskar jest niegrzeczny. To znak, że ma dużo siły i nadrabia czas, który zabrała mu choroba. Lek zablokował jej postęp i dał bonusy. Od stycznia 2019 r. w Polsce działa program lekowy w którym nusinersenem leczonych jest 750 pacjentów w 16 ośrodkach neurologicznych. Leczeniem objęci są wszyscy chorzy na SMA bez względu na wiek czy stopień zaawansowania choroby - zapewnia prof. drhab. Katarzyna Kotulska-Jóźwiak z Kliniki Neurologii i Epileptologii Instytut „Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka" w Warszawie. Profesor Kotulska-Jóźwiak jest Przewodniczącą Komisji Koordynacyjnej, która kwalifikuje chorych na SMA do leczenia w ramach programu „Leczenie rdzeniowego zaniku mięśni" i weryfikuje jego skuteczność na podstawie własnych badań obserwacyjnych oraz po przez zastosowanie skal SMPT. W ciągu ponad 2-letniego dostępu do leczenia w Polsce, żaden pacjent nie został wykluczony z programu z powodu nieskuteczności nusinersenu, ani z powodu działań niepożądanych leku. Spektakularne są efekty leczenia dzieci, u których leczenie wprowadzono na podstawie wyników badań genetycznych przed pojawieniem się pierwszych objawów choroby .Zdecydowana większość tych dzieci chodzi. Mają zachowane funkcje oddychania i połykania. W lutym 2021 r. podjęto w Polsce decyzję o wprowadzeniu powszechnych badań przesiewowych noworodków w kierunku SMA. Do tej pory przesiewem objętych zostało 7 województw, do końca przyszłego roku ma być nim objęty cały kraj. Ta decyzja określana jest jako „decyzją roku" i jest kolejnym, wielkim przełomem w leczeniu SMA. To umożliwi wprowadzenie leczenia dzieci przed wystąpieniem pierwszych objawów. Dzięki szybkiemu wprowadzeniu terapii nusinersen oraz decyzji o wprowadzeniu przesiewu, Polska plasuje się na 2. miejscu w Europie, po Niemczech w leczeniu rdzeniowego zaniku mięśni. To czyni ją jednym ze światowych liderów w leczeniu SMA. W przyszłości w Polsce będzie bardzo niewielu pacjentów objawowych, a pacjenci przedobjawowi mogą zostać bez objawów choroby przez całe życie. ©® Nosicielem wadliwego genu warunkującego wystąpienie SMA jest jedna na 35 osób w populacji. Aby doszło do rozwoju choroby u dziecka, musi ono odziedziczyć dwie mutacje tego samego genu, otrzymane po jednej od każdego z rodziców będących jej nosicielami. Szacuje się, że na SMA cierpi w Polsce ok. 1000 osób, a każdego roku rozpoznaje się 50 nowych zachorowań. 04 rodzinny Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Dzieci to szczęście. I odpowiedzialna decyzja podejmowana na całe życie Katarzyna Sklepik katarzyna.skiepik@polskapress.pl Mówiłem G, że nie chcę mieć dzieci - dziś partnerki coraz częściej to słyszą. - Nie interesuje mnie rola matki - twierdzą młode kobiety. I choć w naszej kulturze rodzina to mąż. żona i ich wspólne dzieci, wielu młodych ludzi wyłamuje się z tej tradycji. Dziś stawiają na wolność, związki part-nerskie, samorealizację. A decyzję o dziecku odkładają na później lub decydują, by nie mieć ich wcale. - Zobaczysz, jak to jest, jak sama będziesz miała dzieci. Ty myślisz, że to tak łatwo? Moja matka powtarza te słowa codziennie, do znudzenia - wspomina Barbara. 45-letnia mene-dżerka przyznaje, że mama skutecznie zniechęciła ją do posiadania potomstwa. - Zapytałam ją kiedyś, gdy już byłam dorosła, czy ona nas w ogóle chciała. Bo przez większość życia mieliśmy z bratem wrażenie, że nie byliśmy szczytem marzeń naszej mamy. I dowiedziałam się, że jabyłam klasyczną „wpadką", która przyspieszyła decyzję o ślubie. Ämój młodszy brat urodził się, bo wszyscy w rodzinie mieH dwoj e dzieci, więc rodzice nie mogli być gorsi - mówi Barbara i przyznaje, że to był szok. - Chyba jednak nie chciałam tego usłyszeć. Dla większości ludzi rodzicielstwo jest źródłem satysfakcji i rozwoju. Są jednak osoby, dla których rola mamy lub taty jest źródłem stresu, a nawet problemów psychicznych. Jak dużym obciążeniem jest posiadanie dzieci? Okazuje się, że w Polsce około 13 procent młodych rodziców żałuje tego, że w ogóle zdecydowało się na posiadanie dziecka. Oznacza to, że nawet jeden na ośmiu rodziców uważa, że ta rola nie jest dla niego - wynika z badań dr. Konrada Piotrowskiego z Uniwersytetu SWPS w Poznaniu. Zostać rodzicem.. ale bez konsekwencji W Stanach Zjednoczonych 95 procent osób twierdzi, że chciałoby mieć dzieci. W podobnym badaniu przeprowadzonym w Unii Europejskiej 93 procent mężczyzn i 95 procent kobiet Żałowanie rodzicielstwa jest też związane z trudną sytuacją finansową i stanem cywilnym. Samotne rodzicielstwo zwiększa prawdopodobieństwo tego. że rodzic pożałuje decyzji o posiadaniu dziecka stwierdziło podobnie. Jak wynika z badania CBOS, także Polacy w ogromnej większości chcą mieć dzieci. I choć dane te potwierdzają, że pomimo ogólnego spadku współczynnika dzietności w ciągu ostatnich kilku dekad, chęć posiadania dzieci jest wciąż powszechną potrzebą, to rzadko jednak myślimy o tym, że rodzicielstwo wiąże się również z pewnym ryzykiem, gdyż jest to decyzja, któ- rej konsekwencje będą towarzyszyć nam do końca życia. Nawet rozwód z partnerem, zerwanie kontaktu z dzieckiem, przeprowadzka w odległe miejsce nie zmienią świadomości bycia rodzicem. Kolejnym czynnikiem, który powoduje, że decyzja o rodzicielstwie jest ryzykowna, jest fakt, że o tym, jak to jest być rodzicem, można przekonać się dopiero po urodzeniu się dziecka. Zajmowanie się cudzymi dziećmi lub praca z nimi nie dadzą przecież pełnego obrazu tego, jak to jest być rodzicem. Badania przeprowadzone w USA i Niemczech sugerują, że odsetek rodziców, którzy żałują tego, że zdecydowali się na posiadanie dzieci, wynosi około 7-8 procent. Z badań doktora Konrada Piotrowskiego wynika jednak, że w Polsce ten odsetek może być nawet o połowę wyższy i sięgać 13 procent. Jego badania to pierwsza na świecie próba kompleksowego opisania grupy rodziców żałujących tego, że mają dziecko. Dotychczasowe wyniki ujawniły, że rodzice żałujący posiadania dzieci częściej mają za sobą traumatyczne dzieciństwo naznaczone przemocą i odrzuceniem, odznaczają się wyższym nasileniem symptomów depresyjnych i lękowych, są bardziej wrażliwi na ocenę społeczną i doświadczają silnego wypalenia. Żałowanie rodzicielstwa jest też związane z sytuacją finansową i stanem cywilnym. Problemy finansowe i samotne rodzicielstwo znacząco zwiększają prawdopodobieństwo tego, że rodzic pożałuje swojej decyzji o posiadaniu dziecka. - Gdy urodził się nasz syn, mąż szalał ze szczęścia. Kacper był dumą tatusia, synkiem do pokazywania znajomym. I na tym jego rodzicielstwo się skończyło. Niestety, gdy trzeba było zrobić coś przy małym, słyszałam: to twoje dziecko, ty chciałaś dziecko, to się nim zajmuj. Wychowanie to twoja sprawa - mówi Natalia, matka 15-letniego już Kacpra. - Gdy pytałam męża, nie pomożesz mi, zawsze mówił: ja już swoje zrobiłem. Tak jakby cała reszta związana z byciem ojcem była dla niego obciążeniem. Taka postawa zaburza realizację гоИ opiekuna i wychowawcy, a dodatkowo może mieć negatywny wpływ na relacje z dzieckiem i partnerem. Dzied-czy każdy musi je mieć? Orna Donath w swojej pracy poświęconej rodzicielstwu sugeruje, że jedną z ważniejszych przyczyn żałowania decyzji o rodzicielstwie jest ulegnięcie kulturowej presji, zgodnie z którą tylko posiadając dziecko, można być w pełni zaakceptowanym w społeczności dorosłych (dotyczy to głównie kobiet). Z tego powodu wiele osób decyduje się na założenie rodziny nawet wtedy, gdy nie są do końca przekonane o słuszności tej decyzji. Mode matki, które żałują posiadania dziecka, rzeczywiście często uważają, że nie pasują do tej roli, że uniemożliwia im to samorealizację i prowadzi do utraty prawdziwej tożsamości. Mają tendencję do powracania myślami do czasów „sprzed dziecka", które opisywane są jako czasy wolności i samorealizacji. Doktor Konrad Piotrowski zwraca uwagę na to, że chcąc zrozumieć przyczyny i pomóc rodzicom, musimy patrzeć szerzej. - Uleganie kulturowym trendom wbrew własnym potrzebom to tylko jeden z ważnych czynników. Trzeba zwrócić uwagę nie tylko na gotowość do zostania rodzicem, ale także na kompetencje niezbędne do realizacji roli rodzica. Wychowywanie dzieci wymaga podejmowania tysięcy codziennych decyzji dotyczących niepewnych sytuacji, wzięcia na siebie odpowiedzialności za prawidłowy rozwój dziecka, zmusza do ciągłego poszukiwania balansu między zaspokajaniem potrzeb dziecka i potrzeb innych członków rodziny, a zaspokajaniem własnych potrzeb - tłumaczy dr Konrad Piotrowski. I wyjaśnia: - Dotychczasowa wiedza zgromadzona przez psychologów i psychiatrów pokazuje jednoznacznie, że nie każdy jest w stanie poradzić sobie z tymi zadaniami w taki sposób, aby rodzicielstwo było dla niego źródłem satysfakcji. Moje badania mają na celu odkryć, gdzie jest ten słaby punkt, tak abyśmy w przyszłości mogli z akceptacją i empatią, ale także z rzetelną wiedzą, pomagać rodzicom zmagającym się z tym problemem. Bo przecież rodzicem jest się już na zawsze - mówi psycholog. W skali kraju tej wielkości co Polska odsetek żałujących rodziców może przekładać się na kilka milionów osób, które wychowują dzieci, wcale tego nie chcąc. W skali Unii Europejskiej (440 milionów mieszkańców) czy Ameryki Północnej (około 580 milionów) - na kolejne dziesiątki milionów. Żałowanie rodzicielstwa jest problemem o dużym znaczeniu społecznym, co jest szczególnie ważne w kontekście coraz intensywniejszego zachęcania młodych ludzi w krajach rozwiniętych do posiadania dzieci, bez zwrócenia ich uwagi na skutki tej decyzji. Ponadto może ono być silnie uwarunkowane osobowościo-wo i nasilać psychopatologię wśród rodziców. A także wzmacniać destrukcyjne postawy wobec dzieci, co sprawia, że celem państwa powinno stać się stworzenie systemu wsparcia dla rodziców wychowujących małe dzieci. ©® Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 W У , v. Ą rodzinny Uillllli 05 '' %жЫ -oJqf!.,-.J Э!Б ,01931x5 jbywovbf Milena Kochanowska m.kodianowska@glos.com f zy jest bardziej soczysty i orzeźwiający owoc niż arbuz? Chyba nie. Prócz tego jest on słodki i pełen cennych substancji odżywczych. Jednym słowem idealny na ochłodzenie podczas gorących, letnich dni i na dodatek zdrowy. Pełen witamin A i C, potasu i magnezu, obniża ciśnienie tętnicze krwi oraz poprawia elastyczność naczyń krwionośnych. Włączmy więc ten owoc do swojej diety koniecznie. Jak wybrać w sklepie czy na straganie najlepszy arbuz? Zdaniem ekspertów prążki na skórce owocu powinny być równomierne, bez plam i dużego kontrastu, o wyraźnie zaznaczonych kolorach. Dobry arbuz nie powinien mieć też żadnych wgnieceń ani uszkodzeń na powierzchni -twarda skórka po naciśnięciu kciukiem nie powinna się uginać. Rzadko się zdarza, by owoce małych rozmiarów były w środku dojrzałe, najlepiej wybierać więc te średniej wielkości. Istotna jest również waga. Zdecydowanie smaczniejszy będzie owoc cięższy - arbuz składa się w ponad 90 procentach z wody, dojrzały musi więc mieć odpowiednią wagę. Popukajmy w owoc, a gdy wyda on głuchy dźwięk, oznaczać to będzie, że jest w pełni dojrzały- A oto kilka arbuzowych inspiracji. Kawałki arbuza mogą być urozmaiceniem wielu sałatek - zwłaszcza w połączeniu z serami, sałatami i świeżą miętą. Są także świetnym dodatkiem do koktajli, smoothie oraz domowych lodów. SŁODKI, SOCZYSTY, SMACZNY, CZYLI--ARBUZ! Ш г*,,«. Щ j tb - « "w*" umyć i osuszyć. Ziarnka słonecznika uprażyć na suchej patelni. Arbuza oczyścić z pestek i pokroić w kostkę, ser feta również. Szynkę pokroić w paski. Kukurydzę odsączyć i wsypać do miski, razem z arbuzem, rukolą, słonecznikiem, szynką i fetą. Składniki polać sosem i wymieszać. (www.eisberg.pl) Składniki: QOSKOOdf у ПЗ U Cząstki soczystego arbuza można podawać większym łasuchom z bitą śmietaną lub zamoczone w gorzkiej czekoladzie, która schłodzona stworzy na nich pyszną chrupiącą skórkę. Arbuza możemy też wykorzystać do zrobienia domowych lodów - wystarczy zblendo-wać jego miąższ z dodatkiem limonki, przelać masę do foremek i wstawić do zamrażarki. Możemy także poekspery-mentować z grillem i w kilka chwil przyrządzić słodkie przekąski. Przyrumienione na ruszcie, pełne ciepłego soku, kawałki arbuza idealnie połączą się z kruchymi tarta-letkami. SAŁATKA Z ARBUZEM Składniki:_ 100 g-rukołi.200g pomidorów koktajlowych, 200g ogórka ziełonego, 50 g sera Ы ue. 100 g arbuza, miód, 50 g orzechów włoskich Sos: 3 łyżki musztardy dijon. 1 łyżka płynnego miodu, 1 łyżeczka soku z cytryny. 2 łyżeczki oliwy z oliwek. szczypta soli i szczypta pieprzu Jj -лс-' V' »»f" isIiia tołnfa dni 8 ШчБввг Вчь*1в8 wfS язв Na rukoli ułożyć przekrojone na połówki pomidorki koktajlowe oraz pokrojonego w półksiężyce ogórka i w kostkę arbuza bez pestek. Na patelni rozgrzać miód i wysypać orzechy włoskie. Intensywnie mieszać, żeby się nie przypaliło i po zarumienieniu wysypać na talerz wyłożony papierem, schłodzić. W tym czasie w słoiku wymieszać składniki na sos. Na sałatkę skruszyć ser blue, posypać schłodzonymi orzechami w karmelu i na końcu polać sosem. (www.dwor-korona.pl) SAŁATKA Z ARBUZEM IKUKURYDZĄ Składniki:_ 100 g rukoli,400g arbuza, puszka kukurydzy,200g sera feta. 6 plastry szynki dojrzewającej. 4 łyżki ziaren słonecznika Sos miodowy: 7 łyżek oliwy z oliwek. 3 łyżeczki musztardy łagodnej. 4 łyżeczki miodu. 3 łyżki soku z cytryny, sól, pieprz Składniki na sos wymieszać i zostawić na 15 minut w lodówce, dla uzyskania intensywności smaku. Rukolę pół arbuza, 2 banany, sok jabłkowy i pomarańczowy (1 szklanka).200glodu w kostkach Wykrajamy miąższ z arbuza ze skórki i kroimy w grubą kostkę, wyciągając przy tym pestki. Banany obieramy ze skórki i razem z arbuzowym miąższem wrzucamy do ma-laksera. Dodajemy sok jabłkowy, sok z pomarańczy i lód. Całość miksujemy i rozlewamy do szklanek. Składniki (na około 13 słoiczka):_ 1 kg arbuza.500g truskawek. 1 łyżka miodu, sok z limonki, świeża mięta, woda Owoce dokładnie myjemy. Arbuz kroimy na mniejsze części. Jeżeli w kawałkach znajdują się czarne pestki, możemy je pousuwać. Do kielicha blendera lub naczynia wrzucamy truskawki, kawałki arbuza i dodajemy miód, sok z limonki oraz kilka listków świeżej mięty. Całość dokładnie blendu-jemy. Dekorujemy świeżymi listkami mięty. Jeżeli smoothie będzie zbyt gęste, możemy dodać wody lub kilka kostek lodu. 06 rodzinny kuchnia Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Bób to zdrowe i bardzo pożywne warzywo. Niech go nie zabraknie w naszej kuchni Bób to niezwykle zdrowe i pożywne warzywo strączkowe, więc warto, by znalazł się w naszym menu. Zawiera witaminę А, С i B6 oraz jest źródłem wielu minerałów - cynku, potasu, magnezu, wapnia, żelaza. Ze względu na dużą zawartość błonnika, poprawia trawienie i ogólne funkcjonowanie układu pokarmowego. Można go jeść z roztopionym masełkiem albo oliwą lub przyrządzać z niego bardziej urozmaicone potrawy. Świeży bób ma kolor jasnozielony lub beżowy i jest pozbawiony plam. Po ugotowaniu jego skórka jest delikatna i odchodzi sama po naciśnięciu. Młode nasiona bobu gotujemy około 10 minut, najlepiej z odrobiną soli i cukru trzcinowego dla zrównoważenia smaku. Do tego warto dodać kwiatostan kopru, lubczyk i łyżeczkę kminku na trawienie. Jeśli chcemy wykorzystać je do sosów czy makaronów, to zazwyczaj gotujemy je nieco dłużej - 20-25 minut. Smakosze bobowi twierdzą, że bób gotujemy po prostu do miękkości lub do momentu aż opadnie na dno garnka (wody musi być tyle, by swobodnie w niej pływał). Niektórzy polecają jeszcze zostawienie go w gorącej wodzie na 5-10 minut i przelanie go później zimną wodą. (miko) ✓ 500g bobu (gotujemy 2-3 minuty i obieramy ze skórek) 1 cebula 2 ząbki czosnku 1 pomidor oliwa z oliwek 50 g pasty pomidorowej 1 łyżeczka kuminu 1 chili sos sojowy sól, pieprz mięta Pomidora sparzamy i obieramy ze skóry, a następnie kroimy go w kostkę. Cebulę, papryczkę chili i czosnek kroimy w kostkę i smażymy na oliwie z oliwek. Po usmażeniu dodajemy łyżkę wody i kumin. Po 2-3 minutach dodajemy jeszcze 200 ml wody oraz wypłukany bób i sos sojowy (około 1-2 łyżek). Następnie dodajemy pomidora, pastę pomidorową i czekamy aż bób będzie miękki (około 15 minut). Doprawiamy solą, pieprzem i posiekaną miętą. Podajemy z makaronem, ryżem lub kaszą. Można posypać parmezanem. (www.dwor-korona.pl) 100 g wieprzowych kabanosów 1 kg bobu 200g pomidorków koktajlowych 2 garście kiełek słonecznika 3 łyżki pestek słonecznika 10 czarnych oliwek (w krążkach) pół pęczka koperku półnatki pietruszki 50 g twardego sera np. Grana Padano Dressing: 1 łyżka soku z cytryny 3 łyżki oliwy extra vergine szczypta soli morskiej szczypta świeżo zmielonego czarnego pieprzu 2 łyżeczki musztardy sarepskiej 1 łyżeczka miodu W garnku zagotować delikatnie osoloną wodę. Wrzucić bób, gotować go do miękkości. Następnie odsączyć i obrać. W międzyczasie pomidorki koktajlowe pokroić na połówki, zaś pokrojone w plasterki kabanosy podsmażyć na suchej patelni. Koperek i pietruszkę drob no posiekać, ser zetrzeć na tarce. Na suchej patelni uprażyć pestki słonecznika. Oliwki w krążkach odsączyć z zalewy. Wszystkie składniki połączyć i posypać kiełkami słonecznika. Całość polać przygotowanym wcześniej dres-singiem. (berger.biz.pl) ziemniak marchew 3 różyczki kalafiora lub brokuła 0.5 szklanki bobu 1 łyżka masła posiekany koperek Warzywa myjemy. Marchew i ziemniaka kroimy w kostkę. Przekładamy warzywa do garnka, podlewamy wodą, gotujemy do miękkości. W tym czasie w drugim garnuszku gotujemy bób, po przesty-gnięciu obieramy i dodajemy do zupy. Dodajemy masło, rozdrabniamy warzywa blende-rem. Dodajemy posiekany koperek i mamy pyszny krem z bobu. Oczywiście, jeśli chcemy więcej zupy, wszystkich składników musimy użyć w większej ilości. 40 dag bobu szklanka kaszy kuskus 1/2 cebuli 3 ząbki czosnku 25 g masła 1/2 cukinii 1 łyżeczka ziół prowansalskich szczypta curry szczypta soli 1 pęczek natki pietruszki Bób ugotować w osolonęj wodzie prawie do miękkości, odcedzić, przestudzić, obrać z łupinek. Kaszę przygotować zgodnie z przepisem na opakowaniu. Cebulę pokroić w kostkę, czosnek posiekać. Cebulę i czosnek lekko zrumienić na maśle. Cukinię umyć, pokroić w ćwierćplasterki, dodać do cebuli. Dodać też trochę soli, curry i zioła prowan-salskie. Wymieszać, chwilę razem smażyć, aż cukinia trochę zmięknie (ma pozostać chrupka). Do cukinii dodać kaszę i bób, lekko wymieszać. Chwilę razem podsmażać, cały czas delikatnie mieszając. Natkę posiekać. Dodać ją do kaszy z warzywami i wymieszać. Podzielić na porcje i podawać. Dodałam jeszcze na koniec kilka pokrojonych pomidorków cherry. (www.winiary.plx2) Nie przegapmy sezonu na bób. bo nie jest on długi. Kto w bobie jeszcze się nie rozsmakował, niech przynajmniej spróbuje... Bób w sosie pomidorowym Składniki: Sałatka z kabanosami i bobem SkłacHd: Zupa Jarzynowa z bobem I koperkiem Składniki: Kuskus z cukinią I bobem Składniki: Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07 1.08.2021 rodzinny gwiazda 07 Wojciech Malajkat nie kłóci się z zoną o drobiazgi Poznał Kasię w liceum. Potem jednak każde poszło w swoją stronę. Już jako dorośli wpadli znów na siebie i wtedy uczucie przypomniało o sobie ze zdwojoną siłą. WOJCIECH MALAJKAT Polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny. Urodził się w1963 roku w Mrągowie. Ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Od 1986 występował w Teatrze Studio i Teatrze Narodowym w Warszawie. Od stycznia 2009 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Teatru Syrena w Warszawie. Zajmował to stanowisko do 2017 roku. Od 2010 posiada tytuł profesora sztuki teatralnej. Dwa lata później został wybrany rektorem Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. W kinie zagrał najważniejsze role w „Mów mi Rockefeller", „Pięknej nieznajomej" i „Ogniem i mieczem". Oglądaliśmy go także w telewizyjnych serialach - „Czterdziestolatek 20 lat później", „Klasa na obcasach" czy „13 Posterunek". Na antenie Polsatu prowadził program rozrywkowy „Kalambury" oraz teleturniej „Dziewięciu wspaniałych". Jest żonaty z Katarzyną Engwert. Mają dwójkę adoptowanych dzieci: Michalinę i Kacpra. Gtriazdy Paweł Gzył p.gzyi@gkpl Dzisiaj bardziej jest rektorem Akademii Teatralnej niż aktorem. Dawno nie widzieliśmy go na dużym czy małym ekranie. Spełnia się bowiem w pracy pedagogicznej. Kiedy niedawno wybuchły skandale związane z nauczaniem młodych adeptów sztuki aktorskiej, zajął wyważone stanowisko, pełne zrozumienia dla obu stron konfliktu. Nic dziwnego: dziś kształci innych, ale przecież wcale nie tak dawno sam był uczniem. - Co roku zaczynam kurs od ważnego komunikatu do studentów - moja rola nie polega na tym, żeby polować na ich potknięcia, błędy i słabości. Jestem tu po to, żeby im je uświadomić i pomóc z nich wybrnąć. To kompletnie zmienia optykę. Studenci nie są zwierzętami, na które trzeba polować i nie muszą w stresie „walczyć o przeżycie", tylko mogą ze spokojem szukać swoich możliwości - deklaruje w rozmowie z „Vivą". Jego ojciec był z pochodzenia Niemcem. Mama przywędrowała na Mazury z Kurpiów. Poznali się w Mrągowie i tam założyli rodzinę. On pracował jako stolarz, a ona jako krawcowa. Kiedy mały Wojtek bawił się na podwórku, jego kolegami były dzieci z rosyjskich czy z ukraińskich rodzin. Wszystkie te narodowości mieszały się ze sobą w wielokulturowym tyglu i nikt nie uważał się za lepszego. To sprawiło, że dzieci podświadomie uczyły się otwartości i tolerancji. - Tam żyło się inaczej. Tam ważny był drugi człowiek, jego problemy. Pamiętam, jak po szkole, jeszcze jako dzieciak, biegłem do domu, żeby napalić w piecu. A potem leciałem na przystanek, żeby pomóc mamie nieść siatki z zakupami. Wie- Kiedy powiedziałem rodzicom, że jadę zdawać do szkoły filmowej, mama poszła do kościoła modlić się, żebym się nie dostał. Tata był bardziej wyrozumiały - wspomina działem, że jej ciężko, myślałem o tym. Tak zostałem wychowany - opowiada w „Twoim Stylu". Ulubionym miejscem zabaw dzieciaków z Mrągowa był pobliski poligon wojskowy. Chłopcy przedostawali się tam nielegalnie i toczyli ze sobą niekończące się boje. Tak kształtowała się wyobraźnia małego Wojtka, która niespodziewanie objawiła się aktorskim talentem w czasie liceum. To wtedy nastola- tek zaangażował się do szkolnego kabaretu, gdzie dostrzegła go kierowniczka lokalnego kółka teatralnego. „Powinieneś zdawać do szkoły teatralnej" - usłyszał od niej. I choć początkowo chciał zostać nauczycielem, zdecydował się zmienić plany. - Kiedy powiedziałem rodzicom, że jadę zdawać do szkoły filmowej, mama poszła do kościoła modlić się, żebym się nie dostał. Tata był bardziej wyrozumiały. Pamię- tam moment, kiedy mu powiedziałem o swoim planie. Stał wtedy przy stole stolarskim, coś tam strugał. Nagle spojrzał i powiedział: „To jest twoje życie, synu", a potem dał pieniądze na podróż do Lodzi - opowiada w serwisie e-Teatr. Wojtek przygotował na egzamin ambitny repertuar, ale kiedy stanął przed szacowną komisją złożoną z wybit- nych aktorów, język zaczął mu się plątać. Choć jego występy wywołały jedynie wybuchy śmiechu, ku swemu zdziwieniu został przyjęty. Zamieszkał więc w akademiku, mając za kolegów trzech przyszłych gwiazdorów kina i telewizji: Piotra Polka, Zbigniewa Zamachowskiego i Cezarego Pa-zurę. Wszyscy pochodzili z prowincji i nikt nie zadzierał nosa. Zostali więc kumplami na dobre i na złe. - Raz na jakiś czas się zdarzało, że nie musimy uczyć się na pamięć albo iść na próbę, i wtedy się skrzyki-waliśmy. Ale to nie było morze wódki, wanna. To były dwie flaszki i rozmowy, anegdoty, opowiadanie sobie. Ale o sztuce. I to nie takiej przez wielkie „S" ani też przez małe, takie nasze na tamte czasy wyobrażenia o czymś. Ale tak, wódka służyła... To był styl. Tak trzeba było, na imprezie studenckiej musiała być wódka albo piwo. Bo jak, przy czym mielibyśmy się bawić? - śmieje się w „Twoim Stylu". Pod koniec studiów jedna z jego profesorek poleciła go wybitnemu teatralnemu reżyserowi - Jerzemu Grzegorzewskiemu. Dzięki niemu Wojtek zadebiutował na scenie od razu w roli Hamleta. Niestety: ze stresu zapomniał tekstu po słynnej kwestii „Być albo nie być". Całe szczęście reżyser okazał się być wyrozumiały. Z czasem Malajkat i Grzegorzewski stali się artystycznymi partnerami, dzięki którym widzowie obejrzeli wiele porywających spektakli. - Mój teatr zaczął się właśnie u niego i trwał przez 20 lat; powtórki z niego nie będzie, bo to był dialog na płaszczyźnie metafizycznej. Od Grzegorzewskiego nauczyłem się fundamentalnych rzeczy: przede wszystkim, że banał i jednoznaczność zabijają sztukę, że trzeba szukać w rejonach, które w żaden sposób nie kojarzą się bezpośrednio, bo tylko wtedy czytanie sztuk przez inne rzeczywistości, przez in- ne skojarzenia, daje wybuchową mieszankę - podkreśla w „Gali". Swoją przyszłą żonę Wojtek poznał już w liceum. Kasia pochodziła z Mikołajek i od razu wpadła mu w oko. Po maturze każde poszło jednak w swoją stronę. On został aktorem i przeniósł się do Warszawy, a ona skończyła studium nauczycielskie i pojechała dorabiać na Zachód. W końcu jednak wpadli z powrotem na siebie. I wtedy miłość wybuchła wielkim płomieniem. Wzięli ślub i zamieszkali w Warszawie. Dziś ona uczy w szkole, a on jest rektorem stołecznej Akademii Teatralnej. Są razem już trzy dekady. - Jak się udało? Może to kwestia umiejętności ustępowania sobie. Bo często nieporozumienia zaczynają się od drobiazgów. A my nie robimy problemu z tego, że nóż nie leży w tym miejscu co zwykle. Jeśli nie ma kłótni o drobiazgi, wtedy człowiek czuje się bezpiecznie i nie chce tego tracić. Ale nie chciałbym się za daleko zapuszczać w sprawy rodzinne - podkreśla w „Twoim Stylu". Los nie pobłogosławił ich własnym potomstwem. Dlatego ostatecznie zdecydowali się na adopcję. Dzięki temu dali dom i wychowują dwójkę dzieci - Michalinę i Kacpra. Ze względu na liczne zajęcia zawodowe rzadko można zobaczyć całą czwórkę razem. Najczęściej dzieje się to co roku w wakacje, kiedy rodzina Malajkatów wybiera się na urlop na Mazury. Mają tam piękny dom, gdzie odpoczywają nie tylko we własnym gronie, ale również w towarzystwie wiernych przyjaciół. - Jesteśmy tam we wszystkie święta. Tam również spędzamy co roku prawie dwa miesiące wakacji. Czarterujemy 6-osobową żaglówkę, kompletujemy paczkę znajomych i wypływamy na jeziora - podsumowuje w Onecie. ©® 08 rodzinny zwierzęta Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 чш PIĘĆDZIESIĄT TWARZY NASZEGO PUPILA vCł, psa wżyciu człowieka, zauw ch twarzy jest wiele, łączy je bv mieć ie blisko siebie. Katarzyna Sklepik katarzyna.sklepik@polskapre5s.pl Dawniej strażnik podwórka dwa razy dziennie karmiony kaszą zalaną sosem z obiadu. obecnie pełnoprawny członek rodziny nierzadko posiadający bogatszą gardero-bę od swoich właścicieli. Pies domowy (Canis lupus familiaris) to potomek mięsożernych ssaków drapieżnych, (Carnivora), pochodzących z ery kenozoicznej, czyli sprzed około 55 milionów lat. W przebiegu ewolucji drapieżne ssaki mięsożerne wykształciły wiele różniących je gatunkowo cech, przystosowujących ich do zmieniających się warunków środowiskowych. - Dzisiaj do tej grupy oprócz rodziny psowatych, łącznie z wilkami i szakalami, należy bardzo wiele gatunków, takich jak: łasice, kuny hieny, jenoty czy niedźwiedzie. Specjaliści z zakresu zooarcheolo-gii, antropologii i genetyki są zgodni, że dzisiejszy pies pochodzi od wilka w wyniku długofalowego i wieloetapowego procesu domestykacji - tłumaczy dr Tomasz Nowak z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Natomiast to, czy to człowiek udomowił wilka, czy też wilki kalkulując korzyści prze-bywania w pobliżu osad ludzkich same wybrały udomowienie jest jeszcze spo-£ rem naukowców. S' -Faktemjest,żeod 2 około 15 tysięcy lat pies ii towarzyszy człowiekowi, stając się dodatkowo z użytecznego stróża, obrońcy, łowcy, pasterza, psa pociągowego, niezastąpionym kompanem spacerów, zabaw, psem tropiącym, sportowym, ratownikiem, terapeutą, zyskując niezaprzeczalnie miano „najlepszego przyjaciela człowieka" -mówi dr Tomasz Nowak. Indywidualności. czyfi ponad400psich ras Obecnie gatunek pies domowy reprezentowany jest przez po- nad400ras, których zróżnicowanie pod względem ekste-rieru, behawioru i umiejętności jest imponujące i niespotykane wśród innych zwierząt domowych. Międzynarodowa Federacja Kynologi-czna(FCI) usystematyzowała rasy według pochodzenia i przeznaczenia tworząc grupy: # Owczarkiipsy pasterskie, z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła r 4 Pinczery i sznaucery, molosy, szwajcarskie psy górskie i do bydła Teriery ę Jamniki Szpice i psy w typie pierwotnym Psy gończe i pokrewne Wyżły Aportery, płochacze i psy dowodne 1% ozdobne i do towarzystwa i Charty - Każda z tych grup skupia psie indywidualności, różnice między nimi w budowie anatomicznej, umaszczeniu, zachowaniu i pasji są efektem wieloletniej i konsekwentnej pracy hodowlanej w celu utrwalenia lub zredukowania określonej cechy - wyjaśnia Weronika Gruss, weterynarz z Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Weterynaryjnej. -Kilkusetgramowa chihuahua i prawie stukilogramowy mastiff angielski, nagi pies meksykański i pu-chaty bobtail, czy tytan pracy owczarek malinois i kanapowy pekińczyk to wciąż przedstawiciele jednego gatunku: pies domowy. Predyspozycja rasowa do chorób Dla naszych przodków psy często były opiekunami gospodarstwa, chroniąc kury przed kunami, a w nagrodę otrzymującichrosołowe czę- ści oraz ciepły kąt do spania. Dziś wprzeważającej większości psy traktujemy jak pełnoprawnych domowników, nierzadko podporządkowując życie pod ich potrzeby. - Podczas wyboru psa kierujemy się często jego wyglądem - kiedyś modne yorki grają teraz rolę old-school'owego garbusa; na miejscu wciąż komfortowej skody Fabii chorowite, ale niezapomniane buldogi francuskie, a pierwsze miejsce na podium, niczym czerwone ferrari zajmują hybrydy pudli -maltipoo, cava-poo, labradoodle wymienia dr Tomasz Nowak. - Wybierając auto pamiętamy jednak, by poza odpowiadającym nam kolorem lakieru zajrzeć też pod maskę - i tak też powinno być w przypadku psa, gdyż różnice leżą nie tylko w ich wyglądzie, ale też predyspozycjach do chorób, czego przyszły właściciel powinien być świadomy. - Labrador nie przebiegnie maratonu, bo nie pozwolą mu na to stawy biodrowe, buldogowi francuskiemu na przeszkodzie stanie kręgosłup i często wydłużone podniebienie. Zresztą kształt czaszki determinuje potencjał węchowy danego psa, wpływa na jego aktywność i może być odpowiedzialny za chrapanie -wylicza weterynarz Zuzanna Hamankie-wicz-Jarczak. -Rasychondro-dysplastyczne jak basset czy z tendencją do dysplazji stawów biodrowych-owczarek niemiecki lub dyskopatii jak jamnik czy kardiomio-patii - bokser oraz chorób mozgowia -cavalier king Charles spaniel to tylko niektóre przykłady psich odmienności, ale też przypadłości - mówi. Dlatego posiadanie psa to de- cyzja wymagająca świadomości, że pod sierścią kryje się żywy organizm, który wymaga opieki medycznej uzależnionej od rasy i jej schorzeń. Nie zmienisz psiego charakteru Każda rasa przez tysiące lat i wiele pokoleń przystosowała się do zadań, jakie były przed nią stawiane. Pasterstwo, stróżowanie, praca wkopal-niach czy myślikwo. Wiele psów nadal ma cechy niezbędne do wykonywania zadań, które spełniały w przeszłości, a dzisiaj są zmorą właścicieli. Wymagamy, aby owczarek australijski czy border collie wyzbył się swojego instynktu pasterskiego i nie zaganiał dzieci, rowerów czy samochodów. Kochamy naszego pupila, ale zakładamy obrożę antyszczeko-wąbeaglowi, gdyż nie możemy znieść jego „jazgotu". A sama nazwa rasy pochodzi z języka starofrancuskiego i oznacza „rozwarte gardło". Wynika to ze specyficznej dla tej rasy budowy strun głosowych, która umożliwia wydawanie trzech rodzajów dźwięków. Czy masz na tyle odwagi, żeby gołymi rękami dokopy-wać się do nory lisa czy borsuka? „Łapy jak łopaty" doskonały węch, samodzielność i bardzo dużo zadziomości. O kim mowa? O największym szkodniku wypielęgnowanych ogrodów - jamniku. Yorkshire terrier - pies z kompleksem Napoleona? Niewiele większy od swoich ofiar - gryzom, które musiał wypraszać z ciasnych pozbawionych światła nor. Dziś traktowany jako zabawka potrafi pokazać swoje prawdziwe oblicze szczekając i atakując większych od siebie. Husky mogą mieć piękne, niebieskie oczy, które są przyczyną wielu ich problemów. Zostały stworzone, by biegać długie dystanse w trudnych warunkach, nawet bez jedzenia. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 rodzinny Mi 09 Ryszarda Wojciechowska ryszarda.wojciechowska@polskapress.pl Myślałam, że polskie skarby i tajemnice z nimi związane sąjuż całkowicie odkryte. Ależ skąd. W Polsce nadal jest wiele tajemnic i skarbów do odkrycia. Niektóre mniej znane, niektóre bardziej, a jeszcze inne wręcz słynne na cały świat, jak... złoty pociąg. Moja książka jest subiektywnym i wybiórczym zestawieniem dotychczasowych, najciekawszych odkryć w Polsce oraz na świecie, ale dotyczących Polski. Skarby i tajemnice najczęściej kojarzą się z morzami, zamkami, pałacami i podziemiami. W odniesieniu do Polski bodajże najbardziej nawiązują do tragicznego, ale i ciągle pełnego nieod-krytych wątków okresu П wojny światowej. Szacuje się, że w Polsce jest aktywnych ponad 100 tys. eksploratorów i detektorystów. Jak widać, nie są to więc tematy niszowe. Zwłaszcza złoty pociąg podsycał naszą wyobraźnię w ostatnim czasie Jak pokazał casus złotego pociągu, polskie tajemnice nie są wcale gorsze od tych o pirackich statkach i starożytnych odkryciach na Bliskim Wschodzie. Potrafią przyciągać telewizje z ponad200 państw świata, nawet z tak egzotycznych krajów jak Malediwy! Wiadomości o Polsce pojawiały się w mediach z całego świata za pośrednictwem znanych kanałów telewizyjnych i niezliczonej liczby gazet i portali. Wracąjącdotych nieodkry-tydi jeszcze skarbów. Zdecydowana większość czeka na odkrywców. W wielu przypadkach można wątpić, czy te zaginione skarby uda się kiedykolwiek odnaleźć. Brakuje dokumentów, nawet poszlak, a w związku z tym jednoznacznej opinii. Jednak od czasu do czasu pewne ciekawostki wyłaniają się z mroków. W ubiegłym roku w Bałtyku, blisko Łeby, odkryto, na przykład wrak Karlsruhe. Niemiecki parowiec, który po Gustloffie, Goyi i Steubenie był kolejną jednostką uczestniczącą w Operacji Hannibal, czyli największej morskiej ewakuacji w dziejach. Dzięki tej operacji, Niemcy pod koniec wojny przerzucili na zachód około 2 milionów uchodźców z Prus Wschodnich. Na wraku statku Karlsruhe zachowały się skrzynie, pojazdy, a być może nawet Bursztynowa Komnata! Bałtyk zawiera wiele takich mrocznych sekretów- W Morzu Bałtyckim spoczywa około 3 tysięcy wraków z różnych okresów historycznych. Duża część pochodzi z П wojny światowej, ИЯгаЕЯ I ; -' ;Äi зр*- I . ' . * - ~ \ v к Skarby czekają с i sk3łt)6w m.in. gigantyczny niemiecki statek pasażerski Wilhelm Gustloff lub lotniskowiec Graf Zeppelin. Wiele z nich jest w dobrym stanie dzięki odpowiednim warunkom panującym w Bałtyku. Ale z tej liczby 3 tysięcy tylko 10 procent zostało zlokalizowanych, opisanych i dokładnie obfotografowanych. To pokazuje, jak odkrywcy mają jeszcze wielkie do popisu. Największy wrak na Bałtyku to Graf Zeppelin, czyli pierwszy niemiecki lotniskowiec. Obiekt o niebagatelnej długości 262 m został przejęty przez Związek Radziecki i zatopiony w 1947 r. Odnalaziono go w 2006 r. podczas prac firmy Petrobal-tic. Kolejny odrębny temat to Wilhelm Gustloff. Olbrzymi transportowiec z ponad 10 tys. osób został zatopiony przez wojska rosyjskie w styczniu 1945 r. na wysokości Łeby. I właśnie tę historię, a nie Titanica, określa się mianem największej tragedii morskiej na świecie. Kolejne słynne bałtyckie wraki to Goya, General von Steuben, Cap Arcona, Thielbeck, Stutt- § Zdjęcie przedstawia wnętrze wraku Karlsruhe, zrobione przez grupą nurkową z Trójmiasta „Baltictech" gart, Franken i tak można by długo jeszcze wymieniać... Skarb skarbem, ale dużo tego żelastwa pod wodą. To prawda. Jest też dniga strona tego medalu, tej opowieści. Z jednej strony to skarby, ale z drugiej groźne wraki. Już w tej chwili pojawiły się rozszczelnienia np. statku Schranken, który znajduje się blisko Półwyspu Helskiego. Niemiecki tankowiec, który w kwietniu 1945 roku został zatopiony przez armię radziecką, grozi skażeniem całej Zatoki Gdańskiej. Szacuje się, że może wyciec nawet 5 milionów litrów paliwa. Takich bomb ekologicznych jest, niestety, dużo. O tych kłopotliwych skarbach rozmawia się i myśli zdecydowanie za mało. W tej sprawie powinny usiąść do stołu nie tylko polskie insty-tucje rządowe i firmy prywatne, ale też instytucje zagraniczne, bo przecież Bałtyk nie jest tylko polski. Jedną z wysp na Pomorzu nazwał pan wyspą skarbów Nazwałem tak Wyspę So-bieszewską. Związane jest to z tym, że w 1945 roku podczas operaq'i Hannibal - czyli ucieczki Niemców z Prus Wschodnich - wielu Niemców zrobiło sobie przystanek właśnie na tej wyspie. W związku z tym przypuszcza się, że na samej wyspie może być zakopanych lub umieszczonych w jakichś ziemiankach czy zakamarkach budynków wiele rodzinnych pamiątek. Inny ciekawy wątek łączy się z pytaniem - dlaczego Wyspa Sobie-szewska była tak zaciekle broniona? Są teorie, że być może na terenie dworku Forstera znajdowało się jakieś archi- wum NSDAP. Sporo osób słyszało zapewne o torpedowni Gotenhafen Hexengrund na Babich Dołach w Gdyni, bazie U-Bootów w Ustce czy bazie rakietowej w Rąbce koło Łeby. Niezmiennie trwa też poszu-kiwanie Bursztynowej Komnaty. W wielu miejscach w Polsce (jezioro Mamry, jezioro Resko Przymorskie, Człuchów, Pasłęk, Bolków, Walim, Zamek Książ, Międzyrzecki Rejon Umocniony/ MRU w Lubu-skiem), odkrywcy i naukowcy poszukiwali i wciąż szukają Bursztynowej Komnaty. Pod koniec wojny została zabrana z Królewca i ślad po niej zaginął. Ostatnią osobą, która ją widziała, był nazistowski żołnierz Erich Koch, który - co intrygujące - przez wiele lat przebywał w polskim więzieniu. Wierzy pan. że kiedyś się uda odnaleźć Busztynową Komnatę abo zloty росЭД? Co do złotego pociągu... Od początku wiedziałem, że to jest mit. Uśmiechałem się pod nosem, słuchających tych pełnych optymizmu zapewnień, że... się wkrótce odnajdzie. A Bursztynowa Komnata to temat na oddzielną książkę. Osobiście przychylam się do teorii, że to, co w tej chwili możemy zobaczyć w Petersburgu, to być może to jest TA Bursztynowa Komnata, odnowiona częściowo. Ale Rosjanie nie chcą wywoływać kolejnego zamieszania politycznego i ujawniać niewygodne fakty ze swojej historii. Wiele przemawia za tym, że komnata wcale nie zaginęła, tylko została odnaleziona przez Armię Radziecką i w tej chwili jest w Petersburgu. W Petersburgu, czyfi gdzie? W Pałacu Carskie Sioło. Ofi-q'alnie mówi się, że to jest replika stworzona kilkadziesiąt lat po wojnie. Ale niektórzy eksperci zwracają uwagę, że to nie musi być replika, tylko fragment prawdziwej Bursztynowej Komnaty z dokompo-nowaną częścią. Skąd wpanu ta ciekawość do tropienia? Byłem na to niejako skazany. W dzieciństwie spędzałem wakacje na Dolnym Śląsku w Świerkach/ Ludwikowicach Kłodzkich k. Wałbrzycha, a tam takie historie zawsze wisiały w powietrzu. Można wręcz powiedzieć, że miałem takie opowieści z pierwszej ręki, tzn. od dziadka, ojca, sąsiadów i nasiąkałem nimi. Z drugiej strony miałem dziadków na Kujawach i Pomorzu, którzy mieszkali w XDC-wiecznym dworku w Kazimierzewie pod Włocławkiem i tam też było czuć historię na każdym kroku.©® 10 rodzinny zwierzęta Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 31.07-1.08.2021 Zwierzęta Grażyna Antoniewicz grazyna.antoniewicz@polskapress.pl Serce krewetki znajduje się w głowie. Każda ma długie wąsy, którymi bada otoczenie, mogą być one dwa razy dłuższe od ciała. Krewetki występują w wodach całego świata, głównie w morzach i przy ujściach rzek. 5 gatunków z sekcji gamelowców żyje także w Bałtyku. Wszystkie dają się hodować w akwariach, gdzie wymagają niewielkiego zasolenia i dobrej filtracji. Żyją do 3 lat. Krewetka bałtycka - Jest przezroczysta, niemal bezbarwna (czasem ma żółto-brązowe „stawy" na odnóżach) i można ją wypatrzyć podczas spacerównad morzem, gdyż aktywna jest głównie w dzień. Krewetka bałtycka (Palaemon adspersus) lubi zimne i nieprzyjazne wody. Łowią ją w Szwecji oraz masowo w Danii i Norwegii. Rozmiarami nie może się równać ze średniej wielkości krewetkami poławianymi w ciepłych, południowych morzach, bo jej maksymalna długość w Bałtyku to zaledwie 6 cm i o 2 cm więcej w wodach pełnosłonych, od których nasze morze jest pięć razy bardziej słodkie - opowiada Sebastian Nowakowski z Parku Krajobrazowego „Mierzeja Wiślana". -Co ciekawe, samice są większe, dlatego - gdy znajdziemy naprawdę dużą krewetkę - możemy być pewni, iż jest ona płci żeńskiej. Krewetka bałtycka występuje tylko w strefie przybrzeżnej, na głębokości do 10 metrów. Najczęściej mieszka tam, gdzie łatwo jej zdobyć pokarm, a więc w szuwarach przybrzeżnych i łąkach podwodnych (np. w Zatoce Puckiej) oraz w portach, marinach i przy budowlach hydrotechnicznych porośniętych glonami. Znajdziemy ją więc nie tylko przy falochronach portu w Gdyni, ale nawet przy molu w Sopocie. Dla wielu gatunków ryb jest smakowitym kąskiem. Sama jest wszystkożer-na i choć w jej diecie przeważają drobne bezkręgowce, nie pogardzi też glonami. - Akwaryści uważają ją za wdzięczny gatunek do hodowli - dodaje biolog. - Łatwo rozmnaża się w sztucznych warunkach, a żarłoczne młode rosną szybko i w temperaturze około 25 stopni już po miesiącu osiągają 2 cm. Zimę krewetki te mogą spędzić w zbiorniku umieszczonym w nieogrzewa-nym pomieszczeniu. W latach 30. XX wieku wprowadzono je także do Morza Kaspijskiego, gdzie obecnie całkiem dobrze się zadomowiły. Zmienna i orientabia - Krewetka (palemonetka) zmienna (Palaemonetes va- *4.- *: Mata, ale nasza. Bałtycka krewetka Znajdziemy ją nie tylko przy falochronach portu w Gdyni, ale nawet przy molu w Sopocie. Łowią ją w Szwecji, w Danii i Norwegii rians), zwana też krewetką wiślaną, również jest niepozorna i osiąga niewielkie rozmiary -maksymalnie 5 cm. Jestto nieliczna europejska krewetka, występująca punktowo, dość trudna do odróżnienia od krewetki bałtyckiej, choć jest od niej ciemniejsza. Istnieją jej dwie formy: słodkowodna, znosząca duże jaja i znana z jezior obszaru śródziemnomorskiego oraz słonowodna, znosząca małe jaja. W Polsce występuje tylko ta druga forma itylko wWiśleMartwęj iśmia-łej, gdzie można ją odnaleźć w przybrzeżnych szuwarach. Nie wiemy, dlaczego nie opuszcza tego wybranego miejsca i nie wnika do wód sąsiednich-opowiada Sebastian Nowakowski. - Wśród akwarystówucho-dzi za jedną z odporniejszych krewetek. Niedawno - w 2014 roku -odkryto też w ujściu Wisły Śmiałej krewetkę orientalną (Palaemon macrodactylus) i przewiduje się, że skolonizuje ona cały Bałtyk, gdyż lubi sło- nawe, chłodne wody. To gatunek pacyficzny, z wybrzeży Dalekiego Wschodu. Została zawleczona w XX w. na europejskie oraz północnoamerykańskie wybrzeża Atlantyku. Przybyła do nas, jak wiele innych obcych gatunków, jako pasażer na gapę, w wodach balastowych zrzucanych ze statków bezpośrednio do morza. Jest barwniejsza niż nasze krewetki - zwykle w różnych odcieniach brązu, granatu, szarości, zieleni, a nawet czerwiem. Na ciele widzimy nieregularne, barwne cętki, wzdłuż grzbietu jasną pręgę, a na szczypcach oraz odnóżach tułowiowych żółte opaski. Niedawno-w 2014 r.-odkryto też w ujściu Wisły Śmiałej krewetkę orientalną. Przewiduje się. że niebawem skolo-nizuje ona cały Bałtyk „Czarne oko"-gameła Garnęła pospolita (Crangon crangon) bywa nazwana krewetką piaskową, gdyż występuje na dnie piaszczystym. Upodabnia się do podłoża, szybko ucieka i nie tak łatwo ją zobaczyć jak krewetkę bałtycką. Komercyjnie jest łowiona do celów spożywczych, a nawet hodowana w Belgii, Niemczech i Holandii. Jest też stosowana jako przynęta przez wędkarzy i, jak inne nasze krewetki, jako pokarm dla ryb woceanariach. Gamela jest przezroczysta, ale ma wiele brązowych kropek na ciele. Jej duże, czarne oczy, umieszczone są blisko siebie na krótkich słupkach. Na końcach przedniej pary szczypczyków ma ruchome pazurki. Jest też wizualnie chudsza niż krewetka bałtycka i nie tak zgięta. - „Czarne oko" to częsty mieszkaniec wód przybrzeżnych i estuariów, woli jednak piasek twardy, o większych ziarnach - dodaje Sebastian Nowakowski. - Preferuje głębokość do 20 m, ale notowana była nawet na 130 metrach. Dnie spędza zagrzebana • w podłożu - wyleguje się w piasku, wystawiając na powierzchnię jedynie czarne oczka. Znana jest z sezonowych wędrówek - od maja do października jest pospolita przy brzegu, latem uwielbia najpłytsze miejsca, zimą natomiast opuszcza wybrzeże i schodzi na głębokość kilkudziesięciu metrów. W naszym morzu samice mają 5 cm długości, samce 4, ale w pełnym zasoleniu osiąga 9 cm. Gamela pospolita jest gatunkiem rozdzielnopłciowym, choć są dowody na możliwość hermafrodytyzmu. Do rozrodu przystępuje dwukrotnie. Składa, w zależności od wielkości i wieku samiczki, od 1,5 tys. do 15 tys. jaj. Żyje nawet 5 lat. Elegancka i kolorowa - Palaemon elegans, nazywana krewetką atlantycką lub elegancką, to urodziwa przedsta- wicielka gamelowców - mówi Sebastian Nowakowski. - Jej ciało jest przezroczyste z ciem-nobrązowożółtymi pasami, anakończynachma żółte i niebieskie przepaski i po tym najłatwiej ją rozpoznać. Jej ojczyzną są europejskie i afrykańskie wybrzeża Atlantyku. W naszej części Bałtyku pojawiła się dopiero na początku XXI w. Obecnie jest pospolita i jest jedyną krewetką w Zalewie Wiślanym, gdzie często udaje mi się ją złowić podczas zajęć edukacyjnych. Nie jest do końca pewne, czy jest u nas zawleczona, czy po prostu naturalnie rozszerza swój zasięg. Krewetka w Ockze W2001r. w Odrze na wysokości Gryfina odnaleziono krewetkę nakrapianą (Atyaephyra desmaresti), która pochodzi z rejonu śródziemnomorskiego i rozprzestrzenia się w zachodniej Europie kanałami śródlądowymi - dodaje Nowakowski. - To gatunek słodkowodny, tolerujący niewielkie zasolenie i jednocześnie najmniejsza krewetka w polskich wodach (samica osiąga maksymalnie 3,5 cm), przezroczysta, z brązowymi kropkami i beżowymi pasami. Ciekawostki Zależnie od gatunku, krewetki mogą mieć ubarwienie kremowe, żółte, zielone, niebieskie lub jasnobrązowe. Nie ma w naturze takiej barwy, której nie potrafiłaby naśladować maleńka krewetka z gatunku Hippolyte varians, zwana krewetką kameleonem-tak jak on potrafi przybrać każdy odcień: od jaskrawej zieleni do fioletu, od żółci do czerwieni czy brązu. Nie poprzestaje jednak na tej feerii barw - zmienia też kształty i desenie. Skorupiakten występuje pospolicie na wybrzeżach zachodnioeuropejskich, w kałużach pozostawionych przez odpływy. Potrafi dokładnie odtworzyć nie tylko odcień zieleni opadłego liścia, lecz także charakter powierzchni. Drapieżca może mieć tę krewetkę przed oczami, a jej nie dostrzec. Nocą robi się przejrzyście granatowa i zlewa z ciemnością. Północnoatlantyckie krewetki z rodzaju Acanthephyra, zalewają wrogów błyskającymi światłami. Krewetka ta wypluwa ślinę z lucyferyną, która w kontakcie z wodą morską wydziela niebieskie światło. Wygląda to, jakby krewetka ziała zimnym ogniem w napastnika. Oślepiony drapieżnik zatrzymuje się na moment zdezorientowany, jak gwiazda filmowa oszołomiona fleszami fotoreporterów. Ten moment wystarczy krewetce, by wziąć nogi za pas. Najdroższe i uznane za rarytas są krewetki z wód zimnych: Morza Północnego i okolic Grenlandii. Krewetki mają swoje doroczne święto 9 maja. Glos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 31.07-1.08.2021 rodzinny recenzje książek 11 KSIĄŻKI Złap oddech michael barczok r- Rozwinięcie tytułu: „Jak oddychać, żeby żyć dłużej". /, д: Wydawnic-fJU JС tWOPrÓ- szyńskiiS-— ka opisuje poradnik tak: „Poznaj sekrety płuc i dowiedz się, jak oddychać, żeby żyć dłużej. Czy wiejskie powietrze na pewno jest zdrowe? Jak kasłać, żeby żyć dłużej? W jaki sposób kontrolować astmę i jaki sport może w tym pomóc? Dlaczego smog nazywa się czasem „astmą z rury wydechowej"? Na czym polega POChP, na które cierpi ponad dwa miliony Polaków i jakmożna jej uniknąć?(...) „Złap oddech" to pełen sprawdzonych porad lekarskich, a przy tym niezwykle przystępnie napisany przewodnik po najczęstszych chorobach układu oddechowego. Ta książka j est jak łyk świeżego powietrza. Lubię, kiedy wiedza medyczna jest podawana w sposób przystępny dla laików i dowcipny. Od teraz kaszlę inaczej. Polecam, (mara) Hildaiukryjcy stephen davies Książka z serii „Hilda" wydawnictwa Egmont Polska. Główna bohaterka Hilda to badaczka, po-szukiwaczka przygód, oddana rysowniczka i przyjaciółka wszystkich stworzeń w dolinie! No... prawie wszystkich... „Dołącz do naszej ukochanej bohaterki, której przyjdzie spotkać się po raz pierwszy z trollem, negocjować pokój z pewnymi niezwykle drobiazgowymi elfami oraz szukać rozwiązania zagadki olbrzyma, który pojawia się tylko o północy. Niezwykłe przygody i niesamowite istoty to awanturnicza codzienność Hildy... Co się jednak stanie, gdy będzie musiała zamieszkać w Trollbergu, z dala od swojej ukochanej dziczy? Koniecznie zobaczcie na Net-fliksie serial o przygodach Hildy!" - zachęca wydawca. Urocza opowieść o niezwykłych przygodach. Słowo „ukryjcy" świetnie wymyślone. Piękna okładka, (mara) Dstrze NOCY Ostrze nocy euza drogosz Tom trzeci z cyklu „Księgi Ankh" wydawnictwa Edipresse. Fantastyka. Opis od wydawcy: „Bogowie starożytnego Egiptu przetrwali tysiące wieków pogrążeni we śnie. Teraz odrodzili się w ciałach niczego nie podejrzewających nastolatków, by stawić czoła sekretom, które wstrząsną całym światem. Briant zrobiłby wiele, by cofnąć czas i uchronić Sonię od śmierci. Zresztą nie tylko ją. Stracił już tak wiele w swoim życiu... Jedyne, co mu teraz pozostało, to zemsta na tych, którzy odebrali mu wszystko. Pogrążony w samotności zatraca się w swoim gniewie. Czy znajdzie sojusznika swoich działań? A co jeśli się okaże, że Sonia wcale nie zginęła...? Co się stanie, gdy najpotężniejszy z przebudzonych bogów wyzwoli swoją moc? Bardzo zgrabnie skonstruowana opowieść, świetnie wymyśleni bohaterzy, zaskakujące momenty, (mara) Jak uratować świat? aretaszpura Poradnik wydawnictwa W. A. B. Notka wydawcy: „Niedawno 2 AretaSzpu-ra robiła furorę w przemyśle mo-dowym. (...) Pasmo sukcesów nie zmniejszyło jednak wrażliwości autorki na to, jak nie-ekologiczny jest świat mody. Przerażona tym, jak ogromne ilości śmieci produkuje przemysł tekstylny, Areta porzuciła pracę nad świetnie prosperującą marką, by skupić się na ratowaniu planety. To ona, wraz z redakcją serwisu Noizz, zapoczątkowała akcję „Tu pijesz bez słomki". (...) Przed Wami pierwszy kompleksowy poradnik pokazujący, jak małymi krokami każdy z nas może dbać o planetę. Porady Arety i jej rozmowy ze specjalistami z zakresu ekologii, zero waste, zdrowego żywienia pokażą Ci, jak ekologicznie dbać o swój dom, minimalizować liczbę wytwarzanych odpadów i korzystać z zasobów naszej planety tak, by nie nadwerężać jej sił". (mara) Gdy przejdziesz przez próg paula daly Kryminał wydany przez wydawnictwo Prószyński iS-ka.Opis od wydawcy: „Natty iSeanWain-wrightsą szczęśliwym małżeństwem. Gdy ich młodsza córka trafia do szpitala podczas szkolnej wycieczki do Francji, Natty bez wahania zostawia męża ze swoją serdeczną przyjaciółką i jedzie opiekować się chorym dzieckiem. Po powrocie odkrywa, że Eve stanowczo zbyt dobrze wpasowała się w jej życie. Rozkochała w sobie Se- j ana. Jemu jest bardzo przykro, lecz małżeństwo się skończyło. Przez wzgląd na dzieci Natty robi dobrą minę do złej gry i zaczyna urządzać sobie życie na nowo. Nie przychodzi jej to jednak łatwo, bo prawdziwe problemy z najlepszą przyjaciółką dopiero się zaczną... Czyta się świetnie, mąż bohaterki to kawał idioty, jego kochanka - wyrafinowana żmija. Naprawdę chcecie, żeby dobro wygrało, (mara) Nie jestem potworem carme chaparro У Pierwszy tom z cyklu „Ana Aren" wydawnictwa Muza. Od wydawcy: „W centrum handlowym pod Madrytem znika czteroletni chłopiec, Kike. Media natychmiast wiążą ten przypadek z zaginięciem w tym samym miejscu czteroletniego Nicolasa dwa lata wcześniej. Chłopca ani porywacza nigdy nie znaleziono. W madryckiej policji śledztwo prowadziła nadinspektor Ana Aren. Sprawa Kike trafia również do niej. W mediach liderem informacyjnym zostaje telewizyjny Kanał Jedenaście z jego czołową reporterką Ines Grau, prywatnie koleżanką Any. Sytuacja komplikuje się, gdy po kilku dniach w tym samym centrum handlowym dochodzi do zniknięcia trzeciego czterolatka, tym razem syna Ines... Poznamy metody hiszpańskiej policji. Zaskakujące zwroty akcji w zakończeniu. (mara) Murzyn zrobił swoje i musi odejść. Na zawsze Język, jakim się posługujemy, pokazuje światu o wiele więcej niż tylko nasze językowe kompetencje Co w głowie, to na języku. Nasz język to po prostu my. Anna Czemy-Marecka ędzie o Murzynach. Ale nie tyl-_ ko. Gdzieś na D marginesie pol-sko-polskich wojen o politykę, szczepienia, stosunek do Unii Europejskiej, toczą się bitwy o język. Są liczne. Przedmiotem jednych są powszechne błędy językowe, innych - zapożyczenia, kiedyś z rosyjskiego („póki co"), obecnie bardziej z angielskiego (np. rozpanoszenie się słowa „dedykowany" w dziwnych znaczeniach czy „dokładnie", nie mówiąc już o korporacyjnym potworku - czyli „eventcie"). Są też bitwy językowo-ideolo-giczne, jako ważna część wielkiej wojny o tzw. poprawność polityczną. I te dzisiaj najbardziej mnie interesują. Poprawność polityczna często budzi moje zastrzeżenia i uważam, że może prowadzić do absurdów oraz zamazania sensu języka. Nie lubię też, kiedy działa wbrew zasadzie ekonomii języka (wiele słów zamiast jednego), aczkolwiek w przykładzie, który przytoczę, idea przyświecająca zmianom mnie przekonuje. Chodzi o ewolucję określenia na osoby niepełnosprawne. Było kaleka, potem inwalida, następnie niepełnosprawny, zastąpiony przez osobę niepełnosprawną. I tu można by już się zatrzymać, ale happy end nie nastąpił. Osoba niepełnosprawna przemieniła się w osobę z niepełnosprawno-ściami. Przez to na przykład nazwy nowych stowarzyszeń potrafią rozciągnąć się na dwie linijki i mało kto jest w stanie je spamiętać. Jednak jeżeli w jakiś sposób ułatwia to osobom z niepełnospraw-nościami funkcjonowanie w społeczeństwie, to ekonomia języka musi ustąpić. To nie my bowiem służymy językowi, tylko on nam. A nasze słownictwo, znajomość gramatyki i ortografii świadczą nie tylko o naszym oczytaniu czy wykształceniu, ale i o naszym stosunku do świata i innych ludzi. W tym momencie przyjrzyjmy się naszemu Murzynowi, które to słowo jest już wykluczone z dobrego towarzystwa. Jak to, komu szkodzi sympatyczny Murzynek Bambo z pierwszej czytanki? Dlaczego to ładnie brzmiące słowo zastępować na przykład osobą czarnoskórą? Otóż Rada Języka Polskiego uznała, że słowo „Murzyn" jest nacechowane pejoratywnie. W takich obraźli-wych kontekstach występuje chociażby w powiedzeniach „Murzyn zrobił swoje, Murzyn może odejść", „ioo lat za Murzynami" czy „Ciemno jak u Murzyna w d...". - Nie jest jasne, czy zamienniki bę- dą mniej obraźliwe dla osób czarnoskórych - mówi wiceprzewodniczący rady, prof. Tadeusz Zgółka. Dr Piotr Fli-ciński dodaje: - Jeżeli ktoś świadomie używa tego wyrazu, to jest w swej intencji po prostu rasistą. I jeszcze jeden cytat: - Problemem zasadniczym dla nas jako Rady Języka Polskiego było to, że słowo to jest interpretowane jako obraźliwe, niechętne, niezgodne z zasadami politycznej poprawności przez osoby, które przebywają w Polsce, posługują się językiem polskim albo słuchają języka polskiego i uważają, że takie określenie wywołuje negatywne skojarzenia. Bo to właśnie o te skojarzenia chodzi -zauważa prof. Zgółka. Dawno temu na anglistyce na zajęciach z literatury użyłam słowa „nigger", za co zostałam zbesztana przez profesora - Anglika. Bo słowo „Murzyn" przywołuje skojarzenia bolesne dla osób czarnoskórych, m.in. dotyczące niewolnictwa czy segregacji. I to my, biali, powinniśmy po prostu uszanować. jo i Ja i moja mama zbigniew dmitroca _____________•- Książeczka dla maluchów wydana przez Harperkids w serii „Akademia mądrego dziecka". Znalazły się w niej sympatyczne wiersze Zbigniewa Dmitroca, polskiego poety i bajkopisarza. Krótkim tekstom towarzyszą kolorowe, proste ilustracje, znacznie umilające odbiór lektury. Edukacyjna książeczka, której bohaterami są sympatyczne zwierzęta, została stworzona z myślą o dzieciach w wieku od o do 3 lat. Akademia Mądrego Dziecka to wspaniała zabawa, a zarazem rozwijanie sprawności manualnej i koordynacji wzrokowo-ruchowej, poszerzanie wiedzy o sobie samym, o świecie: tym najbliższym i tym dalszym, oraz rozwijanie podstawowych umiejętności i wartości społecznych. To doskonałe stopniowe przygotowywanie do nauki czytania i pisania oraz uczenia się matematyki, poradzenia sobie w przyszłości w szkole i w życiu! Każdy maluszek będzie się cieszył z przepięknie wydanej książeczki, (mara) Pan idealny agnieszka niezgoda PAN IDEALNY Powieść obyczajowa wydana przez Wydawnictwo Literackie Białe Pióro. Główna bohaterka zgadza się iść z przyjaciółką na imprezę jako dziewczyna do towarzystwa. Poznaje tam mężczyznę, który działa na jej zmysły. Chociaż nie miała tego w planach, lądują w łóżku. Jest jeszcze gorzej, kiedy okazuje się, że facet jest szefem firmy, w której Ela zaczyna praktykę. Dziewczyna zakochuje się w swoim szefie, całkiem prawdopodobne, że on w niej także. Niestety, okoliczności, w jakich się poznali, nie służą budowaniu opartego na miłości, stałego związku. On podejrzewa cały czas, że Ela jest kobietą nieciężkich obyczajów chcącą go wykorzystać, ona - że ma do czynienia z cynicznym bogatym mężczyzną niezdolnym do prawdziwych uczuć, tylko zmieniającym partnerki jak rękawiczki. Główny temat to skomplikowane relacje damsko-męskie na tle środowiska bogatych i cynicznych karierowiczów. Warszawka, (mara) 12 rodzinny krzyżówka Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 31.07-1.08.2021 Przewartościował mi się świat. Mam inne priorytety, bacznie obserwuję, co dzieje się i społecznie, i politycznie w naszym kraju. To, co mnie przeraża, to siła mediów społecznościowych. Ta skala hejtu (...) jest niewyobrażalna. Katarzyna Zielińska, aktorka, zdradziła na łamach „Twojego Stylu" swoje marzenia i plany zawodowe. Mówiła też o roli mediów społecznościowych w naszym życiu Krzyżówka panoramiczna Kolorado, w USA mądry doradca r~ zbiórka charytatywna r~ sekut-nica r~ omasta część dramatu mieszkanka Kataru r~ kończą się dożynkami odbicie obunóż kolejowe lub autobusowe -v marka proszku do prania fason płaszcza pisemne ponaglenie nieżyt nosa brat Bolka tropikalne owoce kokosowy syn Dedaia partner do tańca ł ł 17 1 l ł ciężar ciała - i dzień + noc \ \ U 6 sztuczka magika lamenty - imię psa pocisk jak owoc natu-rysta Janowska usztywnia plecak -*• 1 ważny w karierze - l 21 irański złoty - 1 Andrycz lub Terentiew - matka Kalkuty - budynek na budowie - 5 więzienna izba - polski Kamaz - 22 r pnącze w dżungli tkanina artystyczna -*■ więzienna mowa wytyczona strefa duża kajzerka ... Alva Edison, wynalazca ryś stepowy figowy święty ptak egipski grzanka z opiekacza podium dla piosenkarki sztuczna tkanina i l 16 pokryty strzechą konkurencja w strzelectwie sportowym borowik lub maślak \ i \ U 1 1 1 f~ solistka qrupy Maanam azjatyckie drzewo liściaste, żer jedwabnika jadalnia na statku ostry brzeg krawędzi urodzenia w metryce 1 i umowny znak narzędzie rolnicze michałek na rabacie egipski grosz postać w sztuce brat Mojżesza -*• ł ł wataha, zgraja 2 zielona część pietruszki U \ i 18 U \ używa języka migowego dama 20 tatarski władca typ poloneza -* i ł ogół czasopism - 8 despota u władzy \ giermek Don Kichota - ł 14 potocznie: podoficer warmii rodzaj surduta pod-lubelska kopalnia węgla drobne w portfelu stolica Kolumbii instrument strunowy tajne w archiwum Jurajski", w filmie do zębów -v 15 nauka 0 świetle Edgar ... Poe, pisarz Carlos, reżyser filmu „Nakarmić kruki" bez pokrycia ssak - pracz — 1 \ - 1 1 7 ł muza astronomii pierwsze słowo dziecka swojak, ziomek - ł ł U trunek dla mata brzeg sukni i i kobiecy strój plażowy - 12 Han. pilot ze „Star Wars" wenecki VIP miejsce w rankingu mały okręt eskortowy kraj z Kilimandżaro część stroju liturgicznego "księdza U -v r~ Carl Zeiss wpleciona w warkoczyk skóra na cholewki wioślarska ósemka - ł i U i 19 ł dawny powóz konny - 4 ł i film Agniesz-ki Holland - Pięcioksiąg -*■ herbata z Chin - 13 gruba gałąź — 9 f~ stalowy pilnik matka Artemidy port w Grecji koń w łaty piętro w teatrze U przychód minus rozchód małpa wąsko-nosa 10 starożytne liczydło - Tomasz, aktor burzył mury 24 \ \ mada lub less Natalia, piosenkarka typ żaglowca 3 rzadki metal, lanta-nowiec i i skowronek polny wersja Hyun-dai'a - i nagła zmiana temperatury roślina nadwodna, tatarak U i 11 1 niewielki ptak brodzący model Fiata wodnista kawa - komplet narzędzi 1 1 23 alkohol etylowy - - ł ciężki ptak latający - 1 łóżko dla bosmana - Ada..., polska śpiewaczka - ... Ross, piosenkarka mały trzpień w zegarku - Messi lub Ritchie —*• dekolt jak karciany kolor - otacza jedwabnika - wnuczka Kargula i Pawlaka - zasłużona P°. winie - 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Litery z pól ponumerowanych od 1 do 24 utworzą rozwiązanie - myśl Thomasa Carlyle'a. vmisvwi» isonz 3in vaoaazyd 3invzvi/vcoy Litery z pól ponumerowanych od 1 do 24 utworzą rozwiązanie - myśl Thomasa Carlyle'a. vmisvwi» isonz 3in vaoaazyd 3invzvi/vcoy