3,20 Z Ł W TYM 8%VAT Nr ISSN 0137-9526 9 "7 7013 7 Nr indeksu 348-570 9 5 2 0 6 0 17 W kościołach są policzone miejsca dla wiernych - str. 4 POM Sobota-niedziela 25-26 lewietnia 2020 Uczniowie ze Słupska pomagają choremu wężowi. Boa dusiciel wymaga długiego leczenia STRONA 4 KURKI ODCHOWANE - ROSA1 BARDZO DOBRE NIOSKI Zamówienia: H.Lewna ŁĄCZYŃSKA HUTA 118 TEL.: 58 684 2711,KOM. 534855 252 Cena wywoławcza za dom Wampira z Bytowa została ustalona STRONA9 y j j/\i Przemoc domowa w czasie pandemii. Rozgrywają się dramaty strona 1 Tomasz Kot dzięki „Zimnej wojnie" robi międzynarodową karierę strona 4 % w Wm WHk m JRLI ii mm Grillowanie w domu i ogrodzie. Przepisy na pyszne mięsa z rusztu strona 5 Rozpoczęły się prace archeologiczne nad Słupią Wykopaliska nad rzeką. Ziemia odsłania przeszłość Alek Radomski Y Rozpoczęły się prace archeologiczne zaplanowane w ramach rewitalizacji bulwarów nad Słupią. Sprawdzanych jest kilka lokalizacji, m.in. przy Baszcie Czarownic i w rejonie biblioteki miejskiej. To ostatnie miejsce może obfitować w cenne znaleziska. Już natrafiono na ludzkie szczątki. Doskonała okazja do bezpośredniego spojrzenia w przeszłość. Mowa o pracach archeologicznych, które rozpoczęły się właśnie nad Słupią w ramach modernizacji i rewitalizacji tej części miasta. Obszar i typ wykopalisk, które trzeba wykonać, wskazał konserwator zabytków. - Mamy nadzieję, że coś cennego uda się tam odkryć - nie ukrywa Paweł Krzemień z UM w Słupsku. - W pierwszej kolejności prace będą prowadzone w miejscu przyszłych kładek i przede wszystkim w rejonie Baszty Czarownic. Jest też stanowisko przy miejskiej bibliotece (ul. Grodzka), gdzie mieścił się kościół św. Mikołaja, którego po- I /:-Y JJA "VtW f ą* ? ■ - $0$ im .r i Teren koło miejskiej biblioteki obfitować może w cenne znaleziska. Tu mieścił się m.in. cmentarz. Archeolodzy znaleźli ludzkie szczątki czątki sięgają XIII w., klasztor i cmentarz. Wiadomo, że natrafiono na ludzkie szczątki. Ciekawie mają się zapowiadać również wykopaliska przy ul. Francesco Nullo i w rejonie, gdzie odbudowana ma zostać druga z baszt. Czas samych badań zależy od tego co uda się wykopać. Ostatnie pract wykopaliskowe w tej części miast; prowadzone były niedaleko, bo na Sta rym Rynku. ©® WIĘCEJ NA STRONIE 3 SPECJALISTYCZNY GABINET PROTEZOWANIA SŁUCHU o ©©[Ri^T©^ o Rok założenia 1989 APARATY SŁUCHOWE Wysoka jakość światowego producenta Słupsk, PL. DĄBROWSKIEGO 6 codz. wgodz. 8.00-16.00 Informacja tel. 59 840 24 35 OFERUJEMY: - profesjonalną obsługę - bezpłatne przymiarki aparatów - bezpłatne badania słuchu - serwis - PROMOCJA baterie na cały rok - najtańsze baterie/ 12 zł UBEZPIECZENI - ZNIŻKA NFZ t\1T ji".....f..........................................:—.......••........................................................................ li |||^ 9770137952060 02 Druga strona Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25 26.04.2020 Pogoda w regionie Dzisiaj , 12°C Y\ 3°c — Barometr 1009 hPa Wiatr NNW17 km/h Uwaga zachmurzenie Niedziela 15°C 2°c Poniedziałek 18°C 6°c Wtorek 17°C 8°c Uwaga: zachmurzenie i przelotne opady k V Piotr Polechoński piotr.polechonski@gk24.pl WYBORY W CZASACH ZARAZY Czy żyjemy w jakiejś polityczno-społecznej schizofrenii? Niekoniecznie. Polacy wiedzą, że czekające nas wybory będą kpiną z demokracji, ale nie karzą tych, którzy nam to fundują, bo paradoksalnie to właśnie oni w przekonaniu wielu z nas gwarantują jakiś konkret w czasie tak niespokojnym, jaki mamy obecnie. Wystarczy, że Andrzej Duda powie, że on nigdy nie podpisze ustawy, która odbierałaby Polakom 500 plus - i inne, społeczne programy - to w cza- sach, gdy ludzie tracą pracę albo redukuje im się zarobki, taki finansowy konkret jest na wagę złota i demokracja wraz z rządami prawa muszą z nim przegrać z kretesem. I przegrywają, do czego przykłada się też opozycja. Był taki moment, gdy widać było wyraźnie, że PiS ma zadyszkę, że ludzie są zmęczeni rządami Zjednoczonej Prawicy i jej parciem do wyborów. Wystarczyło wtedy w opozycyjnym gronie dogadać się, wystawić jednego kandydata - który by przysiągł, że żaden ze społecznych programów nie zostanie odebrany - i tym samym pokazać, że opozycyjną alternatywę warto jednak rozważyć. Tymczasem tego nie zrobiono, doprowadzając do sytuacji, że w oczach Polaków to Andrzej Duda i PiS gwarantują elementarne poczucie bezpieczeństwa w czasach pandemii. I opozycja ma bardzo mało czasu, aby Polaków przekonać, że jest inaczej. ©® Regon Pożegnanie absolwentów klas maturalnych Wczoraj uczniowie klas maturalnych oficjalnie skończyli swój ostatni rok szkolny w szkołach średnich. Z powodu obostrzeń dotyczących epidemii koronawirusa nie dojdzie do uroczystych ceremonii pożegnalnych w szkołach. Mimo to szkoły na swój sposób chcą się pożegnać z uczniami. Powstały różne pożegnalne listy i filmiki. Maturzyści przez Librusa albo szkolnego Facebooka otrzymywali zazwyczaj pożegnania od dyrektorów, nauczycieli i wychowawców. Pojawiły się tam listy pożegnalne, a częściej filmiki przygotowane przez dyrekcje albo młodszych kolegów. Zgodnie z zaleceniami MEN i Kuratorium Oświaty w Gdańsku, w przyszłym tygodniu absolwenci szkółśrednich będą mogli odbierać swoje świadectwa ukończenia szkół. Odbywać się to będzie według harmonogramów ustalonych przez dyrekcje, o czym one same poinformują uczniów, (maź) SkĘpk „Bajka muzyczna" Polska RlharmoniaSinfonia Baltica zaprasza młodzież i dzieci do wzięcia udziału w konkursie. Jego tematem jest „Bajka muzyczna"- opowiadanie wformie rysunkowej (praca plastyczna, komiks) lub pisemnej - o muzyce, orkiestrze, instrumentach. Prace należy przesłać drogą elektroniczną do15.05.2020 r. na adres: impresa-riat@sinfoniabaltica.pl z dopiskiem: Konkurs plastyczny „Bajki Muzyczne". Technika wykonania prac i format dowolne. W konkursie nie mogą brać udziału prace zbiorowe. Uczestnik konkursu może przesłać tylkol pracę. Warunkiem udziału w konkursiejest dostarczenie czytelnie wypełnionego formularza zgłoszenia (na stronie internetowej filharmonii) wraz z załącznikiem stanowiącym pracę konkursową (skan pracy plastycznej, zdjęcie pracy, opowiadanie wformacie doc., praca komputerowa). Rozwiązanie konkursu nastąpi 22 maja 2020r. na profilu Facebookfilhar-monii oraz na stronie www.filhar-monia.sinfoniabaltica.pl. Zwycięzcy otrzymają nagrody, (mara) Wybory jak najszybciej albo za dwa lata z dr. hab. Januszem Golinowskim, politologiem z UKW w Bydgoszczy. Prezydent wystąpił w towarzystwie byłej premier Beaty Szydło i zapewniał, że obroni500plus. Bez względu na to, kiedy odbędą się wybory, trwa kampania wyborcza. Taki przekaz uspokaja ludzi. Poza tym 500 plus jest skutecznym elementem pobudzenia popytu, a na to cierpi cała gospodarka światowa. A co do emerytów, to mam w sobie dużo lewicowej wrażliwości, dlatego uważam, że emerytom też się coś od świata należy. Mamy do czynienia z wyborczym chaosem? Opozycja nie potrafi się porozumieć, stąd chaos. Ciekawy był pomysł Aleksandra Kwaśniewskiego, który zaproponował wyłonienie jednego kandydata opozycji, ale to przepadło. Panuje przekonanie, że Jarosław Gowin jest Janusz Golinowski: Czas pandemii kiedyś się skończy, a zacznie dramat gospodarki rodzajem konia trojańskiego, który rozbije układ rządzącej prawicy, ale nie jest też wiarygodny dla opozycji, ponieważ jego stanowisko jest inne niż PO, Lewicy czy PSL. Każda z sił politycznych stara się przeforsować własną koncepcję, która nijak się ma do rzeczywistości. By nie stracić poczucia stabilności, wybory należałoby przeprowadzić jak najszybciej albo dopiero za dwa lata. Dla mnie działanie opozycji jest destrukcyjne, prowadzące do większego chaosu i to w momencie czekającej nas zapaści ekono- micznej, recesji, milionów bezrobotnych. Czas pandemii kiedyś się skończy, a zacznie dramat gospodarki, dlatego potrzebna nam jest stabilność. Tymczasem odnoszę wrażenie, że opozycja zachowuje się jak dzieci w piaskownicy. Za wszelką cenę chce wygrać wybory. Czyż nie odnosi się to bardziej do działań rządu, który za wszelką cenę chce re-ełekcji Andrzeja Dudy? Ugrupowanie rządzące podejmuje decyzję co do terminu wyborów. Przemawia za tym logika. Za dwa lata powinniśmy przyciszyć pandemię. Teraz potrzebujemy programów restrukturyzacyjnych, bo stoimy przed ogromnymi wyzwaniami. Wszystkie pieniądze deklarowane w kolejnych tarczach antykryzyso-wych będą niewspółmierne do strat, które powstaną w gospodarce światowej i polskiej. Nie próbuję bronić rządzących, a poszukuję logiki, która po stronie opozycji zawodzi. Roman Laudański Mieszkaniec gminy Bytów zarażony koronawirusem Andrzej Gurba andrzej.gurba@polskapress.pl Mężczyzna w średnim wieku z gminy Bytów jest pierwszą osobą z powiatu bytowskiego zarażoną koronawirusem. To pracownik służby zdrowia. Mężczyzna (sanepid podaje, że w średnim wieku) pracował poza powiatem bytowskim i przechodzi chorobę bezobja-wowo. A więc jego stan jest dobry. Mężczyzna został izolowany w miejscu zamieszkania. A razem z nim osoba, z którą mieszka we wspólnym gospodarstwie (nie ma jeszcze wyniku badań tej osoby). Pomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Gdańsku informuje, że potwierdzono obecność wirusa SARS-CoV-2 u dziewięciu osób z terenu województwa pomorskiego. Są to cztery osoby z Gdańska, dwie osoby zamieszkałe w powiecie gdańskim, dwie osoby z powiatu kartuskiego oraz jedna osoba z powiatu bytowskiego. Jak podaje sanepid, stan zdrowia osób, u których potwierdzono obecność wirusa SARS-CoV-2, jest dobry, będzie przeprowadzona konsultacja lekarska. Służby sanitarne prowadzą działania przeciwepidemiczne. ©® W piątek po północy doszło do wypadku na drodze krajowej nr 20 na odcinku Bytów - Korne. 31-letni kierowca cysterny stracił panowanie nad pojazdem, wjechał do rowu i uderzył w drzewo. Do szpitala trafił kierowca oraz dwie pasażerki, (ang) Ma Czytelnika* czekamy w P6G3Kqi jGśosu Pomorza" wSkjpsfeuprzy ul Henryka Rabożn^pB tei 59 8488100 Wojciech Frełkhowski 25 kwietnia 1333 W katedrze wawelskiej odbyła się koronacja Kazimierza III Wielkiego i jego żony Aldony Anny Giedyminówny na króla i królową Polski. 15(J7 Niemiecki kosmograf Martin Waldseemuller na swej mapie Universalis Cosmographia po raz pierwszy użył nazwy Ameryka. §943 Po ujawnieniu zbrodni katyńskiej zostały zerwane polsko-radzie-ckie stosunki dyplomatyczne. &4S Zwołano pierwszą konferencję ONZ w San Francisco, w której udział wzięło 50 państw założycieli. Amerykanin Robert Noyce uzyskał patent na układ scalony. Początek kilkumiesięcznej fali strajków, które przyczyniły się do podjęcia próby porozumienia między władzą a opozycją w ramach obrad Okrągłego Stołu. i NATWFTTERZE j Madej Wąsik. PiS Patrząc na wyniki sondażowe @M_K_Blonska zaczynam rozumieć, co mają na myśli liderzy @Platforma_org mówiący ciągle o stanie klęski Małgorzata Kidawa-Błońska. PO Mam dość Waszych wyborów w epidemii, Waszej żądzy władzy. Pokazuję dziś upokarzanych przez Was ludzi. Zapomnianych w DPS-ach, kobiety tęskniące za dziećmi, młodych zagubionych w Waszym chaosie. Będę to robić codziennie. Niech to będzie symbol Waszego plebiscytu. rpOT24flM^: USD 4.2142 (+) EUR 4,5330 (-) CHF 43116 0 GBP 5.1898 () (+) wzrost ceny w stosunku do notowania poprzedniego (~)spadek ceny w stosunku do notowania poprzedniego Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25-26.04.2020 Wydarzenia 03 Prace archeologiczne nad Słupią to początek rewitalizacji tej części Słupska Alek Radomski aleksander.radomski@gp24.pl Słupsk V Pizy Baszcie Czarownic dokopano się do drewnianych umocnień brzegu. Natrafiono też na elementy ceramiki, Podczas prac ziemia może odkryć pozostałości po przedwojennym klasztorze i cmentarzu, po którym zachować miały się dane dotyczące pochówków. Wiadomo, że natrafiono na szczątki. Kości udało się sfotografować naszemu fotoreporterowi. Urzędnicy odpowiedzialni za rewitalizację podkreślają, że trudno tego typu prace badawcze porównać z podobnymi zadaniami, które wykonywano w przeszłości. - Chyba jedynie do czasu, kiedy wnoszone było kino Milenium - mówi Paweł Krzemień z Urzędu Miejskiego w Słupsku. - Wówczas odkryto bardzo cenne zabytki czy pierwotną zabudowę miasta. -i- ? >* V .. W*' ji*' • * -•* ■ ... .sŚ&Y •• .. j . ijHfe ,'4^'h ■ ' ' c •-j.. s;zr ? - .....«• *'if*?-Je v* :■ - j- J'S-... ^ a Przy Baszcie Czarownic dokopano się do drewnianych umocnień brzegu. Natrafiono też na elementy ceramiki Specjaliści informują, że przy Baszcie Czarownic dokopano się do drewnianych umocnień brzegu, które wstępnie oszacowano na XIX wiek. Natrafiono też na elementy ceramiki oraz najprawdopodobniej przedwojenne kamienne i betonowe fundamenty. Zdaniem nie tylko ar- cheologów najciekawiej zapowiadają się prace w rejonie dzisiejszej miejskiej biblioteki. Z pewnością ziemia odkryje pozostałości po przedwojennym klasztorze i cmentarzu, po którym zachować miały się dane dotyczące pochówków. Wiadomo, że na razie natrafiono na szczątki. Kości udało Bójka na maczety. Jeden z podejrzanych aresztowany Bogumiła Rzeczkowska bogumila.rzeczkowska@gp24.pl W piątek Sąd Rejonowy w Słupsku aresztował Dominika K. podejrzanego o udział w bójce z niebezpiecznym narzędziem. Policja w tej sprawie zatrzymała więcej osób. Z naszych informacji wynika, że 16 kwietnia wieczorem na ul. Sportowej w Słupsku w porachunkach na maczety i noże uczestniczyło 7 osób. Jeden z uczestników bójki został ranny w pośladek, policzek i łuk brwiowy. Obrażenia nie zagrażały jego życiu. Policja ustaliła osoby, które mogły mieć związek z tym zdarzeniem. W czwartek w słupskiej Prokuraturze Rejonowej trwało przesłuchanie pierwszego z zatrzymanych Domi- W piątek rano konwój policyjny dowiózł podejrzanego Dominika K. do sądu nika K., któremu zarzucono udział w bójce z niebezpiecznym narzędziem oraz wymuszenie rozbójnicze w lutym tego roku. Prokuratura skierowała do Sądu Rejonowego w Słupsku wniosek o aresztowanie podejrzanego na trzy miesiące. W piątek sąd aresztował go na miesiąc. Dominik K. nie przyznaje się do zarzutów. Jeden z jego obrońców adwokat Bartosz Fieducik twierdzi, że ma poważne wątpliwości co do legalności zgromadzenia dowodów. W piątek, już po południu trafiły do sądu kolejne wnioski o tymczasowe aresztowanie dwóch podejrzanych. Za udział w bójce z nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem grozi kara do 8 lat więzienia. Za wymuszenie rozbójnicze - do 10 lat. Z naszych informacji wynika też, że osoby zamieszane w te sprawy przewijają się w innym śledztwie przejętym ze Słupska przez Prokuraturę Kra-jową. Osoby te są związane z półświatkiem sutenerów, a tłem sprawy są haracze z nierządu. ©® się sfotografować naszemu fotoreporterowi. Przypomnijmy, że podczas prac archeologicznych w 2017 roku na Starym Rynku odkryto fundamenty magistratu z przełomu XVI i XVII wieku. Najcenniejszym znaleziskiem były monety, których wykopano około tysiąca, a które pocho- Trudno jest prace archeologiczne, które są prowadzone w Słupsku teraz, porównać z badaniami wykonywanymi w przeszłości dziły z całego basenu Morza Bałtyckiego. Był wśród nich denar słupski z XV wieku oraz dawna moneta z Meksyku. Tamte wykopaliska nie były wstępem do zmiany Starego Rynku. Aktualne prace to początek rewitalizacyjnych rewolucji w rejonie Słupi. Rewitalizacja tej części miasto to oprócz remontu ulicy Szarych Szeregów przede wszystkim budowa bulwarów nad Słupią. Zakres przewidziany w projekcie obejmuje budowę trzech nowych kładek i remont istniejących mostów. Pierwsza kładka znajdzie się pomiędzy Miejską Biblioteką Publiczną a Młodzieżowym Domem Kultury, druga między Basztą Czarownic i Białym Spichlerzem. Trzeci most połączy Bulwar Popiełuszki z Rynkiem Rybackim, na którym znajduje się Spichlerz Richtera. Co więcej, remontowi poddane zostaną trzy aktualnie istniejące przeprawy, czyli Most Bonawentury Jezierskiego, Most Kowalski oraz kładka przy Młynie Zamkowym. ©® Pomorza ■B I 8 do gazety on !»» iiei V! i© 04 Wydarzenia Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 25-26.04.2020 Ustka to miasto szczęśliwców l&tfca Marcin Wójcik marcin.wojcik@polskapress.pl Główna wygrana w Mini Lotto po raz kolejny padła w Ustce. To wynik k>sowaniaz23 kwietnia, które mieszkaniec nadmorskiego kurortu zapamięta na długo. Trafił ponad 100 tys. zł. To już druga wygrana w tej grze w Ustce w ciągu niespełna dwóch tygodni. Kolekturą, w której padła wygrana, okazał się punkt Lotto w Ustce przy ul. Marynarki Polskiej 49- Szczęśliwe liczby, skreślone przez mieszkańca miasta, to: 1,6,13,16,37. Kwota wygranej wyniosła 133 993,80 zł. Ustecka „piątka" jest jedną z dwóch skreślonych w Polsce. „Czwórkę" tego dnia skreśliły 153 osoby, a „trójkę" 6594 osoby. Miasto szczęśliwców Niespełna dwa tygodnie wcześniej - w sobotę, li kwietnia -w Ustce padła główna wygrana w Mini Lotto. Wówczas szczęśliwiec był jedynym w Polsce, który skreślił szczęśliwe liczby: 9,12,33,34 i 41. Wygrana wyniosła284 073, 00 zł. Wygrane na Pomorzu Ustka po raz drugi dołączyła do grona pomorskich miast, w których padły główne wygrane w grach Lotto. Czterokrotna wygrana w kumulacji padła w Gdańsku, wlatach20ll, 2013,2014 i 2018. Dwukrotna w Gdyni, Pruszczu oraz Starogardzie Gdańskim. Szczęśliwe miasta, położone najbliżej Ustki, w których padła główna wygrana, to: Bytów (l 666, 254,30 zł, 21 lutego 2005 r.) oraz Sławno (1 milion, 14 listopada 2005 r.). Wrażenie robi także wysokość wygranych na Pomorzu. Największa suma padła w Chojnicach i wyniosła 17112 504,00 zł. Był to rok 2002. W2008r. niewiele niższą kwotę trafił mieszkaniec Gdyni -17 017 899,80 zł. Nieco niższe kwoty padały w Gdańsku - ponad 14 min zł W2013 r., rok później ponad 12, a w 2018 r. prawie 13 min zł. Wysoka wygrana padła również w Sopocie -13160 390,60 zł. Co ciekawe, w tym samym roku padła podobna suma w Kartuzach. Wrażenie robi również suma, jaką trafił mieszkaniec Kościerzyny - ponad 14 min zł w 2014 roku. Niecałe 12 milionów wygrał szczęśliwiec z Wejherowa. ©® W kościołach policzyli metry kwadratowe. Oznaczane są miejsca dla wiernych na mszach Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@polskapress.p i Słupsk Zgodnie z nowymi przepisami w mszy świętej w kościele Mariackim w Słupsku może uczestniczyć 69 wiernych. Jednak w praktyce podczas codziennych mszy świętych pojawia się tam od 20 do 45 wiernych. Od poniedziałku, zgodnie z decyzją rządu, zostały złagodzone niektóre obostrzenia związane z epidemią koronawirusa. Jednym z nich jest limit osób, które mogą jednocześnie przebywać w kościele. Dotąd w mszy św. czy nabożeństwie mogło brać udział najwyżej pięciu wiernych. Teraz może to być jedna osoba na 15 metrów kw. powierzchni świątyni, więc każdy kościół, parafia oblicza i podaje własną maksymalna liczbę uczestników. - Z naszych pomiarów wynika, że mamy ponad tysiąc metrów Dotąd w mszy św. czy nabożeństwie mogło brać udział najwyżej pięciu wiernych. Teraz może to być jedna osoba na 15 metrów kw. powierzchni świątyni kwadratowych, z których mogą korzystać wierni. To oznacza, że zgodnie z nowymi przepisami jednorazowo w kościele -poza księżmi - może przebywać 71 osób. Jeśli odliczymy od tego organistę i zakrystianina, to do świątyni na mszę świętą może wejść 69 osób. Oznaczyliśmy miejsca, gdzie mogą usiąść i stanąć wierni, którzy na msze muszą przychodzić w maseczkach. Księża mogą celebrować msze bez maseczek, ale obowiązują one, gdy wierni będą przystępować do komunii świętej - tłumaczy zasady ks. Zbigniew Krawczyk, proboszcz kościoła Mariackiego. Jednak z codziennych obliczeń wynika, że obecnie na msze święte przychodzi nieco mniej osób. Na mszach porannych pojawia się ok. 20 osób, a na mszy wieczornej -od 40 do 45 osób. - Jednocześnie prowadzimy transmisje mszy świętych, więc wierni mogą w nich uczestniczyć, przebywając w domu. Mam nadzieję, że znajdziemy zrozumienie i że w niedzielę nie będziemy musieli nikogo odsyłać, gdy zamkniemy drzwi świątyni - uważa proboszcz Krawczyk. Miejsca dla wiernych zostały już także wyznaczone m.in. w kościele pod wezwaniem św. Maksymiliana Kolbego, gdzie w praktyce są dwa kościoły - dolny i górny. Ks. Lucjan Huszczonek, proboszcz tej parafii, jednak na razie zdecydował, że w dobie epidemii używany będzie tylko górny kościół. W rezultacie na mszę świętą może teraz maksymalnie wejść 55 wiernych, a przychodzi, w zależności od pory dnia, od 15 do 30 wiernych. Są jednak w Słupsku i kościoły o wiele mniejsze, jak na przykład kościół Parafii Wojskowej pod wezwaniem św. Pawła Apostoła przy ul. Bohaterów Westerplatte 44, gdzie zgodnie z nowymi przepisami obecnie na msze św. może wejść 18 osób. W dni powszednie przychodzi zwykle kilkanaście osób, a w niedzielę nieco więcej. - Wierni jednak rozumieją, że nie wszystkich mo- żemy wpuścić, bo jest taki, a nie inny przepis. Dlatego albo przychodzą na kolejne msze, albo uczestniczą w niej, stojąc przed kościołem - mówi ks. mjr Krzysztof Szustak, administrator parafii. Poza tym w związku z przedłużającym się stanem epidemicznym i obostrzeniami z tego wynikającymi w parafii został uruchomiony kanał YouTube, dzięki któremu wierni mogą uczestniczyć on-line w nabożeństwach odprawianych w kościele. Na stronie internetowej parafii ks. Szustak serdecznie dziękuje firmie Agnus z Warszawy i Solcom IT z Pruszkowa za pomoc i zaangażowanie w przygotowanie technicznej strony tego przedsięwzięcia i wszystkim, którzy wspierają parafię duchowo. -Proszę też serdecznie o duchową łączność i o modlitwę. Transmisje odbywać się będą zgodnie z harmonogramem mszy świętych i nabożeństw odprawianych w naszym kościele parafialnym. Jednocześnie, jeśli to możliwe, poproszę również o materialne wsparcie - dodał ks. Szustak. Pomagają choremu wężowi iFrelichowski wojciech.frelichowski@gp24.pl Uczniowie Technikum Weterynarii przy Zespole Szkół Informatycznych w Słupsku włączyli się w akcję pomocy boa dusicielowi - wężowi, który po koszmarnych doświadczeniach wymaga długiego leczenia. Jak nas poinformował Daniel Stawski z Zespołu Szkół Informatycznych, historia boa dusiciela o imieniu Barf jest przejmująca. Wąż przebywał w fatalnych warunkach, bez należytej opieki, bez odpowiedzialności i profesjonalnego podejścia. Gad był trzymany w zbyt małym zbiorniku, bez odpowiednich warunków i karmiony żywymi gryzoniami. Dusiciel był w tym czasie prawdopodobnie chory i osłabiony, pozbawiony apetytu. Paradoksalnie wąż stał się ofiarą wygłodniałego szczura, z którym dzielił niefortunne pomieszczenie. Otóż gad był zjadany żywcem przez gryzonia, dla którego był jedynym źródłem pożywienia. W konsekwencji boa Barf odniósł wiele poważnych ran. W tak fatalnym stanie zdrowotnym zwierzę trafiło pod opiekę Mateusza Pakuły, właściciela sklepu zoologicznego Predator Shop w Słupsku, miłośnika i hodowcy zwierząt egzotycznych. - Niestety, szczur jest ssakiem i musi jeść cały czas, by przetrwać. Akurat jedynym źródłem pokarmu był współlo-kator, z którym dzielił ten mały zbiornik, czyli Barf - wyjaśnia Mateusz Pakuła. Do akcji pomocy gadowi włączyli się również uczniowie Technikum Weterynarii przy Zespole Szkół Informatycznych w Słupsku. Po konsultacji ze specjalistami młodzież wraz z Mateuszem Pakułą podjęła się opieki nad dusicielem. Zwierzęciu podawane są leki przepisane przez weterynarza, zapewniono mu odpowiednie warunki. Codzienne oczyszczanie ran zaj muje ok. 2-3 godzin. Barf wymaga długiego leczenia. Tymczasem trwająca pandemia sprawia, że dostęp do profesjonalnej opieki, leków czy środków opatrunkowych jest utrudniony. Opiekunowie Codzienne oczyszczanie ran Barfa (imię nadane przez obecnych opiekunów) zajmuje ok. 2-3 godzin pragną, by wąż trafił do odpowiedzialnej osoby, do kogoś, kto odpowiednio zajmie się gadem i zapewni mu bezpieczeństwo. Barfowi może pomóc każda osoba. Z myślą o zwierzęciu zorganizowano zbiórkę, której celem jest pokrycie kosztów leczenia gada, budowa terrarium oraz zorganizowanie transportu do nowego opiekuna i zapasu odpowiedniego pokarmu na dobry start. Zbiórka została utworzona naPomagam.pl, serwisie przeznaczonym do tworzenia internetowych zbiórek pieniężnych. Jeśli ktoś chce, może się przyłączyć. Znajduje się ona pod linkiem: https://pomagam.pl/zje-dzony_zywcem. Wąż boa z Ameryki W naturze węże boa zamieszkują większą część Ameryki Środkowej i Południowej, od północnego Meksyku po środkową Argentynę. Dorosłe osobniki osiągają długość do 3-4 metrów. Wbrew obiegowi wym opiniom o agresywności | węże boa w zasadzie nie są za-£ grożeniem dla człowieka. Mięli? dzy innymi dlatego często są spotykane w domowych hodowlach. ©0 Głos Dziennik Pomorza Sobota -niedziela, 25-26.04.2020 Materiał Informacyjny PołCJCZ się wWw.gov.pl/koronavwrus z infolinią: 800190 590 Materiał informacyjny 05 KPRM Zdalna edukacja przedłużona Znane sq terminy egzaminów i matur Nowy kalendarz dla placówek oświatowych 24 maja Do tego dnia przedłużone jest ograniczenie działalności: szkół podstawowych szkół ponadpodstawowych szkół wyższych przedszkoli i żłobków (UWAGA: W przyszłym tygodniu przedstawione zostaną szczegółowe propozycje dotyczące form opieki.) WAŻNE! Podane terminy egzaminów sq uzależnione od sytuacji epidemicznej w kraju. EGZAMINY MATURALNE 8-29 czerwca Ze względu na sytuację epidemiczną i rygory bezpieczeństwa, tegoroczna matura będzie składała się tylko z części posemnej (ustne egzaminy maturalne zostają odwołane). EGZAMINY DLA ÓSMOKLASISTÓW EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY kWALIFIKACJE W ZAWODZIE (FORMUŁA 2012 I FORMUŁA 2017) 22 czerwca - 9 lipca EGZAMIN ZAWODOWY (FORMUŁA 2019) 17-28 sierpnia rn Sprawdzaj tylko wiarygodne źródła informacji 0ov.pl/koronawirus 00! KPRM KORONAWIRUS W POLSCE Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25-26.04.2020 Szkoły zamknięte do 24 mąja. Matury zaczną się 8 czerwca (*> Kacper Rogacin kacper.rogacin@polskapress.pl Warszawa Rząd przedłużył zamknięcie szkół do 24 maja. Matury rozpoczną się 8 czerwca egzaminem z języka polskiego. W tym roku nie będzie części ustnej, egzaminy będą tylko pisemne. Od 16 do 18 czerwca odbędą się egzaminy dla ósmoklasistów. - Dziś mamy dzień, w którym maturzyści kończą swoje zajęcia w szkołach. Oprócz maturzystów nadal swoją naukę kontynuują uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Przesuwamy ograniczenie do 24 maja. Zajęcia nadal będą odbywały się w formie online - mówił na konferencji prasowej minister edukacji Dariusz Piontkowski. - Uznaliśmy, że będziemy starali się przeprowadzić egzaminy maturalne i ósmoklasisty. Wyznaczyliśmy daty dosyć odległe i bezpieczne. Egzaminy maturalne rozpoczną się 8 czerwca egzaminem z języka polskiego. W kolejnych dniach odbędą się kolejne egzaminy. W tym roku nie będzie części ustnej. Matury będą tylko pi- ten tryb rekrutacji będzie możliwy - stwierdził z kolei minister nauki i szkolnictwa wyższego Wojciech Murdzek. Co ważne, obecne plany zakładają, że kolejny rok akademicki rozpocznie się zgodnie z pierwotnymi założeniami. Terminy zależą od dyscypliny - Panowie ministrowie podali komunikaty dotyczące egzaminów, które są niezwykle ważne dla młodych ludzi. Ale oczywiście te prognozy, te terminy, będą zależeć od tego, czy jako społeczeństwo będziemy nadal utrzymywali dystans, będziemy nosić maseczki, zakrywać usta. Te egzaminy będą również przeprowadzane w maksymalnym reżimie sanitarnym. Z tego względu nie będzie przeprowadzana forma ustna - wyjaśnił minister zdrowia Łukasz Szumowski. Dodał, że tak naprawdę ostateczny kształt egzaminów zależy od tego, czy Polacy będą stosowali się do obostrzeń wprowadzonych przez rząd. Ministrowie obecni na konferencji prasowej kilkukrotnie zaznaczali, że termin 24 maja nie jest ostateczną datą otwarcia szkół. Co najmniej na kilka dni przed tą datą zostanie podjęta decyzja, czy szkoły wrócą do zajęć w tradycyjnej formie, czy może niezbędne będzie dalsze nauczanie zdalne. ©® Szkoły pozostaną zamknięte do 24 maja, ale termin ten może zostać przesunięty. Lekcje będą w dalszym ciągu odbywać się przez internet. Wczoraj skończyły się zajęcia w klasach maturalnych semne. Od 16 do 18 czerwca przewidujemy przeprowadzenie egzaminów dla ósmoklasistów - powiedział minister. Jeśli chodzi o matury, to przewidywany jest egzamin w drugim terminie. Odbędzie się on na początku lipca. Do mniej więcej 11 sierpnia po- dane zostaną wyniki egzaminów maturalnych. Poprawki odbyłyby się na początku września. W dniach od 22 czerwca do 9 lipca odbędą się egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie w formule 2012 i 2017. Z kolei w terminie 17-28 sierp- nia przeprowadzony zostanie egzamin zawodowy w formule 2019. Rok akademicki zgodnie z wcześniejszym planem - Te daty są również niezwykle ważne dla tych, którzy myślą o studiowaniu. Podtrzymanie KIEDY KOLEJNE DECYZJE RZĄDU? Pytany podczas piątkowej konferencji o kolejne etapy odmrażania gospodarki, minister zdrowia odpowiedział, że w przyszłym tygodniu powinny się pojawić informacje na ten temat. - Podawanie jakichkolwiek terminów bez odpowiedniej wiedzy byłoby nie podbudowane danymi. W przyszłym tygodniu będziemy informować, jak 1 etap (odmrażania gospodarki - red.) wpłynął na liczbę chorych oraz poinformujemy o kolejnych terminach - powiedział Łukasz Szumowski. „Rzeczpospolita" napisała w piątek, że 18 maja planowane jest otwarcie galerii handlowych, ale nikt tego nie potwierdził. formy, że matura jest wyznacznikiem jakościowym, jest ważnym sygnałem dla wyższych uczelni. O ile proces rekrutacji będzie musiał zakładać modyfikację i odejście od dotychczasowych przyzwyczajeń, o tyle zapewnienie ze strony władz wyższych uczelni jest takie, że Strażacy walczą nad Biebrzą Białystok Izabela Krzewska izabela.krzewska@polskapress.pl Od dwóch dni udajesię powstrzymać rozprzestrzenianie się pożaru w Biebrzańskim Parku Narodowym, którego szacowany obszar nie przekroczył 6 tys. hektarów. Strażacy i inne służby jednak dalej prowadzą akcję. W piątek w działania zaangażowanych było 61 zastępów, około 350 ratowników, w tym ponad 282 strażaków Państwowej Straży Pożarnej, około 72 strażaków z lokalnych jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej, 50 żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej oraz liczna ilość lokalnej społeczności i organizacji społecznych. Poza strażakami PSP z jednostek województwa podlaskiego działały także odwody operacyjne ze szkół aspirantów w Poznaniu i Krakowie oraz kompania gaśnicza z województwa warmińsko-mazurskiego i kompania gaśnicza Heweliusz z województwa pomorskiego. W czwartek przez kilkanaście godzin sześć samolotów i helikopter z floty Lasów Państwowych non stop prowadziły akcję gaśniczą z powietrza. Działania strażaków wspierało kilkudziesięciu policjantów. Akcję gaśniczą wspomagają dwa policyjne śmigłowce. Z pokładu blackhawka koordynowane są loty pozostałych maszyn. Piloci policyjnego śmigłowca między innymi naprowadzają samoloty gaśnicze. W akcję włączyli się też mieszkańcy. Do godziny 4 rano w piątek nocną zmianę w pomocy dla strażaków pełnili członkowie grupy off-roadowej Devil-Osa4x4. Przy pomocy drona Wojsk Obrony Terytorialnej oraz śmigłowca policji prowadzone było nocne rozpoznanie całego obszaru dotychczas objętego pożarem - z wykorzystaniem kamer termowizyjnych. Ogień pojawił się w kilku punktach w lesie wroceńskim i przy Kanale Wożnawiejskim. Wygląda jednak na to, że pożar się nie rozprzestrzenia. Pora nocna sprzyja dokładniejszej ocenie sytuacji pożarowej przy wykorzystaniu kamer termowizyjnych. Ponad 2£ min zł wpłynęło JM na konto uruchomione przez Biebrzański Park Narodowy. Pieniądze trafią do OSP Pożar nadal nie przekracza sumarycznego obszaru niecałych 6 tys. hektarów. Występują jednak jeszcze pewne ogniska pożaru na odcinku Grzędy - Kanał Woźnawiejski - Kuligi. Najwięcej ognisk pożaru występuje na obszarze Lasku Wroceńskiego i tam też zostało skierowanych najwięcej sił i środków. Tam też planowano zrzuty wody z powietrza przy użyciu samolotów i helikoptera. Został uruchomiony bliższy punkt tankowania samolotów wodą, aby działania gaśnicze z powietrza były intensywniejsze i skuteczniejsze. Mieszkańcy i organizacje samorządowe dostarczają żywność i napoje ratownikom walczącym z pożarem Biebrzańskiego Parku Narodowego. Władze BPN apelują, aby nie przywozić tego rodzaju artykułów, gdyż zgromadzono już zapasy.©® W KRAJU lliirsftittit Listonosze szkoleni przed wyborami W całym kraju trwają wideokonferencje, na których szefostwa poszczególnych oddziałów podają wytyczne w sprawie dostarczania kart do głosowania wyborcom - informuje RMF FM. Według informacji radia, listonosze będą pracować w zespołach dwuosobowych -dzięki temu będzie świadek dostarczenia przesyłki pod konkretny adres. Pracownicy poczty nie będą odbierać pokwitowania od adresatów. Przesyłki formatu A4 z kartami do głosowania będą zostawiane w skrzynkach, (aip) lltiramm Apel listonoszy: Nie wciągajcie nas w organizację wyborów Przedstawiciele Wolnego Związku Zawodowego Pracowników Poczty Polskiej zaapelowali do Marszałka i Senatorów RP o to, by nie obciążali odpowiedzialnością za organizację i przeprowadzanie wyborów Poczty Polskiej - informuje Onet.pl. „O ile wydawać by się mogło, że bezpośrednie narażanie zdrowia listonoszy w przypadku planowanego doręczenia pakietów wyborczych do skrzynek oddawczych klientów, zostało znacznie, choć nie całkowicie, wyeliminowane, to przecież pozostaje kwestia doręczania ich do osób chorych i poddanych kwarantannie, co stwarza ogromne niebezpieczeństwo transmisji wirusa" - Onet.pl cytuje list pracowników Poczty Polskiej. Sejm przegłosował ustawę, która przewiduje przeprowadzenie w maju wyborów drogą korespondencyjną. Jej przepisy nie są jeszcze obowiązującym prawem. Na ustawą pracują obecnie senatorowie. (aip) Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25-26.04.2020 Świat 07 Co piąty mieszkaniec Nowego Jorku był zakażony wirusem NouyJork Wojciech Rogacin wojciech.rogacin@polskapress.pl Władze stanu Nowy Jork zleciły testy na wykrycie u mieszkańców antyciał na wirusa Covid-19. Okazało się, że znacznie więcej osób, niż dotychczas sądzono już przechodziło zakażenie koronawirusem. W samym Nowym Jorku było to aż ponad 20 procent mieszkańców. - Podjęliśmy bardzo szerokie i kompleksowe badania, by stwierdzić, jaki jest rzeczywiście poziom infekcji wirusem Covid-i9 - powiedział na konferencji prasowej Andrew Cuomo, gubernator stanu Nowy Jork. Zaczęliśmy testowanie kilka dni temu i do tej pory przebadaliśmy trzy tysiące osób w całym stanie - dodał Cuomo. Testy przeprowadzono w 19 hrabstwach i 40 lokalizacjach (m.in. od osób znajdujących się w sklepach spożywczych). Warunkiem było, by te osoby nie znajdowały się w izolacji domowej i kwarantannie - wszystkie próbki pochodziły od osób mogących się poruszać poza domem (np. robić zakupy). Okazało się, że w skali całego stanu 13,9 procent tych osób miała już wytworzone antyciała przeciwko koronawirusowi. To znaczy, że przebyły już zakażenie wirusem. W podziale według płci okazało się, że antyciała na Covid-i9 miało 12 procent kobiet i 15,9 procent mężczyzn. Co ciekawe, najwięcej osób z wytworzonymi antyciałami na koronawirusa wykryto w mieście Nowy Jork - aż 21,2 procent. Drugim miejscem o najwyższym odsetku uprzednio zakażonych była Long Island -16,7 proc. osób posiadających antyciała. Najczęściej antyciała wytworzone były u osób o czar- nym i mieszanym kolorze skóry oraz u Latynosów - po ok. 22 proc. Wśród białych ten odsetek wynosił 9,1 proc., a wśród osób pochodzenia azjatyckiego -11,7 proc. Jeśli chodzi o grupy wiekowe, to procentowy udział rozłożył się niemal po równo. W każdej kategorii wiekowej od 20-latków po 75-latków i starszych liczba osób z antyciałami wahała się w granicach 12-17 proc. Najmniej osób z antyciałami - 8,2 proc. -było w przedziale najmłodszych -18-24 lata. Jeśli sondaż jest precyzyjny, oznaczałoby to, że w stanie Nowy Jork koronawirusa już przechorowało około 2,7 min ludzi, czyli ponad dziesięciokrotnie więcej, niż wynosi liczba obecnie potwierdzonych przypadków zakażenia. Śmier- Badanie może wskazywać rta to, ie znacznie więcej osób uodporniło się na koronawirusa, nit do pory sądzono telność z powodu koronawirusa byłaby niższa niż oficjalna i wynosiła ok. 0,5 proc. Dane mogą jednak nie uwzględniać wszystkich przypadków zgonów z powodu Covid, gdyż część zgonów w domach nie musiało być zakwalifikowanych jako zgony z tego powodu. Ofiqalnie w stanie Nowy Jork z powodu koronawirusa zmarło dotychczas 15740 osób. Andrew Cuomo dodał, że podane statystyki są danymi wstępnymi i badanie będzie kontynuowane, aby przeprowadzić testy na większej liczbie mieszkańców. Testy mają pomóc władzom w podjęciu decyzji w kwestii poluzowywania obostrzeń. ©® m W stanie Nowy Jork z powodu koronawirusa zmarło już ponad 15 tys. osób. Rozwojowi epidemii sprzyja gęsta zabudowa Unia wyda ponad bilion euro na ratowanie gospodarki Wojciech Rogacin wojciech.rogacin@polskapress.pl 1 C \\ m\S A v Bruksela Unia Europejska przeznaczy wielkie sumy na pomoc krajom członkowskim w walce ze skutkami pandemii koronawirusa. Na początek pomoc ma wynieść540mld dolarów. Unia ma też przeznaczyć około biliona euro na fundusz odbudowy europejskich gospodarek. Unijni przywódcy zgodzili się na uruchomienie natychmiastowego funduszu w wysokości 540 mld euro na pomoc krajom członkowskim w złagodzeniu skutków kryzysu gospodarczego. To jednak nie wszystko - Unia planuje przeznaczyć jeszcze bilion euro na odbudowę gospodarek krajów członkowskich po kryzysie wywołanym walką z pandemią. Teraz540miliardów, potem bilion euro - Poparliśmy porozumienie w sprawie trzech ważnych projektów zabezpieczeń dla pracowników, przedsiębiorstw i państw, o wartości 540 miliardów euro - powiedział w czwartek wieczorem przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel. - Chcemy, żeby pa- Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zapowiada wydanie biliona euro na fundusz naprawy gospodarek UE kiet został uruchomiony do 1 czerwca2020 r. Zgodziliśmy się również pracować nad funduszem naprawczym, który jest potrzebny i pilny - dodał Michel, cytowany przez portal euronews.com. Ten drugi fundusz naprawczy ma być o wiele większy i służyć wsparciu odbudowy krajowych gospodarek po kryzysie. - Nie mówimy o miliardzie, mówimy o bilionie - powiedziała dziennikarzom przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Granty czy pożyczki? Jak pisze „Financial Times", generalnie przywódcy UE zgadzają się, że tak wielką pomoc należy uruchomić, są jednak istotne różnice w kwestii co do tego, jaką formę ma mieć ta pomoc. Czy mają to być granty dla krajów członkowskich -czego chcą Włochy, Francja czy Hiszpania, a także Polska, czy raczej pożyczki dla krajów członkowskich, za czym optują Niemcy. Unijni przywódcy chcą, by rozmowy o fimduszu na odbudowę postępowały szybko. Jak pisze „Financial Times", prezydent Francji Emmanuel Macron apelował, by pomoc była w postaci rzeczywistych transferów pieniędzy budżetowych, bo gdy pozwoli się upaść gospodarce jednego regionu Unii, cała unijna gospodarka może upaść. Według „FT", włoski premier Giuseppe Conte również apelował o przekazywanie grantów i postulował, by te pieniądze trafiły do budżetów kra- jów unijnych już w drugiej połowie roku. - Całe to przedsięwzięcie dotyczy ochrony integralności naszego jednolitego rynku i Unii -mówiła Ursula von der Leyen, cytowana przez euronews.com. Jeśli zrobimy to dobrze i odniesiemy sukces, wówczas inwestycje będą warte każdego centa, jaki na nie wydamy teraz - powiedziała. Według „Financial Timesa", von der Leyen dodała, że w trakcie dalszych prac nad pakietem odbudowy gospodarek będzie poszukiwanie balansu pomiędzy grantami do państw członkowskich a pożyczkami, choć Kanclerz Niemiec Angela Merkel miała się wypowiedzieć, że wszelka udzielona w tym pakiecie pomoc powinna zostać zwrócona oraz że granty nie należą do tej kategorii pomocy krajom, na jaką ona się zgadza. Na ile może liczyć Polska? Polska jest za tym, aby pomoc była udzielana w formie grantów. Nie wiadomo jeszcze, w jaki sposób miałyby być dzielone fundusze pomocowe i jaka ich część przypadłaby Polsce. Jak przypomina interia.pl, Parlament Europejski zaapelował, by kwestie wsparcia finansowego były uzależnione od prze-strzegania przez kraje członkowskie praworządności, a wiadomo, że Bruksela zarzuca Polsce i Węgrom naruszanie tych zasad. ©® Czechy poradziły sobie z epidemią. Teraz znoszą ograniczenia Agnieszka Szmaj agnieszka.kniaz@polskapress.pl Sytuacja epidemiczna w Czechach wygląda na opanowaną, dlatego władze szybciej niż planowano, znoszą kolejne restrykcje. Prowadzone są też ogólnokrajowe badania odporności Czechów na wirusa. W czasie Świąt Wielkanocnych Czechy poluzowały ograniczenia związane z przemieszczaniem się i uprawianiem sportu. Teraz robią kolejne kroki. Czesi w tym roku mogą jechać na wakacje. Rząd zniósł zakaz podróżowania w celach innych niż zarobkowe. Informację przekazał minister zdrowia Adam Vojtech podczas konferencji prasowej. Możliwe jest podróżowanie za granicę. Jednak po powrocie każda osoba musi mieć potwierdzony negatywny wynik testu na C0VID-19 lub poddać się dwutygodniowej kwarantannie - mówił Vojtech. Złagodzone zostaną także przepisy zakazujące wjazdu cudzoziemców. Pod pewnymi warunkami do Czech będą mogli wjechać studenci oraz obywatele UE podróżujący w interesach. Od piątku w Czechach można też spotykać się w większych grupach. Dotychczas możliwe były zgromadzenia maksymalnie dwóch osób, teraz zwiększono tę liczbę do dziesięciu. Nie zniesiono jednak zakazu organizowania dużych zgromadzeń i imprez masowych. Już w poniedziałek, 27 kwietnia Czechy otworzą: uczelnie (na egzaminy i konsul-tacje dla maksymalnie 5 osób), kluby fitness, biblioteki, sklepy 0 powierzchni do 2500 mkw. 11 maja otwarte zostaną centra handlowe oraz salony fryzjerskie i kosmetyczne. Wtedy też restauracje, które mają ogródki, będą mogły przyjmować klientów. 25 maja mają zostać otwarte hotele, teatry 1 większość innych usług. Większość terminów otwarcia kolejnych sektorów gospodarki została przyspieszona. - Cel naszych środków nadzwyczajnych jest jasny - chronić obywateli przed epidemią. Widzimy w liczbach, że podjęte środki zadziałały. Jesteśmy jednym z krajów najlepiej radzących sobie w walce z koronawirusem - twierdzi AdamVojtech. Minister przemysłu Kareł Havlicek zapowiedział jednak, że sytuacja epidemiologiczna w Czechach będzie śledzona, a w razie jej pogorszenia, łagodzenie restrykcji może zostać odwrócone. W czwartek Czesi zaczęli realizować ogólnokrajowe testy odporności obywateli na koronawirusa. W specjalnie rozstawionych namiotach pobierane są próbki do badań od osób zdrowych, tj. bez objawów zakażenia koronawirusa, które wcześniej nie miały też potwierdzonego zakażenia. Jeśli wynik testu krwi będzie pozytywny, pobrane zostaną wymazy do dalszych badań. Czeskie Ministerstwo Zdrowia chce w ten sposób ustalić, ile osób w kraju przeszło bezob-jawowo zakażenie koronawirusem i czy można mówić o rozwinięciu się odporności na niego. Wyniki badań mają stanowić pomoc w decyzjach o łagodzeniu kolejnych restrykcji. Badani będą ochotnicy po wypełnieniu ankiety na temat odbytych w tym roku podróży, miejsca pracy i ewentualnych kontaktach z zakażonymi. Badania są dobrowolne i bezpłatne.©® 08 Informator - kultura Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25-26.04.2020 Biały Spicherz ma szansę na zostanie rewitalizacją roku Kingą Siwiec kinga.siwiec@polskapress.pl Biały Spichlerz został zgłoszony do Ogólnopolskiego Konkursu Budowlanego „Modernizacja Roku". Wygraną w konkursie jest statuetka, dyplom oraz bezpłatna promocja obiektu na łamach prasy oraz na stronach internetowych. Ogólnopolski Konkurs Budow-lany"Modernizacja Roku i Budowa XXI w." jest organizowany przez Stowarzyszenie Ochrony Narodowego Dziedzictwa Materialnego i Targi Pomorskie Sp. z o.o. co roku a jego celem jest wyłonienie i nagrodzenie realizacji przedsięwzięć budowlanych ukończonych w danym roku, wyróżniających się szczególnymi walorami estetycznymi i funkcjonalnymi. Przedsięwzięcia te po-, dzielone są na dwie główne kategorie - na obiekty nowe, które dopiero powstały, oraz na obiekty, rewitalizowane, do jakich zalicza się słupski Biały Spichlerz. Te główne kategorie dzielą się na mniejsze, związane ściśle z przeznaczeniem budynków i elementów otoczenia (bo do konkursy mogą zostać zgłoszone np. mosty, drogi oraz parki). * ... HBm -'' _ , , , .... III: W spichlerzu znajdują się wystawy stałe prezentujące największą na świecie kolekcję prac Witkacego Konkurs „Modernizacja Roku i Budowa XXI w." powstał, aby propagowaćiwspieraćdziałania mające na celu ratowanie obiektów zabytkowych, ważnych dla naszej kultury. Organizatorzy konkursu chcą też zachęcić do modernizacji obiektów, która uczyni je nie tylko bardziej estetycznymi, ale też użytecznymi dla społeczeństwa. Tytuł „Modernizacja Roku" oraz „Budowa XXI w." przyznany zostanie w każdej kategorii dla inwestora, wykonawcy i autora projektu. W przypadku Białego Spichlerza są to kolejno Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Kamaro SP z o.o. s.k. Gdańsk oraz Inwestprojekt Słupsk Sp z o.o. W konkursie przyznawane są też wyróżnienia oraz nagrody specjalne. Choć w konkursie nagrody przyznaje jury, to i internauci mogą dołożyć swoją cegiełkę i zagłosować poprzez stronę internetową konkursu. Na słupski Biały Spichlerz można głosować na modemizaqaroku.oig.pl. Przypomnijmy, że rewitalizacja Białego Spichlerza została zrealizowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego i był to pierwszy etap projektu „Witkacy w Słupskich Spichlerzach Sztuki - rewitalizacja i adaptacja dwóch XIX-wiecznych zabytkowych spichlerzy i ich otoczenia na cele kulturalne i społeczne." Wartość projektu to prawie 21 min złotych, z czego blisko 7,5 min przekazał Samorząd Województwa Pomorskiego, a około 10 min pozyskano z funduszy Unii Europejskiej. Kolejnym etapem projektu będzie rewitalizacja i adaptacja Czerwonego Spichlerza, w którym znajdą się m.in. nowoczesne sale edukacyjne, ogólnodostępna biblioteka muzealna, pracownie konserwatorów oraz magazyny. ©® POGODA Pogoda dla Pomorza a dla Polski im m Stan morza (Bft) Siła wiatru (Bft) Kierunek wiatru ł 25 km/h Krzysztof Ścibor Biuro Calyuj^ Sobota 25.04,2020 Nad Pomorze dociera zimne powietrze z północy. W ciągu dnia zachmurzenie umiarkowane i tylko w okolicach Świnoujścia może pokropić deszcz Na termometrach max do 8:14°C. Wiatr zimny z północy. W nocy bez o S-.-°w8 opadów. Jutro po świnoulście południu lokalnie może spaść niewielki deszcz. Temperatura max do 10:14°C, wiatr zimny z płn.-zach. W poniedziałek pogodnie i ciepło 18°C. Od środy prognozowane są opady deszczu. w- pogodnie zachmurzenie umiarkowane ciągły deszcz ^ ciągły deszcz i burza mgła V marznąca mgła ^ śliska droga 190' temp. w dzień liM temp. w nocy MM 2-3 2-4 N 1009 hPa ł siZKS Władysławowo 8 o Kołobrzeg Darłowo 0 Sławno DE °Ustka © SŁUPSK Lębork PtnsE H(9 Wejherowo 9 rai® Kartuzy GDAŃSK ©K o Rewal OE3 Białogard EHE 10JŁI Połczyn-Zdrój Bytów 92Xg Człuchów Kościerzyna B3Ei * * *0cm & *70 cm *0 cm \ SZCZECIN 0 lt.3b Drawsko Pomorskie 20 km/h MMi 13° 18° 14° 9° 10° 12° przelotny deszcz ^ przelotne deszcze i burza pochmurno mżawka przelotny śnieg ciągły śnieg przelotny śnieg z deszczem ciągły śnieg z deszczem marznąca mżawka marznący deszcz zamieć śnieżna A opad gradu \ kierunek i prędkość wiatru temp. wody grubość pokrywy śnieżnej lOllfiPa ciśnienie i tendencja smog tmmmmmmm mm mmmmmmmmmm > mum mL wam mm. mmmm mimiIm Gdańsk ir 14° Kraków 14° 14° Lublin 15° 13° Olsztyn 12° 14° JSr Poznań 13° 16° Toruń 13° 15° m Wrocław 14° 16° śŁ Warszawa 15° Ęr Karpacz 12° 13° JŁ Ustrzyki Dolne 12° 12° ......& Zakoparle 10° 9 ° przelotny deszcz ^ przelotne deszcze i burza pochmurno mżawka przelotny śnieg ciągły śnieg przelotny śnieg z deszczem ciągły śnieg z deszczem marznąca mżawka marznący deszcz zamieć śnieżna A opad gradu \ kierunek i prędkość wiatru temp. wody grubość pokrywy śnieżnej lOllfiPa ciśnienie i tendencja smog tmmmmmmm mm mmmmmmmmmm > mum mL wam mm. mmmm mimiIm INFORMATOR KINA Słupsk Kino nieczynne z powodu epidemii Kino nieczynne z powodu epidemii Ustka_ Kino nieczynne z powodu epidemii Lębork Kino nieaynnezpowodu epidemii KOMUNIKACJA Słupsk: PKP 118 000; 2219436; PKS 59 842 42 56; dyżurny ruchu 59 843 7110; MZK 59 848 93 06; Lębork: PKS 59 8621972; MZK 59 86214 51; Bytów: PKS 59 822 22 38; Człuchów: PKS59 8342213; Miastko: PKS 59 857 2149. DYŻURY APTEK Słupsk_ Dom Leków, ul. Tuwima 4, tel. 59 842 4957 Ustka_ Stokrotka, ul. Darłowska 7a, tel. 605 352 090 Bytów Centrum Zdrowia, ul. ks. Bernarda Sychty 3, tel. 598226645 Miastko_ Nova, ul. Kazimierza Wielkiego24, tel. 59 857 67 32 Człuchów___ Dbam o zdrowie, ul. Sobieskiego 1, tel.736 697 918 Lębork Dr Max. ul. 1 Maja la. tel. 59726 0919 USŁUGI MEDYCZNE Słupsk:_ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka, ul. Hubalczykówl, informacja telefoniczna 59 846 0100; Ustka:_ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Mickiewicza 12 tel. 59 814 6968; Poradnia Zdrowia P0Z, ul. Kopernika 18, tel. 59 8146011; Pogotowie Ratunkowe - 59 81470 09; Lębork:_ Szpitalny Oddział Ratunkowy 59 863 30 00; Szpital, ul. Węgrzynowicza 13,59 863 52 02; Bytów: Szpital, ul. Lęborska 13. tel. 59 822 85 00; Dział Pomocy Doraźnej Miastko, tel. 59 85709 00; Człuchów: Stacja pogotowia ratunkowego, tel. 59 834 53 09 WAŻNE NIEBIESKA UNIA Ogólnpolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, tel. 59 848 0111,801120 002; Słupsk: Pofiqa997;ul. Reymonta, tel. 59 848 0645; Pogotowie Ratunkowe999; Straż Miejska986.-598433217; Straż Gminna598485997; Urząd Cefeiy-587740830; Straż Pożarna998; Pogotowie Energetyczne 991; Pogotowie Gazownicze992; Pogotowie Ciepłownicze993; Pogotowie Wodno-Kanafizacyjne994; Straż Iffiejska alarm986: Ustka 5981467 61697696498; Bytów 598222569; KULTURA Nowy Teatr, ul. Lutosławskiego 1, tel. 59 84670 00; Filharmonia Sinfonia Baltica, ul. Jana Pawła II3, tel. 59 842 3839; TeatrTęcza, ul. Waryńskiego 2, tel. 59 842 39 35; Teatr Rondo, ul. Niedziałkowskiego 5a, tel. 59 8426349; Słupski Ośrodek Kultury, ul. Braci Gierymskich 1, tel. 59 845 6441; Emcek; al. 3 Maja 22, tel. 59 8431130; Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Grodzka 3, tel. 598405838. USŁUGI POGRZEBOWE Kalla, ul. Armii Krajowej 15, tel. 59 842 8196,601 928 600 - całodobowo. Pełna oferta pogrzebowa. Zieleń tel. (24h/dobę) telefon 502525 005 lub 59 8411315, ul. Kaszubska 3 A. Winda i baldachim przy grobie; Hades, ul. Kopernika 15, całodobowo: tel. 59 842 98 91,6016637%. Winda i baldachim przy grobie. Hermes, ul. Obrońców Wybrzeża 1, (całodobowo), tel. 59 842 8495,604434441. Winda i baldachim przy grobie. PORADNICTWO__ Słupskie Biuro Porad Obywatelskich ul. Niedziałkowskiego 6, czynne poniedziałek -piątek w godz. 9-13 i 14-18 Bliżej Prawa - bezpłatne porady prawne i obywatelskie, ul. Jana Pawła II (7 piętro, pok. 718.719) czynne: poniedz.-środa godz. 8-16, czwartek godz. 10-18, tel. 690 489 658. Telefon zaufania Tama - 59 8414046, czynny: poniedziałek - piątek w godz. 16-20; Alkoholowy telefon zaufania Krokus - czynny 17-22,598414605. W przypadku podejrzenia zakażenia toronawiusem dzwonimy do stacji Sanepidu: Telefony alarmowe: PSSESłupsk-608205830, PSSE Człuchów-791220895, PSSELębork-604 755717, PSSEBytów-736333550 liif.iBiti 1 iirr.l ■ li Ł J TAr^-L-J-L-riAAŁj-|- finjLiftt .Lu infolinia NhZ azjata otooooowo, siedem ara w tygodniu pod numerem telefonu 800190 590. Straż MigsłcawSłupsku informuje; że dodyspo-zycjislupszczan jest telefon senioraTH-SEN. Numer TH.-SEN 59 8433217obsługiwany jest przez Straż MiąskąwSIupsku. Telefon Seniora czynnyjestwtrakoe pracy dyżurnych strażników od poniedziałku do piątkuwgodL 630-21. Telefon przeznaczony jest db osób, które pozostają same, bez wsparda osób biskkhimdzifTy. r\Ł-r\ LMiyiM ^ TAXI bcrfN f/', 598422700 \j\lM 607 271717 NAJTAŃSZE TAXI W SŁUPSKU Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25 26.04.2020 Region 09 za dom, z Bytowa SylwiaLis . sy!wiaJis@polskapress.pl ||j| Pouiat bytomski V / Na 39 tysięcy złotych oszacowano wartość domu, w którym mieszkał Leszek Pękalski. Przetarg odbędzie się w czerwcu lub lipcu. Wszystko zależy od tego. kiedy skończy się koronawirus. Dom trzeba było zamknąć, bo do Osiek przyjeżdżali fanatycy filmów grozy. W ubiegłym roku gmina Borzytuchom wpadła na pomysł sprzedaży mieszkania, w którym mieszkał Pękalski. Wcześniej razem z Wampirem z Bytowa mieszkał tu wujek. Po tym, jak Leszek Pękalski trafił za kratki, a wujek się stąd wyprowadził, budynek popadł w ruinę. - To w zasadzie nie dom, a jedna trzecia domu plus udział w gruncie, jakieś jedenaście arów - mówi Witold Cyba, wójt Borzytuchomia. -Sąsiedzi narzekali, że z dachu cieknie, że pojawił się grzyb - ;................-........w r i :S ń Hil mmmm Ly m-Ł ? m Dom, w którym mieszkał Leszek Pękalski, to w zasadzie jedna trzecia domu plus udział w gruncie, jakieś jedenaście arów tłumaczył powody chęci sprzedaży. - Gmina nie jest w stanie wyremontować budynku. Wartość 50-metrowego bliźniaka oszacowano na 39 tysięcy złotych. - Informacja o sprzedaży lokalu Pękalskich rozeszła się niczym błyskawica. W gminie rozdzwoniły się telefony. Ktoś sugerował, że chciałby, aby w tym miejscu było muzeum Pękalskiego. Ludzie mówią, że do wsi przyjeżdża wiele osób oglądać nieruchomość. To dość mocno przeraziło urzędników w Borzytuchomiu. - Wolałbym, aby gmina była słynna z czystych jezior i powietrza, a nie z historii mordercy - przyznaje wójt. - Przera- ziłem się tym całym zamieszaniem wokół tego mieszkania. Do urzędu zaczęli wydzwaniać jacyś dziwni ludzie z całej Polski. Rozmawiałem nawet z kimś, kto twierdził, że siedział w więzieniu z Leszkiem Pękalskim. Przekonywał mnie o jego niewinności, twierdził, że cena nie gra roli, że on kupi to mieszkanie i będzie próbował udowadniać jego niewinność. Inni chcieli zrobić tu muzeum, kolejni dopytywali o duży, obszerny parking. Kolejny chciał, aby w domu wciąż zameldowany był Leszek Pękalski. A dziennikarz z Trójmiasta zadzwonił z pytaniem, czy przygotowaliśmy odpowiednio duże pomieszczenie, bo będzie duże zainteresowanie podczas przetargu i powinniśmy wynająć salę w Bytowie. Gdy już o przetargu zrobiło się głośno w całej Polsce, do urzędu gminy zadzwonił sam Pękalski. -Rozmawiał z moją pracownicą -mówi wójt. - Nie chciał, aby go wymeldowywać. Dopytywał o zdrowie swojego wujka, gdzie mieszka. Bardzo był zainteresowany tym, jak nastawieni są do niego ludzie w Osiekach, mówił z sentymentem o tej miejscowości, że chciałby tu wrócić. Gmina na chwilę wycofała się z przetargu i rozpoczęła procedurę wymeldowania Leszka Pękalskiego. Udało się, ale dom trzeba było zamknąć. Już kilka razy doszło do włamań. - Przyjeżdżali jacyś ludzie i filmy grozy kręcili - mówią sąsiedzi. ©® ■Kttlllftll Światowy Dzień Książki wZSIiSMS 23 kwietnia obchodzono Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. W związku z tym uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkół Informatycznych i Szkoły Mistrzostwa Sportowego w Słupsku postanowili propagować ideę czytelnictwa i promować model spędzania wolnego czasu z książką. „Moja ulubiona książka - pochwal się swoją książką!" - pod takim hasłem społeczność szkolna ZSI i SMS zorganizowała swoją akcję. W jej ramach uczniowie, nauczyciele i pracownicy obu szkół zamieszczają w przestrzeni internetu, szczególnie w mediach społecznościowych, swoje zdjęcia, na których eksponują ukochane książki. - W naszej szkole staramy się aktywnie propagować idee czytelnictwa wśród młodzieży i promować model spędzania czasu wolnego z książką. Fajnie jest widzieć, jak nasi uczniowie stają się aktywnymi uczestnikami kultury czytelniczej. Obcowanie z książką to nie tylko czytanie, ale także ekscytująca i pełna niespodzianek przygoda, dostarczająca wiedzy oraz wiele satysfakcji - mówi Daniel Stawski z ZSI Słupsk. - Warto czytać, bo książki zmieniają nasz świat, dzięki nim możemy poznawać wyobraźnię innych autorów i podróżować. (MW) Stacje do dezynfekcji rąk w miasteckim szpitalu Idnmk Andrzej Gurba randrzej.gurba@gk24.pl W Szpitalu Miejskim w Miastku stanęło pięć stacji do dezynfekcji rąk. które placówka kupiła w bytowskiej firmie Wirełand. Dwie stacje stoją w szpitalnej izbie przyjęć, po jednej ustawiono na oddziałach: wewnętrznym, chirurgii oraz dla pacjentów z po- dejrzeniem koronawirusa. Stacja automatycznie dozuje ilość płynu do dezynfekcji rąk. - Pieniądze na ten cel pochodzą z darowizn od mieszkańców, firm, instytucji - mówi Renata Kiempa, prezes Szpitala Miejskiego w Miastku. W ostatnich dniach miastecki szpital otrzymał kolejne wsparcie. Zarząd Powiatu Bytowskiego podjąłuchwałę oprzekazaniu20 tys. zł(tylesamootrzymaszpital w Bytowie). Wojska Obrony Te- rytorialnej dostarczyły z Ministerstwa Zdrowia: maseczki (10 tys. sztuk), kombinezony (500sztuk), płyny dezynfekcyjne (600 litrów), mydła, przyłbice (500 sztuk), gogle (500 sztuk). Od firmy Gamawind z Piaszczyny: 60 litrów płynu do dezynfekcji, 1000 maseczek. Zakład Energetyki Cieplnej w Miastku przekazał 20 tys. zł. Hurtownia Optim z Miastka przekazała 10 kombinezonów, a resort zdrowia300półmasek. ©® Rodzinka bobrów w pobliżu OSiR Ustka \ Marcin Wójcik m3rcin.wojcik@gk24.pl Ustecki las od dwóch lat zamieszkiwany jest przez bobry. Zwierzęta wybrały na swoje żerowisko bliską okolicę Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Grunwaldzkiej. Wiosną widoczne są szkody wynikające z działalności tych stworzeń. Przypomnijmy, już w lutym wspominaliśmy o szkodach, jakie wynikały z działalności bobrzej rodzinki, zamieszkującej teren w pobliżu Ośrodka Sportu i Rekreacji. Zwierzęta podgryzały duże drzewa, a to - jak podawał nasz Czytelnik - może powodować poważne szkody. Tymczasem teraz, wiosną znów widoczne są ślady działalności bobrów, bardzo podobne do tych, o których pisaliśmy wcześniej. Bobry zamieszkały w tym miejscu już W2018 roku, a jeszcze w styczniu 2020 roku widoczne były żeremie i inne ślady bytowania tych zwierząt. Na przełomie XIX i XX wieku bóbr w Polsce prawie wyginął. Jego populacja została odtworzona poprzez sprowadzenie dorosłych osobników z terenu ZSRR. Prowadzona do 2000 roku reintrodukcja bobra spowodowała zasiedlenie praktycznie całego terenu kraju, oprócz wysokich terenów górskich. W Polsce bóbr europejski objęty jest ochroną, ale dopuszcza się wyłapywanie i odstrzał na terenach, gdzie czynią zbyt wielkie szkody. ©® Radni z gminy Kobylnica na sesji w maskach i rękawiczkach Samorufd Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl W czwartek (23 kwietnia), przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności obradowała Rady Gminy Kobylnica. Tym razem sesja odbyła się w Sali Teatralnej Gminnego Centrum Kultury i Promocji, a rajcowie zachowywali odstępy pomiędzy poszczególnymi osobami znajdującymi się w pomieszczeniu. Przed wejściem ustawiono także specjalne stanowisko, na którym dostępne były środki do dezynfekcji rąk, maseczki i rękawiczki ochronne. W czasie sesji radni rozpatrzyli cztery projekty uchwał. Najważniejszy z nich zakładał udzielenie pomocy finansowej wformie dotacji celowej powiatowi słupskiemu na realizację zadania inwestycyjnego pn. „Przebudowa drogi powiatowej Nr 1157G relacji Łosino-Barcino-Etap El końcowy". Szczegółowe warunki udzielenia pomocy oraz przeznaczenie i zasady rozliczenia środków określone zostały w stosownej umowie zawartej pomiędzy powiatem słupskim a gminą Kobylnica. Radni, urzędnicy i wójt z gminy Kobylnica obradowali w szczególnych warunkach To rezultat przyjętego przez rząd wniosku Starostwa Słupskiego do Funduszu Dróg Samorządowych na uzyskanie dofinansowania w celu realizacji w latach 2020-2021 etapu III zadania obejmującego odcinek od Sierakowa, przez Kuleszewo aż do skrzyżowania z trasą prowadzącą do miejscowości Zagórki. Wartość zadania inwestycyjnego, o którym mowa, wynosi ok. 12,6 min zł. Na inwestycję z kasy gminy Kobylnica przeznaczone zostaną środki w wysokości ok. 2,7 min zł, co stanowić będzie ok. 21 proc. wartości inwestycji. Taki sam wkład stanowić będą środki powiatu słupskiego. Po została część - ok. 7,3 min zł -pochodzić będzie z Funduszu Dróg Samorządowych. Realizacja zadania będzie obejmowała wykonanie: poszerzenia jezdni, nowych warstw bitumicznych jezdni, odcinków chodników, budowy miejsc postojowych, zjazdów, zatok autobusowych, wysp dzielących pasy ruchu oraz poboczy i rowów. Według harmonogramu, podpisanie umowy z wykonawcą ma nastąpić w maju. ©® 10 Zbliżenia Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25 26.04.2020 Sylwetka Jacek Drost j.drost@dz.com.pl Kapitan Tadeusz Wrona, legenda polskiego lotnictwa. Pochodzi z Żywca. To on 9 lat temu posadził na lotnisku Okęcie wielkiego Boeinga z 220 pasażerami mimo awarii systemu hydraulicznego. Kto, jak nie on. może być przykładem zachowania zimnej krwi w najbardziej ekstremalnych sytuacjach? Dziś. w czasie pandemii, radzi zachowanie spokoju, zaangażowanie się w pomoc innym i spojrzenie na epidemię okiem statystyka. A jak pamięta tamto lądowanie? Był l listopada 2011 roku. Z amerykańskiego lotniska w Ne-wark w stanie New Jersey wystartował Boeing 767 o nazwie Poznań z 220 pasażerami na pokładzie i 11 osobami obsługi. Za sterami największego wówczas samolotu we flocie PLL LOT siedział urodzony w Żywcu Tadeusz Wrona, drugim pilotem był Jerzy Szwarc. Pasażerowie lotu 016 mieli przed sobą prawie 8 godzin w powietrzu. Nie przypuszczali, że ich lot przejdzie do historii, a człowiek, który siedział za sterami, zostanie okrzyknięty bohaterem. Kilka minut po starcie doszło do awarii centralnego systemu hydraulicznego. Usterka nie stanowiła zagrożenia dla bezpieczeństwa lotu, pozostawały bowiem nadal sprawne dwa (lewy i prawy) systemy hydrauliczne, więc samolot był w sterowny, ale do wypuszczenia podwozia konieczne będzie użycie awaryjnej instalaqi elektrycznej (za jej pomocą można jedynie wypuścić podwozie), więc zostanie użyta tuż przed lądowaniem. PokonsultacjizCen-trum Operacyjnym LOT w Warszawie podjęto decyzję o kontynuowaniu rejsu nalotnisko docelowe Warszawa-Okęcie. Na około godzinę przed lądowaniem załoga poinformowała pasażerów o kłopotach z instalacjami wypuszczenia podwozia i przystąpiła do przeszkolenia wsytuacjiawaryjnego lądowania oraz ewakuacji z samolotu, gdyby zaistniała potrzeba lądowania „na brzuchu". Na pokładzie nie było osoby, która nie poczułaby grozy sytuacji - niektórzy włączyli komórki i zaczęli rozmawiać z rodzinami, prawdopodobnie niektórzy żegnali się z najbliższymi. - Wiele osób pytało mnie później, czy myślałem o śmierci. Nie, chyba nie. Nie bardzo miałem czas na skupianie się na własnych emocjach - wspominał Tadeusz Wrona w swojej książce „Ja, kapitan" . Spokojnie, to tylko awaria - Byliśmy w transie i jeśli rozpatrywałem czarne scenariusze, to wszystkie one dotyczyły pasażerów - pisał kapitan Wrona w tej a w latach 80. trafił do lotnictwa pasażerskiego. - Na Żywiecczyźnie bywam kilka razy w roku. Staram się być systematycznie, co dwa miesiące odwiedzać mamę, którą zajmuje się mój starszy brat, jest pod dobrą opieką - opowiada kapitan. Niegóral raczej żywczanin Zwierza się, że na Żywiec-czyź-nie nie mieszkał długo, bo kiedy miał sześć lat, rodzice przeprowadzili się do Słubic, gdzie jego ojciec dostał lepsząpracę, apóźniej do Nowej Soli, więc wspomnień z dzieciństwa spędzonego w Beskidach nie ma zbyt wiele. - Tatę ciągnęło w Beskidy, do rodziców - przyznaje jednak W2020kapitan Wrona. Idodaje: -Wszędzie jest ciekawie, ale z Żywiecczyzną łączy mnie szczególna więź. Człowiek przyzwyczaja się do górek; tego, że wszystko jest pofalowane, że trzeba coś objechać, by gdzieś dotrzeć. A w rejonie Słubic, Nowej Soli czy na Mazowszu, gdzie mieszkam teraz, wszędzie jest równo, same pola i budynki, nie ma na czym oka zawiesić, ewentualnie na ścianie lasu. Ale ten beskidzki krajobraz mocno się we mnie utrwalił. Może dlatego, że tak mało miałem z nim kontaktu - mówi. Ale i przyznaje, że nie czuje się góralem, bliżej mu do żywczanina. - To twardzi ludzie, ze stanowczym podejściem do życia. Pror >linijni, ale także pamiętliwi.! :dy im się na odcisk nadepnit długo to pamiętają. Wybacz ale nie zapomną. No ibardzo pi, /wiązani do swojej ziemi, do swojego regionu -podkreśla. Chłodna głowa i dobra książka Kapitan Wrona przeszedł już na emeryturę, ale nadal ma kontakt z lataniem, bo jest instruktorem. Mówi, że spoi opanowanie i chłodna gło-wa pomocne są wkażdej sytuacji, zwłaszcza kryzysowej, także w czasie epidemii koro-nawirusa. - Lekarze jeszcze nie mogą przekazać konkretnej wiedzy. Mówią, jaksięzachować. Trzeba im zaufać, bo starają się jak najbardziej zredukować skutki epidemii - mówi Tadeusz Wrona. Podkreśla, że skoro lekarze zale cają izolację, to należy się izolować. Przyznaje, że jest n u łatwiej, bo ma dom z ogrodem pod Warszawą, więc przy ładnej pogodzie spędza w ogrodzie sporo czasu. Jednak na mniejszej przestrzeni także można znaleźć zajęcie, które pozwoli nam przetrwać ten trudny czas. - Kiedy byłem w szpitalu, książka zastępowała mi kontakt ze światem -mówi kapitan Wrona. Uważa, że kwarantannę łatwiej będzie nam znieść, jeśli np. zaangażujemy się w pomoc dla innych. - Sytuację trzeba oceniać także z punktu widzenia statystyki. Obecnie liczba osób zarażonych wirusem w stosunku do niezarażonych jest mała. Trzeba więc się zabezpieczać ibyć dobrej myśli - radzi kapitan Tadeusz Wrona. ©® Kapitan Tadeusz Wrona wspomina lądowanie na Okęciu: Ulga, że pasażerowie cali. Ból, że samolot zniszczony Tade' sz Wrona jest pierwszym człowiekiem na świecie, który wylądował Boeingiem 767 bez wysuniętego podwozia na betonowym pasie lotniczym. Na zdj. zniszczony samolot, listopad 2011 książce. - Obawiałem się, że sa-molot może się przełamać, nawet w kilku miejscach. Ale najgorszy był strach przed oderwaniem się jednego z silników, bo wówczas maszyna kompletnie straciłaby sterowność, zaczęłaby się obracać. Zastanawiałem się, jak bardzo nas sponiewiera, z której strony będzie pierwsze uderzenie, jak długo będę przytomny, jak długo będę w stanie obserwować przebieg wydarzeń. A nieco wcześniej, jeszcze gdy byliśmy w powietrzu, ale było już wiadomo, że będziemymusieli lądować bez podwozia, zastanawiałem się, dlaczego akurat mnie to spotkało. Denerwowała mnie kompletna bezsilność, to, że nie zdołaliśmy wypuścićtegocholer-nego podwozia. W pewnym momencie kapitan uświadomił sobie, iż będą mieli tylko jedną próbę lądowa- Bo w każdym z nas jest Chaos i Ład, Dobro i Zło. Ale nad tym można i trzeba zapanować. Andrzej sapkowski nia. Kiedy już dotkną pasa, nie będzie możliwości odejścia na drugi krąg... - Pochylam się w kierunku drugiego pilota i wyciągnąłem rękę.» Jurek, później już może nie być okazj i-głos na chwilę u wiązł mi w gardle. - Dziękuję Ci za współpracę«. Mocny uścisk dłoni i życzenia powodzenia przy lądowaniu" - opowiadał w książce, Ja, kapitan". Przed samym lądowaniem samolot jeszcze przez godzinę krążył nad Warszawą, towarzyszyły mu dwa myśliwce F-16, trwały przygotowania techniczne do tej operagi. W końcu,około godz. 14.30, kapitan Wrona wraz z całą załogą rejsu Lo-016 - na oczach tysięcy ludzi, bo stacje telewizyjne transmitowały całe zdarzenie - z uwagi na kończące się paliwo, przystąpili do awaryjnego lądowania. Samolot przyziemił na drodze startowej 33. Ocierał się kadłubem i gondolami silników o nawierzchnię zalaną wcześniej pianą przeciwpożarową. Przez chwilę doszło do zapalenia prawego silnika, ale pożar ustał, samolot zaczął wytracać prędkość, aż w końcu stanął. - Pierwsza myśl po wylądowaniu? Nim jako piloci skończyliśmy swoje procedury, do kok- pitu wszedł szef pokładu i przekazał nam informację, że wszyscy pasażerowie ewakuowali się z pokładu i nikomu nic się nie stało. Poczułem wielką ulgę, bo zdrowieiżycieludzibyło najważniejsze. A druga myśl? Że samolot został zniszczony. Nawet nie chciałem wyjść, by zobaczyć te uszkodzenia. Samolot byłbez podwozia, oparty na gondolach, klapy wypuszczone, cały zachlapany pianą gaśniczą. Serce pękało - mówi kapitan. Skąd to zamiłowanie do latania Tadeusz Wrona urodził się i wychowywał (do 6. roku życia) w Żywcu. Jego ojciec z zawodu był księgowym i pracował w banku, matka natomiast była urzędniczką w zakładach mięsnych. Po maturze w Technikum Elektrycznym wNowej Soli rozpoczął studia na kierunku matematyczno-fizycznym w Wyższej Szkole Pedagogicznej wZielonej Górze, ale po dwóch latach przerwał naukę i przeniósł się na nowo utworzony na Politechnice Rzeszowskiej kierunekpilotażu.. - Zamiłowaniem do lotnictwa zaraził nas tata - opowiada Tadeusz Wrona. Dodaje, że jego ojciec miał w sobie ogromną ciekawość świata, chęć poznawania. Nie było dlaniego problemem, żeby zmienić miejsce zamieszkania, by np. poszukać lepszych warunków dla swojej rodziny. - Poza tym wiele rzeczy go interesowało. Był wszechstronnie uzdolniony - potrafił majsterkować, naprawiał telewizory, interesował się awiacją, sklejał nam modele szybowców. Wiele dziedzin go interesowało. Jak czegoś nie wiedział to się uczył, doczytywał - wspomina kapitan Wrona. Pierwszy lotniczego bakcyla połknął jego starszy brat Kazimierz, lataniem interesował się także najmłodszy brat pana Tadeusza - nieżyjący już Ryszard. - Kazik tak zakochał się w tym lotnictwie, tak go wciągnęło, że sam zaczął budować modele, zaczął latać. Całe życie był pilotem - latał w aeroklubie, lotnictwie sanitarnym, agrolot-nictwie, a ostatnie 15 lat jako pilot komunikacyjny. Poszedłem w jego ślady. Rysio także chciał, ale miał wadę wzroku. Wtedy to go dyskwalifikowało, teraz mógłby latać. To zamiłowanie do lotnictwa wynieśliśmy z domu - podkreśla Tadeusz Wrona, który pierwsze kroki stawiał w szybownictwie, Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25-26.04.2020 Wydarzenia U Nasze problemy razy kilka, czyli o Ukraińcach w Polsce Julia Kalęba ]ulia.kalęba@poiskdpreess.pl UspiWtOK Wieluznidiwyjechałowciągu ostatnich tygodni Część utknęła po jednej lub drugiej stronie gra-nfcy. Niektórzy zdnia nadzień stracSpfBcę.Teraz bojąsięolos bliskich na Ukrainie i własny, bo nie wiedzą, za co opłacą mieszkanie. Ico, jeśli teorie zrobią. Kiedy zadzwonił telefon, Slava była już w pociągu. Przyjaciółka z Polski chciała zapytać, czy udało j ej się przekroczyć granicę, bo w najbliższym czasie mogą je zamknąć. Zanim dojechała do Przemyśla, jeszcze nic nie wskazywało, że za parę dni peron, zktórego odchodzą pociągi relacji Przemyśl-Kijów, najpierw zapełni się tłumami podróżnych, anastępniecałkiem opustoszeje. Slava dotarła na przód kolejki i po krótkiej kontroli zajęła miej- sce wpociągu. Ruszyli z godzinnym opóźnieniem w trasę, która miała potrwać kolejnych siedem godzin, około 600kilometrów. W tym samym czasie Veronika 01ieinikova była już w drodze. Dzień wcześniej dowiedziała się o zamknięciu uniwersytetu. Szybko spakowała ubrania, kosmetyki, laptopa, wzięła najpotrzebniejsze notatki na studia. Bagaż włożyła do samochodu. Z Krakowa wyjechała razem z chłopakiem i przyjaciółką. Mieli za sobąjuż250kilometrów, jedną trzecią całej trasy do domu, kiedy utknęli w miejscu. Veronika nigdy wcześniej nie widziała takich kolejek aut na granicy w Korczowej. Postanowili zawrócić i pojechać do przejścia wBudomierzu. Tam przekroczyli granicę.- Wyjechałam, ponieważ moi rodzice są na Ukrainie i nie chciałam sama siedzieć w czterech ścianach w domu -mówi. Veronika jest studentką Uniwersytetu Jagiellońskiego. Większość zajęć udaje się jej odbyć online. Chce wrócić do Polski, kiedy uczelnia znów zostanie otwarta. Podobne plany mają jej przyjaciele. 12 marca do kraju wyjechało także 10 innych znajomych dziewczyny, którym udało się dostać bilet naautobus. Według danych ukraińskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, przed 25 marca do kraju wróciło ponad 72 tysiące obywateli. Służba Graniczna tylko 27 marca poinformowała o 37 tysiącach Ukraińców przekraczających granicę. Wśród wyjeżdżających znalazły się również te osoby, które nagle straciły pracę albo w najbliższym czasie kończyła się ważność ich kart pobytu lub wiz. W drugą stronę na granicy ruch był znikomy. Nie zdążyła jej przekroczyć Kateryna Banar. Studentka pracująca na co dzień w Krakowie, parę dni wcześniej wróciła do rodzinnego miasta. Chciała podbić wizę na kolejne trzy miesiące. W tym samym dniu, w którym miała dostarczyć urzędowi potrzebne dokumenty, zobaczyła komunikat, że z powodu epidemii centrum wizowe zamknięto. Została po tamtej stronie granicy. Konieczności powrotu do ojczystego kraju obawia się 19 proc. Ukraińcówmieszkających w Polsce. 12 proc. z nich boi się utraty mieszkania. 37 proc. braku pracy - wynika z badań agencji IRCenter. - Mojej firmy już nie stać na ZUS. Jeśli nie bę- dzie wsparcia od państwa, będę musiał zamknąć działalność - mówi Igor Isajew, który zarządza małą firmą eventowo-reklamową. Na co dzień Igor mieszka w Warszawie. W Polsce jest od 2007 roku. - Ukraińcy w istotny sposób dokładają się do polskiej gospodarki. Płacą ZUS, podatki i z jakiegoś powodu postanowiliśmy tego nie robić w Ukrainie, tylko tutaj - przyznaje. 83 procent Ukraińców, mimo trudnej sytuacji, chce nadal pozostać w Polsce, a 7 procent - jednak stąd wyjechać. -Problemy Polaków i Ukraińców były te same przed koronawirusem i są te same w związku z koronawirusem - dodaje Igor Isajew. -Tylko to, z czym Polacy mają problem, Ukraińców dotyka w znacznie większym stopniu. Brak obywatelstwa to mniej praw. Słabsza pozycja na rynku pracy. Umowy śmieciowe. Niepewny dostęp do służby zdrowia -wylicza mężczyzna. To, o czym się mówi z Polakami, w przypadku Ukraińców można po prostu pomnożyć razy kilka. Dla wielu, także tych poza statystykami, epidemia oznacza test na solidarność. Fundacja „Nasz Wybór" pracująca na rzecz ukraińskich migrantów uruchomiła ogólnopolską infolinię dla cudzoziemców. Do społeczności ukraińskiej w Polsce została zaadresowana jedna z grup powstałej w czasie przymusowej kwarantanny inicjatywy „Visible Hand" (Widzialna Ręka). Widzialna Ręka skupia tych, którzy jej potrzebują oraz chcących się nią podzielić. Proponują zrobienie zakupów, opiekę nad odesłanymi ze szkoły dziećmi, udzielają porad, pomagają także znaleźć pracę. Jedna z Ukrainek napisała, że została bez pracy, żadnego dochodu. Następnego dnia zadzwonił Artur. Byli w sklepie. Za progiem zostawili dwa tekturowe pudła i trzy siatki z zakupami.©® Drobne Nieruchomości MIESZKANIA - SPRZEDAM ODSTĄPIĘ rezerwacją mieszkania dewelopera Sierleckiego. Słupsk, 604-600-116 MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA 2-POK z aneksem. Tel. 602387813 GK MIESZKANIE na wynajem.48.5 m2. Czwarte piętro. Przy zajezdni autobusowej.Biisko sklepy,szkoła, 508-653-335 POKÓJ w domku. Tel. 505903689 GK. KUPIĘ ziemię rolną (gospodarstwo rolne) do 7ha ładnie położone okolice Koszalina do 50 km, tel. 603 779288 Handlowe SPORT I REKREACJA ROWERY różne, dobre, 508436420 GK MATERIAŁY OPAŁOWE DREWNO Słupsk 694-295-410 Motoryzacja OSOBOWE SPRZEDAM Pożyczka pod zastaw auta. 720 884 667 otomotoaj@wp.pl OSOBOWE KUPIĘ A do Z skup-skupujemy każde pojazdy, płacimy nawet za wraki, oferujemy najwyższe ceny, 536079721 Absolutny skup aut, 728773160. AUTO skup wszystkie 695-640-611 NEPTUN-AUTOGAZ Tel. 512 170 975 KONSERWACJA podwozia, 883080883 KUPIĘ camping 501944586 Koszalin Finanse biznes KREDYTY. POŻYCZKI p. iS Pożyczka pod zastaw auta. 720 884 667 otomotoajfwp.pl M0T0FINANSE KREDYT 50 000 zł, rata 572, 730 809 809 ZATRUDNIĘ ELEKTRYK - praca od zaraz/ NIEMCY -tel. 774270543 Cert. 9875 ELEKTRYKÓW -> Niemcy 666 709 709 FIRMA Pommernfisch sp. z ó.o. w Tychowie zatrudni księgową na pełny etat. Telefon kontaktowy 943115041. MALOWANIE, tapetowanie, docieplenia - praca od zaraz/ NIEMCY -tel. 774270543. Cert. 9875 MAŁŻEŃSTWO do gospodarstwa na wsi. 506-022-528 OPIEKA Niemcy do 2000 euro. Germania Care 943424056, 509 780 868. STOLARZ - praca od zaraz/ NIEMCY -tel. 774270543 Cert. 9875 ŚLUSARZ/ spawacz - praca od zaraz/ NIEMCY - tel. 774270543 Cert. 9875 ZATRUDNIĘ pracowników ogólnobudowlanych i murarzy, praca na terenie Koszalina, 537-897-295, 784-840-687. ZWROT podatku z Niemiec i Kindergeld. Tel. 668167770 Zdrowie INNE SPECJALIZACJE ALKOHOLIZM - esperal 602-773-762 ALKOHOLOWE odtrucia 509-306-317. Usługi 59/8430465 Serwis RTV, LCD, plazma PRALKI Naprawa w domu. 603-775-878 BALUSTRADY bramy 602 825 699 CYKLINOWANIE bezpyłowe 502302147 CYKLINOWANIE bezpyłowe, lakierowanie, olejowanie, strukturyzacja 696-727-338 DACHY- dekarstwo 94/3412184 MALOWANIE dachów788-016-988 STANY surowe 94/3412184 SUCHE zabudowy 94/3412184 INSTALACYJNE C.O. hydraul. wod. kan.515-708-887 GK Życzenia podziękowania Z całego serca DZIĘKUJĘ Panu który w środę o godzinie 3 w nocy przyprowadził na ul. Mariańską 7 pieska zostawionego na dworze przez dzieci. CAŁA rodzina jest Panu bardzo WDZIĘCZNA Rolnicze MASZYNY ROLNICZE KUPIĘ ciągniki, przyczepy, maszyny rolne. Tel. 535135507. PŁODY ROLNE ZIEMNIAKI Vineta, zboże tel787552028 ZWIERZĘTA HODOWLANE SPRZEDAM kury nioski młode. Tel. 782 827 428,792 732 052 Towarzyskie DOJRZAŁA dla dojrzałych, 661177611 SYNDYK MASY UPADŁOŚCI Koszalińskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego „Przemysłówka" spółka z o.o. w upadłości w Koszalinie zaprasza do składania ofert na wykonanie • archiwizacji oraz depozyt akt upadłego przedsiębiorstwa zgodnie z obowiązującymi przepisami. Oferta winna spełniać następujące warunki: - okres działalności firmy co najmniej 15 lat, - odległość firmy od Koszalina do 50 km. Oferty należy składać do Kancelarii Doradcy Restrukturyzacyjnego Zdzisława Pawłowskiego, ul. Zwycięstwa 137/139, pok. 101, 75-064 Koszalin, w terminie do 11.05.2020 r. Tel. kontaktowy: 510 295 828. wwwLgp24.pl www.gk24.pi wwwgs24.p Prezes oddziału Poiska Press Piotr Grabowski Redaktor naczełny Krzysztof Nałęcz Zastępcy YnonaHusaim-Sobecka Marcin Stefanowski (internet) ' Dyrektor działu reklamy Ewa Żelazko, tel. 94347 35 00 Dyrektor drukami Stanisław Sikora, tel. 94 340 35 98 Dyrektor działu marketingu Robert Gromowski, teł. 94 3473512 Prenumerata, teł.943401114 Głos Koszaliński-www.gk24.pl ul. Mickiewicza 24, 75-004 Koszalin, teł. 94 347 35 00, fax 94 347 3513 tel. reklama: 94 34735 72, redakqa.gk24@polskapress.pl, reklama.gk24@polskapress.pl Głos Pomorza - wwwgp24^)ł ul. Henryka Pobożnego 19, 76-200 Słupsk, tel. 59 848 8100, fax 59 848 8104, tel. reklama: 59 848 8111, redakqa.gp24@polskapress.pl, reklama.gp24@polskapress.pl Głos Szczeciński - www.gs24.pl ul. Nowy Rynek 3, 70-533 Szczecin, tel. 9148133 00, fax 9148133 60, teł. reklama: 9148133 92, redakcja.gs24@polskapress.pl reklama.gs24@polskapress.pl ODDZIAŁY Szczecinek ul. Plac Wolności 6,78-400 Szczecinek, tel. 94 3748818, fax 94 374 23 89 Stargard ul. Wojska Polskiego 42.73-110 Stargard, tel. 91578 4728,fax 9157817 97, reklama tel. 915784728 ©© - umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule, w szczególności przy Aktualnym Artykule, oznacza możliwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresci, www.gp24.pl/tresci,www.gs24.pl/tresci, i w zgodzie z postanowieniami niniejszego regulaminu. Polskie Badania Czytelnictwa Nakład Kontrolowany ZKDP mm niTnn»mt PC 2__________. ...... .. POLSKA PRESS WYDAWCA Polska Press Sp. z o.o. ul. Domaniewska 45,02-672 Warszawa, tel. 22 20144 00, fax: 22 2014410 Prezes zarządu Dorota Stanek Wiceprezes zarządu Dariusz Świąder Członek zarządu Paweł Fąfara Członek zarządu Magdalena Chudzikiewicz Dyrektor artystyczny Tomasz Bocheński Dyrektor marketingu Sławomir Nowak, slawomir.nowak@polskapress.pl Dyrektor zarządzający biura reklamy Maciej Kossowski maciej.kossowski@polskapress.pl Dyrektor kolportażu Karol Wlazło karol.wlazlo@polskapress.pl Agencja AIP kontakt@aip24.pl Rzecznik prasowy Joanna Pazio tel. 22 20144 38, joanna. pazio@polskapress.pl 12_Sport Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 25-26.04.2020 Lekkoatleci bezpowrotnie stracili docelową imprezę Tomasz Biliński tomasz.bilinski@polskdpress.pl htmnumirus Po odroczeniu ^rzysk olimpijskich, dla lekkoatletów mistrzo-stwa Europy miały być imprezą docelową. Nie będą. bo zostały całkowicie odwołane. Francuzi jak reszta świata, przegrali z koronawirusem. Z wielkim żalem ogłaszamy odwołanie mistrzostw Europy w Paryżu - nie krył Dobromir Karamarinow, prezydent Euro-pean Athletics, czyli europejskiego stowarzyszenia skupiającego narodowe federacje lekkoatletyczne. - Mieliśmy nadzieję, że wtych niespokojnych czasach zaoferujemy sportowcom ważne wydarzenie. Niestety, dotarła do nas informacja od francuskich organizatorów, że są zmuszeni odwołać imprezę. Co istotne - odwołać, nie przełożyć. Już tyle imprez zostało przesuniętych, a co kilka tygodni te już raz przełożone są dalej przekładane, że kalendarz będzie przepełniony. Organizatorzy zrezygnowali więc z opcji odroczenia. - Jest nam bardzo przykro, ale patrząc na to, co dzieje się w Europie, nie mogliśmy podjąćinnej decyzji - tłumaczył prezydent Francuskiej Federacji Lekkoatletycznej Andre Giraud. - Uważamy, że to był nasz moralny obowiązek. Zdrowie przede wszystkim, wzięliśmy też pod uwagę kwestie ekonomiczne, które są równie ważne. Zdajemy sobie sprawę, że to bolesny cios dla świata lekkoatletyki, ale, niestety, konieczny. Szef komitetu organizacyjnego imprezy w Paryżu, Jean Garcia, dodał: - Próbowaliśmy mm 1 i .mo Zlatan w styczniu wrócił do Milanu, obecnie trenuje z Hammarby Z dala od kwarantanny, we własnym lesie Ptikamńna Michał Skiba @Skibowy Zlatan fcrahimović uciekł z Wioch przed pandemią OWID-19. Piłkarz przebywa z rodziną w Szwecji. W Sztok hoł-mie cieszy się brakiem kwarantanny, trenije. zdążył nawet wydać trzy miliony euro nawias. „Ibra" uciekł przed „czerwoną strefą" w całych Włoszech. Zdążył opuścić Półwysep Apeniński, zanim premier Giuseppe Conte wprowadził w kraju surowe ograniczenie podróżowania. Prywatnym odrzutowcem wrócił do Sztokholmu, a wcześniej wysłał tam synów i żonę. Już ponad miesiąc jest w Szwecji, która nie podjęła zbyt radykalnych środków w walce z pandemią. Są różne ograniczenia, ale w zasadzie wszystko funkcjonuje normalnie. Otwarte są przedszkola, szkoły, kina, restauracje, bary itd. Zlatan nie zamierza się ruszać ze Szwecji, aż do momentu ustabilizowania się sytuacji we Włoszech. Według pierwszych ustaleń z AC Milan - w klubie miał się pojawić wczwartek. 38-latek dogadał się z szefami Rossonerich, że w Mediolanie pojawi się dopiero przed wzno- wieniem rozgrywek. O szczegóły porozumienia zapytali dziennikarze telewizji SVT. -Ustaliliśmy, że Zlatan przyleci do Włoch, gdy ustalimy datę wznowienia rozgrywek. Wyznał nam, że jeśli będzie to 4 maja, to stawi się dzień wcześniej, a jeżeli Serie Aruszy 8 maja, to w Mediolanie pojawi się 7 maja i dodał, że ani sekundy wcześniej - odpowiedzieli przedstawiciele klubu z San Siro. Ibrahimović nie nudzi się w rodzimym kraju. Utrzymuje formę, trenując z piłkarzami Hammarby IF. W listopadzie nabył 25 proc. akcji klubu ze Sztokholmu. Pod klubowy ośrodek przyjeżdża Ferrari 458 Italia i nie martwi się kwarantanną we Włoszech. W ostatnich dniach jego konto uszczupliło się o trzy miliony euro, tyle kosztował Zlatana tysiąc hektarów lasu wpro-wincji Jeamtland. Zakupiony teren graniczy z inną posiadłością napastnika. Kupił ją jeszcze w 2012 roku, wybudował tam willę i dwa mniejsze domy - informuje dziennik „Oestersund Posten". -Na północy Szwecji są magiczne miejsca, a nietknięte przez cywilizację lasy są tak piękne, że ludzie z Kalifornii (Zlatan grał w Los Angeles Galaxy -przyp.) mogą pomarzyć o takiej przyrodzie. Dlatego tu inwestuję - mówi Zlatan. ©® mm 2018 nie miała szans się odpowiednio przygotować, a po drugie, ze względów czysto ludzkich, część bałaby się startować. Brak bodźców w postaci międzynarodowych zawodów lekkoatletycznych dodatkowo utrudnia sportowcom pracę. Wybawieniem mogąbyć jeszcze mityngi, ale one miałyby się odbywać pod rygorem nowych zasad bezpieczeństwa, czyli bez udziału publiczności. W „Przeglądzie Sportowym" wstępny plan ich organizacji przedstawia Filip Moterski, szef sędziów Polskiego Związku Lekkiej Atletyki. Wśród najważniejszych założeń jest podzielenie zawodów nabloki rzutowy, skokowy ibie-gowy. Jeden blok techniczny miałby trwać 150 minut, a blok biegów 180-200 minut. Układanie programu miałoby następo-2 wać tak, aby nie przekraczać li-| mitu 50 osób obecnych na sta-| dionie. Pierwszych decyzji na-g leży się spodziewać po niedzieli. £ Natomiast coraz bliżej po-£ wrotujest polska piłka. Wszyst-Na ME w 2018 r. Justyna Święty-Ersetic zdobyła dwa złote medale kie kluby PKO Ekstraklasy rozpoczęły już izolację. Rozgrywki wszystkiego. Zastanawialiśmy dzie. One nie mają priorytetu mają wrócić 30 maja, co potwier-sięnadmniejsząliczbąuczestni- w rządowych decyzjach - zapo- dził wRadiuDlaCiebie sekretarz ków i widzów. Mieliśmy też na- wiedziała w rozmowie z Euro- generalny PZPN Maciej Sawicki, dzieję, że sytuacja będzie się po- sportem francuska minister - Trzy dni wcześniej odbędą prawiać, ale na to się nie zanosi, sportu Roxana Maracineanu. się dwa mecze 1/4 finału Pucharu MistrzostwaEuropymiałysię Natomiast z kalendarza świa- Polski. Zapewne tydzień później odbyć w dniach 25-30 sierpnia towej lekkoatletyki już wcześniej ruszyłyby 1. i 2. liga. Oczywiście isąkolejnąimpreząsportowąwe wypadłynajistotniejszeimprezy wszystko pod specjalnym proto-Francji, która przegrała z korona- - halowe mistrzostwa świata kołem. Każdy piłkarz będzie wirusem. Wcześniej przełożono w chińskim Nankinie i igrzyska miał swoją kartę medyczną, m.in. tenisowy French Open olimpijskie w Tokio, które mają która będzie wypełniana co-(planowany od20 września do 4 się odbyć wlipcuisierpniu202ir. dziennie i sprawdzana. Planpo-października) i kolarski Tour de - Niestety, jesteśmy bez wrotujest bardzo dobrze przygo-France (29 sierpnia - 20 wrześ- wpływu na to wszystko - zazna- towany i miejmy nadzieję, żebę-nia). Zawieszona do odwołania czył Jerzy Smolarek, dyrektor dzie mógł być realizowany. Ry-pozostaje piłkarska Liguel. Sopockiego Klubu Lekkoatle- walizacja w ekstraklasie musi za-- Obecne obostrzenia obo- tycznego.-PD odwołaniu igrzysk kończyć się do 20 lipca-zazna-wiązują do 11 maja. Jeśli po nim można się było spodziewać, że czył, dodając, że Jerzy Brzęczek nie będziemy mieli sytuacji do skutku nie dojdą także mi- pozostanie selekcjoneremrepre-podkontrolą, atakżewystarcza- strzostwaEuropy. Patrzącnaro- zentacji Polski do zakończenia jącej liczby maseczek i dostęp- zmiary epidemii koronawirusa przyszłorocznych mistrzostw nych dla wszystkich testów, to i obostrzenia, spodziewałem się, Europy. ©® wydarzeń sportowych nie bę- żetakbędzie. Część zawodników współpraca rafał Rusiecki Będą cztery dzikie karty do pierwszoligowych rozgrywek Koszykówka Michał Piątkowski michal.piatkowski@polskapress.pl PZKosz podjął decyzję o zaproszeniu do udziału w pierwszoligowych rozgrywkach zwycięzców czterech grup z poziomu drugiej ligi. Mowa tutaj o zespołach: Arka n Gdynia, Dziki Warszawa, TS Wisła Platinium Kraków oraz Exact System Śląsk n Wrocław. W pierwszych wydanych komunikatach odnoszących się do zakończenia rozgrywek na drugoligowych parkietach, niebyło informacji dotyczących awansów poszczególnych drużyn. Władze ligi poinformowały jednak oficjalnie, że zapraszają te zespoły do gry na szczeblu wyżej poprzez wydanie bezpłatnej dzikiej karty. W zakończonym przedwcześnie pierwszoligowym sezonie, występowało 14 ekip. Limit to 16 drużyn, ale nikt nie jest w stanie przewidzieć ile zespołów wyrazi chęć do uczestnictwa w tych rozgrywkach. Niewiadomą pozostaję także fakt, czy triumfator tegorocznych rozgrywek Górnik Wał- brzych (ze srebrnego medalu cieszyli się Czarni Słupsk) zagra w ekstraklasie. Wałbrzyszanie, co prawda wyrazili takie chęci, ale jeśli wszystkie zespoły, które w tym roku w ekstraklasie występowały nie wycofają się, dla Górnika zabraknie tam miejsca. Na dzień dzisiejszy, jak widać dalej jest wiele niewiadomych, ale cieszyć musi fakt, iż koszykarska pierwsza liga nie idzie po najmniejszej linii oporu i nie zamyka się na drużyny, które mają możliwość dołączenia do pierwszoligowych rozgrywek. ©® Czarni w nowym sezonie mogą rywalizować z nowymi zespołami piątek. godz. 14 MułtiMułti 2,4,5,12,14,20,23,26,34,36, 38,43,47,50,51,55,56,62,73, 74 plus 74 Kaskada 2,4,5,8,9,11,13,15,16,17,18,21 czwartek. godz. 21.40 Mutti Mułti 4,6,10,12,19,20,24,35,37,43, 45,50,52,56,57,61,70,72,73,74 plus 74 Ekstra Pensja 7,9,12,15,18+1 Ekstra Premia 8,13,23,28,29+2 Kaskada 2.3,4,5,6.7,12,14,18,20,21,22 Lotto 1,3,20,39,47,49 Lotto Plus 3,24,27,42,46,48 Mini Lotto 1,6,13,16,37 csten) magazyn KUCHNIA KRZYŻÓWKI PORADY GWIAZDY Przemoc domowa w czasie obowiązkowej izolacji Obowiązkowe przebywanie z oprawcą pod jednym dachem. Brak możliwości ucieczki. To kolejny skutek pandemii koronawirusa. Problem przemocy domowej narasta Społeczeństwo Gabriela Jelonek Rzecznik Praw Obywatelskich alarmuje, że fala przemocy domowej narasta. Obowiązkowa izolacja sprawia, że ofiary agresorów są skazane nadąży kon-taktzoprawcami. Niema dokąd uciec ani jak zaalarmować prosząc o pomoc-na małej przestrzeni rozmowy telefoniczne będą przecież słyszane... - Przemoc ze strony partnera lub innejbliskiej osoby jest przestępstwem. Nikt nie ma prawa bić, grozić, upokarzać ani w żaden inny sposób naruszać praw drugiego człowieka. Prawo i instytucje państwowe są po to, aby nas chronić - przypomina dr AdamBodnar, rzecznik praw obywatelskich, który wspólnie z Fundacją Feminoteka, Centrum Praw Kobiet i Niebieską Linią IPZ opublikował „Plan awaryjny" dla ofiar przemocy na okres pandemii. To dostępna na stronie internetowej www.rpo.gov.pl szczegółowa instrukcja postępowania. Hasło awaryjne Wielu psychologówradzi, aby z zaufoną osobą ustalić hasło awaryjne, którymbędzie mogła posłużyć się osoba narażona na przemoc. - Taką osobą godną zaufania może być rodzeństwo, dziadkowie, zaprzyjaźniona sąsiadka albo wychowawczyni, która prowadzi z dziećmi e-lek-cje i ma z nimi stały kontakt -mówi Magdalena Sękowska, psycholog i psychoterapeuta, dyrektor Kliniki Rodzina-Para-Jednostka Uniwersytetu SWPS. Podobne rozwiązania znane są już we Francji. Tam ofiary przemocy mogą sygnalizować konieczność interwencji w aptece, wypowiadając lub zapisując gdzieś hasło: „Maseczka 19". W sieci powstało też wiele oddolnych inicjatyw. Jedną z nich jest stworzenie fikcyjnego sklepu internetowego, w którym ofiary przemocy mogą prosić o wsparcie. Ofiara będąca pod stałą kontrolą agresora zgłasza się więc wysyłając mail z pytaniem o fikcyjny towar. W odpowiedzi, o ile to możliwe „otwartym tekstem" rozmawia o sytuacji z ekspertem lub - jeśli nie - prowadzi korespondencję ze sklepem, gdzie pod pozorem dyskusji o produktach podtekstami informuje o swojej sytuacji, a składając rzekome zamówienie, wskazuje miejsce zamieszkania do interwencji służb. W ciągu pierwszej doby po pomoc zgłosiło się w ten sposób 40 osób. Jak bronić się przed oprawcą? Jednym z najbardziej szokujących fragmentów poradnika Rzecznika Praw Obywatelskich brzmi: , Jeśli nie masz możliwości ucieczki, schowaj się w rogu pokoju. Skul się, osłaniając rękoma twarz i głowę". W sześciu punktach przeczytać można, jak zadbać o swoje bezpieczeństwo w sy-tuaqi domowej agresji. Czytamy m.in., by dokładnie obserwować działania osoby stosującej przemoc, żeby wyprzedzająco zareagować na zagrożenie. Warto nauczyć dzieci adresu domowego i numeru alarmowego 112, wskazać im, gdzie zawsze znajduje się klucz od mieszkania i do kogo powinny pobiec w kryzysowej sytuacji. Dowiadujemy się, że dobrze jest wcześniej znaleźć sojuszników, rozmawiając na temat sytuacji w rodzinie np.: z zaufanym sąsiadem, przyjacielem czy koleżanką z pracy, w domu tymczasem znaleźć „bezpieczne miejsce", gdzie nie ma potencjalnie groźnych przedmiotów czy twardej posadzki. Instrukcja RPO za- doświadczających przemocy domowej v'; w epidemii koronawirusa wiera też listę przedmiotów, które powinniśmy zabrać w momencie ucieczki. To dokumenty, leki, telefon z ładowarką, pieniądze i karta płatnicza, numery telefonów, klucze, obdukcje lekarskie, bielizna, szczoteczka do zębów oraz możliwie maseczki ochronne, rękawiczki, płyn do dezynfekcji. Więcej przemocy w izolacji To, że każdy zrodzinymiał swoje zajęciawróżnych miejscach sprawiło, że niektórych naszych zachowań i cech nie zauważaliśmy. Co więcej, nasze problemy mogliśmy „przegadać" na zewnątrz, np.: z kolegami. -Zostając w domu każda rodzina musiała się skonfrontować z własnymi mechanizmami radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych. Frustracja może wywoływać zachowania agresywne lub takie, które w naszym odczuciu wcale zachowaniami agresywnymi nie mają być, ale są tak odbierane przez drugą osobę - podkreśla psycholog Magdalena Sękowska. Bywamy napięci, rozdrażnieni, mówimy podniesionym głosem. To może powodować, że nasze komunikaty, choć takie nie mają być, są odbierane jako zaczepne, krytykujące, podawane z poirytowaniem. W rodzinach, w których wcześniej nie było napięć, dochodzi doicheskalaqi. - Negatywne emocje między małżonkami później przenoszone są na dzieci. Bardzo szybko się rozprzestrzeniają np.: z małżonka na małżonka, potem z rodzica na dziecko, a później z dziecka na psa, kota czy pluszową zabawkę - obrazuje psycholog. Drugą kwestią jest to, że u osób, które miały problem z regulaqą emocji może pojawiać się nadużywanie alkoholu, środków psychoaktywnych. - Także oglądanie agresywnych filmów czy filmów porno może powodować specyficzny rodzaj pobudzenia, które najczęściej w sposób niekontrolowany jest później wyładowywane na innych- wyjaśnia Sękowska. Do tego w rodzinach, w których już wcześniej były problemy, ale były one „zamiatane pod dywan", wracają one ze zdwojoną siłą. Jak na nie reagować? Nie możemy wchodzić ani w rolę ofiary, ani w rolę tego, kto atakuje i wymienia jeszcze gorsze cechy drugiej osoby. -Stawiajmygranicę, mówiąc: „nie chcę w ten sposób z tobą rozmawiać, nie podoba mi się to, ale zależy mi na rozmowie z tobą, spróbujmy coś zmienić". Istotnie jest mówienie w kategoriach „my", a nie „ja", podkreślając, że chodzi o nasz związek - dodaje. Gdzie szukać pomocy? Wiele placówek społecznych jest zamkniętych, o pomoc w czasie obowiązkowej izolacji jest dużo trudniej prosić. - Telefony pomocowe w dużym stop-niu są wykorzystywane przez dzieci i młodzież. - Po pomoc można dzwonić na policję, straż miejską czy na inne służby. Najważniejsze jest, aby nie dać się mentalnie włożyć w rolę ofiary - mówi psycholog. - Poczucie winy, wstydu czy ochrony wizerunku rodziny skutecznie odciąga od szukania wsparcia. Ale gdy w rodzinie są dzieci,wręcz trzeba szukać pomocy, bo one są kompletnie zależne od nas. Paradoks jest taki, że często to dzieci szukają pomocy, a nie rodzice - mówi Magdalena Sękowska. Jeżeli słyszymy, że w sąsiedztwie dzieje się coś złego, warto dać sygnał, że o tym wiemy. -Jeżeli nie zareagujemy, to może skończyć się tragedią -zaznacza psycholog. Często jednak boimy się interweniować, dbając o swoje bezpieczeństwo, więc zgłaszamy sprawę służbom. - Gdy ofiara czuje, że nie jest sama, daje jej to siłę, aby przetrwać. Często jest tak, że osoba doświadczająca przemocy wcale nie chce się izolować, ze względu na poczucie miłości, przywiązania, przez wzgląd na dzieci, strach przed samotnością czy kwestie finansowe -wyjaśnia psycholog. Pomocne numery telefonów: • Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie NIEBIESKA LINIA tel. 80012 00 02, czynny całą dobę • Centrum Praw Kobiet Telefon interwencyjny tel. 600 070 717, czynny całą dobę • Pomoc prawna i psychologiczna tel. (22) 62135 37, czynny 10-16 • Fundacja Feminoteka tel. 888 88 33 88, pon- pt 8.00-20.00 • Niebieska linia IPZ tel. (22) 668 70 00, czynny codziennie 12-18 • Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę tel. 116111, czynny całą dobę. rodzinny druga strona Głos Dziennik Poirorza Sobota-niedziela, 25-26.04.2020 Gabriela Jelonek gabriela.jelonek@polskapress.pl NIE MILCZ, GDY DOSTRZEGASZ COŚ ZŁEGO Komentarz Tematem wydania, które trzymacie w dłoni, jest przemoc domowa. Muszę szczerze przyznać, że bardzo trudno było mi zaj ąć się tym problemem, a im dalej wchodziłam w tematykę, tym było ciężej. Przemoc domowa to coś, o czym każdy słyszał, ale nie każdy na nią zareagował. Powodów jest kilka - nie chcemy wtrącać się w czyjeś życie, uważamy, że to nie nasza sprawa, że bicie to metoda wychowawcza czy metoda perswazji. Spora część naszego społeczeństwa przyzwyczajona jest do tego i przyzwala na „klapsa", a w skrajnych przypadkach na „lanie" pasem, kablem czy rózgą, która przecież kulturowo wrosła w naszą świadomość, jako „kara", którą przynosi Święty Mikołaj niegrzecznym dzieciom. Bardzo często padają teksty: „dosta-wałem/am lanie i wyrosłem/am na ludzi". Element dyscyplinowania w postaci używania siły fizycznej nie jest więc w naszym kręgu kulturowym zaskakujący. Co szczególnie niepokoi. Poza tym przemoc często traktujemy tylko jako tę fizyczną. Zapominamy o innych jej rodzajach: przemocy słownej, psychicznej czy ekonomicznej. Wszystkie jej rodzaje pojawiają się w polskich domach. Co gorsza, na przemoc słowną jest przyzwolenie także przestrzeni publicznej, w internecie, często w pracy (sic!). Ktoś, kto ją stosuje, chce pokazać swoją wyższość, dominację, to, że ma przysłowiowe „jaja", choć w rzeczywistości w ten sposób „radzi sobie" ze swoimi kompleksami i nieporadnością. Jeżeli słyszysz więc, że w Twoim sąsiedztwie dzieje się coś złego - reaguj! Naszym społecznym obowiązkiem jest stawanie w obronie słabszych, czy to bitych w domach, czy atakowanych na ulicy lub nawet słownie w miejscu pracy. Nigdy nie wiadomo, czy ktoś z nas nie znajdzie się kiedyś w trudnej sytuaqi, wówczas też chcielibyśmy, aby ktoś wyciągnął do nas pomocną dłoń. I do tego gorąco Was zachęcam! Książka - poradnik z ogromną dawką humoru, w formie komisu. Idealna do studiowania dla młodych czytelników, jak i również do rodzinnych dyskusji po lekturze. Jak wskazuje sam tytuł, decyduj o sobie! Nauczymy dzieci granic, szacunku do siebie i otoczenia. Dzięki lekturze nabierzemy pewności siebie -i rodzice i nasze dzieciaki. - Może się okazać, że nasze granice ulegają zmianom, kaprysom, a czy tak powinno być? Jak rozpoznać swoje i innych potrzeby? Znając i słuchając siebie, ale też należy być uważnym na świat - zachęca ciocia Fika, czyli Małgorzata „Bycie rodzicem to jest jakiś niewiarygodny zaszczyt. Z żoną jesteśmy tak naprawdę świadkami ich pierwszych dni i lat". Tomasz Kot, aktor FILM W TELEWIZJI Dla wszystkich pań powraca na telewizyjne ekrany hit „Bridget Jones: W pogoni za rozumem". Film to ciąg dalszy opowieści o perypetiach niezwykle sympatycznej, ale posiadającej wielki talent do wpadania w tarapaty zakompleksionej trzydziestolatki mieszkającej w Londynie. Choć produkcji tej daleko do humoru pierwszej części, warto ją obejrzeć dla znakomitego tria Zellweger - Firth -Grant. Grana przez Renee Zellweger tytułowa bohaterka komedii znalazła wreszcie miłość. Może cieszyć się szczęściem boku przystojnego prawnika Marka Darcy'ego (Colin Firth). Rozmachu nabiera również jej kariera telewizyjna. Mimo to pełnej kompleksów dziewczyni "rudno uwierzyć w tak pomyślny obrót spraw i szczerość uczuć partnera. Kobieta nabiera jeszcze większych pode; ^eń co do lojalności Marka, Kiedy poznaje jego piękną asystentkę, Rebeccę (Jacinda Barrett). Na dodatek w trakcie rodzinnego spotkania mężczyzna oznajmia, że nie planuje ślubu. Zawiedziona Bridget ^odejmuje zdecydowane kroki i zrywa z ukochanym. Jones otrzymuje ciekawą propozycję zawodową. Ma poprowadzić nowy program. Szkopuł w tym, że współprowadzącym jest jej były kochanek, czarujący kobieciarz Daniel Cleaver (Hugh Grant). Film można oglądać w sobotę o godz. 20.00 w TVN. (GJ) Dziecko musi potrafić mówić nie. Wiedzieć, kiedy ktoś przekracza granicę. Rozróżniać dobro od zła. Zgadzać się albo i nie! \ Narożna, absolwentka Polskiej Akademii Księgarstwa, człon-kini zarządu PS IBBY. wjU l „Zgadzam się albo i nie! f| 11 f Jak szanować granice - swoje i cudze", autorstwa Briana Rachel, wydawnictwa Debit, to dobra książka dla dorosłych i dla dzieci. Powstała też animacja dla najmłodszych, przedstawiająca zasady asertywności. Obrazuje kiedy możemy coś zrobić, a kiedy nie. Uświadamia dziecku, że nie wszystko jest dozwolone i każdy ma swoje granice. Nie musimy lubić tych samych rzeczy, a to, że jedni lubią się przytulać na przywitanie nie znaczy, że inni to tolerują. To poradnik dla rodziców, którzy nie wiedzą jak nauczyć dziecko odmawiać. Tłumaczy miedzy innymi: jakie są sposoby na utrzymywanie relaqi z innymi, dlaczego warto ufać własnemu instynktowi, co to jest nietykalność cielesna. Daje dobre rady jak pomóc znajomym w trudnych chwilach. Warto zapamiętać i powtarzać od najmłodszych lat swoim pociechom: „Wyobraź sobie, że jesteś władcą własnego państwa, które zamieszkujesz tylko TY". No i oczywiście rozmawiajmy z dziećmi! (kj) Jeżeli polubiliście przygody niesfornego bernardyna, w weekend możecie zobaczyć kontynuację kultowego filmu familijnego „Beethoven 2". W filmie sympatyczny pies nadal mieszka z rodziną Newtonów. Zarówno Alice (Bonnie Hunt), jak i George (Charles Grodin) nie wyobrażają już sobie życia bez swojego pupila. Bardzo przywiązana jest do Beethovena także trójka dzieci małżonków. Pewnego dnia tytułowy bohater filmu "Beethoven 2" zakochuje się w pięknej suczce tej samej rasy - Missy. Na drodze do szczęścia psiej pary staje jednak chciwa i bezwzględna właścicielka suczki, Regina (Debi Mazar), dla której Missy jest tylko kartą przetargową podczas sprawy rozwodowej. Tymczasem dzieci Newtonów, zaniepokojone dziwnym zachowaniem pupila, śledzą go. Okazuje się, że Beethoven i Missy mają potomstwo. Gdy o pieskach dowiaduje się Regina, zamierza je sprzedać. Beetho-ven i rodzeństwo Newtonów muszą wkroczyć do akcji. Czy Missy, Beethovenowi i ich szczeniętom dane będzie cieszyć się szczęściem rodzinnym? Czy okrutna Regina dostanie za swoje? Zdjęcia do filmu kręcono w Parku Narodowym Glacier w stanie Montana (USA). W czasie kręcenia filmu wykorzystano ponad 100 szczeniąt. Film można zobaczyć w sobotę o godz. 15.20 w telewizji TVN, Koniecznie zobaczcie tę ciepłą, rodzinną komedię! (GJ) TECHNOLOGIE Wiosna w pełni, rozpoczyna się sezon na grilla Grillować możemy nie wychodząc z domu. Jakie urządzenie wybrać? Gdyby nie pandemia korona-wirusa, kolejny sezon na grillowanie powoli właśnie by się zaczynał. Amerykańska tradycja przyszła do nas stosunkowo późno, bo w latach 80. minionego wieku, jednak to wystarczyło, by grillowanie stało się w Polsce stałym elementem „wiosennego krajobrazu" - szczególnie podczas majówki. Wprawdzie niektóre ograniczenia związanie z epidemią powoli są znoszone, jednak wciąż trudno wyobrazić sobie grillowanie - na przykład nad rzeką. Z drugiej strony nie każdy ma dom z ogrodem. Na szczęście dla tych, którzy przyzwyczaili się już do wiosennych potraw z grilla, jest proste rozwiązanie. To rzecz jasna domowy grill elektryczny. Pytanie tylko, jaki grill wybrać, aby posłużył nam długo? Na rynku dostępne są różne rodzaje tych urządzeń. Są najprostsze grille elektryczne -z grzałką i rusztem, są grille z teflonową płytą, a także uniwersalne grille z pokrywą. Urządzenia te różnią się rozmiarem, mocą i oczywiście ceną. Jednym z najważniej- szych parametrów elektrycznego grilla jest jego moc. Im jest większa - tym szybciej nagrzewa się urządzenie i jest gotowe do pracy. Większa moc to także wyższe temperatury. Dlatego właśnie lepiej przy zakupie wybrać grill o mocy od 2000 W. Taką moc ma na przykład Tefal GC3050, grill kosztujący ponad 300 zł. To zamykane urządzenie posiada regulację temperatury i dwie płyty do grillowania. Taką samą mocą, 2000 W, dysponuje grill DeLonghi CGH 1020, który jednak kosztuje już niemal 700 zł. To jednak wszechstronne urządzenie z sześcioma programami pracy (opiekanie i panini, otwarte grillowanie, otwarte smażenie, grillowanie na jednej płycie, smażenie na jednej płycie oraz zapiekanie). Jest system kontroli temperatury i spora powierzchnia grzewcza (są też dwa zestawy płyt do wyboru -grillowe i płaskie), a proces grillowania kontrolować można nie tylko spoglądając na wyświetlacz LCD, ale także korzystając z dedykowanej, mobilnej aplikacji. (lis) Głos Dziennik Pomorza „„ , /\«| Sobota-niedziela, 25-26.04.2020 lOllZintiy JAK EFEKTYWNIE PRACOWAĆ Z DOMU? Hałasujące dzieci utrudniają koncentrację rodzicom, którzy Regularne ćwiczenia w domu pozwolą na oderwanie się Ubranie się w domu tak samo. jakbyśmy szli do pracy, może pracują z domu. Warto więc wspólnie ustalić zasady od pracy i zachowanie równowagi fizycznej i psychicznej pomóc w koncentracji. Wiele osób wybiera ubiór półformalny Gabriela Jelonek gabriela.jelonek@poiskapress.pl la jednych to luksus, oszczędność czasu i zbawienie przed staniem w korkach i czekaniem na spóźniającą się komunikację miejską. Praca z domu często oznacza też możliwość dłuższego spania -w końcu nie trzeba nigdzie biec, bo biuro, a może bardziej biurko, jest tuż obok. Innych przybija brak możliwości bezpośredniego kontaktu ze znajomymi z pracy. Niezależnie od tego, w której grupie jesteście, możecie sprawić, aby praca z domu szła sprawnie i szybko. Oto kilka praktycznych porad, jak nie zwariować na home office i pracować efektywnie. Zadbaj o stabilne połączenie z internetem, a także o alternatywną możliwość połączenia się z siecią, np.: poprzez telefon komórkowy. Niektórzy operatorzy oferują specjalne pakiety dodatkowego internetu. Pamiętaj: połączenie z internetem to w większości przypadków podstawa pracy zdalnej! Do prawidłowego wykonywania zadań służbowych często niezbędny jest odpowiedni sprzęt, a także łącze internetowe/router tylko służbowych, ale i tego, cochcesz zrobić w domu po pracy. Starając się je realizować być może nie będziesz przesiadywać przed komputerem. Praca w domowym zaciszu dla jednych jest luksusem, a swoboda sprzyja jeszcze większej kreatywności i np.: możliwości wykonywania zadań w ogrodzie. Dla innych to utrapienie, a zamknięcie w czterech ścianach bywa dobijające i zgodnie z Kodeksem pracy wszelkie niezbędne do pracy sprzęty zapewnia pracodawca. Możecie jednak w odrębnej umowie uzgodnić z pracodawcą, że będziesz wykorzystywał własny komputer i połączenie z interntem w zamian za ekwiwalent pieniężny. Nie siadaj przed komputerem w piżamie albo szlafroku. Pewna rutyna związana ze wstaniem i przygotowaniem się do pracy da Ci poczucie rytmu i ułatwi skupienie. Poza tym będziesz gotowy/goto- wa na wideokonferencje z kolegami z pracy czy klientami. Wyznacz w swoim domu kąt, który będzie pełnił funkcję twojego małego biura. Zadbaj o to, abyś pracował w wygodnej pozycji, na odpowiednim krześle, z odpowiednim oświetleniem. Jeśli nie masz oddzielnego pokoju, wyznacz sobie miejsce „biurowe" -może to być np.: stół. Podczas pracy zdalnej wideorozmowy zastąpią spotkania i zebrania w pracy. Dlatego dobrze się do nich przygotuj pod kątem technicznym - sprawdź, czy masz działający zestaw słuchawkowy i czy twoja kamerka internetowa jest sprawna. Pracując w domu musisz wyznaczyć pewne reguły. Powiedz domownikom, że pracujesz, dlatego nie powinni ci przeszkadzać. Wyjaśnij, że jeśli masz na uszach słuchawki lub drzwi od pokoju są zam- knięte - najprawdopodobniej uczestniczysz w spotkaniu, więc nie powinni zawracać ci głowy. Wyznacz też godziny, w których pracujesz - wówczas łatwiej będzie zrozumieć, kiedy jesteś w pracy, a kiedy możesz spędzać czas z domownikami. Z czasem zarówno oni, jak i ty przywykniecie. Wykreślanie zadań z listy pozwoli Ci na dobre zorganizowanie pracy. Rób listy z zadaniami codziennie i staraj się je w pełni realizować. Dobrze jest zrobić listy zadań nie Nie wstawiaj prania, nie włączaj telewizora jeśli nie musisz, wyłącz media społecznościowe w godzinach pracy. Wszystko to skutecznie odciąga nas od zadań - a ograniczenie kontaktu z „przeszkadzaczami" umożliwi lepsze skupienie się. To co domowe zostaw sobie do zrobienia po godzinach pracy - pilnuj ram czasowych, aby zachować równowagę. Dzięki temu nie będziesz ciągle w pracy, albo odwrotnie - ciągle w domu, zamiast w pracy. Nic tak dobrze nie wpływa na koncentrację jak zmęczenie fizyczne, po wysiłku psychicznym. Praca z domu często wiąże się z wydłużonymi godzinami pełnienia obowiązków - firmy często korzystają z tego, że pracownik „jest zawsze przy komputerze" - ale nie możesz zapominać o sobie. W sieci dostępnych jest mnóstwo treningów online. Nawet godzina jogi może być zbawienna dla naszego kręgosłupa, samopoczucia i w efekcie koncentracji. 04 rodzinny Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 25-26.04.2020 Tomasz Kot ma stuprocentowe zaufanie jedynie do żony TOMASZ KOT Polski aktor kinowy, telewizyjny i teatralny. Urodził się w 1977 roku w Legnicy. Ukończył tamtejsze I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki. 17 listopada 1996 zadebiutował na scenie Teatru Dramatycznego w Legnicy w sztuce „Panna Tutli-Putli". W 2001 roku ukończył PWST w Krakowie. Po studiach pracował w Teatrze Bagatela i próbował zaistnieć w telewizji i w kinie. Na dużym ekranie zadebiutował rolą Ryśka Riedla z Dżemu w filmie „Skazany na bluesa". Popularność przyniosły mu występy w sitcomie „Niania". Potem dał się poznać jako aktor komediowy, występując w takich filmach, jak „Lejdis", „Ciacho" i „Randka w ciemno". Zagrał młodego Hansa Klossa w obrazie Patryka Vegi „Hans Kloss. Stawka większa niż śmierć". Wielkie uznanie przyniosły mu role w „Bogach" i „Zimnej wojnie". W 2006 roku ożenił się z Agnieszką Olczyk. Mają dwoje dzieci - córkę Blankę (ur. 2007) i syna Leona (ur. 2010). Paweł GzyI iędzynarodo-wy sukces „Zimnej wojny" sprawił, że ostatnie miesiące są dla niego pełne pracy. I to, co najciekawsze - poza granicami kraju. Głośno było o tym, że nie dostał roli w nowym Bondzie, ale zamiast tego zagrał w serialu BBC „The World On Fire" oraz w filmie biograficznym „Nikola" i thrillerze „Waming". Nie bierze oczywiście wszystkiego: odrzucił rolę pedofila i rosyjskiego szpiega. Bo choć został zasypany ofertami, to nie chce całkowicie zrezygnować z czasu dla najbliższych. - Wymyśliłem sobie system, że jak pracuję trzy miesiące, a wtedy przecież zawsze mogę liczyć na wsparcie mojej żony, to następne trzy spędzam wdomu. Bycie aktywnym ojcem, spędzanie czasu z dziećmi, zawożenie ich do i ze szkoły, to wszystko działa na mnie także bardzo terapeutycznie i jest wielką frajdą. Zdając sobie sprawę, że nie każdy może sobie na coś takiego ekonomicznie pozwolić, tym bardziej zanurzony jestem w pewnego rodzaju wdzięczności - mówi w Onecie. * Urodził się i wychował w Legnicy. Ma brata i dwie siostry. W jego rodzinie najważniejszy był sport - bo ojciec aczył wuefu w lokalnej szkole. Tymczasem młody Tomek rósł zaskakująco szybko, bo aż dwa-laście centymetrów na rok nabawił się krzywicy. Ojciec szybko zwrócił na to uwagę zaciągnął go na zajęcia z gim-lastyki korekcyjnej do liceum, n którym prowadził lekcje. olskapress.pi ^-iedawno na por-T taluspołeczno-I I ściowym wpadło ^1 mi w oko pytanie: JL ii Czy gdyby rząd nakazał wam zdjąć majtki i chodzić z gołą d...ą, to też byście się do tego zastosowali? Chodziło o zakaz wchodzenia do lasów, który już zniesiono. Na szczęście, bo chyba każdy rozsądny człek stwierdzi, że spacery wśród drzew nie dość, że służą zdrowiu, to jeszcze mniej zagrażają zakażeniem niż na przykład zakupy. Nie bylibyśmy sobą, Polakami, gdybyśmy nie kontestowali wszystkiego, co rząd zaleci. Chyba dobrze, że głównie robimy to jednak na Facebooku, a nie w życiu, bo niektóre zakazy/nakazy wydają się rozsądne w świetle epidemii i nie byłoby fajnie, gdybyśmy je gremialnie lekceważyli . Jednym z takich nakazów jest zakrywanie nosa i ust. Obserwowałem tutaj kuriozalną, ale jakże dla nas typową zmianę podejścia. Kiedy noszenie maseczek nakazał rząd Czech, przez media przelały się opinie chwalące go za to i krytykujące polski rząd, iż tego nie robi. Padały na korzyść maseczek także przykłady z innych krajów, głównie Korei Południowej, która świetnie sobie radzi z tym niewidocznym gołym okiem, ale zjadliwym bydlakiem. Jednak kiedy maseczki nakazano w Polsce, na rząd spadła lawina krytyki, że to bezsens. Często grzmieli ci sami ludzie, którzy chwalili Czechy. Ech, bez wódki tego nie razbieriosz, jak mówią nasi sąsiedzi. Na zdrowie! Na kanale National Geographic Wild W świecie drapieżnych zwierząt zabijanie jest codziennością W świecie zwierząt zabijanie i unikanie bycia zabitym są codziennością. Ku końcowi zmierza Drapieżny Miesiąc na National Geographic Wild. Co zobaczymy na koniec serii? „Oko w oko z ludojadem" - premiera w niedzielę, 26 kwietnia, o godz. 14. Program ukazuje rekiny z niebywałej perspektywy. Widzowie zobaczą nagrania osób, które weszły do wody z kamerą i stanęły oko w oko z najgroźniejszym z morskich zabójców. Jak kończą się takie spotkania? Nie zawsze śmiercią, ponieważ rekiny nie gustują w ludzkim mięsie. „Taktyka drapieżnika" -premiera w niedzielę, 26 kwietnia, o godz. 17. W tym programie widzowie poznają nąjlepiej uzbrojone i najniebezpieczniejsze zwierzęta oraz ich zabójczy arsenał. Kły i pazury to nie jedyna broń obecna w świecie zwierząt. (mara) KSIĄŻKI Paletowi ryby timo parvela. pasipitkanen y Patewraz z ojcem udają się na wyprawę wędkarską do Norwegii, ale na miejscu nie wszystko idzie zgodnie z planem... Bohater musi dać sobie radę z dziwnymi rybami, potężnymi falami i sytuacjami, które zapierają dech w piersiach. To historia wielce nieprawdopodobna, a jednak całkiem możliwa... Pojawiają się w niej: bardzo fajna dziewczyna, morski potwór i przerażająca kapitanka Hahab - królowa piratów, zagłada morskich stworzeń i postrach dzieci. Wcale nie wiadomo, czy wyjdą cało z tej historii... Książka nagrodzona w 2017 roku Runeberg Junior Prize. Tyle od wydawcy. Dodam od siebie, że cała seria z małym Pate w roli głównej powinna królować na półkach w dziecięcych pokojach. Dlatego, że mali czytelnicy znajdą w literackiej postaci bratnią duszę, a jego przygody będą im zapierać dech w piersiach. I ubawią do łez. Inteligencja, absurdalny humor, krótkie teksty - to wielkie zalety w przypadku dziecięcego czytelnika. Tak samo jak szata graficzna: gruby papier, duża czcionka i cała masa ilustracji, których autorką jest Pasi Pitkanen. Książkę wydało wydawnictwo Widnokrąg. (mara) Jak wspiera ^zwój przedszkolaka monika sobkowi ak . ~ i Zabawa to : natliralna 1 naiuraina ^ ^ forma dzia- łania, dzięki SP której p n przedszkolaki uczą się, poznają świat, radzą sobie z trudnościami i odkrywają swoje zainteresowania - przekonuje Monika Sobkowiak - autorka błoga Pani Monia, inspirującego nauczycieli w ich codziennej pracy. W swoim poradniku prezentuje zabawy i aktywności, które pozwolą wszechstronnie i harmonijnie wspierać przedszkolaki we wszystkich obszarach rozwoju: poznawczym, spo-łeczno-emocjonalnym i psychomotorycznym. Zachęca do kształtowania u dzieci kompetencji przyszłości, takich jak: umiejętność analitycznego myślenia, kreatywność, znajomość podstaw programowania, zdolność do komunikowania się w prosty i bezpośredni sposób czy inteligencja emocjonalna. Pokazuje, jak ogromne znaczenie dla kształtowania pewności siebie i poczucia sprawczości ma rozwój pasji i próbowanie swoich sił w różnorodnych działaniach, np. komponowaniu własnych piosenek, programowaniu czy układaniu tanecznej choreografii. Poradnik wydało wydawnictwo Samo Sedno, a to gwarancja, że jest praktyczny i zrozumiały, (mara) Niegrzeczne jacek hołub Podtytuł: „Historie dzieci zADHD, au- /i H tyzmem Ji - - Wft. j zespołem Aspergera. Kim są bohaterowie? To mała Martą, którą chciał się zająć ksiądz egzorcysta. Albo Piotruś, na którego rodziców sąsiedzi nasyłają policję i pomoc społeczną. Także Mateusz, którego matka słyszy, że powinna go oddać do ośrodka. Są też: Aleś rozładowujący energię wyścigami na rowerze, Tamara, która ma ADHD i świadectwa z czerwonym paskiem, nastoletni Kacper z zespołem Aspergera gnębiony w szkole. - Ta książka nie jest źródłem wiedzy na temat ADHD i spektrum autyzmu - zaznacza Jacek Hołub. - Nie zajmuję się w niej poszukiwaniem ich przyczyn, nie wskazuję najlepszych metod wychowawczych i terapii. To opowieść o dzieciach, ich rodzinach oraz o tym, jak z innością radzą sobie społeczeństwo, szkoła i instytucje. Dzieci, których niepełnosprawności nie widać, ale zachowują się „niegrzecznie", dziwnie, budzą w otoczeniu strach i agresję. Warto więc poznać ich świat od strony tych, którzy je znają. Poznać, zrozumieć i być wyrozumiałym. Wydawnictwo Czarne - polecam, (mara) Dieta okienkowa justyna mizera Wiele osób marzy o szczupłej i zgrabnej sylwetce. Jednak nie wszystkie sposoby na odchudzanie są dobre dla naszego zdrowia. W jaki sposób mądrze i zdrowo pozbyć się zbędnych kilogramów? Jak pisze wydawca (wydawnictwo Zwierciadło) „Dieta okienkowa" autorstwa Justyny Mizery to książka, w której znajdziemy pełne spektrum informacji na temat postu przerywanego - metody, która zapewnia zdobycie i utrzymanie odpowiedniej wagi. Autorka szczegółowo opisała kwestie związane z przyczynami otyłości, a także z metabolizmem. Dowiemy się, w jaki sposób post p zerywany wpływa na fizjologię człowieka oraz poprawia parametry zdrowotne. W książce znajdują się przykładowe zestawy żywieniowe dla różnych typów diet okienkowych, a także 90 autorskich przepisów na zdrowe i smaczne dania (w tym tak modne lunchboksy). Książka na czasie. Dlaczego? Ponoć, siedząc w domu, mocno teraz przybieramy na wadze. A nie zrzucimy zbędnych kilogramów w klubach fitness, bo są zamknięte. Może więc, żeby epidemia nas nie utuczyła, skorzystać z tej książki, (mara) Ta izolacja nie jest w naturze nastolatków Nie denerwuj się, jak twoje dziecko niemal cały dzień „wisi" na telefonie. Ten kontakt z rówieśnikami dla nastolatków jest szalenie ważny Wychowalne Bogna Skarał bogna.skarul@polskapress.pl Jak długo młodzi ludzie mogą spokojnie spędzać czas w izolacji? To nie jest w ich naturze. Ale nie mają wyjścia. Muszą siedzieć w domu. Może będzie z tego też coś dobrego. W yobraź sobie, że Kaśka już chce jak najszybciej iść do szkoły -zwierzyła mi się moja przyjaciółka, matka 15-letniej Kaśki. - Mam być szczera, to jestem trochę w szoku. - Dlaczego cię to dziwi? -spytałam sama bardzo zdzi- wiona, bo wydawało mi się, że ta moja przyjaciółka też trochę tęskni na przykład za pracą. - Wiesz, bo ona raczej nie lubiła chodzić do szkoły - odparła mama nastolatki. - Nie lubiła odrabiania lekcji, czyta- nia tych wszystkich lektur, rozwiązywania zadań. A teraz raptownie nie może usiedzieć w domu i chce jak najszybciej wrócić do szkoły. - Bo ona raczej nie tęskni źa tym odrabianiem lekcji, a za koleżankami i kolegami -stwierdziłam. - Ten kontakt za pomocą telefonu z rówieśnikami już jej nie wystarcza. To chyba normalne, że młodzi ludzie chcą się razem śmiać, razem przeżywać. To jest im szalenie potrzebne w tym wieku. - Ale nie mogą teraz tego robić - zasmuciła się mama Kaśki. - Popatrz na to z innej strony - zaproponowałam. - Czyli? - spytała, wyraźnie zaciekawiona. - Jak już będą mogli wrócić do szkoły, jak już ci młodzi ludzie będą mogli się spotykać, to zobaczysz, że nie będziesz miała kłopotu rano ze wstawaniem Kaśki z łóżka. Ona pewnie godzinę wcześniej już będzie gotowa do wymarszu do szkoły. - Nie wierzę! - niemal wrzasnęła mi do słuchawki moja przyjaciółka. - Sama się przekonasz -odparłam. - Doceni tym samym szkołę. Zupełnie inaczej będzie te wszystkie szkolne obowiązki odbierała. Może zacznie sie więcej i intensywniej uczyć? - Ale nie tak od razu -przestrzegłam. - Najpierw będzie się musiała nacieszyć kontaktami z rówieśnikami. 08 rodzinny krzyżówka Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 25-26.04.2020 „Nie bądźmy obojętni! Reagujmy na to, co dzieje się za ścianą. Nie zostawiajmy krzywdzonych dzieci i kobiet samym sobie. Osoby, które doświadczają przemocy domowej często boją się prosić o pomoc". Anna Lewandowska, sportowiec, trenerka Krzyżówka panoramiczna basowy instrument zabawka na sznurku na szczycie wulkanu mała dźwignia ręczna Krakowska w Lublinie mosiądz lubi brąz kuzyn karpia r" podpora mostu r~ rywalizowała z Atenami r~ ludowy zwyczaj witania wiosny r~ jasnosc lek na chore gardło afrykański kraj c Roald Amundsen kłuta doświadczony marynarz gruba stora piosenkarz słonawe ciasteczka uczv _ 4 4 4 ; ; 4 4 4 słowik lub kruk - 4 lęzyka obcego na uczelni - 4 4 u palma brazylijska -*• ozdobny krzew parkowy - 24 uprawiana przez rolnika - dawniej wysłużony żołnierz tkanina na szaty liturgiczne - z łokciem ekskomunika komunał składnik paliw r ortodontyczny twórca - 4 dawny władca Rosji rodzaj kobiecej frzyzury - 4 kryjówka borsuka - 4 sport walki podpora działa 14 4 obrus kuchenny kolano hydrauliczne 29 stalaktyt w jaskini - 4 dawniej mrok, ciemność ciąg strzałów z karabinu maszynowego smar maszynowy obracają się w aucie 2 miasto w Rosji 19 i i sportowa ekipa Budzisz •Krzyżanowska, aktorka małżonek po rozstaniu płynny metaf 30 roślina na koszyki 4 4 twórca Bonda głaz narzutowy u 4 certyfikat jakości tatarak - ł - i 4 od krasuli na pięciolinii —► 7 na datki Kobu-szewski 1 4 na czapce wojaka stan w USA 16 27 odprowadza wodę z dachu - 8 4 przyrząd gimnastyczny stawka w grze hazardowej u 23 kąpielisko na Helu 13 4 nabożeństwo cieplica 25 koniec długiej wędrówki model Fiata przyjęcie w konsulacie rzut _ 4 4 cieszy piłkarskiego kibica prosty, instrument fusy - afrykański bęben - 4 umiar w zachowaniu - 4 -* 26 u l ... Brzozowski, piosenkarz - stożkowaty wafef na lody przystanek karawany 20 włoski ród książęcy ważny element auta - 4 metalowy drąg klucz samolotów część meczu tenisowego r~ dźwięk chętka, apetyt na smakołyki cyngiel w pistolecie 4 4 majak, przywidzenie ślepa uliczka ptasie pióro ł 4 młodzieńcze grzbiet w Tatrach lek na przeziębienie - 22 4 rodzaj skrzyżowania u 4 4 „gazowe" miasto w Belgii stolica kraju fioraów i t dawne sesje sądowe miasto Beet-hovena serbski złoty - 4 dawniej o pasożycie - 12 4 Mona ... w Luwrze łuski ziaren część kościoła i 17 i Wenta lub Borusewicz dziecięca malowanka ser sojowy deszy-frator rzadkie imię kobiece odwołuje się oa wyroku - 15 4 4 obwódka wokół czapki oficera - u i 4 21 okrywa szyję oczodół —*■ 4 wierzba jak diabeł uchwyt ślusarski - Kia..., auto sateli-tarna na balkonie próg rzeczny Ursus lub Zetor Wojciech Modest restaurator jeden ze zmysłów -+• 18 4 rasa królika _ i odmiana lęgowisko misia 4 6 1 l bita droga u boku Stasia U 1 1 grecka matka bogów nie zna smaku soli jamnik _ l 28 oprawa obrazu r 4 niezwykłe zdarzenie dobry gust odcinek drogi do przebycia rzymski bożek miłości - kwiat na klombie - i i bla-chowy łącznik i turecki oficer opiekacz do grzanek 1 \ l do wykonania topiony 11 10 ofiara Balladyny - 9 \ na ziemniaki - koniec maratonu - 3 U czołg z pierwszej wojny światowej - 3riiżyna" - owoc krojony na plastry - boisko dla Rafaela Nadała - nie zdobi człowieka (w przysłowiu) - kosmita z serialu - narzuta na tapczan - 5 1 2 3.4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Litery z pól ponumerowanych od 1 do 30 utworzą rozwiązanie - myśl Josepha Conrada. ■p$oivzyroa V»c£yd arva 3iN3idH3io :3invzVimzou Litery z pól ponumerowanych od 1 do 30 utworzą rozwiązanie - myśl Josepha Conrada. ■p$oivzyroa V»c£yd arva 3iN3idH3io :3invzVimzou