Głos Pomorza NrlSSN 0137-9526 Nr indeksu 348-570 I 1 9 770137 952060 Imprezy pl 1 teatr - inform Głos Sobota-niedziela 18-19 maja 2019 Prezes Gino Rossi złożył rezygnację. Jest już następca Wojciech Ftefidiowski wojciech.frelichowski@polskapress.pl Dotychczasowy prezes słupskiej spółki Gino Rossi Tomasz Malicki złożył rezygnację. Nowym prezesem firmy został Tomasz Kuźniarski. Zarząd spółki Gino Rossi poinformował, że 15 maja Tomasz Malicki złożył rezygnację z funkcji prezesa spółki ze skutkiem na dzień 24 czerwca 2019 roku. Rezygnacja nie zawiera uzasadnienia. Tomasz Malicki pełni funkcję prezesa Gino Rossi od kwietnia 2012 roku Firma ma już nowego prezesa. Został nim Tomasz Kuźniarski, który od 2015 roku jest Związany z Gino Rossi. Pełnił obowiązki dyrektora produkcji. Wcześniej był managerem produkcji w firmach Kimball Electronics Poland (2013-2015) oraz Gemalto (2006-2013). Ukończył studia na Politechnice Gdańskiej (Wydział Chemiczny), uzyskując tytuł magistra inżyniera biotechnologii. W 2012 roku uzyskał certyfikat Black Belt Lean 6sigma (Air Academy Associates, USA). Przypomnijmy, że kilka miesięcy temu 66 procent akcji Gino Rossi przejął obuwniczy potentat spółka CCC. Itym samym stała się jego większościowym akcjonariuszem. Dla Gino Rossi wykup akcji przez CCC był kołem ratunkowym, bo firma znalazła się w poważnych tarapatach finansowych. Już we wrześniu 2018 r. zarówno CCC, jak i Gino Rossi poinformowały o nawiązaniu współpracy, m.in. CCC uzyskało prawo do używania marki Gino Rossi w kraju i za granicą oraz produkcji obuwia w jej fabrykach, zaś Gino możliwość sprzedaży swoich butów w sklepach CCC w kraju i za granicą. Firma Gino Rossi powstała w 1992 roku w Słupsku. Spółka zawdzięcza swoją nazwę jednemu z sześciu założycieli, włoskiemu fabrykantowi Gino Rossiemu, który wraz z udziałami podarował firmie swoje imię i nazwisko. Początkowo firma specjalizowała się głównie w produkcji obuwia dla mężczyzn, ale już wkrótce w ofercie znalazły się także buty damskie oraz skórzane dodatki, jak damskie torebki, teczki i portfele oraz akcesoria do pielęgnacji obuwia. Pierwszy sklep firmowy Gino Rossi został otwarty w 1994 roku w Sopocie. ©® PODYSKUTUJ NA FORUM GP24.PL ■ ***** - s; '. ji- i Wynajem w Słupsku 009087172 N/ Yl ) llP.JiflM li Ullf|»Of\U •1 \ terenu 35.000 m2 i 4 hal • usługowo-magazynowe • kompletne lub części L ' ' w Słupsku na ul. Słonecznej 15a. info www.slonecznal5a.pl tel. kontaktowy; 48 600 073 220 ATRAKCYJNA NIERUCHOMOŚĆ W USTCE Budynek 1137 m kw. o dużej wysokości na produkcję, hurtownie, mroźnię. Grunt 6221 m kw. 009069820 omega, tel. 601 654 572, 59 841 44 20 977013795206020 02 Druga strona Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 Pogoda w regionie Sobota 21°C icrc £3 Barometr 1000 hPa Wiatr płd. wsch. 2-3 km/h Uwaga silny wiatr Miedziela Poniedziałek Wtorek 25°C B°c 25°C i2°c 25°C ize ^ Jwaga: popołudniami gwałtowne burze a nawet grad_ Dorota Kowalska d.kowakka@polskalinies.pi CZARNE CHMURY NAD KOŚCIOŁEM zarne chmury nad pol-Ę skim Kościołem zbie-I rały się od dawna. Film 1 braci Sełtielskich „Tylko nie mów nikomu" przyspieszył to, co nieuniknione. Nie dalej, jak pół oku temu wybuchła afera wokół osoby zmarłego już ks. Henryka Jankowskiego, symbolu walki o wolność i Solidarności. Pod adresem duchownego padły poważne oskarże-lia. Media pisały: „bezlitosny zboczeniec i gwałciciel, który wykorzystywał swoją pozycję do zaspokajania chorych po-irzeb. Pedofil, obrzydliwy :złowiek." A na dodatek - gent bezpieki. „Pedofilia w Kościele to jest zawsze problem systemu. Tego nie można sprowadzić wyłącznie do sprawców. To jest tylko jedna strona medalu. Druga strona medalu to jest instytucja, w której oni funkcjonują, która albo ułatwia im to funkcjonowanie, albo nawet usprawiedliwia, albo nie walczy w taki sposób, w jaki powinna walczyć, stając po stronie ofiar, więc na to zawsze trzeba patrzeć systemowo" - stwierdził na antenie TVN24 ks. Jacek Prusak. Wiedział o problemie pedofilii w polskim Kościele, zanim obejrzał film braci Sekielskich, bo „polski Kościół nie jest inny od innych na świecie". Pedofilia księży to jeden z grzechów Kościoła. Znany. Papież Franciszek przepraszał za niego wielokrotnie. Rok temu ponad 30 chilijskich biskupów złożyło na ręce papieża re-zygnacj ę ze sprawowania urzędu. Przez pedofilska aferę. (...) Zadbaj o zdrowie, zbadaj cholesterol i ciśnienie krwi oraz pomiar ciśnienia krwi. Kiedy? - 24.05.2019 Dzień Osób z Niepełnosprawnością pod hasłem Żyj Zdrowo, organizowanego przez ZUS w Słupsku; - 25.05.2019 Dni Sportu w Kobylnicy, miejsce stadion w Kobylnicy; - 30.05.2019 Finał Powiatowej Olimpiady Pierwszej Pomocy organizowany przez Zespół Szkół Agrotechnicznych, miejsce ul. Szczecińska 64. Magdalena Olechnowicz nagdalena.olechnowicz@polskapress.pl Specjaliści projektu „Zdrowie -Mama i Ja" w najbliższym czasie poprowadzą edukację oraz profilaktykę zdrowotną w terenie. Ma stoiskach będzie można bezpłatnie wykonać pomiar :holesterolu i trójglicerydów, bezpłatny pomiar glukozy we Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 16 maja 2019 roku zmarła w wieku 69 lat nasza ukochana Żona i Mama śtP Krystyna Wach Ceremonia pogrzebowa odbędzie się 20 maja na Starym cmentarzu w Słupsku. Wystawienie o godz. 12.50, wyprowadzenie o godz. 13.20. Msza św. o godz. 8 w kościele pw. św. Maksymiliana Kolbe. Pogrążona w smutku Rodzina Koniec maja jak lipiec. Będzie ciepło i burzowo Z Krzysztofem Ściborem z Biura Prognoz Pogody Cahois w Słupsku rozmawiamy o pogodzie na najbliższy tydzień. Ostatnie dni były deszczowe, wietrzne i chłodne. Długo jeszcze potrwa jesień tej wiosny? Teraz raczej będziemy mówili o pogodzie letniej, lipcowej. Będzie bowiem ciepło, nawet bardzo ciepło, i deszczowo. Czyli weekend spędzimy pod parasolem? Nie tylko weekend, bo padać będzie właściwie przez cały przyszły tydzień, choć z różną intensywnością. Wszystko przez południową cyrkulację powietrza, która sprawi, że dotrze do nas ciepłe, zwrotnikowe powietrze. Temperatury nad samym morzem wzrosną do 20 stopni Celsjusza, w głębi lądu będzie znacznie cieplej, bo nawet do 26 stopni. Codziennie -x::M t Krzysztof Ścibor, synoptyk z Biura Prognoz Pogody Calvus w Słupsku jednak będą się tworzyć chmury kłębiasto-burzowe. Do południa będzie więc ładnie, popołudniami jednak mogą występować ekstremalne zjawiska pogodowe. Będzie padać deszcz, mogą pojawiać się burze, podczas których opady będą intensywne, wzrośnie też wtedy siła wiatru. Powieje w porywach z prędkością do 70 kilometrów na godzinę. Taki wiatr może już być groźny. Jeśli więc wyjeżdżamy na weekend, warto zabrać drobne rzeczy z balkonu i dobrze zamknąć okna. Dodatkowo miejscami mogą się pojawić opadu gradu. Noce będą jednak ciepłe - temperatura nie spadnie poniżej 10 stopni. Jak długo utrzyma się taka pogoda? Do połowy tygodnia. Od czwartku pogoda będzie już łagodniejsza. Termometry w dzień pokażą 18-20 stopni. Nie będzie już burz i towarzyszących im silnych opadów deszczu. Ale padać nadal może? Tak, choć będą to opady przelotne. Pojawiać się będą popołudniami. Jedynie na południu regionu, na Kaszubach, mogą być jeszcze bardziej intensywne. Trzeba jednak pamiętać, że deszcz o tej porze roku jest bardzo potrzebny. Cieszą się z niego nie tylko rolnicy. Woda jest potrzebna przede wszystkim w lasach. One przyjmą każdą ilość deszczu, bo przecież kwiecień był bardzo suchy. Daniel Klusek daniel.klusek@gp24.pl Bezpłatne badania cytologiczne w ramach akcji „Piękna, bo zdrowa" Magdalena Olechnowicz magdalena.oledinowia@polskapress.pl Wystartowała ogólnopolska kampania społeczna „Piękna, bo zdrowa", której organizatorem jest Ogólnopolska Organizacja Kwiat Kobiecości. Partnerem akcji jest słupski szpital, który zaprasza na bezpłatne badania cytologiczne. Zapisy na badania już się rozpoczęły. Na wizytę można umówić się, dzwoniąc pod numer tel. 59 846 Ol 23 i powołując się na akcję „Kwiat kobiecości". Badanie wykonywane jest w gabinecie Poradni Patologii Ciąży w każdy wtorek w godz. 8-12 oraz w środę w godz. 8-11 i 12-14. Akcja trwa do 13 czerwca lub do wyczerpania puli badań. Każda kobieta, która wykona badanie cytologiczne w ramach akcji Dni Otwartych, otrzyma upominek. Planowana liczba wykonanych badań cytologicznych w słupskim szpitalu wynosi 150. Kampania jest jednym z podejmowanych przez organizację działań mającym na celu walkę z rakiem szyjki macicy. Celem tegorocznej komunikacji jest dowartościowanie kobiet i ukazanie im powodów, dla których one i ich zdrowie są ważne. W tegoroczną edycję zaangażowali się znani mężczyźni, m.in. Cezary Pazura, Andrzej Piaseczny i Maciej Orłoś. m fi W Zespole Szkół Technicznych w Słupsku po raz trzeci zorganizowano maraTON SZTUKI 24h. Młodzież twórczo spędziła w szkole całą dobę - od piątku od godz. 9 do soboty do godz. 9. Podczas tej edycji maratonu zajmowano się m.in. fotograficzną interpretacją dzieł malarskich GEkamy w recaeąi, jStoai Rarnoca" »Supś finałowej konwencji w Krakowie. Politycy Prawai Sprawiedliwości liczyli na zupełnie inny rozwój wydarzeń,kiedyzwielką pompą ogłaszali „piątkę Kaczyńskiego", czyli pięć największych obietnic tej kampanii. 500plus na pierwsze dziecko, trzynasta emerytura, zwolnienie z podatku dla pracujących do 26. roku życia, obniżenie PIT do 17 proc. i reaktywacja połączeń autobusowych. To wszystko miało dać PiS-owi potężny zastrzyk poparcia, na którym partia rządząca miała spokojnie „dojechać" domajowych wyborów. Po drodze Jarosław Kaczyński ogłosił jeszcze kilka obietnic (m.in. słynne już 100 plus na świnię iSOOplusnakrowę), co w zamyśle zarządu PiS-u miało przesądzić sprawę. Ale nie przesądziło. Partia rządząca wcale nie wystrzeliła w sondażach tak, jakby tego oczekiwali jej politycy. Przy- Na finał kampanii PiS zwołał konwencję w Krakowie, a Koalicja Europejska marsz w Warszawie z udziałem Donalda Tuska znałtowrozmowiezAgenęjąln-formacyjną Polska Press prof. Rafał Chwedoruk, politolog Uniwersytetu Warszawskiego. Zwrócił onuwagę, że pięć sztandarowych obietnic prawie wcale nie przełożyło się na wzrost poparcia w sondażach, w porównianiu do wyniku, jaki PiS osiągnęłowwyborach parlamentarnych w 2015 r. Do Sejmu dostało się z poparciem w wysokości 37,6 proc. i wokół takiego wyniku oscylowało wbadaniach w ostatnich miesiącach. Wydaje się, że partię pogrążył filmbraci Sekielskich „Tylko nie mów nikomu", o pedofilii w Kościele. Wyemitowany przed tygodniem dokument zachwiał notowaniami. Według sondażu IBSP dla „Newsweeka" i RadiaZet.pl, poparcie dla PiS gwałtownie stopniało. Tydzień temu, również w sondażu IBSP, partia Jarosława Kaczyńskiego cieszyła się wynikiem na poziomie 39 proc., a w najnowszym badaniu jest to już 33 proc. Liderem jest Koalicja Europejska, na którą głos oddałoby 43,6 proc. anldetowanych. Sondaż przeprowadzono 14-16 maja na próbie 1008 dorosłych Polaków. I choć wielu ekspertów uważa, że jest nieco przesadzony, to pokazuje trend spadkowy poparcia dla partii Jarosława Kaczyńskiego. Na pewno część głosów PiS-owi może odebrać także Konfederacja, któranp. hasłami walkizustawą447dotyczącąre-paracji za pożydowskie mienie utracone podczas wojny zajęła część pisowskiego elektoratu. W obozie głównego rywala, czyli Koalicji Europejskiej sytua- cja przez większość kampanii przedstawiała się gorzej. Już na starcie sporą grupę wyborców podebrał KE Robert Biedroń. Prof. Rafał Chwedoruk wskazuje na brak „bonusu za zjednoczenie", którego Koalicja Europejska nie otrzymała, przez co w sondażach zawsze oglądała plecy Prawa i Sprawiedliwości. Prawo i Sprawiedliwość będzie miało jeszcze jedną szansę na odwrócenie niekorzystnej dla siebie tendencji - w niedzielę w Krakowie odbędzie się bowiem finałowa konwencja PiS-u. Trudno jednak oczekiwać, by na ostatniej prostej Jarosław Kaczyński wyjął z rękawa jakieś kolejne obietnice. Koalicja Europejska również na niedzielę zapowiada finałową konwencję, ale głównym wydarzeniem , weekendu będzie sobotni wielki marsz w Warszawie, w którym udział weźmie m.in. Donald Tusk. I to może być jeden z atutów KE na finiszu kampanii. Według organizatorów, w wydarzeniu może wziąć udział nawet 50 tysięcy osób. Co słychać u innych ugrupowań? Wiosna Roberta Biedronia w badaniach oscyluje wokół 7-8-procentowegowynikuiwy-dajesię, że taki rezultat jest w zasięgu partii. Biedroń mocno zaatakował PiS po filmie Sekielskich, ale największy wzrost poparcia zanotowała jednak Koalicja Europejska. Dziesięcioprocentowy wynik Wiosny jest jednak możliwy, ©(s) Zmiany w biznesie taksówkarskim. Sejm w końcu uchwalił Jex Uber" Warszawa Zbigniew BIskipski Sejm uchwaB ustawę reguMą- cądziaŁakiość taksówek wPoł-sce. popularnie zwaną Jex UbeT.Choć ogranicza ona niekontrolowaną działalność przewozową Ubeia, mocno prze- dwkoraej protestowa! icengo-nowani taksówkarze, przedwni upowszechnieniu apHcacfmo-bflnychwprzewozieosób. Uchwalona 16 maja przez Sejm ustawa dotyczy określenia jednakowych wymogów i warunków do równej konkurencji dla podmiotów zajmujących się przewozem osób samochodami osobowymi i taksówkami. Masprzyjaćuczciwej konkurencji wśród przewoźników, atakże zapewnieniu bezpieczeństwa pasażerom. Ma też pomóc kon- trolować prawidłowości wykonywania działalności gospodarczej przez pośredników i podmioty z nimi współpracujące. - Nowelizacja wprowadza także pośrednictwo przy przewozie osób, co istotnie powinno przyczynić się do uczciwej konkurencji wbranży przewozowej - powiedział minister infrastruktur Andrzej Adamczyk. W ustawie przewidziano możliwość stosowania aplikacji mobilnej jako alternatywnego urządzenia służącego do naliczania opłaty wobec obecnie stosowanego taksometmikasy fiskalnej. Mato dotyczyć taksówkarzy oraz okazjonalnego przewozu osób pojazdem samochodowym (przeznaczonym Konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą). Stosowanie aplikacji mobilnej będzie możliwe po określe- r. Będzie teraz łatwiej zostać taksówkarzem niu w rozporządzeniu minimalnych wymagań funkcjonalnych dla aplikacjiizabezpieczenia danych przez nią gromadzonych. Zaproponowano również istotne ułatwienia dla osób rozpoczynających działalność zwią- zaną z przewozem osób. Obniżone zostaną opłaty za uzyskanie licencji na samochód osobowy oraz pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą - do poziomu opłat za udzielenie licencji na wykonywanie przewozu osób taksówką w Warszawie. W przewozach taksówkami zostanie zniesiona możliwość wprowadzenia - przez radę gminy liczącej powyżej 100 tys. osób - obowiązku szkolenia oraz egzaminu z topografii miejscowości i znajomości przepisów prawa miejscowego dla przedsiębiorcy osobiście wykonującego przewozy lub kierowcy przez niego zatrudnionego. W przypadku zmiany taksówki (na którą wydano licencję) na inny pojazd - wystarczy zmiana licencji. Przedsiębiorca nie będzie musiał występować o nowy dokument. Ustawę czeka jeszcze podpis prezydenta i druk w dzienniku ustaw. Większość zmian wejdzie wżycie zpoczątkiem2020r.©® Kacper Rogadn Burza w Sejmie i ostre kary za pedofilię żeli wtym czasie wszczęto postępowanie - po upływie lat 30. Zmiany zakładają, że jeśli wna-stępstwie czynu pedofilskiego ofiara umrze, sprawca otrzyma wyrok dożywocia. Większość posłów opozycji wyjęła karty do głosowania. Poseł PO Sławomir Nitras wyjął dziecięce buciki i położył je na pulpicie Jarosława Kaczyńskiego, co spotkało się z gwał-tównąreakcją polityków PiS. - Ta ustawa nic nie rozwiązuje. Jedynie państwowa komisja śledczama szanse wyjaśnićtę sprawę i pomóc Kościołowi się oczyścić. Nie chcecie tej sprawy wyjaśnić. Chcecie zrobić dym i chronić księży pedofilów, bo macie sojusz z tą częścią Kościoła, która uprawia politykę -mówił szef klubu PO Sławomir Neumann. Podczas obrad, posłowie opozycji wyjęli tablice z napisami „Stop pedofilii" oraz „Komisja natychmiast''. ©® Wczwartekwieczorem Sc#m przyjął zaostrzenie kar za pedo-flę. Większość posłów POi Nowoczesnej wyciągnęła karty doglosowania. Na Safi Plenarną poitycy pojawił sięztran-sparentamiJCornisja natychmiast" iJStoppedofST. Sejm przyjął projekty Prawa i Sprawiedliwości, zaostrzające kary za pedofilię. Nowa ustawa wprowadzajeden typ kary za pedofilię - od miesiąca do 30 lat pozbawienia wolności. Do tej pory typami kary były: od miesiąca do 15 lat oraz 25 lat więzienia. Ponadto zgwałcenie dziecka manie podlegaćprzedawnieniu. W obecnych przepisach gwałt na osobie poniżej lat 15 przedawnia się po uplywie20 lat od czasu jego popełnienia. Natomiast je- 06 Świat Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 Kreml ugina się pod protestem ludzi w Jekaterynburgu Jekaterynburg Kazimierz Sikorski kazimiefZiikoi5kj@poiskapress.pl Rzadko się to zdarza, a może i nigdy, tym razem jednak Kreml musiał się ugiąć przed masowymi protestami obywateli w Jekaterynburgu. Putin nakazał władzom miasta wysłuchać głosu ludzi. Poszło o budowę cerkwi w Jekaterynburgu. Budowla miała powstać na jednym ze skwerów w centrum miasta. Inwestycja oznaczałaby konieczność wycinki wielu drzew, co wywołało ogromny sprzeciw mieszkańców. Ponadto decyla nie była z nikim konsultowana. Mieszkańcy podnosili, że w mieście jest już wystarczająco dużo świątyni, kolejna nie jest już potrzebna, za to brakuje innych obiektów potrzebnych mieszkańcom i dlatego postanowili to głośno wyrazić na ulicznych protestach. Przekonywali też, że wycinka drzew w tak zanieczyszczonym, przemysłowym mieście jest nieracjonalna. Tych argumentów władza jednak nie chciała słuchać i ludzie wyszli w końcu na ulice. Z każdym dniem było ich coraz więcej. Tym razem jednak nie doszło do zduszenia obywatelskiego sprzeciwu, burmistrz miasta Aleksandr Wosokinski zapowiedział wstrzymanie inwestycji do czasu, aż w sprawie Wypowiedzą się obywatele. Dopiero wyniki sondażu pozwolą na podjęcie decyzji. Burmistrz, którego mieszkańcy oskarżają o samowolę i fatalne rządy, tak naprawdę nie miał innego wyjścia, bo po-fnysł przeprowadzenia referendum padł z ust samego prezydenta Władimira Putina. Prezydent Rosji nie po raz pierwszy, niczym dobry car wkroczył w spory między władzą a obywatelami i jednym ruchem kończy konflikt. Przeprowadzenie referendum w Jekaterynburgu może potrwać nawet trzy tygodnie. Wcześniej Wysokiński przekonywał, że budowa cerkwi niebawem ruszy i nie będzie na czas sondażu absolutnie wstrzymywana. Wystarczyło jednak wystąpienie prezydenta Putina, by burmistrz zmienił zdanie. Mieszkańcy miasta przecierali oczy ze zdziwienia, widząc urzędników magistratu, którzy wychodzili na ulice, by z nimi porozmawiać. Jeszcze kilkanaście dni temu było to nie do pomyślenia. - Każdy ma prawo wypowiedzieć swoje zdanie - mówił w tej sprawie Władimir Putin i dodał, że tylko na drodze sondaży rozstrzygnie się, czy budowa cerkwi w wyznaczonym rejonie ma uzasadnienie czy Władze na Kremlu prawdopodobnie przestraszyły się skali protestu. Petycję w Jekaterynburgu podpisało 80 tys. osób nie. - Mniejszość wtedy powinna się podporządkować większości - zakończył wystąpienie rosyjski prezydent. Władze na Kremlu prawdopodobnie przeraziła skala protestów, każdego dnia uczestniczyło w nich po kilka tysięcy ludzi, a petycje w sieci w sprawie wstrzymania budowy podpisało prawie 80 tysięcy osób. Władza zmiękła, choć jeszcze nie tak dawno rzecznik Kremla mówił o prowokatorach, którzy podburzali mieszkańców miasta do protestów, uznał też za właściwe postępowanie sił porządkowych, które zatrzymywały po każdym proteście po kilkadziesiąt osób. W Według mieszkańców wycinka drzew na skwerze pogorszyłaby i tak zły stan powietrza w mieście Ameryka dla nąjzdolniejszych. Tramp proponuje nowe prawo Kazimierz Sikorski kazimierz.sikorski@po!skapress.p Waszyngton Najbardziej wykształceni i cenieni pracownicy będą mieli duże ułatwienia przy staraniu się o uzyskanie w Stanach Zjednoczonych zielonej karty. Ograniczone będzie natomiast przyznawanie wiz w ramach łączenia rodzin. To tylko niektóre z propozycji reformy imigracyjnej przedstawionej przez prezydenta Donalda Trumpa. - Nie może być tak - przekonywał Trump - że przybysze z innych krajów kończący amerykańskie uczelnie z najlepszymi ocenami nie mają potem szans na pozostanie w tym kraju, tylko muszą wracać do siebie. Ta sytuacja ma się w myśl założeń reformy zmienić, Ameryka chce postawić na ludzi z najwyższymi kwalifikacjami. Ci, którzy będą starali się o zielóną kartę, przejdą dwustopniowy sprawdzian, w którym sprawdzi się z jednej strony ich dotychczasową niekaralność, a następnie znajomość amerykańskiego społeczeństwa, zasad jego funkcjonowania oraz znajomość języka angielskiego. Proponowany przez prezydenta Trumpa system zmienia H| BH ■ i s I >JSI Donald Trump chce zaostrzyć prawo imigracyjne, by pokazać, że spełnia swe obietnice z prezydenckiej kampanii wyborczej TRUMP PRZECIW IMIGRACJI MUR I TWARDSZE PRAWO Zaostrzenie prawa imigracyjnego było jednym z punktów programu wyborczego Donalda Trumpa. Obiecywał on zatamowanie imigracji z Meksyku i Ameryki Południowej, m.in. poprzez budowę muru na granicy z Meksykiem. Trumpowi jako prezydentowi wciąż jednak nie udało się uzyskać poparcia Kongresu dla sfinansowania tej inwestycji. Administracja Trumpa opowiada się również za wydalaniem z kraju tzw. dreamersów, osób, które jako dzieci przybyły do USA. diametralnie proporcje uzyskiwania amerykańskich wiz w stosunku do dziś obowiązujących przepisów. Ate zakładają przyznawanie dwóch trzecich zielonych kart w ramach łączenia rodzin, a tylko 12 procent rezerwuje się dla ludzi z wysokimi kwalifikacjami. System dopełnia znana na całym świecie loteria wizowa. W projekcie znalazł się zapis, który na pewno nie spodoba się Demokratom. Nie przewiduje się bowiem przyznania kart pobytu tzw. dreamersom, czyli osobom, które zostały przywiezione do Stanów Zjednoczonych jako dzieci. Chodzi o 800 tysięcy ludzi, zdaniem wielu może ich być nawet 1,3 min. W przeważającej większości są to osoby pochodzenia latynoskiego. W chwili przy- jazdu na amerykańską ziemię przeciętna ich wieku wynosiła nieco ponad sześć lat, dziś tym nastolatkom grozi deportacja, na co nalega administracja waszyngtońska, a czemu stanowczo sprzeciwiająsię Demokraci. W projekcie prezydenta nie przewiduje się jakichkolwiek ograniczeń liczby zielonych kart przyznawanych każdego roku cudzoziemcom. Donald Trump mówił nie tylko o nowych zasadach przyznawania zielonych kat, ale także o konieczności ochrony amerykańskich granic przed napływem nielegalnych imigrantów. Widać to zjawisko szczególnie teraz, kiedy tłumy szturmują granicę Stanów od strony Meksyku, starając się za wszelką cenę przedostać się do „raju". I znowu powraca sprawa muru granicznego, którego budowę obiecał Donald Trump jeszcze w czasie swojej prezydenckiej kampanii i dziś zapowiada, że doprowadzi ją do końca. Wydaje się, że pomysły prezydenta na nowe prawo imigracyjne nie zyskają poparcia również części Republikanów. Liczyli oni bowiem na bardziej radykalne ograniczenie imigracji do Stanów Zjednoczonych. Dlatego, zdaniem wielu obserwatorów amerykańskich, pomysł Donalda Trumpa ma tak naprawdę za zadanie jedynie konsolidację elektoratu przed wyborami prezydenckimi. ©® Wstrząsająca zbrodnia. Ciężarna zamordowana dla dziecka? Chicaga Kazimierz Sikorski kazimieiziikorski@poiskap(ess.pl Amerykę zbulwersowała zbrodnia w Chicha Zamordowana została ciężarna 194atka. a jej dziecko wyjętezłona. Ofiara została zwabiona przez zabójcę przez internetową grupę społecznościową. Marlen Ochoa-Lopez była w dziewiątym miesiącu ciąży, kiedy przepadła. Jej ciało znaleziono w śmietniku w czwartek. Stwierdzono, że kobieta została uduszona, a dziecko wyjęte z jej łona. Policja aresztowała już wtej sprawie 46-letnią Clarisę Figueroa, jej 24-letnią córkę Desiree oraz jej 40-letnigo partnera, Polaka, PiotraB. Oskarża się ich o zabójstwo, pomoc w mordzie i ukrywanie śladów przestępstwa. Wiadomo już, że 19-letnia Marlen poszukiwała pomocy. Jak podaje CNN, napisała na grupie wsparcia w internecie, że jest bezrobotna i brakuje jej pieniędzy. Chciała kupić, zamienić lub po prostu przyjąć darowiznę, która pomogłaby jej w wychowywaniu mającego się urodzić synka. Miała już jedno, trzyletnie dziecko. Na jej apel odpowie-działaClarisa Figueroa. Napisała, że może przekazać odzież dziecięcą i inne nieużywane przedmioty. Clarisa poprosiła jednak Marlen, by kontaktowała się na jej prywatny adres w sieci, na tzw. priv. Od tego czasu -a było to 23 kwietnia - ślad po Marlen zaginął, aż do przedwczoraj. Według detektywów, Clarisa zwabiła Marlen do swojego domuitam, jak ustalili śledczy, doszło do zbrodni, a następnie wyjęcia dziecka z łona ofiary. W dniu zaginięcia Marlen Ochoa-Lopez na telefon alar-mowy9il (co potwierdził rzecznik chicagowskiej straży pożarnej Lany Langford) zadzwoniła Clarisa mówiąc, że właśnie urodziła dziecko i że chłopczyk ma ogromne problemy z oddychaniem. Maluch został natychmiast zabrany do szpitala i lekarze rozpoczęli walkę o jego życie. Dają mu jednak niewielkie szanse, stan malucha jest bardzo poważny. Jak podaje CNN, detektywi przesłuchiwali Clarisę w szpitalu. Powiedziała, że spotkała Marlen wcześniej, a nie w dniu zaginięcia 19-latki. Detektywi nie uwierzyli w tę wersję i poprosili o przeprowadzenie badań genetycznych. Okazało się, że matką chłopczyka nie jest Clarisa, tylko zamordowana 19-latka. Niemowlak został wyjęty z łona matki przez Clarisę ijej pomagie- rów. Śledczy starają się teraz ustalić przyczyny tragicznej śmierci i okrutnego potraktowania matki i dziecka. Przełom w sprawie nastąpił 7 maja, kiedy przyjaciel ofiary powiedział śledczym ojej kontaktach na Facebooku przed jej zaginięciem. Śledczy poszli tym tropem i dotarli do Clarisy. Są podejrzenia, że kobieta mogła już wcześniej kusić potencjalne ofiary, zakładając dla ciężarnych pomocową stronę w sieci. Byćmożemato jakiś związek z jej tragedią, kiedy dwa lattemu zmarłjej 20-letni syn. Była to naturalna śmierć, ale traumai chęć posiadania nowego dziecka mogły mieć wpływ na podjęcie decyzji o zwabieniu ciężarnej, zabiciu jej i wyjęciu płodu z jej łona. Jak podali śledczy, ciało Marlen znaleziono na śmietniku na podwórzu domu Claris. Był tam też kabel, którym została uduszona oraz inne dowody zbrodni. W pobliży domu odnaleziono także samochód ofiary. W piątek rano Desiree Lopez przyznała się, że pomogła matce udusić 19-latkę. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 Region 07 Dzieci z Ustki i Słupska będą się ścigać i bawić na wyścigach rowerowych i piknikach Danie) Klusek dariiel.ldusek@gp24.pl " Ustka/Słupsk Na początku czerwca w Ustce po raz 3.. a w Słupsku po raz raz 46. odbędą się Dziecięce Zawody Rowerowe „Głosu Pomorza". Czekamy na zgłoszenia. Dziecięce Zawody Rowerowe „Głosu" to największa i najstarsza taka impreza na Pomorzu Środkowym. Uczestniczyło w niej kilka pokoleń dziewczynek i chłopców. Emocjom sportowym zawsze towarzyszy rodzinny piknik, podczas którego dzieci mogą wziąć udział w zabawach przygotowanych przez animatorów oraz przez naszych partnerów. Impreza w Słupsku ma już bardzo długa tradycję. Od kilku lat zawody organizujemy również w całym regionie. W zawodach w Ustce wystartują dzieci w wieku 3-9 lat. Pojadą na dystansach od 40 do Zawody rowerowe odbędą się w sobotę. 1 czerwca, na promenadzie w Ustce. Tydzień później. 8 czerwca, dzisci ścigać się bedą na stadionie 650-lecia w Słupsku 100 metrów (3 lata - 40 m, 4- 5 lat - 60 m, 6-7 lat - 80 m, 8-9 lat -100 m). Natomiast w Słupsku czekamy na dzieci w wieku 2-8 lat, dla których przygotujemy dystanse od 40 do 200 metrów (3 lata - 40 m, 4- 5 lat - 60 m, 6-7 lat -100 m, 8 lat - 200 m). Każde dziecko będzie mogło liczyć na pamiątkowy dy- plom i słodycze, a zawodnicy, którzy staną na podium, otrzymają też upominki rzeczowe. Zawody w Ustce odbędą się w sobotę, l czerwca, tym ra-. zem na promenadzie nadmorskiej. W Słupsku kolarki i kolarze pojadą tydzień później, 8 czerwca, na stadionie 650-le-cia. W każdym z miast o godz. 9 rozpoczniemy wydawanie numerków startowych, natomiast pierwsze wyścigi rozpoczną się o godz. 10. Najpierw na swoje trasy wyjadą najmłodsze dzieci, po nich kolejne roczniki. W każdym roczniku pierwsze jadą dziewczynki, a dopiero po nich chłopcy. Bardzo ważne, by zawodnicy mieli kaski. W przypadku ich braku istnieje możliwość wypożyczenia w namiocie organizatora. Na wszystkie dzieci i rodziców czeka też wiele atrakcji. Na miejscu będzie można kupić aktualne wydanie „Głosu Pomorza" i wygrać nagrody, m.in. kosmetyki, książki, przyprawy i asortyment przydatny podczas grillowania i rodzinnego spędzania czasu na świeżym powietrzu. Będą również punkty znakowania rowerów, policjanci zaprezentują swoje radiowozy i motocykle, w obu miastach będą też bezpłatne dmuchane urządzenia dla dzieci oraz zabawy z animatorami. Ponadto w Słupsku swoje stoisko przygotuje Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego, każde dziecko dostanie loda Jaś, nagrody ufunduje też dealer Skody. Natomiast w Ustce na uczestników zabawy czekać będą strefa rekreacyjno-spor-towa. O godz. 13 dla dzieci i dorosłych wystąpi słupski teatr Władca Lalek, którzy zaprezentuje „Bajki z malowanej skrzyni". To pełne humoru i piosenek przedstawienie dla dzieci, w którym na kolorowym kaszubskim podwórku spotykamy niesfornego kurczaka Szałaputka, jego mamę Kwokę, przyjaciółkę Myszkę i podstępnego Lisa. Goście będą mogli odwiedzić stoisko Mowi i skosztować produktów firmy. Przy okazji najmłodsi dowiedzą się, dlaczego łosoś jest tak ważny w zdrowym żywieniu. Będzie też kwiz dla dzieci w wieku 4-7 lat ze znajomości mórz i oceanów. Zapisy na stronach wydarzeń na portalu gp24, na profilu gp24 na Facebooku a na wyścigi w Słupsku również w biurze ogłoszeń „Głosu" przy ul. Henryka Pobożnego 19. Wpisowe w Słupsku wynosi 8 zł, natomiast udział w zawodach w Ustce jest bezpłatny. Z zawodów przygotowujemy fotorelację na portalu gp24- Znajdą się tam uczestnicy zawodów, ale również osoby dopingujące. Dzieci, które staną na podium, będą miały wykonane zdjęcia, a fotografie opublikujemy w kolejnych wydaniach „Głosu". ©® Krystyna Janda i jej przejmująca sztuka Zapiski z wygnania" w Koszalinie W Katarzyna Chybowska katarzynaxhybowska@^244i) Sztuka Dwie wybitne polskie artystki, czyli Krystyna Janda i Magda Umer. przygotowały chwytający za serce i poruszający wyobraźnię spektakl na podstawie wspomnień marcowej emigrantki Sabiny Ba rai. To przedstawienie, koło którego nie da się przejść obojętnie 12 oaździernika zobaczymy w Koszalinie. - Nie sądziłam, że będę pracować nad spektaklem o Marcu '68 w takiej atmosferze, że wrócę do tych tematów i będę opowiadać o nich w czasie teraźniejszym - mówiła Krystyna Janda w jednym z wywiadów tuż przed premierą spektaklu. Sztuka „Zapisy z wygnania" to część większego projektu zrealizowanego z okazji 50. rocznicy tzw. emigracji marcowej. Wokół Marca '68 powstały nie tylko spektakle, ale też wystawy. „Ile cierpienia można znieść, zanim się nie oszaleje? Powychodzili z lasów, z dziur wz^emi, z szaf, piwnic i strychów, wyszli półżywi z obozów, wrócili z Syberii i Każachstanu do domu, do Polski, A potem przez następne 23 lata nie wyjechali, chcieli mieszkać tutaj, tu gdzie się urodzili ich rodzice i gdzie się urodziły ich dzieci - my. Po wojennej gehennie, po latach cierpienia i strachu, mimo wszystko jeszcze raz zdecydowali, że Polska to ich kraj. I tych ludzi po 1968 roku Polska wyrzuciła". To fragment wspomnień Sabiny Baral, która jako zaledwie 20-letnia dziewczyna, opuszcza Polskę wraz z rodzicami w marcu 1968 roku. Jej wspomnienia to nie tylko przejmująca relaq'a wydarzeń tamtego roku, ale przede wszystkim przestroga dlakolejnych pokoleń. Ta młoda Żydówka, której w jednej chwili wali się cały świat. Musi opuścić ukochany kraj, z którego jest wraz z rodziną i przyjaciółmi wygnana. To nie tylko oznacza tułaczkę, ale przede wszystkim utratę nie tylko bliskich przyjaciół Polaków, ale też domu, rodzinnych pamiątek. Najgorsza wydaje się tu niemoc. Bo to wcale nie wojna wygania ich z ojczyzny, w kraju już od lat panuje pokój. Sabina Baral przestrzega, wyrzeknijmy się nienawiści, ksenofobii, antysemityzmu. Trzeba jednak podkreśli, że to nie tylko traumatyczne wspomnienia, które kładą cień na resztę życia pisarki. Ta historia to też opowieść o niesamowitym harcie duchaludzi. Bo jak to inaczej opisać? Kiedy czyta się o zrabowanych rodzinnych albumach, o kilku elementach rodzinnej porcelany, które trzeba było słono opłacić łapówkami, żeby nie były zarekwirowane jako dobra narodowe. Ci ludzie się nie poddają, idą w świat, który ich nie chce, aleidązpod-niesiona głową. W tej niełatwej historii odnajduje się Krystyna Janda, aktorka z ponad czterdziestoletnim doświadczeniem aktorskim. Mimo że w serce nam zapadła dzięki rolom filmowym, to jest to głównie aktorką teatralną. Start sztuki 12 października o godzinie 17:30 w Filharmonii Koszalińskiej. Bilety do nabycia: kasy Filhamomii Koszalińskiej, redakcja Głosu Koszalińskiego oraz kupbilecik.pl 08 Informator - kultura Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 Zabawy plenerowe, muzyka, teatr - zaplanuj weekend h&SD Daniel Klusek daniel.klusek@gp24.pl Regkm słupski Na wydarzenia muzyczne, teatralne i klubowe będzie się można wybrać w weekend. Wraca Skrzypek W sobotę i niedzielę o godz. 18 w Nowym Teatrze zobaczymy musical „Skrzypek na dachu". Akcja rozgrywa się w 1905 r. w Anatewce, miasteczku na terenie Imperium Rosyjskiego. Jest ono miejscem życia dwóch społeczności - żydowskiej i rosyjskiej. Tewje Mleczarz chce wydać za mąż swoje córki. Te jednak nie zgadzają się z propozycjami swatki i szukają związków z miłości. Tymczasem do Anatewki dociera wiadomość o konieczności opuszczenia przez Żydów miasteczka. Bilety: 50 i 40 zł. Pippiwllstce W ramach II Festiwalu Pippi w sobotę o godz. 10 w Bałtyckim Centrum Kultury zobaczyć będzie można film „Pippi Langstrump". 0 godz. 12 rozpocznie się spotkanie z Roksaną Jędrzejewską-Wróbel, autorką książek dla dzieci. Skierowane jest ono do dzieci z najmłodszych klas szkół podstawowych. Na godz. 16 zaplanowano plenerowy spektakl „Ca-lineczka" w wykonaniu Teatru Barnaby z Gdańska. Przedstawienie zobaczyć będzie można na podwórzu Bałtyckiego Centrum Kultury, a w razie niepogody wewnątrz obiektu. W niedzielę zabawa przeniesie się na plac Wolności, gdzie o godz. 14 rozpocznie się festyn „Figle, migłe Pippi". 0 animacje zadba teatr Kubika ze Szczecina. W programie będą też wybory najsympatyczniejszej Pippi. Wstęp wolny. Zagraj o teatr W sobotę teatr Tęcza organizuje Grę o teatr. To rodzaj gry miejskiej, która prowadzona będzie w przestrzeni Tęczy. W zabawie uczestniczyć mogą drużyny złożone z dzieci i ich opiekunów. Zespoły będą wykonywać określone zadania. Na najlepsze czekają nagrody. Goście teatru zobaczą również miejsca na co dzień niedostępne widzom. Wejściówki kosztują dla dzieci 350 groszy (3,5 zł), opiekunowie wchodzą za darmo. tydzień ze Słupią „Słupia - tydzień nad rzeką" -akcja pod takim hasłem rozpocznie się w niedzielę w Słupsku. O godz. 16 otworzy ją Rojenie, czyli ekodebata zakończona koncertem w teatrze Rondo. Wstęp jest wolny. Trójka Polaka Sidney Polak wystąpi w niedzielę o godz. 20 w Motor Rock Pubie. Wokalista, ale również autor tekstów, kompozytor 1 perkusista zaprezentuje swoją płytę „3". To trzecia płyta artysty. Tym koncertem Sidney Polak zakończy wiosenną trasę. Bilety: 30-40 zł, rezerwacje na profilu wydarzenia na Fb. Noc zabaw W Duo Cafe podczas Gorączki wiosennej sobotniej nocy będzie się można pobawić przy gorących przebojach gwiazd światowej muzyki od lat 60. aż do współczesnych. Będą rytmy disco, house i klubowe. Początek o godz. 21, wejściówki: 10 zł. Kolorowy festiwal Holi Festival Poland w niedzielę odbędzie się w Parku Kultury i Wypoczynku. Na uczestników czekać będą: proszki Holi w dziewięciu kolorach, zabawa z didżejem, kolorowa wata cukrowa, kolorowe granity oraz wyrzutnie proszków holi. Początek o godz. 15, wstęp wolny. Śnieżka dla n^mfodszydi Bajkę „Królewna Śnieżka" w wykonaniu Teatru Ofer z Gdańska zobaczą w sobotę o godz. 11 dzieci w Głobinie. Obohaterach opowiadać będzie Koszałek Opałek - największy krasnal świata. Wejściówki: 10 zł. Kotyzkartonu Rodzinne warsztaty plastyczne „Kartonowy kot, czyli jak wyczarować zwierzaka w kwiatki" odbędą się w sobotę o godz. 12 w Lądowisku Kultury w Re-dzikowie. Warsztaty łączą technikę papieru mache oraz ciekawego zdobnictwa na bazie kleju z mąki. Zajęcia poprowadzi Olga Hanowska. Zapisy: ladowisko@gok.slupsk.pl, tel. 511428 537. Koszt: 10 zł. Ai^pełski za darmo W sobotę o godz. 19 w Herbaciarni w Spichlerzu Richtera odbędzie się kolejne spotkanie w ramach English Cafe. Przyjść mogą zarówno ci, którzy mówią biegle po angielsku, jak i osoby dopiero uczące się. Zajęcia poprowadzą Katarzyna Macegoniuk i Marcin Grębo-wicz. Wstęp wolny. Bilet za grosze W sobotę po raz piąty obcho-dzić będziemy Dzień Teatru Publicznego. W ramach akcji „Bilet do teatru za 350 groszy" Nowy Teatr wystawi spektakl „Skrzypek na dachu". Przedstawienie rozpocznie się w poniedziałek o godz. 18. Bilety na nie w cenie 350 groszy (3,5 zł) kupić będzie można w sobotę od godz.10 wyłącznie w kasie Nowego Teatru (1 osoba może kupić tylko 2 bilety). Tęcza w ramach akcji zaprezentuje „Osobliwe zdarzenie". Historia miłości dwojga głów-nych bohaterów przebiega równolegle do miłości ich służących, jednocześnie jest utrudniona przez ich skłóconych ojców. Spektakl został zrealizowany w konwencji commedii deli' arte. Przedstawienie zobaczymy w czwartek, 23 maja, o godz. 19. Bilety w cenie350 groszy (3,5 zł) dostępne będą w kasie teatru w sobotę. ©® POGODA Pogoda dla Pomorza Krzysztof Ścibor Biuro Calvus^ Sobota 18.05.2019 | Nad Pomorze dociera iciepłe i wilgotne powietrze z płd.-wsch. Do południa będzie pogodnie, po południu więcej chmur i pojawią się opady deszczu! oraz burze, okresami gwałtowne. Będzie ciepło max do 20:24°C. Wiatr tylko w czasie burzy silniejszy. W nocy pogodnie. Do I środy każdego dnia głównie po południami prognozowane są |opady deszczu oraz burze, okresami gwał-| towne nawet z gradem bardzo ciepło 20:25°C Stan morza (Bft) Siła wiatru (Bft) Kierunek wiatru 1009 hPa Pogoda dla Polski .gcT«»a \ 20 km/h 10 o Darłowo 0 yiina Sławno ŁiPiM "Ustka O SŁUPSK Wejherowo H<8 Mielno. 125IEa 1231 MB Kaifuzy „_10 2ZBS30 GDAŃSK 10 o 23HH Świnoujście Kołobrzeg oR8wal f 1771*2 Połczyn-Zdrój SZCZECIN O 23TO Drawsko Pomorskie * Bytów ■4^ Człuchów Kościerzyna Starogard Gdański ai 2HH o srrsr: 10 km/h & pogodnie zachmurzenie umiarkowane przelotny deszcz * 25e przelotne deszcze i burza 25° i 25° 25° 20° 20° pochmurno ciągły deszcz A > ciągły deszcz i burza . przelotny śnieg ciągły śnieg przelotny śnieg z deszczem ciągły śnieg z deszczem :;,s| .. ' ^ ■ i . mgła y marznąca m^a . •/ śliska droga marznąca mżawka 19° temp. w dzień HS temp. w nocy , temp. wody marznący deszcz zamieć śnieZna * opad gradu \ kierunek i prędkość wiatru grubość pokrywy śnieżnej 1011 hPa fł ciśnienie i tendencja smog $0 cm Gdańsk Kraków Lublin Olsztyn Poznań Toruń Wrocław Warszawa Karpacz Ustrzyki Dolne Zakopane ■ '^386* ♦ 0 cm JfcOcm 22 20° «#r } 22° 27° AT 22° 23° * J 20° 22° i 22L 24° 26° * 24° * 23° 26° # 21° 24° 22° 23T ; 21° 21° 3?" * 21 € ♦ 0 cm JfcOcm INFORMATOR KINA Słupsk Multikin Awngers: toreecpyi 2D dubbingsob.-niedz., godz. Tl, B.10.14.40.18.20.2D napisy sob.-niedz.. godz. 19.45; John WSdcl sob.-niedz., godz. 1230,15.15,18,19, 2050,21.45; Medobrari, sob.-niedz., godz. 1725,20.15; Podfooknitoty zły: sob.-niedz.,godz.1430,17; Basia2,sob.-niedz., godz.1030; Smętarz da zwierząt, sob.-niedz., godz. 15.2135; 1bpiBiskaKł9bMBLalJaniny:sob.-niedz.,godz.l250. 1650.1925.22; Dumba sob.-niedz.,godz. 10.40; Kraina cuddi* sob.-niedz., godz.1025, H.40,13.40, 15.40,17.40; Mm B^sobąL sob.-niedz.,godz. 10; Praaomek, sob.-niedz., godz. 10.10.1220 rSton Nieczynne Ustka Łowcy (zarannie; sob..godz. 14, niedz., godz. 16; StodH koniec dnia, sob., godz. 1530. niedz.. godz. 17.45; Pody, okrutny, zły; sob., godz. 17.15, niedz., godz. 1930 Lębork Awengers: Koniec gry, sob.-niedz., godz.1630, 20; Spektakl Słupski Chłopczyk, niedz.. godz. 14 KOMUNIKACJA Słupsk: PKP 118000:2219436; PKS5984242 56; dyżurny mchu598437110; MZK5984893 06; Lębork: PKS598621972; MZK598621451; Bytów: PKS598222238; Człuchów: PKS598342213; Miastko: PKS 59 8572149. DYŻURY APTEK Słupsk__ sob.-niedz. - Dom Leków, ul. Tuwima4, tel. 59 8424957 Ustka_ sob. - Centrum Leków. ul. Grunwaldzka 26. tel. 692761116, niedz. - Dbam o Zdrowie, ul. Zerom-skiego5.tel.598149817 Bytów_ sob.-raedz. - Centrum Zdrowia, ul. ks. Bernarda Sydity3,tel.598226645 Miastko sob.-niedz. - Pod Mnichem, uL Wybickiego 30. teł. 59 8573126 Człuchów sob.-Dr Max, ul. Królewska 2, tel. 598343258, niedz.-Oberiand. ul. Długosza 29, teł.5983417 52 Lębork sob.-DrMax.ul.1Maja1a,teL5972609l9, niedz. - DbamoZdrowie, al. Wołności40,tel.59 8628300 USŁUGI MEDYCZNE Słupsk: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Hubal-czyków 1. tel. 598460100; Ustka: Wojewódzki SzpitalSpecjalistyczny, ul. Mickiewicza 12 tel. 59 81469 68; Poradnia Zdrowia P0Z, ul. Kopernika 18, tel. 59 8146011; Pogotowie Ratunkowe - 59 8147009; Lębork: Szpitalny Oddział Ratunkowy59863 30 00; Szpital, ul. Węgrzynowicza 13.59 863 52 02; Bytów: Szpital, ul. Lęborska 13. tel. 59 822 85 00; Dział Pomocy Doraźnej Miastko, tel.59 8570900; Człuchów: 598345309. WAŻNE MEBESKALMA Ogólnpolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy wRodzinie. tel.598480111.801120 002; Słupsk: Policia 997; ul. Reymonta, tel. 59 848 0645; Pogotowie Ratunkowe 999; Straż Miejska986,-598433217; Straż Gminna598485997; UrządCelny-587740830; Straż Pożarna 998; Pogotowie Energetyczne 991; Pogotowie Gazownicze992; Pogotowie Ciepłownicze 993; Pogotowie Wodno-Kanalizacyjne 994; Straż Miejska alarm 986: Ustka 598146761,697696 498; Bytów 598222569; KULTURA ■MMMMMI Nowy Teatr, ul. Lutosławskiego 1, tel.5984670 00; Filharmonia Sinfonia Baltica, ul. Jana Pawła II3, teł.598423839; TeatrTęcza, ul. Waryńskiego 2, tel. 598423935; Teatr Rondo, ul. Niedziałkowskiego 5a.tel.59 8426349; Słupski Ośrodek Kultury, ul. Braci Gierymskich 1. tel. 598456441; Emcek. al. 3 Maja 22. teł. 598431130; Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Grodzka 3. tel. 598405838. USŁUGI POGRZEBOWE_ Kalla, ul. Armii Krajową 15. tel. 598428196.601 928600 - całodobowo. Pełna oferta pogrzebowa. Zieleń tel. (24h/dobę)telefon502525 005lub 598411315, ul. Kaszubska 3 A. Winda i baldachim przy grobie; Hades. ul. Kopernika 15. całodobowo: tel.59842 9891,6016637%. Winda i baldachim przy grobie. Hermes, ul. Obrońców Wybrzeża 1, (całodobowo).teł.59842 8495.604434441. Winda i baldachim przy grobie. PORADNICTWO Biuro Porad Obywatelskich - ul. Niedziałkowskiego 6, czynne: pon. -czw. w godz. 10-14; Telefon zaufania Tama -598414046, czynny: pon. -pt.wgodz. 16-20; Alkoholowy telefon zaufania Krokus - czynny 17-22.598414605. TAXI I/*, 5*84227001 607 271717 H.-irraŃsr -a*- <<»?<«• Glos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 18-19.05.2019 Zbliżenia 09 Ściągają. Nie (tylko) na maturze Joianta Tęcza-Ćwierz jolanta.cwiefZ@gk.pl Szkolnictwo Kto nie ściągał, niech pierwszy rzuci kamieniem. Kto nie uśmiechnął się na wspomnienie - również. Ale dziś metodą nie są już małe skrawki papieru sprytnie chowane w rękawie ani harmonijki przypominające miniaturowe książeczki. Dziś do akcji wkracza google translator i mikrosłuchawki. Sposoby się zmieniają, jednak ściąganie w szkole wciąż ma się dobrze. To powód do dumy czy wstydu? Uczniowie zbroją się na potęgę. Szkoły nie zostają w tyle i aktywnie biorą udział w walce. Montują monitoring, zakłócają zasięg sieci komórkowych, poszukują plagiatów w sieci. Między nauczycielami i uczniami toczy się prawdziwa batalia 0 ściąganie z użyciem nowoczesnych technologii. Bo robią tak wszyscy Dla wielu ściąganie, odpisywanie czy kopiowanie prac z sieci to oznaka sprytu i umiejętności radzenia sobie w szkole. - Uczniowie ściągają bez przerwy - mówi Ewa Serafin, nauczycielka języka angielskiego w XX LO w Krakowie. - Najprościej byłoby powiedzieć, że z lenistwa, i to oczywiście prawda. Ale chodzi również o przyzwolenie społeczne. W krajach anglosaskich odpisy-wacz traktowany jest jak każdy inny przestępca. Aunas co? Nie ma żadnych narzędzi karania. Złapanemu wpisuje się jedynkę 1 tyle. Nauczyciel nie jest w stanie upilnować 25 osób, więc wielu się udaje. Ściągam, bo ściągam. No i co? - Ściągam i nie widzę w tym nic złego. Po co mam się uczyć tego, co mnie nie interesuje? Wolę ten czas wykorzystać inaczej - mówi Marek Janik, uczeń n klasy liceum . - To oszustwo, więc nie ściągam - opowiada z kolei Ola Bielecka z klasy VIII. - Staram się jednak zrozumieć osoby, które za wszelką cenę chcą mieć wysoką średnią. Wszystko spoko, jeśli ktoś chodzi za nauczycielem i błaga o możliwość poprawienia oceny. Jeśli do tego celu wykorzystuje rodziców - to już siara. A jeśli ściąga lub przywłaszcza sobie pracę innych - to już siara na maksa. r/Ęp Uczniowie, którzy ściągają, są zadowoleni z siebie. Uważają siebie za bystrzaków. którzy „oszukali system". Najgorzej wychodzą na tym ci uczciwi. Też towarzysko - Muszę przyznać, że czasem korzystałam ze ściąg -przyznaje Beata Lis, absolwentka Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. - Do czasu, aż zostałam przyłapana na ściąganiu podczas kolokwium z embriologii. Pani docent wyprosiła mnie z sali, dostałam ocenę niedostateczną. Potem i tak musiałam się nauczyć tej partii materiału. A kiedy wspomniana pani docent została promotorką mojej pracy magisterskiej, było mi głupio. Ta sytuacja skutecznie wyleczyła mnie ze ściągania - dodaje Beata. Bo wypadnę lepiej Powód ściągania jest zawsze ten sam: uczeń chce wypaść jak najlepiej. Zdarza się, że po prostu brakuje mu czasu na naukę. Wówczas sporządza precyzyjne ściągi. Podczas sprawdzianu dużo pisze z pamięci i czasem sam jest zdziwiony, że „zewnętrzna pamięć" okazała się zbędna. Inaczej jednak należy ocenić kogoś, kto z premedytacją się nie uczy, bo „wszystko można wygooglować". - Obecnie ściąganie odbywa się za pomocą rozmaitych urządzeń, zupełnie bez zaangażowania umysłowego ze strony ucznia - mówi Ewa Serafin. - Kiedy dyktuję zdania do przetłumaczenia, mój głos jest nagrywany (oczywiście nielegalnie) i wrzucany do google translatora. Uczeń ma w telefonie odpowiedzi wciągu sekundy. Jedyne co mnie ratuje, to wymyślanie inteligentnych przykładów. W zdaniu: „Dzieci są rozpuszczone" tłumacz przetłumaczy słowo „rozpuszczone" w znaczeniu: rozpuszczone w kwasie. Jednak im prostsze zdania, tym większe prawdopodobieństwo, że uczniowie oszukają - dodaje Ewa Serafin. Bo żal nie skorzystać Kiedy pojawiły się smartfony i tani internet, ściąganie stało się wręcz... zautomatyzowane. Na rynku dostępne są różne urządzenia, które mogą stanowić efektywną pomoc w tym procederze. - Otrzymujemy wiele telefonów i maili dotyczących mikro-słuchawek czy kamer do transmisji na żywo. Jednak mało kto informuje, że jest uczniem czy studentem i potrzebuje tego sprzętu na egzamin - mówi Michał Noskowicz ze sklepu de- Chodzi o przyzwolenie społeczne. W krajach anglosaskich ściąganie jest jak przestępstwo. U nas to często powód do dumy tektywistycznego SpyShop we Krakowie. - Odsetek „szczerych klientów" o młodym głosie wzrasta w okresie matur i sesji - dodaje. O jaki sprzęt najczęściej pytają? - O mikrosłuchawkę - informuje. - To bardzo mała, bezprzewodowa słuchawka wkładana do ucha. Dźwięk dociera do niej za pomocą pętli indukcyjnej założonej na szyję. Pętla połączona jest z telefonem za pomocą bluetootha. Taki zestaw umożliwia płynną rozmowę telefoniczną bez wzbudzania podejrzeń. Klienci pytają również o mikrokamerę z funkcją transmisji na żywo. Podłącza się ją do telefonu komórkowego. Kamera nagrywa obraz, a telefon dzięki odpowiedniej aplikacji transmituje nagranie „na żywo" na kanał YouTube. Po ustawieniu transmisji w tryb prywatny i podaniu linku możliwe jest obserwowanie obrazu rejestrowanego przez kamerę w czasie rzeczywistym - wyjaśnia Noskowicz. Bo nie ma po co się uczyć Na proceder ściągania nauczyciele reagują różnie: czasem rozbawieniem, czasem złością. - Staram się obserwować tego, kto próbuje korzystać ze ściąg. To zwykle onieśmiela -mówi Marta G., nauczycielka matematyki w szkole średniej w Krakowie. - Jeśli złapię ucznia na ściąganiu, to odbieram pracęi oceniam tylko to, co zdążył napisać. W rolę „strażnika prawdy" wciela się również Zofia, nauczycielka w Zespole Szkół Ekonomicznych w Krakowie. - Kiedyś usłyszałam od ucznia, którego przyłapałam na ściąganiu: „Jakby mi płacili za chodzenie do szkoły, tobym się uczył". Inny powiedział: „Po co się uczyć? Nauczyciele się uczyli i zarabiają dwa tysiące na rękę". - Dość często zdarza mi się stwierdzić, że wypracowanie nie jest napisane samodzielnie - mówi Maria, nauczycielka polskiego w szkole muzycznej w Krakowie. - Jeśli tekst wbu-dza moje podejrzenia, wrzucam fragment do sieci. Takie sytuacje zniechęciły mnie do zadawania wypracowań domowych. Moi uczniowie większość zadań piszą w klasie. Bo historia to strata czasu Krąży dowcip, że uczniowie dzielą się na tych, którzy ściągali, ściągają albo będą ściągać. - Ściąganie powoduje u uczniów poczucie zadowolenia z siebie. Zaczynają wierzyć, że coś umieją, bo dostali pozytywną ocenę - mówi Ewa Serafin. - Oczywiście jest grupa uczciwych, ale nie wychodzą na tym najlepiej. Ani pod względem ocen, ani towarzysko. Skutkiem ściągania są luki w wykształceniu. Osobie o ścisłym umyśle zdobywanie wiedzy z przedmiotów humanistycznych wydaje się stratą czasu. Wobec tego na sprawdzianach z historii lub polskiego regularnie i z premedytacją sięga po ściągi. W ten sposób zalicza kolejne klasy, może nawet zda maturę. A potem czerwieni się, gdy w towarzystwie wyjdzie, że nie ma pojęcia, kto jest autorem „Trylogii". Braki ze szkoły mogą kompromitować w niespodziewanych okolicznościach. Bo nie ma na nas sposobu Odłóżmy na bok sentymenty i przyznajmy: ściąganie to oszustwo i tak powinno być traktowane. Jak nieuczciwość, nie powód do dumy. Jak do tego doprowadzić, co zmienić, jak radzić sobie z tą szkolną „tradycją"? Przede wszystkim: uruchomić w głowie ucznia myślenie, kojarzenie i analizowanie. Pamięciowe opanowanie dat, nazwisk czy miejscowości tylko prowokuje do ściągania. Współcześni uczniowie to cyfrowi tubylcy. Pokolenie bystre, ale niecierpliwe. Nauczyciel powinien więc zejść z katedry, rozmawiać i zachęcać uczniów do samodzielnego odkrywania świata. Może to najlepszy sposób na zniechęcenie do ściągania?©® 10_Ogłoszenia drobne Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 Jak zamieścić ogłoszenie drobne? Telefonicznie: 94 347 3516 Oddział Koszalin: ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin, tel. 94 347 3516,347 3511,347 3512, fax 94 347 3513 "I UUIIC przez jnterne ogloszenia.gratka.pl Oddział Słupsk ul. Henryka Pobożnego 19.76-200 Słupsk, tel. 59 848 8103, fax 59 848 8156 W BI; -ze O osz - * Oddział Szczecin: ul. Nowy Rynek 3,71-875 Szczecin, tel. 914813361,4813367, fax 91433 48 60 RUBRYKI W OGŁOSZENIACH DROBNYCH: ■ NIERUCHOMOŚCI ■ FINANSE/BIZNES ■ HANDLOWE ■ NAUKA ■ MOTORYZACJA ■ PRACA i ZDROWIE i USŁUGI i TURYSTYKA i BANK KWATER i ZWIERZĘTA i ROŚLINY. OGRODY i MATRYMONIALNE i RÓŻNE i KOMUNIKATY i ŻYCZENIA /PODZIĘKOWANIA i GASTRONOMIA i ROLNICZE i TOWARZYSKIE ogloszenia.gratka.pl Nieruchomości MIESZKANIA - KUPIĘ NIEWŁASNOŚCIOWE, 535388275 K-lin MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA 2-POIL, Kołłątaja, tel. 532-616-114 GK ,j ' KAWALERKA w domku do wynajęcia, / tel. 512-495-128 POKÓJ w domku,tel. 505-903-689 MIESZKANIA-WYNAJMĘ FIRMA z Warszawy poszukuje do wynajęcia mieszkań i apartamentów na rok w miejscowościach nadmorskich od 3 tys. zł/m-c, tel. 577-018-188 DOMY - SPRZEDAM DOM 100 m2, parterowy, ocieplany, ogrzewanie olejowe, garaże, działka 1,36 ha, 15 km od Słupska, 340 tys. zł, tel.+49/15251846316. LOKALE UŻYTKOWE - DO WYNAJĘCIA DO wynajęcia magazyn z rampą 550m, 40m Koszalin tel. 602-742-814 DZIAŁKI, GRUNTY SPRZEDAM DZIAŁKI do Uar w Manowie. Piękna lokalizacja i atrakcyjna cena. 728238688 WYNAJMĘ garaż Pasaż Milenium Koszalin tel. 502-653-346 WYNAJMĘ garaż ul. 4- go Marca tel. 600-20-35-04 Koszalin Handlowe SPORT I REKREACJA U2YWANE rowery tel. 508-436-420 GK MATERIAŁY BUDOWLANE ZIEMIA pod trawnik, kamień do drenażu, piasek płukany, pospółka (Koszalin i okolice) tel. 94 3140084 Motoryzacja OSOBOWE SPRZEDAM AUDI A3,1,9,2007r., sprzedam tel. 601-774-298 BMW 316 j, 2005r., 502-867-720 BMW 318,1,9 TD, 2003r., 514-201-510 P ABAKUS NIERUCHOMOŚCI Aniela Barzycka oszukujemy 3-pokojowych mieszkań - okolice Emki Klienci poczekają na wydanie ZADZWOŃ (obok Związkowca) tel. 661-841-555 www.abakus-nieruchomosci.pi 1'ii I piętro, balkon, 195 000,- cena do negocjacji rej. Tuwima, Wańkowicza PRZYCZEPY, NACZEPY SPRZEDAM SPRZEDAM przyczepę kempingową, marka Hobby, Model De Luxe 540 UL, rok produkcji 2011, pierwszy właściciel, cena 36.000,00 netto - do negocjacji. Kontakt tel. 502587955 NAPRAWY blacharsko-lakiernicze, 692-622-864. 2 pokoje, kuchnia, loggia 166 000,- rej. Kołłątaja 3 pokoje Centrum z całym wyposażeniem tylko 210 000,- VW Polo, 1,2,2005r., benzyna+ LPG Tel. 690-417-297 OSOBOWE KUPIĘ A do Z skup-każde pojazdy, płacimy nawet za wraki, oferujemy najwyższe ceny, 536079721 Absolutny skup aut, 728773160. AUTA i busy kupię, 504-672-242 AUTO skup wszystkie 695-640-611 AUTOKASACJA Bierkowo. Skup całych i uszkodzonych. 59/8119150, 606206077. AUTOKASACJA Świeszyno. 608421479 NEPTUN-AUTOGAZ Tel. 512 170 975 KUPIĘ stary samochód lub motocykl, min. 40-letni. Może być niekompletny lub uszkodzony, 609-499-555. Finanse biznes KREDYTY, POŻYCZKI KREDYT 50 000 zł rata 549,730809809 KREDYTY i pożyczki. Najlepsza oferta. Tel. 733886531,664157387 KREDYTY tanio. Słupsk, 59/842-92-38. UPADŁOŚĆ konsumencka 943473286. ZATRUDNIĘ DO wykończeniówki, regipsy, Koszalin, tel. 500-090-599 KOSZALIN praca portiernia dla osób z orzeczeniem tel.884664624 OPIEKUNKI do Niemiec tel. 730497770 www.ambercare24.pl dzisiaj 70 ofert! POMOCNIKA stolarza, praca przy stolarce ogrodowej, umowa o pracę, stawka 15-20 zł/h w zależności od doświadczenia, spokojne,stałe warunki,664-987-152 PRACA od zaraz produkcja faszyny świerkowej 795 5914 34 TERMOGAZ sp. z.o.o. zatrudni operatora minikoparki oraz pracowników do budowy sieci i przyłączy gazowych. Wysokie wynagrodzenie, możliwość zdobycia uprawnień.Tel.609 505 642 ZATRUDNIĘ na elewacje 503-135-643 ZATRUDNIĘ kucharkę/kucharza na sezon letni zarobki od 4,5 tys. Mielno tel. 603-587-782 Zdrowie GINEKOLOGIA 515417467 Ginekolog farmakologia A-Z GINEKOLOG, 790-80-35-37 INNE SPECJALIZACJE ALKOHOLIZM - esperal 602-773-762 ALKOHOLOWE odtrucia 509-306-317. AGD RTV FOTO 59/8430465 Serwis RTV, LCD, plazma PRALKI Naprawa w domu. 603-775-878 BUDOWLANO-REMONTOWE BALUSTRADY bramy 602 825 699 BUDOWLANE, stolarskie (meble na wymiar), 513451780. DACHY- dekarstwo 94/3412184 POLBRUK usługi 609-742-703. GK REMONTY 798-994-839. REMONTY od A do Z tel. 660-683-933 gk STANY surowe 94/3412184 SUCHE zabudowy 94/3412184 INSTALACYJNE C.O. hydraul. wod. kan. 515-708-887 GAZOWE -urządzenia, naprawa/ wymiana 606-579-846 GK HYDRAULIKA 24h, inne, 798-618-871. OGRODNICZE OGRODY od A do Z, 691226885 Różne DETEKTYW-KOSZALIN.PL 602601166 Rolnicze MASZYNY ROLNICZE KUPIĘ ciągniki, przyczepy, maszyny rolne. Tel. 602 811423. ZWIERZĘTA HODOWLANE KURKI odchowane 784 461566 KURKI odchowane, 696-462-482. WYPRZEDAŻ kur niosek z chowu ściółkowego 606685993 Towarzyskie ATRAKCYJNA dojrzała, 661177611. BASIA Słupsk 797-221-767 SŁODKA Asia Koszalin, tel. 516603622 Chcesz kupić samochód? WEJDŹ NA GRATKA.PL . * Największy portal f O t KO ogłoszeń naprawdę ważnych wwwgp244fcwwwgk24ptwwwgs24.pl Prezes oddziału Polska Press Piotr Grabowski Redaktor naczekiy Krzysztof Nałęcz Zastępcy Ynona Husaim-Sobecka Maran Stefanowski (internet) Dyrektor działu reklamy Ewa Żelazko, tel. 94 347 35 27 Dyrektor drukami Stanisław Sikora, tel. 94 340 35 98 IWwIitwiiiŁAi HLnhpłMHjii Robert Gromowski, tel. 94 347 3512 Prenumerata. tel94 J401114 GiosKoszAiski-wwwgk24.pl ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin,tel. 94 34735 99, fa* 94 347 35 40, tel. reklama 94 347 3512, fedakqa.gk24@polskapress.pl, reklama.gk24@polskapress.pl Głos Pomorza -wwwgp24.pl ul. Henryka Pobożnego 19, 76-200 Słupsk. tel. 59 848 8100, ta 59 848 8104, tel reklama OS 848 8101, ' redakqa.gp24@polskapress.pl, reklama.gp24@polskapress.pl Głos Szczeciński-wwwgs24.pl ul. Nowy Rynek 3. 70-533 Szczecin, tel. 9148133 00, fax 9143348 64, tel. reklama 9148133 92. redakcja.gs24@polskapress.pl reldama.gs24@polskapress.pl ODDZIAŁY Kołobrzeg ul. Ratuszowa 3/13,78-100 Kołobrzeg, 161.9435450 80,(3X943527149 Szczecinek ul. Plac Wolności 6,78-400 Szczednek. teL 94 374 8818, fax 94 374 23 89 Stargard ul. Wojska Polskiego 42.73-110 Stargard, tel. 91578 47 28, fax 9157817 97, reklama teł. 9157847 28 ©® - umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule, wszczególnośd przy Aktualnym Artykule, oznacza możSwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresa, www.gp24.pl/tresci,www.gs24.pl/tresa, i w zgodzie z postanowieniami niniejszego regulaminu. PoHde Badania Czytektówa Nakład Kontrolowany ZKDP D jf" Aki* I I ; nitłi HHIHIHIT POLSKA PRESS GRUPA WYDAWCA Polska Press Sp. z o.o. ul. Domaniewska 45,02-672 Warszawa, tel. 22 20144 00. fax: 22 2014410 Prezes zarządu Dorota Stanek Wiceprezes zarządu Dariusz Świder Członek zarządu Paweł Fąfara Członek zarządu Magdalena Chudzikiewicz Dyrektor artystyczny Tomasz Bocheński Dyrektor marketingu Sławomir Nowak, slawomir.nowak@polskapress.pl Dyrektor zarządzający biura reklamy Maciej Kossowski maciej.kossowski@polskapress.pl Dyrektor kolportażu Karol Wlazło karol.wlazlo@polskapress.pl Agencja AIP kontakt@aip24.pl Rzecznik prasowy Joanna Pazio tel. 22 20144 38, joanna. pazio@polskapress.pl Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 Sport 11 Historyczny tryplet Obywateli, mecze o wszystko w Niemczech Bolesław Groszek Piłka nożna Koniec sezonu nie będzie nudny! W Angin wriąż jest puchar do wygrania w Niemczech trwa wyścig o mistrzostwo, a we Francji Kami GHc i jego Monaco uciekają przed giotyną Piłkarskie zmagania w najlepszych ligach Europy najwcześniej zakończyły się w Anglii. Mimo to kibice na Wyspach mogą ostrzyć sobie zęby, bo w sobotę o godzinie 18 na Wembley mistrz kraju - Manchester City zagra z Watfordem w finale najstarszych klubowych rozgrywki świata. Faworytem do zwycięstwa w FA Cup są oczywiście The Citizens. Drużyna Pepa Guar-dioli triumfowała już w tym roku w Pucharze Ligi i w Premier League i teraz może napisać historię. Nikt bowiem wcześniej nie sięgną po krajowy tryplet w Anglii. Ponadto Obywatele mają fantastyczny bilans w meczach przeciwko Szerszeniom - triumfowali w 10 ostatnich spotkaniach i w sumie jeszcze nigdy nie przegrali z nimi meczu w Premier League. Kolejnym problemem The Hornets jest słaba forma. Piłkarze Javiego Gracii w trzech ostatnich meczach nie zdobyli nawet punktu, przez co zajęli dopiero li miejsce w lidze. Szerszeniom otuchy może dodać fakt, że pewnie większość niezdecydowanych kibicówbędzie w sobotę kibicować drużynie słabszej. Interesujące jest jednak, że fani Manchesteru United będą trzymać kciuki za swojego lokalnego rywala. Jeśli Watford wygra Puchar An- tar;-, ,■ i Robert Lewandowski jest blisko czwartego tytułu króla strzelców glii, to awansuje do europejskich pucharów i zepchnie Czerwone Diabły do najniższej rundy kwalifikacyjnej Ligii Europy. Z kolei w przypadku wygranej City, to Wolverchampton po raz pierwszy od 1980 roku zagra w pucharach. Przed finałem Pucharu Anglii kibice nie mogą przegapić batalii o tytuł w Bundeslidze. Gdy w najlepszych europejskich ligach sprawy mistrzostw są już pozamykane, to w Niemczech wszystko rozstrzygnie się w ostatniej kolejce. 015.30 rozpocznie się wszystkie 9 spotkań, w tym pojedynki Bayemu Monachium z Eintrachtu Frankfurt i Borussi Moenchengla-dbach z Borussią Dortmund. Sprawa na pozór jest prosta, bo jeśli Bayem wygra swój mecz, to będzie cieszył się z mistrzostwa kraju. Taki obrót spraw nie w smak jednak Eintrachtowi, bo Orły chcą wygrać, by skończyć w czwórce i zapewnić sobie udział w przyszłorocznej Lidze Mistrzów. Na taki scenariusz mocno liczą kibice BVB, bo wówczas piłkarzom Luciena Favre'a potrzebne będzie tylko zwycięstwo na stadionie Borussia-Park, by zdobyć tytuł. Jednak tu znów zaczynają się problemy - Gladbach również walczy o miejsce gwarantujące udział w Champions League i tanio skóry nie sprzeda. Na chwilę obecną bardziej prawdopodobna jest więc obrona tytułu przez Bawarczy-ków, którzy zmierzą się też z teoretycznie łatwiejszym rywa- lem. Eintracht w Bundeslidze nie wygrał przecież od pięciu spotkań. Jeszcze pewniejszy kolejnej korony króla strzelców w tym sezonie może być Robert Leawndowski. Polak ma obecnie na swoim koncie 22 gole i wyprzedza Paco Alcasera 0 cztery trafienia. Jeśli nie zdarzy się więc cud, to Polak po raz czwarty w karierze odbierze okolicznościową armatkę. Zdecydowanie gorzej niż kapitan kadry radzi sobie jej stoper - Kamil Glik. Przed Monaco widnieje coraz bardziej prawdopodobna wizja spadku z Ligue l 1 drużyna z Księstwa musi wziąć się do gry, by nie obudzić się wniższej dywizji. W sobotę o 21 zawodnicy Leonardo Jardima zagrają z 16. w tabeli.Amiens, które wyprzedza ich o dwa punkty. To może być przełomowy moment w walce o utrzymanie, bo zaangażowane w nią Cean i Dijon grają kolejno z Lyonem i Paris Saint-Germain, mają więc dużo trudniejsze zadania. Mimo to kibice Monaco nie mogą być optymistami, bo ich ulubieńcy w ostatnich dziesięciu spotkaniach wygrali tylko raz... Ten weekend może być też przełomowy dla Milanu Krzysztofa Piątka. Rossoneri dalej walczą, by skończyć sezon w czwórce i za rok zagrać w Lidze Mistrzów, a właśnie wtej kolejce może nadarzyć się okazja, by przeskoczyć w tabeli czwartą Atalante. Piątek w niedzielę o 18 zagra przeciwko Frosinone, aze-spół z Bergamo o 20,30 podejmie na swoim stadionie Juventus. Nawet jeśli Atalanta zdoła wygrać z Juve, to za tydzień Milan wciąż będzie miał szansę wyprzedzić Inter, ale musi liczyć na pomóc Polaków z Neapolu. Piłkarze ze stadionu Sao Paulo podejmą w niedziele zespół Neazzurri i zdecydują o układzie pierwszej czwórki. ©® Na razie faworytów wyścigu zadowala status quo Nikt się nie wychyla po różową koszulkę Kolarstwo ArienaSokalska ariena.sokalska@polskapress.pl Siódmy etap Giro dltalia z Vasto do LAquila wygrał Pełło Bilbao. Różową koszulkę lidera obronił Valerio Conti. We Włoszech w końcu zaświeciło słońce. Po kilku ciężkich dniach w ulewnym deszczu kolarze mogli cieszyć się - przynajmniej na początku zmagań - typową włoską wiosną. Ale podstawowym tematem dyskusji był przewrót w klasyfikacji generalnej, jaki dokonał się na szóstym etapie. - Cały peleton wiedział, że Primoż Roglić (Jumbo-Visma) chce oddać różową koszulkę lidera, wiedziałem, że muszę zabrać się do ucieczki - mówił Valerio Conti (UAETeam Emirates), który przejął maglia rosa od Słoweńca. W piątek okazało się, że dla jego drużyny różowy trykot jest ważniejszy, niż mogłoby się wydawać - z wyścigu wycofał się bowiem Fernando Gaviria, który miał jeszcze szansę na zdobycie maglia cidamino, czyli koszulki najlepszego sprintera. Teraz głównym kandydatem do dowiezienia tego wyróżnienia do Werony jest Pascal Ackermann, kolega Rafała Majki z ekipy BORA-hans-grohe, który bardzo o to za- biega, punktując również nalot-nych premiach. Sam Majka, wraz z innymi faowrytami zajmuje dalekie miejsce w klasyfikacji generalnej, ale różnice między liderami poszczególnych ekip pozostają bez zmian. Powoli wyjaśnia się też sytuacja Polaka w teamie, który miał być współliderem Bora-hansgrohe wraz z Davide Formolo. Włoch na siódmym etapie udał się jednak w odjazd, by próbować wygrać etap. Ostatecznie jednak zwyciężył Pello Bilbao (Astana), a Formolo był trzeci. Co prawda wklasyfikacjigeneralnej Włoch przeskoczył Majkę, ale trzeba jasno powiedzieć, że kolarz, który zamierza walczyć o podium wielkiego touru, czy o bardzo wysokie miejsce w całym wyścigu, nie może sobie poz^ walać na trwonienie sił na mniej ważnych etapach, jak to zrobił Formolo, zwłaszcza mając w perspektywie niedzielną, prawie 35-kilometrową czasówkę w trudnym, pofałdowanym terenie. Ten etap znów przewróci tę „ukrytą" klasyfikację generalną między faworytami. Wyirt siódmego etapu 1. PelloBilbao (Astana), 2. Tony Gallopin (AG2R La Mondiale), 3. Davide Formolo (Bora-hansgrohe) Klasyfikacja generalna: l.Valerio Conti (UAE Team Emirates, 2. Jose Rojas (Movistar), 0:01:32,3. Giovanni Carboni (Bardiani CSF) 0:01:41, (...) 18. Rafał Majka (Bora-hansgrohe) 0:06:13 Griezmann zrezygnuje z większej pensji, transfer już w lipcu PiBai nożna Mateusz Skrzyński redakcja@polskapress.pl Barcelona uzgodniła warunki kontraktu Griezmanna. Massi-mfliano AHegri po pięciu latach pożegnał sięzJuventusem. Czego się nie robi dla Barcelony - może powiedzieć Antoine Griezmann. To kolejny piłkarz, któremu tak zależy na grze w barwach „Dumy Katalonii", że jest w stanie zrezygnować z wielu luksusów. Zdaniem francuskiego dziennika „L'Equipe" Griezmann zgodził się na obni- żenie swojej pensji względem tego, co zarabia w Atletico Madryt. W Barcelonie jego zarobki mająoscylowaćw granicy I7mi-lionów euro rocznie. Teraz mistrz świata zarabia sześć milionów więcej. Na transfer 28-latka będziemy musieli jednak poczekać aż do lipca. Dopiero wtedy zacznie obowiązywać jego klauzula od- * stępnego wynosząca 120 milionów euro. Jeśli Barcelona chciałaby zakontraktować Griezmanna już teraz, to musiałaby za-płacić200milionów. Taką kwotę jest skłonne wydać PSG, które również starało się negocjować z piłkarzem. Problem w tym, że Griezmann nie zamierza opuszczać Hiszpanii. „Mundo Deportivo" donosiło również, że Barcelona przygotowała także opcję rezerwową. Rok młodszy Alexandre Laca-zette z Arsenału może nie dałby tyle jakości co Griezmann, ale z pewnością byłaby to ciekawa alternatywa dla Luisa Suareza. Z kolei „AS" twierdzi, że Laca-zette miałby zastąpić Griezmanna w Atletico Madryt. Problem w tym, że wLondy-nie są raczej zadowoleni z usług napastnika reprezentacji Francji. Na stole leży już naszykowana nowa umowa, która ma zagwarantować mu zarobki na pozio-mie250tys.funtówtygodniowo. Cena piłkarza oscyluje w okolicach 70 milionów euro. Atletico raczej nie stać, by zapewnić mu podobne warunki finansowe. Pięć mistrzostw, cztery Puchary Włoch i dwa Superpucha-ry. Wszystko w zaledwie pięć lat. Mimo to na dwie kolejki przed zakończeniem sezonu w Serie Ą, Juventus poinformował, że Ma-ssimiliano Allegr! odejdzie z klubu. Jego kontrakt jest ważny jeszcze przez rok, ale Włoch nie zamierza go wypełnić. Trwający sezon miał być przełomowy, a Juventus prowadzony przez Cristiano Ronaldo miał zawojować Ligę Mistrzów. Zespół Allegriego dwa razy przegrywał w finale tych rozgrywek. Po po-rażcezAjaxembyło wiadomo, że Allegri nie zdobędzie już brakującego skalpu. Prawdopodobnie 51-letni Włoch zrobi sobie rok przerwy, choć media już teraz łączą go z PSG. Mówiło się także, że Allegri pójdzie śladami Antonio Conte i Maurizzio Samego, podejmując się pracy w Premier League. Możliwyjest powrót Antonio Conte, Juventus zamierza rozmawiać także z Mauricio Pochettino. ©® LOTTO Piątek 17.05 multimulti - godz. 14.00 1.4.13,15.16,21,25,30,37,40,46, 52,53,58.60,61.64.76,78,79 plus 21 KASKADA 1,3,5.7.8,10,15.16,17,18,21,23 Czwartek16.05 multi multi - godz. 21.40 3,6,8,15,18,31,32,38,41,46,47, 48,51,54,57,59,61,63,67,69 plus 8 lotto 9,15, 26,31,47,49 lottoplus3, 10,11, 22,30,39 ekstra pensja 3, 5, 8,16,18 + 1 mini lotto 5,13,15, 20, 24 kaskada 1,2,3,6,7,12,13,14,15,19,21,23 (sten) 12 Sport Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 SPORTOWY WEEKEND Gryf Słupsk w sobotę o 17 podejmie Gedanię Gdańsk Szansa dla słupszczan na powrót na 1. miejsce PSkanożna Jarosław Stenceł jaroslaw.stencel@polskapre5s.pl Możliwe, że po meczach 32. kolejki IV ligi, jakie zostaną rozegrane w ten weekend, piłkarze Gryfa Słupsk powrócą na fotel lidera. Grom Nowy Staw, który prowadzi z dwoma punktami przewagi nad piłkarzami ze Słupska zagra ze spadkowiczem z DI ligi, GKS w Przodkowie. Gospodarze to mocny zespół, groźny u siebie i może pokonać gości, którzy chyba wpadli w być może chwilowy dołek formy. Piłkarze ze Słupska przed własną publicznością na stadionie przy ulicy Zielonej w sobotę o godz. 17.00 podejmować będą zespół Gedanii Gdańsk. Goście dobrze spisują się wiosną, ale tydzień temu przegrali u siebie z Pogonią Lębork 2:3. W meczu jesiennym w Gdańsku Gryf wygrał 3:2. Również o 17.00 i też w sobotę na stadionie przy ulicy Janusza Kusocińsltiego Pogoń Lębork zagra z GKS Kowale. Jest to szansa na kolejne punkty dla podopiecznych trenera Waldemara Walkusza, mimo, że goście zajmują wyższą, bo 11. pozycję w tabeli. Pogoń, która jest czternasta jednak notuje zwyżkę formy. Także przed własną publicznością wystąpią rezerwy Bytovii (niedziela, 11), które spotkają się z rezerwami gdyńskiej Arki. Goście zajmują szóste miejsce, a Bytovia n jest dopiero siedemnasta. Na wyjazd do Gniewina uda się ustecki Jantar. Gospodarze są w wysokiej formie, ale goście są w stanie ugrać, choć punkt. Początek meczu w sobotę o 14. Również wyjazdowy mecz rozegrają Anioły Garczegorze. W Lipuszu podejmowane będą przez Wdę w sobotę o 15.©® ; WskrócTe" Kolarstwo XI MTBTour Lębork-Pazur Lęborskiego Lwa Ta znana impreza kolarska dla dzieci, młodzieży i dorosłych odbędzie się w sobotę (18.05) na terenach leśnych wokół stadionu (ul. J. Kusocińskiego) w Lęborku, Program: wgodz.9-10- zapisy w biurze zawodów (wydawanie numerów startowych i chipów w namiocie znajdującym się przy starcie wyścigu), godz. 10 -start kategorii Smerfy (360 m), godz. 10.30 - start kategorii Mini (6 km), godz. 11 - start kategorii Hobby (12 km), godz. 12- start kategorii Mega (24 km). Wpisowe: zawodnicy do osiemnastego roku życia - 20 zł, osoby powyżej osiemnastu lat - 35 zł. (fen) PiitMttożna Bitwa o utrzymanie Do najważniejszego spotkania dojdzie w Katowicach, gdzie GKS podejmie Bytovię Bytów w sobotę (18.05) o godz. 17.30 (transmisja telewizyjna - Polsat Sport Extra). By pozostać w Fortunie I lidze bytowianie potrzebują przełamania, czyli zwycięstwa w Katowicach i tego, żeby punkty straciły Wigry Suwałki na wyjeździe w Częstochowie z Rakowem. Ekipa Adriana Stawskiego jest pod ścianą i przed ogromnym wyzwaniem. Piłkarze z Bytowa pamiętają o zasadzie, że dopóki piłka jest w grze, to wszystko jest możliwe. -To będzie straszna bitwa. My ze wszystkich sił będziemy bić się do końca o byt - zapewnia Jacek Maszkowski, kierownik bytowskiej drużyny. W Bytovii zabraknie kontuzjowanego Łukasza Wróbla. Ten bardzo doświadczony i zasłużony obrońca zapowiedział zakończenie kariery, (fen) Pitka nożna Sobotnie i niedzielne gry Słupska klasa okręgowa - sobota (18.05): Start lyiiastko -Chrobry Charbrowo Q!jodz. 15), Prime Food Brda Prżechlewo -Sokół Wyczechy (15), Sparta Sycewice - MKS Debrzno (16, stadion 650-lecia przy ul. A. Madalińskiego w Słupsku), Piast Człuchów - Myśliwiec Tuchomie (16, stadion Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Szkolnej): niedziela(19.05): Jantaria Pobłocie - Karol Pęplino (13), Leśnik Cewice -Błękitni Główczyce (13.30), Zawisza Borzytuchom - Stal Jezierzyce (14), Lipniczanka Lipnica - Słupia Kobylnica (15). Słupska klasa A-grupa I-sobota: Pomorze Potęgowo-Granit Kończewo (godz. 16), Garbarnia Kępice - Unison Machowino (17); niedziela: Diament Trzebielino - Sokół Szczypkowice (11), Dąb Kusowo - KS Damnica (13), Wybrzeże Objazda - Barton Barcino (14), Rowokół Smołdzino - KS Włynkówko (15), Polonez Bobrowniki - Echo Biesowice (16); grupa II - sobota: Czarni Czarne - Skotawa Budowo (15), GTS GR Bieliński Czarna Dąbrówka - Arkonia Pomysk Wielki (17), LKSŁebunia - Orkan Gostkowo (17); niedziela: Sparta Konarzyny - GKS Kołczygłowy (13), Dolina-Speranda Gałąźnia Wielka -Magie Niezabyszewo (14), Zenit Redkowice - Start Łebień (14), Pogoń II Lębork - Kaszubia Studzienice (17, stadion przy ul. J. Kusocińskiego). Słupska klasa B-grupaI -sobota: Sokół Kuleszewo - Gryf II Słupsk (godz. 17); niedziela: Smoki Podole Małe - Szansa Siemianice (14), SSPN Malczkowo/Łupawa - Grab Grapice (14), Słupia Charnowo -Victoria Słupsk (18); grupa II -sobota: Granit Koczała - WKS Nożyno (16); niedziela: Victoria Dąbrówka - Urania Udorpie (13). Błękitni Motarzyno -Kaszubia II Studzienice (14), Grom Nakla-Baza 44 Siemirowice (18). (fen) Lekkoatletyka Akcja „Biegam.bo lubię" W sobotę (18.05) o godz. 9 popularna akcja „Biegam.bo lubię" na stadionie 650-lecia przy ul. A. Madalińskiego w Słupsku. (fen) hniłutkej Drugi turniej w Słupsku W sobotę (18.05) o godz. 9 zacznie się drugi turniej w ramach Słupskiej Ligi Unihokeja. Zawody w hali SP nr 4 (poprzednio G-4) przy ul. St. Banacha w Słupsku, (fen) Lekkoatletyka Sławno zaprasza XXIII BiegŚwięców na 10 km odbędzie się w sobotę (18.05) 0 godz. 16 w Sławnie (start 1 meta - plac kardynała Stefana Wyszyńskiego). Wpisowe 20 zł. Dla najszybszych biegaczy przygotowano nagrody, (fen) Muszą obronić przewagę W ostatnich zawodach szkolnej ligi było bardzo dużo adrenaliny Koszykówka \ Michał Piątkowski midial.piatkowski@gp24.pl Gracze ze Słupska z cztero-punktową zaliczką pojadą do Łańcuta, gdzie rozegrają drugie spotkanie serii o trzecie miejsce. W pierwszym spotkaniu lepsi okazali się słupszczanie, którzy mimo, iż przez większość spotkania musieli gonić wynik, ostatecznie dogonili rywala i wygrali 79:75. Nie jednak zwycięstwo jest najważniejsze, a przewaga punktowa, ponieważ ostatecznie wyższe miejsce w tabeli zajmie drużyna, która w dwumeczu osiągnie lepszy bilans punktowy. Mimo, iż mecz o trzecie miejsce, często traktowany jest z rezerwą i nie przysparza tyle emocji, co pojedynki o najwyższe cele, to zarówno słupszczanie jak i koszykarze Sokoła zrobią wszystko, aby miłym akcentem zakończyć udany dla nich sezon. W zespole gości znakomicie tydzień temu w słupskiej Gryfia zaprezentował się Filip Małgorzaciak, który grał niemal bezbłędnie, seriami trafiając do słupskiego kosza. Wspomagali go Kamil Zywert oraz Szymon Szymański, jednak nie wystarczyło to do pokonania Czarnych Panter. Przed drużyną Czarnych w Łańcucie jednak niezwykle trudne zadanie. Koszykarze Sokoła naprawdę dobrze spisują się we własnej hali, gdzie do tej pory w całym sezonie przegrali tylko cztery razy. ©© Początek meczu w sobotę (18.05) o g. 17.30 w Łańcucie Judo W czwartej, a zarazem ostatniej rywalizacji w ramach Słupskiej Szkolnej ligi Judo swoją formę sprawdziło 67 młodych zawodników (dotyczy dziewcząt i chłopców), którzy wywodzili się z trzydziestu dwóch szkół słupskich oraz dwóch powiatów: słupskiego i bytowskiego. Walki odbyły się w hali judo na stadionie 650-lecia w Słupsku. Organizatorem imprezy było Towarzystwo Sportowe Judo Gryf Słupsk, które ufundowało dyplomy i medale. Niektórzy uczestnicy zademonstrowali zmienną dyspozycję i w kilku przypadkach zanotowano niespodzianki. Najważniejsze jest to, że wszystkie rozstrzygnięcia na matach przyjmowano zgodnie z zasadami fair play. W poszczególnych kategoriach wagowych w gronie dziewcząt pierwsze miejsca zajęły: waga 28 kg - Iga Kawałek Kończewo); 36 kg - Mateusz Woś (SP Siemianice); 37 kg -Ziemowit Sławski (SP 5 Bytów); 38 kg - Antoni Żuk (SP 10); 40 kg -KarolSobczyk(SP 2 Słupsk); 48 kg - Łukasz Bielawa (SP 8 Słupsk); 50 kg - Miłosz Szrajda (SP Katolicka Słupsk); 52 kg -PatrykŁazarewicz (SP2 Słupsk); 53 kg - Adrian Jakubiniec (SP 2 Słupsk); 58 kg - Bartosz Janta-Li-piński (SP 2 Bytów); 70 kg - Andrzej Heimrath (SP 8). Końcowa klasyfikacja drużynowa po czterech turniejach (wspólna dla dziewcząt i chłopców: l. SP 5 Słupsk - 50 punktów, 2. SP Kobylnica - 38 pkt, 3. SP 2 Słupsk - 37 pkt, 4. SP STO Słupsk - 35 pkt, 5. SP 10 Słupsk - 32 pkt, 6. SP 2 Bytów - 30 pkt. Fundatorem pucharów dla szkół był Jacek Słupski z Biura Turystycznego Przygoda. W sobotę (18.05) o godz. 11.45 rozpoczęcie XXIII Majowego Turnieju Judo Dzieci i Młodzików w Jezierzycach (hala - ul. Olimpijska), (fen) (SP 10 Słupsk); 32 kg - Maja Anderman (SP Smołdzino); 34 kg - Anna Pacewicz (SP STO Słupsk); 45 kg - Weronika Urbaniak (SP 1 Słupsk); 48 kg -Hanna Chmielnicka (SP 10); 54 kg - Maria Musiałek (SP 5 Słupsk); 63 kg - Oliwia Szycko (SP4Słupsk);+70 kg-Katarzyna Znamirowska (Dębnica Kaszubska). Triumfatorzy w poszczególnych wagach w stawce chłopców: waga 24 kg - Artur Heimrath (SP 7 Słupsk); 26 kg - Damian Cyrganowicz (SP 7); 27 kg - Kamil Jędrzejczak (SP 4); 28 kg - Szymon Marciniak (SP 5 Słupsk); 32 kg - Jakub Pacewicz (SP STO Słupsk); 33 kg - Jakub Martyna (SP Kobylnica); 35 kg -Aleksander Przyborek (SP Pamiątkowe zdjęcie uczestników ostatniego turnieju Słupskiej Szkolnej Ligi Judo, który był w Słupsku magazyn KUCHNIA KRZYŻÓWKA PORADY GWIAZDY rodzinny Bezpłatny dodatek do gazety. Sobota, 18mąja 2019 r. Związki na odległość: czy mają szansę na sukces? ■pm _ ■ ■ -%4 S&<- v mm m J Sezon na owocowe ........—...... . * wypieki! mam Bartłomiej Dieta psa 02 rodzinny Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 Anna Czerny-Marecka arma.marecka@polskapFess.pl fct :tfe ZA WIELKIM MORZEM TY, ZA WIELKA HE POMOZESZ. TO ZGUBIĄ SIĘ SERCA DWA WODA JA. JAK DOBRY BOŻE NAM Nil IĄJA.J OŻESZ, Vv itarm w weekend Związki na odległość - często wydaje nam się, że to konieczność i wynalazek współczesnych czasów, kiedy wielu Polaków wyjeżdża z kraju na długie lata za pracą. Umieszczony w tytule fragment starej piosenki Skaldów świadczy jednak, że takie zjawisko istniało i wcześniej. Na Pomorzu każdy znał chociaż jedną żonę marynarza, która musiała sama sobie radzić podczas nawet kilkumiesięcznych rejsów męża, a - sięgając jeszcze dalej wstecz - pamiętać należy o masowym wyjeździe górali do Hameryki za chlebem. Nie jest to więc problem ńowy, ale być może w przeszłości nauki społeczne mniej się nad nim pochylały, a obecnie częściej się o nim mówi i pisze. Czy takie związki na odległość mają szansę na powodzenie? Tak, ale pod warunkiem, że obie strony się na to w pełni zgadzają - mówi psycholog Katarzyna Piguła w artykule na stronie 6. Jako przykład pary, która akceptuje taką relację, podaje małżeństwo pierwszej kucharki RP Magdy Gessler. I dodaje, że często najbardziej dramatycznym momentem, skutkującym nawet rozpadem, jest dla takich par zamieszkanie razem. Zachęcam także do pochylenia się nad artykułem o chronicznym zmęczeniu. To akurat choroba naszych zabieganych czasów. A żeby nie było wam smutno i źle, zapraszam na stronę 5, na której przeczytacie, że seks to samo zdrowie i radość. Brzmi dobrze, czyż nie tak? Mamy też dla was pełno innych ciekawych tekstów i mam nadzieję, że przeczytacie Magazyn Rodzinny od deski do deski. Miłego weekendu i do zobaczenia za tydzień. zapytaj lekarza Dużo się mówi o tym. że należy pić spore ilości wody. Jaką w takim razie najlepiej wybrać i ile jej wypijać dziennie? SPECJALISTA RADZI: W* W dużej mierze za-X) leży to od tego, czy jesteśmy zdrowi, czy nie, a jeśli chorujemy, to na co. Z reguły, polecam wodę niega-zowaną. Woda gazowana szybciej gasi pragnienie, ale jeśli potrzebujemy znacznie nawodnić organizm, wybierzmy lepiej niegazowaną -ta nie sprawi, że ulegniemy złudzeniom. Po gazowaną sięgać mogą osoby z niedokwa-sotą - większa zawartość dwutlenku węgla sprawi, że woda wspomoże procesy trawienne. Z wody „z bąbelkami" lepiej zrezygnować w przypadku nadkwasoty, chorób sercowo-naczynio-wych lub układu oddechowego. Każdy z nas może sam wyliczyć dzienne zapotrzebowanie na wodę. Światowa Organizacja Zdrowia podaje taki sposób - ilość wody zależna jest od naszej masy ciała - na l kilogram przypada 30 milili-trów wody. Inaczej liczy się zapotrzebowanie u osób niepełnosprawnych, które mają zdecydowanie ograniczony ruch - 100 mililitrów na pierwsze 10 kilogramów masy ciała plus 50 mililitrów na kolejne 10 kilogramów masy ciała plus 15 mililitrów na każdy kolejny kilogram masy ciała. W ten sposób zapotrzebowanie na wodę wyliczyć mogą także osoby starsze z niską masą ciała, będące na diecie niskokalorycz-nej. Edyta Leźnkka dietetyk kfinkzny Koleżanka radziła mi. żebym ziemniaki i ryż częścią zamieniała na kasze. Co takiego mają wsobie kasze, że powinny jak najczęściej gościć na naszych stolach? SPECJALISTA RADZI: W* Zawierają węglowo- Tj dany złożone, przez co są doskonałym źródłem energii. Oprócz tego, zawierają, w różnych ilościach, w zależności od rodzaju kaszy, witaminy z grupy B, szczególnie Bl, B2 i B6 oraz witaminę młodości - E. To także bogate źródło składników mineralnych, takich jak żelazo, potas, magnez. Niektóre gatunki są także źródłem wapnia, krzemu oraz cynku. Dzięki wysokiej zawartości witamin i składników mineralnych kasze wspomagają nasz układ nerwowy, pracę mięśni, układu krwionośnego. Niektóre pomagają obniżyć nadciśnienie tętnicze. Z kolei kasza jaglana nie zawiera glutenu i polecana jest alergikom. Ponieważ kasze są źródłem węglowodanów złożonych ibłonnika, regulują poziom glukozy we krwi - długo jesteśmy syci i nie mamy napadów głodu. Na stałe do menu powinni kasze włączyć diabetycy. Wszystkie kasze zapobiegają także zaparciom i usprawniają perystaltykę jelit, ze względu na zawartość błonnika. W kaszach jęczmiennych, czyli pęczaku, łamanej i perłowej, występuje błonnik rozpuszczalny. Jest on dobrą pożywką dla bakterii znajdujących się w naszym przewodzie pokarmowym. Wpływa na zwiększenie naszej odporności i stanowi swoistą ochronę dla błony śluzowej jelit. Dzięki temu do organizmu nie przenikają niepożądane substancje. Dzięki zawartości witaminy E, jedzenie kasz bardzo korzystnie wpłynie także nanaszą skórę. Warto też wiedzieć, że kasze zalecane są osobom w stanie depresyjnym. A to za sprawą wita-min z grupy B, które odpowiadają przede wszystkim za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego - łagodzą napięcia nerwowe, poprawiają nastrój i sprawność intelektualną. W kaszach znajdują się też sterole, działające antyba-kteryjniei antynowotworowo. Doktor Kamila Sobaś, ekspert do spraw żywienia Czy żucie gum nie szkodzi naszemu zdrowiu? Mam tu na myśli szczególnie dzieci. LEKARZ RADZI: My W« jako lekarze generalny nie jesteśmy za korzystaniem z gum do żucia. Dają one świeży oddech, działają przeciwpróchniczo i prze-ciwbakteryjnie. Przyśpieszają też wydzielanie śliny, co zmienia zapach w naszej jamie ustnej. Należy jednak korzystać z nich z umiarem i nie nadużywać ich. Dzieci powinny żuć tylko gumy specjalnie dla nich przeznaczone i również renomowanych marek, ponieważ te powinny zawierać najmniej szkodliwych dla dzieci substancji. Rodzice powinni też pilnować, aby dzieci nie uzależniały się od gum. Najlepiej gdyby dziecko żuło gumę tylko po posiłku i przez krótki czas. Doktor Paweł Baranowicz; stomatolog co, gdzie? Ł * -ę SWUm Swiatc >wiatowy Dzień Chorych na Stwardnienie Rozsiane W roku 2019 Światowy Dzień Świadomości o Stwardnieniu Rozsianym przypada na 29 maja. Tego dnia organizowane są wykłady oraz spotkania, na których poruszane są tematy dotyczące choroby, sposobów leczenia, rehabilitacji oraz innych form pomocy osobom cierpiącym na tę chorobę. Światowy Dzień został zainicjowany przez Międzynarodową Federację Stwardnienia Rozsianego. W Polsce na stwardnienie rozsiane choruje około 60 tysięcy osób, na świecie jest ich ok. 2,5 miliona. Świati >wiatowy Dzień Bez Papierosa Obchodzony jest 31 maja. Ma na celu zwrócenie uwagi na kwestię zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych skutków palenia tytoniu. W Polsce obchody tego dnia organizowane są od 1991 roku. Święto jest okazją do ogólnospołecznej akcji edukacyjnej na temat zdrowotnych następstw używania tytoniu, zachęcającej do wyboru zdrowego stylu życia bez dymu tytoniowego. Palenie tytoniu należy do najważniejszych czynników zwiększających ryzyko nowotworów oraz chorób układu krążenia i układu oddechowego. Z H1ST0RI Higiena królowych w średniowieczu Średniowieczny Kościół odróżniał potrzeby higieniczno-me-dyczne, związane z kąpielą, od rozrywekiprzyjemności, jakich często zażywano w łaźniach. Nie nawoływał do przesadnego dbania o siebie. We wczesnych wiekach średnich kąpiele były wręcz zakazane wniedzieleiświęta. Wszystko po to, by nie odwracać uwagi od spraw ducha. Przykład szedł często z góry, czyli od świętych i błogosławionych ascetów iascetek, popadających wumi-łowaniebrudu. Naśladowały ich polskie średniowieczne władczynie. O czystość dbano jednakzmyśląosprawach alkowy. Koncepcje dwornej miłości i rycerskości obowiązujące w wyższych sferach uzależniały stopień atrakcyjności od higieny osobistej. Podkreślano, że fizyczna bliskośćjest tym przyjemniejsza, im mniej odstręczający zapach kochanków. Udar zbiera śmiertelne żniwo. Nie pozwól, by pokonał również ciebie i zacznij działać To trzecia co do częstości przyczyna zgonów - atakuje gwałtownie i szybko. Ufar Paula Goszczyńska paula.goszczynska@poiskapfess.pl Udary są trzecią co do częstości przyczyną zgpnówinajczęstszą przyczyną niepełnosprawności u osób dorosłych Nfestety, prognozy są pesymistyczne-Eczija pacjentów udarowych będzie wzrastać, datego tak ważna jest prof3aktyka.Wartootympa- ■ ■ - * liH^pbaCa Doktor Edyta Brelak, specjalista neurolog, informuje, że w8o procentach za ryzyko wystąpienia udarumózgu odpowiada wiele modyfikowalnych czynników, które w dużej mierze zależą od nas samych. To nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, otyłość, nieprawidłowa dieta orazbrak aktywności fizycznej. Oczywiście wśród czynników ryzyka występujątakże te, na Irtórenie mamy wpływu. -Udarmózgumoże wystąpić u pacjentów z cukrzycą, chorobami serca, w tym na przykład z migotaniem przedsionków, wadami zastawkowymi serca, SEE3H3 ZMIEŃ STYL ŻYCIA - TO SIĘ OPŁACA Ruch oraz odpowiednia dieta również są w stanie zdziałać cuda. Ryzyko udaru mózgu zmniejsza dieta bogata w owoce i warzywa, zwiększająca spożycie potasu oraz zmniejszenie spożycia sodu i tłuszczów nasyconych. Korzystna jest aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności, minimum 30 minut dziennie. Osobom z nadwagą i otyłością zaleca się zmniejszenie masy ciała. a nadużywającym alkoholu - zaprzestanie tego. W przypadku wystąpienia udaru u młodych osób, należy poszerzyć diagnostykę w kierunku wrodzonych lub nabytych zaburzeń krzepnięcia krwi, można też wykonać badania genetyczne. miażdżycą tętnic szyjnych, dyslipidemią i migrenowymi bólami głowy- wylicza lekarz. Pafesz i pijesz? Lepiej uważaj Nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko udaru mózgu 4-, 5-krot-nie. - Zaleca się regularne, przesiewowe pomiary ciśnienia tętniczego i odpowiednie leczenie, obejmujące zarówno modyfikację stylu życia, jakileczenie farmakologiczne - informuje doktor EdytaBrelak. - Palenie papierosów zwiększa ryzyko udarumózgu - zarówno niedokrwiennego, jaki krwotoku podpajęczynówkowego -1,5", 3-krotnie, poprzez wpływ narozwój zmian miażdżycowych wnaczyniach, wzrost ciśnienia tętniczego i zwiększenie aktywności procesów krzepnięcia. U palących kobiet ryzyko udaru mózgu jest większe niż u mężczyzn palaczy. Zwiększone ryzyko udam mózgu jest także związane z biernym narażeniem na dym tytoniowy -ostrzegalekarz. Prawdopodo- bieństwo wystąpienia udarów zwiększa również zażywanie środków odurzającychinaduży-wanie alkoholu. Badania kontrolne rabją życie Neurolog dodaje, że trzykrotnie zwiększone ryzyko udam mózgu występujeudiabetyków. -Utychpaęjentówwłaściwa kontrolagłikemii, ciśnienia tętniczego oraz leczenie zaburzeń lipidowychlekami z grupy statyn, zmniejsza ryzyko pierw-szegowżyciu udaru mózgu. U osób po 45. roku życia zalecana jest kontrola głikemii raz na3lata, a niezależnie od wieku, corokuosóbznadwagą, stanem przedcukrzycowym, nadciśnieniem tętniczym, dyslipidemią i z chorobami układu sercowo--naczyniowego - wyliczaneuro-log. U kobiet czynnikami ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu są też ciąża, stan przedrzucawkowy oraz stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, które mogą dwukrotnie zwiększać ryzyko wystąpienia zachorowania. Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 rodzinny zdrowie 03 Wciąż brakuje ci energii? To może być zespól chronicznego zmęczenia Zespół chronicznego zmęczenia jest niechlubnym znakiem naszych czasów. Życie w nieustannym biegu powoduje, że jest mało czasu na odpoczynek Chroniczne zmęczenie Ewa Zwołak intemet@polskapres5.pl Zespół chronicznego zmęczenia występuje wówczas, gdy przez co najmniej pół roku zmagamy się z nieustannym poczuciem zmęczenia, które nie ustaje mimo odpoczynku. Taki stan destrukcyjnie wpływa na jakość życia osób chorych, a jego główną konsekwencją jest obniżenie nastroju. Wśród podstawowych objawów zespołu chronicznego zmęczenia można wymienić: przewlekłe poczucie zmęczenia, bóle mięśniowo--stawowe, intensywne bóle głowy oraz nadmierna senność. Przed rozpoznaniem tej choroby należy wykluczyć inne dolegliwości o podobnym obrazie klinicznym (m.in. choroby tarczycy). Choroba naszych czasów Zespół chronicznego (przewlekłego) zmęczenia został zdefiniowany jako choroba WAŻNE CZASEM POMAGA PSYCHOTERAPIA W przypadku, gdy zespół chronicznego zmęczenia ma podłoże psychogenne, konieczne jest zastosowanie leków przeciwdepresyjnych. Niemniej ważna jest również psychoterapia, która skupia się przede wszystkim na: • Uświadomieniu pacjentowi problemu i rozpoznanie jego przyczyn. • Jasnym wyznaczeniu celu, wygospodarowanie czasu na odpoczynek. • Uświadomieniu pacjenta na temat przebiegu choroby, z którą się zmaga. Taki stan destrukcyjnie wpływa na jakość życia, a jego główną konsekwencją jest obniżenie nastroju. przez Centrum Kontroli Chorób w 1988 roku. Jednakże, zanim to nastąpiło, wielu lekarzy negowało istnienie tego typu jednostki chorobowej. Częstotliwość występowania zespołu chronicznego zmęczenia szacowana jest na około 1 procent populacji. Co ważne, wykazano zależność występowania tej choroby z płcią, wykształceniem i statusem socjoekonomicznym. Jak ilustrują badania na zespół przewlekłego zmęczenia znacznie częściej cierpią wykształcone i ambitne, (niekiedy nawet nadambitne) kobiety, które próbują łączyć ze sobą rolę idealnego pracownika oraz idealnej matki, partnerki i przyjaciółki. Objawy zespołu chronicznego zmęczenia Zespół chronicznego zmęczenia może być niekiedy mylony ze zmęczeniem związanym z nadmiarem obowiązków i niemożnośęią wygospodarowania chwili na odpoczynek. Głównym objawem tej choroby jest nieustanne poczucie zmęczenia mimo odpoczynku. Zanim zostanie postawiona diagnoza, należy wykluczyć inne możliwe choroby, w tym przede wszystkim: • Choroby tarczycy (nadczynność i niedoczynność tarczycy). •Depresję. •Pracoholizm. • Niedokrwistość. •Boreliozę. • Choroby nerek. • Choroby układu oddechowego (m.in. astma). Główne objawy zespołu chronicznego zmęczenia to: • Poczucie zmęczenia trwające powyżej sześciu miesięcy mimo odpoczynku. •Przewlekły ból gardła. •Powiększone węzły chłonne. •Bóle mięśniowo-stawowe. •Przewlekłe bóle głowy. ©Wędrujący ból stawów. Problemy z pamięcią i koncentracją. 4 Nadmierna senność lub bezsenność. •Nudności i wymioty. •Wzdęcia i bóle brzucha. •Zawroty głowy. Zespół chronicznego zmęczenia - przyczyny Zespół chronicznego zmęczenia często związany jest z upośledzeniem mechanizmów odporności, a dokładniej ze zmniejszoną liczebnością limfocytów T. Może to prowadzić do nadaktywności interferonu, co z kolei przekłada się na występowanie bólu mięśni, zmęczenia i innych objawów, niekiedy my- lonych z ostrymi infekcjami. Podłożem zespołu chronicznego zespołu może być również zakażenie wirusowe lub bakteryjne. Jednakże jednoznacznie nie da się określić przyczyn tej choroby i z tego powodu uważa się ją za medycznie niewyjaśnioną. Jak przebiega leczenie? Leczenie zespołu chronicznego zmęczenia uzależnione jest od tego, czy można rozpoznać jego przyczynę. W przypadku, gdy odpowiada za nie infekcja wirusowa, wdraża się terapię acyklowirem (lekiem przeciwwirusowym). W niektórych przypadkach istnieje konieczność zastosowania terapii immunologicznej. Dotyczy to pacjentów, u których stwierdzono niedobór immunoglobiny - białka, biorącego udział w reakcji odpornościowej organizmu. W takiej sytuacji IgG podaje się dożylnie lub domięśniowo do czasu całkowitego ustąpienia objawów. W przypadku, gdy zespół chronicznego zmęczenia ma podłoże psychogenne, konieczne jest zastosowanie leków przeciwdepresyjnych. Jak pokazują badania, najlepszy efekt terapeutyczny, uzyskano po zastosowaniu trój-pierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. KWESTIA ZDROWIA Dieta na wagę złota. Spożywasz mało warzyw i owoców? To może być przyczyna Jeśli twoja dieta pozostawia wiele do życzenia, jej zmiana może dodać ci energii i wyeliminować zmęczenie. Nie dojadasz lub przejadasz się? Spożywasz sporo słodyczy, tłustych dań i przekąsek oraz gotowych potraw, a niewiele warzyw i owoców? Nie dziw się, że jesteś tak często zmęczony. Zadbaj o dietę bogatą w magnez, potas, żelazo i witaminy, bo to ich niedobory najczęściej powodują uczucie zmęczenia. Zamień też węglowodany proste na złożone, które dostarczają organizmowi paliwa na dłużej. Przed wyjściem do pracy nie zdążysz dopić herbaty, a po wyjściu z pracy orientujesz się, że właściwie niewiele piłeś w ciągu dnia? Tu może leżeć przyczyna twojego wiecznego zmęczenia, a także częstych bólów głowy. Bez jedzenia możemy wytrzymać około trzech tygodni, ale bez wody - jedynie około trzech dni. 1,5 litra wody dziennie, wypite w małych, ale częstych porcjach, to minimum, jeśli nie chcemy się odwodnić i nie odczuwać związanych z tym uczucia wyczerpania i bólów głowy. CZEGO 5ŁUCHAC? Ciekawostki. Czy smutna muzyka działa depresyjnie? Zależy od naszych skojarzeń! Poczucie przewlekłego zmęczenia może być związane bezpośrednio ze stylem życia. Dotyczy to przede wszystkim diety. Prawdziwą „mieszanką wybuchową" jest przepracowanie iniewłaściwa dieta. Wszystko to, co jemy, przekształca się w życiodajną energię. Jeśli nasz co-dziennyjadłospis składa się z produktów o niskich właściwościach odżywczych, to przewlekłe zmęczenie jest naturalną konsekwencją takiego stanu. Szczególnie niebezpieczny pod tym względem jest nadmiar kofeiny. Oprócz tego poczucie chronicznego zmęczenia może stanowić wynik uzależnienia od słodyczy - batonów, ciastek i czekoladek, które są ni-czyminnym, jak tylko „pustymi kaloriami". Jednym ze sposobów uniknięcia zespołu chronicznego zmęczenia jest równowaga pomiędzy życiem zawodowym a życiem prywatnym (ang. work-lifebalance). Nie bez powodu najbardziej narażoną grupą osób na tę chorobę są pracoholicy. Z tego powodu ważnym punktem profilaktyki jest prowadzenie re- gularnego trybu życia, wygospodarowanie czasu tylko dla siebie, prowadzenie życia towarzyskiego oraz zapewnienie sobie optymalnego sposobu wypoczynku (np. lektura dobrej książki, spacer na świeżym powietrzu etc.). Co ważne, przed postawieniem diagnozy o zespole chronicznego zmęczenia ważne jest wykluczenie innych, medycznych, powodów występujących objawów. Wśród potencjalnych przyczyn przewlekłego zmę- i czenia można wymienić m.in.: anemię, niedoczynność tarczycy, stwardnienie rozsiane i cukrzycę. Niewystarczająca ilość i higiena snu to również jedna z najczęstszych przyczyn częstego uczucia zmęczenia. Śpisz 4-6 godzin dziennie? Dziwi nas twoje zdziwienie permanentnym zmęczeniem! 7-8 godzin nieprzerwanego snu to optymalna i po prostu zdrowa ilość dla dorosłego człowieka. Nie wyśpisz się też dobrze, jeśli tuż przed snem zafundujesz sobie obfitą kolację czy intensywny wysiłek umysłowy. 04 rodzinny zdro wie Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 G: NA: rewolucja w leczeniu astmy Z astmą czy alergią można dobrze żyć tylko wówczas, gdy pacjent nie lekceważy tylko przestrzega zaleceń lekarzy Zdrowie Jolanta Gromadzka-Anzełewkz j.gromadzka@prasa.gda.pl Niespełna miesiąc temu - GINA (Global Initiative for Asthma - organizacja koordynująca wszystkie działania związane z rozwojem diagnostyki astmy oraz poszukiwaniem najlepszych terapii) opublikowała nowe zalecenia, dotyczące leków stosowanych w leczeniu astmy. Celem obecnej zmiany wytycznych jest poprawa bezpieczeństwa pacjentów na całym świecie, ponieważ wykazano, że również w łagodnych postaciach astmy istnieje ryzyko zaostrzeń i zgonów z powodu tej choroby. Astma jest chorobą nieuleczalną, jednak dzięki nowoczesnym terapiom i stosowaniu się do zaleceń lekarskich można zapanować nad jej objawami, takimi jak: świszczący oddech, duszność, ucisk w klatce piersiowej, kaszel. Dolegliwości te mogą występować z różną częstotliwoś- Nieleczona astma w bardzo dużym stopniu pogarsza jakość życia chorych i ich najbliższych cią i w różnym nasileniu -od kilku razy w tygodniu do kilkunastu razy dziennie. Brak skutecznego leczenia prowadzi do coraz częstszych zaostrzeń i coraz częstszych hospitalizacji. Nieleczona astma w bardzo dużym stopniu pogarsza jakość życia chorych i ich najbliższych. Ze wszystkich chorób alergicznych astma jest najczęstszą przyczyną absencji chorobowej, hospitalizacji, inwalidztwa i zgonów. - Jesteśmy w połowie stawki -szacują epidemiolodzy. W czołówce są wysoko rozwinięte kraje anglosaskie, gdzie astma dotyczy 20 proc. populacji. W Polsce jest to odpowiednio 6-9 proc. W krajach afrykańskich wskaźnik zachorowań sięga poniżej 2 proc. Tam obserwuje się jednak dramatyczny wzrost alergicznego nieżytu nosa, za którym podąża astma. Wraz z przemianami cywilizacyjnymi sta- k tystyłatebędąprawdopodob- 3 nie rosły. £ W Polsce częstość występowania astmy rośnie, ale tempo wzrostu jest mniejsze niż w latach 90. Najczęściej chorują dzieci: ok. 9-10 proc. W wieku młodszym są to częściej chłopcy, a w wieku młodzieńczym - dziewczynki. Jeśli chodzi o dorosłych -częściej chorują kobiety. Co mówi GINA? Przekonuje, że dzięki nowoczesnym lekom oraz odpowiedniej współpracy pacjenta z lekarzem, możliwy do realizacji jest scenariusz ZERO TOLERANCJI dla ataków astmy. Obecnie leczenie astmy opiera się na dwóch grupach leków - tych działających doraźnie, szybko rozszerzających oskrzela i ułatwiających oddychanie oraz na lekach oddziałujących na przewlekły stan zapalny w drogach oddechowych, będący przyczyną dolegliwości. Niestety, wielu chorych nie stosuje przy tym działających długotrwale leków przeciwzapalnych, a tylko doraźne. GINA ostrzega - to błąd. Astmę, nawet łagodną, leczyć trzeba obydwoma lekami. ©® f f Li Lid n\/( a< Z prof. drem hab. n. med. Markiem Kulusem. prezydentem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, kierownikiem Kliniki Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM Jak rozpoznać astmę? Jej objawy to duszność, zwłaszcza w nocy -problem sprawia raczej wydychanie po-. wietrzą niż jego nabieranie, suchy, męczący kaszel i świszczący oddech. Jeżeli ten ostatni objaw pojawia się sporadycznie, to zwykle związany jest z infekcją. Kiedy jednak powtarza się częściej i w określonych sytuacjach, np. przy wysiłku czy podenerwowaniu, należy mu się przyjrzeć. Czasami rodzice, którzy źle się czują, sięgają po leki swoich dzieci chorych na astmę i odczuwają zdecydowaną poprawę. Oznacza to niemal pewne rozpoznanie tej choroby, bo jej cechą charakterystyczną jest to, że leczenie kontroluje objawy. Choroba ta zaczyna się często w wieku dziecięcym. I co dalej? ? Astma, która daje o sobie znać w dzieciństwie, nie zawsze jest zauważana. Czasami ulega wyciszeniu i ujawnia się później m.in. w trudnych sytuacjach życiowych, w określonych warunkach środowiskowych (np. przy bardzo zanieczyszczonym powietrzu) lub gdy w domu pojawiają się zwierzęta. Znane są przyczyny astmy? Astma ma wiele twarzy. Oprócz typowej astmy alergicznej mamy też do czynienia z symptomami, które pojawiają się w sposób niezrozumiały i niespodziewany. Są pacjenci, którzy mają objawy astmy tylko w określonych sytuacjach i tylko kilka dni w roku. A są i tacy, którzy mają jej ciężką postać, gdy objawy pojawiają się codziennie i wymagają bardzo intensywnego, obciążającego i kosztownego leczenia. Warunkiem kluczowym w leczeniu astmy jest trzymanie jej w ryzach, czyli kontrola. To gwarantuje, że przewlekły stan zapalny w oskrzelach ulega stłumieniu. Leki powodują, że proces ten nie będzie postępował, niszcząc prawidłową strukturę oskrzeli (tzw. remodeling). Nieleczona lub niewłaściwie leczona astma prowadzi do nieodwracalnego kalectwa dróg oddechowych. Jak leczy się astmę? Podstawą leczenia są leki przeciwzapalne i leki rozkurczające oskrzela. Jeżeli nie dopuścimy do sytuacji, gdy konieczne będą wysokie dawki tych leków, ich działanie niepożądane jest niezauważalne. Natomiast przy wysokich dawkach i stosowaniu tych leków drogą doustną (tzw. sterydy systemowe) objawy niepożądane mogą być dużo poważniejsze. Ale i tym pacjentom mamy do zaproponowania coś, co zmniejsza konieczność podawania dużych dawek sterydów. Są to leki biologiczne. ■-.I. ,I_T J" LLLL«I»ihII>IBŁJ ■IIUL? lak oziatają leki Diołogicznef Blokują określone mechanizmy zapalne. Leczenie to jest skuteczne tylko dla tej grupy pacjentów z ciężką postacią astmy, u których dany mechanizm jest dobrze poznany i udokumentowany. W astmie ciężkiej - leki bloh "\rTi f 21 Rmmomm z dr. hab. n. med. Maciejem Kupczykiem, prof. Uniwersytetu Medycznego wŁocfcd. prezydentem elektem Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Go to za choroba ..astma ciężka'? To taka postać choroby, w której pomimo stosowania intensywnego leczenia, w tym wysokich dawek sterydów wziewnych i dodatkowego leku kontrolującego, nie osiągamy jej optymalnej kontroli. Oznacza to, że u pacjenta w dalszym ciągu występują uciążliwe objawy - duszności dzienne i nocne, przebudzenia, pogorszenie tolerancji wysiłku i częste zaostrzenia. Warto odróżnić astmę ciężką od astmy trudnej. W przypadku tej drugiej również mamy brak kontroli choroby, ale może to wynikać z błędnego rozpoznania astmy, nierozpoznanych lub nieleczonych chorób współistniejących (np. zapalenia zatok), narażenia na czynniki zaostrzające (np. dym papierosowy lub alergeny), niestosowania się pacjenta do zaleceń lekarskich (w szczególności dotyczących systematycznego stosowania leków) mim lub niepoprawnej techniki inhalacji leków podawanych w postaci wziewnej. Ilu chorych w Polsce tak ciężko choruje na astmę? Szacuje się, że mamy ok. 1,5-2,5 tys. osób z astmą ciężką. Tymczasem programami lekowymi, które umożliwiają dostęp do takiej terapii, objętych jest około 600 pacjentów. Wskazuje to na potrzebę dotarcia z tą informacją zarówno do lekarzy, jak i pacjentów. Od wielu lat międzynarodowe standardy diagnostyki i leczenia astmy oskrzelowej wskazują, że w astmie ciężkiej leczeniem pierwszego rzutu powinny być leki biologiczne, a nie stosowane wcześniej sterydy w postaci tabletek lub iniekcji. Czy chorzy zciężkąasmą mają do nich dostęp? Programy lekowe prowadzone są w wiodących ośrodkach zajmujących się diagnostyką i terapią astmy. Każdy lekarz, spotykający się w praktyce z tą grupą pacjentów, powinien wiedzieć, gdzie znajduje się najbliższy taki ośrodek i w razie potrzeby tam kierować pacjentów na konsultację. Jak leki biologiczne wpływają na jakość życia pacjentów? W badaniach klinicznych udowodniono, że w zdecydowany sposób te leki poprawiają kontrolę choroby: zmniejszają nasilenie objawów, dawki sterydów systemowych, liczbę zaostrzeń, hospitalizacji, wezwań pogotowia ratunkowego czy wizyt w SOR. U niektórych pacjentów widzimy poprawę parametrów wydolności układu oddechowego oraz rzadsze występowanie infekcji. W praktyce przekłada się to na istotną poprawę jakości życia pacjentów. A co istotne - wyniki tych badań mają potwierdzenie w obserwacjach klinicznych po wprowadzeniu terapii biologicznej do codziennej praktyki. Nie mamy dziś wątpliwości, że jest to optymalny sposób leczenia w grupie pacjentów z astmą ciężką. Glos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 18-19.05.2019 rodzinny zdrowie 05 CIEKAWOSTKA Jakie korzyści przynosi seks? Kto regularnie się kocha - rzadziej choruje Seks jest źródłem bliskości w związku, obniża poziom stresu, podnosi nastrój, poprawia jakość snu... To tylko niektóre z dobrze znanych efektów, jakie mają miłosne igraszki. Korzystne działanie namiętności wiąże się między innymi z pobudzeniem wydzielania endorfin i innych ważnych chemicznych „posłańców". Należy do nich także dopamina, neuroprze-kaźnik związany z odczuwaniem przyjemności i nagrody, czy tak zwany hormon bliskości, czyli oksytocyna. Związki te są odpowiedzialne za szereg zmian w organizmie i przekładają się na lepsze zdrowie. Sprawdź najważniejsze powody, dla których warto zadbać o regularne życie erotyczne. SEKS WZMACNIA ODPORNOŚĆ Kto regularnie się kocha, rzadziej choruje. Jak czytamy w „Psychological Reports", miłosne uniesienia 1-2 razy w tygodniu to optymalna ilość seksu, by pobudzić układ immunologiczny. Osoby współżyjące z taką częstotliwością mają o 30 proc. więcej przeciwciał IgA (immunoglobuliny A) w swojej ślinie i błonach śluzowych. Efektu tego nie zaobserwowano u tych uczestników, którzy uprawiali seks zarówno rzadziej, jak i częściej. Skąd to działanie? Naukowcy zakładają, że osoby aktywne seksualnie są narażone na kontakt z większą liczbą czynników chorobowych, przez co skutecznie pobudzają swoją odporność do zwalczania patogenów. Mechanizm ten przekłada się też na lepszą ochronę przed nowotworami, m.in. rakiem piersi, który u kobiet uprawiających seks waginalny rozwija się rzadziej niż u tych, które takich zbliżeń nie mają. Natomiast według „JAMA" wśród mężczyzn doznających częstej ejakulacji, zdarzającej się co najmniej 12 razy w miesiącu, odnotowano mniejsze ryzyko rozwoju raka prostaty. CIEKAWOSTKA Dla zdrowia i dla urody Zmniejsza apetyt, a przy tym spala zbędne kalorie SEKS ZMNIEJSZA APETYT Pod wpływem podniecenia i orgazmu w organizmie zwiększa się wydzielanie neuroprzekaźników związanych z odczuwaniem przyjemności, w tym oksytocyny nazywanej „hormonem bliskości", która bierze też udział w regulacji sytości. Jak czytamy w „Naturę Reviews of Endocrinology", podniesiony poziom tego związku przekłada się bezpośrednio na zmniejszenie spożycia kalorii. W badaniach efekt ten dotyczył zwłaszcza deseru po obiedzie, przy czym u mężczyzn częściej przekładał się na zmniejszenie konsumpcji tłuszczu. O ile działanie oksytocyny nie trwa długo, regularne współżycie jest w stanie je wydłużyć i przyczynić się do lepszej kontroli apetytu. SEKS ZAPEWNIA PORCJĘ RUCHU Aktywność seksualna powoduje przyspieszenie akcji serca, co dla tego mięśnia stanowi niezły trening. To umiarkowany wysiłek, bar- dziej intensywny niż spacer, a mniej wymagający od biegania. Wszystko zależy od poziomu aktywności, wybranej pozycji i czasu trwania stosunku, który wynosi najczęściej od kilkunastu minut do niespełna pół godziny. To jednak znacznie przyjemniej spędzony czas niż ten na rowerku czy bieżni. SEKS SPALA KALORIE Podczas uprawiania seksu zużywamy około 3,6 kcal na minutę, co podaje fachowe pjismo „PLOS One". W ciągu godziny można spalić średnio 85 kcal, jednak u mężczyzn wynik będzie bliższy 100 kcal, a u kobiet - około 70 kcal. Uprawiając seks regularnie, można jednak zapewnić sobie odpowiedni deficyt kalorii, który w połączeniu z niskokaloryczną dietą (ale koniecznie sycącą dzięki dużej ilości warzyyy i owoców, ponieważ głód obniża libido) pozwoli wyszczuplić sylwetkę w najprzyjemniejszy sposób z możliwych. Seks to zdrowie. Zacznij spełniać swoje fantazje i nabierz nowej energii Przyjemność to jedno, ale okazuje się, że regularne współżycie pozytywnie wpływa również na nasze zdrowie. I to naprawdę w dużym stopniu. Seks to zdrowie Paula Goszczyńska goszoynska@echodnia.eu Seks w dojrzałym wieku nawet dziś budzi w niektórych nieuzasadniony sprzeciw. Przecież nie jesteśmy już młodzi, a hormony od dawna nie buzują. Nic nie szkodzi -seks seniora może być nawet lepszy, a do tego korzystnie wpływać na zdrowie. Warto jednak erotyczne chwile odpowiednio urozmaicać, by nie popaść w rutynę. Przez żołądek do serca Kto z nas nie kojarzy kultowej sceny z filmu „9 i 1/2 tygodnia", w której bohaterowie w zmysłowy sposób karmią się nawzajem? Albo romantycznego ujęcia psów jedzących spaghetti w „Zakochanym kundlu"? Jedzenie i seks to świetna kompozycja, która pobudzi zmysły. Warto jednak zamiast klasycznej romantycznej kolacji zdecydować się na coś nieco bardziej wyrafinowanego. Niech grę wstępną zastąpi karmienie się nawzajem, najlepiej z zasłoniętymi oczami. Gdy jeden ze zmysłów pozostaje „wyłączony" resjzta może odbie- CIEKAWOSTKA DOBRY SEKS SPRZYJA ZDROWIU Wiele badań udowodniło, że seks może chociażby pomóc w odchudzaniu. Podczas jednego stosunku jesteśmy w stanie spalić około 300-400 kalorii oraz zachować sprawność. Dodatkowo regularne współżycie ma pozytywny wpływ na serce i układ krążenia. Przyspieszony puls i oddech dotleniają nasze narządy. Podczas stosunku wydzielane są również endorfiny, które wykazują skuteczne działanie przeciwbólowe. To oznacza, że ból głowy jest kiepską wymówką. Wcale nie musimy skupiać się na klasycznym stosunku, lecz zastąpić go subtelnymi pieszczotami. rać bodźce ze zdwojoną siłą. Dodatkowa ekscytacja i podniecenie pozwolą uwolnić się endorfinom, a my być może poznamy partnera od nieco innej, bardziej zmysłowej strony. Zacznij spełniać ukryte fantazje Seks, choćby bardzo dobry, po wielu latach może nam się nieco znudzić. Dodatkowy natłok obowiązków, zmęczenie czy codzienny stres sprawiają, że zamiast czułych pieszczot wybieramy sen i odpoczynek. Dlatego warto sięgnąć w głąb siebie i odpowiedzieć sobie na pytanie: „Czego jeszcze zawsze chciałem spróbować, ale brakowało mi odwagi?". - Jeśli partnerzy zachowują zdrowie, a w tym także sprawność fizyczną, często wracają do niespełnionych marzeń i fantazji. Znów mają czas, by o nich pomyśleć i co więcej, realizować. Szukają nowych wrażeń w internecie, studiują różnorodne publikacje dające instrukcje i pobudzające wyobraźnię. Takie eksperymenty są bezpieczne, jeśli w dalszym ciągu służą budowaniu więzi, powodują, że ludzie czerpią z tego radość. Nowe akcenty wpływają na rozwój psychoseksualny. Ten pojawia się w momen- cie, gdy zaczynamy doświadczać wrażeń seksualnych, a kończy różnie - prawidłowo powinien trwać aż do śmierci. Jeśli w starszym wieku o niego dbamy, inwestujemy w swoje zdrowie -podkreśla Krzysztof Korona, seksuolog. Seks to zdrowie! Przyjemność to jedno, ale okazuje się, że regularne współżycie pozytywnie wpływa również na nasze zdrowie. I to naprawdę w dużym stopniu. - Rezygnacja z życia erotycznego może przynieść negatywne skutki. Partnerzy rezygnują wtedy z ochrony przed stresami, a tym samym są bardziej narażeni na wiele chorób. Kończąc więź intymną, możemy doprowadzić do rozwoju różnych chorób i do tego, że zamiast zająć się partnerem częściowo, trzeba będzie całościowo - mówi Krzysztof Korona. Nie można również zapominać o korzystnym wpływie seksu na naszą psychikę. Dzięki pożądaniu, które czujemy ze strony partnera rośnie nasza pewność siebie i zadowolenie ze swojego wyglądu. Odczuwamy akceptację, zadowolenie oraz bliskość, co skutkuje miłością do siebie samego. Samoakceptacja to dłuższe i pełniejsze życie. Powrót do młodzieńczych lat Seks w dojrzałym wieku może również sprzyjać temu, by powróciła młodzieńcza namiętność. Wcale nie musimy skupiać się na klasycznym stosunku, lecz zastąpić go subtelnymi pieszczotami. - Podkreślmy to, że seks dojrzały to niekoniecznie seks waginalny. Podsuwanie scenariusza gry miłosnej kończącej się stosunkiem dopo-chwowym jest błędne. To mogło być ważne w okresie prokreacyjnym, ale na tym etapie już niekoniecznie. Pamiętajmy, że seks może być pieszczotą, dotykiem. W dojrzałym wieku można powrócić do metod z młodości - na przykład neckingu czy pettingu, które para stosuje, gdy się poznaje. Gdy człowiek z naturalnych przyczyn traci energię, tego typu pieszczoty są jak najbardziej zasadne i się dobrze sprawdzają - namawia seksuolog. Nie można ominąć wpływu fizycznej bliskości na zacieśnienie bliskości emocjonalnej partnerów. Dlatego seks zawsze warto uprawiać i jeśli zdrowie pozwoli, róbmy to do końca życia. 06 rodzinny Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 - W'-"- MAŁE WIELKIE ■ MANIPULACJE Bezdusznamatka Kiedyś nie wierzyłam, że małe dzieci są najlepszymi manipulatorami. Nie muszą drukować propagandy, nie potrzebują wygłaszać tyrad. Wystar-czyj edna łezka czy tupnięcie małą nóżką w rozmiarze 21, by cała rodzina zaczęła maszerować dookoła. Czy to jest zapisane w genomie? A może przyroda tak dba o te małe stworzenia? Gdzieś słyszałam, że dzieciaki są takie słodkie, by rodzice właśnie zwracali więcej na nie u wagi... Ale wróćmy do manipulacji. „To" - pokazuje mój syn na banana. Zastanawiam się, co mu odpowiedzieć, bo nie chcę dawać mu trzeciego banana w tym dniu. „Chce to" powtarza i pokazuje paluchem znowu. Więc odpowiadam, że zjadł dziś już „to" imoże jednak spróbuj e innych owoców lub warzyw. W połowie ostatniego słowa zrozumiał, że nie dostanie tego, czego chce i zaczyna tuptać nóżką. Nie przyniosło to efektu, dlatego siada na podłogę w kuchni rozczarowany i zaczyna płakać. Robi mi się przykro, chcę wziąć go na ręce, a on się wygina i próbuje położyć. Dziwna „walka" trwa aż do momentu, gdy wchodzi do kuchni tata. Ma w ręce małe autko. Pyta Mikiego, czy pójdzie z nim jeździć samochodzikami. Małyjakby nicniebyło wstaje i idzie z nim. A ja zostaję w kuchni, na podłodze, i nie umiem się pozbierać. Dlaczego tylko mi takrobi? Najczęściej odreagowuje właśnie na mnie? Czy każda mama tak ma? Miałam taką myśl, że to mamy są wyjątkowe, i choć jest to czasami trudne, taką mamy rolę -musimy być silne. A czasem pełnić rolę śmietnika, do którego nasze dzieci wyrzucać będą swoje emocje. Był moment, że czułam nawet pełną misję, którą wykonać mogę tylko ja. Ale krótki wyjazd sprowadził mnie na ziemię. Cztery noce i pięć dni nie było mnie wdomu. Nie tak długo, prawda? Ajak wróciłam, tosy-nek zasypiał, czytająctylko z tatą. Jak do kąpieli - to też tata. Zrobiło mi się nawet jakoś przykro, jakby po powrocie z ładnej karety zamieniłam się w dynię. Zmieniłam jednak zdanie, kiedy Miki po stanowczym ,„nie" zusttaty, spróbował położyć się na podłogę. Wybrał bardziej wrażliwą osobę i próbował wymusić... Dobrze, że w tym wieku można go „przełączyć" na co innego, chociażby na zabawę. Takie te małe wielkie manipulacje... Związek na odległość - trudniej być razem w codzienności Związek na odległość może być satysfakcjonujący i trwały, ale tylko pod warunkiem, że każdy z partnerów akceptuje status quo. Troska o niego także musi wyglądać nieco inaczej Ż&Ęazki Monlca Kaczyńska m.kaaynska@gkx.com Związków na odległość przybywa.! choć nie mają dobrej prasy, mogą być trwałe. Nierzadko pa- Lt_'_i JL Jii ..L____| _"| i__ ra. Która aoorze pooozKa sooie z oddaleniem przechodzi kryzys,gdy znów zaczyna być ze sobą na co dzień. o życia w związku na odległość przyznaje się w Europie kilkanaście milionów par. Także w Polsce, wraz z rosnącą mobilnością Polaków, takich związków przybywa. Praca czy nauka w innym mieście czy kraju sprawia, że pary decydują się przynajmniej okresowo mieszkać osobno. Swoje robi także Internet, który ułatwia zawieranie znajomości poza swoim miejscem zamieszkania. Jednak gdy rodzi się uczucie, nie zawsze jego skutkiem jest decyzja o wspólnym zamieszkaniu. Czy taki związek ma szanse przetrwać? Restauratorka Magda Gessler, będąca od kilkunastu lat w związku z mieszkającym na stałe w Toronto Waldemarem Kozerawskim, twierdzi, że to możliwe. - Czasem są takie momenty, że chcesz się przytulić i masz stół (...)- mówiła w telewizyjnym wywiadzie Magda Gessler. - Ale jest perspektywa, że zaraz już będzie. My nie widzimy się maksymalnie 1,5 miesiąca. Dajemy radę! Już od 17 lat. Psycholog Katarzyna Piguła nie jest tym zdziwiona. - Związki, które powstały tradycyjnie i są pielęgnowane, mają bardzo dużą szansę, by przetrwać- mówi. - Jest jednak jeden warunek - partnerzy muszą taką relaqę naprawdę zaakceptować. Gdy jedna ze stron ma poczucie, że wbrew swojej woli znalazła się w sytuacji przymusowej i ma poczucie porzucenia, to bywa dla związku groźne. Związek Lucyny nie przetrwał takiej próby. Mąż dostał propozycję awansu, ale wiązał się on z wyjazdem za granicę na rok, może dłużej. - Wstępnie zakładaliśmy, że pojedziemy tam wszyscy razem - opowiada. - Gdy jed- Kawa czy wspólne oglądanie filmu przez Skypa? Ważne, by mimo odległości robić to, co możliwe, wspólnie nak zaczęliśmy się głębiej nad sprawą zastanawiać, stanęła kwestia szkoły ośmioletniego wówczas syna, mojej pracy, z której musiałabym zrezygnować. Może gdyby z góry było wiadomo, że nieobecność męża potrwa dłużej, zdecydowałabym się na przeprowadzkę, ale wydawało mi się, że na rok nie warto wywracać życia do góry nogami. W kolejnym roku decyzja była jeszcze trudniejsza. Przy kolejnym przedłużeniu kontraktu wiedziałam już, że nie chcę być z tym człowiekiem ani tu, ani tam. Co się wydarzyło? - Mimo że mieliśmy kontakt codziennie, tak czy owak na miejscu byłam sama. To ja musiałam znaleźć hydraulika, iść z psem do weterynarza czy na zebranie do szkoły -opowiada. - Gdy mąż przyjeżdżał, oczekiwał, że cały czas poświęcimy jemu. Gdy działo się inaczej, wybuchały kłótnie. W końcu kłóciliśmy się o wszystko. I oboje nie wyo- brażaliśmy sobie, by dalej być razem. Zdaniem psycholog problemem w związku Lucyny było wyłączenie nieobecnego partnera z codzienności. - Wbrew pozorom nie musi się tak dziać - podkreśla psycholog. - Znam małżeństwo, w którym mąż pracuje w Niemczech. Do domu przyjeżdża w piątek. W sobotę odkurza mieszkanie i odwozi syna na trening. Jeśli jest potrzeba - rodzina jedzie na zakupy, w niedzielę organizują sobie wspólnie czas rozmaicie. Czują, że są razem nie tylko od święta. Dużym ułatwieniem w codziennej obecności są nowoczesne technologie. Odrabianie lekcji z dziećmi czy wspólna kolacja przez Skypa sprawiają, że obecność staje się namacalna. - Żyjąc w związku na odległość, warto stworzyć i kultywować wspólne rytuały -radzi Katarzyna Piguła. - Każda rodzina je ma i są one waż- nym czynnikiem budowania i podtrzymywania więzi. Bywa, że związek, który w dobrej kondycji przetrwał rozstanie, wkracza w głęboki nieraz kryzys, gdy ono się kończy. Wiedzą o tym doskonale żony marynarzy czy żołnierzy powracających z misji. - Sytuacja ich mężów jest otyłe szczególna, że funkcjonowali w niewielkim środowisku, które rządziło się jasnymi regułami i w dużym stopniu było przewidywalne - zwraca uwagę Katarzyna Piguła. - Mogą mieć trudność, by odnaleźć się w codziennym życiu, pełnym niepewności i znacznie bardziej złożonych, nie zawsze jasno zdefinowanych relacji międzyludzkich. Ale i wracający po prostu z kontraktu, wkraczają na powrót w część życia, która toczyła się z ich ograniczonym udziałem lub bez niego. Na nowo trzeba się odnaleźć w rodzinnych zwyczajach, musi się znaleźć też przestrzeń na jego potrzeby i wkład w rodzinną codzienność. Żeby odbyło się to harmonijnie, potrzebny jest wysiłek i tego, kto wraca, i tego, który był na miejscu. Związek na odległość nie musi jednak oznaczać dystansu liczonego w setkach kilometrów. Czasem to kilka ulic, bywa, że zaledwie parę pięter. I choć zamieszkanie pod jednym dachem to jedynie kwestia decyzji, nikt się z nią nie spieszy. - Wśród osób po trzydziestce i starszych takie związki wcale nie są rzadkością - mówi Katarzyna Piguła. - Ludzie w tym wieku już dobrze znają siebie, wiedzą, czego chcą i wprowadzają to w życie. Są blisko, gdy tego chcą, ale mają własną przestrzeń i dużą dozę niezależności. Dla wielu to bardzo satysfakcjonująca relacja. Może trwać latami. Warunek jest jeden - formuła relacji jest wyborem obojga. Inaczej frustracja jednego z partnerów rozsadzi związek od środka. Hanna Wieczorek hanna.wieaorek@gazeta.wroc.pl ie da się ukryć, że każdy z nas lubi od czasu \ do czasu połasuchować. Sięgamy po słodycze, choć dietetycy przestrzegają, że cukry proste, które zawierają, zdecydowanie nam szkodzą. I choć zdrowych słodyczy podobno nie ma, zdecydowanie lepiej sięgnąć po kawałek domowego ciasta niż cukierki czy kupne batoniki. Proponuję więc zabrać się do pieczenia placków, tart i torcików z owocami. Tym bardziej że do owocowych wypieków nadają się wszystkie rodzaje ciast, i kruche, i biszkoptowe, i drożdżowe, i francuskie. To ostatnie możemy kupić gotowe. CAŁUSKI BRZOSKWINIOWE Składnia__ 500gcukru 500g brzoskwiń lub moreli 4 białka Wykonanie: Udusić pokrajane brzoskwinie lub morele bez wody, mieszać bez przerwy, poczem przetrzeć przez sito do miski, dodać przesianego cukru i ubite na pianę białka, ucierać wałkiem na masę, aż zgęstnieją, jak dobrze ubita piana. Nakładać na papier łyżeczką lub maszynką, małe kupeczki zasuszyć w piecu. Aby wyschły jak szkło muszą stać 2-3 dni. Poczem przechowywać w szczelnie zamkniętych naczyniach, by nie zmiękły. Na wierzch całuska położyć można rozpoło-wiony migdał. Składniki 4jąja iłeważąjaja,tyte masła, mąki i cukru 500g czereśni Wykonanie:Spienić masło w misce na śmietanę, następnie dodawać kolejno: jedno jajo. łyżkę maki, łyżkę cukru, wiercić w misce na gładką masę, poczem rozciągnąć na posmarowaną blachę, po-nakładać po wierzchu czereśnie bez pestek, kładąc skórką na ciasto, upiec w średnio gorącym piecyku, poczem pokrajać, pocukro-wać i wydawać na deser. Składniki 120gmąki 80 g masła 40gcukru skórka cytrynowa 3/16lśmietany(9łyżekstoio- wydi) 40gcukm świeże owoce, np. poziomki, ma-liny.jagody Wykonanie: Zagnieść ciasto z mąki, schłodzonego masła, cukru i odrobiny utartej skórki cytrynowej. Gotowe ciasto podzielić na kawałki o wadze 20 g i każdą cząstką wylepić środkową stronę foremki, ustawić je na blasze, upiec w piecu. Gdy ostygną, wyrzucić ostrożnie z foremek, aby nie pokruszyć, napełnić bitą śmietaną zmieszaną ze świeżymi owocami. Nałożyć do babeczek w ostatniej chwili przed wydaniem na stół, gdy postoją dłużej, rozmokną. Z tej ilości będzie 12 babeczek. Przepisy z książki Marii Disslowej „Jakgotować", Poznań 1930 rok nrs* Składniki 140g masła MOgcukru 1 Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 ! ZACZYNA SIĘ ! SEZON INA WSPANIAŁE ! OWOCOWE WYPIEKI rodzinny 250gmąki 3 żółtka skórka cytrynowa 5 białek 200gcukru 50gmigdałów 800g owoców sezonowych Wykonanie: Zagniatamy kruche ciasto z masła, cukru, mąki, żółtek i utartej skórki cytrynowej, kiedy będzie gotowe owijamy folią spożywczą i odstawiamy na półgodziny w chłodne miejsce. Po tym czasie ciasto rozwałkowujemy w kwadrat i pieczemy na blasze w 220 st. C (mniej więcej przez kwadrans). Przygotowujemy piankę - białka ubijamy z cukrem na sztywną pianę (u Marii Disslowej pianę ubijamy na parze). Umyte i osuszone owce (bez pestek) układamy na upieczonym placku, przykrywamy ubitą pianą i posypujemy po wierzchu zmielonymi i zrumienionymi migdałami. Teraz placek zapiekamy w temperaturze 150-175 st. Celsjusza około 25 minut. Przepis na podstawie książki Marii Disslowej „Jak gotować", Poznań1930rok 08 rodzinny Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 Beżowy torcik z owocami, śmietaną i światową sławą BezaPavlova, nazwana na cześć primabaleriny Anny Pawiowej, szturmem podbiła świat. Legenda głosi, że po raz pierwszy przygotował ją szef kuchni hotelu Esplande w Perth podczas pobytu tancerki w Australii w 1926 lub 1929 roku. Inna sprawa, że Nowozelandczycy dowodzą, iż po raz pierwszy przyrządzono ten słodki deser w Wellington podczas tournee Pawłowej w 1926 roku. Trudno dzisiaj rozstrzygnąć, jak było naprawdę. Wiemy na pewno, że beza Pavlova to australijski i nowozelandzki deser - rodzaj beżowego torciku z bitą śmietaną i owocami. Składniki na bezę: 10 białek 560gcukm kryształu 1,5 łyżki mąki ziemniaczanej "Ł5 łyżki octu 2 szczypty soli Składniki na krem: 600ml kremowki 36 proc Owoce: kiwi. banan, pomarań- cza, małiny (możemy wybrać inne owoce, np. truskawki, granaty, jagody. maliny). Sposób przygotowania: Ubijamy sztywną pianę z białek z odrobiną soli, następnie stopniowo dodajemy cukier, kiedy piana będzie gęsta i błyszcząca, wsypujemy mąkę oraz wlewamy ocet i dokładnie mieszamy. Masę wykładamy na blaszkę i formujemy z niej okrąg. Bezę wkładamy do piekar- nika nagrzanego do 180 stopni Celsjusza i pieczemy przez pięć minut, potem zmniejszamy temperaturę do 140 stopni i suszymy bezę około 2 godzin. Gotową zostawiamy w piekarniku na kilka godzin (najlepiej na całą noc). Teraz przygotowujemy krem: ubijamy schłodzoną śmietanę, wykładamy ją na bezę. Dodajemy owoce (kiwi i banany kroimy na plasterki). Smacznego! #'ehk KILKA PORAD, KTÓRE POMOGĄ NAM W PIECZENIU WSPANIAŁYCH CIAST Moja babcia mawiała, że nie pomoże najlepszy przepis, jeżeli składniki są kiepskiej jakości. Przygotowując się do pieczenia, pamiętajmy więc, by sprawdzić termin przydatności do spożycia potrzebnych nam produktów. Jeśli mamy wątpliwości, czy jajka są świeże, zawsze możemy przeprowadzić prosty test: wkładamy jajko do wody, jeśli jest świeże, opadnie na dno, nieświeże zacznie unosić się na powierzchni wody. I Do pieczenia używamy zwykle produktów, które mają temperaturę pokojową, chyba że przepis mówi inaczej. Wyjątkiem jest kruche ciasto, tu zawsze do wyrabianego ciasta dodajemy mocno schłodzone masło. I Typ mąki określa zawartość substancji mineralnych w niej zawartych, np. w mące typu 450 ich zawartość to 0,45 procent. Im numer wyższy, tym mąka jest bardziej zbliżona do składu chemicznego ziarna, czyli mniej przetworzona. Im wyższy typ, tym ciasto będzie cięższe. Jasne więc, że do ciast biszkoptowych najlepiej sprawdza się „najlżejsza" mąka - typu 450. Natomiast do ciasta drożdżowego wybieramy najczęściej mąkę typu 500 lub 550. Przy pieczeniu chociażby pizzy możemy więc sięgnąć po mąkę wrocławską typu 500. Natomiast do ciast kruchych najlepiej nadaje się mąka krupczatka. Jedna zasada obowiązuje przy wypiekach wszystkich ciast (od kruchego. poprzez drożdżowe, po zaparzane) -mąkę trzeba przesiać! Dzięki temu napowietrzymy ją i pozbędziemy się ewentualnych zanieczyszczeń. £ Jeśli używamy proszku do pieczenia, mieszamy go z mąką przed dodaniem innych produktów. I Przy pieczeniu ciast drożdżowych do wyboru mamy drożdże instant, świeże i suszone. Ja najchętniej używam świeżych drożdży. Świeże drożdże naprawdę muszą być świeże, trzeba więc sprawdzić datę przydatności do spożycia, ale też po rozpakowaniu zobaczyć, czy nie są zbytnio przesuszone. Najczęściej nie dodajemy ich bezpośrednio do ciasta, najpierw należy przygotować zaczyn i odczekać, aż wyrośnie. I. uwaga, drożdże przed dodaniem do zaczynu muszą mieć temperaturę pokojową, trzeba je więc odpowiednio wcześnie wyjąć z lodówki. X Ciasta z owocami idealnie pasują na letnie desery. Możemy do nich wykorzystać świeże truskawki, maliny, poziomki, jagody, borówki amerykańskie, śliwki, gruszki, agrest czy porzeczki... Ciasto szpinakowe, zielone niczym mech Składniki na ciasło: 2OOgmłodegoszpinaku.3ja0ca.2szklankimąki. kriąłczatki. 3/4 szklanki atau szklanka ołejurzepa-kowego.2łyżeczki proszku do pieczenia Składnia na krem: 250gserka mascarpone,200gśmietanykrernówki 30 proc. 2 łyżki cukni pudru, ziarenka z jedną laski wanfi Świeży szpinak wrzucamy do wrzątku na 2 minuty aż zwiędnie, odciskamy na sicie i blendujemy. Jajka ucieramy z cukrem na jasną i puszystą masę. Ubijając, powoli wlewamy olej. Dodajemy szpinak, a następnie przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia. Mieszamy do połączenia się składników. Ciasto wylewamy do wyłożonej papierem formy. Pieczemy około 50 minut w piekarniku nagrzanym do 180 stopni C. Wyjmujemy z piekarnika i odstawiamy do całkowitego ostygnięcia. Ubijamy na sztywno schłodzoną śmietanę kremówkę, pod koniec dodajemy cukier puder i wanilię. Następnie stopniowo dodajemy serek mascarpone. Ubijamy, aż masy połączą się w puszysty krem. Wystudzone ciasto prze-krawamy na 2 blaty i odcinamy z wierzchu „górkę", która posłuży jako dekoracyjny mech. Na dolny blat wykładamy połowę kremu, następnie drugi blat i resztę kremu. Wierzch posypujemy pokruszonym ciastem i dekorujemy pestkami granatu oraz borówkami amerykańskimi. Przepis ze strony: www.eisberg.pl Muffinki z jagodami osłodzą nam życie Składniki: 200g cukru 200g masła lub margaryny 4jajka 300g mąki szczypta soli 2 łyżeczki proszku do pieczenia 100 ml mleka 50 g płatków owsianych lub orkiszowych 125 gjagód lub borówek amerykańskich cukier puder do posypania Mieszamy suche składniki (przesianą mąkę, proszek do pieczenia, płatki oraz sól). Mało spieniamy z cukrem, następnie wbijamy po jednym jajku, cały czas ubijając. Do masy maślanej dodajemy na przemian suche składniki i mleko, cały czas ubijając ją. Na koniec do ciasta dodajemy jagody i delikatnie mieszamy. Ciastem wypełniamy foremki muffinkowe (do 2/3 wysokości) i wstawiamy do piekarnika rozgrzanego do 180 st. C. Muffinki pieczemy około 45 minut (sprawdzamy patyczkiem, czy są już gotowe). Tarta z owocami idealna na lato Składniki na tartę:_ 280g mąki pszennej 170 g zimnego masła 2 żółtka 90 g cukru pudru Składnia na krem: 250g śmietanki 30 proc 250g serka mascarpone 40gcukru pudru z wanilią oraz maliny lub inne owoce na wierzch tarty Przesiewamy mąkę na stolnicę, dodajemy schłodzone masło (najlepiej w kawałkach), żółtka i cukier. Wszystkie składniki siekamy nożem, a następnie szybko zagniatamy kruche ciasto. Z ciasta formujemy kulę. zawijamy ją w folię spożywczą i wkładamy na godzinę do lodówki. Tak przygotowane ciasto wałkujemy na placek o grubości 3-4 cm i wykładamy nim wysmarowaną tłuszczem formę na tartę (odcinamy brzegi wystające poza formę). Ciasto dociskamy i nakłuwamy widelcem lub obciążamy (na przykład fasolą). Tartę pieczemy przez 25 minut w piekarniku rozgrzanym do200 st. Celsjusza. Schłodzoną śmietankę ubijamy na sztywną pianę, dodajemy cukier, serek mascarpone i delikatnie mieszamy. Tak przygotowany krem wykładamy na upieczoną i wystudzoną tartę, a następnie dekorujemy owocami. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18-19.05.2019 rodzinny kuchnia 09 Musy owocowe świetnie sprawdzą się jako letni deser Musy owocowe są popularnym deserem. Możemy przygotować je na wiele sposobów, od bardzo prostych do mocno skomplikowanych. Oto kilka propozycji. Na początek mus tniskawowD-bananowy. Składnić truskawki, banany, maliny i kilka listków mięty. Przygotowanie: Blendowanie zaczynamy od truskawek, potem dodajemy maliny, anakońcu banany. Zblendo-wane owoce przekładamy do pucharków i wstawiamy na godzinę do lodówki. Przed podaniem dekorujemy listkami mięty. Teraz mus truskawkowy z bitą śmietaną. Składnia: kilogram truskawek, 2 serkihomogenizowane, 500 g śmietanki 30 proc., 4 łyżki cukru, owoce do przybrania Przygotowanie: Truskawki blendujemy na gładki mus. Ubijamy schłodzoną śmietankę, pod koniec dodajemy cukier i serki homogenizowane. W pucharkach układamy warstwami mus truskawkowy i bitą śmietanę. Pucharki wstawiamy co naj- mniej na godzinę do lodówki. Przed podaniem dekorujemy owocami. Na koniec mus z poziomek. SkłacHki: 250gpoziomek, 3 białka, 100 g cukru pudru, 200 g szklanki śmietany 30 proc., 2 łyżeczki żelatyny, szczypta soli Przygotowanie: Poziomki miksujemy na gładką masę (kilka najładniejszych możemy zostawić do dekoracji), żelatynę rozpuszczamy w kilku łyżkach gorącej wody i odstawiamy, by ostygła. Ubijamy schłodzoną śmietanę. Następnie białka ubijamy na sztywną pianę (szybciej pójdzie nam, jeśli dodamy szczyptę soli). Pod koniec ubijania dodajemy cukier i ubijamy do momentu, aż piana będzie lśniąca. Nadal ubijając, dodajemy po łyżeczce zimnej żelatyny i zblendowanych poziomek. Kiedy dodamy wszystkie składniki, mieszamy pianę z ubitą śmietanką. Mus przekładamy do pucharków i schładzamy przez godzinę. Poziomki możemy zastąpić innymi owocami, (han) 'V ♦, *; I Owoce mogą być dodatkiem do ciasta drożdżowego, sernika na zimno, kruchego piacka. Możemy nimi wzbogacić smak ekierek lub przygotować nietypowy placek z piernikowej kruszonki... Semik na zimno z borówkami Składnia na spód ciasta: opakowania ciasteczek. lOOgroztopionegomasła Składnid na sernic___ 500g serka mascarpone. 300gśmietany36proc, niecała szklanka cukru, sok z dużej cytryny, cnAata łyżka żelatyny, 4 łyżki wody, opakowanie borówek amerykańskich (125 g). IdkaEstków mięty Formę do ciasta z wyciąganym spodem smarujemy olejem i wykładamy folią spożywczą. Ciasteczka kruszymy w misce, zalewamy roztopionym masłem i mieszamy, aby składniki się połączyły. Przekładamy do formy i dociskając, formujemy równy i jednolity spód ciasta. Całość umieszczamy na 30 minut w lodówce. W tym czasie robimy sernik. Żelatynę zalewamy wodą w małym rondelku. Serek mascarpone ucieramy mikserem wraz z połową cukru i sokiem z cytryny. Śmietanę ubijamy z pozostałym cukrem. Żelatynę delikatnie podgrzewamy tak, aby się rozpuściła w wodzie i nie zagotowała. Łączymy razem ser, śmietanę i żelatynę na jednolite ciasto. Przekładamy do foremki, przykrywamy folią spożywczą i zostawiamy na 6 godzin do stężenia. Na koniec dekorujemy borówkami i miętą. PS Borówki możemy zastąpić innymi owocami. Przepis marki Petit Crunch Bardzo proste ciasto ze śliwkami Składniki: kg śfiwek węgierek 2 szklanki mąki pszenną półkostki masła szklanka brązowego cukru 4dużejajka czubata łyżeczka proszku do pieczenia szczypta soi tłuszcz do posn muwaiBafuiiiiy bulka tarta do posypania formy Umyte i osuszone śliwki przekrawamy na pół i usuwamy pestki. Przesianą mąkę mieszamy z proszkiem do pieczenia. Masło topimy w rondelku i odstawiamy, by przestygło. Kiedy będzie chłodne, wsypujemy do niego cukier, mąkę pszenną, wbijamy jajka i całość dokładnie mieszamy. Foremkę do pieczenia (najlepiej tortownicę) smarujemy tłuszczem i wysypujemy tartą bułką. Teraz wlewamy do niej ciasto. Na wierzch wykładamy śliwki (skórką do dołu) i wkładamy do piekarnika rozgrzanego do 190 st. Celsjusza. Pieczemy do momentu, kiedy ciasto zbrązowieje i zacznie odstawać od brzegów foremki. Ciasto przed podaniem możemy posypać cukrem pudrem. Nietypowy placek z rabarbarem i kruszonką Składniki: 600g rabarbaru 80 g czekolady 2 kawałki piernika 150 g mąki 150 g brązowego cukru 125 g masła łyżeczka cynamonu opakowanie cukru waniliowego Na stolnicę przesiewamy mąkę, dodajemy masło w temperaturze pokojowej i wyrabiamy ciasto, które mieszamy z pokruszonym, startym piernikiem. Wkładamy ciasto na godzinę do lodówki. Obrany rabarbar kroimy na niewielkie kawałki i posypujemy cukrem waniliowym oraz cynamonem. Czekoladę kroimy na niewielkie kawałki. Naczynie do zapiekania smarujemy niewielką ilością masła, na dnie układamy rabarbar, który posypujemy pokruszoną czekoladą, całość zasypujemy pokruszonym ciastem (możemy zetrzeć je na grubej tarce) i wstawiamy do rozgranego piekarnika. Ciasto pieczemy około 30 minut, uważając, by się nie przypaliło. mm moiM CIASTA OWOCOWE • W cieście z owocami łatwo jest o zakalec. Nic dziwnego, sok wypływający z owoców podczas pieczenia nie służy naszemu plackowi. Żeby uniknąć przykrych niespodzianek, pamiętajmy, że na cieście układamy zawsze dokładnie osuszone owoce. Ciasto, które już wylejemy na blachę, możemy posmarować pianą z białka, posypać cieniutką warstwą mąki i dopiero potem układać owoce. Jeśli przygotowujemy kruche ciasto, możemy podpiec spód i dopiero wtedy układać owoce. • Suche owoce obtaczamy w mące (jak rodzynki), nie opadną wtedy na dno placka. • Inny sposób na to, by owoce znalazły się na wierzchu placka, to... ułożenie ich na dnie i zalanie ciastem. Po upieczeniu wyjmujemy nasz placek z foremki i podajemy „do góry nogami". Tu jednak jest jeden warunek -ciasto musi być równomiernie wypieczone. • Jeśli w planach mamy upieczenie letniego tortu, świetnie sprawdzi się tu biszkopt z bitą śmietaną (lub innym lekkim kremem) i owocami. Jeżeli nie czujemy się na siłach, by upiec biszkopt, możemy kupić gotowe blaty. Jednak możemy sami go przygotować. Proponuję przepis z blogu Kulinarne Szaleństwa Margarytki, u mnie sprawdza się zawsze. Sldadniki: 6 dużych jajek, 180 g drobnego cukru do wypieków, 200 g mąki pszennej, sok wyciśnięty z połówki cytryny, szczypta soli. Przygotowanie: żółtka ubijamy z cukrem na gładki, gęsty kogel-mogel (muszą być naprawdę dobrze ubite). Białka ubijamy na sztywną pianę ze szczyptą soli. Do żółtek dodajemy sok z cytryny, mąkę i dobrze ubitą pianę. Wszystko razem delikatnie łączymy, mieszając niezbyt długo od boków i dna naczynia ku środkowi. Dno tortownicy wykładamy papierem do pieczenia albo smarujemy masłem i posypujemy mąką. Wlewamy ciasto i wstawiamy do piekarnika nagrzanego db 160-180 stopni i pieczemy około 35-40 minut. Suchym patyczkiem sprawdzamy, czy się upiekło. r Krojenie biszkoptu na blaty to prawdziwa sztuka, najlepiej użyć do tego specjalnego noża strunowego, jeśli nie mamy takiego narzędzia, możemy posłużyć się nitką (owijamy nitkę wokół ciasta i zaciskamy pętlę). Możemy też posłużyć się długim, ostrym nożem. Krem zakryje nasze niedociągnięcia. 10 rodzinny kuchnia Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 18 19.05.2019 wa . *ert Składniki nafarsz:3pieczarki.3 kiełbaski, 50gsera koziego, duża czerwona cebula, 2 ja^anatka pietruszki, sól i pieprz do smaku. Wykonanie: kiełbaski, pieczarki i cebulę kroimy w drobną kostkę, podsmażamy na patelni i odstawiamy do ostygnięcia. Dodajemy pokruszony ser kozi i drobno posiekaną natkę pietruszki. Masę przyprawić do smaku solą i pieprzem. Mąkę przesiewamy do miski, dodajemy proszek do pieczenia i sodę oczyszczoną. Jaja mieszamy z jogurtem i oliwą. Mokre składniki łączymy z suchymi i dodajemy wcześniej przygotowane nadzienie. Ciastem napełniamy foremki muffinkowe i pieczemy około 25 minut w temperaturze 180 st. C. Teraz bardzo ciekawy przepis natartęzkaszankąijabłkami (przepis markiZMPekpol). Składniki:200g białej kaszanki, opakowanie słonego ciasta francuskiego^ duże jabłka, duża cebula, sokzpokńwy cytryny, świeży majeranek,sólipieprz. Wykonanie: kaszankę kroimy w plasterki. Ciasto rozmrażamy, wykładamy nim formę do pieczenia, obciążamy (np. suszoną fasolą) i pieczemy przez 15 minut w200 st. C. Jabłka obieramy wycinamy gniazda nasienne i kroimy w cienkie plasterki. Skra-piamy sokiem z cytryny. Ce- bulę obieramy i kroimy w cienkie plastry. Na podpieczonym spodzie układamy plastry cebuli, na nich na przemian plastry kaszanki i jabłek. Całość posypujemy połową świeżego majeranku i zapiekamy kolejne 15 minut w temperaturze 200 C. Po wyciągnięciu posypujemy świeżym majerankiem. Na koniec alzacki flammekueche. Składnia: 250gmąki.50 ml oleju. 100 ml letniej wody, szczypta sofi oraz2ceixJe,150gkrqjonego wędzonego boczku. 250 mlgęstą śmietany,250gkremowego twarożku. 50 mi białego wina Wykonanie: z przesianej mąki, oleju, letniej wody i szczypty soli szybko zagniatamy ciasto, odkładamy je na talerz, by trochę odpoczęło. Śmietanę łączymy z twarożkiem, cebulę pokrajaną w dość cienkie talarki chwilę dusimy w winie na patelni (do momentu kiedy zmięknie), dodajemy boczek i jeszcze chwilę podduszamy. Ciasto wałkujemy na placek (można podzielić na kilka części i przygotować kilka placków), rozwałkowany placek smarujemy mieszanką twarogowo-śmietankową (jak sosem) i nakładamy cebulę z boczkiem. Rozgrzewamy piekarnik do maksymalnej temperatury i pieczemy flammekueche około 15 minut. Smacznego! Hanna Wieczorek hanna.wieaorek@gazeta.wrocpl Choć trudno wto uwierzyć nie wszyscy lubią słodycze. A więc przedstawiam kika propozycji wytrawnych wypieków. ytrawne wypieki to nie tylko pieczywo 1 § 1# i pizza, możliwości jest znacznie więcej. Możemy bowiem przygotować choćby tradycyjny kulebiak, babeczki i tarty na słono, można też przygotować wytrawne ciasto drożdżowe z dodatkiem ziół, przypraw i ostrego sera, choćby mojego ulubionego sera dziugas. Wytrawne wypieki znajdziemy w kuchniach różnych narodów, na przykład flammekueche to alzackie danie w formie tarty na bazie ciasta chlebowego, cebuli, boczku ciętego w drobne słupki i śmietany, a zwiebelkudien to niemiecki placek cebulowy. Wytrawne wypieki doskonale sprawdzą się jako danie obiadowe, kolacja lub przystawka. Dzisiaj zaczniemy od babeczek z pieczarkami i kiełbaską (przepis ze strony www.berger.biz.pl). Składniki na ciasto:250gmąki razowej. 1,5 łyżeczki proszku do pie-czenia.5łyżekjogurtu naturalnego, łyżeczka sody oczyszczonej. 150 ml ofiwy. WYTRAWNE WYPIEKI NA STOLE Tartę na słono możemy podać na obiad iub kolację. Sprawdzi s>e tez jakGM^oskondtd orz*yst3 w4