2,70 ZŁ W TYM 8%VAT Nr ISSN 0137-9526 Nrindeksu 348-570 Emerytura dla matek ' i ojców wielu dzieci - str. 7 Głos Środa 24 kwietnia 2019 Skarbnik Słupska Anna Gajda-Szew-czuk o emisji nowych obligacji STRONA 2 Prokurator prowadzi postępowanie w sprawie śmierci 5-letniej Marty STRONA 3 Centralny Poligon Sił Powietrznych w Ustce może stać się kosmodromem STRONA4 Spektakl w Nowym Teatrze, Dzień Tańca, Głośne Czytanie Bajek i inne imprezy STRONA 18 Słupscy maturzyści mąją dość i apelują do nauczycieli Prosimy, pozwólcie nam zdać matury! Ułecnnowicz magdalena.olechnowicz@polskapress.pl Shipuk Słupscy maturzyści przyłączyli się do ogólnopolskiego protestu maturzystów. Wczoraj po godzinie 17 pop-wiła sięjednak szansa, że matury mimo strajku się odbędą. - Nikt nie chce nas wysłuchać. Nauczyciele, którzy nie strajkują, są bezradni. Mówią, że strajkujący nie chcą z nimi rozmawiać - mówią maturzyści z ILO w Słupsku, którzy już nie chcą dłużej biernie przyglądać się sytuaqi. W mediach społecznościowych pojawiły się apele zdesperowanych maturzystów. Uczniowie proszą, aby mogli w spokoju przystąpić do matur w wyznaczonym terminie i ukończyć szkołę. -Niechodzioto, abystrajkprzerwać, ale zawiesić na czas matur. Wielu kolegów idzie na studia za granicę, a tam na- bór kończy się w lipcu. Apelujemy, aby zawiesić strajk i przeprowadzić matury w wyznaczonym terminie. W innych miastach matura odbędzie się zgodnie z terminem, ponieważ samorządy zagroziły nauczycielom zwolnieniami. U nas jest inaczej. W takiej sytuacji my będziemy pisać maturę poprawkową w czerwcu, a to już będzie za późno dla tych, którzy marzą o studiach zagranicą - wyjaśnia maturzystka ze Słupska. Onai jej rówieśnicy są zdesperowani - Strajk nie może odbywać się kosztem naszej matury, nie po to wybraliśmy liceum i uczyliśmy się trzy lata, aby teraz nie podejść do matury. U nas rada klasyfikacyjna się nie odbyła i nie wiemy, czy dostaniemy świadectwa. To bardzo stresująca dla nas sytuacja - mówią. Julia Stawiarz z klasy ID b I LO w Słupku złożyła dokumenty na zagraniczną uczelnię - University of West England wBristolu. Jej koleżanki też złożyły dokumenty na zagraniczne uczelnie. - U nas w szkole jest kilka takich osób. Złożyłyśmy dokumenty już w styczniu, zostałyśmy przyjęte warunkowo, aledoiolipcamusimy złożyćdo- kumenty potwierdzające wyniki z matur. W innym przypadku nie zostaniemy przyjęte - opowiada Julia. Tymczasem rady klasyfikacyjne nie odbywają się w szkołach, ponieważ przychodzi na nie zbyt rnało nauczycieli. - Najważniejsze, aby odbyły się rady klasyfikujące. Wtedy jest szansa, że matury się odbędą, tak j^ egzaminy gimnazjalistów i ósmoklasistów - mówi Julia. Jest jeszcze inny problem Część maturzystów ma już zaplanowaną pracę od połowy maja. - Chcąc odciążyćrodzi-ców i mieć pieniądze na utrzymanie się na studiach, część z nas załatwiła sobie już dobrą pracę, ale jeśli matury się nie odbędą w wyznaczonym terminie, będziemy musieli zrezygnować z naszych planów - mówi Julia. Wczoraj po godz. 17 Ogólnopolski Międzyszkolny Komitet Strajkowy, reprezentujący nauczycieli niezrzeszo-nych, poinformował, że zrzeszone w nim szkoły będą klasyfikować uczniów. Dzisiaj sprawdzimy, co postanowią strajkujący wszkofech średnichwre-gionie słupskim ©® APEL MATURZYSTÓW NA STR. 4 Zdrowe śniadanie chroni przed nadwagą i chorobami. Podstawa to zdrowe produkty STRONA ZDROWIA-9 REKLAMA 009057174 977013795203917 02 Druga strona Głos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 mmmmm Na Czytelników czekamy w redakcji „Głosu Pomorza" I w Słupsku przy i ul. Henryka Pobożnego 19 tel. 59 848 8100 Bogumiła Rzeczkowska * 4 \ % bogumila.fzeakowska@gp24.pl - 24 kwietnia 1935 Weszła w życie Konstytucja kwietniowa. 1996 Na stacji Shella przy ul. Ostrobramskiej w Warszawie, w wyniku wybuchu bomby podłożonej przez nieznanych sprawców zgi: nąłst. asp. Piotr Molak, członek Wydziału Antyterrorystycznego Komendy Stołecznej Policji. 1998 W gdyńskiej agencji towarzyskiej „Las Vegas" został zastrzelony gangster Nikodem Skotarczak ps. „Nikoś". 2005 Telewizja Polska uruchomiła swój pierwszy kanałtematyczny TVP Kultura. 2009 Sejm RP przyjął specustawę o budowie gazoportu w Świnoujściu. 201B Sejm RP przyjął ustawę o Narodowym Dniu Zwycięstwa obchodzonym 8 maja, jednocześnie znosząc Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności obchodzone 9 maja. cytaty z twittera , Joachim Brudziński. szefMSWiA Kościół w Polsce wczasach niemieckiej okupacji i niemieckiego nazistowskiego barbarzyństwa, często heroicznie, takjak wielu Polaków, ratował życie swoich żydowskich braci. Takimi „akcjami"jak w Pruchniku (wbrew miejscowemu proboszczowi) zaciera się piękne świadectwo rodziny Ulmów. Michał Szułdrzyński, publicysta Ciekawe, że w momencie próby -takim jak draka po Pruchniku -okazało się, że jedyną osobą z wyczuciem w obozie dobrej władzy jest szef MSWiA @jbrudzinski WALUTY Z 23.04.2019 , USD 3,81T8(+) EUR 42886(+) CHF 3,74270 GBP 4.9522 +) (+) wzrost ceny w stosunku do notowania poprzedniego (-) spadek ceny w stosunku do notowania poprzedniego Pogoda w regionie 20°C - 14 C c-' Barometr 1014,1 hPa Wiatr l.-wsch.19km/h Uwaga silny wiatr Czwartek Piątek Sobota 24°C i3°c 26°C i2°c 15°C 6°c £b Uwaga.w sobotę zachmurzenie duże i przejściowe opady deszczu Słupszczanin stworzył pomocną aplikację Stupsk \ / Paweł Łakomski A pawel.lakomski@gp24.pl Słupszczanin stworzył aplikację dla pasażerów miejskiej komunikacji. Nie ma osoby, która korzystała z komunikacji miejskiej i nie zadała pytania innym osobom na przystanku, czy autobus linii np. nr l już odjechał. Sytuacja w ruchu miejskim zmienia się jak w kalejdoskopie, przez co rozkład jazdy często nie zgadza się z rzeczywistym położeniem autobusu czy tramwaju. Praktyczne rozwiązanie problemu wymyślił pochodzący ze Słupska Marcin Bittel, który stworzył specjalną aplikację CzyNaCzas.pl - Serwis CzyNaCzas.pl pozwala śledzić lokalizację autobusów i tramwajów w Warszawie w czasie rzeczywistym. Dzięki temumożemyupewnićsię, czy autobus faktycznie przyjedzie zgodnie z rozkładem jazdy - mówi Bittel, który jest absolwentem ILO w Słupsku. Na przystankach w Słupsku zamontowane są tablice świetlne, które informują, za ile minut pojawi się autobus. Nie biorą jednak pod uwagę sytuacji na drodze, a w konsekwencji rzeczywistego czasu przyjazdu. - Nie do końca wiem, jak działają takie tablice i czy one aktualizują czas przyjazdu, kiedy jest korek. Dlatego, mając aplikację z danymi lokalizaqi autobusu, sami możemy oszacować,. czy autobus będzie na czas - mówi Marcin Bittel. Aplikacja CzyNaCzas.pl działa obecnie tylko w Warszawie. Marcin Bittel ma jednak plan, aby dołączyły kolejne miasta, w tym jego rodzinny Słupsk. ©® Budżet nie jest zagrożony, ale musimy się rozwijać Rozmowa f \ 49 miionów złotych -takąwartość mają mieć nowe ołrfgacje, które chcą wyemitować władze Słupska Choć opozycja zapowiada sprzeciw, to już w grudniu utn roku Rada Miejska w Słupsku wyraziła zgodę natodziała-nie. zatwierdzając budżet miasta na 2019 rok. Dlaczego władze Słupska chcą wyemitować obligacje na 49 milionów złotych? W sytuacji, gdy w świadomości społecznej utrwaliła się informacja o bardzo wysokim zadłużeniu miasta, to ta kwota wydaje się bardzo wysoka. Wynika ona wprost z uchwały z 28 grudnia 2018 roku, kiedy Rada Miejska w Słupsku uchwaliła budżet miasta na 2019 rok. W styczniu i lutym tego roku kwota ta została zwiększona. Od tego momentu kwota planowanej w 2019 roku emisji obligacji miejskich wynosi ponad 49 milionów złotych. W związku z tym przystąpiliśmy teraz do Anna Gajda-Szewczuk, skarbnik Słupska: Nie ma zagrożenia dla budżetu miasta realizaqi przychodów zaplanowanych w uchwale budżetowej. Nic nowego nie wprowadzamy. W skali miasta ta kwota nie jest bardzo duża, bo dotychczasowe nasze zadłużenie wynosi 235 milionów złotych, które nie stanowi nawet połowy planowanych na ten rok dochodów gminy, szacowanych na ok. 570 milionów złotych. Znam wiele gmin, które są w o wiele gorszej sytuacji. My bez problemu radzimy sobie ze wszystkimi wydatkami bieżącymi. Aby się rozwijać, a w tym roku chcemy wydać na inwe- stycje 116 milionów złotych, musimy się wspomagać na przykład obligacjami. Poco miastu są potrzebne nowe obligacje? Po to, abyśmy mogli spłacać wcześniejsze zobowiązania miasta oraz realizować planowane inwestycje, na które radni już się zgodzili. W praktyce chodzi o pozyskanie funduszy na pokrycie deficytu, który miejscy radni zaplanowali w budżecie Słupska, a stanowi on różnicę między wydatkami a dochodami miasta. W tym roku planowany deficyt wynosi 26 689 701 złotych. Wspomniała pani też o konieczności spłaty wcześniejszych zobowiązań. Tak, bo w tym roku musimy także spłacić ratę naszych wcześniejszych zobowiązań. Chodzi o kwotę 24 430 090 złotych. Natomiast nowe obligacje chcielibyśmy spłacać wiatach 2028-2032. Rozmawiał Zbigniew Marecki ZUS wypłaca już wyższe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy ZUS Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl Do końca marca2020r. obowiązywać będą nowe. wyższe kwoty odszkodowań ztytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Za każdy procent trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ZUS wypłaci 917 złotych, anie - jak dotąd - 854 złote. Jednorazowe odszkodowanie związane z wypadkiem przy pracy lub chorobą zaiwodową przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem wypadkowym. Uszczeibeknazdrowiumusibyć stały albo długotrwały. Stały uszczerbek na zdrowiu oznacza takie naruszenie sprawności organizmu, które nie rokuje szans na jakąkolwiek poprawę. Długotrwały zaś trwa przez ponad sześć miesięcy, ale jest możliwa poprawa stanu zdrowia. 0 wypłacie jednorazowego odszkodowania decyduje orzeczenie lekarza orzecznika ZUS. Ocenia on stopień uszczerbku na zdrowiu i jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Badanie odbywa się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Jednorazowe odszkodowanie z ZUS przyznawane jest w wysokości 20 procent przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. ©® - Stąd pochodzę, więc chciałbym coś zrobić dla Słupska, aby mieszkańcom ułatwić życie - mówi Marcin Bittel Olbrzymie pożary lasów i nieużytków wybuchły wczoraj w powiecie bytowskim. Strażacy gasili ogień w gminach Bytów, Parchowo, Lipnica. Apelowali, aby przy tak wietrznej pogodzie nie wypalać traw i nie spalać odpadków na polach, działkach i w ogródkach. Gios DziennikPomorza __Wydarzenia_03 Chyba Dolina Chąrlotty Resort & SPA START fin Prokuratura prowadzi postępowanie w sprawie śmierci 5-letniej Marty z Krępy Olechnowicz m^dafenax4ediTK3WKZ@połskapress.p Słupsk Dzisiaj odbędzie się sekcja zwłok pięcioletniej dziew-czyrdci, którą w piątek przygniótł regał z ubraniami. Zmarła w sobotę na Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej w słupskim szpitalu. Prokuratura wszczęła postępowanie w sprawie nieumyślnego spowodowania śmierć i narażenia na utratę życia i zdrowia przez opiekunów. Do tragedii doszło w Krępie pod Słupskiem w domu dziewczynki w piątek, 19 kwietnia, podczas nieobecności rodziców. Pięciolatką opiekował się jej 10-letni brat. Jak dokładnie doszło do śmiertelnego wypadku? - Ze wstępnych ustaleń wynika, że dziecko, które było samo w pokoju, przewróciło na siebie szafkę-komodę z ubraniami, wspinając się na Do tragedii doszło w Krępie pod Słupskiem. Najprawdopodobniej dziewczynka wspinała się na regał z ubraniami i przewróciła go na siebie. Jednak dokładne okoliczności ustali prokurator nią. Doznało obrażeń ciała, zostało przewiezione na SOR w Słupsku, ale działania lekarskie nie pozwoliły na uratowanie tego dziecka. Oprócz tego 5 -letniego dziecka, w domu był jeszcze 10-letni brat i jedno dziecko w wieku 11 lat. Rodzice byli poza domem, ze wstępnych ustaleń wynika, że naj- prawdopodobniej byli w pracy - mówi Piotr Nierebiński, prokurator rejonowy w Słupsku. Gdy doszło do tragedii, chłopiec pobiegł wezwać na pomoc sąsiadkę. Kobieta wezwała pomoc, dzwoniąc na alarmowy numer 112, i jednocześnie rozpoczęła akcję reanimacyjną. Później czynności te podjął przybyły na miejsce policjant, a następnie zespół ratowniczy z karetki pogotowia. Dziewczynkę przewieziono na SOR do Słupska, ale już po chwili trafiła na OIOM. - Dzielnicowy był na miejscu bardzo szybko i reanimował dziecko, później akcję przejęli lekarze z karetki pogotowia, którzy zdecydowali o przewiezieniu dziewczynki do słupskiego szpitala - informował Robert Czerwiński, oficer prasowy słupskiej policji. Dziecko trafiło najpierw na SOR, ale już po pierwszych badaniach przewieziono je na Oddział Intensywnej Opieki Medycznej. - Niestety, dziewczynka trafiła do nas już w stanie krytycznym. Nie pozwalał on nawet na przetransportowanie jej do Gdańska. Stan dziecka pogorszył się w sobotę o godzinie 15. Lekarze podjęli czynności resuscytacyjne, ale o godzinie 16 serce ponownie stanęło. Zgon nastąpił w sobotę o godzinie 16. Bezpośrednią przyczyną było nagłe zatrzymanie krążenia - poinformowała Małgorzata Żuchlińska, przełożona pielęgniarek na SOR w Słupsku. Sprawą zajmuje się Prokuratura Rejonowa w Słupsku. - Będziemy prowadzili postępowanie pod kątem nieumyślnego spowodowania śmierci i narażenia na utratę życia i zdrowia przez opiekunów. Postępowanie prowadzone jest w sprawie, nikomu nie posta- wiono zarzutów - mówi Piotr Nierebiński. - Planujemy sekcję zwłok dziecka, ponieważ jest to czynność, którą musimy wykonać w tej sprawie. Musimy mieć pewność, czy był to nieszczęśliwy wypadek, czy wjakiś sposób osoby trzecie nie przyczyniły się do tej śmierci - mówi Piotr Nierebiński, prokurator rejonowy w Słupsku. Nie znamyjeszcze odpowiedzi na pytania, jak dużo czasu upłynęło od momentu zawalenia się na dziecko szafy do momentu wezwania pomocy przez brata i rozpoczęcia reanimacji. Nie ma też odpowiedzi na pytania, dlaczego rodzice zostawili dziecko pod opieką 10-letniego brata. Ustali to prokuratura w toku prowadzonego postępowania. Wszystko wskazuje na to, że przedszkole, do którego chodziła dziewczynka, było nieczynne z powodu strajku nauczycieli. To jednak nie usprawiedliwia rodziców, którzy powinni dziecku zapewnić należytą opiekę. Oni jednak ponieśli już najgorszą z możliwych kar. Utratę dziecka. ©® WESELNY KABARETON W DOLINIE CHARLOTTY 009027469 f . 04 Słupsk/Ustka Glos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Strajk trwa, ale część przedszkoli już pracuje Kosmodrom Ustka Wojsko Alek Radomski aleksander. radomski@gp24.pl A Centralny Poligon Sił Powietrznych w Ustce może stać się przyszłym kosmodromem. O możliwości startu niedaleko uzdrowiska rakiet w przestrzeń kosmiczną mówią sami wojskowi. „Rozwój i zastosowania technologii rakietowych w Polsce -nowe otwarcie" to temat konferencji zorganizowanej przez Polską Agencję Kosmiczną i Instytut Lotnictwa. Specjaliści z branży omawiali w Warszawie kwestie związane z wykorzystaniem rakiet do wynoszenia ładunków na orbitę około-ziemską. Poruszano też wątki związane z rakietową obronnością kraju. Jak relacjonuje portal space24.pl, przedstawiciele Dowództwa Generalnego O takiej zmianie dowiedzieliśmy się od Andrzeja Obałka, dyrektora Liceum Społecznego STO w Słupsku. Według niego pozostali chętni nie uzyskali zgody na przeniesienie, bo na taki ruch zdecydowali się dopiero wtedy, gdy w LS STO odbyła się klasyfikacyjna rada pedagogiczna. Osoba, której udało się przenieść z jednej szkoły do drugiej, kierowała się tym, że chciała mieć pewność, iż będzie zdawać maturę w terminie i że uzyska wyniki matury w takim czasie, aby mogła uczestniczyć w naborze prowadzonym przez uniwersytet poza granicami naszego kraju. Wczoraj przed siedzibą MEN w Warszawie odbyła się wielka manifestacja zorganizowana przez ZNP. Słupscy nauczyciele nie uczestniczyli w niej. Mają natomiast jechać na manifestację, która odbędzie się w Gdańsku. Na razie jednak nie wyznaczono jej terminu. Do dyrektorów słupskich szkół samorządowych trafiło już pismo prezydentki Słupska, która określiła w nim warunki obcinania wynagrodzeń nauczycielom za udział w strajku. Mają one być zmniejszane o 1/30 za każdy dzień strajku. Nie jest wykluczone, że dyrektorzy w niektórych przypadkach będą mogli robić potrącenia na raty. ©® Centralny Poligon Sił Powietrznych w Ustce ma szanse, aby stać się polskim kosmodromem Sił Zbrojnych omówili też wykorzystanie poligonów wojskowych do prowadzenia strzelań rakietowych z myślą o wynoszeniu obiektów w przestrzeń kosmiczną. Wskazano dwie lo- kalizacje. Pierwsza to poligon w Drawsku, gdzie w 2017 roku odbył się test ELR-33 Bursztyn, czyli pierwszej od 45 latpolskiej raldety. Bursztyn poleciał na wysokość 15 km, kiedy umowna granica kosmosu to 100 km. Kolejne, wyższe już loty, mają odbyć się w tym roku. Niewykluczone, że dojdzie do nich w Ustce, bowiem to tutejszy poligon wskazywany jest jako bardziej atrakcyjny teren do lotów testowych. Sąsiedztwo Morza Bałtyckiego zmniejsza ryzyko. - Obydwa poligony są obecnie rozwijane w kierunku możliwości wykonywania takich strzelań rakietowych - pisze < na łamach Space24.pl Maciej | Szopa. - Co nie dziwi, biorąc 3 pod uwagę spodziewane poja-k wienie się w Siłach Zbrojnych RP systemów Patriot. W regionie rakiety polskiej produkcji już testowano. W latach 60. i 70. XX wieku w Rąbce koło Łeby odbywały się starty rakiet typu Meteor przeznaczonych do badania górnych warstw atmosfery. ©®. . _ Marzenia maturzystów legną w gruzach, jeśli egzaminu nie będzie Ckgdaiszyzestr.l \ Magdalena Olechnowicz magdalena.olechnowic@polskapress.pl Sytuacja maturzystów jest coraz trudniejsza. Do matury pozostało tylko 12 dni. a oni na-dal nie wiedzą, czy będą magli do niej przystąpić. Bezpośrednio z uczniami nauczyciele nie chcą rozmawiać. Stąd pomysł maturzystów na apel w internecie. Na specjalnym profilu Protest Maturzystów na Facebooku czytamy: Apel maturzystów „My - maturzyści jesteśmy zaniepokojeni obecną sytuacją w szkołach. Strajk Nauczycieli może doprowadzić do nieodby-cia się rad klasyfikacyjnych w placówkach. W konsekwencji nie otrzymamy dyplomów ukończenia szkoły i nie będziemy mogli przystąpić do matury wmaju, do której przygotowujemy się od kilku lat - będziemy zmuszeni do powtarzania roku. Jako uczniowie rozumiemy postulaty strajkujących nauczycieli, rozumiemy, że potrzeba przebudować system szkolny od podstaw wraz z wynagrodzeniami dla pedagogów, ale zwracamy się z prośbą o rozsądne podejście do sprawy i pozwolenie nam - maturzystom - na ukończenie szkoły w wyznaczonym wcześniej terminie. Protest nie jest wymierzony w żadną ze stron nauczycielskiego strajku. Ma jedynie na celu zwrócenie uwagi na jego konsekwencje." Maturzyści ze Słupska Pod apelem podpisali się także maturzyści ze Słupska. - Stworzyliśmy osobne wydarzenie na Facebooku - Ogólnopolski Protest Maturzystów. Do wydarzenia przyłącza się coraz więcej maturzystów ze wszystkich szkół. Jednocześnie włączamy się w ogólnopolską akcję Protest Maturzystów. Popieramy strajk nauczycieli, ale mamy bardzo trudną sytuację. Wyznaczony termin matury, 6 maja, jest coraz bliżej, a my wciąż nie wiemy, co z nami będzie. Jesteśmy coraz bardziej zestresowani - mówi Julia Sta-wiarz z ID klasy ILO w Słupsku. Nie tego w szkole nas uczono Młodzi ludzie nie mogą też zrozumieć mowy nienawiści w środowisku nauczycielskim. - Kilka miesięcy temu były w szkole lekcje o hejcie i mowie nienawiści, a teraz to, co dzieje się w środowisku nauczycielskim, nas przeraża - mówią.- Widząc hasła: „Na egzaminie siedząświ-nie", nie możemy tego zrozumieć. Co to jest? Nie tego nas w szkole uczono. Jesteśmyprze-rażeni tym, co obserwujemy -mówi Julia. - Rozmawiamy z różnymi znajomymi ze Słupska i wiemy, że takie sytuacje są w wielu szkołach. Maturzystów wsparła m.in. Rada Dzieci i Młodzieży RP przy MEN, Fundaqa Rodzice Szkole, Młodzi dla Polski. ©® 009029197 Drogiej Ilonie Zwierz wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci Mamy składają koleżanki i koledzy z I Liceum Ogólnokształcącego w Słupsku Z głębokim żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci śtp Gabrieli Rodziewicz Wieloletniej Dyrektor Biblioteki Miejskiej w Ustce Wyrazy głębokiego współczucia Rodzinie składa Dyrektor i Pracownicy Biblioteki Miejskiej w Ustce 009056974 Wyrazy serdecznego współczucia Tadeuszowi Pacholczykowi z powodu śmierci Zony składają koleżanki i koledzy z ZSMiL „Mechanik" 8 kwietnia 2Qt$ roku - : Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl Słupsk Wczoraj kolejne przedszkola miejskie zawiesiły trwający od 8 kwietnia strajk nauczycieli. Zaraz po świętach zdecydowały się na to PM nr 7,4 i 23. Protest nadal trwa w części miejskich przedszkoli oraz w miejskich szkołach podstawowych i średnich. We wtorek rano o decyzji pracowników wspomnianych trzech przedszkoli poinformowała Anna Sadlak, dyrektor wydziału edukacji w słupskim ratuszu. Jak dodała, w PM nr 4 na razie odbywać się będą tylko zajęcia opiekuńcze, a wychowawczynie nie będą realizować programu nauczania. W wymienionych przedszkolach dzieci są normalnie przyjmowane od wczoraj. Natomiast już w ubiegłym tygodniu o tym, że od wtorku będą normalnie prowadzić działalność, poinformowały przedszkola miejskie nr 2,5 i 21. Przypomnijmy, że od początku strajku nauczycielskiego nie uczestniczą w nim inne cztery miejskie przedszkola - nr 3,15, 19 i 25. „Licznik strajkowy" w SP nr 11 przy ul. Lotha, jednej ze strajkujących słupskich podstawówek Z kolei spośród miejskich podstawówek od początku w strajku nie uczestniczy Szkoła Podstawowa nr 8, która działa przy ul. Grottgera. Pozostałe podstawówki strajkują. Zajęć nie prowadzą także wszystkie miejskie szkoły średnie, w których 6 maja mają się rozpocząć matury. Na razie w żadnej z 9 miejskich szkół średnich nie doszło do klasyfikacji końcowej przyszłych maturzystów, bo z braku ąuorum na radach nie można było podjąć wiążących decyzji. Stało się tak, bo strajkujący nauczyciele nie przyszli na posiedzenia rad. Dyrektorzy mogą zwoływać je ponownie. Mają prawo to zrobić do 26 kwietnia, bo wtedy zakończy się rok szkolny klas maturalnych. Tymczasem w szkołach średnich robi się nerwowo. Szerzej na ten temat piszemy obok i na stronie 1. Dowiedzieliśmy się także, że zapobiegliwy maturzysta lub maturzystka, który/która miał/miała w maju zdawać maturę w jednym z miejskich liceów, w ostatniej chwili przeniósł się/przeniosła do Liceum Społecznego STO. Chętnych było więcej, ale nie zmieścili się w terminie. Glos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 05 Okrągły stał bez związków. Część nauczycieli zakwalifikuje uczniów Leszek Rudziński leszek.rndzinski@polskdpress.pl Warszawa ZNP. oświatowa Solidarność i Forum Związków Zawodo-wydi zapowiedziały wczoraj, że nie pojawią się 26 kwietnia na Stadionie Narodowym. Tymczasem Ogólnopolski Międzyszkolny Komitet Strajkowy poinformował, że jego członkowie bedą kwalifikować, czyli dopuszczać do matur uczniowi OMKS, który zrzesza 20 lokalnych komitetów strajkowych, zapowiedział, że nauczyciele będą brać udział w radach pedagogicznych i zaapelował do dyrektorów szkół o ich jak najszybsze zwołanie. Wczoraj przedstawiciele związków zawodowych w Centrum „Dialog" rozmawiali na temat formy zapowiedzianego przez premiera „okrągłego stołu". Dyskusja na temat przyszłości polskiej oświaty, według koncepcji szefa rządu, miała się odbyć na Stadionie Narodowym. - Wobec niejasnej formuły spotkania, które zapowiedział na piątek premier Mateusz Morawiecki, kierownictwo ZNP nie weźmie udziału Nauczyciele z całej Polski pikietowali wczoraj przed siedzibą Ministerstwa Edukacji Narodowej. Jak podkreślali walczą nie tylko o wyższe płace, ale także o przyszłość polskiej szkoły w obradach okrągłego stołu -zapowiedział szef ZNP Sławomir Broniarz po posiedzeniu prezydium Rady Dialogu Społecznego. - Strona rządowa od dawna uważa, że nie jest w stanie zapewnić wzrostu wynagrodzeń dla nauczycieli w 2019 r.-dodał. Taką samą decyzję podjęły oświatowa Solidarność i Forum Związków Zawodowych. Zanim związkowcy udali się do Cetrum „Dialog", zgromadzili się wraz z nauczycielami i osobami popierającymi ich protest przed budynkiem Ministerstwa Edukacji Narodowej, aby wyrazić, co myślą o dotychczasowych negocjacjach z rządem. - Dzisiaj niczego nie kończymy. W dalszym ciągu jesteśmy w fazie strajku o godność nauczyciela, o godność pracownika oświaty - mówił w trakcie pikiety szef ZNP Sławomir Broniarz. Zadeklarował także, że nie ma mowy o rezygnacji z postulatu 30-procento-wych podwyżek dla nauczycieli. - Oprócz pieniędzy, płacy, zależy nam na dobrej, autonomicznej szkole, z wysoką pozycją zawodową nauczycieli i dyrektorów szkół, aby ci ludzie nie byli uwiązani różnego rodzaju rozporządzeniami MEN, żeby nie funkcjonowali w okowach ustaw i rozporządzeń. Chcemy mówić swoim głosem - podkreślał Broniarz. Przy dźwiękach wuwuzeli i uzbrojeni w banery z hasłami mówiącymi o trudnej sytuacji w szkole nauczyciele z różnych stron Polski dawali wyraz swojemu niezadowoleniu. - z wysoką pozycją Sławomir Broniarz Dzisiaj nauczyciele zostali postawieni pod murem. Mam nadzieję, że jest nas na tyle dużo, iż rząd zobaczy naszą siłę i usłyszy nasze wołanie - mówiła Agencji Informacyjnej Polska Press (AIP) Monika Koterzyna-Wiśniewska, wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 3 w Żorach (woj. śląskie} Dodała, że nauczyciele szkó średnich, z którymi ma kon takt, są bardzo „rozbici psychicznie". - Z jednej strony so lidaryzują się z nami, a z dru giej strony chodzi im o dobre dzieci. Jednak za tę sytuacje: nie tylko my powinniśmy czuc się współodpowiedzialni Wina leży tu przede wszyst kim po stronie rządu, któr przedstawia nam propozycje które są nie do przyjęcia - do dała. Nauczyciele i związkowcy nie wierzą także w powodze nie rozmów, które odbywać mają się przy „okrągłym stole". - To są igrzyska, to nk jest poważna propozycja - mó wiła AIP Celina Stasiak z lubel skiego oddziału ZNP. Dodała że związek razem z samorządowcami proponował już negocjacje przy „okrągłym stole", kiedy w życie wcho dziła reforma systemu oświaty. - Rząd nie słuchał, bo uważa, że jest najmądrzejszy, a to nieprawda - skwitowała. Wczoraj wieczorem zebrał się także zarząd ZNP, aby ustalić, co będzie dalej z nauczycielskim strajkiem. Sławomir Broniarz poinformował w rozmowie z TVN24, że związek rozpatruje dwa scenariusze: jeden to zawieszenie strajku do 2 września, drugi - dalszy strajk. ©® „Sąd nad Judaszem". Oburzenie w Polsce i na świecie. Sprawa jest w prokuraturze Kacper Rogacin k.rogacin@polskatimes.pl „Sąd nad Judaszem" w Pruchniku został potępiony zarówno przez organizacje żydowskie, jak i polski episkopat. Tymczasem postępowanie w tej sprawie wszczęła prokuratura. W Wielki Piątek w miejscowości Pruchnik w województwie podkarpackim odbył się tzw. sąd nad Judaszem. To tradycyjne, sięgające co najmniej XVIII wieku wydarzenie, podczas którego miejscowi biją kukłę przedstawiającą Judasza -słomianą postać z pejsami, dużym nosem i jarmułką na głowie. Kukłę wleczono ulicami miasta, a następnie na moście odcięto jej głowę. Tułów podpalono i wrzucono do rzeki. Wydarzenie wzbudziło wiele kontrowersji. Głos zabrało m.in. Forum Polskich Żydów. „Nie da się bronić okładania kijami kukły Żyda, podpalania, po czym wrzucenia do rzeki. Ten zwyczaj jest barbarzyński. Trzeba tenrćlikt wyrzucić na śmietnik w imię rozsądku" - poinformowało FŻP naTwitterze. Podkreślono jednak również, że nie należy z tego wydarzenia robić międzynarodowej afery. Ale na Zachodzie wydarzenie zauważono i zaklasyfikowano jako wystąpienie przeciwko Żydom. W niedzielę Światowy Kongres Żydów określił wydarzenie jako „jawnie antysemickie" oraz „ohydne i oburzające". Stwierdzono, że „Żydzi są głęboko zaniepokojeni upiornym odradzaniem się średniowiecznego antysemityznui^który prowa- Jair Lapid twierdzi, że w Polsce ciągle jest nienawiść do Żydów. Według Patryka Jakiego, te słowa to przejaw antypolonizmu dził do niewyobrażalnej przemocy i cierpień". Oświadczenie kongresu cytowały zagraniczne media, m.in. „New York Times". O spaleniu kukły wspomina też „The Jerusalem Post". Według pisma, jest to „antysemicki zwyczaj wielkanocny". Jeszcze dalej poszedł ważny izraelski polityk Jair Lapid. Na Twitterze Lapid wezwał rząd Izraela do potępienia spalenia kukły Judasza. „Polacy powinni walczyć z antysemityzmem, a nie uchwalać przepisy, które negują ich rolę w Holokauście" - twierdzi Lapid. Głos w tej sprawie zabrał również polski Kościół. - Kościół jednoznacznie wyraża dezaprobatę, wobec prak- tyk, które godzą w godność człowieka. Kościół katolicki nigdy nie będzie tolerował objawów pogardy do członków jakiegokolwiek narodu. W tym do narodu żydowskiego - powiedział ks. Paweł Rytel-Andrianik, rzecznik episkopatu. Głos w sprawie wydarzeń zabrał m.in. minister spraw wewnętrznych i administracji Joachim Brudziński, który stwierdził, że „takimi akcjami jak w Pruchniku (wbrew miejscowemu proboszczowi) zaciera się piękne świadectwo rodziny Ulmów". Do wypowiedzi ministra odniósł się dziennikarz TVP Adrian Klarenbach, który na Twitterze napisał: „Nie znam tradycji zachodniopomorskiej [stamtąd pochodzi Brudziński - red.], ale Panie Brudziński odwal się Pan od podkarpackiej. Judasz był żydem, chyba, że chcesz Pan zmieniać historię". Później przeprosił za słowa „odwal się". Brudziński odniósł się też .do komentarza episkopatu. „Ważne oświadczenie Episkopatu. Pytanie, jacy szatani byli w Pruchniku czynni, że po latach przerwy i wezwań miejscowego proboszcza, ktoś reak tywował idiotyczną, pseudore-ligijną hucpę? Koszta wizerunkowe dla Kościoła, Polski i Polaków olbrzymie" - napisał na Twitterze. Jego komentarz dotyczył m.in. kwestii możliwej prowokacji, na którą zwracają uwagę niektórzy politycy, m.in. burmistrz Pruchnika Wacław Szkoła. - W obecnych czasach, gdy próbuje się przypisać Polakom zbrodnie dokonane przez oku pantów podczas n wojny światowej, podobne inscenizacje mogą zostać wykorzystane przez wrogów naszej Ojczyzny jako przykłady rzekomego an tysemityzmu Polaków - twierdzi Wacław Szkoła. Tymczasem prokuratura re jonowa w Jarosławiu wszczęła postępowanie z art. 256 Kodeksu karnego, który dotyczy nawoływania do nienawiści ze względu na narodowość i wy znanie. ©® 06 »t Głos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Wielką ciężarówką jechał pijany w sztok Kierowcę zatrzymali funkcjonariusze Inspekcji Transportu Drogowego na trasie S8 między Wieluniem a Złoczewem. 0 niebezpiecznie poruszającym się pojeździe zostali powiadomieni przez innego kierowcę. Twierdził, że od strony Wrocławia jedzie po całym pasie - odbijając się od barier z jednej i drugiej strony - ciężarówka. Funkcjonariusze pojechali w tym kierunku. Kierowca nie reagował na ich sygnały dźwiękowe i błyskowe. Zajęto im sześć kilometrów zanim udało się wyprzedzić i zatrzymać tira. Późniejsze badanie wykazało u kierowcy prawie 5,7 promila alkoholu, (aip) Wmtmmm Jacek Rostowski wystartuje do PE - Kandyduję do Parlamentu Europejskiego z Londynu z 2 miejsca na liście proeuropejskiej i anty-brewtowskiej partii Change UK. Jeśli zostanę wybrany, będę reprezentował wszystkich obywateli europejskich w Londynie, po pierwsze Brytyjczyków, ale także Polaków, FrancuzówHiszpanówitd. -oświadczył na Twitterze były minister finansów w rządzie PO. (aip) Wmwmm Pożar w Kampinowskim Parku Narodowym Ogień gasiło 80 strażą ków. W lesie płonęły wierzchołki drzew. Pożar udało się opanować, (aip) i 4. J j' L £ l s v 4 J J) tV '♦ C Wrnmmmm Srebrna wygrała sprawę wieżowca Spółka Srebrna, powiązana z PiS, wnioskowała o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na budowie wieżowca przy ul. Srebrnej 16. Jednak prezydent Warszawy w 2018 r. wydał decyzję odmowną w tej sprawie. „Rzeczpospolita" informuje, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze wydało decyzję uchylającą decyzję prezydenta Warszawy, uznając ją za przedwczesną i naruszającą prawo. Teraz sprawa trafi do ponownego rozpoznania, (aip) uwiati T^HfrUn IRA przeprasza za śmierć dziennikarki Organizacja terrorystyczna Nowa IRA wzięła na siebie odpowiedzialność za śmierć dziennikarki Lyry McKee w Londonderry oraz przeprosiła jej rodzinę. Śmierć 29-letniej dziennikarki, zastrzelonej podczas obserwowania kwietniowych zamieszek z policją, spotkała się z potępieniem zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i zagranicy. Lyra McKee nagrywała < zdarzenie telefonem, kiedy zamaskowany napastnik zaczął na ślepo ostrzeliwać jeden z policyjnych wozów, trafiając McKee w głowę. (aip) Terroryzm: egzekucje 37 Saudyjczyków We wtorek w pięciu miastach Arabii Saudyjskiej stracono 37 osób oskarżonych o terroryzm - poinformowało saudyjskie ministerstwo spraw wewnętrznych, (aip) ) - v - r f ' ( Terror na Sri Lance odwetem za zamachy w Nowej Zelandii Dokąd zmierza Ukraina? Rosja będzie wywierać naciski Katarzyna Stańko katarzyna.stanko@polskapress.pl Świat uznał wyniki wyborów na Ukrainie, ale wciąż nie wiadomo, jaki kierunek obierze kraj pod rządami nowego prezydenta. byłego komika. Rosja będzie naciskać na nowego prezydenta Ukrainy. Wybory prezydenckie na Ukrainie wygrał z miażdżącą przewagą Wołodymyr Zełenski. Według sondaży, zdobył ponad 70 procent głosów, dotychczasowy prezydent Petro Poroszenko uzyskał około 25 procent głosów. Zwycięstwa Zełenskiemu pogratulował prezydent Andrzej Duda, zapraszając nowego prezydenta Ukrainy do Polski. Gratulacje wystosował prezydent Donald. Trump. Do Berlina Zełenskiego zaprosiła już kanclerz Angela Merkel. Ze strony Rosji gratulacje oficjalnie nie spłynęły, ale premier Rosji Miedwiediew napisał, że jest szansa na poprawę relacji z Ukrainą. - Zełenski uzyskał bardzo silny mandat, miejmy nadzieję, że zostanie to wykorzystane, żeby Ukraina zbliżyła się do Unii Europejskiej i do NATO - powiedział w Polskim Radiu szef MON Mariusz Błaszczak. - Wciąż nie wiemy, kim tak naprawdę jest Zełenski, ale jest dobra wola ze strony UE, która uznała wynik demokratycznych wyborów na Ukrainie - mówi Agencji Informacyjnej Polska Press Bogusław Liberadzki (SLD), wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego, członek Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia UE-Ukraina. - Tuż Prezydentura Zełenskiego to na razie same niewiadome. Rosja liczy, że będzie mogła wywierać na nowego prezydenta większy wpływ niż na jego poprzednika Petro Poroszenkę przed drugą turą wyborów Zełenski spotkał się z prezydentem Macronem w Paryżu. Trzeba spróbować pozyskać Zełenskiego dla ruchu proeuropejskiego. Nie wiemy jednak, z jakiej myśli politycznej będzie korzystał i kogo wyznaczy na najwyższe stanowiskawpań-stwie - mówi Liberadzki. W niedzielny wieczór wyborczy Zełenski powiedział, że wrelacjach z Rosją jest zwolennikiem oparcia się na istniejących dotychczas formułach międzynarodowych konsultacji między Rosją, Ukrainą a Zachodem - formacie normandz-kim i mińskim rozmów pokojowych. Przeciwnicy Zełenskiego obawiają się jednak, że nowy prezydent może iść na ustępstwa wobec Rosji i być jedynie marionetką w rękach oligarchy Kołomyjskiego, właściciela stacji telewizyjnej, w której Zełenski miał swój show. Sytuacja polityczna i gospodarcza na Ukrainie jest napięta, prezydentura Poroszenia była bardzo trudna, z jednej strony -zajęty Krym przez Rosjan, z drugiej tlący się konflikt w Donbasie. Zełenski, który rozbudził nadzieje Ukraińców na zmianę w polityce, ma bardzo trudne zadanie przed sobą. Rosja, zdaniem ekspertów, będzie wywierać naciski na Zełenskiego. Nieoficjalnie zapowiedziano, że mieszkańcy Donbasu będą dostawać rosyjskie paszporty, mówi się o wprowadzeniu rosyjskich ograniczeń w handlu z Ukrainą. Wiktor Medwedczuk, prywat- nie przyjaciel prezydenta Władimira Putina, przedstawił niedawno „plan pokojowy" dla Donbasu. Zakłada on przyznanie autonomii separatystom z Doniecka i Ługańska w ramach państwa ukraińskiego w zamian za obniżenie ceny gazu, jeśli Kijów wróci do nego-cjacji z Gazpromem. - Zwarcie się z Rośj ą na terenie Ukrainy mogłoby oznaczać wojnę. Pozostaje nam polityka sankcji i ostracyzm wobec Rosji - podkreśla Bugusław Liberadzki. Gotowość do wprowadzania kolejnych sankcji wobec Rosji wyraził w rozmowie z AIP niemiecki polityk i kandydat na szefa Komisji Europejskiej Manfred Weber, mówiąc, że działania Rosji są dla Europy nie do zaakceptowania. ©® Warszawa Trzynasta emerytura z podpisem prezydenta Prezydent Andrzej Duda podpisał wczoraj ustawę 0 jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla emerytów 1 rencistów w 2019 r. (aip) Katarzyna Stańko katarzyna 5tanko@polskapress.pl Państwo Islamskie wzięło odpowiedzialność za niedzielne zamachy terrorystyczne na Sri Lance - poinformowała powiązana z terrorystami agencja prasowa Amaq. Władze oskarżają jednak lokalne organizacje terrorystyczne. Ministerstwo Obrony Narodowej Sri Lanki poinformowało , że seria zamachów podczas Wielkiej Nocy na kościoły i hotele była odwetem za marcowe ataki na meczety w nowozelandzkim Christchurch. -Wstępne dochodzenie wykazało, że to był odwet za atak na meczety w Nowej Zelandii -powiedział wiceminister obrony Ruwan Wijewardene podczas wystąpienia w parlamencie Sri Lanki. Według władz Sri Lanki zamachów dokonała organizacja National Thowheeth Jama'ath. Policja poinformowała, że w związku ze sprawą aresztowano dotąd 42 osoby, w tym obywatela Syrii. Natomiast z wypowiedzi członka lankijskiego rządu wynika, że jeden z zamachowców kilka miesięcy temu został zatrzymany w związku z uszkodzeniem posągów Buddy, a dziewięć zatrzymanych osób to robotnicy z fabryki należącej do innego ze sprawców. Prezydent Sri Lanki Maithripala Sirisena powołał specjalny zespół, który ma zbadać serię zamachów i za dwa tygodnie przedstawić pierwszy raport. Interpol zapowiedział, że wyśle na Sri Lankę gnipę ekspertów do spraw badania miejsca zbrodni, materiałów wybuchowych, walki z terroryzmem i identyfikacji ofiar. Dzień wcześniej rząd ujawnił, że z powodu sporu między prezydentem a premierem Raniłem Wickremasinghe ten drugi nie został poinformowany o raporcie, w którym policja ostrzegała przed zamachami na kościoły z rąk lokalnego ugrupowania islamistycz-nego National Thowheeth Jama'ath (NTJ). Doniesienia o planowanych aktach terroru miały docierać do służb już dwa tygodnie temu. ©® Liczba ofiar śmiertelnych zamachów podczas Wielkanocy na Sri Lance wzrosła do 311. Ponad 500 osób zostało rannych Głos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Poradnik 07 Twoja emerytura (cz. 2) Dla wielodzietnych matek i ojców Z nowego świadczenia można korzystać od marca br. Świadczenie ma być przyznawane matkom, które urodziły i wychowały lub wychowały co najmniej czworo dzieci Tmtfa etinwyfuru Emerytury matczyne - najczęściej w ten sposób nazywa się rodzicielskie świadczenie uzupełniające, które jest przyznawane przede wszystkim kobietom, które z powodu wychowywania co najmniej czworga dzieci nie zdążyły wypracować emerytury. W szczególnych sytuacjach ze świadczenia może skorzystać ojciec. Przepisy przyznające prawo do nowego świadczenia weszły w życie w marcu bieżącego roku. Dla wielodzietnych Jeden z podstawowych warunków wiąże się z liczbą dzieci wychowywanych w rodzinie. Otóż rodzicielskie świadczenie uzupełniające jest przyznawane matkom, które urodziły i wychowały lub wychowały co najmniej czworo dzieci. Ojciec będzie mógł skorzystać ze świadczenia tylko w sytuacji, jeśli matka dzieci nie żyje lub je porzuciła. Liczba wychowywanych dzieci, wskazana przez przepisy w przypadku mężczyzn jest taka sama, jak w przypadku kobiet - co najmniej czworo. Aby skorzystać ze świadczenia trzeba być (co do zasady) obywatelem Polski, mieszkać w naszym kraju. Od osoby starającej się o świadczenie jest też wymagane posiadanie po ukończeniu 16. roku życia co najmniej 10-letniego okresu posiadania tzw. ośrodka interesów życiowych w Polsce -w dużym uproszczeniu oznacza to okres opłacania podatków w naszej ojczyźnie. Wymagany wiek Rodzicielskie świadczenie uzupełniające jest przyznawane po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Założenie jest takie, że otrzymają je te osoby, które w związku z tym, iż poświęciły się wychowywaniu dzieci, zrezygnowały z pracy bądź jej nie podjęły i -co za tym idzie - nie wypracowały swojej emerytury w ogóle bądź też jest ona niższa od najniższej emerytury (obecnie wynosi ona 1.100 zł brutto). Jak stanowi ait. 3 ustęp 3 nowej ustawy: „Świadczenie może być przyznane matce po osiąg- Kobiety mogą otrzymać świadczenie od 60. roku życia nięciu wieku 60 lat albo ojcu po osiągnięciu wieku 65 lat, w przypadku gdy nie posiada dochodu zapewniającego niezbędne środki utrzymania albo ma prawo do emerytury lub renty w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury". Wysokość świadczenia Emerytura matczyna nie może być wyższa od najniższej emerytury (przypomnijmy - obecnie 1.100 zł brutto). Co to oznacza? Po tym, gdy przepisy weszły w życie, osoba uprawniona do rodzicielskiego świadczenia, która w ogóle nie wypracowała emerytury i nie ma renty, może dostać maksymalne świadczenie -1.100 zł. Jeśli zaś ma ustalone prawo do emerytury lub renty, ale jest ona niższa od najniższej, otrzyma świadczenie dopełniające emeryturę bądź rentę do wysokości minimalnej. PRZYKŁAD Sześćdziesięcioletnia Małgorzata, która wychowała pię-k cioro dzieci, ma rentę w wyso-2 kości 800 zł brutto. Po wejściu £ w życie projektowanych przepisów, Małgorzata może ubie- WARTO WIEDZIE uzasadnienie projektu ustawy „Projektowana ustawa ma na celu uhonorowanie i docenienie okresu wychowywania dzieci. Stąd też projektowana regulacja określa warunki i tryb przyznawania oraz zasady wypłacania i finansowania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, zwanego dalej „świadczeniem". Podstawowym celem projektowanej regulacji jest zapewnienie środków utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia lub go nie podjęły ze względu na wychowywanie dzieci w rodzinach wielodzietnych. Projektowane zmiany podkreślają ważną z punktu widzenia rozwoju kraju funkcję społeczną pełnioną przez rodziców, w większości kobiet, związaną z wychowywaniem dzieci. (...)" gać się o przyznanie rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Jego wysokość wyniesie w jej przypadku 300 zł. Po zsumowaniu kwota renty i świadczenia będzie równa naj -niższej emeryturze. Waloryzacja Świadczenie ma być waloryzowane co roku - na takich samych zasadach i w takich samych terminach, jak emerytury i renty. Przyznawanie świadczeń Zgodnie z projektem ustawy, świadczenia mają być przyznawane przez ZUS oraz KRUS na wniosek zainteresowanej osoby. Wniosek powinien zawierać: • dane osoby, która ubiega się o świadczenie: imię, nazwisko, numer PESEL albo numer paszportu, adres miejsca zamieszkania, adres do korespondencji, jeśli jest inny niż adres zamieszkania; • żądanie wnioskodawcy, w którym wskazuje świadczenie, o jakie się ubiega; • podpis wnioskodawcy. Do wniosku należy dołączyć akty urodzenia tlzieci oraz oświadczenie o sytuacji rodzin- nej, majątkowej i materialnej a także inne dokumenty, które mogą mieć wpływ na przyznanie świadczenia. We wspomnianym oświadczeniu osoba starająca się o emeryturę matczyną musi zawrzeć informacje dotyczące tego, czy: •jest zatrudniona lub prowadzi inną działalność zarobkową; •jest uprawniona do emerytury lub renty; • posiada gospodarstwo rolne; • prowadzi dział specjalny produkcji rolnej; • uzyskuje inne dochody. Okoliczności mające wpływ na prawo do świadczenia mogą być potwierdzane: • zaświadczeniami właściwego urzędu skarbowego, które potwierdzają źródła osiąganych przychodów oraz ich wysokość; • zaświadczeniami, które potwierdzają aktualne zatrudnienie lub prowadzenie innej działalności zarobkowej oraz wysokość osiąganych przychodów; • zaświadczeniami, które potwierdzają wysokość innych świadczeń pobieranych przez wnioskodawcę; • zaświadczeniami z urzędu gminy, które potwierdzają rodzaj oraz wielkość posiadanego gospodarstwa rolnego; • oświadczeniami o wysokości dochodu z gospodarstwa rolnego; • innymi dokumentami, które potwierdzają sytuację rodzinną, majątkowąimaterialną wnioskodawcy. Kto nie dostanie świadczenia Świadczenie co do zasady nie będzie przysługiwało: • osobie, którą sąd pozbawił władzy rodzicielskiej lub której sąd ograniczył władzę rodzicielską przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej; • w przypadku długotrwałego zaprzestania wychowania małoletnich dzieci; • gdy po przyznaniu świadczenia osoba, która je pobiera jest tymczasowo aresztowana lub odbywa karę pozbawienia wolności lub przebywa w całodobowych placówkach odwykowych dla osób uzależnionych od alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających. Patrycja Wacławska 08_Po godzinach Głos Dziennik Pomorza Środa 24.04.2019 Z ŻYCIA GWIAZD CELEBRYCI Michał Szpak adoptował psa z trudną przeszłością Michał poznał Hektora po jednym ze swoich koncertów dzięki wo-lontariuszkom ze schroniska dla zwierząt. Jak podaje portal g3la.pl, dziewczyny poprosiły trenera „The Voice of Poland" o zrobienie sobie wspólnego zdjęcia z psem, aby w ten sposób zwiększyć jego szansę na adopcję. MichałSzpak od razu zakochałsię w doświadczonym przez los zwierzęciu i w końcu sam postanowił przygarnąć go pod swój dach. Fanów poinformowało tym w Wielkanoc. Kontrowersje w finale „Dance, dance, dance" Pierwszą edycję programu „Dance, dance, dance" wygnali Wiktoria Gąsiewska i Adam Zdrójkowski. Fani, sięgając do internetowych profili uczestników programu, szybko zorientowali się, że program został nakręcony wcześniej, mimożeofi-nale miały zadecydować glosy widzów. Barbara Kurdej-Szatan wyjaśniła, że prowadzący nagrali dwie możliwości końcówki, a po glosowaniu puszczono odpowiednią. Big Brother: program zepsuje życie prywatne? Z okazji Wielkanocy uczestnicy „Big Brother" mogli obejrzeć nagrania ze swoimi bliskimi, którzy składali im świąteczne życzenia. Podczas gdy wszyscy uczestnicy otrzymali życzenia świąteczne od swoich bliskich, chłopak Justyny Żak nie pojawiłsię na nagraniu. Widzowie twierdzą, że mężczyzna albo ma za złe dziewczynie to, o czym mówi na wizji, albo nie dogadałsię z produkcją programu. RODZINA KRÓLEWSKA Ine Opublikowano oficjali zajęcie księcia Louisa Trzecie dziecko księżnej Kate i księcia Williama właśnie skończyło roczek. Z tej okazji na profilu Pałacu Kensington opublikowano oficjalne zdjęcie księcia Louisa. Rodzice przez wiele miesięcy nie pokazywali jego wizerunku publicznie. Książęca para Cambrigde bardzo dba o prywatność swoich dzieci. Książę Louis przyszedł na świat 23 kwietnia 2018 roku i zajmuje piąte miejsce w kolejce do tronu. (JK) Krzyżówka nr 64 Poziomo: 1) stawiany przez astrologa, 5) mieszkaniec Malty, Kuby lub Anglii, 9) niemieckie auto osobowe, 10) głodówka w imię zasad religijnych, 12) koło znajomych, 14) w środku opony, 15) okołoziemska dla statku kosmicznego, 16) wyrób z giserni, 17) pokazowa wersja gry komputerowej, 18) zdanie w sprawie, 19) pniak z korzeniami, 22) kraik w Pirenejach, 23) szczebel wyżej w biurowej hierarchii, 28) Orla w Tatrach, 29) Jan Heweliusz lub Mikołaj Kopernik, 30) równowartość jednego tyn-fa, 31) słowna lub zbrojna, 34) imię autora powieści „Matka", 38) kraina z Fromborkiem, 39) laufer na szachownicy, 40) wodze w rękach furmana, 41) dietetyczna potrawa, 42) makrela lub dorsz. Pionowo: 1) żołnierz węgierskiej piechoty, 2) siatka do reprodukcji fotografii, 3) broń muszkieterów, 4) mecenat nad imprezą kulturalną, 1 2 3 4 ■ ■ 5 6 7 8 ■ ■ ■ ■ 9 ■ ■ ■ ■ ■ ■ 10 11 ■ ■ 12 13 ■ ■ 14 ■ 15 ■ 16 ■ ■ 17 ■ ■ 18 ■ ■ 19 20 21 ■ 22 ■ 23 24 25 28 ■ 29 ■ 30 ■ ■ ■ ■ ■ ■ 31 32 33 34 35 36 37 ■ ■ ■ ■ ■ ■ 38 39 ■ ■ ■ |K ■ ■ ■ 40 ■ ■ 41 ■ ■ 42 ■ ■ 5) imię męskie (anagram słowa: rytownik), 6) „... dla bogaczy", serial USA, 7) ojczyzna futbolu, 8) zaczyn do wypieku chleba, 11) ciało dla biologa, 13) odmiana w hodowli zwierząt, 20) szwindel na miarę Water-gate, 21) gęsta maź, 24) na czapce generała, 25) deski dla Piotra Żyły, 26) ichtiolowa lub na odciski, 27) przywidzenie, 31) „Nasza szkapa" Marii Konopnickiej, 32) dawka jedzenia lub leku, 33) narzędzie do robienia otworów, 35) altówka miłosna, 36) zapowiada program radiowy, 37) czerwona na korcie w turnieju Rolanda Garros'a. 5) imię męskie (anagram słowa: rytownik), 6) „... dla bogaczy", serial USA, 7) ojczyzna futbolu, 8) zaczyn do wypieku chleba, 11) ciało dla biologa, 13) odmiana w hodowli zwierząt, 20) szwindel na miarę Water-gate, 21) gęsta maź, 24) na czapce generała, 25) deski dla Piotra Żyły, 26) ichtiolowa lub na odciski, 27) przywidzenie, 31) „Nasza szkapa" Marii Konopnickiej, 32) dawka jedzenia lub leku, 33) narzędzie do robienia otworów, 35) altówka miłosna, 36) zapowiada program radiowy, 37) czerwona na korcie w turnieju Rolanda Garros'a. Rozwiązanie nr 13 □□□□□□□□□□□□□□□□□□ □□□□□□□□□□□□□□□□□O □□□□□□□□□□□□□□□□□□ nranrannnnnnnnEinnnnn HHBBEigHO gBnBDHHapn □□□□□□■■■■□□□□□O □□□□□□□□□□aoanaaaa TV HIT SPORT Puchar Włoch TVP 120:40 Na Stadionie Giuseppe Meaz-zy Milan i Lazio zmierzą się w rewanżowym pojedynku półfinałowej fazy Pucharu Włoch. 26 lutego 2019 roku w Rzymie padł bezbramkowy remis. Oświadczyny po irlandzki! TVP 2 22:35 Amerykanka wybiera się do Dublina, by oświadczyć się chłopakowi. Z powodu burzy samolot zostaje skierowany do Cardiff. Poznany barman zobowiązuje się pomóc dziewczynie. Jestem legendą TVN 22:30 Wirus doprowadził do zagłady niemalże całej ludzkiej populacji, a tych, którzy przeżyli, zmienił w krwiożercze potwory. W Nowym Jorku ocalał jedynie naukowiec, który poszukuje szczepionki. Miłość i puste słowa TVP 123:00 Adam i Wanda są małżeństwem od wielu lat. On jest zdrowy, ona choruje na alzhe-imera. Stan Wandy gwałtownie się pogarsza. Wbrew radom lekarzy i rodziny Adam trwa przy żonie i sam się nią opiekuje. Wodnik (20j01-18j02) Przyda Ci się dzisiaj umiejętność zjednywania ludzi doswoich pomysłów. Horoskop dzienny podpowiada jednak, aby potencjalnych partnerów dobieraćzwielką starannością. Ryby (19.02-20.03) Spodziewaj się problemów przy realizacji wyznaczonych na środęzadań. Horoskop na dziś radzi jednak nie martwićsię na zapas - po południu sytuacja powinna wrócić do normy. Baran (21.03-19.04) Nieoczekiwanie spadnie na Ciebie propozycja, która początkowo nie wzbudziTwojego zainteresowania. Horoskopdzienny naśrodę wróży jednakzmianęTwpjego nastawienia. Byk (20.04-20.05) Z werwą i energią podejdziesz do wszystkich swoich dzisiejszych zadań. Horoskopdzienny wróży w związku ztym pasmosukcesów. Bliźnięta (21.05 -21.06) Trudno G będzie dzisiaj przychodziło „dostrajanie się" do oczekiwań innych osób. Horoskop na dziśpodpowiada większą elastyczność Rak (22.06 - 22.07) Straciszsporoaasu na jałowe sporyinic nie wnoszącedyskuąe. Horoskopdzienny naśrodę radziwprzysztośdunikaćtakichsy^ Lew (23.07 -22.08) Twoje myśli będą się dzisiaj wielokrotnie kierować w stronę zbliżającego się długiego majowego weekendu. Horoskopdzienny tosu-gestia, aby uwzględniać potrzeby innych... Panna (23.08-22.09) W Twoim bliskim otoczeniu wybuchnie konflikt Prawdopodobnie przypadnie O rola mediatora. Horoskop na dziśto wskazówka, aby zachować przy tym wyjątkową delikatność Waga (23.09-22.10) Doświadczysz dzisiaj gestów życzliwośti na-wet ze strony osób. które rzadko obdarzają Cięchoćby uśmiechem. Horoskopdzienny na środę sugeruje jakoś to odwzajemnić. Skorpion (23.10-21.11) Nie ustawiaj innych po kątach i nie stawaj na głowie, aby przeforsować swoje zdanie. Horoskop dzienny podpowiada ustępstwa... Strzelec (22.11-21.12) Niespodziewane zadania zmuszą Cię dozmiany podjętych planów. Horoskop na dziś wróżywzwiązkuztymemoqonalnenapięde. Koziorożec (22.12 -19.01) Ludzie będą dzisiaj szukać u Ciebie rady i wsparcia. Horoskopdzienny na środę to wskazówka, aby nikomu nie odmawiać www«i24pfc wwwgJctyifc wwwgs24.pl Piotr Grabowski Krzysztof Nałęcz Zastępcy YnonaHusaim-Sobecka Matdn Stefanowski (internet) Dyrektor działu reklamy Ewa Żelazko, teł. 94 34735 27 Dyrektor drakami Stanisław Sikora, teł. 94 340 35 98 Robert Gromowski, teł. 94 347 3512 Prenumerata, teł.94 3401114 ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalm.tel. 94 34735 99, fax 943473540, teL reklama 943473512, redakqa.gk24@poiskapress.pl, reklama.gk24@poiskapress.pl Głos Pomorza-wwwgp24pi ' ul. Henryka Pobożnego 19, 76-200 Słupsk, teł. 59 848 8100. fax 59 848 8104, teł reklama 059 848 8101, redakqa.gp24@połskapress.pl, rełdama.gp24@połskapress.pł GtosSzaecmski-wwwgs24.pl ul. Nowy Rynek 3, 70-533 Szczecin, teL 9148133 00, fax 91433 48 64. tel. reklama 9148133 92, redakqa.gs24@poiskapress.pl reklama.gs24@połskapress.pl Kołobrzeg ul. Ratuszowa 3/13,78-100 Kołobrzeg, teł. 94 354 50 80, łax 94 3527149 Szczecinek ul. Plac Wolności 6,78-400 Szczecinek, tel. 94 3748818. fax 94 374 23 89 Stargani ul. Wojska Polskiego 42.73-110 Stargard, teL 91578 47 28. fax 9157817 97. reklama teł. 9157847 28 ©©-umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule. w szczególności przy Aktualnym Artykule, oznacza możliwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresci, wwwgp24.pl/tresci. www.gs24.pl/tresci, i w zgodzie z postanowieniami ninięszego regulaminu. Polskie Badana Czytelnictwa Nakład KontroioimanyZKDP ?3C POLSKA PRESS GRUPA WYDAWCA Polska Press Sp. z o.o. ul. Domaniewska 45.02-672 Warszawa, teł. 22 20144 00. fax: 22 2014410 Prezes zanądu Dorota Stanek Wiceprezes zarządu Dariusz Świąder Członek zarządu Paweł Fąfara Czfcnek zarządu Magdalena Chudzikiewicz Dyrektor artystyczny Tomasz Bocheński Dyrektor marketingu Sławomir Nowak, slawomir.nowak@polskapress.pl Dyrektor zarządzający biura rełdamy Maciej Kossowski Dyrektor kolportażu Karol Wlazło karol.wlazlo@polskapress.pl Agencja AJP kontakt@aip24.pl Rzecznik prasowy Joanna Pazio teł. 22 20144 38, joanna. pazio@polskapress.pl . */ 6471 strona _ ZDROWIA NUMER 17 (64) • ŚRODA 24 KWIETNIA 2019 • STRONAZDROVVIA24.PL ŚNIADANIE - ZDROWE PRODUKTY TO PODSTAWA! Zdrowy pierwszy posiłek to warunek diety, która chroni przed nadwagą i rozwojem wielu chorób. Sprawdź, jakie daje korzyści zdrowotne? Dieta Izabela Mortas edzenie śniadań to J same korzyści! Poranny posiłek pomaga zadbać o szybszy metabolizm, mniejszą tendencję do tycia, wyższy poziom energii do działania i lepszą sprawność umysłową, co jest ważne nie tylko w przypadku dzieci, ale wszystkich osób pracujących umysłowo. Co nam daje śniadanie? Choć istnieją wyniki badań wskazujące na to, że opóźniając lub wręcz omijając śniadanie można „zaoszczędzić" sporo kalorii w ciągu dnia, nawyk ten nie jest wcale zdrowy. Takie działanie wiąże się z konsekwencjami opóźnionymi nawet o dekady. Dlaczego? Pierwszy posiłek stymuluje metabolizm, który na początku dnia działa na pełnych obrotach. Nie dostarczając sobie zastrzyku energii, sprawiamy, że tempo przemiany materii jest niższe, a wraz z nim - liczba spalanych kalorii (i poziom życiowej energii). Zwiększa to tendencję do tycia. Śniadanie jest niezbędne, by odciążyć wątrobę. Organ ten nie tylko oczyszcza organizm ze szkodliwych związków czy wytwarza żółć i czynniki krzepnięcia krwi. Gdy śpimy, produkuje potrzebną nam glukozę i wodę. Jeżeli po przebudzeniu nie dostarczymy sobie energii, wątroba będzie musiała w dalszym ciągu ciężko pracować, zamiast zgodnie z cyklem swojej aktywności (biorytmem) zająć się detoksykacją organizimuZ^czasem pro- > Ł Dobre śniadanie to podstawa dla naszego zdrowia wadzi to do osłabienia jej funkcji i niedomagań. Według badań, taka eksploatacja tego narządu może trwać ponad 7 lat, zanim pojawią się objawy chorobowe. Dochodzi również do zaburzeń pracy trzustki, a konsekwencją jest m.in. insulinooporność, otyłość brzuszna, hipercholeste-rolemia, a z czasem poważniejsze skutki zaburzeń metabolicznych, takie jak cukrzyca t. 2 czy choroby sercowo-na-czyniowe. Poranny głód z braku śniadania uruchamia mechanizmy magazynowania kalorii i nasila apetyt w drugiej połowie dnia, czyli wtedy, gdy nasza zdolność (i możliwość związana z poziomem aktywności) do ich spalania gest ©graróaz&aai, #\v Jak duże powinno być śniadanie? Śniadanie powinno dostarczać ok. 35 proc. całkowitej dziennej dawki kalorii. Tym samym pod względem energetycznym powinno stanowić największy posiłek w ciągu dnia -dla obiadu optymalny udział to 25 proc., dla wczesnej kolacji (ok. godz. 18) - 20 proc. Z zalecanego rozkładu kalorii wynika, że w standardowej diecie 2000 kcal pierwszy posiłek powinien zapewniać ok. 700 kcal. Nie należy go omijać, bo nasz metabolizm działa w taki sposób, że odpowiednią ilość energii komórkowej może zapewnić mu tylko jedzenie 5 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu - i tylko w ten sposób można efektywnie WAŻNE co na Śniadanie jedzą polacy? Jeszcze 6 lat temu badania pokazały, że 15 procent z nas nie miało czasu na pierwszy posiłek. Dzisiaj jedzenie śniadania deklaruje 83 procent zapytanych rodaków. Jak jednak pokazują wyniki ankiety ARC Rynek i Opinia z 2016 roku, nasze poranne menu to najczęściej pieczywo i wędlina, ewentualnie ser i herbata. Rzadziej są to płatki zbożowe. W większości przypadków nie jest to jednak śniadanie zdrowe, co wynika z jakości wybieranych produktów. i trwale schudnąć. Ważne przy tym, by śniadanie zjeść maksymalnie w ciągu godziny od przebudzenia, a najpóźniej o godzinie 9 rano. Jeśli w weekend śpimy do południa, naszym śniadaniem powinien być już obiad. Co powinno zawierać? Nie mniej istotne jest, od jakich produktów i dań zaczynamy nasz dzień oraz jakie są ich ilości. Poranny posiłek powinien być zbilansowany, tj. zawierać odpowiednie dawki wszystkich głównych składników odżywczych, takich jak węglowodany z nieprzetworzonych ziaren, białka z możliwie chudych produktów zwierzęcych oraz z tych roślinnych, zdrowe tłuszcze ' 2 orżethów, nasion, oliwy, - masła orzechowego, a także błonnika i cennych związków z nieoczyszczonych, tzw. pełnych ziaren, warzyw, owoców, orzechów i innych naturalnych produktów roślinnych. Szczególnie ważne w śniadaniu jest białko, które wydłuża odczuwanie sytości, sprzyja zmniejszeniu spadków energii około południa, zmniejsza apetyt w ciągu dnia, zwłaszcza na słodycze, a także spożycie kalorii w kolejnych posiłkach. Śniadanie bogate w białko, zawierające minimum 20 g tego składnika, pozwala też ograniczyć poszerzanie się talii, a wręcz ułatwia utratę centymetrów z okolicy brzucha. Co jeść na śniadanie? Niestety, nasze śniadaniowe wybory często są niezdrowe. By to zmienić, zamiast białego pieczywa (albo tego ciemnego, farbowanego karmelem) wybierajmy to pełnoziar-niste, razowe czy z mąki sitkowej, ale przygotowane na prawdziwym zakwasie. Peklowane wędliny o różowym kolorze zastąpmy tymi pieczonymi, a jeśli na kanapkę kładziemy ser, sięgajmy po ten niesfałszowany, długodojrze-wąjący dobrej jakości. Z jajek warto wybierać te od kur z naturalnego chowu czy hodowli ekologicznej, oznaczone „l" lub„0". Do śniadania dołóżmy jak najwięcej warzyw, a nie tylko kilka plasterków pomidora czy ogórka. W zdrowej diecie warzywa (i w mniejszym stopniu owoce) powinny pojawiać się w posiłkach 5 razy dziennie, a ich codzienna porcja ma wynosić 0,5-1 kg. Bez włączenia tych produktów do śniadania to c praktycznie niemożliwe!. ■ kwestia zdrowia Polecamy! Pomysł na ciekawe śniadanie Co zamiast kanapek? Np.: placki pitalub podpłomyki z piekarnika z mąką razową, albo przygotowana dzień wcześniej domowa pizza z wy-sokobiałkowej mąki typu „00" z duszonymi pieczarkami, dużą ilością warzyw i ew. serem dojrzewającym albo fetą, ew. tofu czy fasolą. ^Placuszki warzywne, np. ze startej cukinii, marchewki, buraka czy ich mieszanki, z jajkiem i odrobiną mąki (niekoniecznie pszennej). Z takich składników można też przygotować muffin-ki. Jajkamożnazastąpićroślin-nym odpowiednikiem, jakim jest siemię lniane, wproporqi 1 łyżka ziaren zmiksowanych z 2-3 łyżkami wody na jajko w przepisie. By wzbogacićplacki wbiałko, można dodać do nich sereklubtofii. ^Jajecznica z podsmażonymi warzywami, takimi jak pomidory, papryka, cebula, cukinia, fasolka szparagowa czy szparagi, z kurczakiem albo wędzonym tofu, do tego grzanka. W wersjibezjajecznej można przygotować tofiicznicę, tj. zastąpić jajka taką samą ilością miękkiego, naturalnego tofii, rozkruszonego i wymieszanego zkurkumą lub curry, adla dodania jajecznego smaku - z odrobiną czarnej soli kala namak. ^Kasza ugotowana na sypko (jaglana, kuskus, bulgur, owsiana, jęczmienna itp.) ze świeżymi warzywami pokrojonymi w kostkę, takimi jak pomidor, ogórek, ogórekkiszony, kolorowa papryka, rzodkiewki, szczypiorek itp., z dodatkiem podprażonych ziaren - np. sezamu, słonecznika czy dyni. ^Owsianka lub jaglanka na mleku (możebyćroślinne), lub na wodzie, z naturalnym jogurtem (ew. kokosowym), z bakaliami i świeżymi owocami. ^Sycący koktajl typu smoothie z owocami, szpinakiem, odżywką białkową wproszku (bez cukru i dodatków, najlepiej z serwatki, siemienia konopnego) i masłem orzechowym. (arz> 10 Strona Zdrowia Glos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 KWESTIA ZDROWIA Żywienie Anna Rokicka-Żuk anna.rokicka@polskapress.pl Produkty bez laktozy są wskazane w diecie osób z nietolerancją lub złą tolerancją laktozy. Sprawdź, dlaczego związek ten zwany cukrem mlecznym powoduje problemy i zobacz, jakie produkty można wtedy bezpiecznie spożywać. Laktoza to cukier mleczny, a dokładniej - dwucukier złożony z cząsteczki glukozy i cząsteczki galaktozy, występujący w mleku krowim w ilości 4-5 procent. Do jego trawienia w jelicie cienkim niezbędny jest enzym o nazwie laktaza lub inaczej beta-D-galaktozydaza. Osoby, u których występuje niedobór tego enzymu (lub rzadziej niezdolność do jego wytwarzania), po spożyciu laktozy odczuwają nieprzyjemne objawy jej nietolerancji. Nietolerancja laktozy - objawy i skutki Przy nietolerancji laktozy związek ten nie ulega rozkła- jedna szklanka Całkowita rezygnacja ze spożywania produktów mlecznych najczęściej nie jest konieczna. Są one istotnym źródłem niezbędnych związków odżywczych, takich jak białko, wapń, magnez, witaminy A, D i z grupy B, których może w diecie zabraknąć. Co jednak najważniejsze, pewne ilości laktozy mogą być bezpiecznie konsumowane nawet przy jej nietolerancji - według danych The Cleveland Clinic to jednorazowa porcja około 12 gramów laktozy, co odpowiada na przykład szklance mleka. Produkt bez laktozy to parmezan dowi wjelicie cienkim, tylko przechodzi niezmieniony do jelita grubego, gdzie ulega fermentacji z udziałem mikroflory jelitowej. Pródukta-mi tych procesów są kwas mlekowy, dwutlenek węgla i wodór, które przyczyniają się do powstawania objawów takich jak bóle wpodbrzuszu, nudności, wzdęcia, gazy, kolki, przelewanie się wbrzu-chu oraz biegunki. Zwykle pojawiają się one w ciągu 30 minut do2 godzin po spożyciu laktozy, aich nasilenie zależy od przyjętej ilości lakto-zy. Nietolerancja laktozy nie jest reakcją alergiczną, która w przypadku mleka nie dotyczy wcale zawartego w nim cukru, tylko białek. Choć symptomy nietolerancji laktozy nie prowadzą do powstawania uszkodzeń w układzie trawienia, powodują spory dyskomfort ipogarszają jakość życia. Dlatego wiele osób, które zaobserwowały u siebie opisane wyżej objawy po spożyciu mleka, trwale z niego rezygnuje. Skutkiem unikania laktozy może być całkowity zanik wytwarzania laktazy i zdolności trawienia cukru mlecznego. Produkty bez laktozy i glutenu - w jakich sytuacjach są wymagane? Niektóre osoby muszą zwrócić szczególną uwagę na to, by wybierana przez nich żywność była wolna jednocześnie od laktozy i od glutenu. Spożycie tych dwóch problematycznych składników naraz jest możliwe w przypadku sięgania po potrawy, takie jak np. makaron z serem, pizza czy ciasto drożdżowe, jak również w wysokoprzetworzonych produktach zawierających gluten i laktozę jako dodatki funkcjonalne (wędliny, słodkie i słone przekąski, produkty w proszku). Mleko, sery i inne przetwory zawierające laktozę są przeciwwskazane celiakii i stanach zapalnych jelita cienkiego z nadwrażliwością na gluten, które powodują zwiększenie przepuszczalności jego śluzówki i ograniczenie wchłaniania substancji odżywczych. Nie spożywa się ich również w przypadku uszkodzeń i operacji jelita cienkiego, a także przy chemioterapii. Nietolerancję laktozy wykazuje też duży odsetek chorych z nieswoistymi zapaleniami jelita grubego, m.in. z chorobą Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, którym towarzyszą krwawo - śluzowe biegunlri i niedobory żywieniowe. Laktozy nie toleruje też co trzecia osoba z zespołem jelita drażliwego (ZDJ, ang. IBS). Również starszy wiek może wiązać się z ograniczoną zdolnością organizmu do trawienia laktozy i glutenu, dlatego w przypadku jakichkolwiek zaburzeń jelitowych najlepiej jest wyłączyć je z diety na mniej więcej 2 tygodnie i obserwować, czy znikają niekorzystne objawy. Można ograniczyć Występowanie niekorzystnych objawów po spożyciu mleka można też ograniczyć, rozkładając dawki produktów mlecznych na mniejsze porcje, łącząc je z innymi składnikami posiłków. Można też wspomagać się preparatami zawierającymi laktazę, np. przyjmować je przy spożyciu mleka lub mieszać z jego przetworami. Ciekawe To ciekawe, ale laktozy nie ma w takich serach, jak: parmezan, pecorino romano, dziugas i inne twarde, dłu-godojrzewające sery krowie - najlepiej fermentujące dłużej niż przez 6 miesięcy. Osobom z nietolerancją laktozy łatwiej funcjonować, korzystając z dobrodziejstw diety wegańskiej. Nic dziwnego więc, że zainteresowanie dietą roślinną rośnie także w Polsce z roku na rok. Komu szkodzi laktoza? Jakie produkty można bezpiecznie spożywać Produkty bez laktozy są wskazane w diecie osób z nietolerancją lub złą tolerancją laktozy. Sprawdź, dlaczego związek ten powoduje problemy Warto z nich skorzystać Lista produktów z niską zawartością laktozy Produkty z niską zawartością laktozy to między innymi: pełnotłuste fermentowane napoje mleczne bez dodatku nieukwaszonego mleka czy mleka w proszku, na przykład jogurt grecki, kefir, mleko zsiadłe (zawierają mniej laktozy niż ich niskotłuszczowe zamienniki), t produkty mleczne o obniżonej zawartości laktozy; na przykład w przypadku mleka jako produkt o „zredukowanej zawartość laktozy" uważa się mleko, wktórymjej stężenie jest obniżone o 50 proc., masło klarowane, inaczej nazywane ghee, to składnik, który warto mieć wswojej ku-chni. Nadaje potrawom wyjątkowy smak i aromat, a także jest cennym tłuszczem. Masło klarowane to produkt, który pozbawiony jest kazeiny, czyli białka mleka, a więc całkowicie przefil-trowany i oczyszczony z zanieczyszczeń. mleko kozie i jego przetwory - choć tak jak krowie zawiera laktozę, przez wiele osób są odnichlepiej tolerowane. Ważne Produkty bez laktozy - lista zamienników klasycznych przetworów mlecznych Osoby z upośledzoną tolerancją cukru mlecznego powinny unikać - lub ograniczyć spożycie - produktów zawierających mleko, jego przetwory i pochodne (na przykład białka mleczne czy serwatkowe), ale również zawierających krystaliczną laktozę suplementów diety i leków. Laktoza występuje wokoło 20procent lekarstw wydawanych na receptę, między innymi pigułkach antykoncepcyjnych, ale też w około 6 proc. leków dostępnych bez recepty, na przykład łagodzących objawy nad-kwaśności. Przy nietolerancji laktozy można za to bezpiecznie spożywać produkty oznaczone jako wolne od laktozy, co jest informacją dobrowolnie umieszczaną przez wytwórcę najczęściej na opakowaniach produktów przetworzonych. Do wyboru mają też inne opcje: Produkty bez laktozy: produkty mleczne bezlaktozowe - wyprodukowane z mleka, z którego usunięto laktozę; za mleko „bez- laktozowe" przyjmuje się mleko zawierające poniżej 0,5 procent laktozy, produkty mleczne spożywane z dodatkiem enzymu laktazy w kroplach lub tabletkach, mleczka roślinne - na przykład sojowe, migdałowe, owsiane, konopne, ryżowe, kokosowe, z nerkowców itp., roślinne zamienniki żółtego sera, na przykład mozzarelli, cheddara, parme-zanu i tym podobnych, parmezan, pecorino romano, dziugas i inne twarde, długo dojrzewające sery krowie - najlepiej fermentujące dłużej niż przez 6 miesięcy, produkty niezawierające w składzie czystej laktozy oraz składników i dodatków takich jak mleko, serwatka, mleko w proszku itp.; możliwość zawartości śladowych ilości laktozy dotyczy też produktów oznaczonych informacją „może zawierać mleko" czy „w zakładzie produkcyjnym przetwarzane jest mleko". Glos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Strona Zdrowia U 0 TYCH WITAMINACH NIE ZAPOMINAJ. DOWIEDZ SIĘ, GDZIE JE ZNAJDZIESZ 1 KORZYSTAJ REGULARNIE Z ICH DZIAŁANIA Witamina D - odpowiada za prawidłową mineralizację szkliwa. Źródła pokarmowe: tłuste ryby morskie, jaja, ser żółty, mleko. Konieczna synteza skórna i/lub suple-mentacja. Witamina C - przeciwdziała odsłanianiu się szyjek zębowych, uszczelnia naczynia krwionośne i zapobiega infekcjom. Źródła pokarmowe: dzika róża, papryka, czarna porzeczka, natka pietruszki, jarmuż, cytrusy, brokuły, truskawki, kapusta. Koenzym Ql0 - chroni przed parodontozą. Źródła pokarmowe: mięso i podroby, ryby, nasiona roślin strączkowych, olej rzepakowy, czarna porzeczka, kalafior. Witamina A - pomaga w utrzymaniu w dobrej kondycji błon śluzowych, tkanek przyzębia oraz w produkcji odpowiednich ilości śliny. Źródła pokarmowe: ryby, żółtka jaj, sery, podroby, warzywa oraz owoce o żółtej i pomarańczowej barwie. Witaminy z grupy B - zapobiegają zapaleniu języka, wysychaniu warg, pękaniu kącików ust. Źródła pokarmowe: drób, mięso, grzyby, rośliny strączkowe (jak fasola, groch i zielone warzywa). fstPPfś* MW Olga Chaińska, dietetyczka i trenerka, zachęca, by dbać o jamę ustną Zdrowa jama ustna jest ważna! Nie zaniedbuj Nie odkładaj tak istotnej sprawy na później. Zacznij już dziś od prostych zmian Źyj&IrawozOigą Patia Goszczyńska Zdrowie jamy ustnej, dioćtak często ocKfaaane na poznej. pomgane. może mieć wpływ nie tyko najakość uzębienia, ale także na inne aspekty zdrowia iogóbiąjakośżytia. Choroby dziąseł zły stan uzębienia mogą prowadzić do chorób układu krążenia. kompHocfi ciążo-wyd\aniekiedy nawet do nowotworów Dziś mówionkh Olga Chaińska. nasz ekspert-cfie-tetykitrener personalny, właściciela klubu Expert Fitness w Kielcach. Choroby jamy ustnej, wiążą się często z bólem, co może dopro- wadzić do problemów z jedzeniem, snem; zmniejszają także naszą pewność siebie, pogarszają relacje międzyludzkie, nasze samopoczucie, a w skrajnych przypadkach mogą doprowadzić do izolacji społecznej. O zdrowie naszego uzębienia i całej jamy ustnej powinniśmy dbać na kilka sposobów. Po pierwsze - higiena. Regularne mycie zębów pastą przynajmniej dwa razy dziennie przez minimum 2 minuty. Po drugie - dieta. Szczególnie istotne jest ograniczenie do minimum cukru: ze słodyczy, produktów przetworzonych, napojów (gazowanych, soków owocowe, napojów eneigetyzujących, izotonicznych, słodzonych napojów w proszku), a także cu- kru, miodu dodawanego samodzielnie do potraw. Na pródinicę szczególnie narażone są osoby, które spożywają cukier 4 razy dziennie lub przekraczają 50 gramów cukm na dobę (około 12 łyżeczek). Ograniczeniu powinien także ulec alkohol, który zwiększa ryzyko próchnicy ze względu na kwaśny odczyn oraz dużą zawartość cukrów, a także palenie tytoniu, który zwiększa ryzyko chorób dziąseł, nowotworów jamy ustnej, powoduje przebarwienia na zębach, nieświeży oddech, pogorszenie zmysłu smaku i zapachu, pogorszenie stanu uzębienia (przedwczesna utrata). Warto też zwrócić uwagę na konsystencję posiłków, któ- re spożywamy. Pokarmy kleiste, papkowate, pogarszają stan higieniczny w jamie ustnej, zwiększają ryzyko rozwinięcia się stanu zapalnego. Dlatego w diecie powinny przeważać posiłki o twardej konsystencji, które zwiększają szybkość wydzielania śliny, oczyszczającej jamę ustną. Sposób dbania o jamę ustna zależy również od naszego stanu fizjologicznego i wieku. Kobiety w ciąży - w tym czasie istotne jest dbanie o higienę jamy ustnej i kontrole u dentysty. Równie ważna jest dieta, która zapewni prawidłowy rozwój płodu, a jednocześnie nie doprowadzi do niedoborów u matki. Powinna ona charakteryzować się dużym urozmaiceniem, w takiej diecie powinny znaleźć się produkty z każdej grupy: warzywa i owoce, produkty zbożowe (pełnoziarni-ste), mleko i produkty mleczne, źródła białka (mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych), źródła tłuszczu (oleje roślinne, orzechy i nasiona). Ze względu na stan jamy ustnej zarówno matki, jak i dziecka, szczególnie należy zwrócić uwagę na produkty będące źródłem wapnia czy fosforu. osoby starsze Ich częstym problemem jest niepełne uzębienie, choroby dziąseł, suchość w jamie ustnej, problemy z protezami, a także słabszy apetyt. W przypadku seniorów również bardzo ważne jest regularne dbanie o higienę jamy ustnej, wizyty u dentysty, dbanie o dietę bogatą w wartości odżywcze. Na problemy z suchością jamy ustnej można stosować: ssanie kostki lodu, picie wody czy żucie plasterka cytryny. Natomiast unikać należy alkoholu. Składniki diety ważne w zachowaniu zdrowia jamy ustnej Wapń - odpowiada za twardość, wytrzymałość uzębienia, jego niedobór może skutkować łamliwością i kruchością zębów, pękaniem szkliwa. Źródła pokarmowe: mleko i produkty mleczne, ryby, mak, orzechy i nasiona, algi, nasiona roślin strączkowych. Należy też pamiętać o produktach, które mogą zmniejszać wchłanianie wapnia - są to produkty zawierające kwas szczawiowy. Fosfor (stosunek wapnia do fosforu powinien wynosić 1:1) - wspiera procesy remineralizacji zębów i chroni szkliwo. Źródła pokarmowe: ryby, mięso, kasza gryczana, otręby, płatki owsiane, ziemniaki, pestki dyni. Magnez - wpływa na gęstość zębów, jest odpowiedzialny za przyswajanie wapnia. Źródła pokarmowe: kasze, pestki, zielone warzywa liściaste, nasiona roślin strączkowych, komosa ryżowa, orzechy. Fluor - działa antybakteryjnie, rozcieńcza kwasy, wzmacnia szkliwo. Źródła pokarmowe: ryby, ryż, herbata, szczególnie zielona - znacznie ogranicza rozwój bakterii, wzmacnia szkliwo. Cynk - zapobiega rozprzestrzenianiu się bakterii i budowie płytki nazębnej. Źródła pokarmowe: nasiona roślin strączkowych, pieczywo razowe, otręby, warzywa kapustne. Dobre rady Jak to wygląda u dzieci? Ogranicz cukier i odwiedzaj dentystę U dzieci istotne jest, aby uczyć dzieci prawidłowych nawyków dbania o higienę jamy ustnej już od najmłodszych lat. Pierwsza wizyta u stomatologa powinna odbyć się, gdy pojawi się pierwszy ząb, a najpóźniej do ukończenia 1. roku życia. Do butelek należy wlewać wyłącznie mleko matki/modyfikowane lub wodę. W butelkach ze smoczkiem nie powinno się podawać wody z cukrem, słodzonego mleka, soków owocowych. Smoczka nie należy maczać w cukrze, wodzie z cukrem czy miodzie. Ze smoczka najlepiej zrezygnować, gdy dziecko ma maksymalnie około 2,5 roku. 12 Strona Zdrowia Za 2 tygodnie Rak skóry i czerniak. Maj to miesiąc świadomości tych chorób. Zobacz, co musisz o nich wiedzieć Zdrowe oczy. Wielkie znaczenie ma odpowiednie odżywianie. Wskazujemy, co jest najlepsze Artykuły o zdrowiu znajdziesz w „Głosie" w środy i soboty Ważne Naturalne sposoby na przejedzenie? Imbir - pomoże przy niestrawności. Przyspiesza przemianę materii i zwiększa wydzielanie soków żołądkowych. Soda oczyszczona - reaguje z kwasem solnym w żołądku. Wystarczy wypić szklankę wody, do której dodamy l łyżkę sproszkowanej sody. Kminek lub koper włoski - złagodzi wzdęcia i pomoże na niestrawność (łyżkę nasion należy popić ciepłą wodą). Ocet jabłkowy, a właściwie szklanka wody z dodatkiem l łyżki octu jabłkowego, to znany od wieków sposób na przejedzenie. Liście mięty spożyte w formie naparu wspomogą proces trawienia i działają pobudzająco na jelita. Rumianek, szałwia i dziurawiec - dzięki właściwościom przeciwzapalnym - zadbają o nasze trawienie. Głos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Masz pytanie? Napisz do nas! Odpowiedzą eksperci W dodatku „Strona Zdrowia" jest miejsce na sprawy szczególnie ważne dla Państwa zdrowia. Współpracuje z nami kilkudziesięciu lekarzy, wybitnych specjalistów. W ostatnich dniach dostaliśmy od Państwa wiele pytań. Dziękujemy. Na wiele odpowiadamy w rubrykach oznaczonych stetoskopem. Gorąco zachęcamy do przesyłania kolejnych pytań do naszych ekspertów. Należy je przysyłać na adres: stnmazdrowia@polskapiiess.pł. Eksperci na bieżąco będą odpowiadać na pytania. Przejedzenie -jak sobie z nim radzić, jakie są skutki? Podczas świąt nie liczymy kalorii i ze smakiem zjadamy ociekające tłuszczem przekąski. Kilka dni takiego folgowania może mieć negatywny wpływ nie tylko na nasze samopoczucie *"* v^3Ufr mi. i r: Za dużo jedzenia w święta może powodować złe samopoczucie Stylżyci Monika Piorun internet@pofekapress.pl Jak nie dopuścić do tego, by się przejeść? Jeśli nie chcemy cierpieć z powodu różnych dolegliwości gastrycznych pojawiających się po nadmiernym spożyciu pokarmów, lepiej zadbać o to, by nie siadać do suto zastawionego stołu, będąc... głodnym. Nie siadaj do stołu nagłodniaka Lepiej nie dopuszczać do tego, by kiszki grały nam marsza, bo grozi to tym, że jak już zaczniemy jeść, to trudno będzie nam zachować umiar. W konsekwencji zjemy dużo więcej niż powinniśmy, co potem może doprowadzić do borykania się z przykrymi skutkami przejedzenia. Nie zapominaj o tym, by pić dużo wody Po wodę warto sięgać przed i po posiłku (około pół godziny), ale nie w trakcie spożywania pokarmów, by nie zaburzać procesu trawienia i nie doprowadzić do skurczów jelit, które mogą spowolnić ich pracę. Doprawiaj potrawy ziołami i przyprawami Naturalne dodatki do tłustych potraw w postaci aromatycznych ziół i przypraw mogą sprawić, że łatwiej je strawimy. Pobudzenie enzymów trawiennych może usprawnić m.in. majeranek, czosnek, bazylia, koper czy cynamon. Warto też sięgać po kiszonki, które mają pozytywny wpływ na metabolizm i ułatwiają trawienie tłuszczów, białek i węglowodanów. Dokładnie przeżuwaj każdy kęs Im lepiej pogryziesz to, co jesz, tym łatwiej będzie to strawić. Nie warto spieszyć się przy jedzeniu, by organizm miał czas na spokojne przejście wszystkich procesów niezbędnych do strawienia posiłku i uniknięcia dotkliwych dolegliwości gastrycznych. Jeśli zaś doszło już do tego, że się przejedliśmy, warto zadbać o przestrzeganie kilku zasad, które mogą złagodzić skutki nadmiernego spożycia pokarmów. Co robić, gdy się przejemy? Nie leż po posiłku, by nie doprowadzić do refluksu! Jeśli doprowadziliśmy do tego, że nasz żołądek jest pełny, to lepiej nie pozwalać mu na spoczynek. Grozi to przede wszystkim pojawieniem się zgagi lub refluksem. Łagodząco może zaś zadziałać odrobina aktywności -najlepiej na świeżym powietrzu podczas spokojnego spaceru. Wcale nie trzeba się przemęczać. Wystarczy, że nie będziemy bierni i zaczniemy działać - na tyle, na ile jesteśmy w stanie. Nawet krótka chwila spędzona na zewnątrz może działać pozytywnie na nasz układ pokarmowy, zwiększyć pery-staltykę jelit i poprawić krążenie. Lepiej pić ciepłe napary niż zimne napoje? Przy objawach przejedzenia właściwszym rozwiązaniem będzie sięgnięcie po działające rozgrzewająco napary ziołowe (tj. melisa, rumianek, mięta, koper włoski, szałwia czy dziurawiec), które mogą wspomóc proces trawienia, złagodzić wzdęcia i pobudzić wydzielanie soków żołądkowych. Zimne napoje nie będą dawać takiego efektu. Ocet na lepsze trawienie Jeśli czujemy się przejedzeni, to po obfitym posiłku zaleca się wypicie roztworu z 1 szklantó ciepłej wody z dodatkiem i łyżeczki octu jabłkowego. Dzięki temu możemy doprowadzić do pobudzenia soków żołądkowych do strawienia nadmiaru jedzenia. Kilka plasterków imbiru może zdziałać cuda Niezwykłe właściwości imbiru można wykorzystać w leczeniu wielu różnych przypadłości, także tych, które mają związek z trawieniem. Kojąco na żołądek może zadziałać napar przygotowany z kilku plasterków świeżego korzenia imbiru. Wystarczy zaparzyć je około 5 minut i wypić małymi łykami. Podobny efekt może też dać wypicie szklanki zmielonych nasion lnu (parzonych około kwadransa). Jeśli powyższe sposoby na walkę z przejedzeniem okażą się niewystarczające, wówczas warto sięgnąć np. po ziołowe krople na trawienie, wyciąg z czarnej rzodkwi, tabletki na niestrawność lub ostropest. Monika Piorun WAŻNE co nam może dolegać z powodu przejedzenia? Do objawów, które najczęściej towarzyszą nam z powodu zjedzenia nadmiernej ilości pokarmów, można zaliczyć między innymi: ból brzucha, niestrawność/zgagę, ospałość, apatię; wzdęcia, nudności/wymioty, biegunki, uczucie ciężkości, osłabienie/brak siły do działania, kolkę wątrobową (przy problemach z pęcherzykiem żółciowym). imimm Pamiętajmy Niezdrowa dieta jest przyczyną co piątego zgonu na świecie Globalne wyniki badań przeprowadzonych w 195 krajach potwierdzają, że nadmiar wysoko przetworzonej żywności, którą spożywamy na co dzień, ma coraz gorszy wpływ na nasze zdrowie. Naukowcy obliczyli, że przyczyną około 22 proc. wszystkich zgonów na świecie jest nieodpowiedni sposób odżywiania, który przyczynia się przede wszystkim do chorób ukfodu krążenia, nowotworów złośliwych oraz cukrzycy typu 2. Statystycznie co piąty człowiek umiera przez to, że niestosuje zdrowej diety. Złe odżywianie może szkodzić nam bardziej niż... palenie papierosów. Eksperci ostrzegają, że według najnowszego raportu dotyczącego żywienia, opublikowanego na łamach prestiżowego czasopisma medycznego „The Lancet", doszliśmy już do takiego momentu w historii rozwoju ludzkości, w którym niezdrowe jedzenie skraca nam życie częściej niż palenie papierosów. Jak to możliwe? 140 naukowców z 40 państw przeanalizowało, jak bardzo codzienna dieta skraca życie mieszkańców różnych krajów świata. Ostatecznie udało się im ustalić, że przez nadmiar wysoko przetworzonego jedzenia obecnie umieramy statystycznie częściej niż z powodu uzależnienia odpapiero-sów. Do takiej sytuacji przyczynia się to, że jemy zbyt dużo soli, spożywamy za mało produktów pełnoziarnistych oraz owoców, warzyw, orzechów, nasion, kwasów omega-3 oraz błonnika. Głos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Reklama 13 N < O Zestaw mehii Bergamo komjjht Slot A-jLkrz$BE ' stół 150xQ&€m A krzesło $5x45 tm wyy&92>ttA sbwna ■}£ Podest ogrodowy W wymiar 3Qx30 MZtim 1 ^ - 99.90 ztfop Ł '1 i Grill kociołek Kolor czarny Jf J 0OHICO m£t&~ 44.90 %t$Ąt 'fctóa • afc^i v, lillllllllisl .VA Ą.CC HA5 NA Wktfnsoo* V; lotornia ogrodowa POLSKIE SKŁADY BUDOWLANE POLSKIE SKŁADY BUDOWLANE ii,-N»f-3 90^5ar - 4.50 r¥szi miska - 4.50 zi/szt kwiecień/maj 2019 oferta ważna do wyczerpania zapasów por*. Słupsk, ul. Bałtycka 3 - pt. 700 - 20°°, sobota 700 - 1700 www.fimal.pl rt ' i ' v Vi'i"/ r- '•/ '• ' O z co LU •N 14_Biznes i pieniądze Glos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 POSTAWY Czy za swoje kłopoty finansowe odpowiadąją tylko starsze osoby? opr. Jerzy Szych jefzy3zych@p0lskapress.pl tjiwrytury 7.8 mld zł - tyle wynosi łączny przeterminowany dług polskich seniorów. Co więcej, ** ostatnich 6 latach zadłużenie polskich emerytów wzrosło pięciokrotnie, do poziomu 5,6 mld zł, a liczba dłużników z tej grupuje wiekowej zwiększyła się o 100 tys.. W przyszłości te liczby mogą być jeszcze wyższe. Koszty życia w ciągu 3 ostatnich lat wzrosły o 60 proc. Biorąc pod uwagę świadczenia, które rosną wolniej niż ceny, po opłaceniu wszystkich zobowiązań, emerytom zostaje średnio niecałe 600 zł na życie każdego miesiąca. To skłania do zaciągania kredytów i pożyczek. Niestety, nie wszystkie starsze osoby mogą liczyć na pomoc finansową swoich bliskich. Co więcej, jak wynika z analiz KRD, ^olscy seniorzy zapożyczają się dla swoich dzieci czy wnuków. Nie pomaga również to, że nie zawsze posiadają wiedzę na temat produktów bankowych, podpisują także niekorzystne dla siebie umowy z operatorami telefonii komórkowych czy są namawiani na zakupy, na które nie jest ich stać. Profil seniora - dłużnika Według danych BIG InfoMonitor oraz BIKblisko 350 tys. osób po 64 roku życia posiada przeterminowany dług powyżej 30 dni i mamy w kraju blisko330tys. seniorów-dłużni-ków, którzy spłacają swoje na- babciai dziadek pożycza pieniądze Kluczowym powodem piętrzących się problemów finansowych seniorów, jest chęć, bądź „potrzeba" udzielenia wsparcia finansowego członkom rodziny. Może się wydawać, że powinno być na odwrót. -Seniorzy, chcąc spełnić życzenia dzieci i wnuków, często kupują dla nich drogie sprzęty i gadżety na raty. Nie mają pojęcia, że zawierając taką umowę, tak naprawdę zaciągają kolejny kredyt w banku. Dla bliskich skłonni są nawet zaciągać zobowiązanie nawet na wyższe kwoty - mówi Piotr Szymański. -Znajomym seniorom zjawiskiem jest spirala długów. Seniorzy, chcąc spłacić zaległy kredyt, zaciągają kolejne pożyczki. Szczególne zgubne są dla nich tzw. chwilówki. Należy także pamiętać o tym, że emeryci nie mogą liczyć na dodatkowy zastrzyk gotówki. Pocieszające jest jednak to, że seniorzy podchodzą rozważnie do podjętych przez siebie zobowiązań finansowych. 93 procent z nich przed zaciągnięciem kredytu zastanawia się, czy będzie ich stać na spłatę. Ponad 40 procent starszych osób w ogóle unika długów, a gdy już je ma, stara się jak najszybciej spłacić należność. Droga jesień życia Głównym powodem narastających kłopotów finansowych seniorów są wspomniane niskie emerytury i inne otrzymywane świadczenia. Po waloryzacji mającej miejsce wlutym tego roku, przeciętna emerytura wynosi w naszym kraju nieco ponad 1 900 złnetto. Dla wielu kwota ta może się wydawać wystarczająca. Seniorzy przecież nie mają na wychowaniu dzieci, nie muszą martwić się o wyprawki szkolne, o opłacenie wyjazdów wakacyjnych dla pociech, nie utrzymują licznej rodziny. Okazuje się, że koszty życia seniora często nie są wcale niższe od kosztów utrzymania się mUUHicfi taft wniosły aż o 60 proc. Me wszyscy Polscy seniorzy zapożyczają się dla swoich dzieci czy wnuków. Nie pomaga również to. że nie zawsze posiadają wiedzę na temat produktów bankowych leżności terminowo. Niepokojące jest to, że wśród emerytów najbardziej zadłużone są osoby pomiędzy 60. a70. rokiem życia. Ich zobowiązania, notowane w KRD to aż 3,9 mld zł. Zadłużenie polskich seniorów rośnie w szybkim tempie. Seniorów -dłużników przybyło ponad dwukrotnie więcej niż wszystkich innych zadłużonych łącznie. Starsze osoby winne są pieniądze bankom, firmom pożyczkowym, ale także nie opłacają na czas rachunków. Średni dług osoby powyżej 65 roku życia wynosi ponad 20 tys. Jednak rekordzistą jest 80-latek z Podkarpacia - jego wierzytelność wynosi aż 8,3 min zł. Badanie KRD wykazało również, że emeryci mają większą tendencję do sięgania po kredyty, niż osoby będące aktywne zawodowo. - Dane pokazują, że polscy seniorzy są zmuszeni do pożyczania pieniędzy, by zdobyć dodatkowe środki na bieżące rachunki i opłaty. Taka potrzeba występuje rzadziej wśród aktywnych zawodowo, którzy po prostu mają więcej pieniędzy. Aż 4 na 10 seniorów przyznaje, że wiele razy brało pożyczkę, wśród pracujących ten odsetek jest niższy i wynosi 35 proc. Tylko 10 proc. badanych ze starszej generacji zaznaczyło, że nigdy nie zaciągnęło długu. Takiej samej odpo- wiedzi udzieliła co 5 osoba, które nie jest jeszcze na emeryturze. Wśród seniorów bardziej zadłużają się kobiety niż mężczyźni -prawie 60 proc. starszych pań ma problemy finansowe. Czynnik, który ma na to wpływ to fakt, że kobiety żyją dłużej niż mężczyźni. - Oznacza to, że po pierwsze - że dłużej muszą się borykać z problemem niskiej emerytury, która nie wystarcza na pokrycie wszystkich potrzeb. Po drugie-wdowy często przejmują długi swoich współmałżonków - tłumaczy Piotr Szymański, ekspert Intrum, .firmy zajmującej się usługami w zarządzaniu wierzytelnościami i windykacją. fisi pofitoc finansową swoich bfefcffh przeciętnej rodziny. Aż 66 proc. emerytów przyznaje, że głównym powodem, dla którego się. zapożyczają, są wysokie koszty leczenia i zakupu leków. Prawie 35 proc. wskazuje też na potrzebę odbycia rehabilitacji czy korzystania z prywatnej opieki medycznej. Tylko 9 proc. badanych przez stwierdziło, że pożyczone środki przeznaczają na podróże czy utrzymanie samochodów. To pokazuje, że osoby po zakończeniu kariery zawodowej także mają swoje potrzeby. Chcą np. zwiedzać świat i pozostać aktywne. Na to jest czas na emeryturze. Niestety, wielu emerytów nie stać na takie życie. Ceny naszych mieszkań systematycznie rosną, ale niemal nąjwolniej w Europie opr. Jerzy Szych jerzy5zych@p0lskapress.pl Śledząc informacje o cenach mieszkań można odnieść wrażenie^ że rosną one w niesamowitym tempie. W dużej mierze jest to efekt tego, żewmecfiadi najlepiej rozchodzą się informacje spektakularne np.teoce-nadi w Gdańsku i Gdyni Po kryzysie finansowym z 2008 r. ceny mieszkań w Polsce spa- dały i najniższy poziom osiągnęły w 2013 r. Później zaczęły rosnąć, co obserwujemy do dziś. Za sobą mamy więc już ponad 5 lat wzrostów. Według Eurostatu, w tym czasie ceny transakcyjne wzrosły w naszym kraju o 19%. To jeden z wolniejszych wzrostów w UE. Najbardziej spektakularne zmiany miały miejsce w Irlandii (81%), na Islandii (77%) i na Węgrzech (59%). - Jeśli chodzi o państwa naszego regionu, to wyprzedzają nas za- równo Czesi (44%), Słowacy (33%), jakikraje bałtyckie. Jedynym krajem, w którym ceny mieszkań spadły w omawianym okresie są Włochy (-11%), wylicza Jarosław Sadowski główny analityk Expander Advisors Warto dodać, że choć ceny mieszkań w Polsce wzrosły, to ich dostępność się poprawiła. Po pierwsze dlatego, że wynagrodzenia zwiększały się w jeszcze szybszym tempie. W całej gospodarce narodowej średnia pensja netto wzrosła o ok. 25%, a w sektorze przedsiębiorstw aż o 33%. Po drugie, w porównaniu z 2013 r. znacznie spadło oprocentowanie kredytów hipotecznych (z 5,7% do 3,7%). Po uwzględnieniu tych elementów, obecna dostępność mieszkań jest lepsza niż w 2013 r., mimo że wtedy ich ceny były znacznie niższe. Trzeba jednak dodać, że to wartości średnie. W praktyce dużo zależy od tego jak faktycznie zmieniła się nasza pensja od 2013 r. Istotne jest także to, w którym mieście chcemy kupić nieruchomość. - Dla przykładu nowe mieszkania w Kielcach zdrożały od początku 2013 r. jedynie o 7%, ale w Gdańsku aż o 50% dodaje Jarosław Sadowski. - Są więc miasta, w których faktyczna dostępność mieszkań mocno wzrosła, ale także takie, w których o własne mieszkanie jest trudniej. W badaniu NBP, dotyczącym 7 największych miast, Gdańsk jest jedynym, w którym tzw. kredytowa dostępność mieszkania spadła w porównaniu z początkiem 2013 r. Ceny mieszkań rosną ponieważ Polacy zarabiają coraz wię- cej, nie boją się utraty pracy, a także dlatego że tanie są kredyty hipoteczne. Sytuacjamoże się zmienić w momencie, gdy któryś z tych elementów znacząco się zmieni. Dla przykładu istotny wzrost stóp procentowych mógłby zniechęcić do zaciągania kredytów hipotecznych. Poważny kryzys, mógłby wywołać obawy o utratę pracy, a w takiej sytuacji niechętnie podejmujemy decyzje o zadłużeniu się na kilkaset tysięcy złotych. Obecnie nic nie wskazuje jednak na to, że w najbliższym czasie będziemy mieli z czymś takim do czynienia. Historia pokazuje jednak, że kryzysy przychodzą, gdy niemal nikt się ich nie spodziewa. Glos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 15 Spotkasz wilka w lesie? Nie panikuj! Zly jest tylko w bajkach Katarzyna Piojda ^ W kata12yna.piojda@pomorska.pl £ Nasze sprawy Niby jak człowiek człowiekowi wilkiem, to niedobrze. No ale . wilk krzywdy nie zrobi, jeśli nie poczuje zagrożenia. Ludzie jednak się boją. Jechałam do pracy. Była 5.30 rano. Zobaczyłam, że jakieś zwierzę biega po lesie. Myślałam, że pies, więc nawet się nie zatrzymałam - opowiada pani Anna, sprzedawczyni ze sklepu w Suchej, gmina Lubiewo w powiecie tucholskim. O tym, że tojednak nie był pies, tylko wilk, dowiedziała się już w pracy. - Przyszła klientka i powiedziała, że widziała wilka. To chyba tego, co ja. Zagrożenia brak . W Osiu i Tleniu wpowiecie świeckim też je od niedawna widać. Zresztą, nie tylko tutaj w pobliżu. - Sygnały pochodzą także z okolic Płochocina, Warlubia, Średnika - wymienia Katarzyna Długosz, specjalista Służby Leśnej ds. ochrony lasu i lasów nadzorowanych wNadleśnictwie Osie. - Ludzie boją się wilków, a na chwilę obecną nie ma zagrożenia dla mieszkańców okolicy. Jak ktoś boi się dużego psa, to tym bardziej boi się wilka. Ten jest zwykle jeszcze większy. Tym bardziej że wilk ma puszystą sierść, co optycznie dodaje mu masy. Wilk waży tyle, co człowiek. Wilczyca może mieć nawet ponad 50 kilogramów, a wilk -prawie 80. Inni opowiadają, że wilk nie odstrasza swoją posturą, lecz wzrokiem. Na zdjęciach w książkach wilki mają często niebieskie oczy (jak psy husky). W rzeczywistości mają oczy w odcieniach koloru żółtego, brązowego i niebieskiego. Dziwne, ale prawdziwe: kolor oczu wilka zależy od strefy, z której wilk przywędrował. Oczy to jakby dowód pochodzenia. Wtyłzwrot Turyści zatrzymali sięwośrodku wypoczynkowym w Tleniu pod Osiem. Poszli w minioną, słoneczną niedzielę na spacer. Starsza pani i starszy pan z kijkami nor-dic walking. Zona nagle zatrzymała się naleśnej ścieżce. Zaniemówiła. Jej mąż dopiero, jak założył okulary, zorientował się, dlaczego. Dwa wilki stały w odległości jakichś 20 metrów. Para dzie to konkretne straty także w przeliczeniu na złotówki. Gospodarze domagają się odstrzału wilków. Nic z tego. Wilki są nietykalne. Prawo stoi za nimi. W1995 roku zostały objęte ochroną w części Polski, zaś od 1998 są chronione w całym kraju. - Nie można odstrzelić wilka - kontynuuje Swinarski. - Jedynie w u-zasadnionych, sporadycznych przypadkach można go odstrzelić . Trzeba mieć jednak zezwolenie, wydane przez Ministerstwo Środowiska. Odstrzały proponowane W zeszfymroku, w wakacje, z tego powodu wybuchła afera. Minister środowiska, Henryk Kowalczyk (już nie jego poprzednik, Jan Szyszko, jeden z najbardziej kontrowersyjnych ministrów ostatnich dziesięcioleci) wspominał o „sugestiach", które resort przekazuje regionalnym dyrekcjom ochrony środowiska. Miały bezproblemowo wyrażać zgody na odstrzały zwierząt chronionych gatunkowo. Chodziło o żubry, łosie, bobry. Wilki minister również wymienił. Swinarski dodaje: - U nas nie wilki stanowią kłopot, tylko dzikie psy, często z wilkamimylone. W Polsce jest mniej więcej 160 tysięcy takich psów. W regionie - przynajmniej kilka tysięcy, jak nie kilkanaście. Te dzikie psy najpierw wcale takie nie były. Potem zdziczały. To znaczy po tym, jak ludzie się ich pozbyli. Pod las, niedaleko szczerego pola, na odludziu, podjeżdża samochód wieczorową porą. Kierowca wychodzi, wypuszcza psa. Pies oddala się parę metrów, a kierowca wskazuje z powrotem do auta i spokojnie odjeżdża, bo pozbył się problemu... Udomowiony wlesie dziczeje A pies ma kłopot. Udomowiony, przyzwyczajony do wygód, teraz musi radzić sobie sam Błąka się do czasu aż zdziczeje. Jak j est duży, to gdy po paru tygodniach ktoś go zauważy, pomyśli, że to wilk. Czasem też wilczyca połączy się z psem albo psia suka z wilkiem. Z parzenia powstają psiawilki. Wilk i pies mają tak dużo wspólnego materiału genetycznego, że łatwo mogą się krzyżować. Jest nawet rasa: wilczak czechosłowacki. Powstał z połączenia psa z wilkiem. - To my musimy nauczyć się żyć z wilkami, nie one z nami. One w lesie są w swoim domu, a my ich gośćmi. Nie na odwrót - podkreśla Stanisław Swinarski. ©® " i v v ' - Nie bój się wilka - przekonują leśnicy i ekolodzy. - W powojennej Polsce on ani razu nie skrzywdził człowieka ludzi i para wilków spojrzały sobie nawzajem w oczy. Małżeństwu trudno było opanować strach, ale spokojnie odeszło. Gdy po chwili spacerowicze odwrócili się, wilkówjuż nie było. Ale serce nadal mocniej biło. - Pierwsze wilki w regionie pokazały się jakieś 15 lat temu. Przywędrowały z południa Pol-ski i ze wschodnich terenów - zaczyna Stanisław Swinarski, komendant Fundacji Ochrony Zwierząt „Pia Causa" w Okoni-nach (powiat tucholski). - Nie-którzymówią, że ktoś je tam złapał, w samochód wsadził, do nas przywiózł i wypuścił. Bzdura. Same dotarły. Wycie do księżyca W biały dzień rzadko kiedy się pojawiają. Wtedy raczej w pobliżu swoich nor odsypiają zarwaną nockę. Prowadzą nocny styl życia i z reguły po zmierzchu polują. Pod osłoną nocy słychać też wycie wilka. On jednak wcale nie wyje do księżyca,jakto przedstawiają filmowe sceny. Wilk wyje nocą, gdy penetruje teren. W ten sposób porozumiewa się ze swoimi kompanami. Wycie niekiedy oznacza zakończone polowanie. -WPolsceżyjeokoło2tysięcy wilków. W naszym rejonie, w Borach Tucholskich, może być ich 40. Góra 50 - mówi Swinarski. To sprytne zwierzęta. Maskują się, jak potrafią. Kilkalat temu w rejonie Nadleśnictwa Solec Kujawski często widaćbyło ślady wilków. Chodziły jednak tak równo, jeden po śladzie drugiego, trop w trop. Nie dało rady policzyć, ile sztuk przeszło. Swinarski zna się na charakterach tych zwierząt. - Jak człowiek wilkowi nie zagraża, to on człowiekowi nic złego nie zrobi -podkreśla. -Pewnie, że słyszy się o atakach wilków, które np. napadają na psy. Często jednak z winy człowieka dochodzi do tych incydentów, bo gospodarz nie zamyka swoich zwierząt. O-ne biegają sarnopas. Czasem wtedy wkraczają na terytorium przez wilka traktowane jak jego własność. Wataha wilków nie lubi nieproszonych gości. Wataha, czyli rodzina. Hierarchia obowiązuje. Głową rodzinyjest basior, tzn. samiec wilka. Pod niego podlega samica, jakby jego żona. Jeszcze niżej są wilczki, dzieci tej pary. Zwykle całą taką rodziną sobie żyją na terenie. Czasem to kilka osobników, czasem nawet 20. Skłonności terytorialne Wilk ma w swojej naturze tzw. skłonności terytorialne. Jest coś takiego, jak wilcze terytorium. To obszar, którego powierzchnia wynosi przeważnie 150-300 ki- lometrów kwadratowych. Zwierzęta żyjące w watasze uznają, że to ich teren, więc każde inne zwierzę, które w pobliżu się pokaże, trzeba traktowaćjak wroga. Jeśli intruz jest duży (do tego -zdrowy), trzeba przepłoszyć. A jeżeli mały, słaby, chorowity, można zjeść. Sarna na obiad Swinarski: - Wilki nie atakują specjalnie zwierząt gospodarskich. Polują przede wszystkim na zwierzęta kopytne. Wolą jeść samy, jelenie, dziki. Padliną też nie pogardzą. Wilk zjada wszystko, łącznie z racicami. Nie tyka jedynie zawartość żołądka.Jed-norazowo osobnik jest w stanie pochłonąć 10 kilo mięsa. Resztę zakopuje na deser. Zdarza się, że pies spuści się z łańcucha i pobiegnie do lasu, bo taki charakter już ma, że lubi sobie pohasać. A w lesie zabłądzi. Wilk prowadzi bardziej stacjonarny tryb życia (chociaż, jak trzeba, przemierzy nawet 60 km dziennie). Z daleka wyczuje zapach psa. Gdy pies dobiegnie, wokół niego ujada, obskakuje go, próbuje na swój sposób zaczepić, wilk jest w stanie zaatakować. I zabić. Gdy natomiast człowiek pojawi się w rejonie wilków, one się zatrzymują. - Wcale nie dlatego, że przygotowują się do ataku -zaznacza komendant. -Po prostu: gdy człowiek wtargnie na terytorium wilków, jest zazwyczaj dzień, natomiast wilki słabo widzą w dzień. Wilki przystają, ponieważ nie rozpoznają, kto jest przednimi. Próbująprzeanalizo-wać sytuację. Jedno z naziemnych przejść nad autostradą A-l stworzono z uwagi na wędrującą po tej okolicy watahę wilków. Co innego z wilczym węchem Doskonały zmysłpozwala wyczuć zdobycz z odległości paru kilometrów. Człowiek musi przygotować się na ewentualne spotkanie z drapieżnikiem. - Nie panikować, nie ucielęać! - radzi Swinarski. - Trzeba odwrócićsię i powoli odejść. Wilki zrobią tak samo. Prawo po stronie watahy Część rolników twierdzi, że wilki zabijają konie, krowy i owce. Najchętniej sami sięgnęliby po widły i zadźgali wrogów. Każde utracone zwierzę w ich zagro-• e: t Sit i s x v \j x1,1 »i x 16 na drobne Głos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Drobne Jak zamieścić ogłoszenie drobne? Telefonicznie:94 347 3516 Przez internetogloszenia.gratka.pl W Biurze Ogłoszeń: Oddział Koszaliny. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin, teł. 94 347 3516,347 3511,347 3512, fax 94 347 3513 Oddział Słupsk:U|. Henryka Pobożnego 19,76-200 Słupsk, tel. 59 848 8103, fax 59 848 8156 Oddział Szczecinki. Nowy Rynek 3,71-875 Szczecin, tel. 9148133 61.48133 67, fax 91433 48 60 RUBRYKI W OGŁOSZENIACH DROBNYCH: ■ NIERUCHOMOŚCI ■ FINANSE/BIZNES ■ HANDLOWE ■ NAUKA ■ MOTORYZACJA ■ PRACA 1 ZDROWIE 1 USŁUGI 1 TURYSTYKA iBANK KWATER 1 ZWIERZĘTA 1 ROŚLINY. OGRODY ■ MATRYMONIALNE ■ RÓŻNE ■ KOMUNIKATY Nieruchomości MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA 2-POK., Kołłątaja, tel. 532-616-114 MIESZKANIA-WYNAJMĘ FIRMA z Warszawy poszukuje do wynajęcia mieszkań i apartamentów na rok w miejscowościach nadmorskich od 3 tys. zł/m-c, tel. 577-018-188 LOKALE UŻYTKOWE - 00 WYNAJĘCIA SALA na komunie- imprezy do 20 os. tel. 603677338 Mielno DZIAŁKI, GRUNTY SPRZEDAM 5,5 ha ziemi rolnej Szczeglino k. Koszalina, cena 160tys. 798-07-77-66 SPRZEDAM 4ha,St.Chwalim, 608717411 GARAŻE blaszane, drewnopodobne, kojce dla psów, partnerstal.pl, 698-230-205,798-710-329 008994049 GARAŻE Blaszane BRAMY Garażowe PRODUCENT KOJCE dla Psów Najniższe <§BM¥ Różne wymiary Dogodne Transport i montaż zamieć śnieżna A opad gradu % kierunek i prędkość wiatru temp. wody grubość pokrywy śnieżnej lOli hPa j| ciśnienie i tendencja smog Gdańsk *| ff Kraków 22° Lublin 18° Olsztyn 19° 23° * 26' 23° 25° Poznań 21° 27° Toruń 21° 26° Wrocław 21° 27° Warszawa 20° 25° Karpacz 18° 23T Ustrzyki Dolne ^6° 22° i Zakopane \ 3° 18°...........*.....1 przelotny deszcz ^ przelotne deszcze i burza pochmurno mżawka przelotny śnieg ciągy śnieg przelotny śnieg z deszczem ciągy śnieg z deszczem marznąca mżawka marznący deszcz | > zamieć śnieżna A opad gradu % kierunek i prędkość wiatru temp. wody grubość pokrywy śnieżnej lOli hPa j| ciśnienie i tendencja smog INFORMATOR KINA Słupsk Arengers: Koniec gry 2 D dubbinggodz. 19.15, 20.2D napisy godz.19,1930,2030Mla. godz. 13.35,14.40,16.05,17.05,1830,2055; HeK)0£ godz. 15.10,1750; Shazamł, 2D dubbinggodz. 1030,1320,16.10; Gx& psiaklatfkJMfe^ godz. 10, 13,-Dumbagodz. 11.45,14.15,16.45; Mam. Bądźsob^godz. 10.20,1235; Praziomelc,godz. 11.10,13.20,1530,17.40 Nieczynne Ustka fariomefcgKlz. 1630,18.15; Wlczeectagodz.20 Lębork Manu.Bądisob%godz. 18; Maeedagodz. 20 KOMUNIKACJA Słupsk: PKP 118000;2219436; PKS598424256; dyżurny ruchu598437110; MZK598489306; Lębork: PKS59 8621972; MZK59 8621451; Bytów: PKS59 822 22 38; Człuchów: PKS59 83422 13; Miastko: PKS59 8572149. DYŻURY APTEK Słupsk Dom Leków. ul. Tuwima 4, teł. 59 8424957 Ustka Apteka z Pasją, ul. połna 2. teł.732 806600 Bytów Centrum Zdrowia, uł. ks. Bernarda Sychty 3, teł. 598226645 Miastko Centralna, ul. Armii Krajowy 22, teł.59 8579001 Człuchów Dr Max, ul. Królewska 2. tel59 8343258 Lębork DrMax,ul.1Mąja1a,tel.597260919 USŁUGI MEDYCZNE Słupsk: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka, ul. Hubalczykówl, informacja telefoniczna 59 846 0100; Ustka: Wbjewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Mickiewicza 12 teł.598146968; Poradnia Zdrowia P0Z,ul. Kopernika 18, teL5981460H; Pogotowie Ratunkowe -598147009; Lębork: Szpitalny Oddział Ratunkowy598633000; Szpital, ul. Węgrzynowicza 13,598635202; Bytów: Szpital, ul. Lęborska 13. teL 59822 8500; Dział Pomocy Doraźną Miastko, teł.598570900; Człuchów: Stacja pogotowia ratunkowego. teL 598345309 WAŻNE Ogólnpolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy wRodzinie, tel. 59 8480111.801120002; Słupsk: Polqa997;ul. Reymonta, tel.59 848 0645; Pogotowie Ratunkowe999; Straż MKfska986:598433217; Straż Gminna598485997; Urząd Cekiy-587740830; Straż Pożarna998; Pogotowie Energetyczne 99t Pogotowie Ga icze992; Pogotowie Oepłownkze993; Pogotowie Wodno-Kanafizacyjne994; StrażMKjska alarm 98& Ustka 5981467 6L697696498; Bytów 598222569; KULTURA_ Nowy Teatr.ul.Lutosfawskiego1.teL598467000; FilharmoniaSinfbniaBałtica,uL Jana Pawłall3,teL 598423839;TeatrTęcza.uLWaiyńskiego2f tel.59 8423935; Teatr Rondo, ul. Niedziałkowskiego5a, teł.598426349; Słupski Ośrodek Kultury, ul. Braci Gierymskich1,teL598456441;Emcek.ai.3Mą[a 22, teL59843Tl 30; Miejska Biblioteka Publiczna, uLGrodzka3,tel.598405838. USŁUGI POGRZEBOWE_ Kala, uLAmi Krajową 5,teł.598428196.601 928600-całodobowo.Pełnaolierta pogrzebowa. Zieleń teL (24h/dobę)tełefon502525005łub59 8411315, ul. Kaszubska3 A. Windai baldachim przy grobie; Hades. ul. Kopernika 15. całodobowo:teL598429891,6016637%. Winda i baldachim pizy grobie. Hennes, uł. Obrońców Wybrzeża1,(całodobowo),tel. 59 842 84 95. 604434441. Winda i baldachim przy grobie. PORADNICTWO Biuro Porad Obywatelskich - ul. Niedziałkowskiego 6, czynne: poniedziałek.-czwartek w godz. 10-14; Bliżej Prawa - bezpłatne porady prawne i obywatelskie, ul. Jana Pawła II (7 piętro. pok. 718.719) czynne: poniedz.-środa godz. 8-16,czwartekgodz. 10-18, Telefon zaufania Tama - 59 84140 46, czynny: poniedziałek - piątek w godz. 16-20; Alkoholowy telefon zaufania Krokus - czynny 17-22,59 84146 05. REKLAMA 018806579 [taxi lAj* 598422700 607 271717 59196-25 NAJTAŃSZE TAXI W SŁUPSKU MIESZKANIE NA WYNAJEM Zarząd Słupskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. z siedzibą w Słupsku ogłasza nabór kandydatów zainteresowanych zawarciem umowy najmu na lokal mieszkalny trzypokojowy z partycypacją zwrotną, znajdujący się w budynku mieszkalnym przy ul. Narutowicza 5 w Słupsku. Wnioski o przydział lokalu mieszkalnego należy składać w biurze Słupskiego TBS Sp. z o. o. przy ul. Fałata 11 w Słupsku, w terminie od dnia 24 kwietnia 2019 r. do 7 maja 2019 r. Szczegółowe informacje można uzyskać osobiście w siedzibie Słupskiego TBS Sp. z o. o., telefonicznie pod numerem (59) 845-60-91, oraz na stronie internetowej Słupskiego TBS: www.stbs.slupsk.pl. Głos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Sport . 19 Więcej tytułów niż bramek Polaków KajaKrasnodębska redakqa@polskatimess.pl Pitka mfina Mistrzowskie tytuły Szczęsne-go iKądziora. obroniony kamy Grabary. Polacy we Włoszech bez gofi. kolejny uraz Biedka. „Zmiana nie zawsze oznacza po prawę, ale bycie doskonałym wymaga zmiany" - od zacytowania Winstona Churchilla rozpoczyna się artykuł o Wojciechu Szczęsnym w „La Gazzetta delio Sport". Włoskie medianie ustają w pochwałach następcy Gianluigiego Buffona w Juven-tusie. W tym sezonie Wojciech Szczęsny zastąpił legendę turyńczyków, stojącego wbram-ce od 17 lat reprezentanta Włoch i jak na razie sprawdza się wno-węj roli. W swoim premierowym sezonie wroli pierwszego bramkarza świętuje swoje drugie mistrzostwo Włoch. „Zastąpienie pomnika, jakim był Super Gigi, możebyćproblemem dla wielu, ale nie dla Wojtka, który założył rękawice i wywalczył z zespołem scudetto". Tytuł świętować mógł już wten weekend, napięć kolejekprzed zakończeniem rozgrywek 2018/2019. Kwestia kolejnego zwycięstwa Serie A była jasna już od wielu tygodni, ale oficjalnie turyńczycy mogli cieszyć się po zwycięstwie z Fiorentiną. Spotkanie, które zakończyło się wynikiem 2:1, było 24. ligowym występembramka-rzawtym sezonie, ll-krotnie za- chował czyste konto. Po raz dziesiąty zrobił to w sobotę Łukasz Skorupski. Swoimi skutecznymi interwencjami pozwolił zdobyć walczącej o utrzymanie Bolognie bardzo ważne trzy punkty w starciu z Sampdorią. Po drugiej stroniebarykady67minutroze-grał Karol Linetty, ale nie powstrzymał swojej ekipy przed porażką 0:3. Bartosz Bereszyński ponownie znalazł się na ławce rezerwowych. To już drugie takie spotkanie z rzędu. Spotkanie, dzięki któremu Bologna ma już pięćpunktówprzewaginadpla-sującym się w strefie spadkowej Empoli. Golkiper wypożyczony do tego ostatniego z Fiorentiny Wojciech Szczęsny już zdobył swoje drugie mistrzostwo Włoch. Pierwsze jako pierwszy bramkarz Juventusu Turyn Bartłomiej Drągowski tym razem nie zaprezentował się równie dobrze, jak tydzień wcześniej. Wpuścił aż cztery bramki w meczu z rewelacyjnym ostatnio SPAL, a jego zespół ostatecznie przegrał z ekipą Thiago Cionka2:4. Obrońca nie opuszcza wyjściowego składu drużyny, która wcześniej niespodziewanie pokonała przecież Juventus. W tym sezonie zanotował już 27 ligowych występów, wktórych zdobył trzy asysty. Również dzięki nim SPAL plasuje się w środku Martwić może go natomiast stan zdrowia stoperów. Mateusz Wieteska pauzuj e z powodu złamania kości jarzmowej oraz szczękowej, a Krystian Bielik opuścił poniedziałkowy mecz Charlton z powodu urazu barku. To już jego trzecia kontuzja w 2019 roku. - Na treningu zderzył się z Joem Aribo. Źle wylądował i uszkodził sobie ramię. Następnego dnia po południu, przy badaniu lekarskim okazało się, że odczuwa ból - tłumaczył Lee Bowyer, trener młodego obrońcy. - Podczas spotkania ze mną przyznał, że chciałby zagrać, ale niechciałponosićteż ryzyka pogłębienia kontuzji. Zgodziłem się z nim. Musimy być bardzo ostrożni - kontynuował szkoleniowiec. Łukasz Zwoliński powrót do wyjściowego składu uświetnił skutecznie wykonanym rzutem karnym. Polak pomógł HNK Gońcy w wywalczeniu punktu z Interem Zapresić. Choć to już jego dwunaste trafienie w tym Krzysztof Piątek po raz drugi z rzędu zakończył mecz bez strzelonego gola. Remis z Parmą 1:1 sezonie, niema większychszans na koronę króla strzelców. Od stawki. Zamykają Chievo. Kwe- chwał z powodu zdobycia nali przed własną publicznością pierwszej minuty zagrał także stiaichspadlairozstrzygnęłasię bramki. Po raz ostatni udało mu 2:iSonderjyske,ajużwniedzielę Michał Masłowski. Miejsce przed tygodniem po porażce sięto2lutegoprzeciwko Empoli. udali się na wyjazd do Vejle BK. w składzie stracił natomiast z Napoli, teraz już bez żadnej pre- Dwie kolejki bez trafienia ma już Również tutaj kontynuowali obrońcaSlavenaKoprivnicaKry-sji pokonało 2:1 Lazio Rzym. To Krzysztof Piątek. W sobotę spę- zwycięską passę. Wynikiem 4:2 stian Nowak. Zwycięstwo dopiero druga wygrana ekipy dziłnamurawiepełne90minut, zakończyło się ich spotkanie nad jego ekipą pozwoliło z Werony w tym sezonie, ale nie zdołał pokonać bramka- zzamykającymtabelęgrupyry- Dinamu Zagrzeb na fetowanie a wpływ na nią miały aż dwie rza Parmy. Mecz Milanuzakoń- walem. Kamil Grabara może za- mistrzostwa kraju już na sześć czerwone kartki obejrzane przez czył się remisem 1:1. liczyć ten mecz do udanych - kolejekprzedzakończeniemse- rywaH. Jedną z nich otrzymał Serią czterech wygranych w doliczonym czasie gry udanie zonu. Zagrzebianie od początku SergejMilikovićSavićzabrutalny zrzędumożepochwalićsięduń- interweniował przy strzale rozgrywek przewodzą atak na Mariusza Stępińskiego skie Aarhus. W tym tygodniu za- z rzutu karnego. Czesław ma stawceDamian Kądzior tym me-bezpiłki.Polskinapastnikotrzy- pisało sobie aż sześć punktów, więc powody do zadowolenia: czem wrócił do jedenastki mał pochwały za zachowanie dziękiczemumożebyćjużprak- dwóch jego podstawowych inaboiskuspędził63minuty. To w tej sytuacji stoickiego spokoju, tycznie pewne utrzymania golkiperów regularnie występuje jego 25. ligowy występ w aktual-Niestety, nie było okazji do po- w Superlidze. Wczwartekpoko- w seniorskich rozgrywkach, nym sezonie.©® Czy istnieje futbolowe DNA? Synowie chcą iść w ślady ojców PSkanożmi Tomasz Dębek Twitter: @themback Niewielu zawodników ma lepsze „papiery" na grę niż Maxim Gullit syn Ruuda i siostrzenicy Johana Crupa. Czy 17-latek pójdzie w ślady słynnych przodków, czy tych, którzy nigdy nie wyszli z ich cienia? Poniedziałek wielkanocny dla rodziny Gullitówbył w tym roku bardzo szczęśliwy. 17-letni Maxim zadebiutował w seniorskiej piłce, wchodząc na ostatnie 19 minut wyjazdowego meczu rezerw AZ Alkmaar z Twente Enschede. Młody obrońca pomógł w utrzymaniu bezbramkowego remisu z liderem holenderskiej drugiej ligi. Dumni rodzice dali wyraz zadowolenia w mediach społecznościowych. A rodzice to nie byle jacy -Ruud Gullit na przełomie lat 80. i 90. był jednym z liderów wiel- kiego Milanu, a z reprezentacją Holandii został mistrzem Europy. Estelle Cruijff jest z kolei siostrzenicą legendarnego Johana, jednego z najlepszych piłkarzy w historii. Ich małżeństwo rozpadło się w 2013 r., wściekła z powodu rzekomych zdrad Gullita żona zostawiła go dla młodszego mężczyzny. Dziś osobno wspierają piłkarską karierę ich syna. Z takim DNA nic dziwnego, że w Holandii mają co do młodego Gullita wielkie oczekiwania. Maximpiłkarskie szlify odebrał w słynnej akademii Ajaksu, gdzie grał do 2017 r. Później przeniósł się do AZ Alkmaar, gdzie dostał szansę gry w seniorskiej piłce. Na razie w rezerwach, ale jego karierębacznie śledzićbędą nie tylko holenderskie media. Oponiedziałkowymdebiuciepi-sali dziennikarze z całej Europy. Piłkarskie dynastie wcale nie są rzadkością. W Polsce mieliśmy choćby Włodzimierza i Euzebiusza m Maxim Gullit nie odziedziczył po ojcu charakterystycznej fryzury. A co z talentem? Smolarków, Stanisława i Madeja Terleckich, Romana i Jakuba Koseckich czy Macieja i Wojciecha Szczęsnych. Z sukcesami w Odrze Opole, a później w Auxerre grał też Józef Klose. Po zakończeniu kariery osiadł z rodziną z Niemczech, a jego syn Miroslav wybrał reprezentowanie drugiej ojczyzny. Zdobył z nią mistrzostwo świata, trzy inne medale mundialu i dwa mistrzostw Europy. W niemieckiej kadrze zagrał 137 razy, zdobywając 71 bramek. Medali i pucharów nie brakuje też w domu Maldinich. Cesare jako zawodnik zdobył z Milanem Puchar Mistrzów i cztery mistrzostwa Włoch. W reprezentacji rozegrał 14 meczów, wybrano go m.in. do najlepszej drużyny mundialu 1962. Jego boiskowe wyczyny przebił jednak syn, Paolo. Uważany za jednego z najlepszych obrońców w historii, zdobył po dwa medale mistrzostw świata i Europy, a także m.in. pięć Pucharów Europyisiedem mistrzostw Włoch. Wszystkie z Milanem, któremu był wierny przez całą karierę. W tym klubie zaczynali też jego synowie, 22-letni Christian (obecnie gra w Serie C) i 17--letni Daniel, który wyróżnia się w drużynach młodzieżowych. Puchary Europy wznosili też Carles i Sergio Busąuets, obaj związani z Barceloną. Ojciec w latach 90. był jej bramkarzem, choć głównie rezerwowym. Busąuets junior od dekady gra w podstawowym składzie Barcy. Trzykrotnie wygrał w tym czasie ligę Mistrzów, a w tym sezonie zmierza po ósmy tytuł La Liga (Carles miał na koncie sześć), z reprezentacją zdobył też mistrzostwo świata i Europy. 174 występy w reprezentacji Danii maj ą razem Peter (129) i Kasper (45) Schmeichelowie. Są też jedyną biologiczną parą ojciec--syn, która zdobyła mistrzostwo Anglii (podobnym sukcesem mogą pochwalić się łan Wright i adoptowany przez niego jako dziecko Shaun Wright-Phillips). Schmeichel senior, którego ojciec był Polakiem, pozostaje jedną z największych legend Manchesteru United. Kasper pracuje na to miano wLeicester. ©® LOTTO Wtorek 23.04 MULTIMULTI - GODZ. 14.00 2,3,7,11,14,24,30,31,38,40,42, 47,53,54,58,60,63,66,71,75 plus 11 KASKADA 3.5.6.7.11.12.15.17.18.19.21, 24 Poniedziałek 22.04 MULTI MULTI - GODZ. 21.40 5,10,11,21,22,23,35,37,40,41, 42,53,60,61,68,69,71,73,77, 78 plus 61 EKSTRA PENSJA 2,3, 28,30,31 + 3 MINI LOTTO 6,11,16, 23,32 KASKADA 1,3,5,9,12,13,15,19,20,21, 22,23 Poniedziałek 22.04 MULTI MULTI - GODZ. 14.00 5,9,10,18,21,22,26,27,28,31, 34,35,39,40,41,50,54,63,67, 71 plus 71 KASKADA 2.4.5.7.11.12.15.18.19.20.22, 24 (STEN) 20. Sport Glos Dziennik Pomorza Środa, 24.04.2019 Dzisiaj mecze pucharowe * Mi m A i ? /Siv'' S ~ /-■ ;r;-f M ^;'- ..Al H < -'< 1 I H I Piłkarzy Startu Miastko (biało-czarni) czeka trudne zadanie WSkamńna Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz@polskapress.pl Niektóre drużyny piłkarskie nie mają chwili wytchnienia. Graj ą nie tylko w swoich ligach, ale także biorą udział w zmaganiach pucharowych, które rządzą się swoimi prawami. Dzisiaj (24 kwietnia) zaczyna się piłkarska rywalizacja w ramach 1/8 finału Pucharu Polski na szczeblu wojewódzkim. Na placu boju pozostało szesnaście zespołów, a w tym gronie jest czterech przedstawicieli z podokręgu słupskiego. Jak zwykle kibice liczą na spore emocje i zaskakujące rozstrzygnięcia. Nie inaczej może byćte-raz. Wiara czyni cuda - to stara pucharowa prawda, a zwłaszcza wśród ekip z niższych klas. Ciekawie powinno być w Miastku, gdzie o go.dz. 17.30 miejscowy Start (wicelider słupskiej klasy okręgowej) zmierzy się z Gromem Nowy Staw (lider IV ligi). - Nie jesteśmy faworytem w tej konfrontacji, bo trafiliśmy na bardzo wymagającego i silnego przeciwnika. Chcemy zaliczyć dobry mecz. Zagramy bez taryfy ulgowej. Niech goście nie myślą, że łatwo oddamy pole. Nasza taktyka będzie defensywna i polegała na zabezpieczeniu tyłów. Nie możemy się za mocno odsłonić, bo to mogą błyskawicznie wykorzystać piłkarze z Nowego Stawu, którzy są bardzo skuteczni w ataku. Nastawieni będziemy na kontry. Niektórzy moi zawodnicy odczuwają zmęczenie. Nie jest wykluczone, że będą drobne zmiany w składzie. Czeka nas bardzo trudny bój -przewiduje Krzysztof Bryndal, grający trener Startu Miastko. W Malborku Pomezania (lider klasy okręgowej - Gdańsk II) zmierzy się o godz. 17 z Gryfem Słupsk (wicelider IV ligi). - Rozgrywki pucharowe traktujemy bardzo poważnie. Rywala nie lekceważymy. Mamy problemy kadrowe. Jarosław Felisiak nie zagra z powodu kontuzji. Pod znakiem zapytania stoi granie Wojciecha Bamika i Tomasza Piekarskiego. Chcemy wygrać - oznajmia Grzegorz Bednarczyk, szkoleniowiec słupskiego Gryfa. W Gdyni drużyna o nazwie Nadmorska Liga Szóstek spotka się z czwartoligowym Jantarem Ustka (dwunasta lokata). Początek gry o godz. 17.30. - W naszych szeregach zabraknie kilku zawodników z wyjściowej jedenastki. Na pewno nie będzie: Patryka Wójcika, Radosława Łukasika, Dominika Kaczmarka, dwóch Bartłomiejów Granosika i Brzostowicza. Szansę pokazania się dostaną zmiennicy. W składzie meczowym znajdzie się dwóch graczy z rocznika 2003. To Jakub Żebrowski i Dawid Niemkowicz. Rywala nie znamy. Do każdej konfrontacji ligowej i pucharowej moi zawodnicy podchodzą tak samo umotywowani i zawsze z zamiarem wygrania meczu -twierdzi Mirosław Iwan, trener usteckich jantarowców. Zenit Łęczyce (dziesiąte miejsce w klasie okręgowej -Gdańsk I) podejmować będzie Anioły Garczegorze (outsider IV ligi). Spotkanie rozpocznie się o godz. 17. - Nie wiem, czy będę miał do dyspozycji wszystkich zawodników z podstawowego składu, bo są problemy ze zwolnieniami z wojska i pracy. Kontuzjowany jest Mariusz Karpiński. Naszym celem jest awans do następnej rundy - informuje Tadeusz Wanat, trener Aniołów Garczegorze. W pozostałych grach 1/8 finału pucharowych zmagań zestaw par jest następujący (gospodarze wymienieni są na pierwszym miejscu): Stołem Gniewino - Lechia II Gdańsk (godz. 18), Spójnia Sadlinki - Powiśle Dzierzgoń (godz. 17), GKS Kolbudy - Radunia Stężyca (godz. 17), Radunia II Stężyca -Czarni Pruszcz Gdański (godz. 17). © W Jastrzębiu Zdroju Bytovia musi powalczyć o pełną pulę l*Hka nożna Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz@polskapress.pl Dziś (24 kwietnia) przed piłkarskimi drużynami kolejne rywalizacje o punkty w ramach XXX kolejki Fortuny I ligi. O godz. 18 w Jastrzębiu Zdroju rozpocznie się spotkanie GKS 1962 Jastrzębie - Bytovia Bytów. Jesienią bytowianie przegrali 1:2. Drużyna z Jastrzębia Zdroju to be-niaminek. GKS 1962 Jastrzębie zajmuje szóste miejsce w tabeli. W dwudziestu dziewięciu grach zgromadził 41 punktów. Piłkarze z Górnego Śląska w ostatnich pięciu meczach nie poznali goryczy porażki i zanotowali 3 remisy oraz 2 zwycięstwa. W drużynie GKS 1962 Jastrzębie gra Kamil Adamek. Ten 30-letni napastnik w rundzie wiosennej sezonu 2017/2018 reprezentował barwy klubu z Bytowa. Obecnie ma na koncie 6 zdobytych bramek. Najskuteczniejszym snajperem w ekipie trenera Jarosława Skroba-cza jest Kamil Szymura, którego dorobek wynosi 7 goli. W składzie gospodarzy zabraknie kapitana Kamila Jadacha, który musi pauzować za żółte kartki. Klub z Jastrzębia Zdroju ma budżet 3,5 min zł. Bytovia plasuje się na siedemnastym miejscu, czyli zagrożona jest degradacją do II ligi. Bytowianie ugrali 30 oczek. Przed zespołem z Bytowa niezwykle istotna rywalizacja, w której trzeba pokusić Si! wMm Mateusz Kuzimski (z prawej) strzelił 6 goli dla Bytovii. Może dziś wpisze się na listę strzelców zwycięstw (w tym 5 u siebie w Jastrzębiu Zdroju) posiada na swoim koncie GKS 1962 Jastrzębie w sezonie 2018/19. się o powiększenie dorobku punktowego. Zadanie nie jest łatwe, ale bytowscy piłkarze pokazali, że potrafią walczyć bramki w grach wyjazdowyc zdobyli piłkarze bytowskiej Bytovii w obecnym sezonie Fortuny I ligi. ambitnie i to ostatnio udowodnili w zremisowanym 2:2 meczu z częstochowskim Rako-wem. Do tej pory w trwającym sezonie Bytovia 14 razy grała na wyjeździe. Jej dorobek to: 4 zwycięstwa, 4 remisy, 6 porażek. W bytowskiej drużynie obowiązuje maksymalna koncentracja. Po kontuzji nadal rehabilitację odbywa obrońca Jakub Kuzdra. Nie zagra kontuzjowany stoper Łukasz Wróbel. - Podbudowany jestem postawą graczy w spotkaniu z liderem. Gramy do końca obyt -oświadcza Adrian Stawski, trener bytowskiej Bytovii. ©® Byki i Sparta okazały się najmocniejsze Piika nożna W hali Zespołu Szkół w Kobylnicy odbył się już po raz szósty Halowy Turniej Piłki Nożnej „Wielkanoc - Kobylnica 2019", którego organizatorem byłUKS Byki Słupsk wpartner-stwie z powiatem słupskim i gminą Kobylnica. W turnieju wzięło udział 11 zespołów, które organizatorzy podzielili na dwie grupy. W pierwszej zagrały reprezentacje szkół podstawowych z gminy Kobylnica, natomiast w drugiej drużyny klubowe z powiatu słupskiego. Rozegrano łącznie 25 meczów, w których strzelono 55 goli. W kategorii szkół podstawowych najlepszą drużyną okazała się reprezentacja SP Sycewice w składzie: Michał Mothke, Wojciech Karpiński, Oskar Rymuszka, Kacper Sak, Rafał Bartos, trener Ryszard Hendryk, natomiast w kategorii klubów UKS Byki Słupsk 2008 w składzie: Dawid Zwycięska ekipa słupskich Byków Dawidowicz, Aleksander Dziwisz, Szymon Jurcaba, Stanisław Łobza, Franciszek Ługowski, Oskar Okoniewski, Daniel Słomczyński, Mikołaj Sznytko, Ryszard Jaromij, trener Zbigniew Karski. Najlepsi strzelcy: kat. szkoły - Oskar Muszka (SP Sycewice) - 5 goli, kat. kluby: Szymon Jurcaba, (Byki Słupsk czarne) - 7 goli. Najlepsi zawodnicy: kat. szkoły - Maciej Brysik (SP Kończewo), kat. kluby - Jerzy Ruszewski (Sokół Szczypkowice). Puchary Fair Play dla: KS Potęgowo, SP Kobylnica i SP Słonowice. ©® JAROSŁAW STENCEL I SzfBCłtY Trzeci turniej VII Grand Prix Słupska W niedzielę (28 kwietnia) w świetlicy Polskiego Związku Niewidomych przy al. H. Sienkiewicza 8 w Słupsku odbędą się zawody w szachach szybkich P-15. To trzecia rywalizacja zaliczana do VII Grand Prix Słupska. Granie na 64 polach zacznie się o godz. 10. Zapisy przyjmowane będą kwadrans przed rozpoczęciem gier. Obowiązki sędziego głównego tradycyjnie już powierzono Brunonowi Studzińskiemu. Organizatorem cyklicznej imprezy szachowej jest Integracyjny Klub Sportowy Zryw Słupsk, (fen) Strzelectwo Niedzielne zaproszenie na słupską strzelnicę Klub Strzelecki Gryf Słupski zaprasza na zawody. Rywalizacja jest dla amatorów, którzy chcą sprawdzić swoją strzelecką formę. Strzelanie w niedzielę (28.04) w godz. od 9 do 14. Miejsce zawodów to strzelnica przy ul. Zamiejskiej w Słupsku, (fen)