3,00 Nr ISSN 0137-9526 Nr indeksu 348-570 ZŁ W TYM 8% VAT 9 770 13 7 9 5 2 0 6 0 Imprezy plenerowe, muzyka, teatr * informator str. 8 Głos Sobota-niedziela 11-12 maja 2019 009065530 REKLAMA Vi) ODOM W słupskim ratuszu na dokument oprawie do własności trzeba poczekać STRONA 4 magazyn rodzinny Aktorka Barbara Kurdej-Szatan najbardziej lubi występować z mężem Zwierzęta Motyle czasami przez kilka dni są tak pijane, że nie mogą odlecieć... strona 13 Zapraszamy na pyszne dania kuchni rosyjskiej, czyli bliny, ucha i pirożki strony 7-10 strona 14 info www.sloneczna15a.pl tel. kontaktowy: 48 600 073 220 REKLAMA 009087171 977013795206019 02 Druga strona Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Pogoda w regionie Sobota Barometr 1015.3mbar Wiatr płn/zach. 11 km/h Uwaga bezopadów Niedziela 11°C 6°C Poniedziałek 11°C 4°C Wtorek 12°C 4°c m Uwaga: przelotne opady deszczu Agata Pustułka a.pustuJka@dz.com.pl ś k ZDROWIE MUSI BYĆ APOLITYCZNE. ALE CZY BĘDZIE? W szyscyjesteśmy albo będziemy pacjentami. Nie znam osoby, która byłaby zadowolona z ochrony zdrowia. Zawsze są kolejki, zawsze brakuje pieniędzy. Poza tym nie istnieje na świecie idealny system ochrony zdrowia. Narzekają Amerykanie, Niemcy, Brytyjczycy. Narzekamy i my. Do tej pory ochrona zdrowia nie była priorytetem żadnego z rządów. Po przejęciu władzy PiS też usiłował wprowadzić zmiany. Sztandarowa sieć szpitali nadaje się dziś jednak jeśli nie do głębokiej reformy, to do wyrzucenia. Niestety, szpitale zadłużają się dalej, a powiatowe najbardziej. Protestują właściwie wszystkie medyczne grupy zawodowe. Teraz fizjoterapeuci, niedawno lekarze rezydenci. Ochrona zdrowia potrzebuje konsekwencji, spokoju, rozwagi i pieniędzy. Bardzo szkodzi jej bieżąca polityka. Wzywanie polityków, aby zdrowie i debata o jego przyszłości były apolityczne, wydaje się bez sensu, chociaż jedyny okrągły stół, oprócz oświaty, powinien dotyczyć właśnie ochrony zdrowia. Czy jednak możemy liczyć na rozsądek polityków, którzy za wszelką cenę walczą o władzę? Apeluję o opamiętanie. Nie ma możliwości, by przy tak niskim finansowaniu poprawiło się zdrowie Polaków. Mimo programu 500 plus nie będzie też oczekiwanego przyrostu naturalnego. ©0 Weekend z targami kwiatowymi i dobrą zabawą Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego zaprasza 11 i 12 maja mieszańców Słupska i regionu na 28. Targi Kwiatowe. Impreza odbędzie się na terenach ORR przy ul. Ponia-towskiego4a. W trakcie targów wystawcy roślin i sprzętu do ich uprawy zaprezentują swojeoferty handlowe. W ofercie będą nie tylko kwiaty ogrodowe i balkonowe, ale również nasiona i cebulki kwiatów, drzewa oraz krzewy owocowe i ozdobne, a także sprzęt ogrodniczy. Zaplanowano też pokaz królików. Wydarzeniujakcorokutowarzyszyć będzie konkurs na najciekawszy orodukttargpwy. Oprócz tęgood-^ędziesiękonkurs plastyczny dla dzieci „Mój świat, moje miasto, moja gmina". Gościem muzycznym będzie zespół .Absolwent". Miłośnicy roślin, działkowcy, hodowcy kwiatów, warzywi owoców oraz wszyscy mieszkańcy miasta i okolic mogą xiwiedzać stoiska targowewso-x>tę w godzi nach od 10 do 18 oraz m niedzielęod godziny 9 do16. MAZ) Zespół Marzenie zaprasza na spektakl / jubileuszowy Działający przy Szkole Podstawowej nr2Szkolny Zespół Artystyczny Marzenie z okazji jubileuszu 25-lecia istnienia zaprasza na spektakl pt. „Dosięgnąć gwiazd, czyli kilka cytatów (nie tylko) z Małego Księcia". Odbędzie się on w poniedziałek, 13 maja, w Nowym Teatrze im. Witkacego wSłupsku. Początek przedstawienia o godzinie 18. Bezpłatne wejściówki można odebrać w sekretariacie Szkoły Podstawowej nr 2 im. Tadeusza Kościuszki, ul. H. Pobożnego 2. Zespół Marzenie powstał w 1994 roku. Na sceniełączy różne dziedziny sztuki: muzykę, taniec i teatr. Zajęcia odbywają się w dwóch grupach wiekowych. Są prowadzone przez nauczycielkę muzyki, plastyki i tańca Annę Pietruszewską. Zespół jest znany i ceniony w regionie i Polsce. Zdobył liczne nagrody i wyróżnienia na lokalnych, wojewódzkich i ogólnopolskich festiwalach i konkursach. (MARA) Zrobi się cieplej, ale jeszcze nie teraz Krzysztof Ścibor, słupski meteorolog. prognozuje pogodę na najbliższe dni i tygodnie. Kiedy pogoda zrobi się naprawdę majowa? Dopiero w ostatnim tygodniu miesiąca. Do tego czasu wciąż docierać do nas będzie powietrze z północy, znad zimnego Bałtyku. Sobota będzie jeszcze ciepła. Nad morzem termometry pokażą 12 stopni Celsjusza, w Słupsku 14-16 stopni, a w głębi lądu do 18 stopni. Zachmurzenie będzie umiarkowane, deszczu nie będzie. Padać, nawet intensywnie, może w nocy z soboty na niedzielę i w niedzielę do wczesnego popołudnia. Powieje silniej z północnego zachodu, a temperatura spadnie do 8-10 stopni. Czyli będzie zimno, mokro i wietrznie? Taki zapowiada się początek tygodnia. W poniedziałek słabe opady deszczu prognozowane są po południu. Tem- Krzysztof Ścibor, synoptyk z Biura Prognoz Pogody Calvus w Słupsku peratura wzrośnie do 10 stopni, ale będzie mocno i nieprzyjemnie wiało z północnego zachodu. We wtorek padać już nie powinno. Temperatura w dzień wyniesie 11 stopni. Noce zrobią się jednak chłodne, temperatura spadnie do 2-4 stopni. Ale gdyby nie silny wiatr, byłyby przymrozki. Ale od środy ma być lepiej? Osłabnie wiatr, choć wciąż wid: będzie od zimnego morza, ale już nie tak dokuczliwie. Każdego dnia będzie też cieplej. W środę termometry pokażą 13 stopni, w czwartek 15-16, w piątek 15, a w przyszły weekend do 17 stopni. To nie będzie ładny maj? Nie będzie, choć w ostatnim tygodniu miesiąca cyrkulacja powietrza ma się zmienić na południowo-zachod-nią i zrobi się cieplej. Temperatury wyniosą zdecydowanie ponad 20 stopni. Czy to będzie zapowiedź ładnego czerwca? Tak. Czerwiec ma być najładniejszym i najcieplejszym miesiącem wiosenno-letnim. Acozwakaqami? Aby w wakacje było u nas ciepło, musi się nagrzać Bałtyk. Kwiecień był pogodny, ale maj taki nie będzie. Ciepły czerwiec może nie wystarczyć, by woda w morzu nagrzała się na tyle, by zapewnił ładne i ciepłe lipiec i sierpień. Wakacje mają być suche, ale upałów powyżej 30 stopni często nie doświadczymy. Daniel Klusek Fundusz Solidarności UE pomoże w likwidacji szkód po nawałnicy Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl 7 maja wojewoda poinformował marszałka, a także samorządowców z pomorskich gmin dotkniętych nawałnicą o przyznaniu środków zFSUE. W przypadku Samorządu Województwa Pomorskiego dofi- nansowanie na łączną kwotę 855260 zł mabyć przeznaczone na odtworzenie infrastruktury edukacyjno-turystycznej na obszarze Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego oraz Zaborskiego Parku Krajobrazowego, a także na naprawę iglicy na budynku Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. Aby otrzymać wsparcie z Funduszu Solidarności UE, straty w skali kraju muszą przekraczać określony procent PKB. W przypadku strat regionalnychjesttol,5proc. (w skali regionów to ok. i,5mldzł). W wyniku nawałnicy, która przeszła przez Polskę w nocy z 11 na 12 sierpnia 2017, poszkodowanych zostało 31 gmin z 10 powiatów województwa pomorskiego. Największe zniszczenia wystąpiły w powiatach bytowskim (gminy Parchowo i Studzienice), chojnickim (gminy: Brusy, Chojnice i Czersk), kartuskim (gminy Sierakowice i Sulęczyno) kościerskim (gminy Dziemiany, Karsin i Lipusz) oraz w 11 nadleśnictwach. ©® ::..EC-E ONA Zespół Szkół Mechanicznych i Logistycznych w Słupsku zorganizował w piątek „Piknik z Mechanikiem". Impreza była skierowana głównie do tegorocznych absolwentów gimnazjów oraz szkół podstawowych, aby mogli zapoznać się z ofertą edukacyjną szkoły. 11 maja We wsi Kamień pod Warszawą, w pierwszej w Polsce wolnej elekcji został wybrany na króla Polski Henryk Walezy. Julian Ursyn Niemcewicz odsłonił pomnik Mikołaja Kopernika w Warszawie. Wybudowany we włoskiej stoczni transatlantyk MS Batory przypłynął do Gdyni. PLL LOT wznowiły loty zagraniczne. W Parku Łazienkowskim w Warszawie odsłonięto zrekonstruowany po zniszczeniu w czasie wojny pomnik Fryderyka Chopina. Premiera filmu sensacyjnego „Młode wilki" w reżyserii Jarosława Żamojdy. Trybunał Konstytucyjny uznał Traktat akcesyjny za zgodny z Konstytucją RP. Michał Szułdrzyński, publicysta Z@AndZyberto w sprawach bieżącej polityki częściej się nie zgadzam niż zgadzam. Ale jeśli chodzi o jego prace naukowe i wiedzę na temat rozwoju nowych technologii i ich wpływu na społeczeństwo, mało znam ciekawszych socjologów. A tytuł profesora przyznaje się za to drugie. Wstyd. Andrzej Zybertowicz. socjolog Zapuściłem wszak brodę, by wyglądać jak prawdziwy profesor. Na próżno... 0 tempora, o mores! iiniiriWT USD EUR CHF GBP 3,8242 4.2955C 3.7734-) 4.97450 (+) wzrost ceny w stosunku do notowania poprzedniego (-) spadek ceny w stosunku do notowania poprzedniego Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Wydarzenia 03 ftmkt vv¥fKircia (Caritasu dla cudzoziemców spoza Unii Europejskiej Słupsk Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@polskapress.pl Punkt Informacyjno-Dorad-czy dla Cudzoziemców spoza UE działa od miesiąca w Słupsku. Placówkę uruchomił gdański Caritas. Usługi świadczone przez punkt są bezpłatne. Punkt znajduje się w budynku Caritasu parafii mariackiej -przy ul. Ojca Pio 3. Placówka działa w środy (w godz. 8-14), czwartki (w godz. 7-10 oraz 15-18) i piątki (w godz. 8-14). Zainteresowani mogą dzwonić pod numery tel.: 533 327 349 łub 533 327 369 albo wysłać listy pocztą elektroniczną, pisząc na adres e-mailowy: pi-slupsk@caritas.gda.pl. Jak nas poinformowano, każdy z odwiedzających może skorzystać z wielu form wsparcia. M.in. osoba pierwszego kontaktu (specjalista ds. doradztwa i pomocy integracyjnej) - udzieli profesjonalnej i rzetelnej pomocy oraz doradztwa, m.in. w kwestiach legalizacji pobytu, administracyjnych i prawnych, przysługujących praw pracowniczych i rynku pracy, doradztwa i pomocy integracyjnej, socjalnej, tłumaczeń, opieki zdrowotnej, poradnictwa i konsultacji psychologicznych, opieki nad dziećmi. Jeśli osoba pierwszego kontaktu zdiagnozuje potrzebę, to może skierować interesanta (za jego zgodą) do specjalisty: tłumacza, psychologa, opiekunki dziecięcej oraz prawnika. ©® ZIJS kwestionuje coraz więcej zwolnień ZUS Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl Wminionym kwartale pomorskie oddziały ZUS skontrolowały pod kątem wykorzystywania zwofciień lekarskich 2Jtys. osótxWwynflaikontrofi prawo do zasiłku stradk>232znich. Kwota zasiłków cofniętych po kontroG wyniosła2473tys, podczas gdy w Ubiegłym roku było to prawie 181 tys. W czasie pierwszych tizech miesięcy tego roku w woj ewództwie pomorskim lekarze orzecznicy ZUS wydali 9 tys. orzeczeń w sprawie zwolnień lekarskich, w wyniku których 626 osób uznano za zdolne do pracy. W sumie w wyniku takich kontroli cofnięto zasiłki chorobowe w łącznej kwocie 309,4 tys. zł. Roktęmubyłotp6tys. orzeczeń, 476 osób uznanych za zdolne do pracy i cofnięte zasiłki wwysokości 208,9 tys. zł. WI kwartale tego roku pomorskie oddziały ZUS przeprowadziły ponad li tys. kontroli osób przebywających na zwolnieniach lekarskich. To o 36 proc. więcej niż wtym samym okresie20l8roku. Ich wynik finansowy był lepszy niż rok temu oblisko 43 proc ZUS prowadzi dwa typy kontroli zwolnień lekarskich - dotyczącą prawidłowości ich wykorzystania oraz prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. W pierwszym przypadku sprawdza, czy chory wykorzystuje zwolnienie zgodnie z jego przeznaczeniem i stosuje się do zaleceń lekarza. W drugim lekarze orzecznicy weryfikują, czy osoba na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora, a tym samym niezdolna do pracy.©® . . , v , Święty Florian w Słupsku. Strażacy nagrodzeni Alek Radomski aleteander.radomski@gp24.pl Ą Iroczystości W piątek obchodzono w Słupsku Powiatowy Dzień Strażaka. Były wyróżnienia, medale i awanse. My nagrodziliśmy zwycięzców z regionu w plebiscycie Strażak Roku 2019. Miejsce trzecie w województwie w kategorii Strażak Pomorza 2019 druh z Damnica. Z kolei OSP Duninowo z gm. Ustka to jednostka numer jeden w całym województwie. Damian Gil z Ochotniczej Straży Pożarnej w Damnicy zajął trzecie miejsce w województwie w kategorii Strażak Pomorza 2019. W piątek, podczas powiatowych obchodów Dni Strażaka w Słupsku Mariusz Szmidka, redaktor naczelny „Dziennika Bałtyckiego", Marcin Stefanowski, zastępca redaktora naczelnego „Głosu Dziennika Pomorza" i Edmund Kwidziński, dyrektor Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych wręczyli zwycięzcy nagrody, czyli dyplom, tysiąc złotych i upominki. Damian Gil w OSP Daminca działa od 15 lat. Jeździ do zdarzeń, wypadków i pożarów, choć ostatnio zaangażował się w Młodzieżową Drużynę Pożarniczą. Również w szkolenia Podczas uroczystości wyróżniono również Kamila Kowgana i Oliwiera Pagórka, słupskich nastolatków, którzy kilka dni temu zauważyli w nocy pożar w kamienicy przy ul. Wileńskiej z ratownictwa i profilaktykę i strażacką działalność charytatywną. Uhonorowaliśmy też OSP w Duninowie, czyli jednostkę numer jeden w całym Pomorskiem. Obok dyplomu, 3 tys. zł nagrody OSP otrzymało motopompę do brudnej wody ufundowaną przez firmę BA System. Oprócz wyróżnień w plebiscycie nie zabrakło awansów na wyższe stopnie służbowe. Podczas apelu na potrzeby jednostek tutejszej PSP przekazano cztery nowe pojazdy. To 23-metrowy podnośnik hydrauliczny, dwie specjalistyczne ciężarówki oraz quad. Łączny koszt ich zakupu tych pojazdów to około czterech milionów złotych. Wcześniej, bo pod koniec kwietnia jeden z takich specjalistycznych samochodów trafił oficjalnie do OSP w Duninowie. W średnie samochody gaśnicze wyposażono ostatnio też OSP w Kusowie i Strzelinie. Właśnie o nowoczesnym sprzęcie i inwestycjach, które pozwoliły rozwinąć się straży pożarnej w ostatnich latach, mówił komendant PSP. Efekt? - Każda jednostka PSP, jak również każda z 19 jednostek OSP włączonych w struktury krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego oraz 37 jednostek ochotniczych spoza, realizuje działania z każdej dziedziny ratownictwa - wyliczał st. bryg. Krzysztof Ulaszek, szef słupskich strażaków. - Wasza postawa zasługuje na szczególną uwagę i szacunek, a opinia publiczna w Polsce darzy straż pożarną najwyższym zaufaniem - podkreślał z kolei Mariusz Łuczyk, wicewojewoda pomorski. - Wynika to między innymi z waszego zaangażowania w ratowanie ludzi i ich mienia. Także i z działań prewencyjnych. Tylko w ostatnim roku strażacy w województwie pomorskim wyjeżdżali do niespełna 30 wezwań. W skali powiatu takich alarmów było dwa tysiące. 0® PROMOCJA 007430211 REKLAMA 00908Ś174 limMWI I B9K9 ■Cwi ratko Największy portal oQł iMiaiMHm _009086041 K M F Ustka OGŁOSZENIE Nadleśnictwo Ustka ogłasza nabór na stanowisko KSIĘGOWEGO 1. Wymagania od kandydata: 1) Wykształcenie średnie, wyższe lub podyplomowe o kierunku ekonomicznym lub rachunkowym. 2) Mile widziane doświadczenie zawodowe w zakresie finansowo-księgowym. 3) Znajomość przepisów ustawy o rachunkowości, aktualnych przepisów podatkowych w szczególności podatku VAT i pdop. 4) Dobra znajomość obsługi komputera, a w szczególności pakietu MS Office. 5) Znajomość Systemu Informatycznego Lasów Państwowych będzie dodatkowym atutem. 6) Dobra organizacja pracy własnej, umiejętność pracy w grupie, dokładność i zaangażowanie. 2. Szczegółowe informage dot. naboru zostały zamieszczone na: 1) Tablica ogłoszeń w Nadleśnictwie Ustka 2) Strona internetowa Nadleśnictwa Ustka: http://www.ustka.szczecinek.lasy.gov.pl 3) Strony internetowe: - www.praca.money.pl - www.pracuj.pl - www.olx.pl 3. W sprawie naboru informacji udzielamy pod numerem tel. 59 814 40 00. Nadleśnictwo Ustka, ul. Słupska 25,76-270 Ustka , « tel.: +48 59 8144009, fax: +48 59 8152 970, e-mail: ustka@szaecinek.lasy.gov.pl WWW.Mty* hotel USTKA wydzierżawi na sezon ogródek gastronomiczny przy plaży oraz zatrudni pracowników na stałe. Dzierżawa: Hotel Ustka (dawne Azoty) wydzierżawi ogródek gastronomiczny przy plaży (ostatnie zejście w sąsiedztwie hotelu). Ogródek posiada zaplecze sanitarne i magazynowe. Koszt dzierżawy 8.000 VAT za cały sezon. KONTAKT: 607 92 92 09 LUB 59 814 81 06. PRACA: Zatrudnimy na stałe: RECEPCJONISTKĘ - wynagrodzenie docelowe - 3.100 zł. KUCHARZA LUB POMOC KUCHENNĄ-wynagrodzenie docelowe od 2.800 zł. Zatrudnimy na sezon: DWIE OSOBY do obsługi Punktu Gastronomicznego - wynagrodzenie 2.800 zł. KELNER - wynagrodzenie 2.600 zł. KONTAKT: 59 814 81 06 LUB 609 808 395. mM- ImmM' Punktem informacyjno-doradczym w Słupsku kieruje Paulina Kucharska mM mg m Mftiiaatt 04 Słupsk Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 11-12.05.2019 W ieczyste na własne. Właścicielu, poczekasz na zaświadczenie Alek Radomski Samom/d Nawet 10 tysięcy zaświadczeń w związku ze zmianą przepisów dotyczących użytkowania wieczystego musi do końca roku wystawić słupski ratusz. Na razie pisma trafiły do jednej czwartej adresatów. Tymczasem brak dokumentu. to brak zniżki. Od l stycznia tego roku każdy użytkownik wieczysty gruntu stał się jego właścicielem. Prawo użytkowania wieczystego działek zabudowanych przez domy, bloki czy kamienice zostało przekształcone w prawo własności na mocy ustawy. Chodzi o nieruchomości znajdujące się na gruntach należących do Skarbu Państwa oraz tych stojących na terenach miejskich. Ich nowi właściciele nie wnoszą już opłaty za użytkowanie, tylko tak zwaną opłatę przekształceniową, którą rozciągnięto na okres kolejnych 20 lat. Należność mogą też uiścić jednorazowo. Jeśli wybiorą taką opcję, skorzystają wówczas z uchwalonej przez radę miasta bonifikaty. Jej wy- Dagna Mikołajczak-Maśnicka, dyrektor Wydziału Zarządzania Nieruchomościami i Biznesu UM Słupsk, przyznaje, że proces wydawania zaświadczeń nie jest łatwy. Można jednak liczyć na przyspieszenie terminów sokość dla gruntów Skarbu Państwa wynosi 60 procent Tyleż samo w przypadku miasta. Zmiana użytkowania wieczystego na prawo do własności dotyczy prawie 8200 słupszczan i ponad tysiąca działek w mieście. Takie liczby przynajmniej padały w oficjalnych dokumentach urzędowych ratusza, kiedy rada miasta podejmowała stosowną uchwałę. Teraz publicznie mówi się o 10 tysiącach mieszkańców, których objęła zmiana prawa. Również o trudnościach z tym związanych. Jak się okazuje, urząd miejski w ciągu roku musi wystawić wszystkim byłym już użytkownikom wieczystym zaświadczenia dotyczące przekształcenia w prawo do własności. Drugi egzemplarz zaświadczenia ratusza musi trafić do wydziału ksiąg wieczy- stych sądu rejonowego. To pracochłonne zadanie. Do tej pory wydano2500takich dokumentów. To stan na koniec kwietnia. Słupszczanie, a konkretniej dawni użytkownicy wieczyści dokument otrzymają z automatu, ale muszą czekać. Tym- czasem bez dokumentu nie można zwrócić się z wnioskiem o uzyskanie bonifikaty. - Proces wydawania zaświadczeń nie jest łatwy - przyznaje Dagna Mikołajczak--Maśnicka, dyrektor Wydziału Zarządzania Nieruchomościami i Biznesu UM Słupsk. - To nie jest jedna kartka, ma wiele załączników. Staramy się dotrzymać terminów. Mieszkańców, którzy zwracają się od nas o wydanie ich szybciej, na przykład w związku ze sprzedażą nieruchomości, staramy się obsłużyć w szybszym tempie. Z analogicznymi trudnościami borykają się też inne samorządy w kraju. Wspólnie apelują o nowe regulacje, które ułatwiłyby im pracę. W grę wchodzi przede wszystkim wydłużenie terminów nawet do 2023 roku. Jak na razie Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju wspólnie z resortem sprawiedliwości przyglądają się tej kwestii. Na podstawie danych z ostatnich miesięcy oceniany ma być postęp w wydawaniu przez samorządy obowiązkowych dokumentów. Przypomnijmy, że nie wszędzie bonifikata jest taka sama. W Warszawie wynosi ona maksymalnie 98 proc. Są też takie samorządy, które nie zdecydowały się wcale na jej wprowadzenie. ©® Zabawa z muzyką i historią Gminy Stupsk i kiUyyinka Daniel Klusek daniel.klusek@gp24.pl W sobotę w Redzikowie podczas Dnia Mieszkańca Gminy Słupsk zaśpiewa Natalia Szro-eder. Natomiast w Kobylnicy odbędzie się finałowy dzień 5. Słupskiego Festiwalu Historycznego. Mieszkańcy się bawią Dzień Mieszkańca Gminy Słupsk odbędzie się w sobotę na placu przed Parkiem Wodnym w Redzikowie. Od godz. 16 na wszystkich czekać będą pokazy sprzętu wojskowego oraz oferta kulinarna. Odbędzie się też rowerowa masa krytyczna. Do godz. 18 dzieci pobawić się będą mogli w Strefie Malucha. Tam czekać będą animacje z Teatrem Bajlandia z Warszawy. Również o godz. 16 na scenie rozpoczną się występy arty- 1 . IBlii X Natalia Szroeder będzie muzyczną gwiazdą Dnia Mieszkańca Gminy Słupsk. Zaśpiewa w sobotę o godz. 19 w Redzikowie styczne solistów, grup i zespołów z terenu gminy Słupsk. Około godz. 19 na scenie pojawi się Natalia Szroeder. W 2016 roku ukazała się jej debiutancka płyta „NATinterpre- tacje". Jej najnowsze przeboje to „Parasole" i „Nie oglądam się". Brała też udział w programie „Twoja twarz brzmi znajomo", zwyciężyła w „Dancing with the Stars", „Taniec z gwiazdami". Wieczór zakończy zabawa taneczna z DJ Mushem. Wstęp jest wolny. Historia na dotyk Jubileuszowa, 5. edycja, Słupskiego Festiwalu Historycznego odbędzie się w sobotę w Kobylnicy przy Gminnym Centrum Kultury i Promocji wgodz. 14-20. Pojawią się historycy, ale także rekonstrukto-rzy historyczni. Będą animacje, warsztaty i konkursy. Ponadto odbędą się pokazy walk rycerskich, wystrzały z armaty, średniowieczne warsztaty rzemieślnicze, kuchnia historyczna. W pokazach grup rekonstrukcji historycznej udział wezmą m.in.: Wilce - Drużyna Pomorska, Rycerstwo Ziemi Słupskiej oraz Regiment Kaszubski Króla Jegomości Jana DI Sobieskiego. W części muzycznej zagrają Zgagafari i Żywiołak. Wstęp wolny. ©® 009092015 Wszystkim, którzy okazali pomoc i współczucie oraz uczestniczyli w ostatniej drodze śtp Wiesławy Skiby serdeczne podziękowania składa Rodzina 009091373 Doktorowi Krzysztofowi Gawrońskiemu wyrazy szczerego współczucia z powodu śmierci Mamy składają Izabela Ciuńczyk i Stanisław Dorosz 009086864 Pogrążone w smutku środowisko lekarskie z głębokim żalem żegna Seniora Słupskich Lekarzy dr n. med. Stanisławę Kamińską-Gawrońską, specjalistę w dziedzinie pediatrii. Wyrazy szczerego współczucia Rodzinie składają lekarze z Delegatury Słupskiej Okręgowej Izby Lekarskiej w Gdańsku Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Polska i świat 05 Duda spotka się z Trampem Katarzyna Stańko katarzynistanko@polskapress.pl . ^ Wmwmm - Otrzymaliśmy oficjalne zaproszenie dla prezydenta Andrzeja Dudy do złożenia wizyty w Białym Domu wraz z mał-żonką na czerwiec tego roku -powiedział w piątek szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski. - Agenda wizyty będzie teraz przedmiotem ustaleń między kancelariami obu prezydentów -wyjaśniałwczoraj Szczerski, zaznaczając, że prezydent planuje wizytę gospodarczą w USA w czerwcu. - Z naszego punktu widzenia byłoby najdo-godniej, gdyby można było zorganizować jedną dużą wizytę, która obejmowałaby zarówno Waszyngton, jak i komponent gospodarczy. Ale o tym będziemy jeszcze rozmawiać - powiedział prezydencki minister. Szczerski zapowiedział, że w maju poleci do Waszyngtonu. Minister zasugerował, że podobnie, jak to było w zeszłym roku prezydent Andrzej Duda uda się do Waszyngtonu po szczycie Inicjatywy Trójmorza, który odbędzie się w Słowenii w dniach 5-6 czerwca. Inicjatywa Trójmorza będzie zapewne jednym z tematów rozmów prezydentów Dudy i Trumpa. Minister Prezydent Donald Trump nie potwierdził jeszcze swojej obecności podczas obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej Szczerski zasugerował, że do spotkania Duda-Trump może dojść po 10 czerwca. Gospodarka i geopolityka Podczas wizyty zostaną poruszone tematy amerykańskó-polskiej współpracy gospodarczej w zakresie energetyki, infrastruktury komunikacyjnej oraz przemysłów zbrojeniowych obu krajów w ramach offsetu. Minister Krzysztof Szczerski nie wykluczył również, że zostanie ustalony harmonogram zwiększania obecności żołnierzy USA w Polsce. Nie zabraknie również rozmów o geopolityce, w tym na temat sytuacji na Bliskim Wschodzie. W ubiegłym tygodniu szef MON Mariusz Błaszczak mówił, że wszystko wskazuje na to, iż w tym roku negocjacje ze Stanami Zjednoczonymi za- kończymy sukcesem i że dojdzie do wzmocnienia obecności wojsk amerykańskich w Polsce. Biały Dom ogłosił właśnie nominację na stanowisko sekretarza obrony. Zostanie nim pełniący obowiązki Patrie Shanahan, który objął tę funkcję po ustąpieniu Jamesa Mattisa. Mattis odszedł ze stanowiska, ponieważ różnił się z prezydentem USA w kwestii Tragiczny finał szkolnej kłótni Warsatmu Jakub Owomszko jakub.owoniszko@polskapress.pl W piątek około godz. 10 w Szkole Podstawowej nr 195 im. Króla Maciusia Iw Warszawie doszło do bójki pomiędzy uczniami z użyciem ostrego narzędzia. Jeden z uczniów nie żyje. Zaatakowany uczeń trzeciej klasy gimnazjum był reanimowany, ale jego życia nie udało się uratować. Pierwszej pomocy udzielał m.in. jeden z nauczycieli. Informacje potwierdziła stołeczna policja. „Policjanci z Wawra interweniowali w jednej ze szkół, w której doszło do tragicznej w skutkach kłótni pomiędzy dwójką nastolatków. W jej trakcie jedno z dzieci miało zaatakować drugie niebezpiecznym narzędziem. Czynności w sprawie prowadzone są pod ścisłym nadzorem prokuratora" - czytamy w komunikacie na Twitterze. Według mediów uczeń został dźgnięty nożem aż sześć razy. - Przy wszystkich zadał mu kilka ciosów. Pobiegł nawet za nim do klasy i jeszcze dźgał go w plecy, wokół było mnóstwo krwi - relacjonowała w rozmowie z „Gazetą Wyborczą" uczennica, która była świadkiem zdarzenia. Z relacji uczniów wynika, że chłopcy mogli pokłócić się o pieniądze. Uczeń, który miał zaatakować rówieśnika, został zatrzymany. Według nieoficjalnych informacji Polsat News już wcześniej sprawiał problemy wychowawcze. 15-letni morderca będzie sądzony jako osoba dorosła. Uczniowie opuścili szkołę, na miejscu utworzono sztab kryzysowy. Do szkoły przyje- chał prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. - Jestem wstrząśnięty - przyznał w rozmowie z dziennikarzami. Trzaskowski zapowiedział wparcie psychologiczne dla uczniów i dla rodzin ofiary oraz sprawcy. Zapowiedział też wyciągnięcie wniosków na przyszłość. O wydarzenie pytani byli politycy. - Współczuję rodzicom, bliskim tego zamordowa- Z relacji mediów wynika, że uczeń został dźgnięty sześć razy nego dziecka - powiedział premier Mateusz Morawiecki. - Z całą pewnością taka historia zawsze mrozi i budzi smutek. To jest tragedia, bo zginęło dziecko, młody człowiek. Okoliczności tej sprawy są badane i śledztwo jest prowadzone bardzo intensywnie. Nie chciałbym wychodzić ponad to, co prokuratorzy zgodzili się w tej sprawie powiedzieć -przyznał z kolei minister sprawiedliwości, prokurator generalny Zbigniew Ziobro. „Niewyobrażalna tragedia zdarzyła się w szkole podstawowej w Wawrze. Nastolatek został dźgnięty nożem przez innego ucznia. Chłopiec zmarł. Ślemy z Gdańska wyrazy solidarności ze wszystkimi, których dotknął ten dramat. Nikt nie powinien w ten sposób tracić żyda" - napisała prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz. ©ku PiS. Politycy obozu rządzącego odpowiadają jednak bardzo ostrożnie na te zachęty. Według sondaży nacjonaliści mogą zdobyć nawet 25 proc. miejsc w Parlamencie Europejskim. - Nie ma żadnych deklaracji z żadnym z partnerów - mówi Agencji Informacyjnej Polska Press Dominik Tarczyński, poseł PiS i delegat rządu do Rady Europy. - Rozmawiamy. Wszyscy rozmawiają ze wszystkimi i wiemy, że oblicze Parlamentu Europejskiego się zmieni, będzie o wiele bardziej konserwatywne i współpraca będzie potrzebna - asekuruje się Tarczyński. Marinę Le Pen po raz kolejny wyciągnęła rękę do PiS w zeszłym tygodniu podczas wiecu poparcia dla skrajnie prawicowej belgijskiej partii Ylaams Marinę Le Pen mówi głośno o supergrupie. która powinna powstać po wyborach europejskich. Oblicze Parlamentu Europejskiego może się wkrótce mocno zmienić Belang. Zapytana o stosunek do rządzących partii w Polsce i na Węgrzech stwierdziła, że oba ugrupowania są „nadal mile widziane" w eurosceptycznej frakcji PE. Zapewniła, że kwestia sojuszu z Rosją nie powinna poróżnić francuskich narodowców z PiS. W siedzibie Vlaams Belang Le Pen mówiła o supergrupie, która powinna powstać po wyborach europejskich 26 maja. Tego samego zdania jest wicepremier i lider Ligi Północnej Matteo Salvini, który podczas styczniowej wizyty w Warszawie spotkał się z Jarosławem Kaczyńskim, licząc na przedwyborczy sojusz z PiS. PiS nie dał jednoznacznej odpowiedzi, jednak SaMni liczy na obecność przedstawicieli PiS-u 18 maja na jeździe w Mediolanie, który SaMni urządza w celu integracji europejskich sił eurosceptycznych. Mobbing w Wiośnie? Działacz skarży się na szefową z Lublina Sławomir Skomra slawomir.skomra@polskapress.pl - Jeszcze, k***a. raz nie staniesz na baczność to cię rozk****ę - tak Monika Pawłowska, kandydatka Wiosny do europarlamentu. miała się zwracać do partyjnego podwładnego. Przemysław Stefaniak, były szef lubelskiej młodzieżówki partii Roberta Biedronia, opisał w internecie, jak ma wyglądać codzienność w Wiośnie. - Ostatnimi czasy Monika Pawłowska - koordynatorka regionalna partii Wiosna na Lubelskie - w bardzo dosadny sposób zniechęcała mnie do działania, wykorzystując do tego swoją pozycję. Na przykład atakując mnie w bardzo ostry sposób przy grupie obser- ^ £ Monika Pawłowska, kandydatka Wiosny watorów za rzeczy, za które nie byłem odpowiedzialny - ujawnił. Zaznaczmy, że Pawłowska jest też kandydatką Wiosny do Parlamentu Europejskiego, a według Stefaniaka miała do swoich kolegów odzywać się np. w taki sposób: - Jakim cudem, k***a nie wiem, że pier*****a dzieciarnia organizuje jakieś, k***a, malowanie tęczy?. Po czym miała dodać: „Jak już, k***a, coś takiego robią, to chociaż ona ma być na zdjęciach". Albo: - Jeszcze, k***a, raz nie staniesz na baczność, to cię rozk****ę" - dodaje Stefaniak. Gdy sprawę nagłośnił portal Onet.pl, partia odpowiedziała, że w jej szeregach nie ma miejsca na tolerancję opisanych zachowań. - Zawsze takie sytuacje będą skrupulatnie sprawdzane i zapewniamy, że ta sytuacja także będzie wyjaśniona - podkreślał Marcin Anaszewicz, wiceszef partii, a Gabriela Morawska-Stanecka, wiceprezeska Wiosfty ds. prawno-legislacyjnych, tłumaczyła, że Stefaniak nie zgłaszał mobbingu. I zapewniała: - Podejmiemy niezwłoczne działania związane z wyjaśnieniem tej sprawy. Poinformuję pana o ich rezultacie. Sprawa ma jednak ciąg dalszy. W piątekranobyły działacz młodzieżówki udostępnił na Facebooku kolejny wpis. To zapis rozmowy z Krzysztofem Śmiszkiem, wiceszefem Wiosny. - Z powodu tych kłamstwje-stem zmuszony opublikować zrzuty ekranów z rozmów: Krzysztofem Śmiszkiem z 28 kwietnia (wtedy poinformowałem go sytuacji). Z Karoliną Molską z 29 kwietnia (współprzewodniczącą młodzieżówki, do której odesłał mnie Pan Krzysztof). Z powodu ciszy przez dwa tygodnie - 0 swojej decyzji dotyczącej odejścia poinformowałem kolegów i koleżanki z młodzieżówki. Dostałem informację zwrotną od Patryka Stachowskiego, jak w załączniku - pisze Stefaniak. I faktycznie z zapisu rozmów wynika, że Stefaniuk dopytywał o procedury antymobbingowe w Wiośnie 1 wspominał o kłopotach z lubelską koordynatorką. ©® - Chcemy współpracy z ludźmi, którzy są za Unią Europejską i chcą ją reformować. Wierzymy, że przyszła Komisja Europejska będzie konserwatywna - dodał Tarczyński, który nie chciał jednak ujawnić, kogo PiS poprze na stanowisko szefa KE. Na giełdzie nazwisk najpoważniejszymi kandydaturami wydają się trzy: Michela Barniera, Manfreda Webera oraz Fransa Timmermansa. - 0 poparciu konkretnego kandydata będziemy mówić po wyborach - ucina spekulacje Tarczyński. W przyszłym tygodniu Le Pen planuje liczne spotkania w Pradze, Sofii i Brukseli w związku z budowaniem sojuszu europejskich partii nacjonalistycznych. Przewodnicząca Zgromadzenia Narodowego, które już w dwóch sondażach we Francji wyprzedza rządząca Francją partię LERM Emmanuela Macrona, podkreśla, że europejska polityka Francji i Niemiec jest błędna, a jej skutkiem jest chaos migracyjny, który od kilku lat niszczy Europę. Europejskie partie określane jako nacjonalistyczne mogą w przyszłym parlamencie zdobyć nawet do 180 miejsc, czyli 25 proc. całego PE. Chcą mieć większy wpływ na kształt UE 1 przydział najważniejszych stanowisk. Jednak wiele z nich, jak niektóre frakcje partii Le Pen i Salviniego, czy belgijskiej Vlaams Belang mówią otwarcie o konieczności opuszczenia UE, rezygnacji ze wspólnej waluty, ograniczenia wspólnego europejskiego rynku oraz wyrzuceniu z kontynentu przebywających w Europie migrantów. Mocnych głosów antyeuropejskich nie brakuje również w Polsce. Europoseł Michał Marusik, wiceprzewodniczący Europejskiej Partii Wolności, w rozmowie z AIP nazywa Unię Europejską komuną i organizacją równie opresyjną jak Związek Radziecki. Marusik wskazuje na stare kraje UE, jak Niemcy, które stają się coraz mniej wolnorynkowe i chcą zwiększenia „nieograniczonej władzy" europejskich biurokratów. Niewykluczone, że partia Marusika w Parlamencie Europejskim wyciągnie rękę do nowej partii eurosceptyka NigelaFarage'a. Z drugiej strony bardzo zaskakujące jest stanowisko młodzieżówki współrządzącej Niemcami, przybudówki partii SPD, Jusos. Szef Jusosu Kevin Kliłinert zaapelował do swoich starszych kolegów, posłów SPD w niemieckim parlamencie o nacjonalizację wielu sektorów gospodarki i ograniczenie wpływów polityków myślących jedynie w kategorii wolnego rynku. ©® Waszyngton Nowy szef Pentagonu to biznesmen z Boeinga Patrick Shanahan określany jest jako kompetentny menedżer z 30-letnim doświadczeniem w amerykańskim koncernie lotniczym Boening. 9 maja Biały Dom ogłosił, że Donald Trump zamierza wyznaczyć Shanahana na następcę Jamesa Mattisa. Shanahan od początku roku, czyli od dymisji Mattisa pełni już obowiązki sekretarza obrony. Wkrótce po ogłoszeniu, Shanahan wydał oświadczenie, w którym stwierdził, że jest „zaszczycony" nominacją. (aip) Warszawa Sondaż: PiS o włos wygrywa z KE Z najnowszego sondażu Kantar wynika, że w najbliższych wyborach do europarlamentu najwięcej osób zagłosowałoby na partię Jarosława Kaczyńskiego - 34 procent ankietowanych. Po piętach depcze jej jednak KE z wynikiem 33 procent. Choć PiS nadal jest na prowadzeniu, to zdobyło 4 punkty procentowe mniej głosów niż w analogicznym badaniu przeprowadzonym 17 kwietnia. Drugie miejsce w sondażu przypadło Koalicji Europejskiej PO. PSL, SLD, Nowoczesna, Zieloni. Jednak i tutaj mamy spadek o 2 punkty procentowe w porównaniu z kwietniowym badaniem. Na podium w wyścigu do europarlamentu znalazłaby się także Wiosna Roberta Biedronia. Partia mogłaby liczyć na 8-procentowe poparcie (to spadek o 2 punkty procentowe w porównaniu z kwietniowym sondażem). 5-procentowy próg wyborczy przekroczyłyby także Konfederacja - Korwin Braun Liroy Narodowcy (6 procent) i Kukiz'15 (5 procent), (aip) Głos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 11-12.05.2019 Stupsk-Ustka 07 Młodzi rowerzyści wyjadą na trasy w Ustce i Słupsku Daniel Kłusek daniel.klusek@gp24.pl W Ustce po raz 3.. a w Słupsku po raz raz 46. odbędą się Dziecięce Zawody Rowerowe „Głosu Pomorza". W zawodach w Ustce wystartują dzieci w wieku 3-9 lat. Pojadą na dystansach od 40 do 100 metrów. Natomiast w Słupsku czekamy na dzieci w wieku 2-8 lat, dla których przygotujemy dystanse od 40 do 200 metrów. Każde dziecko będzie mogło liczyć na pamiątkowy dyplom i słodycze, a zawodnicy, którzy staną na podium, dodatkowo otrzymają upominki. Zawody w Ustce odbędą się w sobotę, 1 czerwca, na promenadzie nadmorskiej, natomiast w Słupsku tydzień później, 8 czerwca, na stadionie 650-lecia. W każdym z miast o godz. 9 rozpoczniemy wydawanie numerków startowych, natomiast pierwsze wyścigi rozpoczną się o godz. 10. & % Zawody rówerkowe „Głosu pomorza" odbędą się 1 czerwca w Ustce, tydzień później w Słupsku Na dzieci i rodziców czeka też wiele atrakcji. Na miejscu będzie można kupić aktualne wydanie „Głosu" i wygrać nagrody, będą punkty znakowania rowerów, policjanci zaprezentują swoje radiowozy i motocykle, w obu miastach będą też bezpłatne dmuchane urządzenia dla dzieci. W Słupsku stoisko przygotuje Wojewódzki Ośrodek Ru- chu Drogowego, każde dziecko dostanie loda Jaś, nagrody ufunduje też dealer Skody. W Ustce na uczestników czekać będą strefa rekreacyjno-spor-towa oraz spektakl teatralny. Zapisy na stronach wydarzenia na portalu gp24 oraz na profilu gp24 na Facebooku. Wpisowe w Słupsku wynosi 8 zł, udział w zawodach w Ustce jest bezpłatny. ©® apisy na: WSPÓŁORGANIZATORZY ORGANIZATOR /Mh Głos I gp PROMOCJA 009060786 ' - w- I :r: . ' - w Bilety do nabycia: redakcja „Głosu Pomorza' www.hala.koszalin.pl | kupbilecik.pl Organizator: Głos Pomorza Partnerzy: C 105 riaSak8S78%i^ ćtwrftUM Kutn** 101 ~s WłllttO* 08 Informator - kultura Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Zabawy plenerowe, muzyka, teatr - zaplanuj weekend Daniel Klusek daniei.klusek@gp24.pl ffgF® Na wydarzenia muzyczne, teatralne i klubowe będzie się można wybrać w weekend. Opowieści rozbójników W teatrze Tęcza w sobotę o godz. li zobaczymy kolejną mierę. „O trzech zaklętych królewnach, czyli opowieści rozbójników" to historia o tym jak banda zbójców znajduje w lesie dziecko. Chcąc je uspokoić, rozbójnicy opowiadają po kolei bajki o swoich wymarzonych królewnach. Ale co wiedzą rozbójnicy o królewnach i jak je sobie wyobrażają? Czy „twardziele" dadzą radę pocieszyć zapłakane dziecko? Jak sprawdzą się w roli bajarzy i opiekunów? Autorką baśni jest Nada Uherova, a reżyserką i autorką scenografii Lucka Svobodova. Bilety: 20 i 15 zł. Sinfonietta na dyplom Niedzielny koncert Słupskiej Sinfonietty to wyjątkowe wydarzenie. Po raz pierwszy orkiestrę poprowadzi Mikołaj Konopka, młody dyrygent z Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, dla którego będzie to egzamin dyplomowy. Usłyszymy VIII symfonię h-moll Franciszka Schuberta „Niedokończoną", oraz słynną „Błękitną Rapsodię" George * a Gershwina. Solistą koncertu będzie znakomity pianista Hubert Salwarowski, w 1999 roku laureat Estrady Młodych na Festiwalu Piani-styki Polskiej w Słupsku. Początek koncertu w niedzielę o godz. 12 w sali filharmonii. Bilety kosztują 20 i 15 zł. Walka o tlen Spektakl „Hen" zobaczą widzowie Nowego Teatru w sobotę i niedzielę o godz. 19. Inspirowany jest lokalnymi postaciami i wydarzeniami. To muzyczna podróż, sekwencja scen nacechowanych biblijną, starocerkiewną estetyką. Główny bohater, zanurzony w codzienności, zabija z potrzeby metafizycznych przeżyć. Poszukuje miłości, która pozwala mu oddychać. „Tlen" jest przypowieścią o moralności, egzystencji i brutalnej rzeczywistości, zabierającej powietrze. Walka o tlen staje się głównym celem i swoistą obsesją Saszy. Bilety kosztują 35,30 zł. Rosyjskie romanse Sopranistka Natalia Kirillow zaśpiewa w sobotę o godz. 18 Centrum Kultury i Języka Rosyjskiego przy ul. Sienkiewicza 19. Wystąpi w koncercie „Z Rosji z miłością", podczas którego zaśpiewa najpiękniejsze rosyjskie romanse. Ten program w ciągu ostatnich sezonów prezentowała nie tylko w Rosji, ale również w kilkunastu krajach Europy i Azji. Natalia Kirillowa jest również autorką i prowadzącą cykl muzyczno-histo-rycznych programów „Wieczność Romansu". Prowadzi też program telewizyjny „Gwiazdy Rosyjskiego Świata" na kanale telewizyjnym Ruskiy Mir. Bilety kosztują 30 zł. Przeboje ZZ Top Zespół The Southern Brothers zagra w sobotę o godz. 20 w Motor Rock Pubie. Grupa gra southern-rocka, blues-rocka, country-rocka oraz inne soulo-we, południowe dźwięki z lat 70. i 80. Tym razem usłyszymy ich przede wszystkim w repertuarze ZZ Top. Będą autorskie aranżacje oraz utwory bardzo bliskie oryginałom. Wokalistą zespołu jest Glenn „glennSKii" Greer-Meyer, założyciel i lider zespołu Blenders, niezwykle popularnego wiatach 90. Wejściówki: 10 zł. Heavy metal w Motorze Grupa Intact zagra w niedzielę o godz. 20 w Motor Rock Pubie. Tworzą ją muzycy pochodzący z Estonii i Finlandii. Zespół gra groove & thiash metal. W 2017 nagrał EP-kę „Chasing Sha-dows", a w tym roku ukazała się ich płyta „State: Depres-sion". Wejściówki: 10 zł. Noc zabawy W klubie Duo Cafe podczas Gorączki wiosennej sobotniej nocy będzie się można pobawić przy przebojach gwiazd światowej muzyki od lat 60. aż do współczesnych. Będą rytmy disco, house i klubowe. Początek o godz. 21, wejściówki kosztują 10 zł. Zajączek i jego chatka Spektakl „Chatka Zajączka" zobaczą dzieci w niedzielę o godz. 12 w teatrze Władca Lalek. Zapobiegliwy Zajączek buduje latem swoją leśną chatkę. Jego sąsiadka, sprytna Lisica, nie przygotowuje sobie schronienia na zimę. Zimą Lisica w pośpiechu buduje chatkę ze śniegu i lodu. Gdy chatka Lisicy topi się, ta prosi Zajączka o gościnę. Ufny Zajączek wpuszcza Lisicę do swojej chatki, ta używając podstępu wygania go z mieszania. Bilety: 15,10 zł. Angielski za darmo W sobotę o godz. 19 w Herbaciarni w Spichlerzu Richtera odbędzie się kolejne spotkanie w ramach English Cafe. Przyjść mogą zarówno ci, którzy mówią biegle po angielsku, jak i osoby dopiero uczące się. Zajęcia poprowadzą Katarzyna Macegoniuk i Marcin Grębo-wicz. Wstęp wolny. Ekologiczny rajd Piechurzy będą mogli wziąć udział w niedzielnym rajdzie ekologicznym połączonym z akqą sprzątania Słupi. Uczestnicy przejdą trasą: Bydlino-Charnowo-Wodnica-Ustka do stanicy kajaków. Zbiórka uczestników na przystanku przy ul. Portowej w Ustce o godz. 9.05, wstęp jest wolny. ©® POGODA Pogoda dla Pomorza OOOuB 018 HO Krzysztof Ścibor Biuro Cah/us^ Sobota 11,05.2019 Nad Pomorze dociera chłodniejsze powietrze z północy. W ciągu dnia zachmurzenie umiarkowane tylko na wschodzie możliwy deszcz. Temperatura max do 12:18°C. Wiatr słaby z płn.-zach. W nocy na pojezierzach pojawr się deszcz. Jutro sporo chmur i opadów deszczu. Będzie zimno, max 8:10 °C. Wiatr umiarkowany z płn., nieprzyjemny. Do środy chłodno i nieprzyjemny zimny wiatr północno-wschodni. v pogodnie Stan morza (Bft) 2-3 Siła wiatru (Bft) 2-3 Kierunek wiatru NW im 1012 hPa Łeteliasi Wlad»s,awowo ™ o H Wejherowo 20 km/h 10 Świnoujście 10 o Kołobrzeg Darłowo D sam Sławno O SŁUPSK Lęiork °©Ki PTffMa lifeilsia Kai?uzy o Rewal Bytów Kościerzyna 10 © GDAŃSK msa I16*» Starogard Gdański *o< Połczyn-Zdrój SZCZECIN orT^aaern © Htm Drawsko Pomorskie ID9S V 10 km/h *8 cm &0 cm SB 3 Stargard pj :* 9 li 10° 11° 13" 16° 15° zachmurzenie umiarkowane , przelotny deszcz przelotne deszcze i burza pochmurno mżawka ciągły deszcz ^ ciągły deszcz i burza przelotny śnieg ciągły śnieg mgła \J marznąca mgła : 19 ° i temp. w dzień Efi 4& przelotny śnieg z deszczem ciągły śnieg z deszczem śliska droga marznąca mżawka marznący deszcz zamieć śnieżna opad gradu \ kierunek i prędkość wiatru i. w nocy temp. wody grubość pokrywy śnieżnej lOlłhPa ciśnienie i tendencja smog Gdańsk 15 11° ..... Kraków 19° 20° "Ml Lublin 17° 21° Olsztyn 15° 15° Poznań 17° 10° Toruń 17° 13° Wrocław 17° 11° Warszawa 18° 21° Karpacz 16° lO' .....«jgjp trzyki Dolne 17° 20° ...... Zakopane 16 14° I INFORMATOR KINA Słupsk After, sob.-niedz., godz. 11.45; Awengers: Koniecgryr2D dubbingsob.-niedz., godz. 1050,1225,16.05,18.15,2D napisy sob.-niedz., godz. 1435,19.45; Niedobrani, sob.-niedz., godz. 15.10, F50,2030; Pody, okrutny, zły, sob., godz. 13,1935,22, niedz., godz.14.15,19.35,22; Basia 2, sob.-niedz., godz. 1030; Smętarzdb zwierzaków sob., godz. 15.25,17.40,20, 22. niedz., godz. 15.20,17.40.20.22; Topiefisko. Klątwa La Uorony, sob., godz. 14.50,19.10, 21.20, niedz.,godz. 16.40,1850,21; Dumbo,sob.,godz.10; Kianacudówtsob.-niedz., godz. 11.15,1335,1535, 1735; Mann Bądź sobą!, sob., godz. 10,13, niedz., godz. 1030,13; Praaomek,sob., godz. 1050,17, niedz., godz. 10,11. 13.10 Robaczki z zaginionej dżungli, sob.-niedz., godz. 14; Maksymiuk. Koncert we dwoje, sob., godz. 16; Słodki koniec dnia, sob., godz. 18,20. niedz., godz. 16,20; Tylko nie mów nikomu, niedz., godz. 18.30 Ustka Manu. Bądź sobą!, sob., godz. 14.30; Słodki koniec dnia, sob., godz. 16.15, niedz., godz. 17.15; Pody,okrutny, rfy, sob., godz. 18, niedz., godz. 19 Lębork After, sob.-niedz., godz. 18i Topiefeka Klątwa La Uorony, sob.-niedz., godz. 20.15 kOMUŃikAĆJA 8 Stupsk: PKP 118000,2219436; PKS5984242 56;dyżurny mchu 59 8437110;MZK59 84893 06; Lębork: PKS598621972; MZK598621451; Bytów: PKS 59 822 2238; Cztuchów: PKS 59 8342213; Miastko: PKS 59 8572149. DYŻURY APTEK Słupsk sob.-niedz. - Dom Leków, ul. Tuwima 4, tel. 59 8424957 Ustka_ sob. - DbamoZdrowie, ul. Żeromskiego 5. tel. 59 8149817, niedz. - Jantar, ul. Grunwaldzka 27a, tel. 59 814 4672 Bytów______ sob.-niedz. - Centrum Zdrowia, ul. ks. Bernarda Sychty 3, tel. 59 822 6645 Miastko pt.-niedz. - Nova. ul. Kazimierza Wielkiego 24, tel. 59 8576732 Człuchów sob. - Oberland, ul. Długosza 29. tel.59 8341752. niedz. - Prima. ul. Długosza 11, tel. 5972122 03 Lębork sob. - Dbam o Zdrowie, al. Wolności 40. tel. 59 862 83 00. niedz. - Cef@rm, ul. Armii Krajowej 32/1, tel. 59 86340 90 USŁUGI MEDYCZNE Słupsk:_ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Hubal-czyków1,tel.598460100; Ustka: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Mickiewicza 12 tel. 59 81469 68; Poradnia Zdrowia P0Z, ul. Kopernika 18, tel. 59 814 6011; Pogotowie Ratunkowe - 59 81470 09; Lębork: Szpitalny Oddział Ratunkowy59 863 30 00; Szpital, ul. Węgrzynowicza 13,59 86352 02; Bytów: Szpital, ul. Lęborska 13, tel. 59 822 85 00: Dział Pomocy Doraźnej Miastko, tel. 59 85709 00; Człuchów: 598345309. WAŻNE Ogólnpolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, tel. 59 848 0111.801120 002; Słupsk: Policja 997; ul. Reymonta, tel. 59 848 0645; Pogotowie Ratunkowe 999; Straż Miejska 986; 59 843 3217; Straż Gminna 59 84859 97; Urząd Celny - 58774 08 30; Straż Pożarna 998; Pogotowie Energetyczne 991; PogotowieGazownicze 992; Pogotowie Ciepłownicze 993; Pogotowie Wodno-Kanalizacyjne994; Straż Miejska alarm986: Ustka 598146761,697696 498; Bytów 5982225 69; KULTURA Nowy Teatr, ul. Lutosławskiego 1, tel. 59 84670 00; Filharmonia Sinfonia Baltica, ul. Jana Pawła II3, tel. 59 842 3839; Teatr Tęcza, ul. Waryńskiego 2. tel. 59 842 3935; Teatr Rondo, ul. Niedziałkowskiego 5a, tel. 59 8426349; Słupski Ośrodek Kultury, ul. Braci Gierymskich 1, tel.59 8456441; Emcek, al. 3 Maja 22, tel. 59 8431130; Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Grodzka 3, tel. 598405838. POGRZEBOWE___ Kalla, ul. Armii Krajowej 15, tel. 59 842 8196,601 928 600 - całodobowo. Pełna oferta pogrzebowa. Zieleń tel. (24h/dobę) telefon 502525 005 lub 59 8411315. ul. Kaszubska 3 A. Winda i baldachim przy grobie,- Hades. ul. Kopernika 15, całodobowo: tel. 59 842 9891,601663796. Winda i baldachim przy grobie. Hermes, ul. Obrońców Wybrzeża 1, (całodobowo), tel. 59842 8495,604434441. Winda i baldachim przy grobie. PORADNICTWO Biuro Porad Obywatelskich - ul. Niedziałkowskiego 6, czynne: pon.-czw. wgodz. 10-14; Telefon zaufania Tama -59 8414046, czynny: pon.-pt. wgodz. 16-20; Alkoholowy telefon zaufania Krokus - czynny 17-22,598414605. TAXI zim* (/<, 598422700 607 271717 WTA*K7FTAXlWSłllPSKIfl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Zbliżenia 09 Całuję rączki, do nóżek padam! JolantaTęcza-Ćwierz jolanta.cwieR@gk.pl Obyczaje O meandrach etykiety i jej znaczeniu w XXI wieku rozmawiamy z Adamem Jarczyńskim z Polskiej Akademii Protokołu i Etykiety, autorem błoga dobremaniery24.pl. Polacy mają dobre maniery? Wszystko zależy od tego, jak zdefiniujemy kulturalne zachowanie. Większości savoir-vivre kojarzy się z zasadami dobrego zachowania. Kultura bywa postrzegana przez pryzmat kindersztuby, uśmiechu, kiwnięcia głową, powiedzenia: dzień dobry, do widzenia. Czasem można odnieść wrażenie, że w miejscu, w którym przebywamy, takich zasad się nie wyznaje, a czasem jesteśmy przekonani, że znajdujemy się wśród ludzi kulturalnych i obytych. I wcale nie mam tu na myśli przedstawicieli wyższych sfer, tylko ludzi, którzy z empatią podchodzą do drugiego. Jakie są najczęstsze grzechy przeciwko etykiecie? Jako osoba pasjonująca się tematem mogę powiedzieć, że wszystko jest złe i wszystko jest dobre. Weźmy przykład pociągu. Wchodzę do przedziału i widzę, że ktoś zdejmuje buty i kładzie je na siedzeniu, co jest rzeczą nieakceptowalną. To coś, co najbardziej irytuje podróżnych zaraz po głośnej rozmowie przez telefon i niesprząta-niu po sobie. A teraz inna sytuacja. Wchodzę do przedziału i witam się. Ktoś odpowiada: dzień dobry, ktoś pyta, czy nie będę miał nic przeciwko, jeżeli będzie prowadził rozmowę w przedziale, ktoś inny częstuje mnie ciastkami, które właśnie zjada, jeszcze inny podróżny zapala światło i pyta, czy mi nie będzie przeszkadzać. Te zachowania można by mnożyć. Jak nigdy nie zachowa się kobieta z klasą i mężczyzna dobrze wychowany ? Zależy gdzie są. Inaczej będziemy się zachowywali w kościele, inaczej w miejscu publicznym. Złota zasada brzmi: nie należy zachowywać się w sposób budzący dyskomfort u innych. Nie powinno się rów- Wyrażenie savoir-vivre pochodzi z francuskiego i jest złożeniem dwóch słów: savoir, czyli wiedzieć i vivre (żyć). Na małym zdjęciu: nasz rozmówca Adam Jarczyński nież robić czegoś na pokaz, być przesadnym w swoim zachowaniu. I też - co ciekawe - nie powinno się pokazywać, że jest się grzecznym. Rozumiem, że chodzi o taką przesadną grzeczność. Tak, taką, która mówi: to ja jestem grzeczny, a nie wy. Ja znam zasady bon tonu, sa-voir-vivre'u, bułki przez bibułkę, a nie wy. To ja jestem lepiej wykształcony... Z kim powinniśmy się witać najpierw, gdy w pomieszczeniu przebywa kilka osób? W pracy? Podczas przyjęcia? Jesteśmy osobą ważną, mniej ważną? Wchodzę do firmy, by zapytać o eksperta, który udzieliłby mi wywiadu na temat savoir-viyre'u. W pokoju jest trzech mężczyzn i dwie kobiety. Czy wystarczy rzucić ogólne: dzień dobry, czy powinnam witać się z każdym osobno? Należałoby powiedzieć: dzień dobry, następnie się przedstawić, powiedzieć, skąd się jest i dlaczego. A potem krótko zapytać o eksperta. Jak wyglądają ogólne zasady przedstawiania sobie osób? W sytuacji zawodowej najpierw zwracamy się do osoby wyższej rangą: panie dyrektorze, pan pozwoli, że przedstawię panią Magdę Wiśniewską, specjalistkę z działu kadr. Następnie do pani Wiśniewskiej mówimy: pani pozwoli, że przedstawię pana Michała Malinowskiego, dyrektora. W sytuacji towarzyskiej kobiecie przedstawia się mężczyznę a osobę młodszą - starszej. A całowanie kobiety w rękę? To nie jest gest oczekiwany dziś przez panie. W sytuacjach biznesowych może się nawet kwalifikować jako molestowanie, szczególnie gdy gentlemen z Polski pojedzie do Ameryki, gdzie starają się ograniczać kontakt cielesny. Jeżeli już całujemy, to bliską rodzinę, jeśli wiemy, że taki mamy zwyczaj lub bliskich przyjaciół. Słowa: smacznego, podobno nie należy mówić, chociaż Złota zasada dobrego wychowania brzmi: nie należy zachowywać się w sposób budzący dyskomfort u innych niektórzy uważąjąje za objaw dobrego wychowania. Wyobraźmy sobie: mam przerwę śniadaniową w pracy. Jestem w pokoju socjalnym, konsumuję posiłek. Gdy ktoś wchodzi i mówi: smacznego, muszę szybko przełknąć, albo odpowiedzieć z pełnymi ustami. Czy to estetyczne i bezpieczne? Dygresja: gafą jest jedzenie przy biurku, nawet jeśli sprawdzanie poczty czy przeglądanie serwisów informacyjnych staje się wtedy dużo przyjemniejsze. Zapach jedzenia może przeszkadzać innym. W sytuacji, gdy jesteśmy u kogoś na przyjęciu i gospodyni serwuje dania, a my jako kulturalni goście mówimy: smacznego, może to oznaczać, że poddajemy w wątpliwość jej umiejętności kulinarne. Oczywiście mówiąc: smacznego, nie myślimy, że gospodyni nie potrafi gotować, ale jest to pokrętna zasada. Jedzenie powinno samo się obronić i to ja mam zdecydować, czy będzie mi smakowało. Często bywa tak, że słowo smacznego rzucone przy stole brzmi jak hasło do rozpoczęcia posiłku. Dawniej w Polsce zaczynało się posiłek od modlitwy i wszystko było wiadomo. Dziś wystarczy, jak gospodyni lub gospodarz powie: zapraszam. A życzenie: na zdrowie, kiedy ktoś kicha? Staramy się nie zwracać uwagi na czyjąś niedyspozycję, szczególnie podczas formalnych spotkań, bo to przeszkadza - czasem słychać: sto lat, na zdrowie, a ktoś wygłasza referat. Co innego w gronie prywatnym. Możemy nawet powiedzieć: żeby ci trąby nie urwało! Jakie zachowanie ewidentnie nas kompromituje? Na przykład: niedyskrecja. Myślałam, że powie pan: skarpety zakładane do sandałów. To jest czubek góry lodowej, która już topnieje w związku z ocieplającym się klimatem. Pewne elementy zachowania grają tylko w jednym układzie, no może poza artystyczną ekspresją. Ale strojem okazujemy m.in. szacunek. Takich sytuacji możemy wskazać wiele. Na przykład nie powinno się kłaść telefonu komórkowego obok nakrycia w czasie posiłku. Jak przestrzeganie zasad dobrego wychowania wpływa na nasze życie? Będąc osobą taktowną i wrażliwą, nie powoduję sytuacji niekomfortowych. Wygodniej nam się żyje, gdy respektujemy siebie i innych. Ale też potrafimy bezkonfliktowo dochodzić swoich praw. Zasady sayoir-ywr^u zmieniły się na przestrzeni lat? Zmieniały się np. zasady zachowania przy stole: kiedyś wprowadzono widelce, zmieniła się kwestia przebierania się do posiłku. Dawniej panowała etykieta dworska ze swoją hierarchią, zwyczajami, formalnymi okazjami, audiencjami. To narzucało określone kanony zachowania. Dzisiaj się wszystko demokratyzuje. Nadal jednak w centrum savo-ir-ywre^ujest drugi człowiek. A nowe technologie? TU też obowiązuje etykieta? Dziś współtworzymy zasady funkcjonowania w świecie wirtualnym. Sami oceniamy, co jest właściwe, a co nie. Na przykład wrzucanie do sieci zdjęcia grupy znajomych, na którym każdy jest otagowany. Ktoś może sobie tego nie życzyć. Nowe technologie narzucają pewien klimat, w którym musimy się odnaleźć. Wysłać SMS-a po godz. 21? Przesłać e-mail po 24? Napisać na WhatsApple bladym świtem? Zatem wysłać czy nie wysyłać pisać czy nie? Savoir-vivre nie jest biało--czamy. Są pewne zasady, ale „context is the king" - wszystko zależy od kontekstu, naszego wyczucia estetyki sytuacyjnej, okolicznościowej, kulturowej. 10 Ogłoszenia drobne Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Drobne Jak zamieścić ogłoszenie drobne? Telefonicznie: 94 347 3516 ez ogloszenia.gratka.pl W Biurze Ogłoszeń: Odo at Kos; ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin, tel. 94 347 3516.347 3511.347 3512, fex 94 3473513 Oddz Słi ul. Henryka Pobożnego 19,76-200 Słupsk, teł. 59 848 8103. fax 59 848 8156 Oddz Szczęt ul. Nowy Rynek 3.71-875 Szczecin, tel. 9148133 61.48133 67. fax 91433 48 60 RUBRYKI W OGŁOSZENIACH DROBNYCH: ■ NIERUCHOMOŚCI ■ FINANSE/BIZNES ■ ZDROWIE ■ HANDLOWE ■ NAUKA ■ USŁUGI ■ MOTORYZACJA ■ PRACA ■ TURYSTYKA ■ BANK KWATER ■ ZWIERZĘTA ■ ROŚLINY, OGRODY i MATRYMONIALNE i RÓŻNE i KOMUNIKATY i ŻYCZENIA /PODZIĘKOWANIA i GASTRONOMIA i ROLNICZE i TOWARZYSKIE ogloszenia.gratka.pl Nieruchomości MIESZKANIA-KUPIĘ KUPIĘ mieszkanie 2/3pok. 609675935 KUPIĘ mieszkanie w Słupsku 1 lub 2 pokojowe do II p. 694974669 MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA KAWALERKA w domku do wynajęcia, tel. 512-495-128 POKÓJ w domku,tel. 505-903-689 MIESZKANIA-WYNAJMĘ FIRMA z Warszawy poszukuje do wynajęcia mieszkań i apartamentów na rok w miejscowościach nadmorskich od 3 tys. zł/m-c, tel. 577-018-188 LOKALE UŻYTKOWE - SPRZEDAM ROWY nad morzem, dom mieszkalno - wczasowy, pawilon gastr., dom letniskowy (nieruchomość dochodowa), 59/8141985 DZIAŁKI, GRUNTY SPRZEDAM DZIAŁKI do llarwManowie. Piękna lokalizacja i atrakcyjna cena. 728238688 DZIAŁKI nad jeziorem Rosnowo i Łubowo budowlane, tel. 691-979-474 Handlowe SPORT I REKREACJA UŻYWANE rowery tel. 508-436-420 GK MATERIAŁY BUDOWLANE ZIEMIA pod trawnik, kamień do drenażu, piasek płukany, pospółka (Koszalin i okolice) tel 94 3140084 Motoryzacja OSOBOWE SPRZEDAM VW Passat B5,1,8, benzyna+gaz, 2000r., Stan bardzo dobry,wszystkie naprawy robione w terminie,gaz od 2016 r.,cena do negocjacji, tel. 510-102-138 VW Polo, 1,2, benzyna+LPG, 2005r., Tel. 690-417-297 OSOBOWE KUPIĘ A do Z skup- każde pojazdy, płacimy nawet za wraki, oferujemy najwyższe ceny, 536079721 Absolutny skup aut, 728773160. AUTA i busy kupię, 504-672-242 AUTO skup wszystkie 695-640-611 AUTOKASACJA Blerkowo. Skup całych i uszkodzonych. 59/8119150, 606206077. AUTOKASACJA Świeszyno. 608421479 PRZYCZEPY, NACZEPY SPRZEDAM SPRZEDAM przyczepę kempingową, marka Hobby, Model De Luxe540UL, rok produkcji 2011, pierwszy właściciel, cena 36.000,00 netto-do negocjacji. Kontakt tel. 502 587 955 USŁUGI NAPRAWY blacharsko-lakiernicze, 692-622-864. NEPTUN-AUTOGAZ Tel. 512 170 975 SERWIS klimatyzacji samochodowej. Dębnica Kaszubska, 665407999 INNE KUPIĘ stary samochód lub motocykl, min. 40-letni. Może być niekompletny lub uszkodzony, 609-499-555. Finanse biznes KREDYTY, POŻYCZKI KREDYT 50 000 zł rata 549, 730809809 KREDYTY i pożyczki. Najlepsza oferta. Tel. 733886531,664157387 KREDYTY tanio. Słupsk, 59/842-92-38. KREDYTY Trudne Przypad. 502301262 UPADŁOŚĆ konsumencka 943473286. Praca ZATRUDNIĘ DO pracy w Belgii przyjmę murarzy z drukiem Al Tel. 667-580-410. FIRMA DO MAR w Tatowie zatrudni na stanowisko: operator spycharki, Oferty prosimy przesyłać: tomasz.dorszynski@domar-k.pl Tel. 664-410-79 FIRMA GEA Tuchenhagen Polska zajmująca się obróbką stali nierdzewnej oraz aluminium w Koszalinie zatrudni pracownika na stanowisko operator CNC. Wymagania: znajomość rysunku technicznego, umiejętność posługiwania się narzędziami pomiarowymi, gotowość do pracy w trybie zmianowym.Tel.783880079, adres e-mail: marcin.piechowski@ gea.com. KUCHARZY, pomoce kuchenne i młodzież z Ukrainy i Białorusi do pracy w sezonie letnim Mielno. 600-858-69 Łeba, przyjmę do pracy pokojówkę od zaraz (umowa o pracę). Tel. 691858 522 OPIEKUNKI do Niemiec tel. 730497770 www.ambercare24.pl dzisiaj 70 ofert! RECEPCJONISTKĘ Hotel Monika Koszalin, 504038644, hotel@hot.pl TERMOGAZ sp. z.o.o. zatrudni operatora minikoparki oraz pracowników do budowy sieci i przyłączy gazowych. Wysokie wynagrodzenie, możliwość zdobycia uprawnień. Tel.609 505 642 ZATRUDNIĘ kierowcę w transporcie międzynarodowym, katC+E, umowa 0 pracę, 601-768-700. ZATRUDNIĘ mężczyzn w piekarni z aktualną książeczką zdrowia, tel. 943450864 ZATRUDNIĘ Panią do pomocy w opiece nad osobą niepełnosprawną 1 przy pracach domowych, kontakt tel. 783-575-667 ZATRUDNIĘ ślusarza, spawacza -Koszalin, telefon 882128168 Zdrowie GINEKOLOGIA 515417467 Ginekolog farmakologia INNE SPECJALIZACJE ALKOHOLIZM - esperal 602-773-762 ALKOHOLOWE odtrucia 509-306-317. Usługi AGD RTV FOTO 59/8430465 Serwis RTV, LCD, plazma NAPRAWA rtv i anten. 604-885-366 GK PRALKI Naprawa w domu. 603-775-878 PRALKI, urządzenia elektr., gastronomiczne. Chłodnictwo. 507-380-118. BUDOWLANO-REMONTOWE BALUSTRADY bramy 602 825 699 DACHY- dekarstwo 94/3412184 POLBRUK usługi 609-742-703. GK * REMONTY 798-994-839. REMONTY od A do Z tel. 660-683-933 gk STANY surowe 94/3412184 SUCHE zabudowy 94/3412184 TAPETY natryskowe 500354255 GK INSTALACYJNE C.O. hydraul. wod. kan. 515-708-887 OGRODNICZE OGRODY od A do Z, 691226885 INNE ELEWACJE i trawniki, tel. 792-668-786 GAZOWE -urządzenia, naprawa /wymiana 606-579-846 GK Zlecę ogrodzenie siatką leśną poła4£kmb Góra wino gm Bobolice TeL kontaktowy 943187897 Różne detektyw-koszalin.pl 602601166 kominkowe^)pał,papier 792-669-632 Gastronomia INNE GASTROBUS wyposażony, mobilny sprzedam 601829979 Rolnicze MASZYNY ROLNICZE KUPIĘ ciągniki, przyczepy, maszyny rolne. Tel. 602 811423. PŁODY ROLNE OWIES kupię, tel. 602-464-332 ZIEMHIAKI Wineta, tel.787552028 Towarzyskie ATRAKCYJHA dojrzała, 661177611. DOJRZAŁA 40-stka Słupsk 500362030 LAURA, 30 lat Koszalin, tel. 575560276 SŁODKA Asia Koszalin, tel. 516603622 aktualne z całej Polski przetargi www£p244Aww«Lgl(244ifc«nmgs244)l Prezes oddziału Polska Pres Piotr Grabowski Krzysztof Nałęcz Zastępcy YnonaHusaim-Sobecka Marcin Stefanowski (internet) Dyrektor działu reklamy Ewa Żelazko, tel. 94 347 35 27 Dyrektor drutami Stanisław Sikora, tel. 94 340 35 98 Robert Gromowski, tel. 94 347 3512 Prenumerata, tel94 340Tl U GłosKoszafińsJri-www£k24.pi ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszafin,tel. 94 347 35 99, fax 94 347 35 40, tel. reklama 94 347 3512, redakqa.gk24@połskapress.p!, reklama.gk24@polskapress.pl Głos Pomorza-www.gp24.pl ul. Henryka Pobożnego 19, 76-200 Słupsk, teł. 59 848 8100, fex 59 848 8104, tel. reklama 059 848 8101, redakcja.gp24@polskapress.pl, rełdama.gp24@połskapress.pl Głos Szczeciński - www^24^ ul. Nowy Rynek 3, 70-533 Szczecin, tel. 9148133 00. fax 91433 48 64, tel. reklama 9148133 92. redakqa.gs24@polskapress.pl reklama^s24@po(skaRress.pł, ODDZIAŁY Kołobrzeg ul. Ratuszowa 3/13,78-100 Kołobrzeg, tel. 94 354 50 80. fax 94 3527149 Szczecinek ul. Płac Wolności 6,78-400 Szczecinek, tel. 94 374 8818. fax 94 374 23 89 d ul. Wojska Polskiego 42.73-110 Stargard, tel. 9T578 47 28, fax 9157817 97, reklama tel. 91578 47 28 ©©-umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule, w szczególności przy Aktualnym Artykule, oznacza możliwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresci, www.gp24.pl/tresci,www.gs24.pl/tresci, i w zgodzie z postanowieniami niniejszego regulaminu. Polskie Badania Czytelnictwa Nakład Kontrolowany ZKDP Ab. mm miiitiiHT POLSKA PRESS GRUPA Polska Press Sp. z 0.0. ul. Domaniewska 45,02-672 Warszawa, teł. 22 20144 00, fax: 22 2014410 Prezes zarządu Dorota Stanek Wiceprezes zarządu Dariusz Świder Członek zarządu Paweł Fąfara Członek zarządu Magdalena Chudzikiewicz Dyrektor artystyczny Tomasz Bocheński Dyrektor marketingu Sławomir Nowak, stawomir.nowak@polskapress.pl Dyrektor zarządzający biura reklamy Maciej Kossowski maciej.kossowski@polskapress.pl Dyrektor kolportażu Karol Wlazło karol.wlazlo@polskapress.pl Agencja AIP kontakt@aip24.pl Rzecznik prasowy Joanna Pazio tel. 22 20144 38, joanna. pazio@polskapress.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Sport 11 Futbol wraca do domu, czyli dominacja Anglików w Europie Bolesław Groszek redakqa@polskatimes.pl Piłka nożna W finałach Ljgi Mistrzów i Ligi Europy zagrają cztery angielskie drużyny. Czy to początek dominacji Wyspiarzy w piłce? Po heroicznych wyczynach Li-veipoolu i Tottenhamu w Lidze Mistrzów, awanse Arsenału i Chelsea do finału Ligi Europy wydawały się banalnym zadaniem. Londyńskie kluby nie miały łatwo, ale w czwartek wygrały i napisały historię. O awans zdecydowanie trudniej było The Blues. Chelsea pierwsza strzeliła bramkę Eintrachtowi Frankfurt, ale Niemcy w drugiej połowie wyrównali i doprowadzili do dogrywki. Gospodarze grali słabo i mało brakowało, by stracili gola również w doliczonym czasie gry, jednak o wyniku końcowym zdecydowały ostatecznie rzuty kamę. - Ten tydzień byłtak oszałamiający, że nawet angielska drużyna pokonała niemiecką w rzutach karnych - podsumował to na swoim Twitterze Gary Lineker. Co ciekawe, Maurizio Sam jest też pierwszym trenerem „nietymczasowym", który doprowadził The Blues do finału europejskich rozgrywek. Jak się okazało, łatwiejsze zadanie w drodze do Baku miał Arsenał, ale nic w tym dziwnego, bo Kanonierów prowadzi przecież seryjny zwycięzca Ligi Europy. Trener Unai Emery już czwarty raz poprowadzi swój zespół w finale tych rozgrywek, a trzy poprzednie wygrał, pracując jeszcze w Sevilli. - Jesteśmy w finale, ale to nie koniec. Do zrobienia pozo- 1 Angielskie kluby podporządkowały sobie europejskie puchary stał nam ostatni krok - przyznał po meczu Hiszpan, który ma jeden powód więcej niż Sarri, by zwyciężyć całe rozgrywki. Chelsea już zagwarantowała sobie miejsce w pierwszej czwórce Premier League i jesienią zagra w Lidze Mistrzów. Dla Arsenału zwycięstwo w Lidze Europy będzie najprawdopodobniej jedyną drogą, by trafić do Cha-mpions League. Londyńskie derby w finale zostaną rozegrane 29 maja na stadionie olimpijskim w Baku i będzie to mecz pełen podtekstów. Ostatni raz na boisku kibice zobaczą Petra Cecha - legendę Chelsea, który swój finałowy mecz w karierze zagra w barwach Arsenału przeciwko The Blues. - Spotkanie przeciwko Chelsea będzie niezwy- kłym zakończeniem mojej kariery - przyznał sam zawodnik, który ma już ofertę, by po zakończeniu sezonu pracować jako trener bramkarzy na... Sta-mfordBridge. Niepewny gry w finale jest za to Henrikh Mkhitaryan. Dziennik „Daily Mail" donosi, że Emery nie będzie mógł skorzystać ze swojego zawodnika z powodów politycznych. Pomocnik pochodzi z Armenii, czyli państwa, które jest mocno skonfliktowane z Azerbejdżanem. Ormianin już raz w tym sezonie nie zagrał żutego powodu w meczu grupowym The Gunners, gdy Kanonierzy lecieli do Agdamu na mecz przeciwko Qarabagowi. Sprawa lotów do Azerbejdżanu to też czuły punkt kibi- ców londyńskich finalistów. Stadiony obu klubów dzieli ok. 13 kilometrów, natomiast, by zobaczyć mecz swoich ulubieńców, fanów czeka ponad 4500 km do pokonania. Kluby oferują więc jednodniowy wyjazd na mecz dla karnetowiczów, który kosztuje prawie 1000 funtów. To podobna kwota do tej, którą trzeba zapłacić za roczny karnet na wszystkie mecze sezonu Premier League. Trzy dni po finale Ligi Europy w Madrycie dojdzie do angielskiego finału Ligi Mistrzów, w którym zmierzą się Liverpool i Tottenham. Od czasu pojedynku Manchesteru United z Chelsea w Moskwie w 2008 roku Wyspiarze mogli tylko pomarzyć o wewnętrznym pojedynku swoich drużyn na tym poziomie. Toteż pierwsza taka sytuacja w historii europejskich rozgrywek, gdy wszystkie cztery zespoły zaangażowane w walkę o najważniejsze międzynarodowe trofea na Starym Kontynencie są z tego samego kraju. Po Ligę Mistrzów i Ligę Europy mogą też sięgnąć drużyny z tego samego miasta (Londyn), ale nie będzie to już przypadek bezprecedensowy. W 2018 roku podobnej sztuki dokonały zespoły z Madrytu -Real i Atletico, a w 1994 roku drużyny z Mediolanu - Milan i Inter (wówczas nazywano go jeszcze Pucharem UEFA). Po latach upokorzeń i docinek ze strony Hiszpanów, Włochów czy Niemców, tym razem to Anglicy triumfiijąi z czystym sumieniem znów zaśpiewają słynny refren „footbalPs co-ming łiome". Czy to początek dominacji zespołów z Premier League w Europie? Zdecydowanie za wcześnie na takie tezy, ale bez wątpienia ogromne pieniądze pompowane w angielski futbol w końcu zaczynają się zwracać. ©® ŁlW' - Druga sesja treningowa rozpoczęła się od „bączka" Kubicy Postęp Williamsa. pech Kubicy na treningu Formuła t Mateusz Skrzyński redakcja@polskatimes.pl Piątkowe treningi przed GP Hiszpanii pokazały progres w czasach Williamsa. Kubica miał problemy z bolidem. Gdybyśmy tracili ponad sekundę do rywali, byłoby w porządku. Jednak im wyżej jesteś, tym trudniej odrabiać straty. Zawsze tak było w Fl. Sam znajdowałem się już w takiej sytuacji, jednym z kluczowych czynników jest czas - mówił Robert Kubicaprzed GP Hiszpanii, które już w tę niedzielę. Formuła l po raz pierwszy w tym sezonie zawita do Europy. Williams wprowadził do swo-jego samochodu aż kilkanaście poprawek, które mają sprawić, by zespół wreszcie mógł nawiązać walkę o miejsca w środku stawki. W czterech dotychczasowychwyścigach Kubica i Geoige Russell przyjeżdżali do mety na ostatnich miejscach. - Nie są to oczywiście poprawki zasadnicze, ale mam nadzieję, że małymi krokami dojdziemy do lepszych rezultatów - zdradził starszy inżynier wyścigowy Dave Robson. Pierwsza sesja treningowa potwierdziła, że w bolidzie coś się ruszyło. Williams i tak zakończył zmagania na dwóch ostat- Liverpool musi liczyć na potknięcie City. l*Hkanużmi Hubert Zdankiewicz Wyczyny Liverpoolu iTottenhamu w Lidze Mistrzów pokazały. że niemożliwe nie istnieje. Fan i „The Reds" Bezą na koleiny cud. aie tym razem muszą ficzyć nie tyko na swoich piłkarzy. Zdobyć 97 punktowi nie wygrać Premier League - to możliwe i wszystko wskazuje na to, że właśnie w taki sposób zakończy sięsezon20i8/i9 dla piłkarzy Ii-verpoolu. Podopieczni Jurgena Kloppa walczyli w tym sezonie jak lwy i jako jedyni z wielkiej szóstki potrafili nawiązać walkę z Manchesterem City Pepa Guardioli. Dość powiedzieć, że przed ostatnią kolejką rozgrywek „TheReds,,mają23 punkty przewagi nad trzecią w tabeli Chelsea, a „The Citizens" 24. Właśnie ten jeden punkcik może przesądzić o losach mistrzostwa Anglii. Przy założeniu oczywiście, że zarówno Liverpool, jak i Manchester City wy-grają swoje ostatnie mecze. Trudno jednak oczekiwać innego rozstrzygnięcia - rywalem Liverpool będzie co prawda Wolver-hampton, który w tym sezonie napsuł już sporo krwi klubom z czołówki, wygrywając w lidze z Arsenałem, Chelsea, Tottenha-mem i Manchesterem United. Wątpliwe jednak, by „The Reds" podzielili los wyżej wymienionej czwórki, bez względu na to, w jakim składzie ostatecznie zagrają. Brak kontuzjowanych Mo-hameda Salaha (ma zagrać w niedzielę) i Roberto Firmino nie przeszkodził im sprawić w ostatni wtorek gigantycznej sensacji, jakąbyło wyeliminowanie w półfinale Ligi Mistrzów Barcelony. W pierwszym meczu Leo Messi i spółka wygrali 3:0 i wydawało się, że rewanż jestformalnością. Tym bardziej że zespół Kloppa musiał sobie w nim radzić bez dwóch swoich gwiazd. Poradził sobie koncertowo, wygrał 4:0 i awansował do finału. - Tobył tydzień pełen cudów, pełen wielkich piłkarskich momentów. Wtorek był jednym z najlepszych momentów w historii fUtbolu, nie tylko dla Iiver-poolu. Z naszego punktu widzenia ten tydzień jeszcze się nie skończył. Jedyną rzeczą, jaką możemy zrobić, jest wygranie meczu - podkreśla niemiecki szkoleniowiec „The Reds". By jednak Liverpool mógł cieszyć się z pierwszego od 29 lat mistrzostwa Anglii, nie wystarczy samo zwycięstwo nad Wolves. Punkty musi również stracić Manchester City. Podopieczni Guardioli zagrają na wyjeździe ze znajdującym się tuż nad strefą spadkową Brighton. Mistrzostwo Niemiec na kolejkę przed końcem rozgrywek Bundesligi może świętować w ten weekend Bayem Monachium. Klub Roberta Lewandowskiego ma cztery punkty przewagi nad drugą w tabeli Borussią Dortmund i kolejne zwycięstwo przesądzi kwestię mistrzowskiej patery. Bawar-czycy zagrają wlipskuzRB.©® nich miejscach, ale tym razem strata nie była tak ogromna, jak podczas poprzednich weekendów. Do zwycięzcy pierwszej sesji Valtteriego Bottasa z Mercedesa kierowcy Williamsa stracili około trzech sekund. Wewnętrzną rywalizację w zespole wygrał krytykowany ostatnio Kubica. Na trasie doszło do niecodziennej, a zarazem nieco komicznej awarii. Podczas jednego ze swoich okrążeń obaj kierowcy stracili szkiełka w swoich lusterkach, co nieco utrudniło niektóre manewry. Swój bolid rozbił Lance Stroił. Kierowca Force India wpadł w poślizg, z którego nie zdołał się wyratować. W efekcie wpadł w bandy reklamowe, niszcząc dziób. Druga sesja treningowa rozpoczęła się od małego „bączka" Roberta Kubicy. - Obróciłem się na zimnych oponach - powiedział swoimmechanikom Prawdziwe problemy zaczęły się jednak 40 minut później, gdy zjechał do boksów. Na tor już nie wyjechał. Mechanicy rozpoczęli pracę w tylnej części bolidu, a na siedem minut przed końcem treningu Kubica ponownie pojawił się na torze. Swojego czasu jednak nie poprawił. W sobotę o godz. 13 odbędzie się trzecia sesja treningowa. Kwalifikacje zaplanowano na godz. 15. O tej samej porze rozpocznie się Grand Prix Hiszpanii. ©® LOTTO Piątek 10.05 MULTIMULTI - GODZ. 14.00 1.7,11.12.17,18.22.27.28,37,39. 48,50,53,54,55,70,71,73.77+7 KASKADA 2,3,4,6,7,10,11,15,16,21.22,24 Czwartek 09.05 MULTI MULTI - GODZ. 21.40 2,10,17,34,36,38,43,45,48,51, 64.65,68,70,71,73,75,76,77, 80 plus 45 EKSTRA PENSJA 3,14,18, 23, 25 + 1 MINI LOTTO 16,24,29,38,42 LOTTO 24, 26,31,32, 38,42 LOTTO PLUS 1,10, 20, 21.24,42 KASKADA 1.3. 6, 9,11.12.13,14,17,18,23,24 (STEN) 12 Sport Głos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 11-12.05.2019 awf , Jantar zagra w sobotę z Wdą Lipusz W Ustce i Garczegorzu mecze o ważne punkty Pflkamżna Jarosław Stencel jaroslaw5tencel@polskapress.pl 31. kolejkę spotkań rozegrają w ten weekend piłkarze w IV lidze. W Ustce w sobotę o godz. 17.00 Jantar podejmować będzie zespół Wdy Lipusz. Oba zespoły nadal nie są pewne utrzymania i punkty są im bardzo potrzebne. Wda jesienią była jedną z rewelacji (jest beniaminkiem). Obecnie jednak spisuje się bardzo słabo i zajmuje coraz niższe miejsce w tabeli (obecnie jest to 15. miejsce). Wda jest najsłabszym zespołem w rundzie wiosennej. Zdobyła wniej zaledwie dwa punkty. Pogoń Lębork tym razem wybiera się do Gdańska, gdzie w sobotę o 11.00 będzie podejmowana przez Gedanię. W meczu tym i kolejnym zabraknie Łukasza Janowicza, który do końca lipca przebywać będzie na wojskowym kursie. Gedania zajmuje obecnie 8. pozycję w tabeli, a wiosną gra skutecznie. Drużyna z Gdańska w rundzie rewanżowej 6 razy wygrywała, 2 razy zremisowała i 3 razy przegrała. Mecz dwóch drużyn z naszego regionu odbędzie się w sobotę o godz. 16.00. Anioły Garczegorze podejmować będą rezerwy Bytovii Bytów. Ostatnio w lepszej formie znajdują się podopieczni trenerów Tadeuszów Wanatów, ju-niorai seniora. Jeśli Anioły wygrają będą mieli już tylko jeden punkt straty do rezerw Bytovii i wciąż cień szansy na utrzymanie w lidze. Tym razem pauzuje zespół słupskiego Gryfa. Słupszcza-nom z pewnością przyda się to przed środowym starciem w Pucharze Polski z Jantarem Ustka (stadion przy ul. Zielonej, godz. 18.00).©® Tenis stokmy Sobota (11.05). Godz. 16. Hala przy ul. P. Skargi 52 w Lęborku. Pingpongowy mecz na szczycie w I lidze grupy północnej mężczyzn. Wicelider zagra z liderem, czyli Poltarex Pogoń kontra Warta Kostrzyn. WI rundzie kostrzynianie u siebie pokonali lęborczan6:4. Warto dodać, że Warta w całych dotychczasowych rozgrywkach nie straciła punktów, wygrywając 17 meczów. Sołx)tniakonfrontaęjanie ma zdecydowanego faworyta, bo wszyscy gracze doskonale się znają i o wygranej głównie zadecyduje dyspozycja dnia. Należy przypomnieć, że obydwa zespoły mają już zagwarantowany udział wbarażach o awans do Lotto Superligi. Liderem gości jest jest Daniel Bąk, który reprezentował barwy lęborskiego klubu w superligowych rozgrywkach sezonu 2016/2017. Oprócz Bąka w składzie Warty są jeszcze: Ja- z liderem kub Pereki Sławomir Dosz (obaj w przeszłości również reprezentowali Lębork) oraz Witold Skubiszewski. W ostatniej kolejce gospodarze będą chcieli przerwać zwycięską serię Warty. Czy się uda? Zapowiada się zacięte granie. ©® (fen) Lider Lęborka Bogusław Koszyk Ostatni mecz o tym sezonie w hali Gryf ia Michał Piątkowski michal.piatkowski@gp24.pl STK Czarni po raz ostatni w tym sezonie wybiegną na parkiet przed własną publicznością. W sobotę (11.05, g. 19, hala Gryfia) w pierwszym meczu o brąz ich przeciwnikiem będzie Sokół Łańcut. Kiedy już trochę opadły emocję po niesamowicie emocjonujących pojedynkach ze Śląskiem, słupszczanie przystąpią do walki o 3. miejsce pierwszoligowych rozgrywek. Dla słupskich kibiców będzie to ostatnia okazja, aby obejrzeć swój zespół w meczu domowym w tym sezonie. Będzie to także okazja, aby podziękować słupskim graczom za trud i po- święcenie, jakie włożyli w serię z wrocławianami, którym w decydującym meczu ulegli tylko jednym punktem. Podobnie jak Czarni swoją serię 2:3 przegrał zespół z Łańcuta. Goście sobotniego meczu okazali się słabsi od bydgoskiej Astorii, mimo iż prowadzili już 2:1 i na własnym parkiecie mogli przypieczętować awans do wielkiego finału. W kolejnych dwóch meczach lepsza okazała się jednak drużyna z Bydgoszczy i koszykarzom Sokoła, podobnie jak Czarnym Panterom pozostała batalia o trzecie miejsce. W sezonie zasadniczym oba zespoły mierzyły się ze sobą dwa razy i tu statystyka przemawia na korzyść przeciwników Czarnych. Zespół z Pod- karpacia dwukrotnie ogrywał słupszczan. W pierwszym spotkaniu w Słupsku, jeszcze pod wodzą Roberta Jakubiaka Czarni przegrali 86:94. W rewanżu już z Mantasem Cesnauskisem na ławce gracze Sokoła okazali się znacznie lepsi, zdominowali całe spotkanie i zasłużenie wygrali wysoko 92:71. Jak pokazały jednak poprzednie spotkania fazy play off mecz z sezonu zasadniczego nie mają w praktyce większego znaczenia. Tutaj każdy z zespołów już nie kalkuluje i pokazuje swoją najlepszą koszykówkę. Mimo, iż mecz o trzecie miejsce, często nazywany jest tylko finałem pocieszenia, to obie ekipy na pewno zrobią wszystko, aby miłym akcentem zakończyć sezon. ©® Po występach we Wrocławiu, czas na ostatni w tym sezonie mecz w hali Gryfia Być albo nie Piłka nożna Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz@polskapress.pl Dobiegają końca rozgrywki Fortuny I ligi edycji 2018/2019. Wiadomo, że najważniejsze decyzje dotyczące awansu do Lotto Ekstraklasy zapadły i tego zaszczytu dastąpiły dwa najlepsze zespoły. To Raków Częstochowa i ŁKS Łódź. Gratulujemy! Definitywnie znany jest też jeden spadkowicz. Degradacja do II ligi spotkała Garbarnię Kraków. Pierwszoligowe szeregi opuszczą jeszcze dwa zespoły, które uplasują się na miejscach: siedemnastym (obecnie Wigry Suwałki - 31 punktów) i szesnastym (Bytovia Bytów - 33 punkty). Bezpośrednio nad strefą spadkową plasują się: GKS Katowice (piętnasta lokata, 34 punkty), Stomil Olsztyn (czternasta pozycja, 37 punktów) i Chrobry Głogów (trzynaste miejsce, 37 punk- tów). Finisz ciekawy. W sobotę (11.05) o godz. 17.45 na stadionie w Bytowie (ul. A. Mickiewicza) Bytovia zagra z Chrobrym. Gospodarze muszą wygrać lub zremisować, by w ostatniej grze walczyć o byt w Katowicach. ©® Bytowski pomocnik Filip Burkhardt Bieganie w Ustce oraz w Damnicy l^kkiHrtletyica Krzysztof Niekrasz krzysztofniekrasz @połskapress pl W sobotę (11.05) impreza Grand Prix Ustki - „Rozbiegana Ustka na Fali": Bieg II Jantarowy -godz. 9 - otwarcie biura, 10 -biegi młodzieżowe, 10.30 - bieg amatorski i nordic walking (5 km), 12 - bieg główny (10 km), 14 - zakończenie i losowanie nagród. Start i meta na terenie Ośrodka Sportu i Rekreacji (ul. Grunwaldzka 35) w Ustce. W niedzielę (12.05) odbędzie się II Bieg Pałacowy w Damnicy. Program: godz. 10.20 - bieg dookoła pałacu dla dzieci niepełnosprawnych, 11 - bieg główny (5 km) - wpisowe 40 zł, 11.05 -nordic walking (5 km). Biuro zawodów: SOSW, ul. J. Korczaka - czynne od godz. 9. ©® PSkanazna Weekendowe mecze Słupska klasa okręgowa - sobota (11.05): Stal Jezierzyce -Piast Człuchów (11, Bruskowo Wielkie), Karol Pęplino - Prime Food Brda Przechlewo (11), Sparta Sycewice - Zawisza Borzytuchom (16, nastąpiła zmiana miejsca meczu, który rozegrany zostanie na boisku w Kobylnicy), Chrobry Charbrowo - Leśnik Cewice - (17), Sokół Wyczechy-Start Miastko (18), Myśliwiec Tuchomie - Jantaria Pobłocie (18),- niedziela (12.05): Błękitni Główczyce - Lipniczanka Lipnica (13), MKS Debrzno -Słupia Kobylnica (18). Słupska klasa A - grupa I -sobota: KSWłynkówko-Polonez Bobrowniki (godz. 16), Barton Barcino - Dąb Kusowo (16), Unison Machowino -Pomorze Potęgowo (16.30); niedziela: Sokół Szczypkowice -Wybrzeże Objazda (12). KS Damnica - Garbarnia Kępice (13), Granit Kończewo -RowokółSmołdzino(13); grupa II-sobota: Magie Niezabyszewo - LKSŁebunia (14.30); niedziela: Start Łebień - Dolina-Speranda Gałąźnia Wielka (12), Orkan Gostkowo -Sparta Konarzyny (13), Arkonia Pomysk Wielki - Zenit Redkowice (13.30), GKS Kołczygłowy - Pogoń II Lębork (14), Skotawa Budowo - GTS GR Bieliński Czarna Dąbrówka (14), Kaszubia Studzienice - Czarni Czarne (15). Słupska klasa B - grupa I - sobota: Szansa Siemianice-Sokół Kuleszewo (godz. 16); niedziela: Gryf II Słupsk - SSPN Malczkowo/Łupawa (13.30, sztuczne boisko przy ul. Zielonej), Słupia Charnowo-Smoki Podole Małe (14), Grab Grapice - KS Zaleskie (14); grupa II - sobota: Urania Udorpie - KS II Damnica (16); niedziela: WKS Nożyno-Victoria Dąbrówka (13), Baza 44Siemirowice - Kaszubia II Studzienice (13.30, mecz w Maszewie), Grom Nakla -Granit Koczała (18). (fen) Szachy Czwarty turniej Integracyjny Klub Sportowy Zryw Słupsk jest organizatorem czwartego turnieju szachowego. Zawody zaliczane są do VII Grand Prix Słupska. Gry w niedzielę (12.05) o godz. 10. Zapisy kwadrans przed rywalizacją, która odbędzie się w świetlicy Polskiego Związku Niewidomych przy al. H. Sienkiewicza w Słupsku, (fen) oraz mityng w Słupsku W sobotę (11.05) o godz. 9 akcja „Biegam, bo lubię". Od godz. 11 będzie lekkoatletyczny mityng kwalifikacyjny U-18 i U-20 oraz mistrzostwa Pomorskiego Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe. Zapraszamy na stadion 650-lecia przy A. Madalińskiego w Słupsku. (fen) magazyn % KUCHNIA KRZYŻÓWKA PORADY GWIAZDY Bezpłatny dodatek do gazety. Sobota, llmąja 2019 r. | Duża rodzina jestjak irma. w której wszyscy U mają swoje zadania : iB&! Najbardziej występować z mężem I STR.I4 Barbara_ Kurdej-Szatan Kuchnia W * : . < 02 rodzinny zdrowie Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 AnnaCzemy-Maredca anna.marecka@polskapress.pl k. k. CZYM WIĘKSZA RODZINA, TYM WIĘCEJ ZMARTWIEŃ, ALEI RADOŚCI WitamyJ w n*eekend ie wiem, jak to jest mieć dużą rodzinę: tłum dzieci, cioć, wujków, babć i dziadków wokół siebie. Mam na-| tomiast znajomych, którzy tego doświadczają. Na co dzień, ale zwłaszcza od święta. I przyznam, że tych I wielkich uroczystości rodzinnych, niekończących się urodzin, imienin, ślubów i chrzcin czasem nieco im zazdroszczę. Zdaję sobie jednak sprawę, że takie wielkie rodziny to nie tylko radość, wielka siła i wsparcie, jakie jej członkowie mogą sobie wzajemnie dawać, ale też często wielkie problemy. I nie myślę tylko o sferze materialnej, ale i o nieuniknionych konfliktach, które czasem potrafią przerodzić się w prawdziwe rodzinne wojny. Jedno jest pewne, najwyższy czas skończyć ze stereotypem, że wielodzietność dotyczy jedynie par z marginesu społecznego. Jak wspomniałam, mam duże rodziny wśród swoich znajomych i już dawno takie patrzenie na wielodzietność budzi moje szczere oburzenie. O tym, jak to jest mieć dużą rodzinę i jednocześnie realizować się zawodowo, przeczytacie dzisiaj na stronie 6. Publikujemy tam historię państwa Bosackich, czyli mamy, taty, czwórki dzieci i psa. Zapraszam do lektury. Jak zwykle znajdziecie też u nas teksty o zdrowiu (o glutenie na stronie 3, opuchliżnie spowodowanej zatrzymywaniem wody na stronie 4 oraz toczniu na stronie 5. Dla relaksu zapraszam zaś na strony 12 i 13 (o zwierzętach), a także 14,15 i 16. Zachęcam też szczególnie do zabrania Magazynu Rodzinnego do kuchni i przygotowania z nim rosyjskiej uczty. Jest bliska naszym smakowym przyzwyczajeniom, ale jednak ciągle jeszcze mało znana. Przepisy znajdziecie na stronach od 7 do 10. Życzę miłego weekendu i do zobaczenia za tydzień. ZAPYTAJ LEKARZA Obiło mi się o uszy. że brak dbałości o zęby może się odbić na sercu. Czy to prawda? LEKARZ RADZI: Świadomość tego tematu nadal W* jest za mała. Ciągle X) niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, jak bardzo zepsute zęby mogą wpłynąć na funkcjonowanie układu krążenia. A z naszych doświadczeń wynika, że prawie wszyscy pacjenci, którzy trafili do Świętokrzyskiego Centrum Kardiologii, na przykład z zawałem serca, mieli większe lub mniejsze problemy z zębami. Nikt nie miał ich całkowicie zdrowych. Dlatego chcielibyśmy uczulić wszystkich, że istnieje bardzo ścisły związek między stanem uzębienia a sercem. Bakterie z jamy ustnej powodują zapalenie wsier-dzia, uszkodzenia zastawek, a także przyczyniają się do rozwoju miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. A trzeba powiedzieć, że choroby układu krążenia przytrafiają się coraz młodszym pacjentom. Dawniej zawały przydarzały się pięćdziesięciolatkom, dziś nierzadko występują po trzydziestce, a nawet wcześniej .Prowadzone od lat badania chorych potwierdziły, że niewyleczone zęby przyczyniają się do rozwoju wielu schorzeń serca. Najbardziej niebezpieczna jest parodontoza i choroby przyzębia. Powodują one pękanie blaszki miażdżycowej stanowiącej przyczynę zawału serca. Z kolei bakterie płytki nazębnej i kamienia mogą zapoczątkować proces tworzenia miażdżycy, z czego też zdaje sobie sprawę bardzo mało osób. A istnieje ścisły związek między zaawansowaniem choroby przyzębia a rozległością zawału mięśnia serca i postępem miażdżycy. Gdy chorują nasze zęby lub dziąsła, w organizmie podnosi się poziom białka, które zwiększa ryzyko chorób układu krążenia. Doktor Edward Pietrzyk, kardiolog Czy to prawda, że w trądziku różowśrtym nie pomogą kosmetyki, ponieważ chorują naczynia? Jak postępować? LEKARZ RADZI: Jednym ę -j z komponentów cho-yU roby jest nadmierna O naczynioruchowość naczynek krwionośnych, czyli ich gwałtowne rozkurczanie się i kurczenie, ale to nieje-dyna przyczyna. Chorobę wywołują także przyczyny genetyczne, środowiskowe, autoimmunologiczne. Chorobie zawsze towarzyszy świąd skóry, uczucie ściągania, pieczenia, dlatego stosowanie właściwych kosmetyków, które łagodzą te objawy, są jak najbardziej wskazane. Kosmetyki nie mogą być drażniące, lecz łagodzące i dobrze dobrane do skóry. To już połowa sukcesu. Tutaj chciałabym bardzo mocno podkreślić konieczność ustalenia leczenia w konsultacji z lekarzem. Podczas gdy w łagodnej odmianie trądziku pospolitego możemy jeszcze sami wypróbować kosmetyki i farmaceutyki, tak w przypadku trądziku różowatego jest to zdecydowanie nie-polecane. Nawet małe zmiany wymagają tu specjalistycznej konsultacji. Może się bowiem okazać, że trądzik różowaty jest „towarzyszem" innych wewnętrznych chorób, na przykład przewodu pokarmowego. Wymagana jest zatem dogłębna diagnostyka. Nie da się postawić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie czy trądzik różowaty da się wyleczyć. Nawet wyleczony może kiedyś powrócić, na przykład z innymi chorobami, którym towarzyszy. Doktor Maria Pyzio-Gutkowska Zawsze źle znosiłam wysokie temperatury, a te się nieuchronnie zbliżają. Co mi pomoże? SPECJALISTA RADZI: Pijmy dużo wody mine-CJL ralnej, dzięki czemu utrzymamy odpowiedni poziom elektrolitów w organizmie. Średnio zaleca się picie 1,5-2 litrów wody dziennie, ale też trzeba zwrócić uwagę, czy oasz organizm nie potrzebuje jej więcej. Oprócz wody warto też sięgnąć po zieloną herbatę oraz słabe napary z ziół, na przykład z pokrzywy lub rumianku. Organizm nawodnią także odpowiednio rozcieńczone soki owocowe. Zawarte w nich kwasy owocowe stymulują oczyszczanie organizmu z toksyn. Najlepsze będą samodzielnie przygotowane soki owocowe lub owocowo-warzywne. Kamila Sobaś. ekspert do spraw żywienia GOJ P Dzień Okulistyki Przypada 9 maja. Został ustanowiony w rocznicę urodzin Ferdinada Monoyera, francuskiego okulisty, profesora fizyki medycznej w Lyonie. Ferdinand Monoyer zdefiniował dioptrie i opracował wykres do pomiaru ostrości wzroku. Dzień Okulistyki to dobry dzień, aby profilaktycznie zbadać swój wzrok i w razie konieczności w porę zareagować na ewentualne zmiany sprawności naszych oczu. Iwiatc >wiatowy Dzień Tocznia Obchodzony jest 10 maja. Toczeń to bardzo ciężka choroba, która atakuje cały organizm. Nietylko wymaga opieki różnych specjalistów, ale w przypadku uszkodzenia ważnych narządów zagraża życiu. Święto organizowane jest przez Światową Federację Tocznia, ajegp celem jest poprawa jakości życia osób dotkniętych toczniem oraz uświadamianie społeczeństwa na temat tej choroby. Dzień Walki z Czerniakiem Obchodzonyjestl2 maja. Jest to święto, podczas którego odbywają się pogadanki, happeningi na temat przyczyn, objawów oraz leczenia czerniaka. Eksperci główną uwagę zwracają na sposoby zapobiegania chorobie. 2 HISTORII Kosmetyka w Egipcie W Egipcie kosmetykabyłaprze-j awem wytwornego stylu życia. Zabiegi pielęgnacyjne - kąpanie, masowanie, nacieranie i malowanie Egipcjanek należało do niewolnic. Egipcjanie - zarówno kobiety, jak i mężczyźni -do ochrony przed piekącym słońcem używali mazideł z olejów i wosków. Do balsamów dodawali pszczeli miód i aromaty. Znali także maseczki sporządzane z ziemi okrzemkowej, żółtka jaja, miodu, mleka. Jasność skóry była oznaką dostojeństwa, jak i zamożności. Dlatego kobiety pudrowały twarz jasną ochrą, a następnie na twarzy rysowały niebieskie żyłki, abyjeszcze bardziej uwydatnić delikatność, wręcz peigamino-wość skóry. Egipcjanie szczególną uwagę zwracali na makijaż oczu. Związanebyło to zarówno z obrzędami religijnymi, jaki i ze względów higienicznych. Wytwarzanie pachnideł i olęjkówbyło domeną kobiet. Błonnik i jego rola w organizmie. Ma dobry wpływ na pracę jelit oraz stężenie cukru Dane od osób o najwyższym spożyciu błonnika pokarmowego sugerują 15-30-pro-centowy spadek śmiertelności ogółem i z j Skotnik Paula Goszczyńska paula.goszczynska@polskapress.pl Prestiżowe tzasopbi no-Hie l^nceTwstyczhki 2019 roku opubfifcowałoartykułowpły-wie błonraka pokarmowego na zdrowia Podsumowano w nim aż243badania prospektywne i kfintczne. Błonnik pokarmowy to zróżnicowana grupa związków pochodzenia roślinnego, które w organizmie człowieka nie są trawione i wchłaniane, ale mimo to spełniają szereg istotnych funkcji. Najważniejsze z nich to pozytywny wpływ na prawidłową pracę jelit i stabilizacja stężenia cukru we krwi. Zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują na optymalne spożycie błonnika na poziomie 25 gramów dziennie. Potwierdzone właściwość zdrowotne Artykuł opublikowany w „The Lancet" podejmuje próbę usta- NASŁODKOŚLIWKOWE KULKI MOCY Składniki: 5 suszonych śliwek kalifornijskich, Vi średniego banana, 2 łyżki masła migdałowego, szczypta cynamonu, szczypta kurkumy, 2 łyżki posiekanych pistacji. Przygotowanie: 1. Śliwki namocz w wodzie, zostaw je na godzinę. 2. Po godzinie odsącz śliwki i zmiksuj razem z bananem, masłem i przyprawami na gładką masę. 3. Z masy formuj kulki i obtaczaj je w posiekanych pistacjach. 4. Wstaw kulki na godzinę do lodówki. lenia dawki błonnika, która wywiera korzystny wpływ na zdrowie. Należy przy tym zaznaczyć, że w Polsce średnie spożycie tego składnika wynosi od 25 do 34 gramów dla mężczyzn i od 19,4 do 20 gramów na dobę dla kobiet. Analiza z „The Lancet" wzięła pod uwagę 185 badań prospektywnych, w których udział wzięło blisko 135 milionów osób i 58 badań klinicznych z udziałem 4635 dorosłych. Badacze porównywali ryzyko zdrowotne u osób z najwyższym i najniższych spożyciem błonnika pokarmowego. Dane od osób o najwyższym spożyciu błonnika pokarmowego sugerują 15-30--procentowy spadek śmiertelności ogółem i z powodów ser-cowo-naczyniowych. Badacze podkreślają także zmniejszenie częstości występowania choroby niedokrwiennej serca, udarów, cukrzycy typu 2 i raka jelita grubego. Podsumowanie badań klinicznych wskazało także na inne korzyści z wysokiego spożycia błonnika. Należą do nich niższa masa ciała, niższe ciśnienie krwi i niższe stężenie cholesterolu we krwi. Źródło btonnBca Biorąc pod uwagę doniesienia z „The Lancet", warto szukać prostych rozwiązań na zwiększenie ilości błonnika pokarmowego w codziennej diecie. Jednym z nich jest wprowadzenie suszonej śliwki, którajest bogatym źródłem tego składnika. Suszona śliwka dostarcza 7,1 gramów błonnika pokarmowego rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego w wodzie na 100 gramów owoców. Trzy suszone śliwki to jedna z pięciu zalecanych porcji warzyw i owoców. Ze względu na wysoką zawartość błonnika owoc ten ma niski indeks i ładunek glikemiczny. Wprowadzenie suszonej śliwki do codziennego jadłospisu to bardzo dobry sposób na zwiększenie udziału błonnika pokarmowego w die- cie. - *• C f Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 rodzinny zdrowie 03 Gluten - czy powinni go unikać tylto chorzy na celiakię? Moda na produkty bezglutenowe na dobre opanowała trendy żywieniowe. Mójstytżycia Monika Piorun monika.piorun@polskapress.pl Co to właściwie jest gluten? Choć większość z nas dobrze zna to słowo, to jednak nie każdy jest w stanie wytłumaczyć, na czym polega jego rola i dlaczego wzbudza tyle kontrowersji. Pojęcie to dotyczy grupy białek obecnych w nasionach zbóż -głównie pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa. Produkty zawierające gluten były podstawą naszej codziennej diety od zarania dziejów i doskonale sprawdzały się do wypieków (po dodaniu do pszennej mąki wody powstaje charakterystyczna, sprężysta, kleista i elastyczna siatka glutenowa zatrzymująca dwutlenek węgla, ciasto dzięki temu staje się pulchne i dobrze się klei). Mimo że gluten nie ma istotnych właściwości odżywczych, to jednak uznaje się go za ważny nośnik aromatów, który sprawia, że zawierające go pokarmy nie tylko lepiej smakują, ale także mają odpowiednią konsystencję. Mogłoby się wydawać, że układ pokarmowy większości ludzi zdążył się już dobrze przystosować do glutenu. Od kiedy angielski pediatra Samuel Gee w 1888 roku po raz pierwszy opisał objawy celiakii, czyli uwarunkowanej genetycznie i nieuleczalnej choroby trzewnej (polegającej na nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej na gluten), eliminowanie z diety tego składnika zalecano tylko stosunkowo niewielkiej garstce ludzi. Początkowo dolegliwość tę uważano za rodzaj chronicznej niestrawności, który może występować w każdym wieku (szczególnie u dzieci w wieku 1-5 lat). Dopiero po n wojnie, dzięki badaniom holenderskiego lekarza Willema Dicke'a, udało się wykazać zależność pomiędzy dietą opartą na zbożach, mące i pieczywie a specyficznymi zaburzeniami na tle pokarmowym. Gluten w ostatnich latach został uznany za jednego z największych wrogów szczupłej sylwetki. Ile w tym prawdy? Oszacowano wtedy, że na autoimmunologiczną celiakię prowadzącą do uszkodzenia kosmków jelitowych i upośledzenia wchłaniania składników odżywczych pod wpływem glutenu może cierpieć nie więcej niż około 1 procent populacji. W ciągu kilku ostatnich lat popularność diety bezglutenowej doprowadziła jednak do tego, że tylko w USA statystycznie już co trzeci Amerykanin przyznaje się do unikania glutenu w codziennej diecie. Podobne tendencje obserwuje się obecnie na całym świecie. Dlaczego? Komu na zdrowie? Od kiedy gluten zaczął być postrzegany za wroga szczupłej sylwetki, na rynku produktów spożywczych zapanowała „moda bezglutenowa", a każdy towar zawierający informację o tym, że jest wolny od tego składnika, stawał się coraz bardziej wartościowy dla potencjalnego klienta. Czy słusznie? Promowanie życia wolnego od glutenu zawdzięczamy nie tylko celebrytkom, które chwalą się w mediach, że udało się im schudnąć po odstawieniu żywności zawierającej gluten, ale i wielu publikacjom dotyczącym tego, jaki wpływ na nasz organizm ma to białko powszechnie występujące w wielu produktach spożywczych. Jedną z najgłośniejszych z nich była książka pt. „Brain Grain" (ang. „Zbożowa głowa"), która szyfcko stąła się międzynarodowym bestselle- rem. Dr Dawid Perlmutter - ceniony amerykański neurolog -przedstawił w niej rewolucyjną tezę na temat zawartości glutenu w zbożach, która obecnie może być wielokrotnie wyższa niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu (nawet do 40 razy). Więcej glutenu Nowoczesne metody uprawy, a także powszechne stosowanie pestycydów i chemikaliów doprowadziły jego zdaniem do tego, że ziarna zbóż nie są już takie same jak te, które mieli okazję jadać nasi przodkowie. W konsekwencji po zjedzeniu zmodyfikowanych ziaren poziom glukozy we krwi w niektórych przypadkach może wzrastać nawet bardziej niż po spożyciu cukru. Niestety, nie pozostaje to bez wpływu nie tylko na naszą sylwetkę, ale i na cały organizm - a zwłaszcza na nasz mózg i układ nerwowy. Autor obwinia gluten za wiele chorób, które dotąd nie były powszechnie wiązane z tym, co jemy (i jak trawimy) - m.in. depresję, zaburzenia lękowe, demencję starczą czy migreny. Choć wielokrotnie wyższa zawartość glutenu we współczesnych, zmodyfikowanych ziarnach zbóż może mieć negatywne konsekwencje dla naszego zdrowia, to jednak wcale nie oznacza to, że całkowite wyeliminowanie go z codziennej diety jest wskazane dla każdego. Co więjcej, dpwpdy naukowe potwierdzają, że odstawienie glutenu może nierzadko przynieść nam więcej szkód niż pożytku. Jak to możliwe? Unikasz glutenu, choć nie masz celiakii? Zwiększasz ryzyko cukrzycy i możesz... utyć! Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne ostrzega, że ludzie stosujący bez wskazań medycznych dietę bezglutenową mogą być bardziej narażeni na cukrzycę (po przebadaniu ponad200tys. ochotników potwierdzono, że ryzyko cukrzycy u osób spożywających gluten jest o 13 proc. niższe). Z kolei u osób, które nie mają celiakii lub nadwrażliwości na gluten, uboga w błonnik dieta bezglutenowa może wręcz sprzyjać tyciu. Naukowcy z Harvardu obalili natomiast mit o tym, że unikanie glutenu chroni przed chorobami serca. Zdaniem ekspertów żywność bez glutenu powinna być rekomendowana jedynie chorym na celiakię lub osobom, u których występują objawy nietolerancji lub uczulenia (m.in. wzdęcia, biegunki, świąd skóry, ból brzucha lub powiększony obwód w pasie po spożyciu pokarmów zawierających gluten). JAK SPRAWDZIĆ CZY W DANYM PRODUKCIE JEST GLUTEN? Najprościej zwrócić uwagę na to, czy na jego opakowaniu widnieje charakterystyczny symbol przekreślonego kłosa. To właśnie ten znak może stanowić dla nas gwarancję, że w składzie nie ma glutenu. Warto jednak zaznaczyć, że nie każda żywność uważana za naturalnie bezglutenową posiada takie oznaczenie. W wielu przypadkach zdarza się bowiem, że produkt może zostać zanieczyszczony glutenem na etapie produkcyjnym (i zawiera więcej niż 20 mg glutenu na 1000 g produktu). WAŻNE Gdzie jest GLUTEN? Lista produktów bezglutenowych i tych. w których jest gluten. PRODUKTY ZBOŻOWE Bezglutenowe: ryż biały i brązowy, płatki ryżowe, kukurydza, gryka, proso, soja, amarantus, komosa ryżowa (ąuinoa), mąki i kasze (jaglane, gryczane), skrobia (kukurydziana, ryżowa i z tapioki), pieczywo i makarony z mąk bezglutenowych, chrupki kukurydziane, popcorn, bułka tarta bezglutenowa. Zawierają gluten: pszenica, pszenżyto, jęczmień, żyto, owies (zanieczyszczony), mąka pszenna, żytnia i jęczmienna, płatki (pszenne, żytnie, jęczmienne i owsiane), kasza manna, kuskus, musli, kasza owsiana, kaszki błyskawiczne, pierogi, pyzy, kopytka, naleśniki, bułki, bagietki, maca, precle, herbatniki, wafle, biszkopty, sucharki, paluszki, ciasta, drożdżówki, pizza, bułka tarta (jeśli nie są oznaczone jako bezglutenowe). Mogą zawierać gluten: płatki kukurydziane ze słodem jęczmiennym, mąka ryżowa i gryczana. MIĘSO, JAJA. RYBY ■M- Bezglutenowe: świeże i nieprzetworzone mięso, ryby, jaja. Mogą zawierać gluten: wędliny, konserwy rybne, kaszanka, pasztety, parówki, kotlety mielone, pulpety, hamburgery. MŁEKOłNABiAŁ Bezglutenowe: mleko (świeże, w kartonie, zagęszczane, w proszku), kefir, maślanka, jogurt naturalny, naturalny ser biały, sery żółte i dojrzewające. Zawierają gluten: napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego, produkty mleczne z ziarnami zbóż. Mogą zawierać gluten: jogurty owocowe, maślanki smakowe, napoje czekoladowe, " niskotłuszczowe produkty mleczne, serki topione, śmietana, gotowe masy serowe, sery pleśniowe. TŁUSZCZE PRZYPRAWY I ZUPY Bezglutenowe: masło, smalec, margaryna, olej roślinny, oliwa z oliwek, sól, pieprz, zioła, ocet winny, przyprawy 0 jednorodnym składzie, ocet winny i jabłkowy, zupy domowe z dozwolonych produktów. Zawierają gluten: olej z kiełków pszenicy, sos sojowy, zupy (zaprawiane mąką, z makaronem, z lanymi kluskami). Mogą zawierać gluten: majonezy, gotowe sosy 1 dressingi, mieszanki przypraw, musztardy, keczupy, zupy i sosy w proszku, kostki bulionowe. OWOCE i WARZYWA + ORZECHY i NASIONA .* * r ^ ^ / Bezglutenowe: wszystkie owoce (świeże, mrożone i konserwowane), warzywa świeże, kiszone i konserwowe (w tym warzywa strączkowe, ziemniaki i skrobia ziemniaczana), wszystkie orzechy, ziarna soi, soczewicy, ciecierzycy, sezamu, siemienia lnianego i słonecznika. Mogą zawierać gluten: owoce suszone i wsady owocowe. SŁODYCZE i NAPOJE Bezglutenowe: cukier, dżem, miód, landrynki, kisiele i budynie domowe z mąki ziemniaczanej, herbaty i kawy naturalne, napary ziołowe, soki owocowe, wody mineralne, czyste alkohole. Zawierają gluten: gotowe ciasta i ciasteczka, słód jęczmienny, piwo, whisky słodowa, kawa zbożowa, kakao owsiane. Mogą zawierać gluten: gumy do żucia, żelki, nadziewane cukierki, batony, gotowe budynie, lody, czekolady, chipsy, kawy i czekolady rozpuszczalne, napoje owocowo-warzywne, alkohole z dodatkami smakowymi, (pg) 04 rodzinny zdrowie Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Co robić, gdy puchną nogi? Unosić nogi. stosować żele. specjalne podkolanówki Przy dolegliwościach ze strony kończyn dolnych pomocne mogą być zabiegi usprawniające krążenie krwi w tym rejonie, m.in. częste unoszenie nóg ponad poziom serca, stosowanie żelów z heparyną, wyciągiem z kasztanowca czy arniki. Ulgę przynosi także noszenie specjalnych kompresyjnych podko-lanówek, pończoch czy rajstop o zmiennym ucisku i działaniu przeciwżylako-wym. Przy poważnych problemach żylnych podkolanówki o odpowiednim, leczniczym stopniu ucisku prze- pisuje lekarz. W innych sytuacjach można wybrać opcję profilaktyczną, w tym podkolanówki czy getry w wersji sportowej. Na co dzień warto też zadbać o porcję ruchu, który pomaga przeciwdziałać grawitaqi, powodującej zastój krwi w kończynach dolnych. Przy przedłużającym się siedzeniu należy robić sobie regularne przerwy na aktywność. Gdy nie jest to możliwe, warto wykonywać przynajmniej ćwiczenia stóp, takie jak ich krążenie w kostkach czy wspinanie się na palce. (ARZ) m. ;j|§§: \fyC': ^ 1 Co wprowadzić do diety, by... Zmniejszyć zatrzymywanie wody w organizmie W profilaktyce i postępowaniu ograniczającym retencję wody w organizmie w pierwszej kolejności zalecana jest zmiana diety na taką, która zawiera ograniczone ilości sodu, najczęściej występującego w postaci soli. Większość tego dodatku spożywamy razem z przetworzoną żywnością -spore ilości pochodzą z podstawowych produktów, takich jak pieczywo, sery czy wędliny. Znacznie więcej sodu od powszechnie spożywanych produktów zawierają przetwory solone i kiszone warzywa, a także przemysłowa żywność wysoko przetworzona, w której sód występuje również w dodatkach do żywności, m.in. wzmacniających smak. Zawiera niewiele innych niezbędnych składników mineralnych czy witamin, a obfituje w oczyszczone węglowodany, które, nasilając wydzielanie insuliny, prowadzą do zmniejszenia jego ilości wydalanych z moczem. W celu ograniczenia retencji wody przez organizm zaleca się menu złożone z naturalnych produktów i potraw przygotowanych w domu z ograniczonym dodatkiem sodu. Takim „gotowym" menu o potwierdzonym korzystnym działaniu na zdrowie jest stosowana przeciw nadciśnieniu dieta DASH. Ważnym elementem tej diety - i każdej innej, która ma przeciwdziałać zatrzymywaniu wody w organizmie, jest wysokie spożycie potasu. Składnik ten ma anta-gonistyczne działanie w stosunku do sodu, to jest działa moczopędnie i pozwala pozbyć się z organizmu nadmiaru wody, a wraz z nim - również sodu. Dobrym źródłem potasu przy wysokim ich spożyciu są m.in. pomidory, awokado, banany, ziemniaki, bataty, arbuzy, melony, dynia, buraki, cytrusy, suszone owoce, orzechy i pestki, fasola i inne nasiona roślin strączkowych, zielone warzywa liściaste. Można też zamienić zwykłą sól kuchenną na niskosodową sól potasową, która jest bardziej polecana niż sięganie po suplementy diety uzupełniające potas. Warto też zadbać o odpowiednie spożycie białka, witamin z grupy B i magnezu, (arz) Zatrzymywanie wody w organizmie - jak pozbyć się dokuczliwych obrzęków? Gdy organizm gromadzi nadmiar płynów i jest to widoczne jako opuchlizna )nczvn, brzucha a warto poszukać przyczyn problemu. JSauka Anna Rokkka-Źuk anna.rokicka@polskdpress.pl Zatrzymywanie nadmiaru wody w organizmie to nie tylko problem estetyczny, ale też źródło dyskomfortu i możliwy objaw niektórych chorób. Gdy organizm gromadzi nadmiar płynów, który jest widoczny jako opuchlizna kończyn, brzucha czy twarzy, warto poszukać przyczyn problemu i podjąć odpowiednie działania, by ograniczyć jego następstwa. Objawy nadmiernej retencji wody w organizmie Nadmierna retencja wody to sytuacja, w której w ustroju gromadzi się nadmiar płynów. Dotyczy to zwłaszcza układu krążenia oraz jam i tkanek ciała. Objawem jest najczęściej powstawanie opuchlizny. Oprócz obrzęku stóp, kostek, nóg, dłoni czy twarzy to również powiększenie obwodu brzucha, zwiększenie masy ciała nawet o 2-3 kg, zesztywnienie stawów, poranne bóle głowy. W przypadku większej opuchlizny uciśnięcie kciukiem objętego nią obszaru, np. okolicy kostek nóg, powoduje GDY ORGANIZM GROMADZI NADMIAR WODY Zatrzymywanie pewnych ilości wody w organizmie jest zjawiskiem normalnym, umożliwiającym m.in. regulację gospodarki wodno-elektrolitowej w organizmie. Gdy jednak się nasila i powoduje dolegliwości, warto poszukać przyczyn i terapii problemu. Często wystarczy zmiana diety i stylu życia, by nie tylko ograniczyć dyskomfort i nieestetyczne obrzęki, ale też zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób krążeniowych czy związanych u pracą nerek. Herbatki ziołowe pomagają przy objawach retencji wody. powstanie zagłębienia, które znika w powolnym tempie. Co powoduje opuchliznę i obrzęki ciała? Najczęstsze powody retencji wody w organizmie to niedobór ruchu i zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, m.in. na skutek nadmiernego spożycia sodu, niedoboru potasu w diecie czy stosowania niektórychleków, m.in. przeciwbólowych, regulujących ciśnienie krwi, sterydów, antyde-presantów. Problem może wynikać ze skłonności genetycznych, ale zwykle ma bezpośredni związek z dietą, stylem życia, masą ciała i stanem zdrowia, a zwłaszcza z kiepską kondycją układu krążenia, gdy nadmierny wzrost ciśnienia w żyłach i naczyniach włosowatych prowadzi do przenikania wody do przestrzeni międzykomórkowych. Większe niż zazwyczaj gromadzenie zapasów wody j est procesem normalnym w sytuacji, gdy organizm chce zapobiec jej niedoborom, jak np. przed miesiączką u kobiet czy w stanie umiarkowanego odwodnienia. Do przyczyn retencji wody w organizmie należą też ciąża, zaburzenia krążenia, problemy z sercem, nerkami i wątrobą. W przypadku nagłego pojawienia się obj awó w nadmiernego zatrzymywania wody w organizmie iich utrzymywania się dłużej niż przez tydzień, należy zasięgnąćporady lekarskiej. Zioła i suplementy diety Podstawą leczenia zaburzeń związanych z nadmiernym zatrzymywaniem wody w organizmie jest wyeliminowanie możliwych przyczyn problemu. Najczęściej to zmiana diety i nawyków związanych z aktywnością fizyczną. Przy podejrzeniu, że źródło problemu leży w sferze medycznej, należy zasięgnąć porady lekarza. W określonych przypadkach może on przepisać leki, np. o działaniu diure-tycznym, jednak ich bezpieczne stosowanie wymaga ściśle określonego postępowania, które może ustalić jedynie specjalista. Przy mniej dokuczliwych objawach retencji wody w organizmie pomocne mogą być produkty dostępne w sklepach zielarskich i aptekach, m.in.: * Suplementy diety usprawniające krążenie żylne, np. z diosminą, która jest naturalnym antyoksydantem z grupy flawonoidów, wyciągiem z ruszczyka kolczastego czy z miłorzębu japońskiego. * Preparaty doustne z rutyną i innymi flawonoidami, np. cytrusowymi, które przyczyniają się do lepszego uszczelnienia naczyń krwionośnych, i najczęściej występują w suplementach diety z wita- miną C, która wspomaga ich działanie, * Woda alkaliczna o pH powyżej 8, która pomaga szybko uzupełnić niedobory wody w organizmie, * Cytrynian magnezu -magnez w przyswajalnej formie w dawce zawierającej 200 mg tego pierwiastka jako uzupełnienie diety, skuteczne w łagodzeniu objawów retencji wody u kobiet z PMS. * Witamina B6 - pomaga ograniczyć zatrzymywanie wody w ramach zespołu napięcia przedmiesiączkowego, * Białko serwatkowe -odżywki z tym białkiem mleka obfitują w albuminy, które w organizmie utrzymują wodę we krwi i zapobiegają jej przenikaniu do przestrzeni międzykomórkowych, gdzie ulega zatrzymaniu. * Zioła - w postaci ekstraktów (w tabletkach, kapsułkach), a najlepiej herbatek do zaparzania (zwykle w proporcji l łyżka ziół na l szkl. wody), które pomagają też lepiej nawodnić organizm, m.in. mniszek lekarski, skrzyp polny, seler zwyczajny, koper włoski, pokrzywa zwyczajna, lubczyk ogrodowy, fiołek trójbarwny, pietruszka zwyczajna, znamiona kukurydzy zwyczajnej - nitkowate włókna na ziarnach, czosnek pospolity i żurawina wielkoowocowa. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 rodzinny zdrowie 05 Tajemniczy wilk ukryty w ludzkiej skórze Toczeń rumieniowaty układowy to niezwykle podstępna choroba autoimmunologiczna. Mimo postępu medycyny wciąż nie wiemy, jak powstaje i co za nią odpowiada. Choroby Toczeń rumieniowaty układowy wciąż pozostaje dużą zagadką dla lekarzy, a jego roz-poznaniejest stosunkowo trudne. Pierwsze informacje o tej chorobie pochodzą już z XIII w. Co ważne, początkowo toczeń traktowany był jako schorzenie dermatologicznie, ponieważ jego pierwszym symptomem są charakterystyczne zmiany skórne, które przywodzą na myśl ugryzienie wilka. Jak atakuje toczeń? Toczeń to poważna i niezwykle podstępna choroba wieloukła- dowaobliżęj nieznanych przyczynach. W przeważającej większości przypadków, zanim zostanie poprawnie rozpoznana, chory odwiedza wielu specjalistów i wykonuje wiele badań. W celu usprawnienia procesu prawidłowego rozpoznania tocznia Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne opracowało kryteria diagnostyczne, wśród których można wymienić: # Rumień okolicy skroniowo-jarzmowej. #Rumień krążkowy. # Owrzodzenia w jamie ustnej. # Zapalenie stawów. # Zapalenie błon surowiczych. # Zaburzenia pracy nerek. # Zaburzenia neurologiczne. # Zaburzenia hematologiczne, t Zaburzenia immunologiczne. # Obecność przeciwciał prze-tiwjądrowych. Prawdopodobną przyczyną ataku tocznia rumieniowatego jest nadreaktywność układu immunologicznego. Choroba ta jest rezultatem dysfunkcji polegającej na błędnym zidentyfikowaniu komórek własnych przez system odpornościowy, który rozpoznaje je jako obce i próbuje je unicestwić. Wśród czynników, które mogą nasilać tę reakcję, można wymienić m.in.: # Nadmierną ekspozycję napromieniowanie słoneczne. # Długotrwałe przyjmowanie niektórych leków i substancji chemicznych. # Nieodpowiednio zbilansowana dieta (zbyt duża zawartość tłuszczów). # Palenie papierosów. W przeważającej większości przypadków toczeń rumieniowaty układowy ujawnia się w wieku dorosłym -powyżej 25. roku życia. W około 70 proc. choroba ta dotyczy kobiet w wieku rozrodczym. Jak objawia się toczeń? Poprawne i wczesne rozpoznanie tocznia jest trudne nie tylko ze względu na niespecyficzny przebieg, ale również z uwagi na obj awy, które mogą towarzyszyć również innym jednostkom chorobowym. Wśród najbardziej charakterystycznych objawów tocznia można wymienić: # Rumień na twarzy (głównie w okolicy skroniowo-jarzmo-wej). # Zmiany skórne o zróżnicowanej postaci, w tym m.in. pokrzywki, grudek lub rumieni. # Zapalenie nerek, które może prowadzić nawet do ich niewydolności. # Zapalenie wsierdzia. # Zapalenie osierdzia. # Miażdżycę, której może niekiedy towarzyszyć choroba niedokrwienna serca i zwiększona częstotliwość występowania zawału i udaru mózgu. # Zapalenie stawów. # Osteoporozę. Oprócz wyżej wymienionych objawów pacjenci często zmagają się również z łysieniem i problemami neurologicznymi. Jakie badania wykonać przy podejrzeniu tocznia? Toczeń bardzo często mylony jest z innymi chorobami. Jego zdiagnozowanie wymaga wielu badań, obserwacji pacjenta i konsultacji u lekarzy specjalistów z różnych dziedzin. Wśród najważniejszych badań, które należy wykonać przy podejrzeniu tej choroby, można wymienić m.in.: # Przeciwciała przedwją-drowe(ANA). Ip Przeciwciała antyfosfolipidowe. # Badanie moczu, t* Kreatyninę. #Lupus band test. # Wskaźnik krzepnięcia. Wskaźniki stanu zapalnego (OB, CRP, proteinogram). ^Morfologię krwi. 10dczyn kiłowy, który bardzo często wychodzi dodatni mimo braku objawów tej choroby. # Kapilaroskopia. #USG nerek. Ewa Z wolak POBYTY Z ZABIEGAMI H CieśocMHjtid Ternom" W Leczymy m. in.: • ból© kręgosłupa I dyskopatia • ból© mięśni i stawów oraz zmiany przeciążeniowa • stany po urazach I oparacjach ortopedycznych • schorzenia zwana oatrogą piętową • łoklać tenisisty I golfisty • nietrzymanie moczu • ateny po udarach mózgu W posiłki bez limitu - bufet 25 zabiegów na 7 dni pobytu dwa badania lekarski© oraz badanie bioniechaniczrm por.lawy lub stóp • wstęp tia basen oraz do zespołu saun do 90 rnin. dziennie • seans w Komnacie Solnej do 45 min, co drugi dzień • wstęp na wszystkie imprezy kulturalno-rozrywkowo • Tygodniowa lub dłuższa pobyty w terminie KMNIKA ,Po& Tęimami" im; J&fti Pawia i Klinik*! Uzdrowiskowa „Pod To/nimm" im, Jaiui P.iwła II ul WtU/Hhi.ina 7. <'> i *20 Ci§ehoein®k www.podtezfvami.pl W olorcio równio* pobyty wypoczynkowe 544167000 06 rodziimy Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 Duża rodzina jest jak firma, w której każdy ma określone zadania Wier 7ir Rodzina Magdalena Baianowska-Szczepańska m.baranowska@glos.com W Polsce przeważa obecnie model rodziny małodzietnej -z jednym lub dwojgiem dzieci. Trójka lub czwórka pojawia się coraz rzadziej. Bo duża rodzina to spore wyzwanie i to dla wszystkich jej członków. a wspólnej fotografii doskonale widać podobieństwo. Te same oczy, ten sam figlarny uśmiech, jasne włosy. Na co dzień jednak każdy jest inny. A wszystkich łączy wspólne nazwisko. Bosacki Jan, Maria, Zofia i Franciszek są rodzeństwem. I mimo różnicy wieku świetnie się dogadują, choć jak w każdej rodzinie zdarzają się draki. - Sama nie mam licznego rodzeństwa, bo tylko jednego brata, ale w młodości marzyłam o dużej rodzinie i czwórka dzieci jest spełnieniem tych marzeń. Przyznam się jednak szczerze, że nie sądziłam, że uda mi się połączyć pracę zawodową z wychowywaniem takiej gromadki -mówi Katarzyna Bosacka, dziennikarka, autorka publikacji na temat zdrowia, urody, nauki, medycyny i wychowania dzieci. - Nie poradziłabym sobie jednak z dziećmi, gdyby nie wsparcie i pomoc męża. Był obecny przy wszystkich porodach, prał przy pierwszym synu pieluchy tetrowe, mieszał w garnkach kaszkę, tulił, gdy dziecko męczyły kolki, a teraz gra z chłopakami w piłkę, a gdy trzeba, staje na zmywaku albo odkurza cały dom. I świetnie mu to wychodzi. - Nie ma w tym przecież niczego nadzwyczajnego. W domu trzeba się uzupełniać - tłumaczy Marcin Bosacki, poznaniak z wykształcenia historyk, dziennikarz, publicysta. Był dyplomatą, ambasadorem RP w Kanadzie. - Zawsze starałem się, by praca była w biurze, a życie domowe w domu i nie mieszałem tych dwóch rzeczy -mówi. Kilka razy zdarzyło mu się zostać w domu na kilka Rodzina Bosackich to nie tylko mama, tata i czwórka pociech. To także Browni. który robi dużo hałasu i jest wielkim łasuchem tygodni samemu z całą gromadką. Z jedzeniem i sprzątaniem nie było problemu. Dni mijały szybko. - Najtrudniejsze były wtedy wieczory, kiedy dziewczynki tęskniły za mamą - wspomina i dodaje: -Wtedy trzeba było opowiedzieć bajkę, przytulić i jakoś przetrwać do powrotu mamy. Janek ma 21 lat, Maria 17, Zosia 15, a najmłodszy Franek 6. Wszyscy mają w domu obowiązki i każdy bez względu na wiek doskonale wie, że musi je wykonać. Bo duża rodzina to spore wyzwanie i to dla wszystkich jej członków. - Jest jak firma, w której trzeba współpracować, nie ma tak, że jeden leży, a pozostali robią. Nie ma na to czasu, musi być odpowiedni podział i organizacja - przekonuje pani Kasia i wylicza: -Kiedy my jesteśmy pod Po- . znaniem w letnim domu, to dziewczyny w Warszawie zajmują się praniem, codziennymi porządkami i gotowaniem dla siebie. Wiem, że jak wrócę, to wszystko będzie zrobione. Jestem o to spokojna. - Ja najbardziej lubię pomagać w kuchni - mówi najmłodszy Franek. - Uwielbiam kroić i przyprawiać. - Ma specjalny stołek, na którym staje, gdy ja gotuję, i naprawdę umie mi pomóc. A czasami jest naszym baristą - dodaje z dumą mama i wspomina moment, w którym ogłosiła z mężem starszym dzieciom nowinę o tym, że na świecie pojawi się ktoś jeszcze. - Najstarszy syn bardzo się ucieszył, że nareszcie będzie miał brata, a młodsza z córek popłakała się. Z radości, nie z zazdrości. Kłótnie o drobiazgi zdarzają się tak jak w każdej rodzinie, bez względu na liczbę dzieci, bo przecież każdy ma inny charakter, ale wszyscy też wiedzą, że mogą na siebie zawsze liczyć. Równy podział płci w rodzeństwie też ma swoje dobre strony. Bracia grają wspólnie w piłkę, a dziewczyny plotkują o ciuchach, kosmetykach i muzyce. Każde dziecko potrafi samodzielnie wykonać coś do jedzenia. Najsmaczniejsze naleśniki robią siostry, ale każdy potrafi także tak zwane rodzinne ciasteczko z kubeczka. Gry planszowe, wspólne kibicowanie ulubionej drużynie (Lechowi Poznań) i robienie przetworów z tego, co akurat wyrośnie na przydomowej działce - to wspólne zajęcia całej rodziny. - Nigdy się razem nie nudzimy - mówi tata Marcin. -Zawsze mamy sporo do omówienia, zawsze jest coś do wspominania. Dzieci państwa Bosackich mają imiona po swoich dziadkach. Jan został zamordowany przez Niemców w czasie wojny. A babcia Maria pochodziła z wielodzietnej rodziny, w której było aż 12 dzieci. Przed laty tak liczne familie nie były niczym nadzwyczajnym. Dziś należą do rzadkości. I właściwie ciężko jest określić, od jakiej liczby dzieci rodzina staje się wielodzietna. Przyjęło się, że to familia posiadająca „liczne" potomstwo. Dla demografii to rodzina, która zapewnia rozszerzoną zastępowalność pokoleń, czyli taka, gdzie życie rodzicom umila co najmniej czwórka dzieciaków. Z punktu widzenia ekonomii będzie to jednak rodzina posiadająca więcej niż trójkę. Okazuje się jednak, że wielo-dzietność w Polsce nie jest w modzie i na przestrzeni poprzedniej dekady zmalała 0 400tys. W 2018 roku Główny Urząd Statystyczny podał informację, że Polska wkroczyła w okres kolejnego kryzysu demograficznego (który miał już miejsce w latach 1997-2007), ale obecny prawdopodobnie może mieć charakter dłuższej tendencji. Socjologowie i demografowie uważają, że taki stan rzeczy wynika z dwóch powodów. Przede wszystkim z odkładania na później przez ludzi młodych decyzji o założeniu rodziny, co zostało zapoczątkowane w latach 90. XX wieku, a następnie - z posiadania mniejszej liczby dzieci lub nawet postanowienia o samotnym życiu. Główny Urząd Statystyczny podał również w swojej analizie, że przez najbliższe około 25 lat liczba ludności Polski zmniejszy się o 2,8 min osób. - My o starości jeszcze nie myślimy, mamy mnóstwo planów - mówią rodzice czwórki dzieci i dodają, że na pewno będą energicznymi dziadkami. - Nie będziemy siedzieli w fotelu z naszymi wnukami - zapewniają. - Tak jak teraz z dziećmi, będę pewnie jeździł z wnukami po Polsce i Wielkopolsce i pokazywał im najpiękniejsze miejsca, stare pałace, zamki - mówi Marcin Bosacki. CZY WIESZ. ŻE.. TRZY I WIĘCEJ Polska dzieli się na regiony, gdzie ludzie mają dzieci - i te, gdzie potomstwa brak. Tym pierwszym regionem jest część południowo-wschodnia i Wielkopolska. Po drugiej stronie duże miasta i Ziemie Odzyskane. Według raportu Związku Dużych Rodzin Trzy Plus „Wielodzietni w Polsce 2016" wynika, że 74 proc. rodzin wielodzietnych ma troje dzieci. 14 proc. - czworo, 7 proc. - pięcioro, 6 proc. - więcej niż pięcioro. Mowa tutaj o potomstwie, które nie przekroczyło 24. roku życia i mieszka z rodzicami. NIE TYLKO BLINY, UCHA IPIROŻKI, CZYLI JAK SIĘ JADA W ROSJI skórki i kroimy w kostkę, podobnie jak ogórki, szynkę i jajka na twardo. Pokrojone składniki, groszek i kapary wkładamy do miski, doprawiamy solą oraz pieprzem, mieszamy z majonezem i musztardą. Sałatkę odstawiamy na godzinę do lodówki. Teraz sałatka wi-negret (przypis ze strony NUR.KZ). PAŁATKA WWEGRfT do osobnej miski, zalewamy olejem i mieszamy (jeśli tego nie zrobimy, buraki zafarbują całą sałatkę na czerwono).Łą-czymy wszystkie składniki, dodajemy zmiażdżony ząbek czosnku, mieszamy i doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Jeśli trzeba, dodajemy jeszcze odrobinę oleju. I jeszcze miedowik (przepis ze strony eda.ru). 3-5ziemniakówitytesamomar- "U...... ■ diwl 2-3 buraki.250-300gzieto- 280g miodu, 64 g masła. 4jaja, negogroszku z puszki.250-300g 60gcukru,268gmąkL8gsody, kiszonych chórków łub kiszonej 300gśmietany30-36proc,75g kapusty, 150~200gcebufi, ząbek cukru pudru czosnku, olej rośfiraiy Rozpuszczamy miód z masłem Szorujemy (nie obieramy) w wodnej kąpieli - na garnek ziemniaki, marchew i buraki, z gotującą się wodą kładziemy a następnie gotujemy je. Kiedy miskę z miodem i masłem warzywa stygną, kroimy i mieszamy aż masło się roz- w kostkę ogórki (kapustę ki- puści, zmniejszamy gaz zosta- szoną w paski o długości 1,5-2 wiamy na małym ogniu. Ubija- cm) oraz cebulę. Obieramy ze my jajka z cukrem, mąkę mie- skórki ugotowane warzywa szamy z sodą. Kiedy masa mio- i kroimy je w kostkę. Ziemniaki dowa zbrązowiejp, mieszamy i marchew dodajemy do ogór- ją z masą jajeczną (od góry kaixsbuM, a buraki wkładamy do dołu), anastępnie dodaje- Hanna Wieczorek hanna.wieaorek@gazeta.wroc.pl uchnia rosyjska kojarzy nam się z blinami, rybną zupą uchą orazpirożkami. I słusznie, ale równie popularna jest na przykład sałatka oliwier lub wine-gret, czebureki czy rozpływające się w ustach ciasto miodowe (pyszne, ale wręcz mdląco słodkie). W rosyjskich fast foodach najczęściej dostaniemy szaormę (tak, tak na plakacie reklamowym Kapitan Ameryka zamienił się w Kapitana Szaormę!), a do picia napewniej szklankę morsa (rodzaj napoju owocowego). W ladach chłodniczych obok mrożonych gruzińskich chinkali, pielmieni i wareników leży rokitnik, z którego Rosjanie robią praktycznie wszystko: od dżemu, po herbatkę owocową. A na Syberii kupimy konfiturę z... szyszek. Jadłam, bardzo smaczna. Teraz garść przepisów, zaczniemy od sałatki olivier, która w Rosji często pojawia się na noworocznych stołach (przepispekpol.pl). Olivier przypomina naszą klasyczną sałatkę jarzynową, która podobno powstała właśnie z inspiracji kuchnią rosyjską. SAŁATKA OUYWR 2 marchewki 2 ziemniaki 3-4 ogórki kiszone, 4 plastry szynki (w klasycznym rosyjskim przepisie zamiast szynki mamy gotowaną kiełbasę,.Doktor"), pół szklanki ziekxie{p groszku (konserwowego lub świeżego). 3-4 jajka ugotowane na twarda kiłca łyżek majonezu, łyżeczka musztardy. sól i pieprz do smaku, kapary - opcjonalnie Marchew i ziemniaki szorujemy i gotujemy w mundurkach. Kiedy wystygną, obieramy ze Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 rodzinny kuchnia my mąkę i również mieszamy (tym razem od dołu do góry). Na blasze wyłożonej papierem do pieczenia wylewamy sześć okrągłych placków o średnicy 20 cm (cukiernicy używają do tego specjalnych pierścieni, w domu robimy to „na oko") i grubości 2 mm. Z reszty ciasta pieczemy placek o dowolnym kształcie. Gasto wkładamy do piekarnika rozgrzanego do najwyższej możliwej temperatury na 3-4 minuty, kiedy placki nabiorą koloru miodu gryczanego i są miękkie, wyjmujemy je z piekarnika. Blaty stygną, a my ubijamy śmietanę z cukrem pudrem. Dodatkowy placek mielimy (możemy zblendować), a okrągłe blaty smarujemy ubitą śmietaną i układamy jeden na drugim (zawsze zarumienioną stroną do dołu). Ciasto miodowe smarujemy z wierzchu resztą bitej śmietany i posypujemy okruszkami (zmielonym dodatkowym plackiem). Możemy udekorować je cukrem pudrem i miodem. Tort wstawiamy na noc do lodówki (opadnie, ale będzie smaczniejszy). §m , * , \ '*• ł * W ""W 1£T , "ii , W , i# W W , ♦ * 4 . w , itr « , * . ★ t, ★ , * w *!*>!* f # V , * .* w .4* i w * 400g kurczaka 6 ziemniaków 300gkapusty 6 pomidorów marchew 2cebtfe 5 ząbków czosnku sól do smaku przyprawy do smaku Umyte, osuszone mięso zalewamy wodą i gotujemy na średnim ogniu. Ziemniaki obieramy i kroimy na drobną kostkę, kapustę szatkujemy, cebulę siekamy, marchew trzemy na tarce o drobnych oczkach, pomidory kroimy w kostkę. Pokrojone ziemniaki dodajemy do bulionu (wcześniej jeśli trzeba bulion przecedzamy). Kiedy będą na wpół ugotowane dokładamy kapustę. Szklimy na patelni cebulkę, kiedy będzie gotowa dodajemy marchewkę i podsmażamy chwilę. Cebulę z marchewką dodajemy do zupy, na patelni smażymy przez 4-5 pomidory i dokładamy do zupy, dodajemy przyprawy i gotujemy około 10 minut. W tym czasie siekamy czosnek i podsmażamy go na patelni, dodajemy do zupy szczi i gotujemy kilka minut. PS Do szczi ze świeżej kapusty podaje się kulebiaki lub pierożki z kaszą, do szczi z kiszonej kapusty kaszę gryczaną lub pierożki. Szczi ze szczawiu nazywa się zielonym szczi. Przepis ze strony eda.ru Klogram słodkowodnych i7b(calych)t może być ki- ka gatunków 800g ziemniaków 150 gramów marchwi BOgcebufi 20g pietruszki (lub selera) czarny pieprz z ziarnach i sól do smaku 4 Bścielaurowei mielony pieprz do smaku Zaczynamy od oczyszczenia ryb (muszą byc wypatroszone, pozbawione łusek). W dużym garnku gotujemy ryby przez30-45 minut. Po tym czasie z wywaru wyjmujemy ryby (jeśli trzeba przecedzamy bulion). Ugotowane ryby (bez ogona, głowy i kręgosłupa) kroimy na kawałki, obrane ziemniaki kroimy w kostkę, marchew trzemy na średniej tarce, a cebulę siekamy. Do bulbnu dodajemy sól. pieprz oraz ziemniaki, kiedy zaczną się gotować dorzucamy ryby i gotujemy przez kwadrnas. Dodajemy marchew i cebulę (wcześniej można je podsmażyć) i gotujemy jeszcze 5 minut, dodajemy korzeń pietruszki i liść laurowy oraz mielony pieprz. Uchę gotujemy jeszcze chwilę. Zupe podajemy posypaną zieleniną (np. natką pietruszki). PS Johann Georg Kohl, który odwiedził Rosję w 1842 odnotował, że w jej przyrządzaniu specjalizują się żony kupców, a każdy dom ma swój odrębny przepis. Przepis ze strony eda.ru 2£-3fitrywody 600-700g wołowiny,300g wędzonych żeberek. 200gszynki.200gwędzonej kiełbasy 2 cebule. 2-4 kiszone ogórki 100gofiwek.50-70g kaparów (opcjonalnie) 2 łyżki sosu pomidorowego lub ketdiupu 2 łyżki oleju rośfinnego, łyżka masła 1-2 fiście laurowe, 3 ziela angielskie, sól i świeżo zmielony pieprz do smaku śmietana, cytryna oraz natka pietruszki do podania Wołowinę oraz żeberka zalewamy wodą i doprowadzamy do wrzenia, dodajemy obraną cebule i gotujemy przez 2 godziny na małym ogniu. Kwadrans przed zdjęciem z ognia dodajemy liście laurowe oraz ziele angielskie. Z gotowego bulbnu wyjmujemy mięso oraz cebulę. Żeberka obieramy z mięsa i kroimy w paski podobnie jak wołowinę, szynkę oraz kiełbasę i ogórki. Na patelnię wlewamy trochę bulbnu i przez 5-7 minut dusimy w nim pokrojone ogórki. Dodajemy masło, olej, sól i pieprz oraz cebulę pokrojoną wćwierćtalarki i smażymy, aż zmięknie. Teraz dodajemy sos pomidorowy, mieszamy i chwilę smażymy, a następnie przekładamy do bulionu. Całość gotujemy na wolnym ogniu, po chwili dodajemy mięso, szynkę i kiełbasę oraz oliwki z kaparami. Soljankę mieszamy, jeśli trzeba doprawiamy solą i pieprzem, a następnie gotujemy przez kwadrans. Zupę podajemy z platerkiem cytryny, kleksem śmietany i ziołami. Przepis ze stronygotovim-doma.ru 400g nerek wołowych 6 szklanek rosołu 2 pietruszki cebula 3 ogórki kiszone 4 ziemniaki 2 łyżki masła 100 g szczawiu szklanka śmietany natka pietruszki koperek i sól zaczynamy od przygotowania nerek - myjemy je, zdejmujemy błony, przecinamy wzdłuż, usuwamy przewody moczowe, następnie obgotowujemy we wrzątku i wyjmujemy z wody. Obrane i umyte warzywa (z cebulą) kroimy w cienkie paski, a następnie przesmażamy na maśle. Do wody, w której obgoto-wywaliśmy nerki, wlewamy rosół, wystudzone nerki kroimy na cienkie plasterki i wkładamy do rosołu i gotujemy do miękkości, dodajemy przesmażone warzywa, pokrojone w kostkę kiszone ogórki (jeśli chcemy obieramy je skórki) oraz pokrojony szczaw. Wszystko razem gotujemy około 25 minut. Obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki gotujemy w osobnej wodzie, przekładamy do zupy i doprawiamy sokiem z kiszonych ogórków i solą. Zupę przed podaniem doprawiamy śmietaną i posypujemy posiekaną zieleniną. Przepis z książki Macieja E. Hal bańskiego „Potrawy z różnych stron świata" Rosyjskie powiedzenie mówi: „Szczi i kasza - strawa nasza". Pod nazwą „szczi" kryje się zupa. Jest to swoisty kapuśniak na wywarze z mięsa, ryb lub grzybów, ale kapustę można zastąpić szczawiem lub szpinakiem. Przed podaniem na talerz często kładzie się śmietanę i zielone dodatki Szybka zupa szczi ze świeżej kapusty na bulionie z kurczaka Sldadnki: Słynna ucha czyli zupa rybna Składnia Tradycyjna soljanka na wołowinie, szynce i wędzonej kiełbasie Składniki: Rassolnik maskowskij czyii ogórkowa ze szczawiem Składniki: 08 rodzinny kuchnia. Pieczone lub smażone rosyjskie pirożki Rosyjskie pirożki bardziej przypominają nam bułkę niż pierogi. Rosyjski historyk, spec od kuchni, W. Pochlebkin, tak je opisywał w swoim słowniku kulinarnym: małe, faszerowane różnymi nadzieniami (np, z ziemniaków, kapusty, konfitur) mają podłużny kształt półksiężyca, pieczone w piecu lub smażone na maśle. A teraz przepis napirożkizkapustą. Do ich przygotowania potrzeba nam będzie: 4 łyżki mąki, łyżka wody, 4 łyżki oleju roślinnego, 2 łyżki cukru, 20 g świeżych drożdży lub opakowanie suchych, pół łyżeczki soli, mała główka kapusty, 500 gcebuli, przyprawy do smaku. Mąkę przesiewamy do miski, ze szklanki ciepłej wody, drożdży i cukru robimy zaczyn. Kiedy urośnie dodajemy do go mąki, dodajemy olej i wyrabiamy gładkie ciasto, które odstawiamy na 1,5 godziny w ciepłe miejsce. Kapustę szatkujemy, cebule siekamy i dusimy na oleju przez 10 minut, nadzienie doprawiamy do smaku. Do kapusty można dodać keczup lub koncentrat pomidorowy. Z wyrośniętego ciasta robimy wałek, odrywamy kawałek i wałkujemy na niewielki placek. Na środku kładziemy farsz i sklejamy (robimy tak do wykorzystania całego ciasta). Pirożki układamy na blasze, odstawiamy w ciepłe miejsce na 5-7 minut i pieczemy w piekarniku rozgrzanym doi8ost. przez 25 minut. Przepis ze stronyllady.mail.ru (HAN) Głos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 11-12.05.2019 Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 rodzinny 09 Kotlet pożarski ma ciekawą historię. Jadał go Puszkin i car Mikołaj I Z kotletami pożarskimi związanych jest kilka opowieści. Jedna z nich mówi, że nazwano je na cześć bojara Dimitiija Po-żarskiego - przywódcy powstania ludowego, które wyparło wojska polsko-litewskie z Rosji, w czasie wojny polsko-rosyj-skiej 1609-1618. Prawda jest znacznie mniej ekscytująca. Kotlety pożarskie pojawiły się w kuchni rosyjskiej na początku XIX wieku. Ich recepturę wymyślił lub spopularyzował Ewdokim Pożarski, właściciel gospody i hotelu Pożarski wr mieście Torżok. W Torżoku bywał Aleksander Puszkin, w liście do przyjaciela bibliografa Siergieja Sobolewskiego pisał bowiem: „W wolnym czasie zjedz obiad w Pożarski w Torżoku, skosztuj smażonych kotletów.. Początkowo kotlety pożarskie przygotowywano z cielęciny, dopiero w latach 40. XIX wieku pojawiła się obowiązująca do dzisiaj receptura, która zaleca przygotowanie ich z mielonego mięsa z kurczaka. Za tę zmianę odpowiada córka Ewdokima Pożarskiego - Daria, która po śmierci ojca odziedziczyła gospodę i hotel. To ona właśnie podała kotlety pożarskie carowi Mikołajowi I, który przejeżdżając przez Torżok zatrzymał się w jej gospodzie. Podobno car tak się rozsmakował w tej potrawie, że wielokrotnie zapraszano Darię Pożarską na carski dwór, by przygotowała ten specjał dla cara. Tę opowieść zdaje się potwierdzać portret Darii namalowany przez Timofieja Neffa. Malarz przedstawił ją w momencie, kiedy bierze wnuka księcia Piotra Wołkonskiego z rąk carycy - jego matki chrzestnej. I choć po śmierci Darii jej rodzinna firma podupadła, kotlety pożarskie weszły do kanonu kuchni rosyjskiej. Potrawa znana jest na całym świecie. Francuzi są przekonani, że kotlety pożarskie mają galijski rodowód. Wszystko za sprawą pisarza i poety Theophile'a Gautier, który w 1867 roku opublikował „Podróż do Rosji". Odnotował tam, że Daria Pożarska dostała przepis na kotlety z kurczaka od pewnego nieszczęsnego Francuza, który nie miał pieniędzy i w ten sposób zapłacił za nocleg. Gautier dodaje, że jego rodak w ten sposób pomógł zarobić fortunę Darii Po-żarskiej. A na koniec konstatuje, że kotlety z kurczaka naprawdę pyszne danie! Kotletami pożarskimi („des cótelettes Pojarsky") zachwycał się tak- że francuski poeta romantyczny Victor dArlincourt. Tyle że próbował ich w czasie, kiedy były jeszcze przygotowywane z cielęciny. Kotlety pożarskie szybko stały się popularne także w Polsce. W warszawskich restauracjach podawane były już w połowie XIX wieku. Lucyna Cwierczakiewiczowa, znana autorka książek kucharskich, pisała, że z „resztek oskrobanych z drobiu, pomieszanych z cielęciną". HANNA WIECZOREK Z' Zupę szczi, soljankę, rasolnik albo uchę już mamy gotową, teraz pora na drugie danie. Proponuję bliny, boeuf Stroganow lub kotlet pożarski. A serniczki podamy na podwieczorek lub śniadanie. Obiad w rosyjskim stylu już jest gotowy. Smacznego! Bliny. czyli rosyjskie naleśniki Składniki: 250g mąki pszennej 250g mąki gryczanej 20gdrażdży łyżka cukru 2jąjka 60 g masła 2-3 szklanki mleka tłuszcz do smażenia sól Przygotowujemy rozczyn z pół litra ciepłej wody, drożdży i mąki pszennej, ubijając wszystkie składniki trzepaczką do piany na gładką masę. Rozczyn przykrywamy i zostawiamy na godzinę w ciepłym miejscu. Po tym czasie do rozczynu dodajemy roztopione i ostudzone masło, żótka, cukier i łyżeczkę soli, dosypujemy makę gryczaną, dolewamy ciepłe mleko i dokładnie mieszamy. Teraz odstawiamy w ciepłe miejsce, aby nieco podrosło. W czasie rosnięcia raz, dwa razy mieszamy je, by opadło. Na końcu dodajemy białka ubite na sztywną pianę i delikatnie mieszamy - ciasto powinno mieć konsystencję gęstej śmietany. Z tak przygotowanego ciasta smażymy bliny na nagrzanej patelni dobrze wysmarowanej tłuszczem. Tak przygotowane bliny podajemy ze śmietaną, miodem lub dżemem. Przepis z książki Macieja E. Hal bańskiego „Potrawy z różnych stron świata" Boeuf Stroganow - danie, któremu nazwy użyczył rosyjski generał Składniki: 400g polędwicy wołowej 80 g masła 6 łyżek oliwy 2 cebule 200g pieczarek 3/4 szklanki gęstej śmietany, kopasta łyżka mąki 750 g ziemniaków łyżeczka keczupu matka pietruszki, sól. pieprz do smaku Mięso oczyszczone z błon płuczemy, osuszamy i kroimy na plastry o grubości około jednego centymera, a następnie na paski o szerokości około jednego centymetra. Drobno pokrojone cebule podsmażamy na roztopinonym maśle (20 g), do którego dodajemy 2 łyżki oliwy, do zeszklonej cebuli dodajemy mięso pokrojone w paski i smażymy (mieszając) przez kwadrans. Porkojone pieczarki smażymy na roztopionym maśle (20 g). do którego dodajemy 2 łyżki oliwy, pod koniec smażenia pieczarki lekko solimy. Tak przygotowane pieczarki łączymy z mięsem, dodajemy śmietanę wymieszaną z mąką, doprawiamy keczupem i trzymamy na bardzo małym ogniu. Z ziemianków wycinamy łyżeczką kulki i dobrzeje osuszamy. W rondlu rozgrzewamy resztę masła i oliwy, dodajemy ziemniaki i dusimy je pod przykryciem do miękkości, na koniec solimy. Boeuf Stroganow podajemy z tak przygotowanymi ziemniakami, suto posypany posiekaną natką pietruszki. Przepis z książki Macieja E. Halbańskiego „Potrawy z różnych stron świata" Kotlet pożarski - ulubiona potrawa cara Mikołaja I Składniki: 500g kurczaka 50 g czerstwej bułki (może być czerstwy biały chleb) pół szklanki mleka 80 g masła Jajko żółtko 2 łyżki śmietany 30 g tartej bułki sól Bułkę namaczamy w mleku. Mięso z kurczaka dwukrotnie przepuszczamy przez maszynkę do mielenia, za drugim razem dodajemy namoczoną w mleku i odciśniętą bułkę. Do zmielonego mięsa dodajemy śmietanę, żółtko. 30 g masła i sól, a następnie dokładnie wyrabiamy. Z tak przygotowanej masy formujemy kotleciki o grubości 1,5 centymetra. Kotleciki zanurzamy w rozbełtanym jajku i obtacza-my w tartej bułce i smażymy na jasnozłoty kolor z obu stron. Na koniec podlewamy łyżką gorącej wody, przykrywamy i trzymamy kilka minut na bardzo małym ogniu. PS W niektórych przepisach bułkę (chleb) namaczamy w śmietanie i do masy dodajemy drobno posiekaną i zeszkloną cebulę. Przepis z książki Macieja E. Halbańskiego „Potrawy z różnych stron świata" Twarożniki - serniczki doskonałe na śniadanie Składniki:_ 500g twarogu pół szklanki śmietany 2jajka 50 g mąki 50 g cukru wanilia masło do smażenia Mielimy twaróg, dodajemy połowę mąki, jajka, cukier, wanilię i dokładnie mieszamy. Na stolnicy, dobrze posypanej maką, wyrabiamy ciasto, formujemy z niego wałki, które tniemy jak na leniwe pierogi. Tak przygotowane serniczki obtaczamy w mące i smażymy z obu stron na rozgrzanym maśle. Podajemy na ciepło posypane cukrem pudrem (możemy dodatkowo polać śmietaną). 10 rodzinny kuchnia Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 i Rosyjskie pierożki z polskimi pierogami niewiele mają wspólnego Ro^lde pierog Hanna Wieczorek Rosyjskie pirażldzpolskimi pierogami niewiele mają wspólnego, to jednak wcale nie znaczy, że Rosjanie pierogów nie jedzą. To, comynazywamypiero-gami, w Rosji nazywa się „pielmieni", wareniki", „manty". Pielmeni zazwyczaj mają farsz z mięsa, wareniki z sera, ziemniaków, owoców, kapusty czy grzybów. Natomiast manty lepi sięwgpeey- Pielmieni, wareniki i manty Czeburiata to niewielkie czebureki, < pierogi z mięsem smażone w głębokim , Ś&zmj. Można ićh spróbować na Sytów ficzny sposób, bowiem nie wycina się kółek z ciasta, a kwadraty. Później łączy dolny lewy, prawy górny róg i odwrotnie, anastępnie zlepia brzegi. Manty zazwyczaj mają farsz z baraniny (jagnięciny) lub wołowiny, z rzadka warzywny. Gotuje się je naparze. Manty wywodzą się z kuchni środkowoazjatyckiej ikaukaskiej, ale można je spotkać w całej Rosji. Podobnie jak gruzińskie chinkali oraz ture-cko-mongolskie czebureki. Te ostatnie w wersji mini, zwane czeburiata, chyba przetłumaczylibyśmy to czeburzątka) serwowane są w Tomsku w Syberyjskim Bistro. Co ciekawe Rosjanie nie znają ruskich pierogów. Dziwią się, że można łączyć kartofli z serem, bowiem oni przygotowują farsz z samych ziemniaków lub samego twarogu. Wareniki z serem serwowane są najczęściej na słodko. Zacznijmy jednak od przepisu na czeburiata. SkłatMci na farsz:_ szklanka mleka.500g mielonej wołowiny i wieprzowiny.500g cebuli, sól. pieprz. przyprawy do smaku SkłacWkinadasto:_ jajka szczypta soli. szklanka wody, 4-5 szklanek mąki. 100 g roztopionego masła Z mielonego mięsa, przypraw i drobno posiekanej cebuli przygotowujemy farsz. Dolewamy mleko i dokładnie mie- szamy. Teraz przygotowujemy ciasto - jajko wbijamy do wody, dodajemy masło, sól i mieszamy, a następnie dodajemy mąkę i zagniatamy ciasto nieco słabiej niż na pierogi. Dzielimy ciasto na kawałki 0 wadze 40-50 g, wałkujemy je w cienkie kółka, na środek nakładamy farsz i lepimy czeburiata w kształcie półksiężyców. Na koniec smażymy je w dużej ilości tłuszczu. Teraz zabieramy się za wareniki z twarogiem. SkłatWki na ciasto:_ 4 szklanki mąki, 2 jąja. 2 łyżki masła, łyżeczka soli SMacWkinafarsz:_ 600g twarogu, jaja 2 łyżki cukru. 2 łyżki śmietany, szczypta soli Mąkę przesiewamy na stolnicę, dodajemy dwa jajka i zagniatamy ciasto, dolewając stopniowo pół szklanki bardzo zimnej wody. Wyrobione ciasto powinno być dość ścisłe. Teraz przygotowujemy farsz, łącząc twaróg, śmietanę, jajko, cukier 1 szczyptę soli. Masę można zblendować, powinnabyć gładka, bez grudek niczym krem. Ciasto wałkujemy na placek o grubości 1-2 milimetrów i wycinamy z niego szklanką lub filiżanką małe kółka. Na środek nakładamy farsz i zlepiamy krawędzie. Tak przygotowane wareniki gotujemy w dużej ilości osolonej wody - są gotowe, kiedy wypłyną na powierzchnię. Wareniki podajemy polane roztopionym masłem i śmietaną. Na koniec przepis na klasyczne piełmieni. Składniki na ciasto: ______________ 4 szklanki mąki. 100 ml mleka. 100 ml wody. jajko, łyżeczka soli SldadnBg na farsz:_ 600g wołowiny.400g wieprzowiny. 3 cebule, łyżeczka soli, pieprz Mąkę przesiewamy na stolnicę, robimy wniej dołek, do którego wbijamy jajko, dodajemy sól i zagniatamy ciasto, dolewając stopniowo mleko i wodę. Wyrobione ciasto powinno być dość ścisłe. Z ciasta formujemy kulę, zawijamy w folię spożywczą i odstawiamy na 40-60 minut. W tym czasie przygotowujemy farsz. Kroimy mięso i cebulę w kostkę i mielimy (cebulę można zblendować), dodajemy sól, pieprz i dokładnie mieszamy. Ciasto dzielimy na kilka kawałków, każdy z nich wałkuj emy na dość cienki placek, z którego wycinamy kółka szklanką lub filiżanką. Na każde kółko nakładamy łyżeczkę mięsnego farszu i lepimy pielmieni. Teraz pozostało jeszcze ugotować w osolonej wodzie, do której dodajemy liść laurowy i pieprz. Pielmieni podajemy z masłem lub z różnymi sosami. Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 rodzinny moda 11 f: m kM r RAMONESKA WSTYLU BOWIE Wraca era glam rock, której przedstawicielem był mistrz muzycznego i stylistycznego świata - David Bowie Skórzane, zamszowe, z ekoskóry ramoneski znów podbijają świat. Nosił je także niezapomniany David Bowie Moda Magdalena Baranowska-Szczepańska m.baranowska@glos.com Moda lubi wracać. Co kilka lat, sezonów wraca coś, co kiedyś się sprawdziło i czym znów z sukcesem zachwycają się nowe pokolenia. Tak się właśnie dzieje teraz, gdy powrócił glam rock, ale tym razem w wersji minimalistycznej. - Nurt ten popycha świat mody w stronę androgeniczności, czyli dwup-łciowej postaci, posiadającej cechy zarówno męskie, jak i kobiece - zauważa Beata Ruszkowska, projektantka i stylistka. Glam rock to połączenie dwóch dźwięcznych i nasyconych emocjami słów: angielskiego „glamour", które oznacza blask, czar i przepych oraz „rock", ale tegó znaczenia nie trzeba już nikomu wyjaśniać. - Obowiązkowe cechy stylu Bowiego to Kurtki jeansowe nigdy nie wyjdą z mody... W komplecie z białym golfem tworzą styl golfy czarny i biały noszony do garniturów, klasyczne trencze i kapelusze oraz ramoneski i jeansowe kurtki -wylicza Beata Ruszkowska i dodaje: - Bluzy z nadrukami w stylu op-art, a także błyszczące, mieniące się lateksowe spodnie, dopasowane biało--czarne t-shirty w paski zakładane do metalicznych jeansów. To również najbardziej charakterystyczne aspekty glam rocka, którego ambasadorem był nie tylko David Bowie, ale również modelki Kate Moss czy nasza Anja Rubik. Współczesny styl w wersji minimalistycznej jest dopracowany i dopasowany do dzisiejszych czasów - łagodniejszy niż ten z początków kariery Bowiego. - Nie zatracił jednak tego charakterystycznego „pazura", rozpoznawalnego przez wszystkich tych, którzy dawniej słuchali i oglądali wspaniałego artystę - mówi Beata Ruszkowska. Zcfęda z kolekcji marki Reserved K Sr-. • - 8fc. ■misi ' 'r ar;* Glam rock to styl, który posiada cechy dwóch płci. Krótka fryzura zaczesana do góry idealnie się w to wpisuje Bluzki z nadrukami są dziś bardzo na topie. Te z twarzą Bowiego od razu wskazują kierunek danego stylu ^ 'i M- rodzinny zwierzęta Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 OPIEKA Książeczka zdrowia psa. Zadbajmy, by zwierzę miało dokument z aktualnymi informacjami To podstawowy dokument, który właściciel psa powinien mieć przy sobie - nie tylko podczas podróży ze zwierzęciem, ale nawet podczas dłuższych spacerów. Skąd ją wziąć? Powinniśmy dostać go od sprzedającego, gdy kupujemy psa albo od pracowników schroniska - gdy zwierzę pochodzi stamtąd. W książeczce zdrowia psa powinny być przede wszystkim: imię zwierzęcia, dane właściciela, opis psa, szczepienia przeciw choro- bom zakaźnym, zaświadczenie o szczepieniu przeciwko wściekliźnie i odrobaczaniu psa. Dobrze jest, gdy są tam też informacje o przebytych chorobach i o stanie zębów. W każdej książeczce zdrowia psa powinny również znajdować się wszystkie ewentualne porady ambulatoryjne oraz zabiegi operacyjne. Książeczka zdrowia powinna także posiadać zdjęcie czworonoga, któremu jest przypisana. Pies u fryzjera Nie każdego trzeba strzyc, ale każdy chce czesania Prcygotowujemy psa do lata. Sprawdź, czy rasa twojego zwierzęcia pozwala na przystrzyżenie sierści PRAKTYCZNE PORADY ZDROWIE Psom niewymagającym strzyżenia czy trymowania możemy przerzedzać sierść na udach i pod pachami Pielęgnacja psa latem Psy ras wymagających szczególnego wyczesywania (trymowania) - np. jamniki szorstkowłose czy sznaucery, wiosną i na początku lata koniecznie trzeba zabrać do groomera i poddać takiemu zabiegowi. To umożliwi utrzymanie sierści w takim stanie, by pies lżej znosił upały. Podobnie działamy w przypadku psów wymagających strzyżenia - ras długowłosych i mających bogatą sierść - np. pudle, yorki. W czasie wiellach upałów można także strzyc kundelki mające wyjątkowo gęstą, długą lub kręconą sierść. U psów niewymagają-cych strzyżenia czy trymowania, możemy też wykonać inne zabiegi. Można u nich np. przerzedzać sierść po wewnętrznej stronie ud i pod pachami. Wiosną i latem musimy też zadbać o zabezpieczenie psa przed pasożytami zewnętrznymi - kleszczami, pchłami, komarami. Zaopatrzmy się w spraye, szampony, proszki i obroże owadobójcze, płyny antypchłowe i antykleszczowe do wcierania w skórę okolicy karku. Uwaga - do lecznic trafiają latem psy z problemami dermatologicznymi, wywołanymi pasożytami. Najczęściej to ostre sączące zapalenie skóry-tzw. hot spot. Wygląda jak duża sącząca się rana na skórze psa, wyraźnie odgraniczona od zdrowej skóry. Włosy w tym miejscu są poz-lepiane przez ropny wysięk. Miejsce to pies cały czas wylizuje lub wygryza. Najczęściej zdarza się to u owczarków niemieckich, bernardynów, nowofundlandów, golden retrieverów i labradorów. Główna przyczyna to nadwrażliwość na pchły, kleszcze i owady oraz obecność ciała obcego w skórze. Jedzenie. Jaka woda powinna znaleźć się w kociej misce Nawet jeśli w naszym domu woda z kranu jest wysokiej jakości, to może okazać się, że kot nie zechce jej pić. W wielu miastach jest uzdatniana chlorem. Co prawda jego stężenie jest na tyle niskie, że nie szkodzi ludziom, ale nie wiadomo, jak poziom chloru wpływa na koty. Część doświadczonych hodowców radzi, by na wszelki wypadek przegotowywać wodę z kranu przed podaniem. Przegotowanie dodatkowo zmiękcza wodę - zbyt twarda może źle wpływać na pracę kociego organizmu. W przypadku wody mineralnej lub źródlanej musimy zwrócić uwagę na kilka kwestii. Najistotniejszy jest skład - koty nie powinny pić wody, która zawiera duże ilości minerałów. Odpowiedniejsza będzie więc dla nich woda źródlana, bo zawiera ich mniej. Woda źródlana ma też bardziej neutralny smak. Woda dla kota nie może być gazowana (grozi wzdęciamiiproblemami trawiennymi) ani smakowa. Zawsze powinna być świeża! Przy strzyżeniu psa trzeba zachować co najmniej ok. 7 mm włosa Pietęgnmja Małgorzata Romanowska redakcja@prasa.gda.pl ielu właścicieli psów staje właśnie przed dylematem, czy w oczekiwaniu na upały powinni zaprowadzić zwierzę do psiego fryzjera. W upalne dni - a takie lato zapowiadają synoptycy -sierść ma rzeczywiście duże znaczenie. Z jednej strony - jej grubość uprzykrza zwierzęciu życie, z drugiej - trzeba pamiętać, że sierść w pewnym stopniu chroni przed słońcem. Dlatego nawet w największe upały nie należy strzyc psa do skóry. Może to bowiem doprowadzić do podrażnienia lub nawet poparzenia. Dobrze utrzymana psia sierść stanowi barierę ochronną, jest „izolacją" pomiędzy ciałem psa a czynnikami zewnętrznymi. Zimą-chroni przed zimnem i utrzymuje temperaturę, latem -nie przepuszcza gorącego powietrza do psiej skóry i ją izoluje. Psy, mające sierść z pojedynczą wartwą włosów (np. pudle, yorki, maltańczyki), trzeba strzyc, ale powinno się zostawić włos o długości ok. 7 mm - nie krótsze! Trzeba przy tym pamiętać, że im sierść jest rzadsza i delikatniejsza, tym musi być dłuższa. Zbyt krótko nie można także strzyc psów o podwójnej sierści, nie mówiąc już 0 ich goleniu. Na podwójną sierść składa się włos okrywowy, chroniący przed śniegiem, wodą, słońcem oraz podszerstek, który przylega do skóry i ogrzewa psa. Zimą podszerstek jest bardzo gęsty 1 izoluje psa od zimna, ale latem pies powinien go wygubić i pozostawić tylko włos okrywowy, który jest przewiewny i ma chronić zwierzę przed słońcem i izolować. Ogolenie lub zbyt krótkie obcięcie sierści może bardzo zaszkodzić. Jako pierwszy odrasta podszerstek, miesza się więc z włosem okrywowym, przez co nadmiernie grzeje psa. A odrastający włos okrywowy zmienia swoją strukturę, bo zaczyna się kręcić i blokuje wymianę powietrza. Połączenie tego z blokującym ciepło podszerstkiem sprawi, że pies będzie nadmiernie sięnagrzewał bez możliwości naturalnego schłodzenia. W przypadku podwójnej sierści wystarczy więc lekko przystrzyc dłuższe włosy (np. w pachwinach i na brzuchu). Podstawowym sposobem pielęgnacji jest trymo-wanie, czyli wyczesywanie sierści, tak by usunąć podszerstek. Warto wiedzieć, że psy północne typu syberian husky czy alaskan malamut, wcale nie czują się latem gorzej niż pozostałe rasy. Ich sierść pełni nie tylko rolę izolatora przed zimnem, ale także skutecznie izoluje przed wysokimi temperaturami, czyli letnim upałem. Dlatego latem należy takiego psa dobrze i regularnie szczotkować. Czesanie i szczotkowanie nie tylko pozwala utrzymać sierść nie-splątaną, ale także pozwala usuwać brud oraz martwy naskórek i martwą sierść oraz dpowiednio dotlenia skórę. Podobnie należy postępować z innymi rasami psów z długą i gęstą sierścią - np. nowofiindlandy, charty itp. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 rodzinny zwierzęta 13 Zwierzęta Grażyna Antoniewicz g.antoniewicz@prasa.gda.pl Nasz świat bez wątpienia jest światem owadów. Opisano prawie milion gatunków. Można je spotkać w puszczach tropikalnych, na pustyniach i w ludzkich domach. iektóre owady k żyjąwsłonych jeziorach i kałużach przesączającej się przez skały ropy naftowej. Jaki byłby świat bez owadów? Gdyby zniknęły, zmieniłby się do niepozna-nia. Nie byłoby komarów i „gryzących" much. Bez owadów, które są szkodnikami zbiorów i roznosicielafni chorób, świat byłby także miejscem zdrowszym dla ludzi. Jednak bez owadów zapylających kwiaty wyginęłoby wiele roślin, w tym także wykorzystywanych przez człowieka jako pokarm lub pasze. Bez mrówek, które napowietrzają glebę, ziemia w wielu zakątkach świata stałaby się nieurodzajna. Bez pszczół nie byłoby miodu ani wosku, świetliki nie rozjaśniałyby nam letnich nocy. Wyginęłyby owadożerne ptaki, a także wiele gadów i płazów. Świat owadów jest fascynujący, lecz mało nam znany. Kiedy na działce pojawi się błyszczący i mieniący się kolorami starego złota żuk, oglądamy go z zachwytem, lecz nie wiemy, jak się nazywa. Nie wiemy zapewne też, że na Pomorzu żyje cenna pachnica dębowa, tak chętnie przesiadująca na pniach starych dębów, lip, wierzb, wydzielająca charakterystyczny mocno piżmowy zapach. Za co lubić komara Kto wie, że pszczoły widzą promieniowanie ultrafioletowe, a motyle bywają pijane? Wiele gatunków tych ostatnich spija sfermentowane soki z zepsutych owoców, po czym nie są w stanie odlecieć nawet przez kilka dni. Jeśli nawet próbują, ich lot jest niestabilny i często kończy się połamaniem skrzydeł. Naukowcy do dziś nie potrafią stwierdzić, czy motyle celowo poszukują „mocnych trunków", czy to tylko przypadek. Żuki, pająki, karaluchy, stonogi, chrząszcze i inne „robale" nie budzą sympatii człowieka. Spyta ktoś: „A za co mam lubić komara"? -Kąsa i pije krew. Nie ma na niego sposobu, chyba że pojawi się nietoperz, bo komary panicznie boją się nietoperzy. Gdy usłyszą dźwięk nadawany przez nocnego łowcę, natychmiast lądują na ziemi z cichą nadzieją, że nietoperz ich nie zauważy. Naukowcy nie potrafią określić, czy motyl celowo siada na rośliny ze sfermentowanym sokiem PIJANY JAK MOTYL, PIĘKNY JAK BIEGACZ Świat owadów jest pasjonujący i mało znany. Kto wie, że pszczoły widzą promieniowanie ultrafioletowe, a motyle bywają pijane. Zaś chrabąszcz majowy ma najpiękniejsze pędraki. Lubić komary może trudno, ale tolerować warto. Jak wiadomo, owadami odżywiają się zwierzęta na całej kuli ziemskiej, łącznie z rybami. Stanowią one podstawowe ogniwo w łańcuchu pokarmowym. Raki jedzą różne pokarmy: nasiona, rośliny, zioła itd., jednak pisklęta mogą wykarmić tylko owadami. Pożytków z owadów jest wiele. W Niemczech np. prowadzi się badania czystości środowiska na podstawie danych o występowaniu chrząszcza biegacza złotozie-lonego. Z kolei drapieżna biedronka - zwana bożą krówką, zjada kilkadziesiąt mszyc dziennie, a jej larwa konsumuje kilkaset mszyc w ciągu swojego rozwoju. Pracowity sprzątacz Spacerując po leśnych ścieżkach, czasami ujrzymymeta-licznypancerzyk -będzie to najprawdopodobniej żuk leśny, pięknie metalicznie połyskujący chrząszcz o kolorze granatowym. Zwie się go potocznie gnojarzem, ponieważ często odżywia się odchodami (najczęściej zajęcy ikrólików, ale też dzików, saren i jeleni). Je także butwiejące szczątki grzybów i roślin. - Żuki gnojarze w starożytnym Egipcie były uważane za zwierzęta święte. Są to owady niezwykle ważne dla ekosystemów leśnych - mówi przyrodnik inżynier Marcin Wilga. - Należą do najtrosk-liwszych rodziców w świecie owadów. Samiec i samica wspólnie budują w ziemi gniazda. W glebie drążą kanały i tam gromadzą żywność, którą potem żywią się larwy. Rohatyniec nosorożec W Polsce występuje sześć gatunków chrząszczy, należą-cychdo rodziny żukowatych. Najliczniejszym ich przedstawicielem jest żuk leśny. Największym na świecie żukiem jest południowoamerykański rohatyniec - herkules. Samce tego gatunku osiągają wielkość do 20 cm. Jego kuzynem j est nasz rodzimy rohatyniec nosorożec. A który z polski chrząszcz jest najładniejszy? Niektórzy uważają, że biegacz zielonozłoty. Także chrabąszcz majowy, którego wszyscy znają, to śliczny owad. Tym, którzy się go boją, radzę wziąć go na dłoń i przyjrzeć mu się z bliska. Chrabąszcz Larwa jelonka rogacza ma ponad 10 cm długości i żyje ponad pięć lat. Kręci się i wierci, drążąc chodniki w korzeniach starych dębów (rzadziej buków, wierzb i wiązów), by potem zakopać się w ziemi i czekać na przepotwarzenie. Jelonkom, a przede wszystkim ich ogromnym żuchwom przypisywano dawniej znaczenie magiczne. We Francji i Rosji, noszone na kapeluszach miały odpędzić zło. W XII-wiecznej Polsce zawieszano je na szyi niemowląt. Bojowy grabarz Ciekawy jest grabarz - to duży, ładny chrząszcz, dochodzący do 2 cm, czarny lub czarny w poprzeczne paski pomarańczowo-czerwone. Jego czamo-pomarańczowe czułki wyglądają jak wielkie ma ponad 10 cm długości i tyje w taj fonroi? pofUu a sóMiiepsutytft CMtooóWy a potem przez krtfc* dm nie ittttife r^rrrT majowy ma też najpiękniejsze pędraki. Larwa tego chrabr szcza przypomina maleńkie dziecko w beciku z uśmiechniętą buzią. Do pięknych chrząszczy należą jelonki, rohatyńce i kruszczyce. Ciekawy jest także orszoł prążkowany - ciało ma pokryte licznymi włoskami i przyozdobione wzorem wczarno-żółtepasy. Owad ten przypomina nieco silnie owłosionego trzmiela. Larwa kręci się i wierci Szczególnie urodziwy jest jelonek rogacz. Najokazalszy i bodaj najbardziej znany chrząszcz Europy. Zamieszkuje stare lasy liściaste, gdzie żywi się sokiem wypływającym z pni i gałązek dębów. Jego imponujące górne szczęki, przekształcone w monstrualne „rogi" przypominają poroże jelenia. „Rogów" nie posiada samica. szczoty. Grabarz wynajduje padlinę, zakopuje ją w ziemi i tam buduje gniazdo. Po znalezieniu rozkładającego się ciała poszczególne pary zwykle toczą o nie walki. Według średniowiecznych angielskich przesądów chrząszcz ten miał być wcieleniem szatana, który przybywał na ziemię, by pożreć grzeszników. Dla dobra nauki Niektóre chrząszcze udało się zatrudnić dla dobra nauki. W muzeach przyrodniczych używa się padlinożemych chrząszczy z rodziny skómikowatych do oczyszczania kości okazów z resztek ścięgien i mięśni. Owady robią to znacznie lepiej niż najbardziej doświadczeni ludzie i nie trzeba im płacić za pracę. Najszybszym biegającym owadem jest chrząszcz trzyszcz pospolity. Biega z prędkością 2,5 m/s (na krótkich dystansach). Naukowcy sprawdzają ten mechanizm. Zagrożony wyginięciem jest pokątnik złowieszczek. Jego nazwa nawiązuje do dawnych przesądów, według których obecność pokąt-nika zwiastowała śmierć. Jest jednak całkowicie niegroźny. Oprócz jelonka ochronie gatunkowej podlegają również inne gatunki chrząszczy, w tym tak interesujące jak nadobnica alpejska czy koziorórg dębosz. Ich larwy odżywiają się drewnem. To niezwykle rzadkie (i właśnie dlatego) chronione owady. 14 rodzinny gwiazda Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11 12.05.2019 ■arbara Kurdej-bzatan najbardziej lubi występować z mężem Dorastała w cieniu słynnego opolskiego amfiteatru. Nic więc dziwnego, że postanowiła zostać piosenkarką. Jej los niespodziewanie odmienił udział w telewizyjnej reklamie. Dzięki niej stała się rozpoznawalna w całej Polsce. BARBARA KURDEJ-SZATAN Polska aktorka, wokalistka i prezenterka telewizyjna. W 2009 roku ukończyła PWST w Krakowie. W latach 2008-2010 była aktorką Teatru Nowego im. Tadeusza Łomnickiego w Poznaniu. Od 2010 roku występuje w warszawskim Teatrze 6. Piętro, a od 2015 roku - również w krakowskim Teatrze Variete. Od 2013 roku pojawia się w roli konsultantki ds. sprzedaży w serii spotów reklamowych „Gwiazdy przeszły do Play" z udziałem celebrytów. W 2014 roku zagrała główną rolę w komedii romantycznej „Dzień dobry, kocham cię!", do której nagrała utwór o tym samym tytule w duecie z raperem Liberem. Od 2014 występuje w serialu „Mjak miłość". Zagrała także w filmach „Wkręceni 2", „7 rzeczy, których nie wiecie o facetach" i „Narzeczony na niby". Od niespełna dwóch lat gra Marię Biernacką w serialu „W rytmie serca". Prowadziła talent-shows „The Voice Of Poland", „The Voice Kids" i „Dance Dance Dance". Gwiazda, Paweł Gzy! Chociaż z wykształcenia jest aktorką i piosenkarką, tak naprawdę bardziej kojarzymyją z prowadzenia programów telewizyjnych. W tym sezonie oglądaliśmyją najpierw w „The Voice Kids", a teraz niedawno w „Dance Dance Dance". Tak naprawdę dla większości Polaków jest jednak charakterystyczną blondynką z reklamy jednej z sieci komórkowych. To już sześć lat, od kiedy zaczęła pojawiać się w tych telewizyjnych spotach - i nic nie wskazuje, że miałaby rezygnować z tej roli. - Bardzo lubię wcielać się w blondynkę z Play, ponieważ jest to pozytywna i zwariowana postać. Na planie jest bardzo wesoło, chociaż bywa też męcząco, ale zazwyczaj jest tak radośnie, że wszyscy mamy tzw. głupawkę. Reżyser też jest naprawdę wspaniałym, pozytywnym człowiekiem, ma mnóstwo energii i tak to wszystko świetnie prowadzi, że, po prostu, bardzo dobrze mi się pracuje - deklaruje w Portalu Pozytywnej Treści. Aktorka już jako siedmiolatka śpiewała w chórze „Schola Cantorum Opolensis Legenda". Jej zainteresowanie muzyką wzięło się z prostej przyczyny - mama dziewczynki była dyrektorką Miejskiego Ośrodka Kultury w Opolu. Dzięki temu całe popołudnia spędzała na próbach do słynnego festiwalu, podpatrując gwiazdy polskiej piosenki od kulis. Dlatego już jako dziecko postanowiła zostać wokalistką. - Czułam się bardzo dorosła. Wydawało mi się, że zdobywam świat. Nigdy nie było mnie w domu. Mama nazywała mnie „włóczykijem". Po szkole biegałam na zajęcia aktorskie, językowe, wokalne. A potem na imprezy. Oczywiście teraz, z perspektywy czasu, wiem, że wcale nie by- łam dojrzała - śmieje się w „Gali". Maturę Basia musiała zdawać dwukrotnie - bo akurat wykryto wtedy w Opolu przecieki i władze szkolne zadecydowały o powtórzeniu egzaminów. Miało to jednak swoje dobre strony: młoda opolanka dostała się potem bez problemu do krakowskiej szkoły teatralnej. Mając na względzie swe dotychczasowe zainteresowania, wybrała specjalizację wokalną. Już na czwartym roku Basia dostała etat w teatrze w Poznaniu. Do tego pracowała w domu kultury, ucząc śpiewu i nawiązała współpracę z chórem gospel Soul City. Zespół radził sobie tak dobrze, że zakwalifikował się do programu „X-Factor". - Powstaliśmy krótko przed programem. Założenie było takie, że naszym graniem będziemy zarabiać na różnych imprezach, eventach. Dzięki „X-Factorowi" mieliśmy okazję bardzo dużo ze sobą pra- cować, spotykaliśmy się niemal codziennie. Wtedy zrozumieliśmy, co najlepiej nam wychodzi i co tak naprawdę chcielibyśmy robić - tłumaczyła aktorka w „Plejadzie". Pracując w teatrze w Poznaniu, Basia próbowała podbić Warszawę i jeździła tam na castingi. Zaczęła się więc pojawiać w serialach i reklamach. Pewnego dnia wpadła w oko reżyserowi szukającego sympatycznej blondynki do reklamy telefonii komórkowej. Kiedy Basia zaczęła pojawiać się na małym ekranie - widzowie oszaleli na jej punkcie. - Jak pojawiła się reklama Playa i stałam się popularna, nagle zaczęli do mnie dzwonić różni menedżerowie proponujący usługi. To zainteresowanie wybuchło nagle, pół roku po tym, jak pojawiła się kampania. Udzielałam wywiadów, dzwonili do mnie dziennikarze. Czułam się osaczona tymi menedżerskimi propozy- cjami, to było dla mnie nowe. Jakby się chcieli wybić i wyssać co potrzeba. A ja myślałam: „Zostawcie mnie wszyscy w spokoju, sama najlepiej wiem, czego chcę" - wspomina w „Gali". Basia chciała być aktorką - i popularna reklama sprawiła, że zaczęła dostawać coraz ciekawsze propozycje. Ta najciekawsza przyszła z krakowskiego Teatru Variete, gdzie Basia otrzymała tytułową rolę w musicalu „Legalna blondynka". Największą atrakcją tego angażu było to, że młoda aktorka mogła zagrać w nim razem z... mężem. - Oczywiście okazujemy sobie uczucia. To nie tak jak inne pary: „Tu nie jesteśmy razem". Na pewno szanujemy się nawzajem. Rafał jest wykształconym muzykiem po Akademii Muzycznej w Katowicach, a ja jestem wykształconą aktorką. Dajemy sobie więc nawzajem dobre rady - ja jemu w kwestiach aktorskich, a on mnie w kwestiach wokalnych -wyjaśnia aktorka. Basia poznała Rafała na castingu do musicalu „Hair" w Gliwicach. Ona przyjechała z Opola, a on z Lubina. Dostali się oboje, ale ona ostatecznie nie zagrała w przedstawieniu, bo kolidowało ono z jej występami w Poznaniu. Ponieważ przypadli sobie do gustu z Rafałem, postanowili spotkać się ponownie - tym razem we Wrocławiu. Randka w parku wodnym okazała się udana -Basia i Rafał zostali po niej parą. - Miłość przychodzi, gdy się jej nie szuka. Ja byłam wtedy na takim etapie życia, że zajmowałam się sobą. Rozwijałam się, uczyłam, dbałam o siebie. Nie myślałam o facetach. Miałam etat w Poznaniu. I wtedy napisał do mnie Rafał. Ale tak poważnie, widywaliśmy się na luzie i chyba dlatego tak fajnie było między nami - zastanawia się aktorka w „Gali". Niespełna pół roku później Basia i Rafał postanowili się pobrać. Byli pewni swego uczucia - dlatego zdecydowali się też na dziecko. W 2012 roku na świat przyszła Hania, która wywróciła życie swych rodziców do góry nogami. - Nigdy nie planowałam, jaką będę mamą. Miałam w środku zakodowane, jak wychowywali mnie moi rodzice i wartości, które wyniosłam z domu, chciałam przekazać córce. Nie wychowuję według jakiegoś narzuconego schematu. Z jednej strony staram się być stanowcza, ale z drugiej - daję Hani dużo luzu. Do tej pory taka metoda zdawała egzamin - śmieje się aktorka w serwisie Siostra Ania. Dziś Hania ma już siedem lat. I coraz wyraźniej idzie w ślady rodziców. Nic dziwnego: dziewczynka ogląda ich przedstawienia, a potem odśpiewuję piosenki ze spektaklu. Czy to znaczy, ?e dorasta nowa „legalna blondynka"? Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 BASA SWOJE REPUBLIKA BANANOWA, CZYLI JAK SZTUKA STAJE NA BARYKADACH AimaCzerny-Marecka anna.marecka@pobkapress.pl Banany są zdrowe. Mają dużo potasu. A potas uspokaja nerwy. Polacy powinni je więc spożywać często, żeby nie popadać w histerię, która staje się naszą narodową przypadłością. Co pokazały właśnie banany. Niedawno jedli je przed obiektywami aparatów fotograficznych celebryci. W proteście przeciwko wyrzuceniu dzieła Natalii LL „Sztuka konsumpcyjna" z Muzeum Narodowego. Ja też sięgałam już po banana, żeby być trendy i na czasie, ale coś mnie tknęło i obejrzałam najpierw w netach zdjęcia, a nawet filmik artystki. I mnie się tego banana, a także „występujących" tam parówek i jogurtu, na długo odechciało. No bo, chociaż wcale nie jest tak, jak mówią niektórzy koledzy, że wszystko się mi wiadomo jak kojarzy, to to dzieło jednakowoż za nic nie nasuwało mi myśli o jedzeniu jako takim, ale o - przepraszam bardzo, niech dzieci tego nie czytają - stosunku oralnym. Nie będę wchodzić w szczegóły, jak wykorzystane zostały produkty o kształcie fallicznym oraz jogurt, ale od razu dałabym tę pracę do muzem. Tyle że nie narodowego, ale erotyki. I nie zbłądziłam, bo dawno temu interpretacje tego dzieła (nety nie zapominają) były takie właśnie - że mówi ono o konsumpcji, ale damsko-męskiej. A teraz nagle banany straciły swoje drugie dno i podniósł się krzyk, że je się, niewinne, z galerii wyrzuca. Zresztą mają tam wrócić. Mnie to już jednak ani ziębi, ani grzeje. Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@polskapress.p m T y tego nie oglądaj, bo ci się w głowie przewróci -rzekła moja małżonka. No ale jak pisać czymś, czego się nie widziało? W dodatku w sferze sztuki współczesnej, która jest czasem sztuką tylko z nazwy? Obejrzałem i muszę powiedzieć, że cały męski ród może być Natalii LL wdzięczny. Zdziwiłem się tylko, że feministki nie zbojkotowały dzieła, kiedy powstało, za instrumentalne traktowanie kobiet. Zdziwienie przeszło, kiedy przeczytałem, że Natalia LL to czołowa, wielce poważana na całym świecie artystka feministyczna. O, w takim razie pierwsze nasuwające się interpretaqe należy od razu do kosza wyrzucić. Praca Natalii LL to manifest wolnej kobiety! Ciągle zadziwia mnie nieprzemijający talent PiS-owskich aparatczyków do wywoływania tzw. (przepraszam za słowo) gówno-burzy i reklamQwania różnych rzeczy sobie niemiłych przez atakowanie ich. Kto wcześniej słyszał o Natalii LL poza światkiem artystycznym? Myślę, że niewielu. A teraz artystka za friko dostała taką medialną promocję, o jakiej pewnie nigdy nie marzyła. Niech zresztą ma to swoje miejsce w narodowej galerii. W końcu to, co zrobiła, wyróżnia się na plus w porównaniu z niektórymi głośnymi „dziełami" polegającymi na publicznym eksponowaniu fizjologii. Można by tylko jej salę opatrzyć napisem: dozwolone od lat 18. Na kanale National Geographic Wild Nieokiełznane siły natury Ameryki, niebezpieczeństwa i cuda Z ekipą National Geographic dołączymy do misji, która ma zbadać Wielki Kanion na całej 450-kilometrowej długości i odkryć jego tajemnice. Kolejnym przystankiem będzie Park Narodowy Doliny Śmierci, czyli prawdziwa kraina ekstremów: najsuchsze miejsce wUSA, gdzie znajduje się najniżej położony punkt na półkuli zachodniej. Odwiedzimy również Canyonlands - mało znany klejnot wśród amerykańskich parków narodo- wych. Jego niezwykły krajobraz rozciąga się na ponad tysiącu dwustu kilometrach kwadratowych pustynnych pustkowi, płaskowyżów i zachwycających kanionów. Zajrzymy też na Papahanaumo-kuakea - teren obejmujący wyspy i atole położone na północny zachód od głównych wysp Hawajów. „Dzikie oblicza Ameryki" - premiera we wtorek, 14 maja, o godz. 21 na kanale National Geographic Wild. (mara) KSIĄŻKI wncm Odwrócone HAYLEY CHEWINS 12-letnia Delphemia całe życie spędziła w klasztorze. Na zewnątrz Mi-strzowie-wyłącznie chłopcy i mężczyźni - grają muzykę. W środku odwrócone dziewczęta w milczeniu przemieniają tę muzykę w złoto. Ale Delphernia woli śpiewać, zamiast milczeć. Gdy do klasztoru przybywa Mistrz, który nie zachowuje się jak Mistrz, dziewczyna ma szansę wyrwać się ze swojego więzienia. Poznaje księcia mówiącego cytatami z poezji oraz dziewczynę o zadziwiającej odwadze i niezależności. Powieść fantasy dla młodzieży. Zbuntowana dziewczyna to obecnie modna bohaterka. I bardzo dobrze. Piękna okładka, piękna treść. Świetnie skonstruowani bohaterowie, magiczny świat, który poruszy wyobraźnię młodego czytelnika. (MARA) NIEDŹWIEDZICA rodzinny Niedźwiedzica z Baligrodu MARON SZUMOWSKI | W książce lyP^SgyMH „Niedźwie-I dzicazBa-ligrodui inne historie Kazimierza Nóżki" słynny leśniczy po raz pierwszy ujawnia, jak przebiegał dalszy ciąg wilczego polowania, który na krótkim filmiku obejrzały setki tysięcy osób. Okazuje się, że drapieżniki nie tak łatwo zrezygnowały z małych niedźwiedzi. Kazimierz Nóżka pokazuje świat zwierząt, który jest nieosiągalny dla przeciętnego mieszczucha. Spotykamy w nim wielkie niedźwiedzie, przemykające jak duchy rysie, polujące pod osłoną nocy wilki, majestatyczne żubry, zwinne wydry, kuny oraz skryte żbiki. A wszystko na wyciągnięcie ręki, w relacjach człowieka, który większość życia spędził w bieszczadzkich lasach. To świetna lektura dla wszystkich, którzy kochają zwierzęta i historię Bieszczad. (MARA) 15 Dla czytelników mamy po trzy egzemplarze obu książek. Żeby je zdobyć, trzeba podać hasło: ODWRÓCONA lub NIEDŹWIEDZICA. Należy wysłać je SMS-em na nr 72355, w treści wpisując: gpks hasło. Koszt SMS-a to 2,46 zł z VAT. O książkach opowiadam także w wideoblogu Anki Czytanki na www.gp24 w sekcji wideo - blog o książkach. Zapraszam. Anna Czerny-Marecka COŚ ZŁEGO DZIEJE SIĘ Z MOIM UCZNIEM m ctrririi^ Marcin Florkowski dr psychologii Nauczycielka: W naszej szkole chłopiec próbował wyskoczyć przez okno. Pobił sięzkołegą, w sumie nic wielkiego się nie stała ale musiałam z nim porozmawiać na ten temat Powiedziałam, że wezwę jego ro-dzków. Gdy na chwilę się odwróciłam, onjuż był na parapecie przy otwartym oknie. W ostatniej chwili go złapałam. Nie wiem, co robić. Musi Pani powiadomić rodziców nie tylko o bójce, ale przede wszystkim o próbie samobójczej. Z opisu wynika, że chłopiec się przestraszył, że jego rodzice dowiedzą się, że coś przeskrobał. To oznacza, że przeżywa silne poczucie winy albo boi się, że rodzice dadzą mu jakąś potworną karę. Tego typu zdarzenie powinno zaalarmować wszystkie osoby, które mogą pomóc. W sprawę powinien zaangażować się psycholog szkolny lub z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, która opiekuje się waszą szkołą. Jest prawdopodobne, że w rodzinie chłopca dzieje się coś złego. Gdy dziecko reaguje tak skrajnymi zachowaniami w sytuacji niewielkiego zagrożenia, to oznacza, że przeżywa bardzo silny lęk. A takie emocje nie biorą się z niczego, najczęściej ich źródłem u dzieci są relacje rodzinne. Temu koniecznie trzeba się przyjrzeć. Jeśli chodzi o postępowanie z chłopcem w szkole, to ważne jest, aby wiedział, że nauczyciele są po jego stronie. I nawet jeśli chłopak zrobi coś złego, to ich działania nastawione są na to, aby mu pomóc unikać takich zachowań w przyszłości, a nie tylko karać go czy potępiać. To jest ważne, aby Pani uczeń miał poczucie wsparcia - „Ktoś jest po mojej stronie, ktoś naprawdę się o mnie troszczy, tej osobie mogę zaufać". Taką rolę często pełni wychowawca, czasem pedagog lub psycholog. To zapobiega desperackim czynom - gdy jest się w trudnej sytuacji, idzie się najpierw do zaufanej osoby. Być może warto też porozmawiać z nim o samobójstwie? Czy już kiedyś próbował się zabić, czy o tym myśli i ewentualnie jakie są te myśli - czy przybierają formę konkretnych planów czy raczej ogólnego pragnienia. Tak naprawdę samobójstwa nikt nie pragnie popełnić. Przeważnie jest to próba ucieczki od jakiegoś nieszczęścia, czy bólu, którego w przekonaniu danej osoby nie da się w żaden inny sposób uniknąć, dlatego wybiera się taki ostateczny krok. Nastolatki wiosną zaczynają się odchudzać Teraz to musisz się dowiedzieć wszystkiego o racjonalnym sposobie odżywiania się i zacząć te reguły wprowadzać je w życie Wychmmnk BognaSkand bogna.skarul@polskapress.pl Nastolatki mają często fobie ra temat swojej figuiy. To idealny moment aby im podpowiedzieć, co to znaczy dobrze się odżywiać. Nie wytrzymam już z tą moją Kaśką-oznajmiła mi moja przyjaciółka, matka 15-let- niej Kaśki. - Co się stało? - zapytałam zaciekawiona. - Postanowiła się odchudzać - odparła mama Kaśki. - Niby z czego? - zdziwiłam się. - No właśnie - przytaknęła moja przyjaciółka. - A rozmawiałaś z nią na temat tego odchudzania? -zapytałam zaciekawiona. - Owszem - odpowiedziała a Kaśki. - Powiedziałam jej, że w jej wieku to raczej takie odchudzanie nie wchodzi w rachubę. - A zapewniłaś ją, że dobrze wygląda i że nie ma raczej z czego się odchudzać? -dopytałam. - Oczywiście - odparła mama 15-latki. - Ale ona mi nie wierzy. Uważa, że jest gruba i już. - No to będziesz musiała ją pilnować - stwierdziłam. - Pilnować? - zdziwiła się mama nastolatki. - Dokładnie, pilnować -odparłam. - Będziesz musiała ją pilnować, aby jadła wszystko to, co jest potrzebne teraz jej organizmowi. - Czyli czego mam pilnować? - zaciekawiła się. - Aby jadła prawidłowo -odpowiedziałam dobitnie. - Prawidłowo? Czyli jak? -dopytywała mama Kaśki. - Jakto jak? - spytałam. - No wiesz, Kaśka, jak każdy członek mojej rodziny, dostawała rano śniadanie, obiad po szkole i kolację - zaczęła wymieniać moja przyjaciółka. - To za mało - odrzekłam. - Za mało? - zdziwiła się mama Kaśki. - Twoja córka powinna jeść pięć posiłków dziennie -uświadomiłam ją. -Przecież ona chce schudnąć, a nie przytyć - podkreśliła mama Kaśki. - A ty każesz mi ją tuczyć. - Masz jej dawać dużo warzyw, trochę mniej owoców, ale nie podawać słodyczy - pouczyłam w skrócie. 16 rodzinny ^zyiówSm Sobota-niedziela, 11-12.05.2019 „Aktorką zostałam z przypadku. Wpadłam w ten zawód jak śliwka w kompot, nieoczekiwanie dla siebie samej, dzięki ludziom, których spotkałam na swojej drodze. A teraz nie wyobrażam sobie siebie poza moim zawodem". Danuta Stenka, aktorka Krzyżówka panoramiczna | utwór sceniczny | "V Krakowska w Lublinie indyjska brama sakralna r" pod pieluszką niemowlaka kraj w Afryce V Des-cartes lub Clair r- mieszkańcy Podhala miasto u podnóża Wezuwiusza c legenda r~ kijek -v konkuruje z margaryną "V obraz w cerkwi zanik głosu na końcu wyrazu delikatny odcień, niuans stosowanie przemocy . odłam religijny model Toyoty bystry w rzece przeszkoda na drodze stan USA kupiony od cara Rosji gatunek flądry -1 4 i l l 1 ł ł 4 u 25 śpiewająca Magda -*■ 8 stała posada • 17 mieszanina metali - 3 ukochana Wacława - imię Przemyk król rycerzy okrągłego stołu -+■ psuje się od głowy - ...Abrahama kuzynka kruka główny wątek rozmowy —► 6 r pakiet lek na ból głolwy schlebia królowi antonim brania ł r 22 1 słowiczy śpiew cześć 050D0- wości - 1 lamówka na liberii prezent dla bliskiej osoby \ -*• wrzucany do skrzynki rzadko się odzywa wiosenny kwiat reklamowany baton ciężki ptak latający r roślina wodna \ kusi do grzechu gora greckich Dogów wilczy \ ł miasto z piramidą Cheopsa r ł 1 starszy brat Mojżesza Shrek z filmów animowanych - l śnieg na gałęziach sprytna kobieta 4 1 4 grecki filozof z Samos atmosfera, pogoda trop zwierzyny Ordona siekierka i 18 i ma swoich fanów kurort z Krupówkami - 1 żelazny na czarną godzinę 19 15 dipol na balkonie złote w Warszawie r i balowa lub bankietowa dominuje w powietrzu umiar -*■ 1 24 1 kawa zbożowa okrągła w cyrku powieść z Kmicicem nadruk na koszulce —► 12! i brat polski i i imię kobiece ryba morska ł pusto-rożec z Himalajów zakład fryzjerski rym niedokładny marynarski tapczan kolba kukurydzy niania - 5 imię niemieckich cesarzy amunicja do wiatrówki 29 ciężarówka z Austrii 4 l stolica Afganistanu ł 4 Ateneum w Warszawie gnat 1 1 10 30 Cyganka „Chaty za wsią" ... Zylis-Gara 14 l futerał na kolię herbaciany stan w Indiach r - 1 z omegą - 1 i szlam tryskają z ogniska indianie z Ameryki uniżona postawa 13 rysunek wgłębny wiązka chrustu początek maratonu druczek reklamowy leczy wady wymowy 2 4 usłyszał wyrok telefoniczna i 27 r 1 J - l rosyjski władca \ ostrze włóczni miękka tkanina roślina nadwodna pod oknem sejmowy akt prawny 28 formacja piłkarska 21 jon 0 ładunku ujemnym - imię córki Picassa włoski klub piłkarski wybrał życie na obczyźnie 23 i l 4 r i i Atlantyk lub Pacyfik wąż z rodziny dusicieli ł ł 9 Pola, aktorka z sympatią 0 burku wycieczkowy pojazd mieszkaniec Dubaju szyk samolotów kraj nad Zatoką Gwi-nejską - i Feridun, polski reżyser wyjeżdża fabryki Fiata - \ dla aktora i rolnika źródłowe jezioro Nilu 16 cierpki owoc Stras-burger -*• \ 4 A z USA 11 słupek cumowniczy - 4 szkoda brak połysku i 4 u 4 doły po bombach 4 7 sztuka składania papieru i 20 arabskie imię męskie - 26 w parze z pieprzem hałas —► zły duch, szatan - składnik maści i kremów u ... Europejska - lekarz medycyny Klasycznej - szturm na pozycję wroga - 1 | 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 113 14 15 16 117 18 19 20 21 22 | 23 124 25 26 27 28 29 30 Litery z pól ponumerowanych od 1 do 30 utworzą rozwiązanie - myśl Eurypidesa. zuox i >&izaMis3r loęomzudn AA :3INVZVlAAZOU a Litery z pól ponumerowanych od 1 do 30 utworzą rozwiązanie - myśl Eurypidesa. zuox i >&izaMis3r loęomzudn AA :3INVZVlAAZOU