3,00 W TYM 8%YAT Nr ISSN 0137-9526 9 770 137 Nr indeksu 348-570 42 952060 im <+ Sportowy weekend w regionie - str. 12 DZIENNIK POMORZA Sobota-niedziela 19-20 października 2019 Ustka. 34-letni kłusownik troci wędrownej zatrzymany przez policjantów STRONA 3 mmm Uwaga kierowcy! Korytarz życia i jazda na suwak wpisane do Kodeksu drogowego STRONA 5 31 Dawid Ogrodnik płaci za sukces zawodowy terapią u psychologa strona 14 m - . wję > - % i Temat dnia Syndrom opuszczonego gniazda - gdy dorosłe dzieci idą z domu strona 6 4 S#fe -SKBE M . 5% - i- IM SI V i specjalistyczny gabinet protezowania słuchu o ©©[^ECCT©^ o Rok założenia 1989 APARATY SŁUCHOWE Wysoka jakość światowego producenta Słupsk, PL. DĄBROWSKIEGO 6 codz. w godz. 8.00-16.00 Informacja tel. 59 840 24 35 OFERUJEMY: - profesjonalną obsługę - bezpłatne przymiarki aparatów - bezpłatne badania słuchu - serwis - PROMOCJA baterie na cały rok - najtańsze baterie / 12 zł UBEZPIECZENI - ZNIŻKA nfz REKLAMA SKUP BYDŁA RZEZNEG0 TRANSPORT KONKURENCYJNE CENY PŁATNE GOTÓWKĄ LUB PRZELEWEM PRZY ODBIORZE SKUP 943070ótflR 1 s^,EtfZ EDK5Bfl3MMł liWilMWjUAfcJ hodowli RozliczenieTna PARTNER If 009372547 9770137952060 02 Druga strona Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Pogoda w regionie 15°C irc Ciśnienie 1011 hPa Wiatr SSWIlkm/h Uwaga zachmurzenie duże Niedziela 16°C io°c Poniedziałek 18°C io°c Wtorek 12°C 7°c £b <£b £b Jwaga: zachmurzenie duże Spotkanie o tym, jak dobrze rozmawiać w rodzinie Ojciec PiotrWłodyga, benedyktyn ze Starego Krakowa, biblista i trener komunikacji, będzie gościem spotkania poświęconego tematyce rodzinnej. Będzie mówił o tym, jak rozmawiać w rodzinie. Na spotkanie zapraszają: Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana i Parafia pw. św. Józefa Oblubieńca NMP. Odbędzie się n poniedziałek (21 października) ogodz.17 w Domu Św. Rodziny orzy Sanktuarium św. Józefa Obi. NIMPwSłupsku przy ul. Szczecińskiej 38. (maz) Jubileusz Koła Pierwszych Słupszczan wratuszu W poniedziałek (21 października) o godz. 14 odbędzie się jubileusz 50-lecia Koła Pierwszych Słupszczan. Spotkanie jubileuszowe, które organizują władze miejskie, odbędzie się w sali 211 ratusza miejskiego, (maz) Konferencja podsumowująca rewitalizację 24-25 października wSłupsku odbędzie się konferencja podsumowująca projekt „Opracowanie modelu rewitalizacji społecznej, gospodarczej, przestrzennej i środowiskowej obszarów miejskich na przykładzie Miasta Słupska". Pierwszy dzień konferencji odbędzie się wsali 211 słupskiego ratusza, drugi w Białym Spichlerzu. Uczestnicy konferencji będą mogli zapoznać się z tym, co zrobiono w ramach projektu oraz spotkaćsięz realizatorami, a pod-czas spacerów studyjnych zobaczyć efekty tego procesu. Udział w konferencji jest bezpłatny. Rejestracja odbywa się poprzez link na stronie www.evenea.pl; szczegółowe informacje pojawią się też na stronie www.slupsk.pl w zakładce Rewitalizacja. Termin nadsyłania zgłoszeń mija 21 października. Na godz 15.30 pierwszego dnia konferencji zaplanowano spacer po obszarze objętym projektem rewitalizacyjnym. (maz) Wyrazy szczerego i głębokiego współczucia Panu Jerzemu Caparowi z powodu śmierci Ojca składają Zarząd, Związki Zawodowe i Pracownicy ENGIE EC Słupsk Spółka z o.o. Głos Pomorza NEKROLOGI mm—— „Umarłych wieczność dotąd trwa Dokąd pamięcią im się płaci Chwiejna waluta. Nie ma dnia By ktoś wieczności swej nie stracił" Zamieść nekrolog, kondolencje lub wspomnienia o najbliższych, którzy odeszli, w Głosie Pomorza i bezterminowo na stronie www.nekrologi.net V'- V , ?rrrrm rW ^ .. Zbigniew Marecki • ■ : Hr - 19 października i Zawarto polsko-krzyżacki II pokój toruński na mocy którego Pomorze Gdańskie wraz z Warmią pozostały przy Polsce i utworzyły Prusy Królewskie. W warszawskiej kolegiacie św. Jana odbyła się koronacja na królową Polski Elżbiety Habsburżanki, żony Michała Korybuta Wiśniowieckiego. mm Lwowski okręgowy kurator szkolny Stanisław Sobiński został zamordowany przez ukraińskich nacjonalistów. Rozpoczęło się VIII Plenum KC PZPR na którego obrady bez uprzedzenia przybyła delegacja radziecka na czele z Nikitą Chruszczowem. W kierunku Warszawy zaczęły się przesuwać stacjonujące w Polsce oddziały Armii Radzieckiej. Premiera komedii filmowej Rejs w reżyserii Marka Piwowskiego. mmmm li Wnioski mieszkaniowe bedąprzylrnować od 21 pazdziemika. W czwartek w „Głosie Pomorza" napisałem tekst pt. „Blok dopiero budują, ale szukają najemców", w którym poinformowałem o przygotowaniach słupskiego ratusza do naboru najemców do nowego budynku przy ul. Dhj-giej. Do tekstu wkradłsię błąd. Napisałem, że wnioski będą przyjmowane do 21 października, a tymczasem będą przyjmowane od 21 października do 30 listopada. Szczegóły: wydział zarządzania nieruchomościami, tel. 59 848 83 55. (maz) USD 3.8493+) EUR CHF 3,8941 GBP 4,9560) (+) wzrost ceny w stosunku do notowania poprzedniego spadek cen wstosunku do notowania poprzedniego Pogoda jesienna, czas pomyśleć o wymianę opon na zimowe Kinga Siwiec kinga.siwiec@polskapress.pl O pogodzie na nadchodzące dni rozmawiamy z Krzysztofem Ściborem z Biura Prognoz Pogody Calvus. Początek tygodnia był piękny. Czy mamy szansę na więcej takich dni? Na razie nie, chociaż nie będzie bardzo zimno. Możemy się spodziewać raczej typowo jesiennej pogody. Jeszcze w sobotę do południa powinno być pogodnie, później możliwe będą opady deszczu. Także w nocy z soboty na niedzielę popada, okresami dość mocno. W niedzielę nie powinno padać, a temperatura wyniesie 16-18 stopni. Podob- nie będzie w poniedziałek. Od wtorku zacznie do nas napływać suche kontynentalne powietrze ze wchodu. Do końca tygodnia powinno być pogodnie i sucho. Noce będą jednak chłodne (4-5 stopni), a ranki mgliste. Kierowcy powinni liczyć się z trudnymi warunkami na drodze i ograniczoną widocznością. Następny tydzień będzie pogodny, ale chłodny. Pogoda spadnie poniżej 10 stopni w ciągu dnia, w nocy będą możliwe przymrozki. Osoby, które na 1 listopada planują wyjazdy, powinny pomyśleć o wymianie opon na zimowe. ©® „Impresje Terezy" to tytuł wystawy fotograficznej, na którą składa się 30 fotografii autorstwa Terezy Gaiduchok, fotograf ki z Ukrainy, od kilku lat również słupszczanki. Fotgorafie przedstawiają życie mieszkańców Ukrainy i Polski. Ekspozycję można oglądać w OT Rondo. Nauczyciel, co do pracy chodzi z uśmiechem Magdalena Olechnowicz magdalena.olechnowia@polskapress.pl Andrzej Szczygielski, nauczyciel z Zespołu Szkół „Elektryk" im. Noblistów Polskich w Słupsku, otrzymał specjalną nagrodę ministra edukacji narodowej. Andrzej Szczygielski to człowiek o wszechstronnej wiedzy. W „Elektryku" uczy historii, wiedzy o społeczeństwie, prowadząc burzliwe dyskusje na temat obecnej sytuacji w kraju, ale także wiedzy o kulturze i plastyki. Jego praca nie kończy się wraz ze szkolnym dzwonkiem. Wiele czasu poświęca na spotkania z uczniami po lekcjach, angażując ich w wiele twórczych zadań, w życie szkoły i środowiska lokalnego. Jego uczniowie wielokrotnie zdobywali laury w konkursach zarówno historycznych, jak i artystycznych. Nauczycielem jest już 37. rok i nie ma dość. Nie narzeka na młodzież, mówiąc, że kiedyś była lepsza i pracowało się le- Dyplom za wybitne osiągnięcia w pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej od ministra edukacji narodowej piej. Potrafi tak rozmawiać z młodymi ludźmi, aby czuli się ważni, ale jednocześnie wie, jak zbudować własny autorytet. - Bardzo lubię swoją pracę. Codziennie idę do niej i wracam z uśmiechem na ustach. Trzeba wiedzieć, jak z młodzieżą rozmawiać. Najważniejsza jest atmosfera. Nie można brać wszystkiego na serio, dlatego często żartujemy, śmiejemy się. Jednak kiedy muszę im przekazać ważną wiedzę, oni wiedzą, że nie mogą mi przeszkadzać. Szanują mnie i to jest ważne - mówi Andrzej Szczygielski. O jego sukcesach i osiągnięciach można książkę napisać. Organizuje koncerty, wystawy, kiermasze świąteczne. Zdobył już tytuł Nauczyciela Roku i... Eleganta Roku. To nauczyciel przez duże N. Anga-żuje się także w akcje charytatywne, m.in. na rzecz chorych na raka i ubogich. ©® Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Wydarzenia 03 Opublikowanie wizerunków okazało się przydatne policji, która szukała sprawców pobicia Be&ga Bogumiła Rzeczkowska bogumila.rzeakowska@gp24.pl W czwartek na swojej stronie internetowej słupska policja zamieściła komunikat dotyczący poszukiwania sprawców pobicia nastolatka. Po naszej publikacji na gp24.pl podejrzewani o to przestępstwo zostali ustaleni. Do przestępstwa doszło w sobotę, 12 października 2019 roku, w Słupsku przy ul. Wojska Polskiego. Wówczas to został pobity nastolatek. Postępowanie przygotowawcze w sprawie pobicia małoletniego wszczęli funkcjonariusze z I Komisariatu Policji w Słupsku. Policjanci zajmujący się tą sprawą dotarli do zapisów monitoringu, który zarejestrował wizerunki dwóch mężczyzn podejrzewanych o związek z tym przestępstwem. Komunikat policji oraz zdjęcia, na których został uwidoczniony pełny wizerunek osób mogących mieć związek z pobiciem umieściliśmy na naszym portalu gp24.pl. Okazało się to bardzo pomocne w pracy funkcjonariuszy, za co policja dziękuje portalowi. W piątek po południu Jakub Bagiński, zastępujący rzecznika słupskiej policji, poinformował nas, że dwaj podejrzewani o pobicie małoletniego zostali ustaleni. - W związku z otrzymaną informacją o pobiciu nastolatka policjanci wykonali niezbędne czynności i dotarli do jednej z osób, która może mieć związek ze sprawą. Personalia drugiej osoby są również znane i dotarcie do niej jest tylko kwestą czasu - mówił w piątek Jakub Bagiński. Na razie jednak dla dobra postępowania policja nie zdradza szczegółów okoliczności sprawy. Nie wiadomo więc, jakie obrażenia odniósł polazyw-dzony, w jakim obecnie jest stanie, kto zawiadomił policję. W piątek policja nie informowała także o tym, czy ustalone osoby usłyszały zarzuty. Do sprawy wrócimy. ©® W pałacowej restauracji prawdziwe święto dla wielbicieli dobrej kuchni. Królowa Golonka podana w wielu odsłonach. ^ filt ia !Oi ii Policjanci z Komisariatu Policji w Ustce zatrzymali 34-letnie-go mieszkańca tej gminy podejrzewanego o nielegalny połów troci wędrownej. Funkcjonariusze zabezpieczyli na jego posesji ryby oraz sieci służące do ich połowu. Do policjantów z Referatu Kryminalnego Komisariatu Policji w Ustce zaczęły docierać informacje o kłusowniku rozkładającym sieci na rzece Słupi. Śledczy, zajmując się tą sprawą, natrafili na trop mężczyzny, który mógł mieć związek z tym procederem. W czwartek, 17 października, kryminalni weszli na teren wytypowanej posesji i podczas jej przeszukania natrafili na kilka sieci służących do połowu ryb, a także kilkanaście sztuk świeżej troci wędrownej. W jednym z pomieszczeń znajdowała się także waga służąca do porcjowania ryb. Zabezpieczone przez policjantów przedmioty będą teraz służyły jako dowód w sprawie. Zatrzymany 34-letni mężczyzna został przewieziony do policyjnego aresztu. Za nielegalny Sieci i ryby znalezione u kłusownika przez policję będą dowodem w sprawie o nielegalny połów troci połów ryb w okresie ochronnym grozi mu kara do 2 lat pozbawienia wolności. Teraz łowić troci nie wolno Policjanci przypominają, że od l października do 31 grudnia obowiązuje całkowity zakaz połowu troci wędrownej i łososia atlantyckiego. Wzorem lat ubiegłych funkcjonariusze ze słupskiej ko- mendy współpracują ze Strażą Rybacką, Strażą Graniczną i innymi służbami, aby ograniczyć przypadki nielegalnego połowu ryb. W okresie ochronnym proceder ten nasila się, a złowione ryby kłusownicy często usiłują sprzedać przygodnym osobom, które również mogą ponieść dotkliwe konsekwencje finansowe i karne, (red) | Czytaj już 28 października w „Głos Dziennik Pomorza" 1 .1 W i #" V* Pomorze Zachodnie lokalnie społecznie pewnie '/• Fundusze Europejskie Program Regionalny Rzeczpospolita Polska A Pomorze Zachodnie Unia Europejska Europejski Fundusz Społeczny Pomogliśmy ustalić podejrzewanych Kłusownik troci zatrzymany przez policjantów w Ustce VsOm 04 \Ah r Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Lubicz & Friends po raz trzeci pomogą potrzebującym dzieciom Bogumiła Rzeczkowska ą bogumila.rzeakowska@gp24.pl fihmtntpki A Pod hasłem „Wspieraj razem z nami" odbędzie się już trzecia Kolacja Charytatywna w Hotelu Grand Lubicz w Ustce. Tym razem wsparcie trafi do Domów dla Dzieci w Słupsku i Ustce. 16 listopada Hotel Grand Lubicz w Ustce organizuje już ID Kolację Charytatywną, z której całkowity przychód od sponsorów zostanie przekazany na Domy dla Dzieci w Słupsku i Ustce. Podczas pierwszego wydarzenia Lubicz & Friends w 2017 roku wsparcie trafiło do Fundacji Nadzieja w Słupsku, która niesie pomoc dzieciom niepełnosprawnym, a zwłaszcza dotkniętych porażeniem dziecięcym oraz poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych. Wówczas kolację, w której wzięło udział ponad 160 osób, poprowadziła Beata Tadla oraz Jarosław Kret. Podczas tego wieczoru zebrano 130 tysięcy złotych. Druga kolacja odbyła się 10 listopada 2018 roku. Jej celem było wsparcie rodziny państwa Uczcili 160-Iecie budynku szkoły Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl Y W piątek nauczyciele i uczniowie ILO w Słupsku uroczyście obchodzili 160-lecie budynku, w którym działa szkoła. Z tej okazji zorganizowali uroczysty przemarsz ulicami miasta. Budynek I LO to najstarszy na Pomorzu Środkowym obiekt nieprzerwanie pełniący funkcję szkoły. Oddano go do użytku 18 października 1859 roku. Tego dnia w obecności znamienitych gości odbyło się wmurowanie ostatniej, symbolicznej cegły i otwarcie obiektu. Zorganizowano wówczas uroczysty pochód, który sprzed Bramy Nowej przeszedł pod stary budynek szkolny przy ul. Łukasiewicza. Po jego uroczystym pożegnaniu zebrani przeszli do nowego bu- Uczniowie I LO zadbali o to, aby podczas przemarszu i uroczystości przed szkołą byli łatwo rozpoznawalni dynku szkoły, który do dzisiaj służy oświacie. Wczoraj nauczyciele i uczniowie I LO w towarzystwie orkiestry dętej ponownie przeszli sprzed Bramy Nowej do bu- dynku szkoły. Tam uroczyście zakopali w trawniku przed szkołą kapsułę czasu, którą na szczęście dotknął Bolesław Krzywousty, patron szkoły. W uroczystości uczestniczyła prezydent Krystyna Danilecka-Wojewódzka i jej współpracownicy z ratusza, z których wielu to absolwenci I LO. Głos zabrała także Barbara Grędecka, dyrektor I LO, która wyznała, że jej ulubionym miejscem w budynku jest sala 102, gdzie obecna prezydent Słupska uczyła ją polskiego, a kilka latpóźniej sama prowadziła lekcje polskiego. Przy okazji pochwaliła się, że tegoroczny absolwent I LO Ivo Szostakiewicz z rekomendacji Centralnej Komisji Egzaminacyjnej znalazł się w grupie 67 najlepszych absolwentów w Polsce. Już wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie czeka na rozpoczęcie studiów w University of Cambridge. Z tej okazji złożono gratulacje jego mamie, a wszyscy zebrani po wysłuchaniu szkolnego chóru Kantele podzielili się tortem. Dzieci, które prowadzi Centrum Administracyjne Domów dla Dzieci. W ramach Centrum wyodrębniono pięć placówek opiekuńczo-wychowawczych w Ustce, Przewłoce i Słupsku, w których jest w sumie 68 miejsc. Podopieczni to dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, w których głównym problemem jest uzależnienie od alkoholu, niewydolność wychowawcza oraz przemoc domowa. Dzieci te nie doświadczały emocjonalnego wsparcia i akceptacji ze strony rodziców. Nie znają prawidłowych zasad funkcjonowania społecznego, mają duże problemy edukacyjne, często są zaniedbane higienicznie, abardzo często niedożywione. Jednak, jak się okazuje, w czasie pobytu w placówkach robią postępy, biorą udział w różnych projektach, są bardzo uzdolnione. Problemem Centrum jest brak pieniędzy na wykonanie koniecznych gruntownych remontów. Mieszkania są wyeksploatowane, niektóre od kilku lat nieremontowane, w tym łazienki, kuchnie czy pokoje dzieci. To wykracza poza możliwości finansowe jednostki. Tegoroczna kolacja Lubicz & Friends będzie okazją, by polepszyć nie tylko warunki mieszkaniowe dzieciom, ale i podarować im radość. ©® . 009387504 Wyrazy szczerego współczucia naszemu Koledze SilV0StIOWi Plicherowi i Jego Żonie ZuZcLWllC z powodu śmierci Mamy i Teściowej składają współpracownicy NS ZOZ „Yitrodent S.C. 009386456 Rodzinie i Bliskim Zmarłej Ewy Sobczuk Wieloletniego pracownika Urzędu Gminy Kobylnica wyrazy głębokiego współczucia oraz wsparcia i otuchy w tych najtrudniejszych chwilach składa Przewodniczący Rady Gminy Kobylnica wraz z Radnymi _00938fi4^Q Łącząc się w smutku z Rodziną Zmarłej Ewy Sobczuk Wieloletniego Pracownika Urzędu Gminy Kobylnica, Rodzinie i Bliskim wyrazy głębokiego współczuciaskłada Wójt GminyrKobylnica wraz z pracownikamiUir^£duGminy I Ubiegłoroczne spotkanie wsparło rodzinę Świdrów, która żyła w bardzo ciężkich warunkach. Jej historię poznali telewidzowie. Po emisji programu zapadła decyzja o pomocy dla niej. Pierwsze wsparcie natomiast trafiło do słupskiej Fundacji „Nadzieja" Krystyny i Dariusza Świdrów ze wsi Kopanina Kamieńska na Lubelszczyźnie, która żyła w bardzo trudnych warunkach lokalowych, na 20 metrach kwadratowych z trójką dzieci, a wśród nich ciężko chorym, sparaliżowanym po wylewie Damianem. Podczas kolacji, w której wzięło udział 170 gości, udało się zebrać 200 tysięcy złotych. To wydarzenie poprowadzili Małgorzata Rozenek-Maj-dan oraz Radosław Majdan. Część artystyczna natomiast należała do Kolina Violin oraz tancerzy. Tegoroczne wydarzenie 16 listopada poprowadzi Krzysztof Hołowczyc, a o oprawę artystyczno-wizualną zadba firma Visual Sensation-Laser Shows & Technologies. Kuchnię autorską zaprezen-tują Kurt Scheller, szwajcarski szef kuchni, krytyk kulinarny, założyciel Akademii kulinarnej, oraz szef kuchni Marcin Szwak. Tego wieczoru odbędzie się aukcja charytatywna. Prezes Hotelu Grand Lubicz koszty organizacji kolacji pokrywa z własnych środków. Całkowity przychód od sponsorów przekazany zostanie na Domy dla Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 05 Korytarz życia i jazda na suwak wpisane do kodeksu drogowegjo Jakub Oworuszko jakub.owomszko@poiskapress.pl Wmmm Uwaga, kierowcy! Duże zmiany w Prawie o ruchu drogowym. Tzw. jazda na suwak oraz tworzenie przez kierowców korytarzy życia będzie już niedługo obowiązkowe. Dzięki zmianom służby ratownicze będą mogły szybciej docierać na miejsce wypadku. Na ostatnim posiedzeniu Sejmu mijającej kadencji posłowie prawie jednogłośnie przyjęli zmiany w Prawie o ruchu drogowym. Chodzi o wprowadzenie obowiązku jazdy na suwak oraz tworzenia korytarzy życia. Teraz podpis prezydenta - Wprowadzając te przepisy, chcemy, aby każdy z kierowców miał świadomość tego, że zdrowie i życie poszkodowanych często zależy od jego zachowania. Często zależy od tego, czy kierowca umożliwi samochodom ratunkowym przejazd czy nie - przekonuje minister infrastruktry Andrzej Adamczyk. W piątek zmiany w prawie zaakceptował Senat, teraz nowe przepisy trafią na biurko prezydenta. Tzw. korytarz życia i jazda na suwak zostały opisane w Prawie o ruchu drogowym. Przepisy zaczną obowiązywać w tym roku Nazywany korytarzem życia. Kierowcy będą mieli obowiązek utworzenia go na drodze, na której miał miejsce wypadek. Chodzi o to, by samochody stojące w korku spowodowanym wypadkiem, zrobiły miejsce na przejazd pojazdów służb - pogotowia, straży pożarnej czy policji. Zgodnie z ustawą, w przypadku zwiększenia natężenia ruchu utrudniającego przejazd pojazdów uprzywilejowanych, szczególnie ratowniczych, kierujący poruszający się drogą z dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku będą mieli obowiązek zjechać odpowiednio jak najbliżej lewej i prawej krawędzi jezdni. Wówczas ratownicy będą mogli dotrzeć do poszkodowanych pomiędzy pojazdami. Z kolei na jezdni z więcej niż dwoma pasami ruchu w jednym kierunku, kierowcy poruszający się skrajnym lewym pasem ruchu będą zobowiązani do usunięcia się z drogi przez zjechanie jak najbliżej lewej krawędzi pasa, a poruszający się pasami sąsiednimi będą obowiązani do usunięcia się z drogi przez zjechanie jak najbliżej prawej krawędzi swoich pasów. Już teraz policja karze kierowców, którzy blokują korytarze ratunkowe i jadą pod prąd, ponieważ, jak mówią, nie chcą tracić czasu w korku przed miejscem wypadku. Tworzenie korytarzy życia jest obowiązkowe od wielu lat w wielu europejskich krajach, np. w Niemczech i we Francji. Jazda na suwak Obowiązkowa będzie też tzw. jazda na suwak w miejscach, gdzie z dwóch pasów jazdy w jednym kierunku tworzy się tylko jeden. Kierowca poruszający się pasem ruchu będzie zobowiązany umożliwić kierującemu pojazdem znajdującym się na kończącym się pasie ruchu zmianę tego pasa na sąsiedni. Manewr zmiany pasa ruchu powinien następować w sposób pojedynczy i naprzemienny, na wzór suwaka. Najważniejsze jest, by kierowcy zmienili pas dopiero w momencie, gdy ich pas się skończył, a nie już kilkaset metrów wcześniej. Dziś wielu kierowców blokuje kierujących, którzy chcą dojechać do końca kończącego się pasa ruchu. Będą mandaty Przepisy miały wejść w życie już l listopada, ostatecznie jednak mają zacząć obowiązywać w ciągu 21 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Będzie to na pewno jeszcze w tym roku. Wciąż nie wiadomo, jakiej dokładnie wysokości będą mandaty za nieprzestrzeganie nowych przepisów. Będą one wystawiane na podstawie art. 97 kodeksu wykroczeń. Ich wysokość może wynieść od 20 do nawet 500 zł, choć tuż po wejściu przepisów w życie funkcjonariusze mogą tylko upominać kierowców. ©® Inwestycje jeszcze przyspieszą Warmnm Maciej Badowski twitter: @Badow5kiMaciej Skrócony proces inwestycyjny, zaktualizowane dane w Ewidencji gruntów i budynków oraz bezpłatny dostęp do danych przestrzennych dla obywateli - to efekt zmian w prawie geodezyjnym i kartograficznym, które przyjął rząd. - O tych zmianach mówiło się od wielu lat, ale wtej chwili nastał dobry moment, kiedy chcemy, jako rząd i jako państwo, znacząco ułatwić procesy inwestycyjne w naszym kraju, i te zmiany w ustawie nam w tym pomogą - mówił podczas konferencji prasowej minister finansów, inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński. - Główna teza, która nam przyświecała, to żeby prawo geodezyjne pozwalało szybciej realizować inwestycje, co - jak wiadomo - w rozwijającej się gospodarce jest dosyć istotne - mówił Waldemar Izdebski, główny geodeta kraju. - Chcemy, żeby w geodezji nie było blokowania procesu inwestycyjnego - dodał. Jak tłumaczył szef resortu finansów, wprowadzane zmiany są wynikiem rozmów ze środowiskiem geodetów i kartografów. - Chcemy, żeby ten proces był łatwiejszy zarówno dla środowiska, ale przede wszystkim, żeby przekładał się on na łatwiejsze prowadzenie procesów inwestycyjnych. Zakładamy, że nastąpi skrócenie prac geodezyjnych w ramach prowadzonych inwestycji z mniej więcej 60 dni do około 18 dni - mówił Kwieciński. Zmiany dotyczą przede wszystkim prac, które wykonują geodeci, i są elementem każdego procesu inwestycyjnego - zarówno jeżeli chodzi o budowę domu, drogi, jak i linii kolejowej. - Te zmiany, które wprowadzamy, mają na celu przyspieszenie i ułatwienie procesów inwestycyjnych w naszej gospodarce - mówił. W projekcie ustawy znalazł się uproszczony, ryczałtowy sposób pobierania opłat od geodetów za niezbędne im do pracy dokumenty, możliwość rozpoczęcia prac geodezyjnych w każdym momencie, pod warunkiem że zostaną Zmiany które są oraz są ty dotyczą prac, «ą wykonywane pOwitóWl n>eodłyznym item ka/cłogo jlnwestycylnefto zgłoszone w ciągu 5 dni. Ponadto zmniejszy się ilość formalności między geodetą a starostwem powiatowym, dzięki czemu geodeta szybciej otrzyma potrzebne mu dokumenty. - Chcemy znacząco uprościć proces prac, zlikwidować szereg niepotrzebnych opłat oraz chcemy udostępniać olbrzymie dane, które jako państwo posiadamy, na rzecz podmiotów zewnętrznych, na rzecz społeczeństwa - dodał minister Kwieciński. Projekt przyjęty przez rząd zakłada aktualizowanie informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków na podstawie materiałów znajdujących się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym, czyli z urzędu, bez konieczności składania wniosku. Tym samym dane w ewidencji będą aktualne. ©® Z KRAJU Wmmzmm Dudazaniei sprawą szefa NIK Rzecznik prezydenta Błażej Spychalski zapytany został wczoraj na antenie RMF FM o sprawę szefa Najwyższej Izby Kontroli Mariana Banasia, który w czwartek wrócił do pracy w NIK, pomimo to że Centralne Biuro Anty-korupcyjne miało znaleźć nieprawidłowości w jego oświadczeniach majątkowych. - To, co się medialnie pokazuje, te informacje, my ich nie znamy, tzn. ja nie widziałem tych dokumentów, natomiast oczywiście jest pewnego rodzaju zaniepokojenie co do tej sytuacji, bo dotyczy ona jednego z najważniejszych urzędników w naszym państwie: szefa Najwyższej Izby Kontroli - mówił Spychalski. Dopytywany dodał, że prezydent jest „zaniepokojony taką sytuacją, jaka ma miejsce". -Takjak mówię: to jest jednakje-den z najważniejszych urzędników w naszym państwie. Natomiast z drugiej strony ja jednak chciałbym, żebyśmy bazowali na dokumentach, i chciałbym znać wyniki kontroli CBA - tłumaczył Spychalski. Podkreślił przy tym, że szef NIK, zgodnie z konstytucją, ma olbrzymią niezależność i niezawisłość. - Odwołanie go musiałoby wynikać wprost z konstytucji. Pan prezydent tutaj żadnych uprawnień nie ma - mówił. Senat Uchwała o Noblu dla Tokarczuk Senat podjął w piątek uchwałę z okazji przyznania Oldze Tokarczuk literackiej Nagrody Nobla (inicjatywa senatora Jana Rulewskiego). Jak podkreślono, „nagroda jest efektem długiej i bogatej kariery twórczej pisarki, zapoczątkowanej w 1990 r. Senat uznaje jej wiekopomne zasługi dla literatury na świecie i wzrostu czytelnictwa w Polsce. Wyraża przekonanie, że przyznana Oldze Tokarczuk Nagroda Nobla pobudzi narodową dumę Polek i Polaków". Niestety nie obyło się bez zgrzytów. Senator Waldemar Bonkowski powiedział, że „za uchwałą dla pani Tokarczuk głosować nie będzie". Jak dodał, Tokarczuk „była jednym z kilku polakożerców. Bardzo źle się wyrażała o Polakach, rzekomo, że Polacy byli właścicielami niewolników, że mordowali Żydów i tego typu historie, ona i wielu jej podobnych, tak jak profesor Gross, byli * polakożercami", (aip) Prezydent wybiera marszałków seniorów Barbara Borys-Damięcka. 81 lat Wommm Jakub Oworuszko jakub.oworuszko@polskapress.pl - Marszałkiem seniorem Senatu na pewno będzie pani senator Barbara Borys-Damięcka. jest najstarszym senatorem -przyznał w piątek w radiu RMF rzecznik prezydenta Andrzeja Dudy Błażej Spychalski. Marszałek senior to jeden z najstarszych posłów i najstarszy senator, których powołuje prezydent do prowadzenia pierwszych po wyborach posiedzeń obu izb aż do czasu wyboru marszałka Sejmu i marszałka Senatu. W mijającej kadencji marszałek seniorem Sejmu był śp. Kornel Morawiecki, a Senatu Michał Seweryński. Teraz funkcję tę może pełnić Barbara Borys-Damięcka, która zrezygnowała z niej na początku mijającej kadencji ze względu na stan zdrowia. - Co do marszałka seniora Sejmu obstawiałbym, że pani poseł Iwona Śledzińska--Katarasińska. Jest najstarszą posłanką - zdradził. Śledzińska--Katarasińska ma 78 lat. - Pierwszy raz w historii może zdarzyć się tak, że dwie kobiety będą marszałkami seniorami - podkreślił Spychalski w radiu RMF. Rzecznik prezydenta poinformował również, że pierwsze posiedzenie Sejmu i Senatu odbędzie się 12 listopada. ©® Iwona Śledzińska--Katarasińska, 78 lat 06 Kraj/świat Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Europejczycy masowo umierąją z powodu smogu. Co 10. to Polak Warszawa Leszek Rudziński leszek.rudzinski@polskapress.pl Każdego roku z powodu zatrucia powietrza umiera kilkaset tysięcy osób. Co dziesiąta ofiara to Polak - wynika z najnowszego raportu Europejskiej Agencji Środowiska. 400 tysięcy - tyle Europejczyków zmarło przedwcześnie w 2016 roku z powodu zanieczyszczenia powietrza. W Polsce ta liczba wyniosła 40 tysięcy (więcej osób zmarło z tego powodu tylko w Niemczech - 59,6 tysięcy osób i we Włoszech - 58,6 tysięcy osób). Z raportu na temat jakości powietrza w Europie, opublikowanego przez Europejską Agencję Środowiska (EEA), wynika, że znaleźliśmy się wśród siedmiu krajów Unii Europejskiej, w których odnotowano zbyt wysokie stężenia cząstek pyłu zawieszonego. Pozostałe kraje to: Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Włochy, Rumunia i Słowacja. Nowe analizy EEA opierają się na najświeższych, oficjalnie dostępnych danych na temat jakości powietrza, pochodzących z ponad 4 tysięcy stacji monitoringu na terenie Europy. Wynika z nich m.in., że nasz kraj znajduje się też wśród czterech państw, które nie osiągnęły unijnego celu na rok 2015, dotyczącego średniego narażenia na pył zawieszony w okresie trzyletnim. Nie udało się to też Bułgarii, Słowacji i Węgrom. - Raport EEA jest ważnym i aktualnym przypomnieniem, że zanieczyszczenie powietrza w dalszym ciągu wpływa na większość regionów w Unii Europejskiej i wpływa na życie większości obywateli. Jest po prostu niedopuszczalne, aby ktokolwiek z nas musiał się martwić, czy zwykły od- dech jest bezpieczny, czy nie. Dlatego musimy pracować jeszcze ciężej, aby upewnić się, że nasze unijne standardy jakości powietrza są wszędzie spełniane - ocenia Karmenu Vella, komisarz UE ds. środowiska. Skąd to zanieczyszczenie? Autorzy raportu wskazują, że głównymi źródłami zanieczyszczeń powietrza są: transport drogowy, elektrownie, przemysł, rolnictwo oraz gospodarstwa domowe. To właśnie te źródła mają bliski związek z podstawowymi europejskimi systemami produkcji i konsumpcji, a także mają one kluczowe znaczenie, jeśli chodzi o emisję gazów cieplarnianych. Przyczyniają się również do ginięcia gatunków. W 2016 roku z powodu zanieczyszczenia powietrza zmarło 400 tysięcy Europejczyków, w tym 40 tysięcy Polaków Co właściwie wdychamy? Raport wskazuje na trzy główne rodzaje zanieczyszczeń powietrza, które mogą oddziaływać na zdrowie w negatywny sposób - dla przykładu sprzyjać stanom zapalnym płuc i przyczyniać się do przedwczesnej śmierci. Do owych zanieczyszczeń należą: pyły (PM), dwutlenek azotu oraz ozon obecny w dolnej warstwie atmosfery. EEA wskazuje, że w 2016 r. w 41 krajach Europy sam pył zawieszony (PM 2.5) obecny w powietrzu przyczynił się do ok. 412 tys. przedwczesnych zgonów, a ok. 374 tys. tych zgonów miało miejsce na terytorium Wspólnoty. ©® w Analizy opierają się na najświeższych danych pochodzących z ponad 4 tysięcy stacji monitoringu na terenie Europy Brexit: W sobotę ostatnie starcie w parlamencie? Wojciech Rogatin wojciech.rogacin@polskapress.pl Brytyjska Izba Gmin może w sobotę przegłosować umowę brexitową pomiędzy Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem, którą w czwartek poparły wszystkie kraje Unii. Jeśli się uda - oficjalnie brexit nastąpi 31 października. - Jestem przekonany, że kiedy moi koledzy wparlamencie zobaczą zapisy umowy z Unią, będą chcieli je przegłosować -mówił brytyjski premier Boris Johnson na konferencji prasowej po tym, jak ogłosił uzyskanie porozumienia z Unią Europejską w sprawie umoWy brexitowej. Umowę poparły w czwartek wszystkie kraje unijne. Teraz jej wejście w życie zależy od zaakceptowania jej przez brytyjski parlament. Głosowanie nad ogólnym kształtem umowy zaplanowano na sobotę 19 października. To ostatni dzień, w którym parlamentarzyści mogą przyjąć umowę, jeśli brexit miałby nastąpić 31 października. Jeśli zgody posłów nie będzie, premier zostanie zmuszony poprosić Unię Europejską o kolejne przesunięcie daty brexitu na koniec stycznia 2020 roku. Brytyjskie media są przekonane, że w takiej sytuacji premier Johnson spróbuje przefor- O Premier Boris Johnson musi stoczyć kolejną walkę, tym razem w Izbie Gmin sować uchwałę o rozwiązaniu parlamentu i rozpisaniu przedterminowych wyborów. Partie opozycyjne już zapowiedziały, że nie poprą umowy. W tej sytuacji Johnson musi zmobilizować wszystkich parlamentrzystów z własnej Partii Konserwatywnej. Zdaniem BBC, musi również przeciągnąć na swoją stronę 23 byłych torysów, którzy opuścili, lub zostali przez niego wykluczeni z partii w ubiegłym miesiącu, kiedy sprzeciwili się forsowanemu przez Johnsona brexitowi bez umowy z UE. Kluczowa może się okazać również postawa Demokratycznej Partii Unionistycznej, której liderzy zapowiedzieli, że nie poprą umowy. Nie zgadzają się na rozwiązania celne pomiędzy Wielką Brytanią a Irlandią i Irlandią Północną, zawarte w umowie. Liderzy DUP uważają, że umowa nie gwarantuje satysfakcjonującego rozwiązania kwestii celnych pomiędzy Wielką Brytanią a UE. W przypadku, gdy wszyscy posłowie będą głosować, Johnsonowi potrzeba większości w postaci 320 głosów. W tej chwili, jak pisze BBC, po swojej stronie ma 287 torysów. Nawet jeśli uda mu się przekonać 23 byłych torysów do poparcia ugody, wciąż będzie brakować mu kilku posłów. Najprawdopodobniej będzie musiał więc przekonać część labourzystów lub byłych członków tego ugrupowania. Nie będzie to łatwe. W najnowszej wersji umowy brexitowej negocjatorom udało się co prawda wyeliminować z umowy największą dotychczas kość niezgody, czyli tzw. backstop. To mechanizm ochronny, który miał zagwarantować, że po brexicie nie powstanie twarda granica pomiędzy Irlandią - państwem znajdującym się w Unii Europejskiej - a Irlandią Północną, wchodzącą w skład Zjednoczonego Królestwa. Dla Brytyjczyków i Irlandczyków jest to sprawa kluczowa, gdyż wiąże się z wieloletnim i żmudnymi procesem pokojowym pomiędzy Irlandią Północną a Londynem. Przywrócenie twardej granicy w Irlandii mogłoby ten proces odwrócić. Z drugiej strony mechanizm backstop zakładał, że gdyby po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE nie udało się podpisać porozumienia o wzajemnych relacjach, wówczas uruchamiany byłby backstop. W efekcie Zjednoczone Królestwo byłoby zmuszone pozostać nadal w unii celnej z UE, co przeczyłoby samej idei brexitu. W nowej umowie, wynegocjowanej przez Borisa Johnsona i zaaprobowanej przez UE zapisano, że nie będzie twardej granicy pomiędzy Irlandią Północną a Irlandią, a jednocześnie, że cały obszar Zjednoczonego Królestwa, w tym Irlandia Północna znajdzie się poza unijnym obszarem celnym. To oznacza, że Wielka Brytania będzie mogła zawierać własne umowy celne z innymi krajami, np. Japonią, czy Australią. ©® Paweł Ruki/;: „Posłowie Kukiz'15 już dostali propozycje od PiS" Wmssmm Kacper Rogacin Twitter: @krogacin - Posłowie Kukiz'15 już dostali propozycje od PiS. To jest właśnie taki system, w którym posła traktuje się jak krowę i się nimi handluje - mówi Paweł Kukiz w powyborczej rozmowie z Agencją Informacyjną Polska Press.. Dzwonił już do Pana Jarosław Kaczyński? Nie, dlaczego? Jeśli Zbigniew Ziobro albo Jarosław Gowin wyszliby ze Zjednoczonej Prawicy, to Jarosław Kaczyński będzie szukał sojusznika, z którym utrzyma większość sejmową. PSL i Kukiz'15 będą tym sojusznikiem? Ja nie rzucam słów na wiatr. Kilka dni temu powiedziałem, że z Prawem i Sprawiedliwością nie wejdę w absolutnie żadne relacje. I ja się z tego nie wycofuję. A co zrobi PSL? Nie rozmawialiśmy o tym, co byśmy zrobili, gdyby padła taka propozycja, o której Pan mówił, ale wiem jedno - z Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem jesteśmy umówieni na to, że w przypadku tak poważnych spraw, jak ewentualne koalicje, czy współpraca polityczna, decyzję będziemy podejmowali wspólnie. Szczerze wątpię, żeby Władek prowadził jakąś grę na własną rękę, bez informowania mnie. Po tych wszystkich atakach PiS-u na PSL w trakcie ostatnich czterech lat i w trakcie kampanii koalicja PiS-PSL byłaby cokolwiek dziwaczna, mówiąc delikatnie. Jeśli o mnie chodzi, to jakakol- Paweł Kukiz: Oni się mnie boją wiek współpraca z PiS-em jest wykluczona. Politycy z innych klubów rozmawiali już z Panem owspółpracy? Ze mną nie, oni się mnie boją. Natomiast do moich posłów są podchody. Już otrzymali propozycje. Od PiS-u? Tak. To jest właśnie taki system, w którym posła trak-tuje się jak krowę i się nimi handluje. Masakra. Ufa Pan posłom, którzy przy panu zostali? Jest Pan pewien, że nie zdradzą? Ja jestem pewien tylko tego, że umrę. I tyle. Natomiast wydaje mi się, że największą gwarancją pozostania monolitem, walczącym o JOW-y, Są właśnie ci ludzie polecani przez Kukiz'15, którzy teraz dostali się do parlamentu z list PSL-u. Nie miał Pan myśli, że może jednak lepiej było iść z Konfederacją? Może wtedy udałoby się przeskoczyć dziesięć procent? Nie. A dlaczego nie, to pan się dowie w ciągu najbliższego kwartału. ©® PROMOCJA Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19 20.10.2019 Promocja 07 589171287 .Jezioro Łabędzie" to opowieść mówiąca o walce dobra ze złem, o uczuciu przekraczającym granice życia i śmierci. Wysoki poziom artystyczny i niezwykłe podobieństwo do oryginału to niewątpliwie jedna z największych zalet coverów Scream Inc. Momentami można wręcz zapomnieć, że piosenki Metalliki śpiewa nie James Hetfield, a Max Rozkręt. aranżacjach wykonanych niemal tak samo, jak na słynnej płycie "S&M". Na widzów czekają blisko dwie godziny klasyki rocka i heavymetalu w niezwykłym wydaniu. Start koncertu li listopada o godzinie 19:00 w Hali Gryfia w Słupsku. Także w listopadzie zespół tancerzy klasycznych, cieszący się uznaniem na całym świecie, zabierze widzów do krainy piękna podczas spektaklu „Jezioro Łabędzie". Treść baletu zaczerpnięta została z ludowego opowiada- • nia o dziewczynie Odetcie, zaklętej przez Rudowłosego w łabędzia. To historia o księciu, który zakochuje się w Królowej Łabędzi, dziewczynie zaklętej w ptaka, tylko w mroku nocy odzyskującej dawną postać. Zły czar może zdjąć z niej tylko wierna miłość narzeczonego. Sukces tego spektaklu opiera się na wspaniałej choreografii i muzyce. Charakterystyczne dla występów Moscow City Ballet są olśniewające kostiumy, imponująca choreografia, magia świateł i urzekająca scenografia. Zdaniem krytyków, czarowi tej grupy nie można się oprzeć, ani o niej zapomnieć. Tworzą tak wielką sztukę, że jest ona przeżyciem nawet dla tych, co tańca nie lubią. Publiczność wychodzi ze spektakli z wypiekami na twa- rzy, zachwycając się magicznym klimatem przedstawień. Ogromne wrażenie wywołuje talent tancerzy, jak również ich profesjonalizm, który został wypracowany przez lata ciężkich treningów. Godna podziwu wyrazistość ruchów tancerzy w połączeniu z fantastyczną choreografią, pokazują nam jak bardzo Rosjanie kochają balet. Ten, kto jeszcze nie miał okazji podziwiać talentu grupy lub chciałby ponownie przeżyć te niesamowite chwile będzie miał ku temu okazję. Start widowiska 23 listopada o godzinie 19.00 w Hali Gryfia w Słupsku. Bilety na oba wydarzenia do nabycia w redakcji „Głosu Pomorza", ul. H. Pobożnego 19, tel. 59 848 8103, sieci sklepów Media Markt oraz na stronach kupbilecik.pl ebilet.pl Głos Pomorza Energetyczny koncert symfoniczny i magiczny balet, czyli kulturalny listopad w Słupsku ISAHZE WYDARZIjSM Najbardziej znane, kultowe kawałki zespołu Metaliica zabrzmią w Słupsku już 11 listopada. Niespełna dwa tygodnie później Hala Gryfia zamieni się natomiast w baletową scenę. Wystąpi na niej jeden z najlepszych na świecie zespołów baletowych - Moscow City Ballet w widowisku „Jezioro Łabędzie". "Nothing Elsę Matter", „Master of Puppets" czy „Whiskey in the Jar" to utwory, które zna każdy szanujący się fan amerykańskiego zespołu Metaliica. Usłyszymy je podczas koncertu Scream Inc. -jednego z, najlepszych coverbandów Metalliki na świecie. Zespół, wraz z 25-osobową orkiestrą symfoniczną, wykona największe przeboje z koncertowego albumu Metalliki „S&M" z 1999 roku. Wysoki poziom artystyczny i niezwykłe podobieństwo do oryginału to niewątpliwie jedna z największych zalet coverów Scream Inc. Muzycy formacji doskonale odwzorowują muzyczny klimat amerykańskiego zespołu równoważąc oryginalne wykonanie z własną interpretacją. Niemal identycznie, jak w pierwowzorze brzmią także riffy, solówki czy partie bębnów. A wszystko to zaprezentowane w towarzystwie nastrojowego światła. Na koncercie usłyszymy największe przeboje zespołu Metaliica w symfonicznych 08 Informator-kultura Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Powojenna rzeczywistość Słupska w projekcie SOK-u V: -u-" Kinga Siwiec kinga.siwiec@polskapress.pl Dopiero w1945roku Słupsk znalazł się w granicach Polski. Z tym stanem rzeczy wiązała się konieczność jego zasiedlenia. Według danych z pierwszego przeprowadzonego po wojnie spisu ludności Słupsk liczył 33115 osób, w tym32026osób ludności napływowej. O problemach ówczesnych ludzi spróbuje opowiedzieć projekt „Hanna iHannelore". Słupski Ośrodek Kultury we współpracy z Muzeum Pomorza Środkowego i przy wsparciu finansowym Muzeum Historii Polski i Miasta Słupska zrealizowało projekt, który ma obrazować powojenną rzeczywistość Słupska. W ramach projektu „Hanna i Hannelore" powstał multimedialny spektakl teatralny, który będzie można zobaczyć w niedzielę, 19 października, o godz. 19 w Bazie Kultury SOK przy ul. Braci Gierymskich l. Jego reżyserią zajął się Stanisław Miedziewski, który pracował na podstawie scenariusza Bożeny Konarowskiej. Przedstawienie oparte jest na autorskim scenariuszu, w którym główne role odgrywają postaci Polki i Niemki, ży- Premiera spektaklu została poprzedzona ulicznymi działaniami parateatralnymi przed dworcem PKP. Całość projektu dopełni wystawa fotograficzna „Słupsk powojenny" jących w rzeczywistości pierwszych kilku lat powojennych. Spektakl opowiada o trudnych relacjach polsko-niemieckich oraz o losach ludzi, dla których Słupsk stał się nowym domem, oraz tych, którzy musieli go opuścić. W tytułowe role wcieliły się Anna Rau i Ilona Zaremba. Muzykę skomponował Andrzej Szczucki, zaś ko- stiumy i scenografię opracowała Aleksandra Chrzan. Autorem plakatu jest Wojciech Stefaniec. Premiera spektaklu została poprzedzona inscenizacją przedstawiającą przyjazd do Słupska, przyjmowanie i lokowanie repatriantów. Projekt dopełni wystawa fotograficzna „Słupsk powo- jenny", przygotowana przez Muzeum Pomorza Środkowego, zawierająca fotografie z lat 1945-60 ukazujące wojenne zniszczenia, ale też odbudowę miasta i jego codzienne życie. Otwarcie wystawy odbędzie się podczas niedzielnego spektaklu w Bazie Kultury Sok i będzie można oglądać ją przez najbliższy miesiąc. ©® POGODA Krzysztof ~ Ściboc Biuro Calyus^ Sobota 19.10,2019 Nad Pomorze dociera wilgotne powietrze polarno morskie. W ciągu dnia coraz więcej chmur i po południu od zachodu pojawi się deszcz. Na termometrach max do 12:16°C. Wiatr z płd.~ zach., umiarkowany. Jeszcze do północy deszczowo. Jutro zachmurzenie małe i umiarkowane, nie powinno padać i będzie cieplej, max do 16:18°C. Wiatr słaby z płd.-zach. Od wtorku pogodnie, sucho i przeważnie 12:14° C. ■r pogodnie Pogoda dla Pomorza Stan morza (Bft) 2-3 Siła wiatru (Bft) 3-4 jnsn un 4 Kierunek wiatru SW 1012 HPa f 11 Łeba Władysławowo 20 km/h 12 0 lizus Świnoujście „. SZCZECIN © 11 o Kołobrzeg -h OKi I I °Ustka o " 0 __Darłowo 0 SŁUPSK Hzm Sławno Lębork Wejherowo 12 ffun | Kai?uzy GDAŃSK Mielno O Rewal_ rreni Drawsko Pomorskie ©KOSZALIN Białogard n Połczyn-Zdrój Szczi (Bili Bytów Kościerzyna Miastko o, 161MB Człuchów Starogard Gdański rieufci / 15 km/h Stargard H ffiSISS 4* l l • ♦ ! ♦ i ♦ 17° 17° 12° 13' 13° 14° s- pochmurno 4 ^ mżawka > ciągły śnieg z deszczem .ę, pogodnie zachmurzenie umiarkowane przelotny deszcz przelotne deszcze i burza „• '^ ciągły deszcz ciągły deszcz i burza .... „ przelotny śnieg ^ ciągły śnieg przelotny śnieg z deszczem mgła \J marznąca mgła ^ śliska droga marznąca mżawka marznący deszcz zamieć śnieżna A opad gradu \ kierunek i prędkość wiatru 19° temp. w dzień ES temp. w nocy j g ° temp. wody ; grubość pokrywy śnieżnej lQH|)Pa ciśnienie i tendencja <*2 smog j * * ♦ # ■kiii, ♦0 cm # m ♦0 cm sfcO cm HHHI Hf!?! Gdańsk ier 18° -#> Kraków 20° 23° .......m Lublin 19° 21° # Olsztyn 16° 19° <#> Poznań W 20° Toruń 16° 20° <#■ Wrocław 18° 21° &> Warszawa 18° 21° * Karpacz 17° 19T Ustrzyki Dolne 19° 20° * Zakopane 16° 18° # Wejherowo 12 ffun | Kai?uzy GDAŃSK INFORMATOR KINA Słupsk (Niejznajomi, sob., niedz. godz.15,1730; BazEdałasob..niedz. godz. 12.10,16.15,18.45, 21.15; Joker, sob., niedz. godz. 12.45,1525.18.05,19.15, 20.45; Q2rowniCB2.dubbjng2D, sob., niedz. godz. 10, 11.25,15.10,17.45; Czarownica 2. napisy2D, sob. niedz. godz. 20.20; Qanmnica2.dubbing3D> sob. niedz. godz. 1235; Ikar. Legenda MNietka Kosza, sob. niedz. godz.1715,20; Poranki: Psi Patrol sob., niedz., godz. 10.30; Ślicznotki. sob., niedz., godz. T435,19.50; Angry Birds2. sob., niedz. godz. 10; ByłsobiepiesZ sob.. niedz. godz. 1020,12.25, 1450; OYetfi, sob.. niedz. godz. 10.10.12.14,17 Nieczynne Ustka Brak repertuaru Lębork Byłsobiepies2> sob. godz. 13.45.15.45; Boże ciało. sob. godz. 17.45,20; Korc^t Komeda Jazz Festwal, niedz. godz. 18 KOMUNIKACIA.............................* Słupsk: PKP 118000; 2219436; PKS59 8424256; dyżurny ruchu59 8437110; MZK59 8489306; Lębork: PKS59 8621972; MZK 59 8621451; Bytów: PKS 59 822 2238; Człuchów: PKS 59 8342213; Miastko: PKS 59 8572149. DYŻURY APTEK Słupsk sob.-niedz. Dom Leków, ul. Tuwima 4, tel. 59 8424957 Ustka sob.. Centrum leków, ul. Grunwaldzka 26, tel. 692761116; niedz. Dbam o zdrowie, ul. Żeromskiego 5, tel. 59 8149817 Bytów sob.-niedz., Centrum Zdrowia, ul. ks. Bernarda Sychty3.tel.59 822 6645 Miastko pt.-niedz., Rodzinna, ul. Wybickiego 30, tel. 59 8578725 Człuchów sob. Prima, Długosza 11, tel. 59 72122 03; niedz.. Rodzinna, ul. Długosza 5. tel. 59 7212177 Lębork sob., Cefarm 36,6, ul. Armii Krajowej, tel. 59 863 40 90; niedz. Dbam o zdrowie, ul. Al. Wolności 40, tel. 59 862 83 007 USŁUGI MEDYCZNE Słupsk: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka, ul. Hubalczyków 1, informacja telefoniczna 59 846 0100; Ustka: ___ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Mickiewicza 12 tel. 59 814 69 68; Poradnia Zdrowia P0Z, ul. Kopernika 18, tel. 59 814 6011; Pogotowie Ratunkowe - 59 81470 09; Lębork: Szpitalny Oddział Ratunkowy59 863 30 00; Szpital, ul. Węgrzynowicza 13,59 863 52 02; Bytów: Dział Pomocy Doraźnej Miastko, tel. 59 857 09 00; Człuchów:_ Stacja pogotowia ratunkowego, tel. 59 83453 09 NIEBIESKA UNIA Ogólnpolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy wRodzinie, tel. 59 848 0111,801120 002; Słupsk: Szpital, ul. Lęborska 13,tel. 59 822 85 00; Poliqa997;ul. Reymonta, tel. 59 848 0645; Pogotowie Ratunkowe999; Straż Miejska 986:598433217; Straż Gminna598485997; Urząd Cełny-587740830; Straż Pożarna998; Pogotowie Energetyczne 991; Pogotowie Gazownicze992; Pogotowie Ciepłownicze993; PogotowieWodno~Kanafizacyfne994; Straż Miejska alarm986: Ustka 5981467 61697696498; Bytów 598222569; KULTURA _____ Nowy Teatr, ul. Lutosławskiego 1, tel. 59 84670 00; Filharmonia Sinfonia Baltica, ul. Jana Pawła II3, tel. 59 842 3839; Teatr Tęcza, ul. Waryńskiego 2, tel. 59 842 39 35; Teatr Rondo, ul. Niedziałkowskiego 5a, tel. 59 8426349; Słupski Ośrodek Kultury, ul. Braci Gierymskich 1, tel. 59 845 6441; Emcek, al. 3 Maja 22, tel. 59 8431130; Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Grodzka 3, tel. 598405838. usługi" POGRZEBOWE _ Kalla, ul. Armii Krajowej 15. tel. 59 842 8196.601 928600 - całodobowo. Pełna oferta pogrzebowa. Zieleń tel. (24h/dobę) telefon 502 525 005 lub 59 8411315. ul. Kaszubska 3 A. Winda i baldachim pizy grobie; Hades, ul. Kopemika15. całodobowo: tel.59842 9891.601663796. Winda i baldachim przygrobie. Hermes, ul. Obrońców Wybizeżal. (całodobowo), tel. 59 842 8495,604434441. Winda i baldachim przygrobie. ISMMMMMIMHMBlMMMniiMSMMMMMMMHMHS PORADNICTWO Biuro Porad Obywatelskich - ul. Niedziałkowskiego 6, czynne: poniedziałek.-czwartek wgodz. 10-14; Bliżej Prawa - bezpłatne porady prawne i obywatelskie. ul. Jana Pawła II (7 piętro, pok. 714) czynne: poniedz.-środa godz. 8-16, czwartek godz. 10-18, tel. 690 489 658. REKLAMA __018806579 - TAXI bot 598422700 W 607 271717 H/HT&KK7F TAXI W SŁUPSKI! Glos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 19-20.10.2019 enia 09" Z motyką na zagraniczne warzywa Alicja Zboińska a.zboinska@dziennikJodz.pl Handel Grupa rolników wpada do sieradzkiego marketu niemieckiej sieci. Nie mają w planach robienia zakupów, przeciwnie - przynoszą towar do sklepu. Niosą ce-bulę. ziemniaki. Szybkim krokiem zmierzająwstronęstoiska warzywnego. Tam podmieniają brytyjskie ziemniaki na polskie iz^raniczną cebulę na rodzimą. Tenfilmik bije rekordypopular-ności w internecie. Opublikowały go osoby, które należą do Agrounii, czyli grupy pol-skich rolników walczących m.in. o to, by w sklepach można było kupić tylko rodzime produkty. Do sklepów wyruszają tzw. Agropatrole, które kontrolują skąd zostały przywiezione warzywa i owoce w sklepach i czy klienci nie są wprowadzani wbłąd co do ich pochodzenia. - Ten pomysł wziął się z potrzeby - wyjaśnia Michał Kołodziejczak, lider Agrounii. -Nie potrzeba wiele, by obudzić patriotyzm konsumencki. Zamieściliśmy winternecie relacje z dwóch takich patroli i to wystarczyło, by ludzie zaczęli przysyłać zdjęcia i filmy dokumentujące sklepowe oszustwa. Okazuje się, że nie wystarczy lektura karteczki z ceną dotycząca konkretnego owocu lub warzywa. Standardowo zamieszcza się tam także informacje o kraju pochodzenia produktu, ale - jak przekonują odbywający patrole - nie zawsze zgodnie z prawdą. I nie potrzeba wielkiego śledztwa, by taką pomyłkę lub taki szwindel odkryć. Wystarczy rzut oka na karton lub worek, w jakim trzymany jest dany produkt. Na nim także umieszcza się informację o kraju pochodzenia towaru. Podaje ją importer lub firma, która wprowadza towar do sprzedaży. W ten sposób patrolujący zdemaskowali rzekomo rodzime ogórki jako pochodzące z Hiszpanii i niemieckie ziemniaki udające polskie. -... ito właśnie wykańcza naszą rodzimą produkcję - zauważa Agropatrol. Lider Agrounii podkreśla, że każdego dnia otrzymują kilkadziesiąt takich wpisów. Akcja zbiegła się z raportem dotyczącym owoców i warzyw, jaki przygotował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Urzędnicy działają na większą skalę i przy okazji odkrywają podobne nieprawidłowości jakrol-nicy. % Sieci tłumaczą błędne oznaczehia pochodzenia produktów pomyłkami i skomplikowaną logistyką Urzędnicy wkroczyli do 96 sklepów, które należą do 18 sieci handlowych. Testu prawidłowości oznakowania owoców i warzyw nie zdało 31 sklepów sieci: Aldi, Auchan, Biedronka, Dino, Hipermarket Bil, Intermarche, Kaufland, Lewia-tan, Lidl, Netto, Polo Market, Stokrotka i Tesco. Co dziesiąte warzywo i owoc, które zostały wzięte pod lupę przez urzędników, sprawdzianu nie zalicza. Wśród nich są m.in. rzekomo polski seler, który naprawdę wyrósł w Holandii, o czym informuje opakowanie. Wywieszka przy czosnku mówi, że pochodzi on z Polski, ale z faktury wynika, że do sklepu dociera z Egiptu. To jeszcze nie koniec wywieszkowych sztuczek. Najpewniej by zamieszanie było większe, niektóre towary są oznakowywane kilkoma krajami pochodzenia. Okazuje się, że cebula jednocześnie pochodzi z Polski, Francji, Holandii i Słowacji. - Polacy coraz częściej zwracają uwagę na kraj pochodzenia i starają się wybierać produkty polskie- mówi Tomasz Chróstny, wiceprezes UOKiK. -Sprzedawcy i dostawcy mniej lub bardziej świadomie wyko-rzystują ten fakt, przypisując polskie pochodzenie zagranicznym warzywom i owocom. Musimy walczyć z takimi praktykami, żeby konsument zawsze wiedział, co i skąd kupuje. Z ostatnim stwierdzeniem wyjątkowo zgadzają się ci przedstawiciele sklepów, którzy -na naszą prośbę - ustosunkowali się do badania UOKiK. W Lidlu można kupić ponad 150 owoców i warzyw. Sieć zaznacza, że gdy tylko jest taka możliwość, to stawia na rodzime produkty. Za błędy w oznakowaniu ma być odpowiedzialny skomplikowany proces logistyczny, a są one naprawiane od ręki. - W jednostkowych sytuacjach, kiedy tylko omyłkowo zdarzyła się niepoprawna informacja na oznakowaniach, niezwłocznie wprowadzaliśmy właściwe opakowania lub wywieszki cenowe - napisali przedstawiciele Lidia. W Lidlu zaznaczają, że troszczą się o polskie firmy: w 2018 roku 230 firm z Polski - za pośrednictwem sieci - wyeksportowało do ponad 20 europejskich państw towary o łącznej wartość 2,5 mld zł. Jan Kołodyński, młodszy menedżer ds. relacji zewnętrznych w Biedronce, deklaruje dumę z polskich owoców i warzyw, które są podstawą oferty, 0 ile akurat są dostępne sezonowo. Zwraca też uwagę na współpracę z UOKiK. - W ramach naszej działalności operacyjnej dokładamy starań, by oznaczenia naproduk-tach były prawidłowe i umieszczone zgodnie z obowiązującym prawem - podkreśla Kołodyński. - Aż 92 proc. produktów dostępnych w ofercie naszej sieci w ubiegłym roku pochodziło od polskich dostawców. Z wiadomości od Kauflandu można się dowiedzieć, że poprawność informacji zamieszczanych na etykietach jest monitorowana, a przypadki omyłek w opisie produktów mają charakter incydentalny. - Informacje zawarte na etykietach cenowych pochodzą z wykorzystywanego przez nas elektronicznego systemu i zawierają dane wprowadzone już na etapie dostawy - zaznaczają przedstawiciele sieci w wiadomości do naszej redakcji. - Ryzyko błędnego oznaczenia produktu jest marginalne. W chwili wykrycia niezgodności, pracownik marketu zobowiązany jest zaktualizować etykietę, a ta kwestia jest poruszana podczas cyklu szkoleń, które organizujemy dla pracowników odpowiedzialnych za sekcję owoców 1 warzyw. Rodzime owoce i warzywa -jak informuje Kaufland - stanowią ponad 70 proc. produktów w tej kategorii. Dostarcza je 115 polskich producentów i hodowców. Sieć współpracuje też w tym zakresie z 44 producentami z zagranicy. Czy jest możliwe, aby w takich sklepach były tylko polskie warzywa i owoce? Michał Kołodziejczak zapytany wprost zaznacza, że nie ma poczucia, by porywał się z motyką na słońce. Ma już kolejny pomysł, jak doprowadzić do tego, by w naszych sklepach były tylko rodzime produkty. W wielkim skrócie można uznać, że chodzi o obrzydzenie importowanych owoców i warzyw i to na dodatek naukową metodą. Pomocny ma być dowód z badań przeprowadzanych przez certyfikowane ośrodki. Na Mazowszu pod lupę zostały wzięte jabłka, które nie wyrosły na drzewach w Polsce. Są już wyniki. - Dobre dla akcji, ale złe dla konsumentów - podsumowuje testy Michał Kołodziejczak. - Badania wykazały w jabłkach obecność pestycydów. Polskie - jak zaznacza lider Agrounii - są od nich wolne. To dopiero pierwsze badanie, pierwsze z wielu. Zarówno sklepowepatrole,jakitesty produktów mają doprowadzić do tego, by kupujący sięgali po rodzime jabłka, ogórki czy inne pomidory. Nikt tak naprawdę nie zna jednak odpowiedzi na podstawowe pytanie: jaki procent polskich konsumentów jest w stanie zapłacić więcej za polskiego ziemniaka, rodzime jabłko i krajowego ogórka, skoro ich sprowadzony odpowiednik jest tańszy? Jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie nie znalazł nawet Stefano Lteti, włoski dziennikarz ipisarz, autor bestseUeru „Władcy jedzenia. Jakprzemysłspożywczy niszczy planetę". Na przykładzie kilku popularnych artykułów spożywczych - mięsa, przecieru pomidorowego, tuńczyka - pokazuje działalność wielkich koncernów produkujących żywność w sposób przemysłowy, na skalę globalną. Nazywaichfirmamiszaiań-czami, gdyż ich jedynym celem są szybkie zyski Podkreśla, żerabują zasoby naturalne, aż do całkowitego ich wyczerpania, a znisz-czywszyjedno miejsce, przenoszą sięgdzieindzięj, dokładnie tak, jak robitostadoszarańczy. Antidotum ma być sięganie po towary z lokalnych, ekologicznych, ale przeważnie droższych upraw. Tak można ratować planetę, ale Stefano Liberti ma wątpliwości, czy ludzie -na szerszą skalę - będą i mogli, i chcieli zapłacić więcej za tak wyprodukowaną żywność. Na to pytanie chyba każdy musi sobie odpowiedzieć sam... ©® Partner plebiscytu nasze dobre Miasto Koszalin 10 Ogłoszenia drobne Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19 20.10.2019 Drobne Jak zamieścić ogłoszenie drobne? Telefonicznie: 94 347 3516 Przez internet ogloszenia.gratka.pl W Biurze Ogłoszeń: Oddział Kosza!, ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin, tel. 94 347 3516,347 3511,347 3512, fax 94 347 3513 Oddział Słupsk: ul. Henryka Pobożnego 19,76-200 Słupsk, tel. 59 848 8103, fax 59 848 8156 Oddział Szczecin ul. Nowy Rynek 3,71-875 Szczecin, tel 9148133 61,48133 67, fax 91433 48 60 Nieruchomości MIESZKANIA-KUPIĘ MIESZKANIE lub dom do remontu. Słupsk, okolice. 604236391 SŁUPSK.KUPIĘ 1- 2 -pok. 500218503. MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA 2-POKOJOWE Stupsk, 691486950. 3-POKOJOWE Słupsk, 691486950. KAWALERKA umeblowana w Centrum Koszalina, 602294071 MIESZKANIE 2-pokojowe nowoczesne w Mielnie tel. 502-106-481 POKÓJ w domku. Tel. 515-556-834 GK. DOMY-SPRZEDAM DOM wolnostojący,stan surowy otwarty,koło Sarbinowa,502064864 DZIAŁKI, GRUNTY SPRZEDAM DZIAŁKA budowlana Centrum Połczyna sprzedam tel. 882-607-451 Handlowe SPORT I REKREACJA ROWERY różne, 508-436-420 GK MATERIAŁY BUDOWLANE ZIEMIA pod trawnik, kamień do drenażu, piasek płukany, pospółka (Koszalin i okolice) tel. 94 3140084 MATERIAŁY OPAŁOWE DREWNO świerkowe sprzedam tel. 602-742-814 KOMINEK, opał, gałęziówka 792669632 SPRZEDAM drewno,796-290-803 ZŁOM kupię, potnę, przyjadę i odbiorę, tel. 607703135. Motoryzacja OSOBOWE SPRZEDAM FORD Focus, gaz,tel.505-622-236 TOYOTA Corolla, 2001,Nr ZK52356. Zakupiono w 2006 r. za 6000 EUR. Stan techniczny bardzo dobry. Ubezpieczony do 17.06.2019 r. na kwotę 693 zł.Plus 4 koła zimowe z felgami.Cena do uzgodnienia,tel. 94 3407012 lub 668936516 OSOBOWE KUPIĘ A do Z skup- każde pojazdy, płacimy nawet za wraki, oferujemy najwyższe ceny, 536079721 Absolutny skup aut, 728773160. AUTA i busy kupię, 504-672-242 AUTO skup wszystkie 695-640-611 AUTOKASACJA Bierkowo. Skup całych i uszkodzonych. 59/8119150, 606206077. ABAKUS najchętniej wybierane biuro nieruchomości Aniela Barzycka licencja zaw. 7090 zapraszamy do biura ul. Zwycięstwa 143 (obok Związkowca) tel. 661-841-555 www.abakus-nieruchomosci.pl * * ** m -* TANIE 3 pok. 58 m2, duża loggia rej. Sucharskiego 233 000,- do negocjacji 4 pokoje, balkon Centrum tylko 257 000,- klucze w biurze rej. Kołłątaja li p loggia 3 pok. 279 000,- v AUTOKASACJA, Świeszyno, skup cafych i powypadkowych, 608421479 CIĘŻAROWE, DOSTAWCZE SPRZEDAM VW Transporter, 2010r., 140 KM,długi,502064864 BLACHARSTWO-LAKIER., 692-622-864 NEPTUN-AUTOGAZ Tel. 512 170 975 Finanse biznes KREDYTY, POŻYCZKI KREDYT 50 000 zł, rata 572, 730809 809 KREDYTY tanio. Słupsk, 59/842-92-38. POŻYCZKI z dowozem -pierwsza za darmo tel 511-030-295 UPADŁOŚĆ konsumencka 943473286. ZATRUDNIĘ FIRMA DOMAR Tatów zatrudni na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy kosztorysanta robót wod.-kan-gaz, i drogowych z doświadczeniem w kosztorysowaniu i przygotowywaniu ofert Oferty prosimy przesyłać: jolanta.czupajlod> domar-k.pl Tel. 94 316-09-43 KIEROWCĘ ciągnika rolniczego lub C+E. Kobylnica, 601671044. MALOWANIE, DOCIEPLENIA -Niemcy- praca od zaraz. Telefon: 774270543 lub 662187368. Cert. 9875 OPIEKUNKI do Niemiec tel. 730497770 www.ambercare24.pl dzisiaj 70 ofert! POMOCNIKÓW ogólnobud. 509572177 POTRZEBNY mężczyzna do skopania działki warzywnej,Mścice 665-039-562 PRACA BELGIA dla pracowników ogólnobudowlanych, WYSOKIE ZAROBKI, tel.+32486486520 PRACA dla ELEKTRYKÓW Szczecin Dąbie. Praca na pełen etat (2 zmiany), darmowy transport. Więcej informacji pod numerem: 730807912 PRACOWNIKA na budowę, 665232070 PRACOWNIKÓW do ociepleń i glazurników, 506-592-679 PRZEDSIĘBIORSTWO Budowlane KUNCER Sp. z o.o. zatrudni pracownika na bazę materiałowo-sprzętową w charakterze konserwatorajel. 94 343 45 67 Zdrowie GINEKOLOGIA ! 515417467 Ginekolog farmakologia A-Z GINEKOLOG, 795-719-104 STOMATOLOGIA STOMATOLOGIA specjalistyczna: dzieci i dorośli, anestezjolog, protetyka. K-lin, ul. Małopolska TB"; tel. 94/343-84-68. Również w soboty. INNE SPECJALIZACJE ALKOHOLIZM - esperal 602-773-762 ALKOHOLOWE odtrucia 509-306-317. Usługi AGD 8TV FOTO 59/8430465 Serwis RTV, LCD, plazma PRALKI Naprawa w domu. 603-775-878 BUDÓW LANO-REMONTOWS A-Z łazienki, remonty, 512334136. BALUSTRADY bramy 602 825 699. CYKLINOWANIE bezpyłowe, lakierowanie, olejowanie, strukturyzacja 696-727-338 DACHY- dekarstwo 94/3412184 Stany surowe 94/3412184 Suche zabudowy 94/3412184. REMONTY max i Elewacje, 792669632 USŁUGI glazur., łazienki 696498391 WYKOŃCZENIE wnętrz tel. 533721201 INSTALACYJNE C.O. hydraul. wod. kan. 515-708-887 GAZOWE -urządzenia, naprawa/ wymiana 606-579-846 GK HYDRAULICZNE, tel. 607-703-135. OGRODNICZE WYCINKI, ogród, niwelacje 792669632 PORZĄDKOWE SPRZĄTANIE strychów, garaży piwnic, wywóz starych mebli oraz gruzu w big bagach, 607-703-135. STOLARSKIE RENOWACJE, stolarstwo 694917319 TRANSPORTOWE BUS. Stupsk/okolice. 720-789-026 UROCZYSTOŚCI PRZYGOTOWUJĘ catering imprezowy na 10-15 osób, tel. 665-039-562 Turystyka PRZEWOZY ANGLIA, osoby + paczki, z adresu na adres, w każdy piątek, tel. 503 198 450 NIEMCY, HOLANDIA, BELGIA, codziennie z domu pod dom, Trans Glass Okonek, tel. 503 198446,672669491 Matrymonialne PAN 60+ pozna Panią 792242324 Rolnicze MASZYNY ROLNICZE KUPIĘ ciągniki, przyczepy, maszyny rolne. Tel. 602 811423. Towarzyskie AKTYWNA dojrzała. 507-719-333. GK ATRAKCYJNA dla dojrzałych 661177611 WYCIĄG Z OGŁOSZENIA Burmistrza Bobolic o pierwszych przetargach ustnych ograniczonych do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw na sprzedaż prawa własności niezabudowanych nieruchomości gruntowych, stanowiących własność Gminy Bobolice 1. Przedmiotem przetargów są niżej wymienione niezabudowane nieruchomości gruntowe położone w obrębie ewidencyjnym nr 2 Miasta Bobolice w obszarze Strefy Aktywności Gospodarczej w Bobolicach: 1) Działka nr 6/22 o powierzchni 0,9729 ha. Cena wywoławcza nieruchomości wynosi 141.500,00 zł. Wadium wynosi 10% ceny wywoławczej, tj. 14.150,00 zł. | 2) Działka nr 6/23 o powierzchni 0,9729 ha. Cena wywoławcza nieruchomości wynosi 141.500,00 zł. Wadium wynosi 10% ceny wywoławczej, tj. 14.150,00 zł. | 3) Działka nr 6/24 o powierzchni 1,5753 ha. Cena wywoławcza nieruchomości wynosi 205.500,00 zł. Wadium wynosi 10% ceny wywoławczej, tj. 20.550,00 zł. 2. Zgodnie z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przyjętym Uchwałą Nr XXII/196/16 Rady Miejskiej w Bobolicach z dnia 29 grudnia 2016 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego części miasta Bobolice pod potrzeby utworzenia podstrefy specjalnej strefy ekonomicznej przy ul. Kolejowej (Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 31 stycznia 2017 r., poz. 542) działki nr 6/22, 6/23 oraz 6/24 położone w obrębie ewidencyjnym nr 2 Miasta Bobolice przeznaczone są pod tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów lub tereny zabudowy usługowej, w tym usług rzemieślniczych (1P,U). 3. W Sądzie Rejonowym w Szczecinku między innymi dla działek nr 6/22,6/23 oraz 6/24 prowadzona jest księga wieczysta numer j K011/00040866/2. 4. Przetargi zostaną przeprowadzone w dniu 25 listopada 2019 r. o godz. 10.00 w siedzibie Urzędu Miejskiego w Bobolicach, ul. Ratuszowa 1 - sala nr 5 (parter) według kolejności podanej w pkt 1 niniejszego ogłoszenia. 5. Do cen osiągniętych w przetargach doliczony zostanie 23% podatek VAT. 6. Warunkiem przystąpienia do przetargów jest: -wpłacenie wadium najpóźniej do dnia 19 listopada 2019 r. włącznie (z zaznaczeniem, której nieruchomości dotyczy) przelewem bankowym środków pieniężnych lub gotówką na rachunek Gminy Bobolice PKO BP SA Oddział 1 w Koszalinie Nr 21 1020 2791 0000 7102 0287 3115, - złożenie na piśmie do dnia 19 listopada 2019 r. do godz. 15.00 w sekretariacie Urzędu Miejskiego w Bobolicach, ul. Ratuszowa 1,76-020 Bobolice (pokój nr 12,1 piętro) zgłoszenia uczestnictwa w przetargu wraz ze stosowną dokumentacją. 7. Gmina Bobolice zastrzega sobie prawo odstąpienia od przetargów z ważnych powodów. 8. Pełna treść ogłoszenia o przetargach, zawierająca między innymi uzasadnienie wyboru formy przetargów, warunki przystąpienia do przetargów (z określeniem rodzaju dokumentacji, jaką należy dołączyć do zgłoszenia uczestnictwa w przetargach), a także warunki sprzedaży, zabudowy oraz zagospodarowania nieruchomości została wywieszona na tablicach ogłoszeniowych Urzędu Miejskiego w Bobolicach, a ponadto opublikowana na stronie internetowej Urzędu www.bobolice.pl oraz w Biuletynie Informacji Publicznej www.bip.bobolice.pl. 9. Szczegółowe informacje dotyczące przetargów oraz nieruchomości będących przedmiotem przetargów można uzyskać w Urzędzie Miejskim w Bobolicach, ul. Ratuszowa 1, 76-020 Bobolice, pokój nr 16 (II piętro), tel. 94 34 58 435, kom. 694154 254, e-mail: m.pacholek@bobolice.pl _____ __ wwwgp24.pt www.gk24.pl;www.gs24.pl Prezes oddziału Polska Press Piotr Grabowski Redaktor naczelny Krzysztof Nałęcz Zastępcy YnonaHusaim-Sobecka Marcin Stefanowski (internet) Dyrektor działu reklamy Ewa Żelazko, tel. 94 347 35 27 Dyrektor drakami Stanisław Sikora, tel. 94 340 35 98 Dyrektor działu maricetingu Robert Gromowski, teł. 94 347 3512 Prenumerata. teL 94 3401114 Głos Koszafiński - wwwgk24.pl ul. Mickiewicza 24.75-004 Koszalin,tel. 94 34735 99, fax 94 347 35 40, tel. reklama 94 347 3512, redakqa.gk24@polskapress.pl, reklama.gk24@polskapress.pl Głos Pomorza - wwwgp24.pl ul. Henryka Pobożnego 19, . 76-200 Słupsk, tel. 59 848 8100, fax 59 848 8104, tel. reklama 059 848 8101, redakqa.gp24@polskapress.pl, reklama.gp24@polskapress.pl Głos Szczeciński - wwwLgs24.pl ul. Nowy Rynek 3, 70-533 Szczecin. tel. 9148133 00, fax 91433 48 64, tel. reklama 9148133 92, redakqa.gs24@polskapress.pl reklama.gs24@polskapress.pl ODDZIAŁY Kołobrzeg ul. Ratuszowa 3/13,78-100 Kołobrzeg, tel. 94 354 50 80,fax 94 3527149 Szczecinek ul. Plac Wolności 6,78-400 Szczecinek, tel. 94 374 8818. fax 94 374 23 89 Stargard ul. Wojska Polskiego 42,73-110 Stargard, tel. 91578 4728,fax 915781797, reklama tel. 91578 47 28 ©® - umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule, w szczególności przy Aktualnym Artykule, oznacza możliwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresci, www.gp24.pl/tresci,www.gs24.pl/tresd.iwzgodzie z postanowieniami niniejszego regulaminu. Polskie Badania Czytelnictwa Nakład Kontrolowany ZKDP inni ininuiłir POLSKA PRESS GRUPA WYDAWCA Polska Press Sp. z o.o. ul. Domaniewska 45,02-672 Warszawa, tel. 22 20144 00, fax: 22 2014410 Prezes zarządu Dorota Stanek Wiceprezes zarządu Dariusz Swiąder Członek zarządu Paweł Fąfara Członek zarządu Magdalena Chudzikiewicz Dyrektor artystyczny Tomasz Bocheński Dyrektor marketingu Sławomir Nowak, slawomir.nowak@polskapress.pl Dyrektor zarządzający biura reklamy Maciej Kossowski maciej.kossowski@polskapress.pl Dyrektor kolportażu Karol Wlazło karol.wlazlo@polskapress.pl Agencja AIP Rzecznik prasowy Joanna Pazio tel. 22 20144 38, joanna. pazio@polskapress.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Bitwa o Anglię zaskoczy kibiców? Bolesław Groszek redakqaq@polskapress.pl Pttkanożna Manchester bez formy, ale z ciu-żymi nadziejami. Po zgrupowaniu kadry wfbrrraevwciążjest Robert Lewandowski a zaimponować chcą też inni napastnicy Czy pojedynek pierwszej i dwunastej drużyny w tabeli można nazwać hitem? Owszem, jeśli mierzą się w nim takie firmy jak Manchester United i Liverpool. Nawet jeśli Czerwone Diabły są w kryzysie, to piłkarzom motywacji na mecz z odwiecznym rywalem nigdy niebrakuje. Bitwa o Anglię nie powinna więc zawieść fanów futbolu. Faworytem starcia na Old Traffordbędąjednakgoście, którzy w tym sezonie grają jakz nut i wygrali wszystkie osiem meczów w Premier League. Obecnie każdy zawodnik Iiverpoolu wydaje siębyćlepszy niż jego odpowiednik w Manchesterze United, co przed spotkaniem graficznie zilustrowała stacja Sky Sports. Połączona najlepsza jedenastka LFC i MU przedstawiała tylko zawodników z miasta Beatlesów. - To jakiś żart. To cyrk, amy jesteśmy w jego samym środku -dosadnie skomentował to Jurgen Klopp, choć ciężko nie zgodzić się z dziennikarzami angielskiej stacji, bo obecnie każdy piłkarz United spisuje się poniżej oczekiwań. Niemiec nie mógł jednak tego otwarcie przyznać, kurtuazyjnie przestrzegał więc przed rywalami. - Szanujemy ich tak, jakby to był najlepszy Manchester United, z którym przychodzi nam się zmierzyć. Musimy zrobić wszystko, jeśli Diabły chcą rozpocząćnanowoswój sezon, aby poczekali jeszcze tydzień - podkreślił Klopp. A rzeczywiście dla zawodników Manchesteru pokonanie Li-verpoolu byłoby jak nowy start. United wygrało w tym sezonie tylko dwa mecze z ośmiu i strzeliło dziewięćbramek. Jeśli zwrócimy uwagę, że aż cztery trafienia to efekt szczęśliwego triumfu nad Chelsea wpierwszej kolejce, - Zespół jest zależny od Lewandowskiego bardziej niż kiedykolwiek przedtem -pisze o Maku niemiecka prasa to pięć bramek w siedmiu pozostałych starciach wygląda naprawdę mizernie. Ostatnio coraz częściej pojawiają się informację o zwolnieniu Ole Gunnara Solskjaera, ale Norweg dużo obiecuje sobie poniedzielnymhicie. - Spodziewam się, że piłkarze wyjdą na boisko i udowodnią, dlaczego są w Manchesterze United. Dla zawodników to też jest szansa, tak jak ja to zrobiłem kilkukrotnie, aby zapisaćsięna kartach historii tego niezwykłego klubu - przyznał Norweg. Skuteczny Robert Lewandowski problemem Bayernu Monachium? Polak za dużo strzela... Wielce prawdopodobne, że w Bitwie o Anglię na zapisanie się w historii będą mieli szansę niektórzy rezerwowi. Solskjaer potwierdził, że w spotkaniu nie zagrają Paul Pogba i David De Gea, natomiast w barwach gości niepewni występu są Mohamed Salah, Joel Matip i Alisson Becker. Zgodnie z tym co mówili jednak obaj trenerzy, stawka spotkania jest tak duża, że niezależnie od formy i tego ktokolwiek wyjdzie na boisko, to mecz najbardziej utytułowanych zespołów w Anglii na pewno nie roz- czaruje kibiców. Początek w niedziele o godzinie 17.30 na antenie Canal+Sport2. Dzień wcześniej warto zwró-cićuwagęnahiszpańskieboiska, gdzie Atletico Madryt zagra z Valencją w meczu drużyn, które dawno nie zaznały porażki. Oba kluby są niepokonane od czterech spotkań, ale oba mają też swoje problemy. Los Colchoneros jak zwykle imponuj ą żelazną defensywą, bo ostatni raz stracili gola wlidze 14. września w meczu z Realem Sociedad, ale gorzej radzą sobie ze zdobywaniem bramek. Efektem tego są dwa bezbramkowe remisywdwóchostatnichkolej-kach. Nietoperze natomiast wygrały dwa ostatnie mecze z rzędu, ale sytuacja w klubie po zwolnieniu trenera Marcelino wciąż nie jest do końca ustabilizowana. Faworytem hitu na Wanda Metropolitano będą gospodarze, którzy gonią w tabeli Real Ma- * dryt. Królewscy w sobotni wieczór zagrają z Mallorcą na wyjeździe. Oba mecze będą transmitowane na kanałach Canal+. Po przerwie reprezentacyjnej często zawodnicy gubią gdzieś dobrą formę, ale tak raczej nie stanie się w przypadku Roberta Lewandowskiego. Napastnik rekordowo zaczął ten sezon Bundesligi, strzelając 11 goli w siedmiu meczach, i świetną dyspozycję podtrzymał na zgrupowaniu kadry, gdzie w dwóch spotkaniach zdobyłtrzy goleiza-notował dwie asysty. Co ciekawe niektórzy uważają, że dobra forma RL9 może byćproblemem dla Bayernu Monachium. - Zespół jest zależny od 31-letniego zawodnika bardziej niż kiedykolwiek przedtem. Jeśli on nie trafia, to w ofensywne tryby wpada piasek - pisze dziennikarz magazynu „Focus" Stefan Huber. Na razie Bawarczycy nie zaznali tego problemu, bo Polak trafiał w każdym spotkaniu w tym sezonie, ale trudniejszy moment może spotkać nawet jego. Jak na razie Lewandowski szykuje jednak amunicję na Augsburg, przeciwko któremu ostatni raz strzelił w 2017 roku. Transmisja meczu w sobotę o godz. 15.30 na antenie Eleven Sports 1 Weekend będzie też doskonałą okazją do poprawienia sta-tystyk naszych napastników we Włoszech. Po golu w kadrze Arkadiusz Milik w dobrym humorze wrócił do Neapolu ibyćmoże zagra w podstawowym składzie przeciwko Hellas Verona. Krzysztof Piątek będzie chciał natomiast przekonać do siebie nowego trenera Milanu, szukając goli przeciwko Lecce. Oba mecze będą transmitowane na kanałach Eleven Sports. ©® Kryszałowicz: Dajmy Jerzemu Brzęczkowi spokojnie pracować PHkaiuńna Michał Słdba Musimy zastanowić się. czy sam awans na Euro nie jestjuż sukcesem. Nie mamy takiego pHkar-stwa.bymyśłećomedalach-mówi były reprezentant Polski Paweł Kryszałowkz. Jak się Panu podobały ostatnie spotkania reprezentacji Polski? Po pierwsze muszę powiedzieć, że za bardzo lubimy krytykować. Cel był jasny, byliśmy faworytem grupy i awansowaliśmy na Euro 2020 na dwa mecze przed końcem eliminacji i wszyscy powinnyśmy być zadowoleni. Znajdą się malkontenci, co powiedzą, że styl był słaby, ale za dwa miesiące wszyscy o tym zapomną. Teraz mamy czas, by się przygotować do wielkiej imprezy. Ja i wielu kibiców jest z tego powodu bardzo szczęśliwych. Panu styl reprezentacji się podoba? Każdy ma inne zdanie na ten temat. Wszyscy byśmy sobie życzyli, by nasza kadra grała jak najwspanialej, ale przypomnijmy sobie lata, gdy nie graliśmy w mistrzostwach Europy i świata i spójrzmy na to, co jest. Zawsze można coś poprawić, ale myślę, że należy cieszyć się z tego, co mamy i dać spokojnie pracować Jerzemu Brzęczkowi, bo nagonka jest niesamowita. Co będzie ważnewmeczach z Izraelem i Słowenią? Na pewno chłopcy wyjdą trochę mniej spięci. Nie ma presji, jest awans na przyszłoroczne mistrzostwa Europy. Trener może spróbuje nowych graczy, którzy mogliby być dublerami. To będzie decyzja trenera, który ma wiele przemyśleń. Będę oglądał te mecze z dużą przyjemnością. Jestem zadowolony z tej kadry. Paweł Kryszałowicz to uczestnik MŚ w 2002 r. W meczu z USA strzelił gola Ktoś Pana zaskoczyłwtydh eliminacjach? Jest grupa młodych zawodników, którzy wchodzą do kadry i muszą się pokazać. Na razie nie grali z mocnymi przeciwnikami, sprawdźmy ich na tle mocnych. Dopiero bę- dziemy określać ich przydatność, bo my lubimy po jednym meczu szukać gwiazd. Potrzeba czasu. Robert Lewandowski jest wwiełdejfbrmie. ale coz Arkadiuszem M88óemi Krzysztofem Piątkiem? Trudno zawodnikom grać, jak ma się u boku Lewego. On jest perfekcyjny, profesjonalny, dla nas to zbawienie. Ciągnie tę kadrę, nawet jak nie strzela goli, to wszyscy przeciwnicy skupiają uwagę na nim. Mamy innych napastników, którzy próbują go doścignąć, byli w dobrej formie, ale z nią jest różnie. Cieszę się, że Arek strzelił gola w meczu z Macedonią Północną. Wiemy, że ma kłopoty w klubie. Piątek jest trochę w kryzysie, ale jak się przełamie, to pójdzie łatwo. Jaki to był rok c*a polskiej piłki? Polskie kluby się nie popisały... Tego można było się spodziewać, praca w klubach musi być inna. W sierpniu jesteśmy już poza europejskimi pucharami. O tym nie decyduje PZPN, a właściciele klubów. Oni muszą mieć swoje koncepcje. Gdzie powinna być baza polskiej kadry. gdy Euro jest w tylu miastach? To mądrzejsze głowy zdecydują. My musimy się zastanowić, czy awans nie jest już sukcesem, bo my co turniej chcemy zdobywać medale. Nie mamy takiego piłkarstwa. Dajmy spokojnie popracować kadrze i może będzie superwynik. Jak się Panuwogóle podoba format Euro2020? Nie chciałbym tego komentować. Generalnie miast jest za dużo. Nawet w dwóch krajach czasem to nie gra. Ale teraz jest komunikacja, samoloty. ©® mm Piątek 18.10 MULTIMULTI - GODZ. 14.00 1,6,9,12,13.16,21,24,30,32,34, 36,46,54,59,67,69,73,75,76 plus 67 KASKADA 2,6,7,9,13,15,16,17,20,21, 23,24 Czwartek 17.10 MULTI MULTI - GODZ. 21.40 8,9,10,12,13,20,22,23,37,38, 41,44,47,58,63,64,68,72,73, 80 plus 8 EKSTRA PENSJA 9,18,23,28,31+1 MINI LOTTO 3,5,10,17,24 LOTTO 2,3,4,11,17,18 LOTTO PLUS 22,25,28,32,38,47 KASKADA 1,2,3,6,10,11,13,15,16,20, 22,24 EKSTRA PREMIA 5,11,24,29,32+4 SUPERSZANSA 2,4,5, 0, 9, 0, 7 (STEN) 12 Sport Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 19-2Q.10.2019 Piłka nożtm Słupska klasa B Zestaw wszystkich spotkań piłkarskich: grupa I - sobota (19.10): Diament Trzebielino-Victoria Słupsk (godz. 15.30), Sokół Kuleszewo - Granit Kończewo (14); niedziela (20.10): KSZaleskie -Start Łebień (14), Gryf II Słupsk - Dąb Kusowo (15, sztuczne boisko-ul. Zielona); grupa II - sobota: SSPN Malczkowo/Łupawa -GKS Kołczygłowy (16); niedziela: Piast II Człuchów -Błękitni Motarzyno (11, OSiR -ul. Szkolna), Baza 44 Siemirowice - Urania Udorpie (11, w Maszewie), Kaszubia II Studzienice - Granit Koczała (13), Lider Rychnowy - WKS Nożyno (15).(fen) Szachy Zajęcia na 64 polach Integracyjny Klub Sportowy Zryw Słupsk zaprasza na warsztaty szachowe, które będą w sobotę (19.10). Mogą zgłaszać się dzieci od sześciu lat i młodzież szkolna. Zajęcia w sali przy al. H. Sienkiewicza 8 w Słupsku. Osoby kontynuujące naukę zaczynają o godz. 10.. początkujące od godz. 12. Zajęcia prowadzi doświadczony i znany instruktor Brunon Studziński. Z nim kontakt telefoniczny pod numerem 539 972 273 (fen) Lekkoatletyka Spotkanie biegaczy na stadionie650-lecia Po raz kolejny spotkają się sympatycy i entuzjaści biegania. Spotkanie zaplanowano tradycyjnie na stadionie 650-lecia przy ul. A. Madalińskiego w Słupsku. Organizator czeka na biegaczy i biegaczki w sobotę (19.10). Akcja „Biegam, bo lubię" rozpocznie się o godz. 9.30. (fen) Czarni zagrają o zwycięstwo Koszykówka Michał Piątkowski michal.piatkowski@polskapress.pl Słupszczanie po dobrym meczu w Kołobrzegu o dwa ligowe punkty zagrają z Pogonią Prudnik. Słupscy koszykarze do meczu będą przystępować z pozycji lidera, co powinno jeszcze bardziej ich zmobilizować. Pogoń Prudnik to jednak doświadczony zespół, który do Gryfii przyjedzie po dwa ligowe punkty. W ostatniej kolejce gracze z Prudnika wygrali ważny mecz z GKS Tychy prezentując się naprawdę solidnie. Do tej pory przeciwnicy słupszczan rozegrali cztery ligowe spotkania, w których dwa razy wygrali, a dwa razy z boiska schodzili pokonani. Co ciekawe, dwie przegrane zanotowali na boisku rywali, co powinno być dobrym prognostykiem dla kibiców Czarnych przed sobotnim spotkaniem. Liderem punktowym gości jest Adrian Suliński, który w każdym spotkaniu notuje 14,3 punktu oraz 3,5 asysty. Wspiera go doświadczony Grzegorz Mordzak, który na swoim koncie średnio zapisuję 14 oczek. Do Słupska przyjedzie też Marcin Sroka, którego występy na słupskiej hali zawsze dostarczają słupskim fanom dodatkowych emocji. Początek meczu już w sobotę (19.10.2019) o godzinie 18 w słupskiej hali Gryfia. ©© iJPSJ 2531 8S ..__ Faworytem spotkania będą podopieczni Mantasa Cesnauskisa. Nie mogą jednak stracić koncentracji Bardzo dobra postawa sztafet ze Szkoły Podstawowej nr 3 Słupsk Lekkoatletyka Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz @polskapress.pl W Gdyni był finał w sztafetowych biegach przełajowych (sztafeta 10x1000 m) Wojewódzkich Igrzysk Dzieci (szkoły podstawowe - rocznik 2007 i mł.) i Igrzysk Młodzieży Szkolnej (szkoły podstawowe - 2005/2006) i Licealiady (szkoły ponadpodstawowe -2000 i mł.). Wśród biegających były ekipy ze Szkoły Podstawowej nr 3 Słupsk i wypadły znakomicie. W stawce 2005/2006 sztafeta chłopców zajęła I miejsce (mistrz woj. pomorskiego) - Mateusz Ćwikliński, Jakub Dusza, Igor Klimkowski, Jakub Kowalski, Oskar Krzebietka, Paweł Mielczarek, Mariusz Orzechowski, Jan Stasiołek Piotr Orzechowski, Cyprian Zadowolone miny biegaczy i biegaczek przełajowych ze Słupska świadczą o bardzo rzetelnej pracy wykonanej podczas rywalizacji Weiland. Sztafeta dziewcząt (2005/2006) była V. Skład z rezerwową (Olga Cydzik, Maja Czechowicz, Weronika Dzadz, Dominika Grzeszewska, Karo- lina Herman, Emilia i Karolina Krawiec, Zuzanna Sadowska, Amelia Sendobry, Marta Szczudrawa, Hanna Zaborowska). Gratulacje! ©® Czy tak samo będą się cieszyli piłkarze bytowskiej Bytovii,jak to było w ostatnim meczu zwycięskim u siebie ze Stalą Rzeszów? Bytovia jest faworytem meczu w Legionowie PHkanozna Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz@polskapress.pl Tydzień temu w Wejherowie Legionovia wygrała z Gryfem 2:1, choć do przerwy przegrywała 0:1. - Te trzy punkty dopisane do skromnego dorobku są bardzo ważne. Sprawiają, że światełko w tunelu jeszcze nie zgasło lub, jak to ujął na pome-czowej konferencji prasowej trener Serhij Zajcew, to cały czas legionowska drużyna jest jeszcze w grze. Dodajmy, że Legionovia to outsider w I lidze. Ta ekipa będzie szukała kolejnej zdobyczy, tym razem w Legionowie, w spotkaniu z Bytovią Bytów (sobota, godz. 15.30). Bytowski zespół musi zagrać ofensywnie, odpowiedzialnie i konsekwentnie. To jest odpowiedni sposób na pokonanie legionowian. ©® IM>M Pitka nożna Czwarta liga pomorska Wszystkie nasze cztery drużyny z podokręgu słupskiego występujące w IV lidze grać będą u siebie. I tak hitowo zapowiada się mecz Słupsku przy ul. Zielonej, gdzie Gryf podejmować będzie GKS Przodkowo. Gra zacznie się w niedzielę (20.10) o godz.12. W Ustce na stadionie przy ul. Sportowej rywalem Jantara będzie GKS Kowale (sobota, godz. 15). Również w sobotę i też o godz. 15 w Lęborku na stadionie (ul. J. Kusocińskiego) Pogoń zmierzy się z Kaszubią Kościerzyna. W boisku w Lipnicy Lipniczanka zagra z Lechią II Gdańsk. Spotkanie w w niedzielę o godz. 15. (fen) Siatkówka Słupsk zagra ze Stężycą W lidze kadetek województwa pomorskiego dojdzie do spotkania Energa Czarni Słupsk - Wieżyca 2011 Stężyca. Konfrontacja sił w sobotę o godz. 11 wsłupskiej hali Zespołu SzkółSportowych przy ul. St. Banacha. (fen) Strzełectuw Rywalizacja amatorów W niedzielę (20.10) o godz. 9 zaplanowane są kolejne zawody strzeleckie dla amatorów. Organizator (Klub Strzelecki Gryf Słupski) zaprasza na strzelnicę przy ul. Zamiejskiej w Słupsku. (fen) PKkaręczna Mecz w ogólniaku II liga kobiet Słupia Słupsk -MKS Brodnica (sobota, godz. 18, słupska hala ILO przy ul. Szarych Szeregów). Kibice mile widziani, (fen) W Lęborku i Czarnej Dąbrówce bardzo propagują biegi przełajowe Lekkoatletyka Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz@polskapress.pl Od wielu lat biegi przełajowe w naszym regionie, a szczególnie w Lęborku i Czarnej Dąbrówce, cieszą się sporym zainteresowaniem. Można zauważyć bardzo znaczący wzrost osób, które biegają. I to dobrze. 28 września odbyły się pierwsze zawody (liczba uczestników to 162 osoby w różnym wieku) w ramach XXV Indywidualnych Biegów Przełajowych o Puchar Grand Prix Lęborka. Druga rywalizacja z tego cyklu zostanie przeprowadzona w sobotę (19 października). Początek o godz. 11 w lasku przy stadionie (ul. J. Kusocińskiego) w Lęborku. Kategorie: skrzaty (dziewczęta i chłopcy z rocznika 2013 i mogą być jeszcze dzieci młodsze, 460 m); krasnale (dz. i chł. - 2012/2011,460 m); szkoły podstawowe (dz. i chł. - 2010/2009, 700 m); szkoły podstawowe (dz. i chł. -2008/2007, 910 m); szkoły podstawowe (dz. i chł. -2006/2005,910 m); szkoły ponadpodstawowe (dz. i ch. -2008/2007, 910 m); szkoły podstawowe (dz. i chł. -2006/2005,910 m); szkoły ponadpodstawowe (dz. i chł.-2008/2007, 910 m); szkoły podstawowe (dz. i chł.-2006/2005,910 m); szkoły ponadpodstawowe (dz. i chł. -2004/2003/2002/2001/2000 -2020 m). Bieg główny (start o godz. 12.05): kobiety - 4050 m, mężczyźni - 6070 m. Zgłoszenia -15 minut przed startem. 25 października (piątek) o godz. 15 zacznie się impreza o nazwie XXIII Grand Prix Czarnej Dąbrówki w Biegach Przełajowych. Jej organizatorem jest Gminne Centrum Kultury i Biblioteka w Czarnej Dąbrówce. Rywalizacja zaplanowana jest na terenach leśnych przy obiekcie sportowym (ul. Słupska 26a) w Czarnej Dąbrówce. Radzimy szykować formę. Kategorie wiekowe i dystanse: rocznik 2014 i młodsi (dziewczęta i chłopcy) -100 metrów; rocznik 2013 - 300 m; 2012 - 400 m; 2011 - 500 m; 2010 (dz.) - 500 m, (chł.) -1000 m; 2009 -1000 m, 2008 -1000 m; 2007 -1000 m; 2006 -1000 m; 2005 -1000 m. Bieg główny na 6000 m dla kobiet i mężczyzn. Przedstawiamy terminy pozostałych zawodów. Oto one: II bieg -16 listopada (sobota) - godz. 11, ni bieg - 30.11, (sobota) -11. IV i V bieg w 2020 r. (dat jeszcze nie ustalono). ©® magazyn KUCHNIA KRZYŻÓWKA PORADY GWIAZDY rodzinny Bezpłatny dodatek do gazety. Sobota, 19 października 2019 r. Za sukces zawodowy płaci terapią u psychologa ii STR.14 A npm 1 -* *- ■» * Syndrom opuszczonego - i if. 6 . ' ■ . Dawid Ogrodnik ^ i 02 rodzinny zdrowie Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Anna Czemy-Marecka anna.marecka@polskapress.pl Ib* iifci lekarz na każde zawołanie? to marzenie, które może się spełnić Witamy w weeken d Sztuczna inteligencja zawłaszcza coraz więcej dziedzin naszego życia. Tego postępu się nie zatrzyma, chociaż, oczywiście, na niektóre wynalazki przyjdzie nam poczekać. SI wkracza także coraz śmielej na pole medycyny. Na przykład w Chinach robot nazwany Xiaoyi przeszedł pomyślnie testy na narodowy egzamin lekarski. W przyszłości ma wspierać medyków w procesie diagnozowania i leczenia pacjentów. Podobną rolę może spełniać produkt firmy Amazon - cyfrowa asystentka Aleksa. Jej twórcy planują, że po głosie będzie rozpoznawać dolegliwości, na jakie cierpimy. Oczywiście Amazon chce wykorzystać Aleksę dla zarobku - bo po postawieniu diagnozy zasypie nas propozycjami kupna różnych medykamentów, ale trudno ukryć, że Aleksa może być w przyszłości takim podręcznym lekarzem. Który nie zastąpi prawdziwego lekarza domowego, ale jednak może pomóc w powzięciu decyzji, czy umawiać się do niego na wizytę, czy nie. Piszemy o tym na stronie 4. Z kolei na stronie 6 podejmujemy temat aktualny w czasie, gdy świeżo upieczeni studenci opuścili swoje domy, by rozpocząć nowe, dorosłe życie z dala od rodziców. Którzy przeżywają w tym czasie syndrom opuszczonego gniazda. Jak się on objawia? Negatywne objawy rozstania z dorosłym dzieckiem to między innymi lęk egzystencjalny przejawiający się poczuciem wewnętrznej pustki, obniżenie nastroju, w skrajnych przypadkach także depresja. Opowiada o tym Magda Sękowska, psycholog i terapeutka, zaznaczając, że syndrom ten dotyczy nie tylko matek, ale i ojców. Zapraszam też do lektury pozostałych artykułów w dzisiejszym „Magazynie rodzinnym", życzę pogodnego weekendu i do zobaczenia za tydzień. CO. GDZIE? Świat Światowy Dzień Żywności Światowy Dzień Żywności ustano-wiony został wl979 roku przez Organizację ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Jest obchodzony corocznie, na całym świecie, w dniu 16 października. Jego celem jest pogłębianie świadomości opinii publicznej na temat globalnych problemów żywnościowych i wzmocnienie poczucia solidarności w walce z głodem i niedożywieniem. Obchody Światowego Dnia Żywności mają miejsce co roku, również w wielu polskich miastach. Dzieje się to dzięki zaangażowaniu dzieci, młodzieży, nauczycieli, ogromnej liczbie wolontariuszy oraz organizacji pozarządowych. Każdego roku obchodzą go również BankiŻywności. Podejmują szereg inicjatyw pragnąc przy tej okazji zwrócić uwagę na paradoks związany z tym, że w Polsce i całym świecie problem niedożywienia ciągle dotyczy ponad kilku milionów ludzi żyjących w ubóstwie, podczas gdy jednocześnie nasz krajjest weuropej-skiej czołówce Jeśli chodzi o marnowanie żywności. Organizowanie obchodów Dnia poparto wl980 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ z uwagi na fakt, że „żywnośćjest wstępnym warunkiem przetrwania i pomyślnego rozwoju człowieka i stanowi jego fundamentalną potrzebę". Z HISTORII Uporczywa grypa zabiła miliony Grypa trapiła ludzkość od starożytności. Opisana została już przez Hipokratesa w roku 412 przed naszą erą. Pierwszy raz pandemię grypy zanotowano w wieku XVI. Kolejne fale zachorowań na grypę pojawiały się co kilkadziesiąt lat. Najbardziej zjadliwa pandemia grypy była wywołana przez szczep H1N1 i miała miejsce latach 1918-1919, która zyskała miano grypy „hiszpanki". Wówczas, podczas pandemii zmarło od 50 do 100 milionów osób, czyli 3-5 procent populacji świata. Na szczęście późniejsze epidemie nie były już tak groźne. Były to między innymi grypa azjatycka w 1952 roku i grypa hongkong w 1968 roku. Rozwój odporności wśród ludzi oraz szczepienia przyczyniły się do ograniczenia rozwoju grypy dopiero w latach 80. i 90. XX wieku. ZAPYTAJ LEKARZA Często zdarzają mi się problemy z pęcherzem. Stosuję środki dostępne w aptekach, ale zastanawiam się, czy nie powinnam bardziej postawić na profilaktykę. Czy odpowiednia dieta się tu sprawdzi? SPECJALISTA RADZI: Sjp Dieta ma bardzo Vi duże znaczenie dla zdrowia układu moczowego. Ważne, abyśmy stosowali się do trzech podstawowych zasad. Po pierwsze, zaplanujmy dobrze zbilansowaną dietę, która zawierać będzie świeże produkty. Po drugie, pijmy dużo odpowiednich płynów. Po trzecie, wspomagajmy się żywnością o właściwościach antyseptycznych i zwiększającą ilość wydalanego moczu. Niezależnie od typu problemów (choroby nerek, pęcherza, infekcje i tak dalej), warto ograniczać produkty nasilające objawy. Są wśród nich piwo, napoje gazowane - zwłaszcza zawierające aspartam, mleka smakowe, syropy, napoje owocowe, soki owocowe na bazie koncentratów, kawę, napary z czarnej herbaty, alkohol. W kolejnej grupie produk- tów, które nam nie służą, będą wysokoprzetworzone produkty zbożowe zawierające dodatki, gotowe sosy na przykład do sałatek, zupy, sosy, wywary przygotowywane na kostkach rosołowych i w proszku, wyroby mięsne wędzone, a także ryby wędzone, sery dojrzewające żółte i pleśniowe, ostre przyprawy oraz cukry „dodane" spożywane ze słodyczy. Przede wszystkim wskazane jest spożywanie płynów w odpowiedniej ' ilości. Ta powinna być dostosowana do zapotrzebowania, ale standardowo wynosi około 2 litrów na dzień. Zalecam picie szczególnie niega-zowanej wody, ewentualnie herbat ziołowych, a także świeżo wyciskanych soków owocowych rozcieńczanych przegotowaną wodą. W dolegliwościach dróg moczowych najczęściej polecanymi naparami ziołowymi są mniszek lekarski, brzoza, krwawnik, nawłoć, pokrzywa, skrzyp, rzepik oraz rumianek. Zaleca się też kurację z mineralnej wody leczniczej Jan - stosuje się ją na schorzenia związane z układem nerkowym i moczowym. Jest bardzo moczopędna, dlatego idealnie nadaje się do spożywania podczas leczenia kamicy nerkowej. KamflaSobaiekspertdosprawżywienia Każdy mówi teraz o tym, że trzeba wypijać w ciągu doby dużo wody. Jak to jest naprawdę? SPECJALISTA RADZI: \jU Obecnie Instytut Tj Żywności i Żywienia zaleca dla osób powyżej 19. roku życia - kobiet -2 ńtry dziennie, mężczyzn -2,5 litra dziennie, ale uwzględniając w tym wodę zawartą w pożywieniu, czyli na przykład zupy. Oczywiście, zapotrzebowanie na wodę zmienia się w zależności od stosowanej przez nas diety, aktywności fizycznej i temperatury otoczenia. Wzrasta, gdy dużo ćwiczymy i gdy wzrastają temperatury, wysokość nad poziomem morza i obniża się wilgotność powietrza. Ilość wody w diecie powinna być także dostosowana do kaloryczności pożywienia, jakie spożywamy. Jeśli jemy dużo, automatycznie potrzebujemy większej ilości wody, żeby nasz metabolizm skutecznie funkcjonował. Zwracajmy uwagę także na składniki - jeśli w naszym codziennym jadłospisie pojawia się błonnik, też powinniśmy pić więcej wody. Nie inaczej, gdy sięgniemy po alkohol, który ma działanie odwadniające. Edyta Leźnkka. dietetyk kliniczny Wielkimi krokami zbliża się zima. Jak odpowiednio zadbać oskórę? LEKARZ RADZI: Je- wL śli robi się znacząco X) zimniej, temperatura bardzo spada, przed wyjściem warto skórę dodatkowo ochronić. Służą do tego specjalne preparaty ochronne, najlepiej mieć jeden z filtrem, o bogatszej konsystencji. Osoby, które mają skłonność do tworzenia się zaskórników albo skórę odwodnioną i jednocześnie przetłuszczoną, to wówczas powinny być stosowane preparaty dla łojo-tokowego zapalenia skóry. Osobom z cerą mieszaną polecałabym stosowanie kremów o bogatszej konsystencji przed wyjściem z domu, natomiast po powrocie zmianę preparatu na lżejszy. Maria Pyzio-Gutkowska. dermatolog Nie bagatelizuj żylaków! Sprawdź, jak zapobiec ich powstawaniu oraz jak zmniejszyć objawy Wszystko zaczyna się od sieci widocznych, czerwono-fioletowych pajączków. To pierwszy objaw niewydolności żylnej i ważny sygnał Żylaki Paula Goszczyńska paula.goszczynska@polskapress.pl Żylaki to nie tylko defekt kosmetyczny, ale przede wszystkim problem zdrowotny. Żylaki stały się chorobą cywilizacyjną - prawie każdy prędzej czy później ma z nimi problemy. Występują u kobiet po porodzie, pojawiają się u osób pracujących zarówno w pozycji stojącej, jak i siedzącej, nierzadko żylaki są uwarunkowane genetycznie. Ich leczenie nie zniweluje całkiem problemu - gdy się pojawią, są właściwie nieodwracalne. Dlatego tak ważna jest profilaktyka i wprowadzenie do codziennego życia kilku podstawowych zasad. Bardzo ważne jest, by nie bagatelizować pierwszych sygnałów. Przede wszystkim powinno nas zaniepokoić uczucie ciężkości nóg, ból i obrzęk po całym dniu siedzenia za biurkiem. TWOJA DECYZJA WYCIĄG Z KASZTANOWCA Objawy przewlekłej niewydolności żylnej z powodzeniem można łagodzić, stosując terapię farmakologiczną. Zdecydowana większość dostępnych na rynku leków to preparaty fitoterapeutyczne. Doskonałym przykładem może być wyciąg ze świeżego, niedojrzałego owocu kasztanowca. Substancje aktywne, pozyskane z tej rośliny (saponiny - escyna oraz flawonoidy) normalizują przepuszczalność ściap naczyń krwionośnych oraz zapobiegają zastojom żylnym i obrzękom. Przyspieszają zdolność wchłaniania krwiaków oraz zmniejszają skłonność do ich powstawania. To mogą być pierwsze objawy niewydolności żylnej nóg. Wszystko zaczyna się od sieci widocznych, czerwo-no-fioletowych pajączków. Pajączki to pierwszy objaw niewydolności żylnej i sygnał, że krew w nogach nie krąży prawidłowo. Zignorowane pajączki prowadzą do pojawienia się żylaków -mocno zarysowanych żył, które z czasem jeszcze bardziej uwypuklają się pod skórą. Wtedy interwencja chirur- ga jest konieczna, aby nie dopuścić do niebezpiecznych dla zdrowia powikłań. Niewskazany jest zarówno siedzący, jak i stojący tryb życia. W przypadku tego drugiego zaleca się podczas pracy unoszenie na palcach, przestępowanie z nogi na nogę, spacerowanie - to powoduje ruch mięśni. Osoby pracujące całe dnie przy komputerze, siedzące w biurze powinny natomiast co 30-40 minut wstawać, zrobić kilka kroków albo napinać mięśnie. Na imprezie, przy griUu też nie zasiadajmy się - lepiej potańczyć, pokręcić się po ogródku dla dobra naszych nóg. Jeżeli odczuwasz już jakiekolwiek boleści związane z nogami, warto unieść je do góry przed zaśnięciem. Zasada jest taka, że nogi powinny być wyżej niż serce w pozycji leżącej. Najlepszą metodą jest podniesienie nieco wyżej całego łóżka od strony nóg, n|ozruii na przykład podłożyć klocek lub inny przedmiot, który uniesie tę część wyżej - wystarczy 5-6 centymetrów. Pozwoli to ułożyć ciało podczas snu w dowolnej, wygodnej pozycji i sprawi, ze nogi zawsze będą trochę wyżej. Taki mechanizm warto wprowadzić na stałe. Lepiej zrezygn°wac też z gorących kąpieŁ seansów w saunie i solarium. Osoby, które już mają żylaki' powinny tym bardziej przestrzegać tej zasady. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 rodzinny zdrowie 03 Andropauza, czyli przekwitanie u mężczyzn. Co oznacza? Według danych statystycznych andropauźa dotyczy aż 50 procent mężczyzn po 50. roku życia. Mimo to rzadko mówi się o tym zjawisku stndropauaa EwaZwołak internet@polskapress.pl Andropauza, nazywana również męską menopauzą. jest okresem występującym u mężczyzn powyżej 50. roku życia. Jej bezpośrednią przyczyną jest spadek poziomu hormonów, w tym: testosteronu, dihydrotestosteronu, hormonu wzrostu i melatoniny. Przy czym warto podkreślić, że andropauza u mężczyzn, często porównywana jest do me-nopauzy u kobiet. Tymczasem to są zjawiska odmienne, ponieważ klimakterium u kobiet jest procesem biologicznym, związanym z wygaszaniem funkcji jajników, natomiast menopauza u mężczyzn nie jest równoznaczna z utratą płodności i jest ściśle związana z funkcjonowaniem układu endokrynologicznego. Z tego powodu badacze proponują inne nazwy dla andropauzy, w tym: andropenię, męski psychoendokrynologiczy zespół wieku średniego, wiropauzę, męskie klimakterium, częściowy niedobór CIEKAWOSTKA ŚWIATOWY DZIEŃ MENOPAUZY 18 października obchodzony jest Światowy Dzień Menopauzy i Andropauzy. Święto to zostało ustanowione w 2000 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Jego celem jest zwrócenie uwagi na problemy związane z klimakterium - zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Jest to szczególnie istotne w kontekście starzejącego się społeczeństwa. Według szacunków do 2030 r. będzie aż 1,2 mld kobiet 1 mld mężczyzn po 50. roku życia. Andropauza to nie wyrok. Można cieszyć się męskością do późnego wieku androgenów u starzejących się mężczyzn. Menopauza u kobiet jest procesem biologicznym, pociągającym za sobą określone skutki i występującym u każdej kobiety po 40. roku życia. Natomiast andropauza nie występuje u każdego mężczyzny i jest zależna od wielu czynników zewnętrznych, w tym m.in. od stylu życia, diety, a także chorób towarzyszących (nadciśnienie tętnicze, wysoki cholesterol, zawał serca, przerost gruczołu krokowego). Według badań częstotliwość występowania andropauzy u mężczyzn przedstawia się następująco: • 10-20 proc. - po 50. roku życia. • 20-30 proc. - po 60. roku życia. • 30-40proc. - po 70. roku życia. •40-50proc. - po 80. roku życia. Jak objawia się andropauza u mężczyzn? Klimakterium u mężczyzn związane jest bezpośrednio z zaburzeniami układu hormonalnego, co pociąga za sobą konkretny zespół objawów. Wśród charakterystycznych objawów andropauzy u mężczyzn można wymienić: ^Przyrost tkanki tłuszczowej, który pociąga za sobą skutki w postaci zwiększonego ryzyka wystąpienia groźnych powikłań, w tym m.in. ze strony układu krążenia. Przy czym u mężczyzn powyżej 50. roku życia zazwyczaj występuje otyłość typu brzusznego, która jest szczególnie wrażliwa na bodźce hormonalne. •Zmiany emocjonalne, które znacząco wpływają na jakość życia. Męska menopauza związana jest ze spadkiem poziomu androgenów, co oddziałuje na funkcjonowanie układu nerwowego i pojawieniem się objawów psychicznych: lęku, nerwowości, rozdrażnienia, zachowań depresyjnych, przewlekłego zmęczeniaiupośledzenia pamięci. Oprócztego może wystąpić zaniżenie samooceny. •Obniżenie popędu seksualnego, co budzi wiele negatywnych emocji, w tym m.in. niechęci, agresji, brak tolerancji. •Zaburzenia rytmu biologicznego, które pociągają za sobą zmiany emoqonalne, osłabienie sprawności intelektualnej, a także problemy z pamięcią i koncentracją. Podczas menopauzy mogą pojawić się również takie objawy jak: •Zmniejszenie aktywności seksualnej. ^Spadek częstotliwości występowania wzwodów. ^Ginekomastia - nadmierne gromadzenie się tkanki tłuszczowej w piersiach. ^Zmniejszenie owłosienia ciała. ^Zmniejszenie objętości jąder. HZmniejszenie wzrostu. ^Obniżenie gęstości mineralnej kości, co prowadzi do patologicznych złamań. • Zmniejszenie masy mięśniowej. •Uderzenia gorąca. Andropauzaałysienie androgenowe Andropauza jest zjawiskiem związanym bezpośrednio z funkcjonowaniem układu hormonalnego. Stosunkowo często towarzyszy jej problem nadmiernego wypadania włosów. Jest to tzw. łysienie androgenowe, które objawia się utratą włosów na szczycie głowy i kątach czołowych. Jego przyczyną jest nadmierna wrażliwość cebulek włosowych na nadmierną produkcję dihydrotestosteronu (DHT). Najskuteczniejszym środkiem hamującym wypadanie włosów i pobudzającym ich porost są wcierki do skóry głowy z zawartością leczniczej substancji o nazwie minoksydyl. Związek ten stymuluje mikrokrążenie w skórze głowy, usprawnia usuwanie DHT z cebulek i pobudza porost włosów. Działa jednak tylko tak długo, jak długo jest dostarczany do skóry, a kuracja wpływa jedynie na objawy, a nie przyczyny łysienia. Wywiera też szereg działań ubocznych, m.in. podrażnienie skóry głowy, jej zaczerwienienie. KWESTIA ZDROWIA Ciekawostka. Tabletki na andropaużę u mężczyzn. Nie czekaj, pomóż sobie Mężczyźni, którzy nie kwalifikują się do hormonalnego leczenia andropauzy, powinni rozważyć stosowanie prepara-tówbez recepty. Tabletki na męską menopauzę w swoim składzie zazwyczaj mają składniki ziołowe i mineralno-wita-minowe, w tym m.in.: ♦Olej z siemienia lnianego, który stanowi drogocenne źródło nasyconych kwasów tłuszczowych, które pozytywnie wpływaj ą na stan prostaty. #Witaminę E, która sprzyja regeneracji komórek układu moczowo-płciowego •Mangan, który sprzyja utrzymywaniu funkcji seksualnych. •Selen, który poprawia ruchliwość plemników. • Ashwagandha, która znana jest także pod nazwą indyjski żeń-szeń. Sprzyja ona utrzymaniu płodności u mężczyzn. • Kurkuma, która ze względu na wysoką zawartość przeci-wutleniaczy, pozytywnie wpływa na funkcjonowanie męskiego układu płciowego. Oprócz tego w tabletkach należy szukać: nasion dyni, mniszka lekarskiego, palmy sabałowej, buzdyganku. KWESTIA ZDROWIA Ważne. Dowiedz się, na czym polega leczenie menopauzy u mężczyzn? Leczenie klimakterium u mężczyzn podejmuje się jedynie wówczas, gdy zachodzą ku temu przesłanki. Do leczenia hormonalnego można zakwalifikować jedynie osoby, które spełniają określone kryteria hormonalne. Należyje podjąć wówczas, gdy występują objawy hipogonadyzmu: zaburzenia wzwodu, zespół metaboliczny, osteoporoza, cukrzyca typu 2, przewlekłe zmęczenie i zaburzenia koncentracji, znacznie utrudniające codzienne funkcjonowanie. Wdrożenie postępowania leczniczego konieczne jest również u mężczyzn z depresją. Wówczas, gdy istnieje prawdopodobieństwo, że wyżej wymienione choroby związane są z andropauzą, to należy oznaczyć stężenie TT, LH i obliczyć wskaźnik niedoboru testosteronu, atakżeprzeprowadzićba-danie urologiczne. Niekiedy konieczne jest również wykonanie biopsji gruczołu krokowego (po konsultacjizurologiem). Konieczność wdrożenia leczenia andropauzy zachodzi u mężczyzn, których stężenie testosteronu wynosi < 8 nmol/1 (2,3 ng/ml). Rozważyć je można również u mężczyzn, u których stężenie tego hormonu mieści się w granicach 8-12 nmol/1 (2,3-3,46 ng/m). Przy czym w tym drugim przypadku zazwyczaj wdraża się leczenie próbne, które trwa ok. 3 miesięcy. Podstawowe przeciwwskazania do leczenia andropauzy testosteronem to: •Rak gruczołu krokowego. •Rak piersi. •Gruczolak stercza. •Przewlekła obturacyjna choroba płuc. •Zespół bezdechu sennego. Leczenie testosteronem, przeprowadzane pod kontrolą i z zalecenia lekarza, jest bezpieczne. Jednakże wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych, w tym zwłaszcza: nadmiernej tkliwości piersi, wzrostu wartości hematokrytu i erytrocytów. Obecnie w Polsce dostępne są preparaty z testosteronem do stosowania domięśniowego, doustnego i przezskómego. Za najbezpieczniejsze uważa się preparaty przezskóme, które są dobrze tolerowane. 04 rodzinny zm owie Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 EH 1 Fakty i mity dotyczące pielęgnacji protezy Zastosuj kilka prostych wskazówek Poznaj najpowszechniejsze fakty imity, aprzekonasz się, że proteza nie musi Cię ograniczać. MftZwykła pasta do zębów jest odpowiednia do czyszczenia protez zębowych. Zwykła pasta do zębów zawiera składniki ścierające, które mogą rysować powierzchnię protezy zębowej. Materiał, z którego zbudowana jest proteza, jest bowiem delikatniejszy niż szkliwo pokrywające zęby. Fakt Gorąca woda czy wrzątek mogą niekorzystnie wpływać na stan twojej protezy. Dlatego nie zaleca się myć protezy gorącą wodą czy wyparzać jej wrzątkiem. OTt Protezę zębową najlepiej przechowywać w szklance z wodą. Aby proteza zachowała jak najdłużej swoją odporność na obciążenia, zaleca się przechowywanie jej w czystym i suchym pojemniku. Fakt Nie zawsze trzeba ściągać protezę zę-bowąnanoc. Generalnie zaleca się ściąganie na noc protezy zębowej, co wiąże się z profilaktyką przeciwgrzybiczą. Sąjed- nak osoby, które nie chcą na noc ściągać protezy z powodów intymnych, gdyż tak czują się pewniej wbliskiej relacji z partnerem. W tych przypadkach zalecane jest ściąganie protezy chociaż na 2-3 godziny wciągu dnia. Mit Gdy proteza jest dobrze dopasowana, nie ma potrzeby używania kremu mocującego. Nie używając kleju mocującego, z biegiem czasu możesz mieć wrażenie, że twoja proteza nie jest tak dopasowana, jak na początku użytkowania. Fakt Krem do mocowania protezy może zwiększyć twój komfort podczas uprawiania sportu czy wykonywania gwałtownych ruchów. Mit Używanie kremu mocującego powoduje, że przy wyciąganiu protezy ciężko ją od-kleić. Wystarczy przepłukać usta ciepłą wodą, po czym wyjąć protezę powoli, delikatnie nią poruszając. Zkoleiresztki kleju z jamy ustnej możemy usunąć, szczotkując przez chwilę podniebienie i dziąsła szczoteczkąiciepłą wodą. (pg) CIEKAWOSTKI Czy da się oczyścić organizm? Sprawdź, jak nie dopuścić do nagromadzenia toksyn Oczyszczanie organizmu z toksyn najczęściej kojarzy się ze stosowaniem głodówki, ewentualnie diety owocowo--warzywnej. Tymczasem posty nie służą oczyszczeniu organizmu, ponieważ nie dostarczają związków odtruwających i hamują opróżnianie jelit. Lekarze dopuszczają ich stosowanie przez najwyżej 1-2 dni, i to w niektórych tylko przypadkach. W oczyszczaniu organizmu z toksyn biorą udział narządy, takie jak wątroba, jelita, nerki, płuca, układ limfatyczny i skóra. Dlatego wszystkie kuracje detoks będą ukierunkowane na pobudzanie pracy tych narządów. Na trzy pierwsze, a przy tym najważniejsze, najskuteczniej działają zioła: - żółciopędne - ziele karczocha, owoce ostropestu plamistego, korzeń mniszka lekarskiego, liść mięty pieprzowej, ziele krwawnika, ziele dziurawca, kłącze kurkumy (ostryżu długiego), kwiatostan kocanki piaskowej, korzeń rzodkwi czarnej. - moczopędne - liść pokrzywy, ziele skrzypu polnego,, ziele mniszka lekarskiego, ziele i korzeń pietruszki oraz lubczyku, kłącze perzu, korzeń łopianu większego, kwiat czarnego bzu, liść brzozy, ziele nawłoci czy ziele fiołka trójbarwnego (bratka). - przyspieszające pery-staltykę jelit - stosowane dotąd zioła, takie jak ziele senesu czy kora kruszyny, są obecnie niepolecane ze względu na silne działanie drażniące śluzówkę jelit i szybkie „uzależnianie" od ich stosowania. Zamiast nich poleca się produkty roślinne, dostępne również w postaci tabletek czy cukierków, które są bogate w błonnik, zwłaszcza ten rozpuszczalny w wodzie, który ułatwia pasaż pokarmowy i zwiększa objętość stolca. To m.in. suszone owoce, takie jak figi czy śliwki, siemię lniane, łuska babki płesznik, łuska babki jajowatej czy preparaty błonnikowe. Pracę jelit pobudzają też zioła o działaniu żółcio- i moczopędnym, takie jak pokrzywa, mniszek lekarski czy łopian większy. Elektroniczna asystentka po analizie głosu postawi diagnozę zdrowotną Z brzmienia naszego głosu cyfrowa asystentka będzie mogła niebawem diagnozować nasze dolegliwości i zalecać środki zaradcze Nauka „The Times" redakcja@polskatimes.pl Cierpisz na jesienny katar? Pociągasz nosem? Przygnębia cię pochmurna pogoda? Zrywasz z partnerem? Amazon już wymyślił, jak wykryć twój „nienormalny" stan i skorzystać na nim. Chodzi o rozpoznającą naturalny głos asystentkę głosową Echo, aktywującą się na hasło „Aleksa". Jest to urządzenie w kształcie walca. W środku kryje się siedem specjalnych mikrofonów, subwoofer i głośnik wysoko-tonowy, dzięki czemu dźwięk może wypełnić całe pomieszczenie. Opierając się wyłącznie na brzmieniu twojego głosu i żałosnych odgłosach, jakie z siebie wydajesz (na przykład podczas kataru), cyfrowa asystentka może w przyszłości diagnozować twoje dolegliwości. Więcej. Zasugeruje ci spożycie rosołu czy spróbuje „opchnąć" chusteczki higieniczne lub lekarstwa na kaszel. A na koniec zaleci ci słuchanie radosnej muzyki. Innymi słowy, stanie DIAGNOZĘ LEKARSKA POSTAWI ROBOT Taki lekarz nigdy nie zachoruje ani nie spóźni się do pracy. Xiaoyi to chiński robot wyposażony w sztuczną inteligencję, który jako pierwsze tego typu urządzenie na świecie przeszedł pomyślnie przez sito testów na narodowy egzamin lekarski. Xiaoyi ma wspierać medyków w procesie stawiania diagnozy oraz leczenia pacjentów. W ten sposób skuteczność tych procedur ma być jeszcze lepsza. Pomysłodawcą i jednocześnie wykonawcą robota jest chińska firma iFlyek Co., Ltd. Sztuczna inteligencja coraz śmielej wkracza do medycyny, m.in. do diagnozowania chorób się takim lekarzem pierwszego kontaktu, choć jeszcze nie wypisze nam recepty ani nie przyjmie do szpitala. Amazon opatentował system mający określać, kiedy użytkownicy asystentki przechodzą jakąś chorobę lub przeżywają jedną z wielu „wykrywalnych emocji" - od szczęścia i radości po gniew, żal, smutek, strach, wstręt, znudzenie czy związane ze stresem napięcie. System analizowałby „wycinki" audio, rejestrowane gdy klienci zadają pytania lub sprawdzają funkcjonowanie innych swoich urządzeń powiązanych z Echo tAleksa], a także wykrywał takie „sygnały" jak ochrypłe, „roztrzęsione" odgłosy płaczu, siąpania czy pociągania nosem. Wykorzystując opatentowaną już technologię, aktywowane głosem urządzenie - jak inteligentny głośnik Echo - „może określić, że użytkownik znajduje się akurat w odbiegającym od normy stanie fizycznym lub emocjonalnym". We wniosku patentowym czytamy: „W oparciu przynajmniej częściowo o określony fizyczny i/lub emocjonalny stan użytkownika, jak również o wszelkie inne stosowne kryteria targetowania - wiek, dane demograficzne, historia prze- glądania itp. - można wybrać i zaprezentować użytkownikowi daną treść. Taka „treść" może obejmować różne elementy - choćby sugestie i reklamy firm chcących na przykład dotrzeć do osób w danej chwili chorych czy nudzących się". Wyobraźmy sobie sytuację, gdy użytkownik mówi: „Aleksa, jestem głodny", ale w tym czasie kaszle i pociąga nosem na tyle głośno, że znajduje się zasięgu głośnika Echo. Słysząc nasze siąpanie nosem i brzmienie głosu, automatyczna asystentka głosowa odpowiada natychmiast: „Chcesz przepis na dobry rosół?". Gdy użytkownik odpowiada „nie", Alexa wykorzystuje sytuację i mówi: „Przy okazji, nie chciałbyś zamówić kropli na kaszel z dostawą w ciągu godziny?". „Byłoby wspaniale. Dzięki, że pytasz!" - zachwyca się użytkownik. Chociaż urządzenie Amazona analizuje obecnie tylko wycinki dźwięku rejestrowane, gdy aktywujemy urządzenie hasłem „Aleksa", twórcy zapewniają, że proponowany system będzie mógł monitorować głos użytkownika przez cały czas. Kampanie na rzecz ochrony prywatności wyrażają już jednak niepokój w kwestii danych gromadzo- nych przez firmy takie jak Amazon. Ona sama nie komentuje własnych wniosków patentowych, ale podkreśla, że zgłasza wiele patentów, z których wiele później wcale nie wprowadza do użytku. Rzecznik firmy dodaje, że Amazon niezwykle poważnie traktuje prywatność i bezpieczeństwo swoich klientów. O tym, że sztuczna inteligencja wkracza coraz śmielej do diagnozowania stanów fizycznych i psychicznych ludzi, niech świadczy takie spostrzeżenie. Otóż przeglądając wpisy na Facebooku i dokumentację medyczną prawie 700 pacjentów, naukowcy z uniwersytetu amerykańskiego stanu Pensylwania wykazali, że takie słowa i wyrażenia jak „fu", „fuj", „co, do cholery!", „feel" czy -„me" wiązały się z późniejszymi diagnozami depresji. Innymi słowy, analiza poszczególnych sformułowań może okazać się bardzo przydatna do stawiania diagnozy co do przyszłych stanów zdrowia i zachowań ludzi. Wyniki wspomnianych badań opublikowano w artykule zamieszczonym w specjalistycznym piśmie „Procee- dingsofthe National Academy of Sciences of the United States of America". ©® Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19 20.10.2019 HASHIMOTO - CO TO TAKIEGO I JAK WPŁYWA NA NASZ ORGANIZM? POZNAJ PRZYCZYNY POWSTAWANIA CHOROBY Tarczyca jest jednym z tych gruczołów, którego praca wpływa dosłownie na cały organizm. Kiedy szwankuje tarczyca, widać to wszędzie. Coraz częściej słyszymy w mediach, wśród znajomych o chorobie Hashimoto. Niektórzy być może kojarzą tę chorobę z tarczycą. Mało kto jednak wie, czym tak naprawdę jest Hashimoto. Jest to choroba autoimmunologiczna, związana z zaburzeniami układu odpornościowego, na skutek których organizm sam niszczy swoje komórki. Dotyka w większości przypadków kobiet. Niestety, przyczyny powstawania Hashimoto nie zostały do końca zbadane. Schorzenie to powoduje wiele dolegliwości, które nie zawsze kojarzymy właś- nie z tą chorobą, tłumacząc, że to stres, szybkie tempo życia. Istnieją leki wspomagające leczenie choroby, jednak samo przyjmowanie hormonów nie wystarczy, konieczne również jest stosowanie diety wspomagającej leczenie oraz treningów, które nie będą powodować dodatkowych szkód w organizmie. rodzinny zdrowie 05 rodzaj treningów. Przy chorobach autoimmunologicznych bardzo często występują nietolerancje pokarmowe, tak też było w moim przypadku. Są produkty, które niestety do końca życia będą mnie i mojej tarczycy nie służyć, ale z części produktów zrezygnowałam tylko na odpowiednio 3,6 bądź 12 miesięcy i z powrotem włączyłam je do swojego odżywiania, ale już w mniejszej ilości. Treningi zmieniłam na mniej wyczerpujące, po których mam więcej energii i - mimo zmniejszenia ciężarów - buduje tkankę mięśniową. Jak się teraz czujesz? Jak wyglądaą Twoja codzienna dietai treningi? Teraz czuję się znakomicie. Dalej przyjmuje tabletki na tarczycę, jednak nie zmieniam dawki. Spożywam odpowiednią ilość węglowodanów, bo niestety wcześniej jadłam ich za mało, co dodatkowo źle wpływało na moją tarczycę. Trenuje 3 razy w tygodniu, bo już teraz mam świadomość, że regeneracja w moim przypadku trwa dłużej. I przede wszystkim wiem, że to, co działo się i co odczuwałam wcześniej, już nie wróci. WAŻNE OKIEM TRENERA Niestety, jak już wiecie, treningi w przypadku osób z chorobami autoimmunologicznymi muszą być dobrze zaplanowane, tak aby nie obciążać dodatkowo układu odpornościowego i nie powodować nadmiernego wyrzutu wolnych rodników. Dla takich osób ważna będzie również regeneracja i czas okołotreningowy. średniej intensywności. Najlepszy będzie trening interwałowy, który nie trwa dłużej niż 60 minut. Olga Chaińska (40 lat)f dietetyczka i trenerka, pomogła Sylwii zadbać o zdrowie Czym jest choroba Hashimoto? Jak na nas wpływa? byiwia, mimo cnorouy Hssnin loto, uzysK3t3 vvyiTiarzori«| sylwetkę, poprawę stanu zdrowia i samoooczucia MetamHjozazOlgą Paula Goszczyńska paula.goszczynska@polskapress.pl Sylwia, mimo choroby Hashimoto. uzyskała wymarzoną sylwetkę, poprawę stanu zdrowia i lepsze samopoczucie. Zdaje sobie sprawę, że gdyby nie zadbała o siebie kilka lat temu, prawdopodobnie borykała by się z nadwagą, złym stanem zdrowia oraz kiepskim samopoczuciem. JakwTwoim przypadku wyglądało leczenie choroby Hashimoto? Początkowo przyjmowałam 25 mg euthyroxu, jednak z każdą kolejną wizytą konieczne było zwiększanie tej dawki, aż do 75 mg. Ale to nie przynosiło żadnych zmian. Dopiero po włączeniu diety eliminacyjnej i zwróceniu uwagi na odpowiednią ilość snu wszystko zaczęło wracać do normy. Pamiętasz, jak się wtedy czułaś? Tak, pamiętam to dokładnie. Cały czas chodziłam zmęczona i rozdrażniona. Były dni, kiedy dobrze nie podniosłam się z łóżka, a już czułam potrzebę położenia się z powrotem i przespania. Włosy wypadały mi na potęgę, moja skóra mimo używania przeróżnych balsamów była wiecznie sucha. Moje odżywianie w tamtym czasie nie było również najlepsze, więc towarzyszyły mi też dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Treningi były bardzo ciężkie, na dużych ciężarach, bardzo długie, co pogłębiało moje złe samopoczucie. Wahania wagi były u mnie normą- zawsze ważyłam mało, jednak każdy dodatkowy kilogram pojawiał się bardzo szybko i niestety nie chciał tak szybko schodzić. Masz piękną sylwetkę, aż trudno uwierzyć że miałaś problemy z wahaniem wagi. Co się zmieniło w TWoim codziennym życiu? Przede wszystkim zmieniłam sposób odżywiania oraz Sprawdź, jak sobie radzić. Trening a wolne rodniki Powstawanie wolnych rodników jest nieodłącznym elementem procesu oddychania, utleniania, reakcji enzymatycznych itd. Jeśli człowiek przestrzega podstawowych zasad zdrowego trybu życia oraz nie ma choroby autoimmunologicznej, równowaga między wolnymi rodnikami a antyoksydantami jest zachowana. Jednak istnieje szereg nawyków, które prowadzą do zachwiania równowagi między liczbą wolnych rodników a antyoksydantów. Co dzieje się w organizmie, gdy trenujemy? Wszystkie procesy, takie jak oddychanie, czy utlenianie zachodzą szybciej i bardziej intensywnie, a w konsekwencji ilość wytwarzanych wolnych rodników jest jeszcze większa. Czy w takim razie osoby uprawiające sport są bardziej narażone na groźne choroby? Odpowiedź brzmi: to zależy. Nie musi tak być, jeśli taka osoba zadba o zbilansowaną dietę, odpowiedni trening, a także dobierze właściwą suplementację. Wtedy organizm mimo dużego wysiłku adaptuje się do stawianych mu zadań i radzi sobie z obroną przed wolnymi rodnikami. Jednak w przypadku osób chorujących na Hashimoto taka łatwa adaptaqa organizmu nie zachodzi. Dlatego treningi u takich osób powinny mieć odpowiednią intensywność i częstotliwość, indywidualnie dopasowaną przez trenera. Okiem dietetyka Skoncentrowałyśmy się na poprawie samopoczucia Sylwia trafiła do mojego gabinetu z pełnoobjawową choroba Hashimoto. Miała problemy jelitowe, była ospała i zmęczona. Włosy wypadały jej garściami, a skóra była sucha. Skoncentrowałyśmy się na poprawie samopoczucia. Zaczęłam od zrobienia podstawowych badań krwi i ustalenia niedoborów pokarmowych. Następnie wyeliminowałyśmy z jadłospisu pokarmy, na które Sylwia miała nietolerancję. Dostosowałam dietę do aktywności fizycznej, a naturalną suplementację do wyników badań krwi. Już po około miesiącu widać było ogromną poprawę w samopoczuciu, a także w wynikach badań krwi. 06 rodzinny temat dnia Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Syndrom o gniazda, czyli ziecka Psycholog mówi: Do tego, że kiedyś nasze dzieci pójdą w świat przygotowujemy się od samego początku rodzicielstwa. Celem wychowania jest przecież ich autonomia. S&xteam Magdalena Baranowska-Szczepańska m.baranowska@glo5.com Rozmowa z Magdą Sękowską, terapeutką, psychołożką i dyrektorką Kliniki Uniwersytetu SWPS. Syndrom pustego gniazda dotyka rodziców, którzy wysłali właśnie swoje dzieci na studia do innych miast. Dlaczego syndrom w większym stopniu dotyczy matek niż ojców? Syndrom pustego gniazda to reakcja emocjonalna rodziców na opuszczenie przez dzieci domu. Na takie wyjście z domu, które oznacza podjęcie przez dziecko życia samodzielnego, oddzielnego, z wybranymi przez siebie towarzyszami życia w postaci grup znajomych, przyjaciół czy z wybranymi przez siebie partnerami życia. Z perspektywy dziecka, świat się przed nim otwiera i zaczyna się czas eksperymentowania i doświadczania inny od tego, który dominował w trakcie pobytu w domu. Z perspektywy rodzica - coś się kończy, zamyka, nabiera innej ważności. Jest to więc dla rodziców czas utraty, odłączenia, poczucia zostawania w tym samym miejscu. Doświadczanie pustego gniazda oznacza przede wszystkim dominujące doświadczanie przeżywania straty, dlatego ten czas jest tak trudny dla rodziców. Musi czasami minąć trochę tygodni nim rodzice zobaczą, że ten czas to także zyskanie i na nowo odnalezienie istniejącego między nimi związku. Częściej mówimy, że syndrom pustego gniazda dotyczy matek, bo społecznie częściej one ujawniają swój trud związany z tym czasem i częściej lokują swoje emocjonalne potrzeby w relacji z dziećmi niż z partnerem. Ale ojcowie także przeżywają ten czas, jednak rzadziej o tym mówią, nie zawsze się do tego przyznają, niekiedy sami wypierają związane z tym trudne emocje. Jak się przygotować do takiej sytuacji? Do tego, że nasze dzieci kiedyś pójdą w świat przygotowujemy się od początku naszego rodzicielstwa. Musi- « % :;v». jf /JpM SIS# fmm » *.y IMP Syndrom pustego gniazda to reakcja emocjonalna rodziców na opuszczenie przez dorosłe dzieci domu my zobaczyć, że celem wychowania dzieci jest ich autonomia, ich zdolność do takiego ufania sobie i światu, by mogły w ten świat się włączyć już bez zaplecza zabezpieczanego przez rodziców. Drugą ważną kwestią jest pamiętanie o tym, że oprócz roli rodzica mamy jeszcze rolę męża czy żony, partnera czy partnerki i dbanie o relację w związku jest ważnym czynnikiem umożliwiającym nam bardziej łagodne przejście przez momenty wychodzenia dzieci z domu. W miarę rozwoju dzieci jest też bardzo ważne, aby rodzice mieli swoje życie - swoje sprawy, swoją intymność, swoich znajomych, swoje zainteresowania - co umożliwi pełniejsze akceptowanie tego samego u dzieci. Zbytnie uzależnianie się od dzieci, tworzenie życia na bazie tylko relacji z nimi powoduje symbiotyczną więż, której przerwanie może być bardzo boleśnie odczu- wane i może hamująco wpływać na wybory dziecka. Niekiedy dzieci nieświadomie nie „ wychodzą" z domu, bo boją się, że na przykład jednemu rodzicowi stanie się coś ze zdrowiem, gdy zabraknie dziecka przy nim. Jak rodzice mogą sobie radzić z pustką po odejściu dorosłego dziecka z domu? Po pierwsze trzeba sobie dać czas, by przeżyć tę pustkę - bo tego rodzaju doświadczenie jest czymś autentycznym i musi w nas wybrzmieć. To, co jest ważne - to zwrócenie się rodziców ku sobie i zobaczenie: co nas łączy, co jest pomiędzy nami, jakie mamy zasoby, jakie są jeszcze nasze potrzeby, marzenia, co możemy zrobić, abyśmy przeżywali to życie świadomie i w pełni. To może być dla pary piękny czas odkrywania siebie na nowo, odkrywania swojej seksualności i swojej atrakcyjności - bo jest na to czas, miejsce, potencjał. Szczęśliwi rodzice będą najlepszym wsparciem dla dziecka, które zaczyna doświadczać życia poza domowym, rodzinnym ogniskiem. Pomocne w tej fazie jest rozmawianie o dziecku i ujawnianie swoich przeżyć, by nie tworzyć fasady, która uniemożliwi danie sobie wzajemnego wsparcia Kiedy syndrom pustego gniazda staje się groźny i trzeba go np. leczyć? Jakie są sposoby? Groźne jest wszystko to, co jest reakcją nadmiarową. Gdy rodzic przeżywa i opłakuje odejście dziecka z domu jako swoją porażkę, jako swój koniec, jako jakiś rodzaj zatrzaśnięcia drzwi życia. Gdy rodzic nie podejmuje kontaktu z partnerem i nadal bardziej pozostaje w roli rodzica, gdy ciągle wraca do wspomnień i projekcji przyszłości o dziecku, gdy zaniedbuje siebie, swoje obowiązki, wycofuje się z kontaktów społecznych, gdy zaczyna chorować i trudno jest znaleźć bezpośrednią przyczynę chorowania - to wszystko może oznaczać początek stanu depresyjnego i będzie wymagać fachowej pomocy ze strony psychiatry czy psychoterapeuty. Warto wspomnieć, że często jedna konsultacja z psychologiem może wystarczyć do tego, by rodzic umiał zamknąć w sobie okres straty/odłączenia i podjął decyzję na budowanie relacji z partnerem. Ponieważ też często spotykam się z sytuacją, gdy rodzice dziecka są rozwiedzeni, to dla rodzica pozostającego w silnej relacji z dzieckiem i bez nawiązania nowego związku - czas odejścia dziecka może być bolesnym doświadczeniem pustki i samotności. Wtedy, być może, taki rodzic może potrzebować dłuższego wsparcia ze strony psychoterapeuty. Gdyż jednocześnie może przeżywać odejście dziecka i swoją samotność. Anasta^a Bezduszna mama musi być zdrowa Bezdusznamatka Pewnego dnia jedna znajoma zadała mi zagadkę. Rodzina z dwójką dzieci. Matka źle się poczuła, coś jej przeszkadzało w oddychaniu. Tymczasem tata nie mógł znaleźć marynarki. Córka nie umiała rozwiązać zadania z matematyki, a młodszy synek płakał, bo chciał jeść. Ty -jesteś mamą - komu pomożesz w pierwszej kolejności? Wybrałam najmłodszego. Przecież maluch sam sobie jedzenia nie przygotuje. A mąż może pomóc córce z zadaniem, a ja mu tylko powiem, w jakim miejscu w szafie wisi jego ubranie. Okazało się, że wybrałam nieprawidłowo. W pierwszej kolejności miałam pomóc sobie! „A jak to coś z sercem i trafisz do szpitala - to i dzieci będą głodne i mąż goły". Zaczęłam zaprzeczać - mój mąż gotuje lepiej niż ja... Ale chodziło o coś innego. To tak jak w samolocie - najpierw maskę z tlenem zakładasz sobie - później pomagasz innym. Nie wiem, jak mi to się udaje - dbać o innych i zapominać o sobie. Ostatnio Miki przycisnął sobie paluszek drzwiami. Naruszył płytkę paznokcia, która zaczęła krzywo odrastać. Przez dwa tygodnie śledziłam stan paluszka, piłowałam paznokieć. Uspokoiłam się dopiero wtedy, gdy wszystko wróciło do normy. Współczesne kobiety coraz częściej nie pozwalają sobie nawet na chwilę słabości. Jeżeli mamy kogoś pod opieką - musimy dbać o siebie. Synek ma już dwa latka, a ja nadal nie nauczyłam się dbać o swoje zdrowie. Nie słucham swojego organizmu do momentu, aż on nie pokaże mi „kto tu rządzi". Wtedy naprawdę robi się strasznie. Dwulatek nie wezwie pogotowia i nie dociągnie się do apteczki (bo przecież sama ją schowałam jak najwyżej, jak tylko się w domu da). Mówią, że szczęśliwe dziecko jest wtedy, jak są szczęśliwi jego rodzice. Inaczej zaczynam odbierać rodziców, którzy jadą na wakacje bez dzieci czy zostawiają je u dziadków na noc, by pójść na koncert. Wcześniej sądziłam, że tak nie powinno być. Że rodzic ma swoją funkcję i musi ją wykonywać. Ale to tylko teoria. W praktyce można łączyć w sobie mamę, pracownika, miłośnika fotografii i szybkiej jazdy, podróżnika i... zdrowego człowieka. Chociaż przyznam się szczerze, że dla mnie nie jest to jeszcze takie proste. Anastazja Bezduszna a.bezduszna@glos.com ękata, podłużna, mała jak piłka tenisowa, wielka jak arbuz, prążkowana, zielona w kropki, z wypustkami na skórce albo gładka jak lustro. Rodzina dyniowatych to aż 120 rodzajów tego warzywa. Nic więc dziwnego, że taki przekrój kształtów, kolorów i typów stał się przyczynkiem do organizowania konkursów z nią w roli głównej. Ile rodzajów, tyle pomysłów na przyrządzenie dyni na różne sposoby. Począwszy od zup, placków, przez sałatki, a skończywszy na musach i puddin-gach czy nawet tortach. Przedstawiamy dziś cztery warianty zupy z dynią. Sprawdzi się więc zawsze, przygotowana na każdą okazję czy to na słodko, czy słono. nntM ? in Ni; srrcfUfcM Składniki__ 1 kg dyni. 1 cebula, 1 łyżka oleju rzepakowego, 3 opakowania serka topionego, (np.MSM Mońki) 250 ml wody, sól, płatki chilli, sos sojowy do smaku, garść pestek dyni Dynię obieramy, wyciągamy gniazdo nasienne, kroimy w cząstki. Cebulę obieramy i kroimy na ćwiartki. Natłuszczamy olejem i pieczemy w piekarniku przy 250 stopni C na złoty kolor. Przekładamy do garnka, dodajemy serek topiony, wodę i gotujemy przez 5 minut. Następnie miksujemy, doprawiamy do smaku solą, sosem sojowym i płatkami chili. Dekorujemy uprzednio uprażonymi pestkami dyni. CIEPŁE ZUPY DYNIOWE NA CHŁODNĄ JESIEŃ Krem jest najbardziej popularną wersją zupy z dyni. Oto nasze propozycje oraz kleksem pesto. Dodać możemy też cieple grzanki posmarowane masłem czosnkowym. Składnia Składnia 1 litr bulionu drobiowego 1 średnia cebula, 2 marchewki 1 biała pietruszka, 1/4 selera, 400ml mleka kokosowego, olej z pestek winogron (np. Olitalia), 1-2 łyżki masła, pieprz cayenne i sól do smaku, pesto z bazylią (np. Ponti) Dynię kroimy na kawałki, polewamy olejem i wstawiamy do piekarnika na godzinę w220 stopni C. Następnie oczyszczamy ze skóry, kroimy na kawałki. Obieramy i pokroimy w drobną kostkę warzywa korzeniowe i cebulę. Do garnka nalewamy trochę oleju oraz dodajemy łyżkę masła. Szklimy cebulę, dodajemy pokrojone warzywa. Dusimy dalej około 5 minut, podlewając bulionem. Potem dodajemy resztę bulionu, całą dynie gotujemy pod przykryciem do miękkości warzyw. Następnie dodajemy całe mleczko kokosowe, pieprz cayenne i sól do smaku. Blendujemy na gładko. Podajemy ze strużką mleka kokosowego Składniki: ok.500g makaronu cienkie nitki (np. Międzybrodzki). 1,5 kg dyni, 2 średnie cebule, 1 łyżka kaparów z zalewy, szczypta płatków chilli, 3łyżki oleju, 100 g słodkiej śmietany, woda. sól do smaku Makaron gotujemy w osobnej wodzie, następnie hartujemy w zimnej i odcedzamy. Obieramy cebulę oraz dynię, kroimy w kostkę i podsmażamy na oleju na złoty kolor. Całość podlewamy wodą, tak aby przykryła ona dynię. Dodajemy płatki chilli, sól i gotujemy do miękkości. Połowę zupy miksujemy ze słodką śmietanką i łączymy z pozostałą częścią dyni. Na koniec dodajemy kapary, całość gotujemy. Podajemy z makaronem. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 rodzinny kuchnia GBa Składniki:______ 300g dyni. 12 krewetek tygrysich. lOOgmarchwi, 50 g cebuli. 2 ząbki czosnku, 100 g masła, 50 ml oleju, 50 ml miodu, 100 ml wina białego, 4 gwiazdki anyżu, 1 laska cynamonu (może być mielony 10 g),200ml śmietany 30%, 100 ml bulionu warzywnego, prażone pestki dyni, tymianek, sól, pieprz Dynię, marchew, czosnek i cebulę obieramy i kroimy w kostkę. Podsmażamy na maśle i oleju do zeszklenia z cynamonem, anyżem i miodem, następnie podlewamy białym winem i bulionem, gotujemy tak długo, aż warzywa zmiękną. Rozgotowane warzywa rozdrabniamy mikserem, dodajemy śmietanę i doprowadzamy do zagotowania. Przecieramy przez sito, wstawiamy ponownie na gaz i gotujemy. Przyprawiamy do smaku pieprzem i solą. Na patelni roztapiamy masło, na którym smażymy krewetki z odrobiną czosnku, solimy. Krewetki układamy na talerzu zalewamy gorącą zupą, dekorujemy tymiankiem, pestkami dyni. 08 rodzinny Makaron zapiekany w dyni z porem i kurczakiem Jesień to nie tylko czas pomarańczowo-złotych liści, kasztanów i pachnących przetworów. Ta pora roku to bezapelacyjnie czas dyni. Warto po nią sięgnąć i skorzystać z jej niepowtarzalnych smakowych właściwości. Przedstawiamy przepis Roberta Muzyczki, szefa kuchni Dworu Korona Karkonoszy, na pyszną zapiekankę makaronową. Podać ją możemy w efektowny sposób, bo... w samej dyni! Potrzebować będziemy: l średnia dynia, 400g makaronu papardelle, 300g mięsa z uda kurczaka, 300ml śmietana 30% (np. OSM Piątnica), 2 średnie pory, 300 miąższu z dyni, 3 łyżki masła, 6 listków świeżej szałwii, 10 listków świeżej bazylii, 100 g tartego żółtego sera, 4 łyżki oleju, sól i pieprz do smaku. Najpierw z dyni odciągamy pokrywkę, wydrążamy środek, smarujemy wnętrze olejem i podpiekamy w 160 stopni przez około 20 minut. Makaron gotujemy w osolonej wodzie na półtwardo. Kurczaka kroimy w kostkę, doprawia- my do smaku i podsmażamy na oleju na złoty kolor. Następnie dodajemy pokrojony w półkrążki por (bez zielonych części) dodajemy masło, cząstki miąższu z wydrążonej dyni i całość dusimy 2-3 minuty. Dodajemy makaron, śmietanę, pokrojoną w paseczki szałwię, bazylię i całość mieszamy. Faszerujemy dynię, posypujemy serem,przykrywamy dyniową pokrywką i zapiekamy w piekarniku w 180 stopni C przez około 30-40 minut. anastazja bezduszna Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 4dużepatisony 2szklankijarmużu(np.markiEisberg) 1/2 szklanki kaszy gryczanej 1 łyżeczka oliwy z oliwek Imała cebula Iząbek czosnku 8 suszonych pomidorów 3łyżki sosu sojowego pół szklanki wody 1/4 szklanki startego pamiezanu 1 łyżka oleju do smażenia sól i pieprz do smaku Kaszę gryczaną ugotować w osobnej wodzie (około 15 minut). Odciąć górną część patisonów, zachowując ją na później. Wydrążyć miąższ, usunąć pestki. Miąższ pociąć na drobne kawałki. Na patelni rozgrzać łyżkę oleju i dodać posiekaną drobno cebulę. Smażyć na małym ogniu. Gdy cebula się zeszkli, dorzucić miąższ z patisona, drobno pokrojone suszone pomidory i posiekany czosnek, smażyć całość przez 2 minuty. Do warzyw dodać ugotowaną kaszę i podlać gorącą wodą z sosem sojowym. Doprawić solą i pieprzem. Dusić pod przykryciem około 5 minut. Następnie dodać drobno posiekane liście jarmużu i parmezan, gotować jeszcze chwilę (około 2 minuty). Piekarnik nagrzać do 180 stopni. Patisony wypełnić kaszą z warzywami i zapiekać z „czapeczkami" w piekarniku przez 30 minut. 1 dynia 1 szklanka mąki 2 jajka Iduża cebula 3 ząbki czosnku szczypta dliii szczypta papryki gałka muszkatołowa sól i pieprz Dynię ścieramy na tarce o drobnych oczkach wraz z cebulą i czosnkiem. Wszystko wrzucamy do dużej miski, dodając również jajka i mąkę oraz przyprawy. Z masy formujemy placki dowolnej wielkości i smażymy na oliwie po kilka minutach z każdej strony. 2 szklanki ugotowanej ciecierzycy marki Halina (ok.250g) 200g ryżu brązowego (np. Britta) 1/2 szklanki pomidorów koktajlowych 2 szklanki pokrojonej dyni hokkaido 2 puszki mleczka kokosowego (po ok.400g) olej do smażenia 1 cebula 500g szynki mielonej 200g boczku wędzonego 1 łyżeczka curry 1 łyżeczka kuminu, 1/2 łyżeczki garam masala szczypta ostrego chilli 2-3 ząbki czosnku Ijajko sól. pieprz Połącz jajko, szynkę mieloną, przyprawy (garam masalę, kumin, chilli). Dopraw solą, pieprzem. Dodaj starty czosnek, wymieszaj. Uformuj małe kulki i smaż na niewielkim płomieniu. Na drugiej patelni zeszklij boczek, dodaj czosnek, smaż chwilkę, dodaj cebulę, zeszklij. Dodaj 2 szklanki ugotowanej ciecierzycy, dodaj mleczko kokosowe, pomidory (pokrojone w ćwiartki), curry. Całość duś kilka minut, dodaj pulpeciki z pierwszej patelni, dopraw do smaku. Posyp całość świeżą bazylią lub kolendrą. Podawaj z ryżem brązowym. 500gmąki chlebowej 30 g drożdży 100 ml mleka 1/2 łyżeczki cukru Iłyżeczkadrobnej soli 1/4 szklanki oleju 250gmiąższuzdyni foremka do ciast i pasztetów Zanim przystąpimy do wyrabiania ciasta na chlebek, warto wydrążyć miąższ z dyni i rozdrobnić na mniejsze kawałki. Dzięki temu jej aromat zostanie równomiernie rozprowadzony po całym cieście. Następnie w letnim mleku rozpuszczamy cukier i dodajemy drożdże. Mieszankę odstawiamy do wyrośnięcia na kilka minut. W tym czasie do przesianej mąki chlebowej dodajemy drobną sól, miąższ z dyni, olej i w końcu także wyrośnięte drożdże. Wyrabiamy ciasto, aż będzie gładkie. Przekładamy je do foremki. Następnie odstawiamy ciasto na półgodziny w cieple miejsce do wyrośnięcia. W międzyczasie nagrzewamy piekarnik do temperatury 200stopni. Gdy ciasto wyrośnie, wstawiamyje do piekarnika na około 30 minut. Przed upływem tego czasu nieotwieramy piekarnika, by chleb nie opadł. Kiedy skórka chlebajuż się zrumieni i nabierze apetycznego, pomarańczowego koloru, patyczkiem sprawdzamy, czy ciasto jest suche w środku. Jeśli tak, możemy wyciągnąć chlebek z piekarnika. Chlebek dyniowy Składniki: Wszyscy kochamy chleby i pieczemy je z różi jest wyjątkowy, można go jeść jako samodzielną [ dodawać do czegokolwiek, na co Patisony faszerowane jarmużem i kaszą gryczaną Składniki: Pikantne placki z dynią Składniki: Ciecierzyca ze świeżą bazylią, dynią i boczkiem Składniki: Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 rodzinny Dynia może być także znakomitą przekąską Podajemy dwa przepisy na przekąski z dynią. Są one bardzo proste, ale mogą stać się inspiracją do wymyślania kolejnych. Żeby zrobić słolkową sałatkę z sosem jogurtowo-HmąKmezowym, musimy mieć: jogurt naturalny 4 łyżki, majonez l łyżka, sól, pieprz, cukier do smaku, oraz dodatki: dynia świeża pokrojona w cieniutkie słupki, fasolka czerwona konserwowa, pomidorki koktajlowe, pomidory suszone po- krojone w paseczki, rukola, roszponka, cebula czerwona pokrojona w półkrążki, papryka świeża pokrojona w paseczki, marchewka pokrojona w słupki. Wystarczy połączyć jogurt naturalny z majonezem i dodać przyprawy. Wszystko należy dokładnie wymieszać. W słoiku o pojemności około 650 ml układać warstwami wszystkie składniki, zaczynając najpierw od sosu. Następnie układać te, które nie chłoną wilgoci, na przykład fasolkę, marchew, dynię, pomidorki, sałaty itp. Inną smaczną przekąską z dodatkiem dyni mogą być paluszki warzywne z cflpem oliwkowym. Na jedną porcję powinniśmy mieć: pół szklanki zielonych oliwek, oliwę z oliwek - 2 łyżki, świeżą bazylię - pół pęczka, czosnek -1 ząbek, śmietanę jogurtową 10% -100 ml, a także sól i pieprz do smaku oraz dynię, marchew, seler naciowy, paprykę i ogórek. Oliwki trzeba bardzo drobno posiekać i przełożyć do miseczki. Dodać oliwę, posiekaną bazylię i wyciśnięty przez praskę czosnek. Dodać również śmietanę oraz sól i pieprz do smaku. Całość dokładnie wymieszać. Podawać z pokrojonymi w słupki warzywami, na przykład dynią, marchewką, selerem naciowym, papryką i ogórkiem. (MIKO) (Oba przepisy pochodzą ze strony internetowej www.piatnica.com.pl). fmjĘ mtmi m Rozgrzewający mus dyniowy z jarmużem Składniki: 1 dynia kilka liści jarmużu 1,5 litra rosołu 2 szalotki 3 ząbki czosnku 400ml mleka kokosowego sól i pieprz 2 łyżki oleju rzepakowego ciemne razowe pieczywo (wedle uznania) Dynię obrać i oczyścić z pestek, a następnie pokroić w kostkę. Czosnek i szalotki drobno posiekać. W garnku rozgrzać olej i smażyć warzywa około 8-9 minut, czasami mieszając. Usmażone warzywa zalać rosołem i gotować do miękkości. Całość zmiksować blenderem na gładki mus. Pod koniec dodać mleko kokosowe, porwane na mniejsze kawałki liście jarmużu, sól, pieprz i zamieszać. Zupę podawać w głębokich talerzach lub miseczkach, z ciemnym grillowanym pieczywem. (www.eisberg.pl) Dynia piżmowa faszerowana mięsem i serem Składniki;__ dynia piżmowa 4 łyżki oleju rzepakowego 1 średnia cebula 300g mięsa mielonego 100 ml wody 3 ząbki czosnku 3 łyżki krojonych pomidorów z puszki 2 gałązki świeżego rozmarynu 150 g sera żółtego sól i pieprz do smaku Dynię przekroić wzdłuż na pół, wydrążyć gniazdo nasienne i częściowo miąższ. Tak przygotowane skropić olejem i piec w piekarniku rozgrzanym do 180 st. C przez około godzinę. Cebulę pokroić w kostkę i podsmażyć na oleju na jasnozłoty kolor. Dodać mięso, pokrojony w kostkę miąższ dyni, polać wodą, wymieszać i poddusić kilkanaście minut na wolnym ogniu. Pod koniec duszenia dodać pomidory, rozdrobniony czosnek, pokrojone igiełki rozmarynu oraz sól i pieprz do smaku. Gotowym farszem wypełnić upieczone połówki dyni. Połowę sera pokroić w centymetrową kostkę, a drugą połowę utrzeć na tarce na grubym oczku. Kostki sera dodać do farszu, a starkowanym posypać wierzch. Zapiec w piekarniku na złoty kolor. (www.msm-monki.pl) Sałatka z pieczoną dynią, jarmużem i serem feta Składniki: 150 g jarmużu mała dynia 30 g pestek dyni 100 g sera feta 30 g żurawiny Dressing: łyżeczka miodu 3 łyżki oliwy z oliwek sok z połówki cytryny sól pieprz szczypta cynamonu szczypta słodkiej papryki Piekarnik nagrzać do temperatury 200°C. Dynię rozkroić na pół i wybrać pestki. Następnie pokroić ją na tzw. łódeczki. Piec ok. 25-30 min z termoobiegiem, aż brzegi dyni będą delikatnie przypieczone. Jarmuż zblanszować - wrzucić do wrzątku i gotować 2 min, po wyjęciu przepłukać zimną wodą. Wymieszać miód, oliwę, sok z cytryny i przyprawy. Gotowym dressingiem polać jarmuż i wyłożyć na talerz wraz z upieczoną dynią. Całość posypać uprażonymi na suchej patelni pestkami dyni, pokruszonym serem feta i żurawiną. (www.eisberg.pl) Spaghetti z dyni z pesto bazyliowym Składniki: dynia 2 łyżki oleju rzepakowego 4 pomidory suszone (w oleju) 50 ml wody 100 ml oliwy z oliwek 3 ząbki czosnku pęczek świeżej bazylii łyżka łuskanego słonecznika 100 g sera żółtego sól i pieprz do smaku Dynię umyć, osuszyć i obieraczką do warzyw ze-strugać w paseczki przypominające spaghetti. Podsmażyć krótką chwilę na rozgrzanym oleju, a następnie podlać wodą, dodać pomidory suszone pokrojone w paseczki, przykryć pokrywką i poddusić ok. 3-5 minut, aż dynia zmięknie. Oliwę z oliwek, czosnek, listki bazylii i podprażony na suchej patelni słonecznik zmiksować, doprawić solą, pieprzem, polać spaghetti z dyni i wymieszać. Po wyłożeniu na talerze posypać starkowanym serem żółtym. (www.msm-monki.pl) 10 rodzinny kuchnia Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 umieszczamy wkielichu blendera, dodajemy dwie łyżki brązowego cukru i blendujemy całość do uzyskania gładkiej, aksamitnej konsystencji. Po ostudzeniu puree przygotowujemy krem. Serek mascarpone mieszamy łyżką z cukrem, ziarenkami wanilii i przyprawami. Dodajemy posiekane figi. Łączymy krem mascarpone z puree z dyni, tak by powstała jednolita masa. Pomarańczowy krem nakładamy na gotowe spody. KONFITURA Z DYNI Składniki:________ 1 kg dynll szklanka cukru 1 szklanka wody. 1 łyżeczka cynamonu. 2 gwiazdki anyżu 1 opakowanie ciasta drożdżowe-go z kruszonką (np. Dan Cake) Dynię obieramy, wykrawamy zniej miąższikroimy wkostkę. Przekładamy do rondelka i zalewamy szklanką wody. Dodajemy gwiazdki anyżu. Gotujemy pod przykryciem, aż dynia będzie miękka. Po 20 minutach gotowania wyciągamy anyż, dodajemy cukier oraz cynamon i całość blendujemy na jednolitą masę. Całość zago-towujemy i dusimy na małym ogniu przez 40 minut, mieszając co kilka minut. Po tym czasie zdejmujemy z ognia i przekładamy do słoiczków. Aby wydłużyć termin do spożycia konfitury, słoiczki należypod-dać pasteryzacji, zagotowując je. nię przekładamy do blendera, dodajemy 2 jajka, 200 ml śmietany i miksujemy. Dodajemy pół kilograma sera, 1 łyżkę cukru z wanilią, cynamon, 3/4 szklanki culou, szczyptę soli. Całość miksujemy do połączenia się składników. Wykładamy na ciemny spód, tworząc drugą warstwę. 350g upieczonych śliwek miksujemy wraz z 2 jajkami, 200ml śmietany. Dodajemy 1/2 kg sera, l łyżkę cukru z wanilią, 3/4 szldanki cukru, szczyptę soli. Całość miksujemy. Wykładamy na ser z dynią, tworząc trzecią warstwę. Ciasto wkładamy do nagrzanego do 180 stopni piekarnika i pieczemy około 60. Ciasto studzimy w uchylonym piekarniku. 150 gupieczonych śliwek miksujemy z rozpuszczoną w kąpieli wodnej czekoladą. Wylewamy polewę na sernik. Odstawiamy do stwardnienia. TARTALETKIZKREMEM MASCARPONE I PUREE Z DYNI SkładnBch_ Imała dynia (doi kg), dwie łyżki brązowego cukru.250gsdiło-dzonego serka mascarpone. pół łyżeczki cynamonu pół łyżeczki imbiru, 1 laska wanilii. 3 łyżki cukru pudru, pół szklanki posiekanych fig, opakowanie tartaletek z kruchego ciasta (npi Dancake) Wydrążamy dynię i obieramy ją ze skórki, kroimy wplastry i pieczemy do miękkości w temperaturze 180 stopni C. Tak przygotowany miąższ DYNIA W WERSJI NA SŁODKO Dynia ma słodkość w sobie, ale z odpowiednimi dodatkami może zasmakować zaskakująco !S&stodk& Anastazja Bezduszna a.bezduszna@glos.com Dynia to wyjątkowe warzywo sezonowe, jej barwy królują na jesiennym stole. Przedstawiamy dziś przepisy na słodkie dania w kolorze pomarańczowym. SERNIK Z PIECZONEJ DYNI I ŚLIWEK Z MIGDAŁAMI Składniki na spód____________________ 1 kg sera białego (gotowy z wiaderka lub zmielony 3 razy). 500gdyni hokkaido, SOOg śliwek. 6 jajek. 400 ml śmietany kremówki. Ii 1/2 szklanki cukru trzcinowego, 100 g masła. 100 g migdałów mielonych (np. BackMit).130gciastek czekoladowych. 100 g czekolady gorzkiej, 1 łyżeczka cynamonu, 2 łyżki cukru z wanilią. 1/2 łyżeczki soli Dynię kroimy w kostkę i przekładamy do naczynia żaroodpornego. Śliwki myjemy, prze-krawamy na pół, wyciągamy pestki i wkładamy do foremki żaroodpornej. Pieczemy dynię i śliwki w 160 stopniach przez około 20 minut. Ciastka rozdrabniamy w mikserze lub przełożone do woreczka rozgniatamy wałkiem do ciasta. Masło roztapiamy i studzimy. Przesypujemy do miski ciastka, migdały mielone, masło i 2 jajka. Całość mieszamy, wykładamy, jako spód do foremki wyłożonej papierem do pieczenia i ugniatamy. Ostudzoną dy- Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 rodzinny U [|:|m.baranowska@glos.com Projektanci pokazali oryginalne kreacje oraz użtkowe dla każdej z pań V: **•: m;m łota i Srebrna Pętelka to prestiżowe wyróżnienie dla projektantów, które przyznaje ggglggj .............win m w Poznaniu Pol- p^^^ska Akademia Mody. Do 41. |§liiilkonkursu zgłoszono 19 kolek-^IMilcji. Jury przyznało cztery Zło-ffeggpMte i cztery Srebrne Pętelki. Złotą Pętelkę otrzymała (Diana WaJkiewicz, która za-Ichwyciła publiczność elegan-jcką czarną suknią ozdobioną nirsztynami. Kreacja była już ►kazywana m.in. w Dubaju. -'a suknia to spełnienie moich zeń. Pokazywałam ją już a kilku zagranicznych pokazach i zawsze wywołuje emocje. Cieszę się, bo zależało mi właśnie na tym, by pokazać światu nasze dobro narodowe, czyli bursztyn - mówi Diana Walkiewicz, projektantka. Złotą Pętelkę odebrała także Dorota Goldpoint oraz Izabela Tarkowska. Projektantka od 2003 roku mieszka w Niemczech i pracuje jako kostiumolog w teatrach. Kolekcja, którą zaprezentowała, oparta była na sugestiach wynikających z konstrukcji kostiumów historycznych. Wykonana była jednak z myślą o dzisiejszych, a może nawet jutrzejszych klientach. Izabela Tarkowska zdobyła już Srebrną Pętelkę w 1992 i 1993 roku. Justyna Anna Petelicka również odebrała statuetkę Złotej Pętelki. Projektantka dwukrotnie, z sukcesem, prezentowała kolekcje podczas Berlin Fashion Week. Srebrna Pętelki trafiły do Andżeliki Chruścińskiej, Kamilii Froelke, Agaty Chyb iSarySouwLOlaf Tabaczyński, mistrz świata wizażu, otrzymał pierwszą w historii Złotą Perłę Mody. Organizatorem wydarzenia była Polska Akademia Mody iflonnHotel. W pokazie poszły także dzieci: Emilia Niczyperowicz i Dom inika Witkowska Chory chomik. Zapalenie torebek policzkowych może wywołać zanieczyszczony pokarm Chomik wykorzystuje swoje torebki policzkowe nie tylko do przenoszenia jedzenia, ale też np. materiałów na gniazdo. Zdarza się więc, że przenoszony kawałek przyklei się do torebek lub nawet je przedziurawi. Zanim człowiek się zorientuje, że chomikowi coś dolega, takie przedziurawienie może już wywołać infekcję i wrzody w miejscu zranienia. Jak to zauważyć? Jeżeli torebki chomika wydają się być stale napełnione, a zwierzątko bezskutecznie usiłuje je opróżnić, to znak, że zostały zapchane. Do tego pojawia się brak apetytu i łzawienie oczu. Nie można próbować leczyć chomika samodzielnie, konieczna jest wizyta u weterynarza. Czasami wystarcza przepłukanie letnią wodą, ale czasami weterynarz musi „wywrócić" torebkę, aby usunąć tkwiący w niej kawałek. W przypadku infekcji specjalista przypisze antybiotyk. Po zastosowaniu leczenia chomik szybko powraca do zdrowia. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Mięta to nie kocimiętka. Doniczkę z ziołami trzymaj z daleka od kota, bo zwierzę może się zatruć Kocimiętka to zioło bezpieczne dla kotów. Nie można go przedawkować i nie stanowi żadnego zagrożenia dla zwierzęcia. Z kolei mięta jest dla kota (oraz psa i konia) toksyczna. Trujące dla zwierząt są olejki eteryczne zawarte we wszystkich częściach tej rośliny. Tymczasem niektóre koty bardzo lubią zapach mięty i reagują na nią podobnie jak na kocimiętkę, wyczuwając w niej pochodne nepetalaktonu, znajdującego się w dużej ilości w koci- miętce. Kocimiętka w przeciwieństwie do mięty nie zawiera jednak toksycznego salicylanu. Zjedzenie odrobiny mięty nie spowoduje u kota silnych objawów. Prawdopodobnie dopadną go nieprzyjemności trawienne - pierwszymi objawami zatrucia są wymioty i biegunka. Jednak jeśli kot zje zbyt dużą ilość tej rośliny lub będzie zajadał się nią regularnie, skutki mogą okazać się poważne. Doniczkę z miętą trzymaj w takim miejscu, by roślina nie kusiła kota. GDY PIES NIE SŁYSZY KOMENDY, NAUCZ SIĘ GO DOTYKAĆ Głuchota częściej pojawia się u psów białych albo z białymi elementami sierści Małgorzata Romanowska Tak jak u ludzi, psom słuch słabnie z wiekiem, Ale najczęstsze przyczyny psiego gruchnięcia to wrodzona i pourazowa utrata słuchu.- łuch to dla psa bardzo istotny zmysł. Jak rozpoznać, że pies zaczyna mieć z nim kłopoty? Pierwszym objawem, który powinien zaniepokoić właściciela zwierzęcia, jest to, że pies przestaje precyzyjnie lokalizować źródło dźwięku. Zauważymy to, np. wołając psa, który nas nie widzi. Gdy podchodzi dopiero, gdy znajdziemy się w zasięgu jego wzroku lub zwraca głowę w niewłaściwym kierunku, powinniśmy zacząć obserwować gopod kątem ewentualnego głuchnięcia. To istotne, bo utrata słuchu może narazić psa na niebezpieczeństwo. Zwierzę może np. wbiec na jezdnię pod jadący samochód. Pies obustronnie głuchy nie zareaguje nawet na głośny hałas, trudno go też obudzić. Może być agresywny, bo nie jest w stanie przygoto- wać się na pojawiające się znienacka obrazy. Skąd ta duchota Nabyta głuchota pojawia się najczęściej po chorobie albo w zaawansowanym wieku. Warto pamiętać, że kilkadziesiąt ras psów jest bardziej niż inne narażona na wrodzoną głuchotę, jednego lub dwojga uszu. Do takich ras należą m.in. cocker spaniel, dalmatyńczyk, bulterier czy border collie. Najczęściej jednak zaburzenia słuchu pojawiają się z powodu choroby. Najczęstszymi przyczynami są: • stany zapalne ucha wewnętrznego, środkowego i ner- # wów słuchowych, • choroby zakaźne, np. nosówka, • urazy oraz zbyt głośne dźwięki, m.in. u psów myśliwskich, uczestniczących w polowaniach. Pies może ogłuchnąć także po kąpieli, gdy właściciel nie zadba o zabezpieczenie jego uszu. Na szczęście w większości takich przypadków problemy ze słuchem są przejściowe. Według amerykańskich badań, wrodzona głuchota częściej pojawia się u psów z białą sierścią - nawet na części ciała. Geny powodujące głuchotę są sprzężone z genami kodującymi umaszczenie białe i dereszo-wate (maść zasadnicza jest równomiernie przemieszana z bielą). Jeśli skrzyżujemy ze sobą dwa „marmurki" lub arlekiny, to średnio 25 proc. szczeniąt może być głucha i/lub ślepa. Ocena słuchu Jeśli właściciel podejrzewa utratę słuchu u psa, powinien jak najszybciej zgłosić się z nim do weterynarza. Może do tego -poza wywiadem - wykorzystać test BAER, badający reakcję psiego mózgu na dźwięk. Lekarz, który nie ma takiej aparatury, zwylde ocenia psi słuch opierając się nawynikachba-dań behawioralnych i wziernikowych otoskopem. W diagnozie można wykorzystać także rezonans magnetyczny. W przypadku trwałego uszkodzenia słuchu, można wyposażyć psa w aparat słuchowy, ale rozwiąże to problem tylko do pewnego stopnia. Psy niechętnie też je noszą. Jeśli zwierzę nie okazuje, że głuchota mu przeszkadza, po prostu otoczmy go opieką. Jeśli pies nie słyszy, komendy wydajemy mu dotykiem - np. klepiąc po grzbiecie, gdy mamy iść na spacer Jak się komunikować z głuchym psem? Przede wszystkim trzeba wykorzystywać inne zmysły psa. Jeśli pies nie słyszy, wyjście na spacer można sygnalizować np. klepaniem go po grzbiecie. Wskazując miskę przed posiłkiem, drzwi czy smycz, trzeba wykonywać wyraźne gesty. Unikajmy jednak gwałtownych, niespodziewanych ruchów, bo można w ten sposób przestraszyć zwierzę. Koniecznie trzeba też pamiętać o zabezpieczeniu otoczenia, w którym przebywa pies. Ogrodzenie wokół domu nie może mieć żadnych niezabezpieczonych otworów, furtki i bramy muszą być dokładnie zamykane. Podczas spaceru nie można zapominać o smyczy - nie tylko zapewnia ona psu ochronę, ale także wzmacnia jego poczucie bezpieczeństwa. Aby zwrócić uwagę psa głuchego na odległość, niektórzy właściciele szkolą swoje zwierzęta, by używały wibrującej zdalnie obroży. Pozwalają one zwrócić psu uwagę i przywołać go do siebie z większej odległości. Leczenie zaburzeń W przypadku głuchoty nabytej u starszego psa możliwe jest leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne. Jeśli pogorszenie słuchu spowodował stan zapalny, lekarz wdroży leczenie farmakologiczne. Dalsza kuracja przebiega w sposób uzależniony od stopnia zaawansowania choroby. Może to być np. zabieg naprawy błony bębenkowej lub usunięcie guzów z ucha. Elementem profilaktyki jest odpowiedni sposób żywienia. Oznakom starzenia się układu słuchu przeciwdziałają zwłaszcza witaminy C i E. Znaleźć je można w pełnowartościowej, dobrze zbilansowanej karmie. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 rodzinny zwierzęta 13 Dwudzfestodniowe pisklaki potrafią już dobrze pływać. Latać nauczą się później ; Grażyna Antoniewicz g.antoniewicz@prasa.gda.pl Są ptaki żyjące w wyjątkowej symbiozie z rwącymi potokami i jeziorami. Należą do nich m.in. pluszcz, zimorodek i pliszka górska. Iedyny ptak spacerujący pod wodą to właśnie pluszcz. Ma kręty tułów i krótki ogonek, sylwetką przypomina strzyżyka, a rozmiarem szpaka. Żeruje pływając, nurkując, a co najbardziej charakterystyczne - chodząc w całkowitym zanurzeniu po dnie strumienia w poszukiwaniu larw owadów, kiełży oraz innych bezkręgowców. Rzadko chwyta małe rybki. Obszerne kuliste gniazdo zakłada nad wodą, często za ścianą wodospadu, którą przekracza w locie. Do wnętrza prowadzi mały boczny otwór. Pluszcz chętnie też buduje między korzeniami drzew rosnących nad wodą lub pod mostem, wykorzystując dziurę powstałą w filarze. Obrona potoku Każda para broni przed innymi pluszczami półtorakilo-metrowego odcinka potoku, nad którym spędza całe życie. Do niedawna pluszcz stronił od miast i miasteczek, żerując z dala od nich pośród bystrych potoków czy górskich rzek, ale przemógł te uprzedzenia i dziś możemy go oglądać w wielu górskich miejscowościach. Jego niepowtarzalny sposób łowów stanowi dużą atrakcję turystyczną. Z brzegu albo z mostu ludzie mogą bowiem podziwiać ptaka, który w krystalicznie czystej wodzie płytkiego potoku, żwawo chodzi po dnie, często dziobem odwracając kamyki w poszukiwaniu zdobyczy. Jest doskonale przystosowany do życia, jakie prowadzi: ma bardzo gęste upierzenie i grubą warstwę puchu, która chroni go przed zimnem. Kiedy się zanurza w wodzie, cienka przegroda zamyka jego nozdrza, zapobiegając utopieniu się ptaka. Każdego dnia spędza pod wodą prawie dwie godziny, pokonując trasę około 2 kilometrów. W ciągu dnia wiele czasu poświęca na odpoczynek i czyszczenie wodoszczelnego „kombinezonu", po którym woda spływa, nie przenikając do środka. W większości wypadków zanurzenie się nie trwa dłużej niż 5-6 sekund. Czasem zdarza się jednak, że pluszcz pozostaje pod wodą do 15 sekund. W kwietniu samica znosi 4-6 białych jaj, które sama wysiaduje. Dwudziestodnio-we pisklaki potrafią już do- SPACER PO DNIE STRUMIENIA Pluszcz to „wodoszczelny" ptak - potrafi niestrudzenie nurkować setki razy dziennie choć zanurza się jedynie na kilka sekund. Każdego dnia spędza pod wodą prawie dwie godziny brze pływać, co świadczy o ich szczególnym przystosowaniu się do życia wodnego. Latać nauczą się później. Pliszka górska W Trójmiejskim Parku Krajobrazowym właśnie zakończono inwentaryzację pliszek górskich, gniazdujących w południowym kompleksie Parku (tzw. lasach oliwskich). Pliszka górska należy do gatunków zamieszkujących głównie wartkie potoki górskie. Gniazduje również nad potokami nizinnymi o charakterze górskim, to znaczy ciekami o dużym spadku wód oraz wysokim stopniu ich natlenienia. Gniazda zakłada zarówno w szczelinach skalnych (populacje górskie i podgórskie), jak i we wnękach budynków, imitujących ich naturalne miejsca lęgowe. Na nizinach gniazduje często w budowlach hydrotechnicznych. Składa 4-6 jaj, żółtawych z rdzawymi plamkami. Wysiaduje je 12-14 dni, po kolejnych dwóch tygodniach młode opuszczają gniazdo. Są karmione przez rodziców jeszcze około tygodnia po wylocie. - Zdarza się również, że gniazdo tego gatunku znajduje się w znacznej odległości od najbliższego strumienia -mówią pracownicy Parku. -Na obszarze lasów oliwskich skontrolowano dziesięć potoków wraz z dopływami. Zauważono tam 12-13 par pliszek górskich. W ramach ochrony czynnej tego gatunku pracownicy Parku wywiesili specjalne budki lęgowe dla pliszek, które są chętnie przez nie wykorzystywane. Macha ogonkiem Każda pliszka swój ogonek chwali - skąd wzięło się to powiedzenie? Charakterystyczną cechą pliszki jest właśnie długi ogonek, którym lubi wymachiwać podczas spacerów. To stąd wrażenie, że chwali się swoim ogonkiem. Jednak za tym wymachiwaniem kryje się bardzo konkretna potrzeba. Otóż pliszka żywi się głównie owadami, na które poluje, spacerując po trawie. Intensywne machanie ogonkiem ma na celu wypłoszenie owadów, które siedzą ukryte pomiędzy liśćmi chwastów i źdźbłami trawy. Fruwający klejnot Zimorodek uważany jest za jednego z naszych najpiękniejszych ptaków, a w Polsce objęty jest ścisłą ochroną gatunkową. Jego skrzydła, plecy prawie g0tf£fw5 SęnaS^setttimale oraz głowa są intensywnie niebieskie, miejscami aż turkusowe, zaś brzuch i podogonie posiadają rdzawoczer-wony odcień. Taki barwny kontrast jest niepowtarzalny, wyjątkowy i jedyny wśród ptaków żyjących w naszym kraju. Poza tym zimorodek ma potężny dziób długości niemalże takiej samej jak cała głowa. Jego naturalnym środowiskiem życia są czyste śródlądowe wody ze stromymi brzegami, z których zwisają konary drzew służące jako idealny punkt obserwacyjny. W diecie zimorodka znajdują się przede wszystkim ryby. Jeśli zaś chodzi o głos, jaki wydaje, to przypomina to zazwyczaj przenikliwy gwizd. Zimorodek zwany jest latającym klejnotem. Upodobał sobie jeziora i rzeki Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Duża ilość jezior i bogata sieć rzek i strumieni sprawia, że teren Borów Tucholskich jest szczególnie atrakcyjny dla tego pięknego, turkusowo ubarwionego ptaszka. Zimowe amory W lutym zimorodki dobierają się w pary. Odbywają wtedy swoiste loty: początkowo ptaki gonią się, później samiec pozwala się podziwiać samicy, kiwając się całym ciałem. Następnie oba ptaki razem wykopują korytarz w urwistych, piaszczystych i gliniastych skarpach nad brzegami wód. Kopią, posługując się przy tym i dziobami, i nogami. Stworzony przez niego korytarz o długości metra zakończony jest komorą lęgową. Wejście jest na ogół zasłonięte roślinnością lub zwisającym płatem darni. Budowa takiego gniazda trwa nawet kilka tygodni. Zimorodki od kwietnia do lipca składają od pięciu do ośmiu białych, kulistych jaj, które są wysiadywane przez oboje rodziców przez około trzech tygodni. Karne pisklaki Młode jedzą to, co i rodzice: małe rybki i owady. Ciekawy jest sposób rozdziału żywności pomiędzy pisklęta: młode, które już dostało od rodzica rybkę, usuwa się na obok, ustępując miejsca kolejnemu z rodzeństwa -każde pisklę przesuwa się o jedno miejsce po każdym przylocie rodziców z pokarmem. Młode po ok. miesiącu . życia zaczynają próbować samodzielnych lotów, jednak rodzice zajmują się nimi jeszcze przez kilka kolejnych dni. Ciekawy jest też sposób polowania zimorodków. Ptaki te siadają na zwisających z urwistych brzegów korzeniach lub gałęziach drzew, które są wykorzystywane jako miejsca obserwacyjne. Kiedy zobaczą zdobycz, nagle rzucają się do wody. Czasami polują z lotu. Dlaczego zimorodki są tak rzadkie? Przyczyn jest kilka. - Po pierwsze, żyją tylko nad czystymi, szybko płynącymi wodami, a takich niestety jest coraz mnie - mówią pracownicy Zaborskiego Parku Krajobrazowego. - Także regulacja brzegów przyczyniła się do ich ustępowania. Nie jest raczej możliwe wykopanie nory w betonowej opasce. Nie sprzyjają zimorodkom również masowe spływy kajakowe - dodają. - Często ich organizatorzy znajdują miejsca biwakowania przy skarpie, gdzie gniazdo ma zimorodek. Czasem spotykamy przejawy skrajnej głupoty, ktoś dla zabawy potrafi wetknąć butelkę w otwór norki zimorodka, skazując pisklaki na śmierć. 14 rodzinny gwiazdę Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Dawid Ogrodnik płaci za zawodowy sukces terapią u psychologa Już jako trzynastolatek wyprowadził się z rodzinnego domu. Rodzice chcieli, by został muzykiem, a on wybrał aktorstwo. Czas pokazał, że to on miał rację. Roie w „Chce się żyć" i „Ostatniej rodzinie" pokazały, ze ma talent do wyjątkowych kreacji. DAWID OGRODNIK Polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny. Urodził się w 1986 roku w Wągrowcu. Ukończył Liceum Muzyczne w Poznaniu i Akademię Teatralną w Krakowie. Po zrobieniu dyplomu u Mai Kleczewskiej dostał etat w teatrze TR Warszawa. W 2012 roku zagrał rolę rapera Rahima w filmie Jestem bogiem". To otworzyło mu drogę do kina. Swój wielki talent aktorski pokazał, grając niepełnosprawnego chłopca w „Chce się żyć". Potwierdził go, wcielając się w radiowca Tomka Beksińskiego w „Ostatniej rodzinie". Za swe występy otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia. Z powodzeniem gra też w lżejszych filmach - choćby w „Disco Polo" czy serialu „Rojst". Aby skupić się na karierze filmowej, zrezygnował z etatu w TR Warszawa. Prywatnie jest związany z aktorką Martą Nieradkiewicz, z którą ma córkę Jaśminę, urodzoną w zeszłym roku. Gniazda Paweł Gzyi p.gzyl@gk.pl Chocpo występie w „Chce się żyć" twierdził, że nie będzie już więcej grał osobyniepełnos-prawnej, skusiła go propozycja Macieja Pieprzycy. Drogi aktora i reżysera ponownie się przecięły - i dlatego oglądamy d^naekranachhnaszychkin film „Ikar. Legenda Mietka Kosza". Dawid Ogrodnik wciela się w nim w rolę niewidomego pianisty, który zmarł przedwcześnie, zostawiając po sobie legendę. - Moja praca z Maciejem Pieprzycą kolejny raz okazała się wielkim wyzwaniem. Podobnie jak przy filmie „Chce się żyć" stanęliśmy przed wielką niewiadomą i na początku nie mieliśmy gotowej recepty, jak opowiedzieć tę historię. To była bardzo trudna rola do przygotowania, a reżyser ponownie zostawił mi bardzo duże pole do interpretacji - opowiada aktor. * # ♦ Początkowo też miał być muzykiem - ponieważ jego dziadek grał na klarnecie, rodzice posłali go do szkoły muzycznej w rodzimym Wągrowcu. Lubił grać na tym instrumencie, ale irytowały go dodatkowe przedmioty, jak rytmika czy kształcenie słuchu. Kiedy skończył podstawówkę, rodzice postanowili być konsekwentni i wysłali syna do gimnazjum, a potem do liceum muzycznego w Poznaniu. Tam chłopak zamieszkał w bursie, gdzie w jednym budynku sąsiado-wąli ze sobą uczniowie w wieku ośmiu lat i studenci przed trzydziestką. Nie brakowało więc trudnych sytuaqi, przypominających wojskową „falę". - Widziałem, jak w ludziach rodzi się przemoc. Jak sami sobie nadają prawo do robienia rzeczy złych. Przewaga, która jest uzurpa-cją, jest bardzo okrutna. Nagie widzisz, jak ze zwykłego gościa wyrasta bestia. Bo zaczyna mu się wydawać, że ma prawo mieć w rękach drugiego człowieka. Obserwujesz korzenie zła. Mnie to totalnie przeraziło - wspomina aktor w magazynie „Esąuire". Młody chłopak nie mógł się odnaleźć w strukturach muzycznego liceum. Nie pomogło nawet przyznanie mu indywidualnego trybu nauczania. Zamiast ćwiczyć, Dawid grał z kumplami w koszykówkę. Kiedy przyszła pora egzaminu, nastolatek nie potrafił sobie poradzić. „Co ty chcesz, Dawid, robić w życiu?" - ąapytała wtedy nauczycielka. „Chcę być aktorem" - odpowiedział chłopak. - Kiedy moja wychowawczyni poszła na urlop macierzyński, zastąpiła ją inna polonistka - Anna Szymańska, dziś moja przyjaciółka. Ania prowadziła szkolny teatr i mnie do niego zgarnęła. W każdym razie zwerbowała mnie szybko i po maturze zdawałem już na Akademię Teatralną w Warszawie. Nie przyjęli mnie - mówi aktor. * * * Kiedy Dawid postanowił, że nie zostanie wirtuozem klarnetu, rodzice mocno się zdenerwowali. Ojciec chciał, aby syn kontynuował muzyczną ścieżkę rozwoju - ale spotkał się z twardym sprzeciwem syna. Wtedy rodzice wstrzymali finansowanie pobytu chłopaka w Poznaniu. Ratunkiem dla nastolatka okazała się przyjaźń z lokalnym księ- -dżem. Niestety - po latach przyznał, że doświadczył molestowania seksualnego. - Mieszkałem z księdzem, który był moim przyjacielem. Jego troska i opieka spowodowały, że na tym etapie życia sobie poradziłem. Dzięki niemu zdałem maturę. Żadna krzywda mnie od niego nie spotkała. Ale był też drugi ksiądz, pod wpływem którego mój stosunek do Kościoła diametralnie się zmienił. Nie wierzę w oczyszczenie środowiska. Za daleko to poszło -twierdzi aktor w „Polityce". Dawid dwukrotnie zdawał do warszawskiej akademii teatralnej - ale bez rezulta- tu. Aby się utrzymać, założył agencję artystyczną. Szybko się jednak okazało, że ten pomysł ma krótkie nogi. Cóż było robić - chłopak zaczął pracować najpierw jako akwizytor, a potem - w rzeźni przy obróbce drobiu. - Sprzedałem w końcu wszystko, co miałem w do- mu: biurko, komputer i takie tam, i pojechałem do Krakowa - do L'Artu. I to była dobra decyzja, bo oni mi tam pokazali, że jest pewna prawda, uczciwość, którą mam, ale przykrywam ją graniem. Myślałem, że jestem zajebisty, a oni mi pokazali, że nic nie umiem. Kiedy wychodziłem na scenę, to się śmiali. Wtedy zrozumiałem, że trzeba się spalić, żeby móc potem świecić. Po sześciu miesiącach było już dobrze - opowiada w „Wysokich Obcasach". * * * Kiedy Dawid zdał do krakowskiej szkoły teatralnej, znowu się okazało, że trudno mu znieść uczelniany reżim. Irytowały go jego zdaniem niepotrzebne zajęcia - choćby z tańców. Omal go nie wylano - przed czym uratował go atak wyrostka robaczkowego. Dzięki pobytowi w szpitalu przełożono mu egzaminy i w końcu je zdał. Wsparcie znalazł w kolegach - Jakubie Gierszale i Mateuszu Kościukiewiczu. - Tworzyliśmy zgraną grupę. Mateusz, który znał wtedy Krystiana Lupę, dysponował największym doświadczeniem. Organizował różne warsztaty, medytacje, wkręcał nas w jakieś stany, gdy próbowaliśmy namierzyć w ciele pewne emocje. Dzięki temu lepiej się poznawaliśmy. Rozwijaliśmy się. Z chwilą gdy pojawiła się zazdrość, coś się zmieniło -wspomina w „Polityce". Młody talent został szybko dostrzeżony i po dyplomie Dawid dostał kilka propozycji etatu. Kiedy zgłosił się do niego TR Warszawa - nie miał wątpliwości, czy się zgodzić. Grywał też na innych scenach. W jednym ze spektakli zobaczył go Leszek Dawid - i zaproponował mu rolę w „Jestem bogiem". Film o śląskich raperach stał się wydarzeniem i Dawid zaczął dostawać kolejne propozycje z kina. Wtedy przyszły wielkie role - niepełnosprawnego chłopca w „Chce się żyć", Tomka Beksińskiego w „Ostatniej rodzinie". Odbiło się to na życiu prywatnym aktora. - Od czasu „Chce się żyć" jestem pod kontrolą psychologa. Sprawniej mi to idzie. Wiem o sobie więcej. Zdaję sobie sprawę, że pewne zachowania nie należą do mnie, tylko do postaci. Nie odczuwam ich konsekwencji. Chociaż czasami łapię się na tym, że słuchając w radiu jakiejś piosenki, robię ten sam gest co Tomek. Rozumiem, że tak może być -uśmiecha się aktor, rozmawiając z „Polityką". Prywatnie Dawid jest związany z koleżanką po fachu - Martą Nieradkiewicz. Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 19-20.10.2019 rodzinny felietony/książki 15 BABA SWOJE - DZIAD SWOJE przymus czy dobrowolność? jak zwiększyć frekwencję wyborczą Anna Czerny-Marecka anna.marecka@polskapress.pl Dziad: Marecka, co tak siedzisz ze skwaszoną miną? Baba: Liczę. Dziad: Co, ile wydałaś na sweterki ostatnio? Baba: Na sweterki wydałam mało, nie czepiaj się, zima idzie, nie będę marzła. Frekwencję wyborczą liczę. Dziad: A to dlaczego? Jeszcze wczoraj cieszyłaś się, że była wysoka. Baba: Bp przejrzałam na oczy. Wcale nie była wysoka, nie ma powodów do radości. Dziad: No nie żartuj. 61,74 procent to naprawdę wyjątkowa mobilizacja wyborców. Baba: Tak? A pozostałe prawie 40 procent to co, jakieś martwe dusze? Zresztą w liczbach bezwzględnych lepiej widać, dlaczego uważam, że słabo jest z naszą obywa-telskością. Jak czytam na stronie internetowej sejmu, oddano 18 678 457 ważnych kart wyborczych, podczas gdy liczba osób uprawnionych do głosowania wynosiła w Polsce 30 253 556. Co oznacza, że ponad 11 milionów 500 osób nie pofatygowało się do wyborczych urn! Nie milion, dwa, ale prawie 12 milionów uznało, że mają w nosie demokrację, wybory, to, kto będzie decydował o sprawach kraju i ich osobistych. Żałosne. Dziad: No co na to poradzisz, przecież ich nie zmusisz. Baba: A dlaczego nie? Są kraje, w których głosowanie Zbigniew Marecki ^ ^ . zbignlew.marecki@polskapress.pl f % jest obowiązkowe. Na przykład Australia i Belgia. Kto nie głosuje, ponosi jakąś karę. Na przykład płaci mandat. Zaczynam skłaniać się ku opinii, że to dobre rozwiązanie. Wkurza mnie, że na przykład nasi wspólni znajomi potrafili zagłosować w Wietnamie i pod dzień wyborów ułożyli sobie harmonogram wycieczki, a niektórym nie chce się przejść parę przecznic od domu, by oddać głos. Dziad: Znasz polski charakter, przymus nie działa, a raczej działa, ale na zasadzie „trzeba się sprzeciwić". Baba: Tak? Myślisz, że jakiś porządny mandat nie zmusiłby leniwców, żeby jednak raczyli zagłosować i zainteresować się w stopniu minimalnym, kto majaki program? Dziad: Tak myślę, głosowanie to święto demokracji, a nie przymus. Baba: A co byś powiedział, żeby zamiast kija użyć marchewki? Na przykład każdy, kto odda głos, miałby podwyższoną kwotę wolną od podatku, albo bon do księgarni, albo coś innego. Nie wiem, co miałoby to być, wiem za to, że to byłoby finansowo opfacalne, bo czym niższa liczba głosujących, tym wyższa jest kwota, jaką partie wydają, aby zdobyć jeden głos. Według portalu money.pl, w tych wyborach jeden głos kosztował PiS aż 5,5 tysiąca złotych! Dziad: Marchewka dla głosujących? Akurat to mi się podoba. Chętnie przytuliłbym na przykład wyższą kwotę wolną od podatku. Wiesz. Marecka, czasem to masz dobre pomysły. Na kanale National Geographic 40 wyjątkowych kobiet, które wpływają na losy świata Żyją wśród małp w dżungli, nurkują w oceanach w poszukiwaniu sposobów na ratowanie naszej planety, odkrywają historię człowieka w afrykańskich jaskiniach i testują nowe technologie w przestrzeni kosmicznej - takie są bohaterki nowego dokumentu National Geographic „Kobiety zmieniają świat". Wyjątkowym bohaterkom będzie poświęcony także najnowszy album fotograficzny -„Women: The Natio- nal Geographic Image Collec-tion". To właśnie z okazji jego premiery kanał stworzył film z udziałem 40 niesamowitych postaci, które tworzą historię i przebaczają wszelkie bariery. Ich opowieści tworzą oszałamiający portret przeszłości, teraźniejszości i przyszłości kobiecego wpływu na nasz świat. „Kobiety zmieniają świat" - premiera w sobotę, 19 października, o godz. 20. (mara) KSIĄŻKI Piąta babcia Dominika katarzyna ryrych To pierwsza część z serii „Moja rodzinka". Wesoła historia o pe-■ wm rypetiach 10-letniego Dominika, dziadka, u którego spędza wakacje, i nowej babci. Która jest nietypowa, ponieważ nie robi na drutach, nie smaży konfitur, zna się na komputerach, a do tego jest piątą babcią z kolei! Dziadek też nie jest typowy, bo to robi sweter... palcami. Są też nowi przyjaciele Dominika - koleżanki Myszo-wate. I cała ta gromadka próbuje rozwikłać kryminalną zagadkę. Żegnajcie, stereotypy! Z tej zabawnej i pełnej przygód historii młody czytelnik dowie się, że nie należy oceniać ludzi po pozorach. Duża czcionka, zabawne, dwukolo-rowe ilustracje i mamy świetną książkę dla dzieci, (mara) KONKURS kręcone siekierą. 9 seansów smarzowskiego marcin rychcik Opowieści aktorów i członków ekip filmowych Sma-rzowskie-go. Historie z planów, zżycia, anegdoty, relacje z przypadkowych spotkań, spostrzeżenia - które zbliżają nas do świata reżysera i rozwikłania zagadki, kim jest Wojtek Smarzowski i dlaczego kreuje w swoich filmach tak odpychającą i przerażającą rzeczywistość, a bohaterów doprowadza do granic człowieczeństwa, jakby hołdował zasadzie, że „nigdy nie jest tak źle, żeby nie mogło być gorzej". Smarzowskiego cenię, ale jego filmy mnie dołują. Przy czym czekam na kolejne premiery. Ta książka dużo rzeczy mi rozjaśniła w głowie. Dla fanów dobrego kina -lektura obowiązkowa. (mara) inteligencja percepcyjna. jak mózg tworzy iluzje i złudzenia brian boxer wachler Dlaczego podobają nam się produkty reklamowane przez cele-brytów? Co sprawia, że z wiekiem wydaje nam się, że czas płynie coraz szybciej? Dlaczego niektórzy sportowcy odnoszą sukces za sukcesem, a inni są skazani na wieczne porażki? Dr Brian Boxer Wachler w ramach serii Samo Sedno na przykładzie badań naukowych i przykładów z popkultury wyjaśnia, w jaki sposób nasz mózg może zmieniać interpretację własnych doświadczeń, a nawet nimi manipulować. Serię Samo Sedno znam ze świetnych poradników. Ta książka nie jest poradnikiem, raczej pokazuje, jak funkcjonuje świat i jak go postrzegamy. Niezmiernie ciekawa lektura, nauka i nasze życie - gorąco polecam, (mara) Dwoje dochowa tajemnicy karen m. mcmanus Mała amerykańska mieścina EchoRidge. Ellery nigdy tam nie była* ale dużo o tym miejscu słyszała. To tam w wieku 17 lat zaginęła jej ciotka. A raptem pięć lat temu w tym samym mieście zamordowano królową balu szkolnego. Teraz Ellery musi się tam przeprowadzić i zamieszkać z babcią, której prawie nie zna. Zanim rozpoczyna naukę w miejscowym liceum, pojawiają się anonimowe pogróżki, że nadchodzący bal szkolny zakończy się równie tragicznie, jak ten przed pięcioma laty. Wkrótce znika kolejna dziewczyna. Bardzo wciągający thriller dla młodzieży, błyskawiczna akcja, umiejętnie budowane napięcie, będzie często zaskoczeni zwrotem akcji. Dobre czytadło, (mara) ZDOBĄDŹ KSIĄŻKĘ, WYSYŁAJĄC SMS Dla naszych czytelników mamy po trzy egzemplarze książek: „Piąta babcia Dominika" (wydawnictwo Edgar), „Kręcone siekierą. 9 seansów Smarzowskiego" (Axis Mundih), „Inteligencja percepcyjna. Jak mózg tworzy iluzje i złudzenia" (Edgard), „Dwoje dochowa tajemnicy" (Prószyński i S-ka). Żeby je zdobyć, trzeba podać hasło (odpowiednio, jeden SMS to jedno hasło): DOMINIK, SIEKIERA, MÓZG, TAJEMNICA. Należy wysłać je SMS-em na nr 72355, w treści wpisując: gpks hasło. Koszt SMS-a to 2,46 zł z VAT. Czekamy do północy z poniedziałku na wtorek. O książkach opowiadam także w swoim wideoblogu Anki Czytanki. Znajdziecie go na www.gp24 w sekcji wideo - blog o książkach. Zapraszam do oglądania Anna Czerny-Marecka Moja córka się okalecza i nic na nią nie działa Samookaieczanie się jest sposobem na pozbycie się negatywnych emocji, stanów wewnętrznych. Bół pozwała o nteh zapomnieć Pwwty Marcin Florkowski dr psychologii Czytelniczka: Moja córka się okalecza! W ogóle jest trudna w wychowaniu, bardzo konfliktowa. o wszystko się spiera. Prośby, groźby, rozmowy-nic nie działa. Już trochę poddałam. nie walczę z nią o porządek w pokoju. aby dbała o to. jak wygląda, nie jadła za dużo, to wszystko jest ponad moje siły... No ale teraz, jak powiedziała, że kaleczy sobie ręce, to jestem w rozpaczy... Badanie osobowości człowieka pozwoliło odkryć, że część ludzi przeżywa silne negatywne stany emocjonalne (w żargonie psychologicznym mówi się, że posiadają cechę neurotyzmu w dużym natężeniu). U takich osób łatwo wzbudzają się takie emocje, jak lęk, złość, gniew, smutek itp. Za to uczucia przyjemne są odczuwane o wiele słabiej. Te osoby są trudne we współżyciu, ponieważ przeważnie „widzą szklankę do połowy pustą", są wyczulone na negatywne zdarzenia i trudno się uspokajają. Z Pani opisu wnioskuję, że córka doświadcza właśnie takich stanów. W dodatku te osoby naprawdę odbierają od otoczenia wiele negatywnych informacji - jeśli bowiem ktoś się często obraża, dąsa, złości, to otoczenie wysyła mu sporo komunikatów typu: „Coś jest z tobą nie tak, napraw się...". Na przykład gdy Pani mówi córce: „Brzydko się ubrałaś", to ona odbiera to jako krytykę a nie jako informację, w związku z tym przybiera bojową postawę i dochodzi do kłótni. Samookaieczanie jest sposobem na pozbycie się takich negatywnych stanów wewnętrznych. Trochę to jest tak, jakby ból pozwalał pozbyć się gorszych emoqi. Co robić? Jeśli diagnoza jest celna (a co do tego zawsze są wątpliwości, gdy ma się mało informacji), to z córką trzeba się obchodzić trochę jak z jajkiem - uważać, aby nie dostarczać jej zbyt wielu złych komunikatów. W treningach wychowania czasem poleca się rodzi- com stosowanie takiej prostej reguły: „Dbaj, aby twoje dziecko doświadczało o wiele więcej przyjemnych kontaktów z tobą niż przykrych". Oczami dzieci czasem świat wygląda tak, że rodzice głównie wydają polecenia, wyrażają niezadowolenie, dają kary, wytykają błędy. To prosta reguła, która pomaga w zredukowaniu wielu napięć w bardzo różnych sytuacjach rodzinnych. No i po prostu w relacjach rodzinnych jest przyjemniej. Niestety, może być i tak, że córka cierpi na głębsze zaburzenia, które objawiają się samookaleczaniem. Zawsze w takich sytuacjach warto zwrócić się o poradę do psychologa osobiście. 16 rodzinny krzyżówka Sobota -niedziela, 19-20.10.2019 „Nie jestem biznesmenem, który zarabia nie wiadomo jakie miliony. Mam takie same wydatki i kredyty, jak każdy normalny człowiek. Ludzie myślą jednak, że jest inaczej." Tomasz Karolak, aktor Krzyżówka panoramiczna utwardza stoki narciarskie -v nocą usiane gwiazdami kucharzenie r~ utwór muzyczny ręka setera uprawia sport walki ~v królewski orszak błona na piszczeli marszałkowska lub miejska ~v czerwony kur -> głośny odgłos tropikalne łóżko -v ocenia wartość np. domu gryzoń polny lis pustynny ognista zrzęda piosenka Marka Grechuty ł i 4 1 1 dla fizyka - 1 chętka, apetyt na coś - ł ł r 23 reguluje natężenie prądu - 17 azjatyckie zooże - imagi-nacja, miraż - jon dodatni nadzorcza w spółce - pięcio-ksiąg Mojżesza - rzymska bogini świtu - 26 grecka wyspa wrzątek - 8 metal w słowie herbaty r 14 zupa na zakwasie - 25 odgłos uderzenia - drewniany but r 29 1 książka z mapami muzułmański duchowny beczka na miód jazdy pocią-gow, wisi na dworcu bezwzględne lub absolutne sądowy mebel 20 jednostka siły zakupów do torby „palce" krowy ochronny dla zwierząt kuzyn wrony płynie przez Goleniów 1 1 12 ł ł partner lalki Barbie pracownia fotografa zdobi suknię l \ i i j imię Chaczaturiana Diego Mara-dona - 24 paryski rzezimieszek Barciś, aktor z kodem na kopercie sprzęt , Igi Świątek - i mieszkaniec Lidzbarka r~ określona suma pieniędzy „Nie rzucim ziemi..." składana podczas tarła zasłona u lekarza i ł 1 przy katarynce Adam Nawałka -¥■ 16 4 ł i lekarska - 15 japoński trunek grał w filmie „Serpico" tło drukarskie "C- i egzotyczny ptak okres kanikuły - niedokrwistość duży kawał drewna - 11 Magda, piosenkarka i reżyserka paź krolowej tumult, rumor wrzucany do skrzynki - i naśladuje głosy ptaków - 6 i 7 zżera żelazo wypoczynkowy 4 - ł \ śmieszna filmowa scena część seta w tenisie miara drogich kamieni bohaterka powieści Zoli —► kuzyn dyni ł poranne kropelki na trawie —► 22 zwód w ringu u i mieszka w klasztorze działacz społeczny i oczy zaślepia - dawny topór wojenny -> budowana przez bobry ssak z bródką angielska pani pokój zakonnika - i mały element zegarka metropolia Jordanii - ł 1 model Fiata fotel na drążkach - 5 1 1 Bogusław Linda r i 13 i film Luca Bessona - majonez do sałatki 21 duży pokoj - szarłat miasto w Beskidzie Wyspowym narzędzie kopacza „...dla reportera" 27 rosną na klombie gwałtowny płacz ł australijskie ptaki 60 sekund drwina r \ * siana przez panny koń jasno-gniady 28 dawna rosyjska jednostka długości włoski ksiądz ze styg-matami - i zespół z Korą - 1 blask jądro + elektrony pleban — i 10 i - 3 kończy modlitwę dominuje w powietrzu 19 rozbraja miny Lubos, aktor u 9 l szwajcarski kanton - literacka alfabetu greckiego klamra spinająca spękane mury niższy od sopranu kocio-kwik po libacji Ronald, ekspre-zyaent USA - l 18 koń w plamy - i ani poziom, ani pion - \ ł 4 2 gatunek łososia TkSy- - r chlebowy napój z Rosji - wąska u modelki - ptak z Nowej Zelandii, kiwi - pobudka do działania puszysty ogon - staro-arecki nisto-ryk - rodzaj sieci rybackiej - kilim 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Litery z pól ponumerowanych od 1 do 29 utworzą rozwiązanie - myśl Ali Taliba. io$oavis oa looua vmotod oi disohl :3invzVimzou Litery z pól ponumerowanych od 1 do 29 utworzą rozwiązanie - myśl Ali Taliba. io$oavis oa looua vmotod oi disohl :3invzVimzou Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Nasze dobre I Homanit zaopatruje odbiorców z całego świata Joanna Krężełewska joanna.krezelewska@gk24.pl Firma Homanit może poszczycić się skuteczną polityką w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu. Jest jednym z największych pracodawców w regionie, a z roku na rok coraz mocniej uwzględnia w swojej strategii interesy lokalnej społeczności. Grupa Homanit jest wiodącym producentem wysoko uszlachetnionych płyt drewnopochodnych o średniej lub wysokiej gęstości (MDF/HDF). Zaopatruje odbiorców z całego świata, dostarczając swoje wyroby m.in. producentom mebli, stolarki drzwiowej oraz firmom z branży motoryzacyjnej. Swoje wyroby produkuje w trzech fabrykach zlokalizowanych w Karlinie, Krośnie Odrzańskim oraz w niemieckim Losheim. Ważną częścią Grupy są Homatrans Sp. zo.o., zajmująca sięobsługą spedycyjną i transportową oraz Homatech Polska Sp. z o.o. zapewniająca ciągłość utrzymania ruchu oraz sprawność wszystkich maszyn i urządzeń w zakładach produkcyjnych. Dziś w trzech karlińskich spółkach - Homanit, Homatrans i Homatech - pracuje ponad 670 osób. - Tym, co wyróżnia pracę w Homanit, j est potężne wsparcie stałego rozwoju pracowników - mówi Ewa Kostowska, menedżer centralnych HR w Homanit. Wierzymy, że sukces firmy zależy od kompetentnych i zadowolonych ludzi, dla- tego robimy wszystko, aby nasi pracownicy chcieli się rozwijać i zapuszczać u nas korzenie. Oprócz wynagrodzenia uzależnionego od jakości i zaangażowania wpracę, zakład oferuje pracownikom szeroki zakres świadczeń pozapłacowych, w tym m.in. bezpłatny transport do pracy, obiady za „złotówkę", częściową refundację za udział w wydarzeniach kulturalnych, nieoprocentowane pożyczki oraz grupowe ubezpieczenie. Organizowane są imprezy integracyjne dla pracowników, imprezy mikołajkowe i plastyczne konkursy edukacyjne dla dzieci pracowników oraz projekty pro zdrowotne np.: Zdrowe Płuca, Zdrowy Kręgosłup. Pracownicy pracują z najnowocześniejszymi technologiami w branży, przy użyciu narzędzi pracy pochodzących od renomowanych producentów. Mają możliwość doskonalenia swoich kompetencji poprzez swobodny dostęp do szkoleń zewnętrznych i wewnętrznych. Pojawiające się oferty pracy wynikają z dynamicznego rozwoju - przez ostatnich 8 lat o 50 proc. powiększył się park maszynowy, czego efektem jest 100-procentowy wzrost liczby pracowników. A kolejne inwestycje są w toku! Co ważne, wyróżniający się pracownicy mają możliwość ubiegania się o rekomendację Spółki do otrzymania mieszkania komunalnego w nowo budowanych budynkach komunalnych w Karlinie. Firma zatrudnia specjalistów, ale też pomaga w kształceniu. Szkolenie przyszłych pracowników to ogromnie ważna część strategii firmy. Homanit, Homatrans i Homatech współpracują ze szkołami średnimi i zawodowymi w Karlinie, Białogardzie, Koszalinie i Kołobrzegu, CKU w Koszalinie oraz z Politechniką Koszalińską. Wtymroku udział wpraktykach bierze rekordowa liczba uczniów istudentów! - Są traktowani, jak wszyscy pracownicy. Nie wykorzystujemy tego, że dopiero nabywają zawodowe doświadczenia. Za uczciwą pracę otrzymują u nas wynagrodzenie, znacznie wyższe niż określił ustawodawca. Przysługują im też pre- mie miesięczne za zrealizowanie planu - tak, jak dla stałej załogi -akcentuje Agnieszka Zielińska, członek zarządu spółek. Za swą działalność Homanit jest od lat nagradzany. Północna Izba Gospodarcza wiatach 2017, 2018,2019 w plebiscycie Pracodawca Roku Pomorza, wyróżniała spółkę w kategorii „Społeczna odpowiedzialność biznesu firma aktywna lokalnie oraz wykazująca dbałość o środowisko". Wyróżnienia te są gwarancją rzetelności dla pracowników szukających stałego zatrudnienia na godnych warunkach. Społeczna odpowiedzialność Homanit jest ewenementem w skali regionu, ale i kraju. Firma bierze czynny udział w życiu lokalnej społeczności, wspierając wiele przedsięwzięć, jak dofinansowanie budowy budynków komunalnych wKarlinie, lokali socjalnych w Mierzynie, czy wsparcie instalacji klimatyzacji w przedszkolu w Karlinie. Homanit jest sponsorem zawodników karlińskiego klubu bokserskiego, wspiera Warsztaty Terapii Zajęciowej „Iskierka" w Karlinie, świetlice wiejskie, szkoły i przedszkola. Kilka tygodni temu przedstawiciele firmy podarowali sprzęt i odzież strażakom z karlińskiej OSP. : Oddaj głos na swojego kandydata wyślij SMS pod nr 72355 (koszt 2,46złzVAT) .*» 5; ratury przeplata sie tutaj również pf- środtw,;*.- - -sprzede. sBBBigóine; dba>csc i «#8XKModność ptż/-cc >■ zasJ.v;owane.'x ow^Śeześniejsze ftSj|i$zania ,ru.-".mec - ■ : kęji lasamy^ych, ^e»ife>rów4K onz pagł«ffii8 wyiatPioWł: wrażenia Międzyzdroje ul. Bohaterów Warszawy 16 B tel.512 755 809 www.oceanarium.com.pi {j oceanarium-mi^dzyzdroje | oceanarium.międzyzdroje Oddaj głos na swojego kandydata wyślij SMS pod nr 72355 (koszt 2,46złzVAT) Miaęto Koszalin IV Nasze dobre Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 19-20.10.2019 Mecenas: Oddaj głos na swojego kandydata wyślij SMS pod nr 72355 (koszt 2,46zł z VAT) fLjJ—tUt-U-—"A—(-—-iii- Miasto ; Koszalin .< A n Y/i I / K Oddaj głos na swojego kandydata 41 r\rv wyślij SMS pod nr 72355 (koszt 2,46zł z VAT) ft tfCSOt N l/F.O Mecenas: i Miasto Koszalin Polonia CARE24 LEGALNA PRACA W NIEMCZECH Opieka nad osobami starszymi. ZAROBKI DO 1400 EURO! DODATKOWO: 50 EURO za prawo jazdy, 50 mm za referencje, za promowanie firmy ubezpieczenie NNW ubezpieczeni OC NM mi) REKLAMA