miesięcznik Nr 2/2005 • wydawany od 1991 roku • ISSN 1234-558X Proj. A. Szczcpaniuk lot. L. Duelinowic/. Fachowe doradztwo w zakresie projektowania nowych elektrowni wodnych, modernizacji, adaptacji i odbudowyistniejących obiektów hydrotechnicznych. Przeglądy i remonty urządzeń mechanicznych i elektrycznychmałych elektrowni wodnych. Ponadto wykonujemy usługi^ generalne wykonawstwo małych elektrowni wodnych i wiatrowych kompleksowe modernizacje, remonty i przeglądy wy kojJp&two konstrukcji stalowych, aluminiowych i ze stali nierdzewnej ^gp^krawaniem pPeracja i dorabianie części.maszyff v§Jjie instalacji elektrycznych wewnętrznych i zewnęt a do budynków Spfktry^zne $ Śnie, naprawy, korlserwację-silników elek natorów ona ęąnie jazów, zastawek, pomostów, ję konstrukcji stalowych słupowy etnestacje transformatorowe rukcje dla linii napowietrznych: rierek anie ?vch Iflfi—k \ \ \ ' \ i )*nt ■ si3 cj i riaii sra olewanych na terenach leśnvch Elektrownie Wodne Słupsk Sp. z o.o. to firma wydzielona z Zakładu Energetycznego Słupsk S.A. Powstała w lipcu 2000 roku i skupia 16 elektrowni wodnych, które wytwarzając ekologiczną energię tworzą jednocześnie atrakcyjny szlak turystyczny na Pomorzu Środkowym. W elektrowniach można poznać historię energetyki wodnej i zobaczyć działające nieprzerwanie od ponad stu lat urządzenia. Dziś elektrownie „Enwodu" produkują około 40 000 MWh energii elektrycznej. Firma uczestniczy w Internetowej Platformie Obrotu Energią Elektryczną. Poza wytwarzaniem energii naprawia, remontuje i buduje elektrownie wodne. Projektuje i buduje podzespoły i urządzenia stosowane w energetyce. W 2003 roku „Enwod" uzyskał certyfikat TUV za wdrożenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością i Środowiskiem zgodnego z normą ISO 9001 : 2000 i ISO 14001. Jest to dowód wysokiej jakości pracy firmy potwierdzający, że oferowane wyroby i usługi nie . wywierają niekorzystnego wpływu na środowisko naturalne. Elektrownie Wodne Słupsk to nowocześnie zarządzana firma, która wykorzystując małą energetykę będącą darem natury stała się markowym produktem pomorskiej gospodarki. * •t.are? Zdjęcia: Lucjan Duchnowicz E wod ElektrowrimpA/odne Słupsk Sp. z o.o. 76-200 SŁUPSK, ul. Rybacka 4a, tel. (059) 841 69 00, fax 841 69 16 www.elektrowniewodne.com.pl, e-mail: sekretariat@enwod.slupsk.pl TOV ENłRGAJ/ | i min1—■ SAMORZĄD I STUDIA OeeMti niiaionege mlzn Rok 2004 był już jedenastym rokiem działalności Słupskiej izby Przemys-łowo-Handlowej. W stosunku do lat poprzednich - na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy nastąpiło wyraźne zinten-syfikowanie działań Izby, co pozwoliło lepiej sprostać oczekiwaniom i potrze-bom przedsiębiorców. Jednocześnie jednak szereg problemów nie pozwolił na taki rozwój naszej organizacji, jakie-go oczekiwalibyśmy zarówno my, jak i nasi członkowie. Jest rzeczą oczywistą, iż w roku będącym początkiem obecności Polski w strukturach Unii Europejskiej działalność Zarządu SIPH ukierunkowana była w pierwszej kolejności na przygotowanie przedsiębiorców do funkcjonowania na jednolitym rynku europejskim. W szczególności prawnym aspektom funkcjonowania w tej nowej rzeczywistości gospodarczej poświęciliśmy szereg szkoleń, seminariów i spotkań informacyjnych dla firm. Ważnym osiągnięciem Izby było powołanie przy SIPH Konsorcjum Budowlanego. Aby ten pomysł mógł się urzeczywistnić należało odbyć szereg konsultacji, spotkań i uzgodnień. Wszystkie te działania udało się zakończyć z sukcesem - Konsorcjum powstało i wygrało przetarg na dokończenie budowy Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Słupsku, a to oznacza dalszy jego rozwój i zwiększenie zatrudnienia w firmach je tworzących. Mamy nadzieję, iż podobne sukcesy osiągać będzie również Konsorcjum Inżynieryjno-Drogowe, powstałe przy Izbie w roku 2005. Priorytetowe znaczenie dla naszej Izby miało również zaangażowanie się w prace na rzecz stworzenia ustawy powołującej w Polsce samorząd gospodarczy z prawdziwego zdarzenia. SIPH i jej członkowie opowiadająsię za stworzeniem takiej sytuacji prawnej, gdzie przedsiębiorcy zrzeszeni obligatoryjnie w izbach samorządu gospodarczego tworząz mocy ustawy wspólnotę samorządową, która uzyskuje podmiotowość publiczno - prawną i sta-je się częścią administracji państwowej, na podobieństwo wspólnot samorządowych gmin i powiatów. Obecnie w relacjach z administracją państwową i samorządem terytorialnym jesteśmy petentem, nie partnerem. Ten stan należy zmienić i w tym też kierunku przebiegały m.in. nasze starania. Funkcjonowanie Izby w minionym roku to także, a może przede wszystkim, szereg codziennych działań i czynności na rzecz naszych członków. To chociażby interwencje w ich imieniu w różnych instytucjach i urzędach, to pomoc informacyjno-doradcza w sprawach związanych z ubieganiem się o unijne fundusz strukturalne. To wreszcie codzienne przekazywanie pocztą elektroniczną przez biuro Izby dziesiątek istotnych informacji i wiadomości pomocnych w prowadzeniu działalności gospodarczej, takich jak projekty ważnych aktów prawnych, oferty szkoleniowe, oferty kooperacyjne i handlowe itd. Większość z nich firmy uzyskać mogą tylko dzięki członkostwu w Izbie. Nie zapominaliśmy także o problemach społeczno-gospodar-czych naszego miasta i regionu, w tym przede wszystkim o problemie bezrobocia. Ważna w minionym roku była współpraca w tym zakresie z Powiatowym Urzędem Pracy. We własnym zaś zakresie SIPH stara się pomagać osobom bezrobotnym m.in. zamiesz czając i rozpowszechniając ich oferty na swojej stronie internetowej, czy konsultując możliwość ich zatrudnienia z firmami członkowskimi. Główną naszą bolączkę stanowią wciąż zaległości i zobowiązania finansowe Izby z lat poprzednich. Konieczność ich regulowania nie pozwala rozwinąć w pełni działalności. Ponadto funkcjonowanie utrudnia nam fakt, iż wiele inicjowanych przez nas przedsięwzięć spotyka się z nikłym odzewem naszych członków. Przykładem tego jest małe zainteresowanie uczestnictwem w misjach gospodarczych oraz niska frekwencja podczas części szkoleń i seminariów, mimo ich atrakcyjności i niskich kosztów udziału. A przecież uczestnictwo w tego typu inicjatywach stanowi istotną pomoc w prowadzeniu działalności gospodarczej, a nam z kolei umożliwi rozszerzenie zakresu oferowanego firmom wsparcia oraz skuteczniejszą obronę ich interesów. Jesteśmy przekonani, iż w bieżącym, 2005 roku nastąpi w tej dziedzinie znaczna poprawa, zwłaszcza, że jesteśmy uczestnikiem programu KIGNET - Izbowa Sieć Wsparcia, który zwiększy nasze możliwości szkoleniowe i doradcze dla sektora MSP. I 76-200 Słupsk, ul. Jana Pawła II 1, tel. 59/ 842 50 98, tel./fax 59/ 842 68 97 e-mail: siph@poczta.onet.pl, www.siph.slupsk.pl WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA ul. Kozietulskiego 6 - 7, 76 200 Słupsk, tel. 59/ 848 28 63 fax 59/ 848 28 67 www.wsz.slupsk.pl,rekrutacja@wsz.slupsk.pl Zaprasza na studia licencjackie na kierunku Zarządzanie i Marketing w trybie dziennym i zaocznym: integracja europejska zarządzanie bezpieczeństwem zarządzanie turystyką i rekreacją informatyczne systemy zarządzania zarządzanie instytucjami finansowymi marketing zarządzanie zasobami ludzkimi rachunkowość zarządcza zarządzanie firmą zarządzanie BHP administracja samorządowa Studia podyplomowe: zarządzanie bezpieczeństwem zarządzanie BHP zarządzanie nieruchomościami Władze Wyższej Szkoły Zarządzania w Słupsku mają zaszczyt zaprosić Absolwentów studiów dziennych, zaocznych i eksternistycznych na I Zjazd Absolwentów z okazji obchodów 10-lecia Uczelni, 21 maja 2005 r. Kontynuacja nauki na Uzupełniających Studiach Magisterskich Uniwersytetu Szczecińskiego w Zamiejscowym Ośrodku Dydaktycznym w WSZ. Najniższe czesne w regionie 2/2005 ROZMOWA O GOSPODARCE JQv\H}&$ŁÓVÓHS nic zachęcają ze Stanisławem Koziełem, dyrektorem Zarządu Dróg Powiatowych w Słupsku rozmawia Jerzy Jakym Jak rozległą sieć dróg posiada powiat słupski będący największym powiatem w województwie pomorskim? - Na terenie powiatu słupskiego na koniec 2004 roku było: 58,1 km dróg krajowych (dr. Nr 6 i dr. Nr 21), 192,7 km dróg wojewódzkich (dr. Nr 203,206,208,209,210,211,213) i 749,1 km dróg powiatowych - co stanowi łącznie 999,9 km czyli prawie 1000 km. Na terenie powiatu jest jeszcze rozległa sieć dróg gminnych. Z kolei miasto Słupsk zarządza siecią dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych w granicach administracyjnych miasta będącego na prawach powiatu grodzkiego. Jednak najbardziej rozległą sieć dróg publicznych na naszym terenie stanowiądrogi powiatowe. Jakie kategorie dróg znajdują się na terenie powiatu i jaki jest ich stan techniczny? - Na terenie powiatu słupskiego występują drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne, które określone są zgodnie z ustawą o drogach publicznych jako drogi publiczne ogólnodostępne. Podział ten wynika z funkcji jakie spełniają w sieci drogowej. Stan techniczny polskich dróg, a więc i na terenie naszego powiatu oceniany jest jako wysoce niezadowalający. Drastyczny spadek nakładów finansowych na utrzymanie dróg publicznych, który trwa od połowy lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia przy jednoczesnym gwałtownym wzroście obciążenia ruchem wysokotonażowych pojazdów kołowych stał się przyczyną degradacji polskich dróg. Nieprzystosowane konstrukcje dróg do przenoszenia takich obciążeń na wielu odcinkach uległy trwałym deformacjom w postaci kolein. Brak systematycznych i profilaktycznych odnów i wzmocnień nawierzchni powodowany niskimi nakładami finansowymi na utrzymanie sieci drogowej stał się przyczyna ich złego stanu technicznego. Do tego trzeba również dodać bardzo niesprzyjające warunki atmosferyczne w okresie zimowym polegające na wahaniach temperatur w wyniku czego następuje zamarzanie i odmarzanie podłoża gruntowego czym osłabiają nośność nawierzchni drogowych. Okres międzyremontowy na wielu drogach wynosi ponad 25 lat. Na terenie powiatu słupskiego najlepszy jest stan dróg krajowych, a następnie wojewódzkich. Stan techniczny większości dróg powiatowych jest zaledwie dostateczny. Również niezadowalający jest stan techniczny większości obiektów mostowych usytuowanych na wszystkich kategoriach dróg. Utrzymanie tak dużej ilości dróg nastręcza wiele problemów. Kto za nie odpowiada: gminy, Zarząd Dróg Powiatowych, czy jest to zadanie wspólne? - Z dniem 1 stycznia 1999 roku sieć drogowa podzielona została w zakresie ich zarządzania i finansowania na: drogi krajowe, które są finansowane z budżetu centralnego (państwa) i drogi samorządowe, a więc wojewódzkie, powiatowe i gminne które utrzymywane są przez samorządy różnych szczebli. Za utrzymanie dróg na terenie naszego powiatu odpowiadają: za drogi krajowe - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Gdańsku, za drogi wojewódzkie - Zarząd Województwa Pomorskiego, za drogi powiatowe - Zarząd Powiatu Słupskiego, za drogi gminne wójtowie i burmistrzowie oraz Prezydent Miasta Słupska. Każdy z tych organów samodzielnie spełnia obowiązki w zakresie planowania, budowy, przebudowy, utrzymania i odnowy dróg których jest zarządcą. Najbardziej istotnym problemem w zakresie zarządzania siecią drogową jest brak wystarczających nakładów finansowych na ich utrzymanie oraz starania w kierunku pozyskiwania środków z różnych dostępnych źródeł. Przebudowa i modernizacja dróg musi uwzględniać wysokie wymagania unijne. Jak radzą sobie z tym słupskie przedsiębiorstwa drogowe? - Aby poprawić stan techniczny wielu dróg na terenie naszego powiatu i dostosować ich do wymogów unijnych, a przede wszystkim dróg krajowych i wojewódzkich, które stanowią podstawowy szkielet układu komunikacyjnego naszego regionu, oprócz posiadania niezbędnych nakładów finansowych potrzebna będzie w najbliższym czasie odpowiednia moc wykonawcza naszych firm drogowych, które powinny również podołać wymogom jakościowym. Obserwując ich działalność w ostatnich kilku latach, chcę podkreślić że zarówno: Przedsiębiorstwo Drogowo - Mostowe Sp. z o.o. jak i „DROGI I MOSTY" Sp. z o.o. w Słupsku jako największe firmy na naszym terenie, uczyniły wiele aby tym zadaniom sprostać. Jakość wykonywanych przez te firmy robót drogowych choćby na terenie miasta Słupska jest coraz lepsza podobnie jak i organizacja robót. Unowocześniony jest również sprzęt do wytwarzania i układania nawierzchni z betonu asfaltowego, który przez długie lata dominował będzie na naszych drogach. Na naszym terenie działają również mniejsze firmy wykonawstwa robót drogowych takie jak: KRĘŻEL, FURGES i TRAFIĆ, które uzupełniają wykonawstwo robót drogowych w zakresie robót towarzyszących takich jak: ustawienia krawężników, budowy chodników, kanalizacji deszczowych, budowy i utrzymania sygnalizacji świetlnej i całego wachlarza urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. Istotnym elementem sieci dróg powiatu słupskiego jest skomunikowanie z terenami Słupskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i planowaną obwodnicą Słupska. Jakie rozwiązania zostaną tu zastosowane? - Budowa obwodnicy miasta Słupska w ciągu drogi krajowej Nr 6 Szczecin Gdańsk na parametrach drogi ekspresowej ma odciążyć nasze miasto od ruchu tranzytowego wysokotonażowych pojazdów kołowych na kierunku wschód zachód. Spowoduje to zdecydowaną poprawę warunków ruchu kołowego i pieszego w centrum Słupska oraz wyeliminuje różnego rodzaju uciążliwości w postaci hałasu i spalin wzdłuż wielu ulic. Ostatnio szeroko dyskutowana jest sprawa jej przebiegu. Są zwolennicy wariantu południowego i północnego. Na podstawie przeprowadzonych analiz i badań przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad wariantem korzystniejszym jest jej przebieg od południowej strony Słupska. Krótszy odcinek obwodnicy, łatwiejsze warunki terenowe i ich dostępność oraz bardzo zaawansowane prace projektowe przemawiają za realizacją wariantu południowego. Zwolennicy wariantu północnego przebieg obwodnicy łączą ze Słupską Specjalną Strefą Ekonomiczną i Ustką, argumentując to rozwojem tych ośrodków, zapominając jednak o tym, że budowa obwodnicy Słupska ma usprawnić ruch na drodze Nr 6 na kierunku wschód zachód. Zwycięży zatem wariant południowy? - Przemawiają za nim argumenty, ale decyzja jeszcze nie zapadła. Budowa obwodnicy według wariantu południowego zapewni dostęp ruchu turystycznego do Ustki i obsługę Słupskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej poprzez budowę i modernizację układu komunikacyjnego miasta Słupska na kierunku północ południe. Przykładem tego jest połączenie drogi wojewódzkiej Nr 210 Słupsk Ustka z ul. Grunwaldzką w Słupsku, która przebiega przez teren SSSE. Użytkownicy przyszłej obwodnicy Słupska muszą pamiętać o tym, że będzie to droga dwujezdniowa o bardzo ograniczonej dostępności poprzez nieliczne węzły drogowe. Dla ruchu lokalnego będzie trudno dostępna. Reasumując uważam, że budowa obwodnicy Słupska według wariantu południowego, która może rozpocząć się w 2006 roku chociaż nie rozwiąże wszystkich problemów komunikacyjnych w obrębie naszego miasta to w znacznym stopniu je złagodzi. Odstępstwo od budowy obwodnicy według wariantu południowego oznaczać będzie stratę poniesionych wydatków związanych z przygotowaniem projektu budowlanego i pokryciem kosztów z tytułu rezerwacji terenów a przede wszystkim stratę czasu na opracowanie nowego przebiegu obwodnicy według wariantu północnego. Dziękuję za rozmowę FIRMA Z MARKĄ „Krężel" Spółka z o.o. w Kobylnicy W interesie słupskich drogowców słupskiej starówki, w której była głównym wykonawcą przebudowy ulic: Bema, Waryńskiego i części Filmowej. Potwierdzając gotowość do uczestniczenia w dalszych pracach w Słupsku teraz wykonuje z powodzeniem podobne zadania na terenie woj. zachodniopomorskiego. W 2004 roku zbudowała ulice w Mielnie, Dygowie, Ustroniu Morskim, Tychowie i Koszalinie. Zagospodarowała osiedle mieszkaniowe w Koszalinie oraz drogi i ulice w Pobłociu Wielkim i Darłowie. Przedsiębiorstwo „Krężel" jest od lat aktywnym członkiem Słupskiej Izby Przemysłowo-Handlowej. Skutecznie reprezentuje w samorządzie interesy słupskich drogowców, czego przykładem jest utworzone w lutym br. konsorcjum inżynieryjno-drogowe, którego „Krężel" stał się jednym z sygnotariuszy. Dzięki temu, słupskie firmy budownictwa drogowego będą w stanie konkurować z potentatami krajowymi w tej branży, którzy dotychczas wygrywali i przejmowali największe roboty w naszym regionie. Siła słupskiego konsorcjum utworzonego przez osiem firm zawiera się przede wszystkim w niezbędnym doświadczeniu, wiedzy technicznej, kwalifikowanej kadrze fachowców, specjalistycznym sprzęcie i dużych możliwościach przerobowych. Należy również podkreślić, że wszystkie firmy tworzące konsorcjum wykonały w ubiegłym roku inwestycje na kwotę ponad 50 min zł, co stanowi wielkość całego budżetu inwestycyjnego Słupska na rok bieżący. Zasadność powołania słupskiego konsorcjum znajduje także potwierdzenie w przededniu czekających miasto kolejnych robót z zakresu przebudowy i modernizacji ulic i budowy obwodnicy. Oprócz tego konsorcjum ubiegać się również będzie o udział w dużych przedsięwzięciach budownictwa drogowego w całym regionie realizowanych w ramach środków unijnych i samorządowych. W regionie słupskim w budownictwie drogowym działa osiem firm. Jedną z nich jest Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjno-Drogowych „Krężel" Sp. z o.o. w Kobylnicy, które zajmuje się inżynierią drogową od ponad 20 lat. Firma wykonuje wszelkiego rodzaju roboty drogowe, odwodnieniowe i re-montowe, specjalizując się w układaniu kostki polbruk. Prowadzi również roboty ziemne, transportowe oraz ogrodzenio-we i realizuje obiekty małej architektury. Uznaną pozycję na rynku budowlanym regionu wyznaczają Przedsiębiorstwu „Krężel" referencje z solidnie wykonanych zadań oraz wysokie kwalifikacje załogi potwierdzone certyfikatami i zdobytymi nagrodami. Firma znana jest nie tylko z wysokiej jakości wykonywanych usług, ale również z dbałości o bezpieczeństwo i higienę pracy na swoich budowach. Świadczą o tym liczne nagrody i wyróż nienia uzyskane w konkursach Państwowej Inspekcji Pracy dotyczących bezpieczeństwa pracy w budownictwie. W grudniu ubiegłego roku odbyło się podsumowanie konkursu „Bezpieczna Budowa" połączonego z zakończeniem akcji prewencyjnej pod hasłem „Rok bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w budownictwie", który zorganizowała Okręgowa Inspekcja Pracy PIP w Gdańsku. Przedsiębiorstwo „Krężel" uzyskało drugą nagrodę (pierwszej nie przyznano) udowadniając, że nakłady ponoszone na bhp przez spółkę są dobrą inwestycją na przyszłość, a troska, z jaką traktuje się tu pracowników daje efekt w postaci solidnie wykonanych usług. Wysoka pozycja na rynku budowlanym regionu sprawiła, że firma „Krężel" uczestniczy w rewitalizacji PRZEDSIĘBIORSTWO ROBÓT INŻYNIERYJNO-DROGOWYCH "KRĘŻEL" sp z o.o. 76-251 Kobylnica, ul. Kasztanowa 1 tel. (059) 841 07 80. 842 99 82, fax (059) 841 07 90 www.krezel.com.pl, e-mail: office@krezel.com.pl m Pasm Sttnuiiiawpł*JUłĘŻEI. » feMkunie Ig Laureaci koBcursu "Bezpieczna Budowa". I Stanisła\dMbżel, prezes i właściciel 'Krężel Sp. z o.o." z\Jjj|liyca konkursy (pierwszy z prai 2/2005 5 MASZYNY BUDOWLANE Producent Maszyn Budowlanych Na rynku w produkcji maszyn budowlanych istniejemy od 15 lat. Od samego początku specjalizujemy się w mechanice maszyn, dlatego produkowane przez nas maszyny budowlane pustaczarki, wibroprasy, mieszarki oraz spiętrzarki cieszą się uznaniem krajowych i zagranicznych producentów. Jako znany producent maszyn budowlanych stawiamy przede wszystkim na jakość naszych wyrobów. Producenci pracujący na naszych maszynach do produkcji prefabrykatów budowlanych nie mają problemów z uzyskaniem certyfikatu jakości wyrobu. Nasze maszyny wykonujemy również na specjalne zamówienie przystosowując je do potrzeb i wymogów zakładów produkcyjnych. Pustaczarka uniwersalna MIKON PU 85 Pustaczarka krocząca hydrauliczna MIKON PHK 300 Pustaczarka krocząca hydrauliczna MIKON PHK 300 służy do produkcji prefabrykatów budowlanych (pustaki, bloczki betonowe, krawężniki, obrzeża chodnikowe). Prefabrykaty te mogą być wykonywane z kruszyw lub odpadów przemysłowych wiązanych cementem. Jej zaletą jest duża wydajność, możliwość jazdy w przód i tył, posiada układ skrętu, obsługa jednoosobowa. Wysokość elementów formowanych od 220 mm do 300 mm. Wielkość pola formowania 500 x 1000 mm, czas jednego cyklu ok. 35 sek. Wymiana form jest łatwa i szybka. Pustaczarka hydrauliczna krocząca MIKON PHK 500 ZAKŁAD PRODUKCYJNO-USŁUGOWO-HANDLOWY MIKON 76-270 USTKA, ul. DARŁOWSKA 29 h tel.fax 0-59/ 814 96 93, www.mikon-maszyny.pl, e-mail: biuro@mikon-maszyny.pl Wibroprasa stacjonarna MIKON WAS 250 Wibroprasa stacjonarna MIKON WAS 250 Mieszarka do betonu 400 I Mieszarka do betonu 400 L przeznaczona jest do przygotowania wysokiej jakości masy betonowej mającej zastosowanie w yspecjalizowanych maszynach i urządzeniach budowlanych. Wykonujemy mieszarki na specjalne zamówienie z koszem transportowym do transportu kruszywa, przystosowujemy mieszarki do potrzeb i wymogów zakładów produkcyjnych. Spiętrzarka Jest to urządzenie pomocnicze, wykorzystywane w liniach produkcyjnych do wyrobu prefabrykatów budowlanych. Służy do odbioru palet produkcyjnych i spiętrzania ich w stosy. Spiętrzarka jest urządzeniem w pełni zautomatyzowanym sprzężonym z wibroprasą. Konstrukcja spiętrzarki oparta jest na kształtownikach hutniczych. Mieszarka do betonu 500 I z koszem transportowym Wibroprasa stacjonarna MIKON WAS 250 służy do produkcji różnokształtnych wyrobów betonowych takich jak: kostek brukowych, płytek chodnikowych, bloczków betonowych, ażurów i innych prefabrykatów drogowych. Jest urządzeniem stacjonarnym, automatycznym o obsłudze jednoosobowej. Wysokość elementów formowanych od 50 mm do 300 mm. Czas jednego cyklu około 30 sek. Wykorzystując możliwości automatycznego cyklu produkcji należy dbać jedynie o uzupełnienie betonu i odbiór gotowych elementów. Produkujemy także | Wibroprasę stacjonarnąMIKON WUS 100. Wibroprasa stacjonarna MIKON WAS 350 6 55 LAT SŁUPSKIEGO ZDZ ZAKŁAD PRODUKCJI MASZYN I URZĄDZEŃ Certyfikat Plakieta "Srebrny Niedźwiedź" ISO 9001:2000 Lider Promocji Słupskiej Gospodarki rok zał. 1950 przy Zakładzie Doskonalenia Zawodowego, 76-200 Słupsk, ul. Szczecińska 57, Centrala łel. (059) 845 27 27, fax (059) 845 37 88 Wydział Handlu i Marketingu (059) 845 29 28 www.zdz.slupfk.ids.pl • www.zdz.slupsk.pl • e-mail:zdz@psizdz.słbpsk.ids.pl Nasza odlewnia żeliwa i aluminium oferuje: Odlewy z żeliwa Zl 200 - waga odlewów do 50 kg - wykonanie wg III kl. dokładności, WP - atest wytrzymałościowy - formowanie ręczne i maszynowe Odlewy z żeliwa ZL 250 - waga odlewów do 50 kg - wykonanie wg III kl. dokładności, WP 3 - minimalna partia 2 tony / kwartalnie - atest wytrzymałościowy - formowanie ręczne i maszynowe Odlewy aluminiowe AK64, AKII - waga odlewów do 20 kg - zdolność produkcyjna 3 tony / m-c - formowanie ręczne Modele odlewnicze drewniane - wg dokumentacji zamawiającego - wg dokumentacji wyrobu, detalu wg wzoru Zapraszamy do współpracy SŁUPSK ZAKŁAD i DOSKONALENIA ZAWODOWEGO Certyfikat Plakieta "Srebrny Niedźwiedź" ISO 9001:2000 Lider Promocji Słupskiej Gospodarki 76-200 Słupsk ul. Szczecińska 57 • tel. (059) 845 27 27 • fax (059) 845 371 e-mail:zdz@psizdz.slupsk.ids.pl * www.zdz.slupsk.ids.pl Zapraszamy do naszych szkół: Policealnego Studium Informatyki w Słupsku, Miastku i Połczynie Zdroju (2 lata) Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych w Miastku i Połczynie Zdroju Informujemy, że przy ZDZ funkcjonują komisje egzaminacyjne i Energetyczna Komisja Egzaminacyjna powołana przez Prezesa URE do stwierdzania kwalifikacjyna stanowiskach związanych z dozorem oraz eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci energetycznych «Egzaminacyjna Komisja Spawalnicza i Komisja przyznająca uprawnienia kierowcom do przewozu towarów niebezpiecznych różnych klas - uprawnienia ADR 'Państwowa Komisja Egzaminacyjna nadająca tytuł robotnika wykwalifikowanegoi mistrza w zawodzie sprzedawca Zapraszamy na nasze kursy: Przygotowujące do egzaminów eksternistycznych z zakresu: ■ liceum ogólnokształcącego (1,5 -2 lata) « szkoły zasadniczej lub technikum w zawodzie rolnik i przygotowujące do egzaminów kwalifikacyjnych ■ pedagogiczne ■ księgowości i obsługi komputera • spawalnicze wg. EURONORMY ■ branży budowlanej « kierowców wózków widłowych i innych i prawa jazdy kat. B, A « przewozu towarów niebezpiecznych (ADR) « pilarzy « BHP dla wszystkich grup zawodowych « Energetyczne - celem których jest uzyskanie Świadectwa Kwalifikacyjnego « kursy inne na zlecenie i wg potrzeb Klienta Informacji o działalności oświatowej i kursowej udzielają: Centrum Doskonalenia Zawodowego Nauczycieli 76-200 Słupsk, ul. Szczecińska 57, tel./fax 59/ 845 27 27 w. 451 Centrum Edukacji Dorosłych 76-200 Słupsk, ul. Grodzka 9, tel./fax 59/ 842 49 35, tel. 59/841 47 56 Ośrodek Kształcenia Spawaczy 76-200 Słupsk, ul. Szczecińska 57, tel. 59/845 27 27 Ośrodek Kształcenia Zawodowego 77-100 Bytów, ul. Prosta 8, tel./fax 822 26 51 Ośrodek Kształcenia Zawodowego 77-300 Człuchów, ul. Koszalińska 3, tel./fax 834 32 05 Ośrodek Kształcenia Zawodowego 84-300 Lębork, Kard. Wyszyńskiego 3, tel./fax 862 32 37 Ośrodek Kształcenia Zawodowego 75-601 Koszalin, ul. Zwycięstwa 121, tel./fax 94/ 342 25 61 Ośrodek Kształcenia Zawodowego 78-400 Szczecinek, ul. Bohaterów Warszawy 38, tel./fax 94/ 374 06 92 Ośrodek Kształcenia Zawodowego 78-500 Drawsko Pomorskie, ul. Sikorskiego 4, tel./fax 94/ 363 27 21 Ośrodek Kształcenia Zawouowego 78-320 Połczyn Zdrój, ul. Grunwaldzka 34, tel. 94/ 366 46 03 Serdecznie zapraszamy 2/2005 OCZYSZCZARKI STRUMIENIOWO-ŚCIERNE TYP OS 800; OS 600 Przeznaczone są do oczyszczania przedmiotów o kształtach prostych i złożonych. Wykorzystuje się je do: - oczyszczania części maszyn, narzędzi, odkuwek, matryc, kokil oraz części po obróbce cieplnej, - przygotowania powierzchni pod pokrycia galwaniczne, metalizowanie oraz powłoki malarskie. GWINCIARKA STOŁOWA TYP GS-IO Jest urządzeniem posiadającym cechy charakterystyczne wcześniej znanych gwinciarek GWD-A i GWD-B występujące obecnie w jednym w/w typie. FILTR MAGNETYCZNY TYP FMA1 Służy do oczyszczania chłodziw obróbkowych z zawartych w nich zanieczyszczeń magnetycznych w postaci wiórów, pyłu metalicznego itp. FILTRY MAGNETYCZNO-BIBUŁOWE Przeznaczone są do czyszczenia wszelkiego rodzaju cieczy i chłodziw z zanieczyszczeń magnetycznych i niemagnetycznych 0 temperaturze nie przekraczającej 700 C 1 lepkości 1+20 Cst. TYLKO z nami STALOWE INTERESY Metale nieżelazne Gdynia Szczecinek Centrostral Szczecinek działa na pomorskim rynku już od prawie 30 lat. Firma oferuje profesjonalną i kompleksową obsługę klientów w wyroby hutnicze z najlepszej polskiej stali. Stale wzbogacany park maszynowy pozwala sprostać rosnącym wymaganiom odbiorców w zakresie przetwarzania wyrobów. Firma gwarantuje m.in. wypalanie gazowe elementów stalowych z blach o grubości do 120 mm na wy-palarce typu ESAB, cięcie blach na gilotynie przy długości do 2500 mm i grubości do 7 mm oraz cięcie elementów stalowych przy pomocy piły taśmowej i ramowej o średnicy elementów do 350 mm, a także wyginanie i pełną obsługę transportową. Dzięki uruchomionym oddziałom handlowym w Szczecinie i Gdyni Centro-stal Szczecinek obejmuje zasięgiem zaopatrzenia w stal firmy i branże wszystkich gałęzi przemysłu. *1 OFERTA HANDLOWA Blachy czarne i ocynkowane pokrycia dachowe instalacyjne czarne i ocynkowane przewodowe Pręty, druty, siatki zgrze pręty okrągłe ciągnione i walcowane pręty kwadratowe sześciokątne pręty płaskie druty czarne i ocynkowane siatki zgrzewane Kształtowniki ceowniki, dwuteowniki teowniki, kątowniki Poznan Oferujemy bogaty asortyment wyrobów hutniczych Centrala firmy: Oddział Handlowy Oddział Handlowy Oddział Handlowy Biuro Handlowe: 78-400 Szczecinek, ul. 1 Maja 62, te!. 094/ 374 25 11, fax 094/ 374 32 54 70-676 Szczecin, ul. G. Merkatora 7, tel. 091/ 462 43 10, fax 091/ 462 47 66 81-038 Gdynia, ul. Hutnicza 40, tel. 058/663 89 99, fax 058/664 25 12 60-476 Poznań, ul. Jasielska 9, tel. 061/822 17 86, fax 061/822 19 47 85-307 Bydgoszcz, ul. Kossaka 9, tel. 052/379 20 02, fax 052/ 379 20 02 aluminium brąz miedź mosiądz CENTROSTAL Przedsiębiorstwo Wielobranżowe S.A. www.centrostal.com e-mail: firma@centrostal.com 8 FIRMA NA SPRZEDAŻ Syndyk Masy Upadłości PBT Spółki z o.o. w Miastku 77-200 Miastko, ul. Kaszubska 21 tel./fax 059/ 857 20 17, 857 28 76 Zawiadamia o zamiarze ogłoszenia przetargu ofertowego na sprzedaż przedsiębiorstwa w całości w rozumieniu art. 55 ust.1 kodeksu cywilnego, względnie jego wyodrębnionych części W skład przedsiębiorstwa wchodzą w szczególności: • Prawo użytkowania wieczystego działki Nr 47/8 o pow. 0.73.99 ha przy ul. Kaszubskiej 21 (podzielonej na 3 odrębne działki) (KW Nr 3151) zabudowanej, stanowiącym prawo własności budynkiem warsztatowo-socjalnym o pow. użytkowej 438 m2, budynkiem magazynowym o pow. użytkowej 182 m2, stacją z magazynem paliw o pow. użytkowej 30 m2, portiernią o pow. użytkowej 11 m2, wraz z infrastrukturą. • Prawo użytkowania wieczystego działki Nr 47/11 o pow. 3.48.59 ha przy ul. Kaszubskiej 21 (podzielonej na 8 odrębnych działek) (KW Nr 2147) zabudowanej, stanowiącym prawo własności, budynkiem administracyjnym o pow. użytk. 776 m2, magazynem paliw i magazynem materiałów budowlanych o łącznej pow. użytk. 811.7 m2, warsztatem ślusarskim o pow. użytk. 715 m2, magazynem materiałów budowlanych o pow. użytk. 433 m2, halą prefabrykatów o pow. użytk. 490.5 m2, wiatą na materiały budowlane i wiatą sprzętowo-zbrojarską o łącznej pow. użytk. 370 m2, garażem 5-cio boksowym o pow. użytk. 57.8 m2, magazynem wapna o pow. użytk. 37 m2, dwoma magazynami narzędzi o łącznej pow. użytk. • 118.4 m2, portiernią o pow. użytk. 15 m2, wiatą na samochody o pow. użytk. 128 m2, magazynem gazów technicznych o pow. użytk. 15 m2 wraz z infrastrukturą. • Środki trwałe i przedmioty nietrwałe, a w szczególności: • narzędzia i urządzenia budowlane i warsztatowe • przyczepa wywrotka IFA HW 6011 rok pr. 1988 • samochód ciężarowy STAR 244 rok pr. 1988 • samochód ciężarowy LIAZ 110.021 rok pr. 1988 • samochód ciężarowy wywrotka JELCZ 3 W 317 rok pr. • przyczepa wywrotka IFA HW 8011 rok pr. 1985 • przyczepa skrzyniowa SZAP rok pr. 1988 • koparka gąsienicowa CASTOR rok pr. 1988 • zagęszczarka do gruntu ZGS 12 rok pr. 1995 • samochód uniwersalny FIAT DUKATO rok pr. 1995 • młot KOMBI TE 75 HILTI rok pr. 2000 • rusztowania elewacyjne rok pr. 20001 • szlifierka COLUMBUS 145 SH rok pr. 2004 • tokarka TUE 50 x 1000 rok pr. 1961 • 3 spawarki transformatorowe TS 225 rok pr. 1989 • wiertarka słupowa • koparka gąsienicowa K 408 rok pr. 1988 1989 • spycharka gąsienicowa DZ-42 rok pr. 1988 • koparko-spycharka BX 025 B rok pr. 1988 • zbiornik na cement Z-60 rok pr. 1985 • ciągnik kołowy C 385 rok pr. 1976 • przyczepa wywrotkowa D-35T rok pr. 1987 • agregat prądotwórczy ECT 6500 rok pr. 1999 • młot wyburzeniowy TE 905 HILTI rok pr. 2000 • 2 młoty KOMBI TE 55 HILTI rok pr. 2002/2003 • przyczepa niskopodwoziowa P 035 rok pr. 1977 Ogłoszenie o przetargu opublikowane zostanie w „Rzeczpospolitej" i „Głosie Pomorza" po zakończeniu spisu inwentarza i jego oszacowaniu w miesiącu kwietniu 2005 r. Szczegółowe informacje można uzyskać w siedzibie przedsiębiorstwa lub za pośrednictwem faxu i telefonu pod numerami określonymi na wstępie. Pisemne oferty zawierające: cenę nabycia oraz termin i formę zapłaty, oświadczenie o nie występowaniu po stronie oferenta okoliczności określonych w & 3.1. rozporządzenia Min. Spraw, z 16.04.1998 r. w sprawie sprzedaży z wolnej ręki nieruchomości... (Dz.U. z 1998. Nr 55, poz. 360), zobowiązanie się do pokrycia opłat dotyczących przeniesienia praw do nabywanego mienia, będą mogły być składane na warunkach określonych w ogłoszeniu o przetargu. O wyniku rozpatrzenia ofert wszyscy oferenci zostaną powiadomieni. Zastrzega się prawo do negocjacji z oferentami, ustalenia nabywcy w wyniku dodatkowo przeprowadzonej aukcji, względnie pozostawienia przetargu bez rozstrzygnięcia. 2/2005 9 , ^ wir/. ^ a Inwestorze! Słupsk to jedno z najatrakcyjniejszych inwestycyjnie miast w Polsce: ważny węzeł komunikacyjny na Środkowym Wybrzeżu, przez Słupsk wiedzie droga krajowa nr 6 (Gdańsk-Szczecin i dalej na Berlin) oraz droga wojewódzka nr 21 (Ustka-Poznań) bardzo dobre usytuowanie na szlakach komunikacyjnych czynią ze Słupska centralne miasto na mapie polskiego wybrzeża w odległości ok. 5 km od Słupska znajduje się w pełni sprawne lotnisko. Jest to najbliżej centrum położone lotnisko na świecie, port morski w Ustce (18 km od Słupska) przyjmuje statki transportu morskiego i jachty od roku 1997 na 135 ha funkcjonuje w mieście i najbliższych okolicach Słupska Specjalna Strefa Ekonomiczna, w której znajduje miejsce coraz więcej firm i zakładów produkcyjnych duża liczba wykwalifikowanych zawodowo mieszkańców w wieku produkcyjnym liczne szkoły zawodowe pozwalające na szybkie przekwalifikowanie kadry, w mieście działa Pomorska Akademia Pedagogiczna i Wyższa Hanzeatycka Szkoła Zarządzania bogata baza pensjonatów i hoteli oraz oferta usług gastronomicznych w Słupsku oraz w odległej tylko o 18 kilometrów Ustce, pobliska Ustka posiada uzdrowiskową infrastrukturę leczniczą (z uwagi na posiadany status uzdrowiska) duża ilość sklepów, w tym wielkopowierzchniowych i całodobowych, rozbudowana sieć (także prywatnych) szkół podstawowych i ponadpodstawowych oraz żłobków, przedszkoli wysoki poziom usług medycznych (nowy szpital w budowie, prywatne kliniki) pełna gama usług bankowych, całodobowa poczta, strzeżone parkingi, Słupsk jest znanym w Polsce centrum kulturalnym i słynie z Festiwalu Pianistyki Polskiej, Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej i Komeda Jazz Festival. Nowy Teatr, Orkiestra Kameralna oraz Teatr Rondo z bogatym repertuarem stanowią kulturalną wizytówkę miasta. przyjazny inwestorowi samorząd oferuje na obszarze miasta atrakcyjne tereny pod inwestycje uzbrojone w infrastrukturę komunalną dystrybutorzy energii cieplnej i elektrycznej zapewniają pełne pokrycie potrzeb w zakresie zaopatrzenia w energię jedna z najnowocześniejszych w Polsce oczyszczalni ścieków umożliwia odbiór ścieków wg potrzeb inwestorów systematycznie modernizowany układ komunikacyjny zapewnia dobry dojazd do terenów przewidzianych pod inwestycje stale aktualizowane informacje o inwestycjach^ aidzieązna stronie www.slupsk.pl POLAND 10 J lnvestment site in "Millisle" Słupsk is one of the most attractiye cities in Poland in terms of inyestment opportunities: •Słupsk is a major trasportation junction in the Central Coast. Domestic road no. 6 (Gdańsk-Szczecin-Berlin) and provincial road no. 21 (Ustka, Poznań) run through the city convenient location in terms of transportation makes Słupsk the hub of the Polish coast an airport situated approx.. 5 km from Słupsk is the world closest to the city center a cargo - boat harbor and yacht marina in Ustka (18 km from Słupsk) the Special Economic Zone covering an area of 135 hectares, which has operated in Słupsk and its neighboring area sińce 1997, is home to a number of businesses and factories a large pool of well-qualified workers of working age numerous vocational schools allowing for fast ąualification for a new job institutions of higher education: the Pomeranian College of Education and the School of Management Słupsk is known in Poland as a cultural centre which is famous for The Polish Piano Festival, The Organ and Chamber Musie Festival and the Komeda Jazz Festival. The New Theatre, The Chamber Orchestra and The Rondo Theatre with its various repertoire is a pride of the town. a large network of guest-houses, hotels and restaurants in Słupsk and Ustka located in an 18 km distance nearby Ustka enjoys the status of a health resort and offers healthcare services a large number of shops (including malls and twenty-four-hour ones) a broad nursery, kindergarten, elementary and high school network (including private ones) ąuality healthcare services ( a new hospital under construction and private clinics ) comprehensive banking services, a twenty-four-hour post ofFice, guarded parking lots ample heating and electricity supply one of the most modern sewage treatment plants in Poland that meets investors needs consistently modernized road network ensures accessibility of investment sites attractiye inyestment sites with utility supplies (go to www.slupsk.pl) City Hall of Słupsk Plac Zwyc ęstwa 3 76-200 Słupsk, Poland tel. +48 (0) 59 842 3236 fax +48 (0) 59 842 3583 www.slupsk.pl, urzad@um.slupsk.pl lnvestment site in Tuwima and Deotymy Streets lnvestment site in the Piłsudskiego Street h z UJ 2 h Z Z UJ (0 0 1 o lnvestment site in the Banacha Street U 2/2005 11 BRANŻA DRZEWNA KPPD | Szczecinek S.A. 1 Artykuł promocyjny KPPD Szczecinek S.A. Ekologiczne i ekonomiczne zalety drewna Drewno jest surowcem odnawialnym Zasoby ropy naftowej, węgla i innych surowców kiedyś się wyczerpią. Drewno zaś dzięki naturalnemu obiegowi materii posiada zdolność do odnawiania się. Drewna jest coraz więcej Dzięki zasadzie wycinania mniejszej ilości drewna, niż przyrostu w danym czasie, w ostatnich dziesięcioleciach obserwuje się stały wzrost zasobów drzewnych. W lasach Polski przyrasta co roku około 35 milionów metrów sześciennych drewna, wycina się natomiast corocznie ok. 20 milionów metrów sześciennych. Drewno ma korzystny bilans energetyczny Drewno rośnie w lesie "za darmo" - dzięki energii słonecznej, wodzie deszczowej i pierwiastkom znajdującym się w obiegu naturalnym. Także sama obróbka drewna dzięki jego naturalnym właściwościom wymaga mniej energii, niż innych materiałów. Wytworzenie 1 metra kwadratowego ściany zewnętrznej z drewna wiąże 493 do 515 MJ energii nieodnawialnej. Ściana z betonu porowatego i o takich samych właściwościach izolacyjnych wiąże 595 MJ energii nieodnawialnej. Na ścianę z cegły potrzeba aż 967 MJ energii nieodnawialnej. Drewno ratuje atmosferę Produkcja drewna w lesie wiąże dwutlenek węgla i przeciwdziała nasilaniu się efektu cieplarnianego wywoływanego przez emisję tego gazu do atmosfery, na przykład przez spalanie węgla w elektrowniach. W procesie przyrostu drewna jest do atmosfery uwalniany tlen, podczas gdy przy produkcji innych materiałów tlen jest zużywany. Także drewno wycięte w lesie i wykorzystane przez człowieka jest wspaniałym magazynem dwutlenku węgla - jeśli tylko nie zostanie spalone, wiąże go praktycznie na zawsze. Każdy metr sześcienny drewna zastosowany na przykład do budowy gdzie rozpowszechnione jest budownictwo drewniane. Jest to korzyść i dla właściciela - niższe koszty ogrzewania, jak i dla środowiska - do atmosfery zostaje uwolnione mniej dwutlenku węgla. Drewno jest zdrowe dla człowieka To z jednej strony subiektywna kwestia dobrego samopoczucia. Wystarczy choćby porównać odczucie ciepła przy chodzeniu boso po podłodze drewnianej, z "chłodem" podłogi z terakoty. Z drugiej strony to sprawa obiektywnych właściwości drewna. Przy temperaturze 20°C i względnej wilgotności powietrza 65% drewno absorbuje 12% wilgotności i oddaje ją z powrotem gdy powietrze w pomieszczeniu stanie się suchsze. Stabilizacja wilgotności powietrza chroni drogi oddechowe. Drewno nawet w czasie pożaru wykazuje zalety Odpowiednio zabezpieczone elementy drewniane są do pewnego stopnia odporne na ogień. Konstrukcje drewniane wystawione na działanie wysokiej temperatury zwęglają się, ale zachowują właściwości nośne w dającym się dość dokładnie określić czasie. Pozwala to na przewidzenie czasu potrzebnego np. do ewakuacji ludzi z budynku. Nie jest to możliwe np. w przypadku stalowej konstrukcji nośnej. Powstające w czasie spalania drewna gazy nie są tak trujące dla ludzi, jak te powstające przy spalaniu się tworzyw sztucznych. Drewno jako odpad jest nieszkodliwe dla środowiska Utylizacja zużytych wyrobów drzewnych nie stwarza takich problemów, jak innych materiałów, np. tworzyw sztucznych. Jeśli drewna nie można wykorzystać w inny sposób można je po prostu spalić, wyzwoloną energię można wykorzystać do ogrzewania. Przy spalaniu uwolniony zostanie dwutlenek węgla związany przed laty w procesie produkcji drewna w lesie. Bilans energetyczny będzie więc równy zeru. Drewno pozwala zmniejszyć koszty ogrzewania Ogrzanie domu z drewna wymaga mniej energii, niż w przypadku budynków z innych materiałów. Na ogrzanie 1 metra kwadratowego budynku w Polsce (domy z cegły i betonu) zużywa się 2 do 5 razy więcej energii, niż w krajach skandynawskich. Drewno jest ważne dla gospodarki narodowej Przemysł drzewny, płyt drewnopochodnych i meblarski dostarcza w Polsce 4,4% wartości PKB, daje zatrudnienie ponad 200 tys. osób. Eksport wyrobów tych branż stanowi niemal 10% wartości całego polskiego eksportu. Koszalińskie Przedsiębiorswo Przemysłu Drzewnego Spółka Akcyjna 78-400 Szczecinek, ul. 3-go Maja 2, tel. 094/ 374 27 11, fax. 374 35 48, www.kppd.pl, e-mail:kppd@kppd.pl 12 MASZYNY DLA MEBLARSTWA 54 lata doświadczeń w produkcji maszyn do obróbki drewna Oferujemy maszyny dla stolany, mediany i modelarzy DRDA Oferujemy szeroki) gamę maszyn stolarskich: • szlifierki szerokotaśmowe o szerokości szlifowania 200, 300, 500, 630, 900,1100,1350 mm jedno i dwuagregatowe • szlifierki wąskotaśmowe oscylacyjne i bez oscylacji • szlifierki tarczowe • szlifierki kombinowane • szlifierki szczotkowe • pilarki taśmowe • frezarki - wzorcarki dolnowrzecionowe • drążkarki do średnic 0 16 do 0 40 mm gi dzxd Pilarki taśmowe DRDA - 40, 63, 80 Szlifierka kombinowana DZXD DZTA/p Szlifierka czyszczarka DZCE Szlifierka taśmowa DCST 20 KK GD przeznaczona jest do precyzyjnego szlifowania z dwóch stron jednocześnie listew drewnianych (lamelek). Max. szerokość szlifowania 200 mm. ii ra DZOB Szlifierka taśmowa oscylacyjna DZOB o : o o : o ww JC O Me : o WK oUo o ń. : o m 8 m •• ■Bili ul Ki P ^ DCST 90/110/135 DCSF Szlifierka szerokotaśmowa DCST 90/110/135 Szlifierka szczotkowa DCSF -60, 110 S/t SŁUPSKA FABRYKA OBRABIAREK sp zo o. pr 76-200 SŁUPSK ul. Szczecińska 17 • tel. 0-59 843 35 22 tel./fax 84314 74 ■ ^ www.safo.pl • e mail: safo@sl.onet.pl • safo@safo.pl 2/2005 O 13 EKOLOGIA W BRANŻY DRZEWNEJ Panuje powszechna opinia, iż drewno jest niewdzięcznym materiałem, który pęka i odkształca się, ulega zniszczeniu przez grzyby i owady, pali się. Postęp techniczny przyniósł ze sobą niestety zanieczyszczenie środowiska, a co za tym idzie choroby drzewostanu. Dzisiaj możemy ograniczyć zarówno wady drewna jak i wycinanie lasów, poprzez ochronę pozyskanego drewna. Metody impregnacji Jedną z metod ochrony jest impregnacja, czyli zabezpieczenie drewna przed jego naturalnymi szkodnikami i zwiększenie odporności na warunki atmosferyczne. Można ją wykonywać na wiele sposobów - poprzez powlekanie, zanurzanie, polewanie, natryskiwanie (metoda natrysku tunelowego) oraz metodą ciśnieniową w cylindrach impregnacyjnych (autoklawach) i podwójną próżniową. Wybór sposobu nanoszenia uzależniony jest od stopnia zagrożenia drewna w dalszym użytkowaniu. Stąd też określono cztery klasy zagrożenia drewna, które obrazuje tabela (Klasy zagrożenia drewna). Wymagania w zakresie drewna budowlanego Drewno budowlane, które ma wpływ na stateczność budowli musi być poddane ochronie zapobiegawczej. Wg przepisów nośne elementy konstrukcyjne, takie jak obelkowanie dachu, belki podpierające, pergole, jak również schody, balustrady schodów i balkonów, muszą być obowiązkowo poddane profilaktycznej ochronie zapobiegawczej. W przypadku drewna z IV klasy zagrożenia, czyli będącego w ciągłym kontakcie z gruntem i narażonego na zawilgocenie wymagana jest impregnacja kotłowo-ciś-nieniowa. Metoda ta jest najskuteczniejsza i trwale zabezpieczająca drewno z tego względu, że umożliwia głębokie wnikanie środka ochronnego, równomierne jego naniesienie na całym obszarze objętym impregnacją oraz możliwość przeprowadzenia pomiaru ilości naniesionego środka. Mamy wtedy do czynienia z głęboką ochroną drewna, która charakteryzuje się wnikaniem środka ochronnego w drewno na co najmniej 10 mm lub w przypadku barwnych twardzieli o grubości poniżej 10 mm, przeniknął on co najmniej biel. Ciśnieniowa impregnacja pozwala na głębokie i dokładne wnikanie środka impregnującego w drewno, przez co jest ono chronione na całym przekroju. Drewno takie wykazuje zwiększoną wytrzymałość na ściskanie, oraz wartości grzybo- i owadobójcze. Czas utrwalania impregnatu to 2 tygodnie, w czasie których następuje krystalizacja środka, jego łączenie się z celulozą w drewnie, przez co jest on praktycznie niewymywalny, odporny na wpływy atmosferyczne, obojętny dla roślin. Impregnacja taka wymagana jest dla drewna które: • wmontowuje się przy zawartości wilgoci powyżej . 18% w zamkniętych budowlach i przy tym nie jest przewidziana lub możliwa obróbka uzupełniająca, • wmontowuje się w obszarach, w których należy się liczyć z zagrzybieniem z powodu wilgotności, włącznie z wodą kondensacyjną, • ma grubość ponad 4 cm, i w zamontowanym stanie narażone jest na działanie opadów atmosferycznych. Klasy zagrożenia drewna KLASA I ZAGROŻENIE: Drewno nie narażone ani na kontakt z ziemią ani nie będące bezpośrednio pod wpływem warunków atmosferycznych. MIEJSCE UŻYTKOWANIA: Wewnętrzne elementy budowlane. ZABEZPIECZENIE PRZECIWKO: Owady. KLASA II ZAGROŻENIE: Drewno nie narażone ani na kontakt z ziemią ani nie będące bezpośrednio pod wpływem warunków atmosferycznych, możliwe przejściowe nawilgocenie. MIEJSCE UŻYTKOWANIA: Wewnętrzne elementy budowlane, zewnętrzne elementy budowlane nie będące pod bezpośrednim wpływem warunków atmosferycznych. ZABEZPIECZENIE PRZECIWKO: Owady, grzyby. KLASA III ZAGROŻENIE: Drewno narażone na warunki atmosferyczne ale nie posiadające kontaktu z ziemią. MIEJSCE UŻYTKOWANIA: Zewnętrzne elementy budowlane będące pod wpływem czynników atmosferycznych bez kontaktu z ziemią, wewnętrzne elementy budowlane w pomieszczeniach wilgotnych. ZABEZPIECZENIE PRZECIWKO: Owady, grzyby, wymywanie. KLASA IV ZAGROŻENIE: Drewno będące w stałym kontakcie z ziemią lub narażone na stałe nawilgocenie. MIEJSCE UŻYTKOWANIA: Elementy drewniane będące w stałym kontakcie z ziemią i/lub wodą słodką, także gdy znajdują się pod osłoną. ZABEZPIECZENIE PRZECIWKO: Owady, grzyby, wymywanie, próchnica. KPPD Szczecinek S.A. Koszalińskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego Spółka Akcyjna ul. 3 Maja 2 78-400 Szczecinek tel. (0-94) 374 27 11 fax (0-94) 374 35 48 www.kppd.pl e-mail: kppd@kppd.pl Środki ochrony drewna Impregnaty są środkami ochrony drewna, które zapobiegają inwazjom grzybów (gnilnych i sinizny drzewnej) i owadów na drewno lub do ich zwalczania oraz do ochrony drewna przed dalszym niszczeniem. Rozróżnia się dwie podstawowe grupy środków ochrony drewna: • oleiste środki ochronne - zawierają z reguły rozpuszczalnik, dostarczane są w stanie gotowym do użytku i dlatego mogą być stosowane w stanie niezmienionym. Nadają się do ochrony drewna suchego (max 20% wilgotności) i półsuchego (max 30% wilgotności) • środki ochronne rozpuszczalne w wodzie (np. sole) - do zastosowania po rozpuszczeniu w wodzie, wyjątkowo dostarczane już w stanie gotowym do użytku. Nadają się do zabezpieczenia drewna półsuchego i wilgotnego, w szczególnych przypadkach także do drewna świeżego. Przed procesem impregnacji muszą zostać usunięte kora i łyka. Drewno powinno być po ostatniej obróbce (ociosane, skrócone, strugane, frezowane itd.). Ilość impregnatu używana do procesu impregnacji zależna jest od stopnia zagrożenia drewna, zastosowanego sposobu nanoszenia, rodzaju środka ochronnego i wymiarów średnicy drewna. Ponadto o ilości używanego środka decydują wymienione w ateście (instrukcji producenta) ilości w kg/m objętości drewna względnie stężenia. Do niedawna używano chromianów zasadowych, które zapewniały szybkie utrwalanie czyli odporność na wypłukiwanie z drewna. Jednakże od kiedy związki chromu określono jednoznacznie jako rakotwórcze (stanowisko Federalnego Urzędu Zdrowia w Niemczech z 21.07.1989r.) zalecono rezygnację z tego typu impregnatów. Obecnie najnowocześniejsze impregnaty wytwarzane są na bazie miedzi, i nie mają one niekorzystnego wpływu na zdrowie i środowisko. Spalenie impregnowanego miedzią drewna prowadzi do uzyskania wartości emisji odpowiadających spalaniu drewna nieimpregnowanego. Dbałość o środowisko Wszystkie środki ochrony drewna zawieraj3ą biologicznie aktywne składniki, stąd też przy stosowaniu ich należy zachować specjalne środki bezpieczeństwa - odzież ochronną, nie można tych związków pryskać ani rozpylać, należy przestrzegać ograniczeń odnośnie zastosowania. Otoczenie nie może być narażone na bezpośredni kontakt ze środkiem. Odpady muszą być usunięte w taki sposób aby nie wnikały w grunt, do powierzchniowych zbiorników wodnych czy do kanalizacji. Magazynowanie musi odbywać się tylko w oryginalnych pojemnikach. Składowanie drewna musi odbywać się w takich warunkach aby impregnat nie był wypłukiwany przez deszcz, i aby nadmiar impregnatu nie przedostawał się do gleby i wody. Wymierne korzyści z impregnacji Współczesność przyniosła konieczność, a może jednak dobrodziejstwo, liczenia kosztów i korzyści ekonomicznych. Impregnacja to w trakcie procesu budowlano-inwestycyjnego niewątpliwie koszt, ale uzasadniony późniejszymi korzyściami ekonomicznymi. Zaimpregnowane drewno to materiał praktycznie niezniszczalny, niewymagający niepotrzebnych wydatków w przyszłości. KPPD-Szczecinek S.A. impregnuje ciśnieniowo drewno w trzech swoich oddziałach - w Manowie, Sławoborzu i Świerczynie. Każdorazowo cykl impregnacji zapisywany jest w postaci wydruku komputerowego, który jest jednocześnie atestem poprawności wykonania procesu. 14 MASZYNY DO OBRÓBKI DREWNA 54 lata doświadczeń w produkcji maszyn do obróbki drewna Oferujemy maszyny do obróbki palisady i elementów konstrukcji domów z drewna SŁUPSKA FABRYKA OBRABIAREK snzoo. 76-200 SWrSK ul. SzczecUlEfta 17 *leL 0-59843 35 22 inl./taK B4314 7a www.safo.pl • e mail: safo@sl.onet.pl • safo@safo.pl Sil obtaczarki DNAA-100, DNAA-140, DNAA-240, DNAA-300/320 obtaczarko-frezarki DNFA-140, DNFA-240, DNFA-300/320 frezarki do wybrań poprzecznych w wałkach okrągłych i krawędziakach pilarki poprzeczne i wzdłużne zaostrzarki, fazowarki korowarki, linie do korowania- drążkarki, urządzenia do zaostrzania i zaokrąglania drążków Wykonujemy także maszyny i urządzenia na indywidualne zamówienie klientów. Nasze wyroby posiadają CG Frezarka czterostronna z wiertarką typ DFPR-250 Pilarka tarczowa do wzdłużnego rozpiłowywania wałków DMVA -140 Frezarka do wybrań poprzecznych typ DFPP 300/320 z wiertarką i piłą do cięcia poprzecznego Korowarka do obróbki drewna DVMA 2/2005 a MEBLE I NARZĘDZIA Jfl wmblm ODUCENT MEBLI NA ZAMÓWI ŁjJlpFk Przedsiębiorstwo Produkcyjno- -Usługowo-Handlowe 76-200 Słupsk, ul. Krasińskiego 22 tel. 059/ 842 30 18, fax 059/ 840 30 20, www.meble-mj.pl Produkujemy na zamówienie wg projektów klienta: ♦ meble kuchenne ♦ meble pokojowe ♦ meble łazienkowe ♦ szafy i garderoby z drzwiami suwanymi ♦ meble sklepowe ♦ meble barowe i restauracyjne ♦ meble biurowe Prowadzimy sprzedaż: ♦ płyty laminowane, fronty i drzwi do mebli ♦ blaty kuchenne ♦ parapety wewnętrzne ♦ okucia i akcesoria meblowe (zawiasy, uchwyty, prowadnice, relingi, kosze, oświetlenie do mebli, wkręty, okleiny itp.) Świadczymy usługi w zakresie: ♦ cięcia, obrabiania, oklejania płyt, blatów i parapetów ♦ montaż u klienta Zapewniamy fachowe doradztwo i pomoc w projektowaniu. Zapraszamy do współpracy 76-200 Słupsk, ul. A. Grottgera 17d www.kneblewski.pl e-mail: biuro@kneblewski.com.pl tel. centrala 843 28 93 sprzedaż 841 79 90, 91, 92 finanse 841 79 93 serwis/śruby 841 79 94 fax 843 73 41 ELEKTRONARZĘDZIA metabo z nowymi długodystansowymi silnikami „marathon" są praktycznie nie do zdarcia Tylko teraz tylko w super promocji ceny idą w dół Tylko w Centrum Narządzi „Kneblewski" metabo work. don t play. W 9-125 SP STtHl MS 230/ MS 230 B/ MS 230 C BE 40,2 cm3,4,6 kg 2.0 kW/ 2.7 KM Prowadfstca; 30 lub 35 crn ai. STiHL z pilnikiem, li oleju STIHL 1:50 ♦ tancuch tną STIHL Nr 1 rta świecie 16 KREDYTY I SZKOLENIA Bank Ochrony Środowiska Spółka Akcyjna oferuje: WYGODNY i TANI RACHUNEK DLA FIRM ■ rachunek bieżący z możliwością obsługi przez internet i telefon - tylko 28 zł ■ dopuszczalny debet 1000 zł ■ bezpłatne ubezpieczenie NNW dla właścicieli firm na kwotę 20.000 zł ■ lokaty nocne tzw. Overnight ■ indywidualna obsługa przez doradców Klienta ■ preferencyjne warunki kredytowania ■ kredyt inwestycyjny z niemieckiej linii kredytowej KfW-4 ■ kredyt obrotowy w rachunku bieżącym i/lub kredytowym ■ kredyty proekologiczne z linii kredytowej NFOŚ na: - usuwanie wyrobów zawierających azbest - budowę ścieżek rowerowych - ograniczenie hałasu - termoffiodernizację - czystszą produkcję - uszczelnianie i hermetyzację przeładunku i dystrybucji paliw - ograniczenie zużycia energii elektrycznej ■ systemy ciepłownicze - budowę lub modernizację stacji uzdatniania wody kredyt termomodernizacyjny z 25% spłatą kapitału (premia z BGK) fzjszźjf/j y Rok założenia 1986 OCHRONA PRACY ZAKŁAD KONSULTINGOWO-SZKOLENIOWY Członek Słupskiej Izby Przemysłowo-Handlowej Wykonywanie zadań służby bhp u pracodawców (zamiast zatrudniania własnego behapowca) Sporządzanie ocen ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, instrukcji bhp i ppoż. oraz planów bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Nadzór i ewidencja badań czynników środowiska pracy w firmach (hałas, zapylenia, oświetlenie, czynniki chemiczne, rakotwórcze itp.) Szkolenie ADR dotyczące załadunku i rozładunku związanego z przewozem drogowym towarów niebezpiecznych dla osób innych niż kierowcy (np. dyspozytorzy, magazynierzy, ładowacze, itp.) Szkolenia bhp i ppoż. dla pracowników - podstawowe i okresowe Sporządzanie dokumentacji z wypadków przy pracy oraz w drodze do pracy i z pracy Kompleksowa obsługa w zakresie organizacji profilaktycznych badań lekarskich (przygotowanie dokumentacji, uzgadnianie terminów badań, ewidencja zaświadczeń lekarskich). Pełnienie funkcji doradcy ds. bezpieczeństwa w przewozie towarów niebezpiecznych Prowadzenie doradztwa personalnego, obsługa spraw pracowniczych w firmach Doradztwo i szkolenia w zakresie transportu drogowego, sporządzanie dokumentacji zaświadczeń dla kierowców ADRES FIRMY 76-200 Słupsk, ul. Szczecińska 64/109 te!. (059) 843 46 19 BIURO 76-200 Słupsk, ul. Tuwima 5 (DH "ALEX") tel./fax (059) 842 48 98, tel. 848 52 34 tel. kom. 0 602 637 138 REGON 77076860 NIP 839-101-22-98 Bank Ochrony Środowiska S.A. Oddział Operacyjny w Słupsku 76-200 Słupsk, ul. Szarych Szerenów 14 (siedziba Starostwa Powiatowego) tel. 059/ 842 36 32, tel./fax 059/ 841 46 02 2/2005 17 PROMOCJA MIASTA Każdy znajdzie tu coś dla siebie UMK}? Słupsk miasto wielu możliwości Słupsk miasto wielu możliwości, otwarte i przyjazne dla turystów i przedsiębiorców. Dogodnie położone, w malowniczej dolinie rzeki Słupi, miasto wspaniałych wielowiekowych zabytków oraz przyjaznych mieszkańców - to tylko część z tego, co Słupsk ma do zaoferowania. Mamy nadzieję, że garść poniższych osobliwości stanie się zachętą do jego odwiedzenia i uczestniczenia w licznych imprezach kulturalnych, turystycznych i sportowych. Słupski Niedźwiadek Szczęścia m Na placu przy ratuszu można spotkać Słupskiego Niedźwiadka Szczęścia, który udziela informacji o Słupsku, pozdrawia turystów, jak również oprowadza po ratuszu. Legenda głosi iż figurka bursztynowego niedźwiadka, talizmanu łowcy niedźwiedzi z okresu neolitu, przynosi szczęście każdemu jego posiadaczowi. Uchodzi ona do dziś za najstarszy przedmiot znaleziony kiedykolwiek w Słupsku. Bursztynowy niedźwiadek jest jednym z najpilniej strzeżonych obiektów muzealnych w Europie, nie opuszcza sejfu Kulturhistorischen Museums w Stralsundzie. W roku 2003 Słupski Niedźwiadek został przywrócony Słupszczanom. Kopia figurki została wyeksponowana w ratuszu. Sympatyczny niedźwiadek jest symbolem pomyślności dla mieszkańców miasta oraz odwiedzających je turystów. StolperJungchen Produkcję sera „Słupski Chłopczyk" rozpoczęto około 1925 roku. Już we wrześniu 1927 roku słynny słupski ser typu camembert dostał pierwszy medal na targach w Rzymie. Do sukcesu „Słupskiego Chłopczyka" przyczyniło się wydanie serii reklamujących go kartek. Aktualnie trwają starania o przywrócenie produkcji tego znakomitego wyrobu. Wieża ratuszowa Jednym z elementów słupskiego ratusza jest wspaniała 56 m wieża ratuszowa, na którą prowadzi 180 schodów. Na szczycie Tramwaj Nie wszyscy wiedzą, że ulicą Nowobramską jeździły kiedyś tramwaje. Aby upamiętnić fakt istnienia w mieście linii tramwajowej, przed Nową Bramą, gdzie przebiegała dawna trasa, postawiono odrestaurowany tramwaj, w którym można odpocząć podziwiając zdjęcia starego Słupska, a także zasięgnąć informacji o innych atrakcjach miasta. y.mnmmmm wieży znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać przepięknąpanoramę miasta oraz dolinę rzeki Słupi. Wchodząc na wieżę nie sposób nie zauważyć nastrojowej galerii zdjęć starego przedwojennego Słupska, oraz portretów włodarzy miasta. Wchodząc wyżej napotykamy stary mechanizm zegarowy, który nieprzerwanie działa od stu lat. Najstarsza winda w Europie W budynku domu towarowego przy placu Zwycięstwa znajduje się najstarsza w Europie drewniana, działająca winda osobowa, zbudowana na początku XX wieku. Jest to niezwykły zabytek techniki pracujący od 85 lat. Urodzony w 1831 roku w Słupsku, twórca kartki pocztowej, założyciel Światowego Związku Pocztowego, reformator światowej poczty. Wybitny Słupszczanin upamiętniony jest na tablicy znajdującej się w gmachu Poczty Głównej przy ul. Łukasiewicza. Otto Freundlich Artysta niemiecki urodzony w Słupsku w 1879 roku. Stworzył idee Europejskiej Drogi Rzeźb, która zakładała ustawienie setki rzeźb różnych artystów wzdłuż dwóch tras z północy na południe i ze wschodu na zachód Europy. Droga ta - symbol wolności i pokoju - miała rozpoczynać się we Francji, przebiegać przez Niemcy, Polskę w tym również przez Słupsk, gdzie do dziś stoi dom, w którym urodził się artysta, i kończyć w Rosji. W lipcu 2004 r. na Ścianie Pamięci słupskiego cmentarza odsłonięto jedyną w Polsce tablicę pamiątkową poświęconąartyście. Kalendarz kwiatowy W parku przy ul. Henryka Sienkiewicza co roku (od maja do późnej jesieni) Miejskie Przedsiębiorstwo Zieleni układa codziennie aktualną datę z kwiatów. Data układana jest od maja 1969 r. z dwóch gatunków ozdobnych roślin rabatowych: Eszewerii (zielone cyfry) i Iresyny (czerwone tło). Jest to fragment słupskiej zieleni miejskiej, która nadaje miastu specyficzny charakter i niepowtarzalny wizerunek. OŚRODEK INFORMACJI TURYSTYCZNEJ W SŁUPSKU ui. Sienkiewicza 19, 76-200 Słupsk, box 97 tel./fax +48 59 84 24 326, e-mail; it@um.slupsk.pl, http://www.slupsk.pl 18 POLTAREX produkuje rocznie około 125.000 m tarcicy iglastej i liściastej (buk, brzoza). Z tego około 40.000 m eksportuje, głównie na rynek niemiecki oraz do Belgii, Holandii, Szwecji, Danii, Francji, Hiszpanii, Włoch, Austrii, a także Japonii. W dużej części tarcica jest uszlachetniona, tj. suszona, strugana i impregnowana. Oferowane wyroby cechuje wysoka jakość, terminowość dostaw oraz konkurencyjne ceny. Jako jedna z nielicznych w Polsce firma posiada certyfikat kontroli pochodzenia produktu (chain of custody certificate) z międzynarodowym znakiem towarowym F.S.C. oraz System Zarządzania Jakością ISO 9001-2000. tarcicę iglastą (sosna, świerk, modrzew) tarcicę budowlaną ta rc icę wa g o n ową deski podłogowe strugane boazerie Polecamy elementy ogrodowe; deski krawędziaki łaty czterostronnie strugane i impregnowane płoty sztachetowe rolbordery podesty pergole wiaty garażowe inne wg zamówień indywidualnych W przygotowaniu domy z bala letniskowe całoroczne Oferujemy również: suszenie tarcicy w nowoczesnych suszarniach (8-10% wilg.) czterostronne struganie czopowanie nawiercanie Spółka z o.o. 84-300 Lębork, ul. Żeromskiego 9/10 Centrala tel. 59/ 862 24 49, Sekretariat 59/ 862 16 82, fax 59/ 862 33 72 Marketing 59/ 862 21 39, fax 59/ 862 24 16 www.poltarex.pl e-mail: marketing@poltarex.pl: sekretariat@poltarex.pl " Miesięcznik Targowy". Wydawca i Redakcja: Stupska Agencja Wydawnicza, 76-200 Stupsk, ul. Kottątaja 15, tel./fax. (059) 841 35 66; Opracowanie graficzne i druk: Poligrafia R0MIPRES 76-200 Stupsk, ul. Koszalińska 5i, tel. (059) 845 69 33, fax 845 69 34. Kolportaż: na targach. Naktad: 3 tys. egzemplarzy. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. Przedruki ogłoszeń wyłącznie za zgodą pisemną Wydawcy._ SPÓŁKA Oferujem- 3CĘ USCIASTĄ W i «;t> rrRTinFn *v ęr u.tFr* Szczecinek S.A. obrzynaną nieobrzynaną suszoną impregnowan struganą ff deski profilowane deski podłogowe ( boazerie I listwy profilowane elementy konstrukcyj elementy klejone podkłady kolejowe program ogrodowy jO nieobrzynaną O fryzy O elementy meblowe □ elementy klejone O parkiet bukowy i dębowy O blaty robocze i parapety stopnie schodowe, podstopnice paliczki i progi drzwiowe