•Si C I masazyr € J / zmitY Pieczemy babki, mazurki, gotujemy żur, czyli świąteczne przepisy strony 07-12 Temat dnia Autyzm, czyli historia chłopca, który ma talent dopływania strona 06 §8 p&:- X»jy\" 4 Polecamy m.in. poradnicze strony o zdrowiu, felietony, recenzje oraz krzyżówkę strony 2-5,15 it6 REKLAMA 009024 www.biorife.pl CENTRA TERAPII BORELIOZY BIORIFI E ul. Oddział SŁUPSK ARMII KRAJOWEJ 37 ® 797 350 648 www.biorife.pl BEZPŁATNE KONSULTACJE Z LEKARZEM ZAPRASZAMY 17 KWIETNIA W SŁUPSKU REJESTRACJA TELEFONICZNA 797 350 040 DZIENNIK POMORZA Sobota-niedziela 13-14 kwietnia 2019 3,00 ZŁ W TYM 8%VAT Propozycje na weekendowe imprezy - str. 7-8 Zatankowali paliwo i uciekli. Podejrzanych nagrał jednak monitoring. Szuka ich policja JJJ m BUMOD D Grupa społeczników zaprasza chętnych do sprzątania zapomnianych cmentarzy STRONA 2 w mmwri 977013795206015 02 Druga strona Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Pogoda w regionie Dzisiaj 8°C i°c Barometr 1018.3mbar Wiatr płn/wsch. 15 km/h Uwaga pochmurno Niedziela 10°C o°c Poniedziałek Wtorek 9°C ■TC 10°C 5°C £i> Uwaga: słoniecznie, ale chłodno Leszek Waligóra leszek.waligóra@polskapress.pl A POMYŚLAŁ KTOŚ CO ZOSTANIE POTEM? W! intemecie można przeczytać opinie ludzi, dla których nauczyciel to nierób, głąb, osioł. Część z nich myśli na przykład, że tzw. pensum to cały czas pracy nauczyciela, a dwa miesiące wakacji - to ich prawdziwe wakacje. Część po prostu nauczycieli nie lubi. Ich prawo, ich poglądy, można się nie zgadzać. Ale pojawiają się masowo dość podobne wpisy. Z ciekawości sprawdzam co to za ludzie stoją za powielanymi w komentarzami, według których strajkujący nauczyciele to „kodziarskie nieroby, pracujące 18 godzin w tygodniu, z trzema miesiącami urlopu, dyscyplinarkę im" (kompilacja najpopularniejszych „argumentów"). I widzę podobieństwa. Zaglądam na smutne profile bez znajomych, lub z małą liczbą bardzo podobnych znajomych. Profile pełne memów: ci złodzieje, tamci panują nad światem, a żołnierze wyklęci to ocalili świat i zdobyli K2 zimą. Wychodzi, że dużo trolli. I chyba dużo pieniędzy, bo trudno uwierzyć w to, że ktoś sam z siebie całe godziny traci na opluwanie jednej grupy zawodowej. Najgorsze jest to, że strajk się skończy, ale te słowa zostaną. Gdybym wierzył w spiskową teorię dziejów napisałbym: komuś bardzo zależy, aby przez totalny, zaprogramowany, wywołany falą trollowskich wpisów upadek autorytetu nauczycieli, edukacja w Polsce spadła do poziomu carskiego sioła. Prostsze wytłumaczenie: ktoś tam jest bardzo, ale to bardzo głupi. Poranki na minusie, ale przyjdzie do nas wiosna - Dzień będzie słoneczny, wiatr umiarkowanie powieje ze wschodu. Poniedziałek nie przyniesie zmian w pogodzie. Rano lekki mróz, w dzień do 10 stopni i będzie sucho. Deszcz padać może w nocy z poniedziałku na wtorek i we wtorek do południa. Termometry pokażą do 10 stopni. - W kolejnych dniach zrobi się wyraźnie cieplej i do końca tygodnia będzie już sucho i słonecznie - mówi Krzysztof Ści-bor. - W środę termometry pokażą 14 stopni, w czwartek 18 stopni, a w piątek i sobotę do 20 stopni. Suche i pogodne zapowiadają się również święta, z temperaturą 17-18 stopni. Jak zapowiada Krzysztof Ścibor, wiosna powinna zagościć już na dobre, kolejne poranne przymrozki nie są już prognozowane. ©® Daniel Klusek daniel.klusek@gp24.pl Najbliższe dni jeszcze chłodne i z porannymi przymrozkami. Od drugiej polowy tygodnia zrobi się znacznie cieplej. Nadchodzące święta maję być wiosenne i suche. Sobota powita nas lekkim mrozem, do minus 1 stopnia. W dzień temperatura wzrośnie do 7-8 stopni. Dzień będzie przeważnie pochmurny, z niewielkimi przejaśnieniami, ale padać nie powinno. - W nocy z soboty na niedzielę także będzie mroźne, do minus 1 stopnia, w dzień temperatura wzrośnie do 7 stopni nad samym morzem i do 10 stopni w głębi lądu - mówi Krzysztof Scibor z Biura Prognoz Pogody Calvus w Słupsku. Będą porządkować stare, ewangelickie cmentarze Wojciech Frelichowski wojciech.frelichowski@gp24.pl Grupa społeczników organizuje w niedzielę. 14 kwietnia, akcję porządkowania dwóch nieczynnych cmentarzach ewangelickich w Krzyni w gminie Dębnica Kaszubska. Prace mają na celu wyeksponowanie zabytkowych i historycznych cmentarzy, na których pochowani są dawni mieszkańcy Krzyni oraz przygotowanie do uroczystości związanej z ich upamiętnieniem poprzez umieszczenie odpowiednich tablic informacyjnych. Zbiórka odbędzie się o godzinie 10 na placu w pobliżu elektrowni wodnej w Krzyni. Zainteresowane osoby mogą się kontaktować z p. Ireną Dziemańczyk-Jaworską, tel. 697 220180. Organizatorzy zapewniają, że na wykonanie prac posiadają stosowne zezwolenia. Jak podaje strona www.cmentarze_slupsk.repub-lika.pl, w Krzyni znajdują się Żelazny krzyż z pękniętą tabliczką na cmenatrzu w Krzyni dwa cmentarze ewangelickie: północny i południowy. Północny położony jest przy drodze leśnej do Stamic. W miejscu pochówku zachowały się tylko dwie granitowe podstawy pod krzyże żelazne, jeden betonowy obrys mogiły i trzy fragmenty rozbitych nagrobków. Dzisiaj trudno jest określić wielkość tego miejsca, gdyż nie zachowały się ślady ogrodzenia. Cmentarz południowy położony jest przy drodze biegną- cej wzdłuż jeziora. Po minięciu budynku starej szkoły należy skręcić w prawo w pierwszą leśną drogę i przejść około 100 metrów. Miejsce pochówku w kształcie prostokąta otoczone usypanym wałem z ziemi z nasadzeniem świerkowym. Zachowało się kilka fragmentów kamiennych pomników, trzy betonowe ramy mogił oraz żelazny krzyż z pękniętą tabliczką inskryp-cyjną. ©® Można składać wnioski o przyznanie nagród starosty słupskiego Wojciech Frelichowski wojciech.frelichowski@gp24.pl Do końca kwietnia można składać wnioski o przyznanie dorocznych Nagród Starosty Słupskiego. Nagrody starosty przyznawane są osobom zajmującym się twórczością artystyczną, upowszechnianiem i ochroną dóbr kultury. Można ubiegać się o nagrody pieniężne i nagrody „Białego Bociana 2019", przyznawane wraz z gratyfikacją finansową. O przyznanie nagrody mogą ubiegać się osoby fizyczne we własnym imieniu oraz instytucje kultury, stowarzyszenia i inne jednostki organizacyjne na rzecz wskazanych kandyda- tów, w szczególności laureatów konkursów. Nagroda za całokształt działalności może być przyznana tej samej osobie lub grupie osób tylko jeden raz. Za to samo osiągniecie można otrzymać tylko jedną nagrodę. Wnioski należy składać w Biurze Obsługi Mieszkańca Starostwa Powiatowego lub przesłać pocztą elektroniczną na adres: akardas@po-wiat.slupsk.pl lub pocztą tradycyjną na adres: Starostwo Powiatowe, ul. Szarych Szeregów 14,76-200 Słupsk. Nagrody zostaną wręczone laureatom podczas Powiatowych Obchodów Dnia Działacza Kultury pod koniec maja. . Życzenia, ciasto i wsparcie. Rodzicie z dziećmi z SP2 w Słupsku wspierają protestujących. - Bardzo dziękujemy za to co robicie dla całej szkoły, aby wszyscy czuli się w niej super. Robicie dla szkoły wszystko co najlepsze - odczytała podziękowania jedna z uczennic. Na Czytelników czekamy w redakcji jGtosu Pomorca" w Słupsku przy uL Henryta Pobożnego 19 10(598488100 Alek Radomski W sobotę zbiórka na uszko Sebastianka W sobotę, 13 kwietnia, o godz. 15 zapraszamy na piłkarski mecz charytatywny na rzecz Sebastianka Ambrozika - mieszkańca Ustki. Chłopiec urodziłsię z zespołem wad wrodzonych (zespół Goldenhara). Choroba m.in. przyczyniła się do braku lewej małżowiny usznej oraz przewodu słuchowego. Operacja jest możliwa w Stanach Zjednoczonych, ale jest bardzo kosztowna. Mecz zostanie zagrany przez 01-dbojówz Ustki, Słupska oraz Gminy Ustka. Zawodnicy zostaną wprowadzeni przez Ustecką Orkiestrę Dętą. Podczas wydarzenia zaśpiewa Patrycja Baczyńska i Karolina Kowalczuk. Zaplanowane są gry i zabawy dla dzieci, pokaz straży pożarnej z Duninowa, strefa gastro: kiełbasa z grilla, ciasta, lody oraz napoje, licytacja: zaproszenie na romantyczną kolację dla dwojga do Grand Lubicza, koszulka i płyta podpisana przez Sławomira - gwiazdę Rock Polo czy voucher na sesję zdjęciową u Moniki Lesner. Wszystkie zebrane przez wolontariuszy pieniążki zostaną przeznaczone dla Sebastianka. Dlatego serdecznie zapraszamy! WARTO POMAGAĆ. IMtEWpifl 13 kwietnia Papież Pius X zatwierdził święto Matki Boskiej Częstochowskiej. Marszałka Francji Ferdinand Foch mianowano marszałkiem Polski. Kościół Mariacki w Krakowie odzyskał ołtarz Wita Stwosza, wywieziony do Niemiec w czasie II wojny światowej. WSali Kongresowej w Warszawie odbyły dwa pierwsze koncerty grupy The Rolling Stones w Polsce. HHMrwm EUR USD CHF GBP 4.2847(+V 3.7899() 3.78460 4,9514 (-) (+) Wzrost ceny do dnia poprzedniego. (-) Spadek ceny do dnia poprzed-niego.. v ' f To bardzo atrakcyjna lokalizacja w Jarosławcu na wszelkiego rodzaju biznes nadmorski. Tak wyglądało też stoisko pani Marioli w ubiegłym roku Mariola. - Tak i było w poprzednim roku. Z tym jednak nie zgadza się Zbigniew Melon, prezes Gminnej Spółdzielni w Postominie. Jego zdaniem współpraca między stronami nie układała się tak różowo, jak mówi pani Mariola. Wskazuje, że nie podpisała ona umowy dzierżawy na 2018 rok. A przy tym samowolnie korzystała z terenu spółdzielni obok lokalu, zajmując większą niż powinna powierzchnię na wystawienie pamiątek. To było powodem, że we wrześniu ubiegłego roku poinformował ją pismem, że nie zamierza kontynuować dalszej współpracy. - Czy myśli pan, że korzystałabym z lokalu bez umowy? To niepoważne - twierdzi pani Mariola. - Prezes przed poprzednim sezonem przyszedł do mnie i powiedział, że mam lokal wyremontować. Zgodziłam się, ale pod warunkiem, że będę go miała przez trzy sezony. Remont więc szybko za- częłam, wydałam na to pieniądze, ale ze strony prezesa zachowanie zrobiło się potem dziwne. Tak pani Mariola tłumaczy kolejne żądania o przeniesieniu swoich rzeczy z terenu przed sklepem. Zapewnia, że wszystko zrobiła zgodnie z wolą prezesa spółdzielni. I tu dochodzimy do najciekawszego, czyli samej umowy. Według mieszkanki Mińska Mazowieckiego, taka była praktyka, że ona prowadziła punkt, a dopiero w czasie sezonu spółdzielnia dawała jej umowę.Tak też miało być wubiegłym roku, ale wtedy pani Mariola odmówiła jej podpisania, bo była tylko na jeden sezon, a powinna być jej zdaniem na trzy. Zgodnie z umową ustną. Prezes Melon, gdy go o to zapytaliśmy, najpierw powiedział, że nie musi rozmawiać z dziennikarzem, bo czuje, że artykuł mu nie pomoże, ale zaznaczył, że jak pani Mariola ma umowę, to niech ją pokaże. Jeszcze w ubiegłym roku spółdzielnia wezwała ją do opróżnienia lokalu, do zapłacenia 22 tysięcy złotych za nieumowne użytkowanie oraz zagroziła skierowaniem sprawy na drogę sądową oraz oddaniem jej do prowadzenia koszalińskim prawnikom. Ostatecznie lokal został sprzedany słupszczaninowi prowadzącemu obok restaurację. Pani Mariola dowiedziała się o tym od tego ostatniego, gdy poprosił o zabranie rzeczy. - Nie mogłam tego zrobić, bowiem mam umowę z prezesem na dwa następne lata - tłumaczy. W tym miesiącu nowy właściciel opróżnił lokal z towaru pani Marioli. - Zawiadomiłam o tym policję - tłumaczy mieszkanka Mińska Maz. - Wcześniej skierowałam sprawę do słupskiego sądu o zabepieczenie. Przez działania prezesa spółdzielni straciłam towar oraz możliwość zarobkowania. Myślę, że od początku taki był cel działań, pewnie myślano, że odmówię przeprowadzenia remontu lokalu. Teraz wszystko w rękach adwokatów obu stron i postanowienia sądu. ©® Zatankował, odjechał i nie płacił. Poznajesz? Potkja Alek Radomski aleksander.radomski@gp24.pl Słupska policja szudca złodzieja paliwa i jego kompana, których łupem padło ponad 130 litrów paliwa. Jednego z nich nagrał monitoring. Jeśli go poznajesz. policja czeka na informacje. Do tej kradzieży doszło w połowie marca, ale nagranie i zdjęcia policja udostępniła wczoraj. Na komendę zgłosili się wówczas właściciele dwóch stacji paliw, informując o kradzieżach łącznie ponad 130 litrów na kwotę tysiąca złotych. Zabezpieczono monitoring. - Widać na nim twarz młodego mężczyzny ubranego w siwą bluzę z kapturem - informuje nadkom. Robert Czerwiński z KMP w Słupsku. -Sprawca najprawdopodobniej ze wspólnikiem najpierw okradł stację w Głobinie, a kilkadziesiąt minut później pojawili się w Damnicy. Zapis monitoringu pokazuje sposób działania. Widać, że auto było przygotowane do kradzieży, w bagażniku znajdowały się kanistry, do których sprawca tankował benzynę i nie płacąc w pośpiechu uciekał. Policjanci proszą świadków o pomoc. Tel. 59 848 Ol 00 lub 997. Anonimowość zapewniona. ©® Złodzieje poruszali się audi a4 kombi. Bytowskie tablice rejestracyjne na aucie zostały wcześniej skradzione Trzeci egzamin bez problemu Słupsk \ Zbigniew Marecki \ zbigniew.marecki@gp24.pl Vfe wszystkich słupskich gimnazjach uczniowie rozwiązywali wczoraj testy językowe. Dyrektorom udało się zapewnić składy komisji nadzorujących. Egzamin odbył się bez zakłóceń. Egzamin z języka obcego, który wczoraj zdawało w całym kraju ponad 350 tysięcy uczniów HI klas gimnazjów, przeprowadzany był na dwóch poziomach. Najpierw odbył się egzamin na poziomie podstawowym. Na rozwiązanie zadań uczniowie mieli 60 minut (dyslektycy 80 minut). Po przerwie gimnazjaliści przystąpili do testu na poziomie rozszerzonym. Trwał także 60 minut (dla dyslektyków 90 minut). Do egzaminu z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym ma obowiązek przystąpić każdy gimnazjalista. Na poziomie rozszerzonym jest obowiązkowy tylko dla tych, którzy wybrali język, jakiego uczyli się również w szkole podstawowej. Mogą do niego przystąpić także pozostali gimnazjaliści, jeśli zechcą sprawdzić swoje umiejętności językowe. W całym kraju największa grupa gimnazjalistów - 88,9 proc.- zadeklarowała przystąpienie do egzaminu z języka angielskiego na poziomie podstawowym (85,4 proc. przystąpi również do egzaminu z tego języka na poziomie rozszerzonym). Drugim najczęściej wybieranym językiem jest niemiecki. Do egzaminu z tego języka na poziomie podstawowym chciało przystąpić 9 proc. gimnazjalistów (na poziomie rozszerzonym 2,2 proc.). Na trzecim miejscu w wyborach uczniów jest od wielu lat język rosyjski. W tym roku zdawać go chciało 1,55 proc. uczniów. Chęć zdawania egzaminu z francuskiego, hiszpańskiego i włoskiego zadeklarowało poniżej 1 proc. gimnazjalistów. Piątek był jednocześnie piątym dniem ogólnopolskiego strajku nauczycieli. Akcja zorganizowana przez Związek Nauczycielstwa Polskiego i Forum Związków Zawodowych rozpoczęła się w poniedziałek. Przystąpiła do niego też część nauczycieli z oświatowej Soli- W piątek gimnazjaliści zdawali egzamin językowy we wszystkich słupskich gimnazjach darności. Biorą w nim także udział nauczyciele niezrzeszeni w związkach. Według ZNP we wtorek w strajkowało 74,29 proc. szkół i przedszkoli. W środę i w czwartek - według związkowców - skala protestu była na tym samym poziomie. Z kolei Ministerstwo Edukacji Narodowej podawało w poniedziałek, że protestuje 48,5 proc. szkół i placówek. - Na razie strajk trwa. Siła w narodzie jest. Nie mam żadnych sygnałów, które by wskazywały, że strajkujący chcą się wycofać ze strajku. Zobaczymy, co się będzie dziać w przyszłym tygodniu - mówi Gabriela Bereżecka, prezes słupskiego oddziału ZNP. W piątek dyrektorki słupskich przedszkoli, które uczestniczą w strajku oświatowym, po raz kolejny wystąpiły do słupskiego ratusza z wnioskiem o zgodę na nieprzyjmo-wanie dzieci ze względu na niemożność zapewnienia im bezpieczeństwawplacówkach podczas trwania strajku. Taką zgodę otrzymały. Dotyczy tylko jednego dnia - poniedziałku. Nie można wykluczyć, że w poniedziałek dyrektorki wystąpią z takim samym wnioskiem dotyczącym wtorku. ©® 04 Wydarzenia Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Są młodzi, dzialąją i łączą siły "V Zbigniew Marecki zbjgniew.marecki@gp24.pl Scanorząd Młodzi samorządowcy z całego kraju stworzyli niedawno ogólnopolskie stowarzyszenie. Jego wiceprezesem został Dawid Litwin, wójt Potęgowa. Podczas V Kongresu Młodego Samorządu, który odbył się w dniach 3-5 kwietnia wDusznikach-Zdroju, spotkali się młodzi samorządowcy z całej Polski. Po raz kolejny rozmawiali o kierunkach rozwoju swoich gmin i miejscowości oraz problemach, jalrie w nich rozwiązują. Tegoroczny kongres był okazją do zaproszenia nowych, aktywnie działających włodarzy do przystąpienia do Stowarzyszenia Młodego Samorządu. Podczas poprzednich edycji kongresu zrodziła się idea sformalizowania współpracy samorządowców do 35- roku życia. W tym celu powstało Sto- mm v/ -1'i-i*'. -4 ^ > £> ii -} Zdjęcie rodzinne członków zarządu nowego stowarzyszenia młodych samorządowców. Drugi od prawej Dawid Litwin, wójt gminy Potęgowo warzyszenie Młodego Samorządu, które liczy już blisko 40 członków z całej Polski. Sam młody samorząd - jak mówią o sobie uczestnicy kongresu - liczy w tym momencie 172 wójtów, burmistrzów i prezydentów. Co ważne, większość z nich została wybrana ponownie na drugą kadencję. - Stowarzyszenie zainauguruje swoją działalność podczas Rady Programowej, która zaplanowana jest na przełom maja i czerwca - mówi Dawid Litwin, wójt gminy Potęgowo oraz nowo wybrany wiceprezes stowarzyszenia. - Wszystkich samorządowców z Polski, niezależnie od przynależności po- litycznej, zapraszamy do współpracy. Wspólne działanie daje zawsze więcej korzyści i możliwości do odpowiedzialnej, pełnej zaangażowania i pracy na rzecz swoich lokalnych społeczności. Do polityki wprowadzimy nową jakość, której podstawą będzie dialog. Zrzeszamy się w stowa- rzyszenie, aby być poważnym partnerem do dialogu z rządem i parlamentem. Stowarzyszenie Młodego Samorządu zrzesza wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz radnych jednostek samorządu terytorialnego, którzy po raz pierwszy objęli mandat i złożyli ślubowanie przed ukończeniem 36. roku życia, z zastrzeżeniem, że w dniu złożenia pierwszej deklaracji przystąpienia do stowarzyszenia nie ukończyli 40. roku życia. Prezesem stowarzyszenia został Bartosz Romowicz, burmistrz Ustrzyk Dolnych. Wiceprezesem, oprócz Dawida Litwina, został Piotr Lewandowski, burmistrz Dusznik-Zdroju. Celem działalności stowarzyszenia jest m.in. popularyzacja idei samorządności, aktywizowanie i edukacja młodych w zakresie działalności samorządowej, stworzenie platformy wymiany doświadczeń działaczy samorządowych, reprezentowanie interesów członków stowarzyszenia na forum publicznym w Polsce wobec administracji rządowej, parlamentu RP oraz innych instytucji publicznych i prywatnych. Przypomnijmy: stowarzyszenie to organizacja społeczna (zrzeszenie) powoływana przez grupę osób mających wspólne cele lub zainteresowania. W Polsce specjalnymi odmianami stowarzyszeń, oddzielnie uregulowanymi w przepisach prawa i mającymi specjalne cele, są: partie polityczne, komitety wyborcze, związki wyznaniowe, organizacje pracodawców, związki zawodowe i cechy rzemieślnicze. Cechą wspólną wszystkich tych organizacji jest działalność nieza-robkowa. Najwyższym aktem prawnym regulującym istnienie stowarzyszeń w Polsce jest Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r., która w artykule dwunastym stanowi, iż „Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji spo-łeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji". ©® Informacje z miasta przez SMS albo przez aplikaęję Blisko Słupsk Wojciech Frełkhowski wojciech.frelłchowsid@gp24.pl Słupski ratusz podpisał umowę z Samorządowym Informatorem SMS, w ramadi któ-rej w mieście zostanie wdrożony bezpłatny system teleinformatyczny do komunikacji masowej z mieszkańca- Chodzi o system SIMS, który umożliwia użytkownikom dostęp do informacji samorządowych, kulturalnych, sportowych, komunalnych (np. 0 przerwie w dostawach wody), a przede wszystkim do wiadomości o zagrożeniach, np. o zbliżającej się wichurze lub innych zjawiskach pogodowych. System pozwala na komunikację trzema kanałami: SMS-em, E-mailem lub przez aplikację Blisko. Od odbiorcy zależy, jakie informacje 1 treści chce otrzymywać i od jakiego nadawcy. Osoba, która wybierze kanał SMS-owy, będzie otrzymywała wiadomości tekstowe dotyczące tylko ostrzeżeń i zagrożeń (kanał SMS nie będzie wykorzystywany do przesyłania innych komunikatów). pr*u«»: fatftm- <* C«iw»aSu vi o. tli IŁ K.*T. **. <* .WaW* Aplikację Blisko używa największa liczba nadawców, m.in. urzędy gmin i miast, spółki energetyczne, wodociągowe Z kolei osoby, które wolą otrzymywać powiadomienia, powinny skorzystać z aplikacji Blisko. Logując się do aplikacji, odbiorca ma możliwość wybrać serwisy tematyczne, z jakich chce otrzymywać informacje: aktualności, kultura, sport i rozrywka, pomoc społeczna i zdrowie, bezpieczeństwo mieszkańców, RSO - Regionalny System Ostrzegania. Wówczas wiadomości będą nadchodziły tylko z zaznaczonych grup tematycznych. Jak skorzystać z tych możliwości? Należy pobrać bez- płatną aplikację Blisko ze sklepu Google Play i otrzymywać powiadomienia od wybranych przez siebie nadawców albo zarejestrować się przez formularz on-line, by otrzymywać komunikaty SMS. W Słupsku jest siedmiu nadawców informacji dla mieszkańców: Miasto Słupsk, Child Alert, Jakość Powietrza, Komenda Główna Policji, Komenda Wojewódzka Policji w Gdańsku, Wodociągi Słupsk oraz Wyłączenia prądu. 300 ml ) ERMED i C SZAMPON DERMEOlC WZMACNIAJĄCY ' HAMUJĄCY WYPADANIE WiOSÓW DER MEDfC łCMRACiA STYMULUJĄCA WZROST wtosOw I >.: >: 300 m / f X "—SE W skład zestawu wchodzą: - Serum kuracja stymulująca wzrost włosów - Szampon kuracja stymulująca wzrost włosów - Szampon wzmacniający hamujący wypadanie włosów Pytanie konkursowe: He produktów wchodzi w skład kuracji stymulującej wzrost włosów Dermedic Capilarte? Odpowiedź wyślij SMS-em na numer 72355 w treści wpisując: GDPKonkurs odpowiedź pr D N/1 p n i p Na SMS-y czekamy do 16 kwietnia —---- Koszt SMS-a 2,46 zł. z Vat Zalecany przez dermatologów Do wygrania: zestaw dermokosmetyków Dermedic. Dermedic CAPILARTE to kompleksowa linia preparatów przeznaczonych do mycia wrażliwej, problemowej skóry głowy i włosów. Polecana dla kobiet i mężczyzn. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Polska 05 Uczniowie mogą nie być w stanie odrobić narastających zaległości Warszawa Leszek Rudziński Strajk nauczycieli trwa już tydzień i nic nie wskazuje na jego szybkie zakończenie. Każdy dzień protestu to zaległości w zdobywaniu przez uczniów wiedzy niezbędnej do promocji do następnej klasy. Nie wiadomo na razie, w jaki sposób uczniowie będą mogli nadrobić zaległości w nauce, spowodowane strajkiem pracowników oświaty. Spekulacjom na temat przesunięcia końca roku szkolnego zaprzecza kuratorium światy w Katowicach, wskazując, że bez rozporządzenia minister edukacji Anny Zalewskiej nie ma możliwości odrabiania zajęć przez uczniów w czasie wakacji. Jako że to nauczyciele odpowiadają za reali-zaqę podstawy programowej, nadzór nad tym procesem należy do dyrektorów szkół, którzy dokonują analizy i decydują, że pewne zajęcia będzie trzeba odrobić. Tyle tylko, że dyrektorzy sami jeszcze nie wiedzą, jak znaleźć wyjście z obecnej sytuacji. - Sposób odrobienia zajęć będzie zależał od stopnia niezrealizowania podstawy programowej i zakresu powstałych zaległości - Sama nie postanowię o tym, decyzję podejmie cała nasza szkolna społeczność - mówi Agencji Informacyjnej Polska Press Regina Lewkowicz, dyrektor XIV Liceum Ogólnokształcące im. St. Staszica w Warszawie. Mniej optymistycznie na kwestię nadrabiania materiału patrzą nauczyciele prywatnych szkół, których strajk nie dotyczy. -Może się tak zdarzyć, że podstawa programowa nie zostanie zrealizowana. Jeśli strajk będzie trwał miesiąc albo dwa, są to straty nie do odrobienia - mówi AIP Anna Sobala-Zbroszczyk, dyrektor II Społecznego Liceum Ogólnokształcącego STO w Warszawie. Ministerstwo Edukacji jak dotąd nie przedstawiło żadnych pomysłów na najczarniejszy scenariusz, gdyby strajk nauczycieli przeciągnął się o kilka miesięcy. Nie odpowiedziało także na wysłane przez naszą redakcję pytania dotyczące pomy-słówna uzupełnienie zaległości w nauce. Mało jest natomiast prawdopodobne, że uczniowie będą musieli odrobić zaległe zajęcia w soboty. Co prawda przepisy regulujące organizację roku szkolnego przewidują możliwość nauki także w ten dzień, ale jądynie w wyjątkowych sytuacjach, które uniemożliwiają funkcjonowanie szkoły, jak np. przedłużający się remont placówki. Strajk nauczycieli z praw-. nego punktu widzenia do owych „wyjątkowych sytuacji" nie należy. Jp4H ctraik hedzie trwał Jwil 3li ajl\ lAfCUfr u Wal miesiąc afoo dwa, są to straty nie do odrobienia -mówi Anna Sobaia--Zbroszczyk. dyrektor LO w Warszawie. Poza tym strajkujący nauczyciele nie pobierają wynagrodzenia za dni, w których protestują, nie można więc w tym przypadku mówić o odpracowaniu dni wolnych. Do sprawy odniósł się w radiu RMF FM rzecznik praw dziecka Mikołaj Pawlak. - Myślę, że trzeba wypracować taką metodę, żeby uczniowie wramach swojego czasu, który muszą poświęcić na naukę, nadrobili ten materiał. I czy to będzie w godzinach nauki tej szkolnej, czy po godzinach, to już trudno. Ale zaraz podniosą się głosy, że dzieci mdleją, albo że w ogóle mają za ciężkie plecaki - przekonywał.©® Współpraca: Klaudia Januszewska Nie wiadomo, jak nadrobić narastające zaległości dzieci w nauce. Przedłużenie roku szkolnego raczej nie wchodzi w grę ^ v >. Broniarz: Matury są zagrożone. PiS prosi o zawieszenie strajku Jakub Oworuszko jakub.oworuszko@polskapress.pl Warssmm Szef ZNP Sławomir Broniarz przyznał w piątek, że ze względu na trwający strajk nauczycieli tegoroczne matury są zagrożone. Związkowcy domagają się spotkania z premierem z udziałem „zewnętrznego mediatora" i nowych propozycji. Strajk ma być kontynuowany także w czasie świąt wielkanocnych. Strona rządowa apeluje o zawieszenie strajku na czas egzaminów. Blisko miesiąc temu Sławomir Broniarz przepraszał za wypowiedź w której sugerował, że strajkujący nauczyciele będą utrudniać promocję uczniów do następnych klas. Teraz wprost przyznaje, że jest to uzależnione od woli nauczycieli, a matury są zagrożone. - Nauczyciel, który bierze udział w strajku, nie podejmuje żadnych czynności służbowych i nie może być do nich zmuszany - podkreśla prezes ZNP, dodając przy tym, że decyzja 0 udziale w strajku jest dobrowolna. Aby uczeń został dopuszczony do matury musi najpierw ukończyć szkołę - o klasyfikacji 1 promocji uczniów decyduje & Szef ZNP SłćTwomir Broniarz przyznał w piątek, że strajk nauczycieli może być kontynuowany także w trakcie matur STRAJK NAUCZYCIELI NAUCZYCIELE SIĘ NIE PODDAJĄ Strajk nauczycieli, którzy domagają się wzrostu wynagrodzeń, trwa od poniedziałku 8 kwietnia. W pierwszych dniach według MEN brało w nim udział 48 proc. szkół, a według ZNP 75 proc. Decyzję o strajku nauczyciele podejmują każdego dnia rano. Liczba strajkujących placówek zmniejszyła się w trakcie egzaminu gimnazjalnego. Tak stało sję np. w powiecie kieleckim, gdzie w piątek strajkowało około 25 proc. wszystkich szkół. rada pedagogiczna. Jeśli strajk będzie trwał, grono pedagogiczne się nie zbierze. W niektórych szkołach rady odbyły się przed strajkiem i są już wystawione oceny. Dyrektor jednego z warszawskich liceów poinformował rodziców, że we wszystkich klasach trzecich nauczyciele wystawili oceny końcowe, co daje możliwość sklasyfikowania uczniów i pozwoli na uczestnictwo w egzaminie maturalnym. Klasyfikacja była przewidziana na 16 kwietnia. Nie wiadomo jednak, jaka będzie decyzja komitetu strajkowego i czy w tym dniu nauczyciele przystąpią do klasyfikacji. Według dyrektora szkoły, nauczyciele znają ciężar odpowiedzialności, która na nich spadła. Jak informuje „Rzeczpospolita", możliwa jest jeszcze zmiana przepisów. - Na razie nad tym nie pracujemy, ale rzeczywiście rozważamy zmianę prawa w tym zakresie - przyznała w rozmowie z dziennikiem osoba związana z rządem. Tymczasem strona rządowa apeluje, by nauczyciele przerwali strajk w czasie egzaminu ósmoklasisty i w trakcie matur wmaju. -Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, że młodzież nie będzie mogła napisać matur -przyznała wicepremier Beata Szydło, która prowadzi negocjacje z nauczycielskimi związkami. - Jest dobry moment, żeby to się zakończyło. Tym momentem jest podpisanie porozumienia i teraz jest wszystko w rękach przewodniczącego Broniarza i ZNP - oceniła Szydło. - Niech młodzież już nie ma tego stresu. ZNP i Forum Związków Zawodowych chcą, by rząd przedstawił nowe propozycje. Sławomir Broniarz mówi o „pozorowaniu negocjacji". -Wzywamy stronę rządową do wznowienia rozmów z udziałem negocjatora zewnętrznego i wskazania takiego negocjatora, który będzie aprobowany przez obie strony -powiedział szef ZNP. Wcześniej proponował, by mediacje prowadził Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar. Strajk będzie kontynuowany także w święta. - Dni przerwy świątecznej są przerwą dla uczniów - podkreślił Broniarz. ©® Ministerstwo nauki: Jesteśmy przygotowani na różne sytuacje Warszawa Jakub Oworuszko jakub.oworuszko@polskapress.pl Rozmowa z Piotrem Milerem, wiceministrem nairiti i szkolnictwa wyższega posłem PIS. na różne sytuacje. A uczelnie, po reformie szkolnictwa wyższego, są przygotowane do tego, aby przyjąć maturzystów na studia. Strąpc nauczyciel w matur, problemy z rekrutacją na stucEa-czy Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższegojest przygotowane na taki scenariusz? Zarówno my, jak i Ministerstwo Edukacji Narodowej jesteśmy gotowi. MEN przygotowało w taki sposób procedury, aby ten egzamin maturalny odbył się bez problemów. Chciałbym uspokoić wszystkich, którzy będą zdawali matury w tym roku - ich egzamin nie jest w żaden sposób zagrożony. Zresztą pokazały to egzaminy gimnazjalne -jesteśmyprzygotowani 11 Jak wyglądają zarobku pracy nauczyciefi akademickich w porównaniu do pozostałych nauczydefi? Akademicy są w innej sytuacji, choćby dlatego, że prowadzą badania naukowe i są z tego rozliczani. W system nauki i szkolnictwa wyższego wprowadziliśmy jasny sposób rozliczania pracowników naukowych - do niedawna oni także mieli pensum plus działalność naukową. Teraz raz na cztery lata muszą wskazać cztery swoje największe osiągnięcia naukowe. Z tego uczelnie będą rozliczane i m.in. na tej podstawie finansowane. Prędzej czy później taka debata będzie ko- li 2 nieczna również w przypadku nauczycieli, trzeba będzie odpowiedzieć na pytania, w jaki sposób kształcić nauczycieli, jakie systemy motywacyjne budować w oświacie. Nauczyciel akademicki - asystent czy wykładowca - po podwyżkach przez nas wprowadzonych zarabia 3205 zł brutto, natomiast profesor otrzymuje minimalnie 6410 zł. Do tego dochodzą dodatki stażowe, funkcyjne, środki z grantów naukowych. Czy jest szansa na nowe rządowe propozycje dla protestujących nauczycieli? Propozycje zostały przedstawione, czekamy, aż ZNP podpisze to dobre porozumienie, które w praktyce daje nauczycielom ponad 20 proc. podwyżki na przestrzeni dwóch ostatnich lat. To podwyżki, które w wielu innych miejscach sfery publicznej nie są realizowane. Trzeba wziąć pod uwagę, jak wygląda sytuacja budżetowa. Rozumie to Solidarność, która podpisała porozumienie. Jednak pieniądze są, znalazły się choćby na „piątkę Kaczyńskiego". Od początku zapowiadaliśmy realizację programów społecznych. Beneficjentami tych rozwiązań będą wszystkie grupy społeczne. Te pieniądze faktycznie znaleźliśmy, jednak to jest maksimum, na jakie rozsądny rząd moż^ sobie pozwolić.-©® 06 Polska i świat Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Poznaliśmy wreszcie zabójcę dziennikarza Jana Kuciaka Bnttyttawa Katarzyna Stańko katarzyna.stanko@polskapress.pl Były słowacki żołnierz przyznał się w czwartek do głośnego zabójstwa dziennikarza śledczego Jana Kuciaka i jego narzeczonej Martiny Kusnirovej. Kuciak tropił powiązania słowackich polityków z wioską mafią. Portal Aktuality.sk, kontrolowany przez niemiecką grupę prasową Axel Springer, dla którego pracował Kuciak, potwierdził informację publicznej telewizji, że Miroslav Marćek podczas wielogodzinnego przesłuchania przyznał się do winy. Marćek jest jedną z pięciu osób zatrzymanych pod zarzutem udziału w morderstwie dziennikarza. Wcześniej informowano, że pomagał zabójcy, którego przywiózł na miejsce zbrodni. W połowie marca słowacka prokuratura poinformowała o postawieniu zarzutu zlecenia zabójstwa biznesmenowi Marianowi Kocnerowi. W swoich artykułach Jan Kuciak pisał 0 sprawach dotyczących 55-let-niego Kocnera, właściciela kilku firm z branży nieruchomości. Były redaktor naczelny 1 szef Jana Kuciaka, Peter Bardy, ujawnił w 2017 roku, że Marian Kocner groził Kuciakowi. Podejrzany o oszustwa, Kocner został aresztowany w czerwcu 2018 r. Według doniesień medialnych miał związki z członkami rządzącej partii SMER. Po śmierci dziennikarza, w lutym 2018 r., na Słowacji dochodziło do masowych demonstracji. Dziennikarz opisywał powiązania biznesowe sło-wacldch polityków i defrauda-cje funduszy unijnych na rolnictwo, do których miało dochodzić na Słowacji na wielką skalę. Ze stanowiska ustąpił wówczas premier Słowacji, Robert Fico z rządzącej Słowacją socjaldemokratycznej partii SMER. Na stanowisku premiera zastąpił go inny członek tej partii Peter Pellegrini. Robert Fico jednak dalej kieruje SMER. Słowackie media ciągle informują 0 nowych wątkach w toczącym się śledztwie. Opinia publiczna naszego południowego sąsiada liczy na szybkie zakończenie śledztwa w sprawie Kuciaka po marcowych wyborach prezydenckich na Słowacji. Słowacy chcą zmian, m.in. ukrócenia korupcji i niejasnych powiązań polityczno-biznesowych w swoim kraju. Pierwsza kobieta na stanowisku prezydenta, prawniczka o liberalnych poglądach, Zuzanna Ćaputova zastała Słowację podzieloną, z rosnącymi nierównościami społecznymi, korupcją i z niezakończonym śledztwem w sprawie Kuciaka, który naraził się słowackim politykom na szczytach władzy. Ćaputova w swojej kampanii mówiła o potrzebie poszukiwania prawdy w życiu publicznym. Od śmierci Kuciaka 1 Kusnirovej minął ponad rok, ale społeczna frustracja nie minęła. Słowacy rządzeni w latach 90. przez Vladimira Mećiara, który doprowadził kraj do izolacji na arenie międzynarodowej, obawiają się powtórki tamtych czasów na skutek niejawnych działań rządzącej partii SMER. Jan Kuciak i jego narzeczona Martina Kusnirova zginęli w swoim domu w lutym 2018 roku, kiedy dziennikarz przygotowywał się do opublikowania raportu na temat powiązań między słowackimi politykami a włoską mafią oraz na temat oszustw związanych z funduszami rolnymi. ©® Spór o udział Timmermansa w eurowyborach w Polsce o Katarzyna Stańko | — katarzyna.stanko@polskapress.pl Bruksela Polityczne zaangażowanie wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Fransa Timmermansa w Polsce rodzi pytania o neutralność Komisji Europejskiej. - Timmermans po raz kolejny łamie zasadę apolityczności, która jest obligatoryjna. Człowiek, który upomina państwa członkowskie w sprawie praworządności, sam praworządny nie jest. Jestem bardzo ciekawa odpowiedzi Junckera na moją priorytetową interpelację - mówi Agencji Informacyjnej Polska Press Jadwiga Wiśniewska, europosłankaPiS, która złożyła w sprawie Timmermansa zapytanie na ręce szefa KE w czwartek. Chodzi o niedawny udział wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej w konwencji partii Wiosna Roberta Biedronia i otwarte poparcie, jakiego Timmermans udzielił Biedroniowi w czasie pełnienia funkcji wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej i - jak uważa Wiśniewska - na koszt KE. Frans Timmermans, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, gra o wysoką stawkę. Chce zostać w następnym rozdaniu szefem Komisji Europejskiej lub, przynajmniej, szefem Parlamentu Europejskiego. W obliczu osłabienia pozycji na europejskiej scenie politycznej umiarkowanych partii socjaldemokratycznych czy konserwatywno-centrowych, Frans Timmermans chowa neutralność do kieszeni. - Musimy stawić opór prawicowym populistom - mówił Frans Timmermans na konwencji partii Wiosna Roberta Biedronia Czy wiceprzewodniczący KE, który z powodu pełnionej funkcji powinien być neutralny, może popierać konkretnego kandydata i partię w wyborach europejskich oraz kto sfinansował jego przyjazd do Polski? - pyta Jadwiga Wiśniewska. Komisja Europejska ma 3 tygodnie na rozpatrzenie interpelacji po jej zarejestrowaniu i na odpowiedź, zatem jeszcze podczas obecnej kadencji Parlamentu Europejskiego. „Wiceprzewodniczący Timmermans lekceważy traktaty europej skie oraz stawia swoją osobistą kampanię polityczną i ambicje ponad prawo UE" - czytamy w zapytaniu Wiśniewskiej. Wątpliwości budzi również kwestia finansowania przyjazdu Timmermansa do Polski. Jeśli przyjechał za pieniądze europejskich podatników oznacza to, że zasada neutralności została złamana. Timmermans jest tzw. Spitzenkandidat, czyli czołowym kandydatem europej-sldch socjalistów na przewodniczącego KE. Inny wiceprzewodniczący KE, Marosz Szefczovicz, na czas kampanii wyborczej w wyborach prezy- denckich na Słowacji wziął urlop od swoich obowiązków w Komisji Europejskiej. Timmermans tego nie uczynił. Pod koniec stycznia KE tłumaczyła, że Timmermans nie wziął urlopu w Komisji na czas wyborów, bo bierze udział w wyborach europejskich, natomiast wiceprzewodniczący KE Szefczovicz wziął urlop, bo jest uczestnikiem wyborów krajowych. Od blisko czterech lat toczy się spór między rządem PiS a Brukselą, dotyczący zasady praworządności. Zachowanie Timmermansa daje argumenty PiS, który stawia pod znakiem zapytania jego bezstronność. Polskie źródła dyplomatyczne twierdzą, że szanse na polubowne zakończenie sporu w kwestii praworządności Ni czas prowadzenia kampanii Timmermans powinien skorzystać 2 uriopu oezpfainego w KE - uważa euro posłanka PIS, zmniejszyło się w momencie, kiedy holenderski polityk, którego notowania bardzo spadły w macierzystym kraju, poczuł, że starcie z „autorytarnymi" władzami krajów Europy Środkowej może pomóc mu utrzymać się na szczytach europejskiej polityki. - Kompromis z Timmermansem nie jest możliwy - mówi AIP anonimowo pracownik MSZ. - Timmermans w swoim kraju jest bankrutem politycznym, a teraz pojechał w objazd ze swoją socjalistyczną międzynarodówką i to jest wypełnianie mandatu politycznego, a nie apolitycznego. Na czas prowadzenia kampanii Timmermans powinien skorzystać z urlopu bezpłatnego - uważa europosłanka Wiśniewska. Partia Pracy (PvdA), z której wywodzi się Frans Timmermans, poniosła w 2017 r. historyczną porażkę, uzyskując w wyborach do holenderskiego parlamentu zaledwie 5,7 proc. głosów. Jest w opozycji. Premier Holandii Mark Rutte z partii konserwatywnej raczej poprze Timmermansa w jego kampanii o najwyższe stanowiska w Unii, ale wszystko zależy od układu sił w nowym Parlamencie Europejskim oraz sondaży opinii publicznej. Wiśniewska sceptycznie ocenia szanse socjalistów oraz Timmermansa na objęcie najwyższych stanowisk w UE, ale z pewnością nie brak mu rozpoznawalności wśród wyborców europejskich. W Holandii Timmermans najbardziej zyskał w sondażach, kiedy w nieugięty sposób pięć lat temu jako minister spraw zagranicznych krytykował Rosję za zestrzelenie przez Rosjan samolotu MH17 z 193 Holendrami na pokładzie. Łącznie zginęło wtedy 298 osób. ©® Brexit zniechęci inne społeczeństwa do podjęcia podobnej decyzji Wurmiwa Weronika Rogacin redakcja@polskatimes.pl - Nigel Farage nie jest jedyną osobą, która grała na idei brexitu w sposób populistyczny. To było szersze zjawisko od lat - mówi James Dale. nauczyciel akademicki wydziału filologii angielskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Jak pan. jako Brytyjczyk mieszkający w Polsce, ocenia brexit? Ten projekt niesie za sobą wizję potencjalnych kosztów, nie tylko dla Wielkiej Brytanii, lecz także dla reszty krajów europejskich. Osobiście sądzę, że głosujący zostali wprowadzeni w błąd. Całakampaniabyła zdominowana przez ciąg mylących informacji. Teraz to nawet nie ma znaczenia, czy nastąpi łagodne odłączenie od UE, czy nie. Za tym wszystkim ciągną się konsekwencje, których nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Dopiero niedawno stało się to jasne dla Brytyjczyków i dopiero teraz widzą, że ta decyla przyniesie negatywne efekty zarówno w bliskiej, jak i dalekiej przyszłości. Dopiero po referendum przyszła wśród Brytyjczyków refleksja, co tak naprawdę się wydarzyło? Ludzie nie byli właściwie poinformowani. Nie tylko społeczeństwo Wielkiej Brytanii, ale generalnie ludzie mają tendencję do podążania za tłumem. Trzy lata temu ludzie nie obawiali się skutków brexitu. Dziś przychodzą refleksje, np. jeśli chodzi o ekonomię. Gospodarka Wielkiej Brytanii straci na rozwodzie zUnią? Nie ma wątpliwości, że tak długo, jak Wielka Brytania zostanie w Unii Europejskiej, gospodarka brytyjska i unijna będzie lepiej prosperować. Podobnie jest zresztą z Polską. Co pan sądzi o Nigelu Farage'u? W Polsce ma opinię populisty, który wykorzystał nośny temat brexitu do zbicia na nim politycznego kapitału. Farage tak naprawdę nie jest zwolennikiem brexitu. Natomiast nie da się ukryć, że zwolenników było wielu. Wystarczy sięgnąć do lat siedem- dziesiątych, kiedy Partia Pracy sprzeciwiała się dołączeniu Wiekiej Brytanii do wspólnego rynku europejskiego. Farage nie jest jedyną osobą, która grała na idei brexitu w sposób populistyczny. Jeśli do brexitu ostatecznie dojdzie, to pana zdaniem może on pociągnąć za sobą podobne decyzje w kolejnych państwach? Myślę, że od samego początku wszyscy byli pewni, że Wielka Brytania kiedyś się wycofa z Unii. Inne państwa tego nie zrobią, bo wszyscy widzą, jak trudno jest odejść i cokolwiek wynegocjować. To z pewnością zniechęci większość innych społeczeństw do podjęcia podobnej decyzji. Pana życie w Polsce zmieni się jakoś po brexicie? Ciężko jest stwierdzić, jak zmieni się moje życie. Próbowałem dowiadywać się na ten temat, ale nic nie jest jeszcze pewne, natomiast polski rząd twierdzi, że zapewni Brytyjczykom pozwolenie na stały pobyt na terenie kraju. ©® Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Słupsk__07 Weekend zabawy i pomocy. Tam warto spędzić wolny czas Daniel Klusek daniel.klusek@gp24.pl Ife Weekend Wydarzenia teatralne i plenerowe czekają na mieszkańców w ten weekend. Pobawimy się z Amerykanami, motocyklistami i w teatrze, pomożemy hematologii, a także przygotujemy się do świąt. Ameryka w Redzikowie Dni Amerykańskie trwają w Redzikowie. Podczas sobotniego pikniku od godz. 11 wbudynku biblioteki odbywać się będzie czytanie bajek z udziałem amerykańskich żołnierzy. Na zewnątrz obiektu podczas zabawy dzieci, przeistaczając się w legendarnych poszukiwaczy złota, przybywających do Wielkiej Kotliny, Bonanza City, gdzie czeka na nich mnóstwo przygód. Fanów sportu do wspólnych rozgrywek zaproszą amerykańscy żołnierze, którzy zaprezentują najpopularniejsze dyscypliny zza oceanu. Nie zabraknie amerykańskich kulinariów. Wstęp wolny. Wieczór dla hematologii Około 300 tysięcy złotych potrzeba na seperator komórek macierzystych do transplanta- Motocykliści dla Wiatraczka W niedzielę sezon wiosenny otworzą słupscy motocykliści. O godz. 11.30 rozpocznie się okolicznościowa msza w kościele Mariackim, połączona z poświęceniem motocykli na ul. Nowobramskiej. Godzinę później parada przejedzie ulicami Słupska, aż do Parku Kultury i Wypoczynku. Tam o godz. 14 nastąpi otwarcie sezonu motocyklowego. W programie będą też koncerty, poczęstunek, pokaz przedlekarskiej pomocy ofiarom wypadków, losowanie fantów, a także kwesta i licytacje, z których dochód przekazany zostanie dla Stowarzyszenia na rzecz Osób Niepełnosprawnych Wiatraczek w Słupsku. Wstęp wolny. Spektakl „Utero" zobaczymy w sobotę w teatrze Rondo. Podczas tego wieczoru odbędzie się również aukcja darów. Dochód z licytacji zostanie przekazany na zakup separatora dla oddziału hematologii słupskiego szpitala cji szpiku w oddziale hematologicznym i transplantacji szpiku w szpitalu w Słupsku. W sobotę w teatrze Rondo zobaczymy charytatywne przedstawienie Teatru Tańca Enza pt. „Utero". Po nim odbędzie się aukcja, z której dochód zostanie przeznaczony na kupno separatora. Początek o godz. 18. Wejściówki to dobrowolnej wysokości datki. Świątecznie w Swołowie Jarmark, warsztaty, konkursy i wystawy to wszystko czeka w niedziele na gości Niedzieli Palmowej w Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie. Uroczystości rozpoczną się o godz. 11 mszą w kościele w Swołowie. Po niej procesja z palmami przejdzie do muzealnej Zagrody Albrechta. Tam już od godz. 10 trwać będą: konkurs na palmę, jarmark wielkanocny, kiermasz ręko- dzieła, targ produktów regionalnych i wielkanocnych, pokazy i warsztaty wykonywania pisanek, baranków wielkanocnych z masy cukrowej, kurczaków z siana, ptaszków z ciasta. Tego dnia udostępnione do zwiedzania będą również wystawy stałe. Wstęp wolny. Weekend dla małżeństwa „Seks dla opornych" to bijąca na całym świecie rekordy popularności komedia obyczajowa opowiadająca o walce o siebie i związek pary małżeńskiej z pokaźnym stażem. Po 25 latach bycia razem Alice i Henry przeżywają kryzys. Jadą więc na weekend do luksusowego hotelu, by w nowym otoczeniu próbować uratować swój związek. Uzbrojeni w podręcznik „Seks dla opornych" para stara się poszukać remedium na nudę w sypialni. Spektakl zobaczymy w sobotę i niedzielę o godz. 19. Bilety: 35 i 30 zł. ©® Ł.' Bm mm mm • owifKfm Czwarte targi pracy W piątek, 26 kwietnia 2018 roku, wgpdz. 9-14 w hali Gryfia w Słupsku odbędą się IVTargi Pracy organizowane przez Słupską Izbę Przemy-słowo-Handtową w partnerstwie z Urzędem Miejskim wSłupsku, Pomorską Agencją Rozwoju Regional-nęgpSA, Akademią Pomorską wSłupsku, Urzędem Gminy wSłupsku i Powiatowym Urzędem Pracy wSłupsku. Na targach zaprezentuje się ponad trzydzieści firm z naszego regionu, które przedstawią oferty pracy w wielu zawodach. Propozycje pracy zaoferują m.in. słupskie firmy: Perła, Scania, Keter, Lauber, sieć marketów Biedronka i wiele innych. Na targach zaprezentują się szkoły branżowe zachęcające do nauki w zawodach, na które wfirmach jest coraz większe zapotrzebowanie. Wystawią się też szkoły wyższe ze Słupska i Gdańska z ofertą kształcenia w nowych specjalnościach inżynierskich. (MAZ) ©® Shątsk Harcerskie zawody Chorągwiane Zawody ZHP Pierwszej Pomocy Przed medycznej Nieprzetartego Szlaku odbędą się w Słupsku. W weekend w Słupsku odbędzie się pierwsza impreza nawiązująca do pierwszej pomocy przedmedycznej przeznaczona dla osóbz niepelnosprawnościami. Celem przedsięwzięcia jest scalenie środowisk Nieprzetartego Szlaku chorągwi pomorskiej ZHP. Zawody odbędą się wSłupsku, ponieważ działa tu jeden z hufców wysuniętych najdalej na zachód. Uczestnicy będą mieli okazję poznać go lepiej w trakcie trzech dni zabawy. W planie między innymi gry terenowe i in-tegracyjneoraz wielki festyn ratowniczy. - Główne zawody przewidzianesą właśnie na czas festynu, który odbę-dziesię wsobotę(13 kwietnia) na boisku szkolnym Szkoły Podstawowej nr 5. Przewidziano także grę miejską, której uczestnicy będą poznawać Słupsk i różne instytucje w nim działające - wyjaśnia Piotr MereckizZHPwSłupsku. (MAZ) ©® 79. rocznica zbrodni katyńskiej Słupsk Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl Wczoraj na Cmentarzu Komunalnym w Słupsku przy Krzyżu Katyńskim odbyły się uroczystości związane z 79. rocznicą zbrodni katyńskiej -Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. W obchodach uczestniczyli Krystyna Danilecka-Woje-wódzka, prezydent Słupska, Jerzy Lisiecki, prezes zarządu Związku Sybiraków, oraz Mariusz Łuczyk, wicewojewoda pomorski. Przypomnijmy: zbrodnia katyńska to wydarzenie kwalifikowane jako zbrodnia wojenna, zbrodnia przeciwko ludzkości oraz zbrodnia ludobójstwa dokonana przez NKWD przez rozstrzelanie wiosną 1940 roku co najmniej W piątek na cmentarzu komunalnym w Słupsku odbyły się uroczystość związane ze zbrodnią katyńską 21768 obywateli Polski (w tym ponad 10 tys. oficerów wojska i policji), na mocy decyzji najwyższych władz ZSRR zawartej w tajnej uchwale Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Chodzi o tzw. decyzję katyńską, która jest już powszechnie znana. Egzekucji ofiar, uznanych za „wrogów władzy sowieckiej", NKWD dokonywało przez strzał w tył głowy z broni krótkiej. Ofiary zbrodni pogrzebano w masowych grobach w Katyniu pod Smoleńskiem, Miednoje koło Tweru, Piatichatkach na przedmieściu Charkowa, Bykowni koło Kijowa i w przypadku ok. 6-7 tys. ofiar w innych nieznanych miejscach (prawdopodobnie m.in. w Kuropatach na Białorusi). Rozstrzeliwań dokonywano w ścisłej tajemnicy, ale już w 1943 roku ujawniono zbiorowe groby w Katyniu koło Smoleńska. Aż do 1990 roku władze ZSRR zaprzeczały swojej odpowiedzialności za zbrodnię katyńską. 13 kwietnia 1990 roku oficjalnie przyznały, że była to „jedna z ciężkich zbrodni stalinizmu". Wiele kwestii związanych z tą zbrodnią nie zostało jak dotąd wyjaśnionych. ©® 08 Informator-kultura Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Muzyka, teatr, warsztaty i zabawa - zaplanuj weekend Daniel Klusek Stupsk Na wydarzenia muzyczne, teatralne i klubowe będzie się można wybrać w weekend. Garażówka na wiosnę W niedzielę w hali sportowej w Kobylnicy o godz. 10 rozpocznie się ósma edycja Kobyl-nickiej Garażówki. Wiosenna edycja przebiegać będzie pod hasłem „W zdrowym ciele zdrowy duch". Mieszkańcy będą mogli pozbyć się niepotrzebnych rzeczy, które mogą przydać się komuś innemu. W czasie imprezy pojawią się stoiska, na których będzie można dowiedzieć się, jak dbać o zdrowie. Będą punkty z bezpłatnymi poradami związanymi z aktywnością fizyczną, profilaktyką zdrowotną i dietetyką. Oprócz tego zaplanowano: pokazy sportów walki i zumby, zajęcia z nordic walking, serwis i znakowanie rowerów, animacje dla dzieci, występy artystyczne. Wstęp wolny. Humor na stojąco Kolejny wieczór stand-up odbędzie się w niedzielę o godz. 19 w klubie Dom Ówka. Gości bawił będzie Piotr Zola Szu-lowski. W swoim najnowszym programie „Dwa plus jeden" bierze na ruszt swoje życie ro- dzinne, w którym, podobnie jak jego świeżo narodzony syn, stawia pierwsze kroki. Okrasza to historiami - wspomnieniami za rzeczami, które jako głowie rodziny nie wypada mu już robić. Jako support pojawi się Mateusz Kiedrowski. Wejściówki: 25-35 zł. Punkowy Motor Szczeciński zespół The Analogs zagra w sobotę o godz. 19 w Motor Rock Pubie. Grupa powstała w1995 roku i jest jednym z najprężniej działających zespołów polskiej sceny punk rockowej. Na swoim koncie posiada kilka płyt, zagrała setki koncertów. Wejściówki: 30 zł (przedsprzedaż), 35 zł (w dniu koncertu). Cichy wieczór Drugie Słupskie Silent Disco odbędzie się w sobotę o godz. 21 w Dom Owce. Przez cały wieczór muzyka nie będzie leciała z głośników. Goście dostaną słuchawki i to od nich zależeć będzie, do którego z trzech rodzajów muzyki chcą się bawić. Do wyboru będą: muzyka klubowa (trap, dancehall, futurę house, classics), polskie przeboje oraz deep house & techno. Wejściówki: 10 zł. Noc przebojów Wieczór z muzyką i tańcami organizuje klub Duo Cafe. Podczas Gorączki wiosennej sobotniej nocy będzie się można pobawić przy gorących przebojach gwiazd światowej muzyki od lat 60. aż do współczesnych. Będą rytmy disco, house i klubowe. Początek o godz. 21, wejściówki: 10 zł. Disco zabawy W klubie Wiking Reaktywacja w sobotę od godz. 21 będzie się można pobawić przy największych polskich i światowych tanecznych hitach lat 70., 80., 90. oraz disco polo. Wejściówki: 10 zł. Kubuś idzie w świat „Przygody Kubusia" zobaczą dzieci w sobotę o godz. 11 w teatrze Tęcza. Widzowie będą mieli wpływ na wydarzenia dziejące się na scenie, uczestnicząc w przygodach bohatera. Kubuś napotka wiele przeszkód. Czeka go spotkanie z diabłem, śmiercią i smokiem, ale dzięki odwadze, sprytowi i pomocy ze strony najmłodszej publiczności doskonale poradzi sobie w każdej sytuacji. Bilety: 20,15 zł. Zabawny żywot „Żywot Mariana" to najnowszy program kabaretu Neo-Nówka. Po sukcesie programu „Kazik Sam w domu" Neo-Nówka kontynuuje podróż w głąb duszy Polaka. „Żywot Mariana" to spektakl pokazujący losy statystycznego Mariana od narodzin, aż po jego kres. program zobaczymy w hali Gryfia w sobotę o godz. 16, bilety: 75,65 zł. Angielski za darmo W sobotę o godz. 19 w Herbaciarni w Spichlerzu Richtera od- będzie się kolejne spotkanie w ramach English Cafe. Przyjść mogą zarówno ci, którzy mówią biegle po angielsku, jak i osoby dopiero uczące się. Zajęcia poprowadzą Katarzyna Macegoniuk i Marcin Grębo-wicz. Wstęp wolny. Marynarska Dycha IV bieg Marynarska Dycha odbędzie się w sobotę w Ustce. Uczestnicy mogą wystartować w kilku kategoriach: bieg, rajd rowerowy i nordic walking. In-formacje rajd rowerowy: tel. 601537 475. Odbiór pakietów startowych na promenadzie w godz. 7.30-9.30. Wykład z historii sztuki W Muzeum Pomorza Środkowego w sobotę o godz. 10 odbędzie się ostatni w tym roku szkolnym wykład z historii sztuki „Poza Paryżem, Florencją i Rzymem". Spotkanie poprowadzi Beata Zgodzińska. Wstęp wolny. Jajaznitek W sobotę o godz. 14 w Emceku będzie można wziąć udział w warsztatach „Jaja z nitek", na których poznamy sposoby tworzenia sznurkowych jajek, świątecznych kartek, koralikowych i włóczkowych kwiatków oraz zwierzaków z pomponów. Organizatorzy zapewniają materiały, poczęstunek oraz możliwość udziału we wszystkich oferowanych warsztatach. Wstęp 5 zł (z Kartą Dużej Rodziny wstęp bezpłatny). ©® POGODA Krzysztof Ścibor Biuro Calvus^ j Pogoda dla Pomorza I111S1S2 Pogoda dią Poiski Sobota 13.04,2019 Nad Pomorze dociera łagodniejsze powietrze znad wschodniej Europy. W ciągu dnia sporo chmur i nie powinno padać. Na termometrach 6:9 WC. Wiatr wschodni, słaby nad morzem umiarkowany. W nocy po-j % godnie, rano możliwe przymrozki. Jutro słonecznie i sucho. Na termometrach 7:1 CTC. Wiatr umiarkowany wschodni. We wtorek możliwy słaby deszcz i dopiero od środy będzie słonecznie i wyraźnie cieplej Stan morza (Bft) Siła wiatru (Bft) Kierunek wiatru 2-3 3-4 NE 1028 hPa f 6 o Łeba IWOWO Ml / 30 Km/h 8 9 o Kołobrzeg 7 4 Darłowo °Ustka © SŁUPSK Lębork Wejherowo H# Mielno ©KOSZALIN OH i / Wi <7 my Kai?uzy GDAŃSK Bytów Świnoujście SZCZECIN o R -»a Połczyn-Zdrój Człuchów Drawsko Pomorskie on Kościerzyna IB 'Ud 15 km/h *0 cm #60 cm #0cm Stargard i&JJR... LS ** pogodnie zachmurzenie umiarkowane przelotny deszcz przelotne deszcze i burza pochmurno ^ mżawka ciągły deszcz ^ > ciągły deszcz i burza w przelotny śnieg v ciągły śnieg „ przelotny śnieg z deszczem ciągły śnieg z deszczem mgła \J marznąca mgła || śliska droga marznąca mżawka marznący deszcz zamieć śnieżna A opad gradu \ kierunek i prędkość wiatru 19° temp. w dzień |[|!£l temP-w nocy temp. wody grubość pokrywy śnieżnej 1011 hPa ciśnienie i tendencja c<* smog Gdańsk 7 o 7 * Kraków 9 ° 13° Lublin 8 o 11 ° ......Ł Olsztyn 9 "o"';" 11° Mi Poznań 7 0 12° :*>■ Toruń 8 "o""'" 12° Wrocław 7 o 13° Warszawa 9 12° * Karpacz 4 ° ; 9 ° Ustrzyki Dolne 8 ° 8 ° Zakopane 2 > U. 8 ° •ife. ..m. #60 cm #0cm INFORMATOR KINA Słupsk Multikino After, sob.-niedz., godz. 10,13,15.25,17.50,19,20.15; Hełwy,sob.-niedz.,godz. 12.25,15.10,18.10,2050; Kapitan Marcel sob.-niedz., godz. 11.45; Kobiety mafii sob.-niedz., godz. 21.10; Kurier,sob.-niedz.,godz. 1630,19.40; IMość i miosienlzies, sob.-niedz., godz. 14.16.20, 1850; Basia 2, sob.-niedz., godz.1030; Shazam!. 2D dubbingsob.-niedz., godz. 10.10,12,17.40, 2D napisy sob. -niedz., godz. 1450,2030; Tomy. sob.-niedz.,godz.21.25; GorgL psiak krókMMEi sob., godz. 10.1430, sob.-niedz., godz. 10,1425; Dumbo, sob.-niedz., godz. 11.30,14.40,17.10; Mana Bądźsobą!,sob.-niedz., godz. 1030,1235 itejfs Basia 2. sob.-niedz., godz. 1430; Całe szczęścia sob., godz. 20.15, niedz.,godz. 18; OcaBćizgjnąć, sob.,godz. 15.45, niedz.,godz. 20; Gdyby ufia Beałe umiała mówić; sob., godz. 18, niedz., godz. 15.45 Ustka Delfin Dumbo, sob., godz. 13.17.15, niedz., godz. 14, 16.15; MHośćimHosienizte. sob.,godz. 19.15. niedz.. godz. 18.15; ShazamLsob.,godz.15 Lębork Fregata Dumbo, sob.-niedz.. godz.1530.17.45; Stażami sob.-niedz., godz. 20 KOMUNIKACJA Słupsk: PKP 118000,-2219436; PKS59 84242 56;dyżumyruchu59 8437110; MZK59 84893 06; Lębork: PKS59 8621972; MZK59 8621451; Bytów: PKS59822 2238; Człuchów: PKS59 834 2213; Miastko: PKS 59 8572149. DYŻURY APTEK Słupsk sob.-niedz. - Dom Leków, ul. Tuwima 4. tel. 59 8424957 Ustka sob. - Remedium, ul. Wyszyńskiego Ib, tel. 59 81469 69, niedz. - Stokrotka, ul. Darłowska7a, tel. 605352 090 Bytów sob.-niedz. - Centrum Zdrowia, ul. ks. Bernarda Sychty 3. tel. 59 822 6645 Miastko sob.-niedz. - Rodzinna, ul. Wybickiego 30, tel. 598578725 Człuchów sob. - Dbam o Zdrowie, ul. Sobieskiego 1. tel. 736 697918. niedz. - Aspiiynka. ul. Sobieskiego 5. tel. 59 8346244 Lębork sob. - Dr Max, ul. Bohaterów Monte Cassino 16a, tel. 59 8633422, niedz. - Gemini, ul. Staromiejska 17, tel. 59 84122 73 USŁUGI MEDYCZNE Słupsk: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Hubal-czyków 1, tel. 59846 0100; Ustka: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Mickiewicza 12 tel. 59 814 69 68; Poradnia Zdrowia P0Z. ul. Kopernika 18. tel. 59 8146011; Pogotowie Ratunkowe - 59 81470 09; Lębork: Szpitalny Oddział Ratunkowy59 86330 00; Szpital, ul. Węgrzynowicza 13,59 863 52 02; Bytów: Szpital, ul. Lęborska 13, tel. 59 822 85 00; Dział Pomocy Doraźnej Miastko, teł. 59 857 09 00; Człuchów: 598345309. WAŻNE NEHESKALMA Ogólnpolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie. tel. 59 848 0111,801120 002; Słupsk: Policja 997; ul. Reymonta, tel. 59 848 0645; Pogotowie Ratunkowe999; Straż Miejska 986; 59 843 3217; StrażGminna598485997; Urząd Celny - 58774 0830; Straż Pożarna 998; Pogotowie Eneigetyczne 991; Pogotowie Gazownicze 992; Pogotowie Ciepłownicze 993; Pogotowie Wodno-Kanalizacyjne 994; Straż Miejska aianm 986: Ustka 59 814 6761,697696 498; Bytów 598222569; KULTURA Nowy Teatr, ul. Lutosławskiego 1, tel. 59 84670 00; Filharmonia Sinfonia Battica, ul. Jana Pawła II3, tei.59 8423839; TeatrTęcza, ul. Waryńskiego 2, tel. 59 84239 35; Teatr Rondo, ul. Niedziałkowskiego 5a, tel. 59 8426349; Słupski Ośrodek Kultury, ul. Braci Gierymskich 1. tel. 59 845 6441; Emcek, al. 3 Maja 22, tel. 59 8431130; Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Grodzka 3, tel. 598405838. USŁUGI POGRZEBOWE___ Kalla, ul. Armii Krajowej 15, tel. 59 842 8196,601 928 600 - całodobowo. Pełna oferta pogrzebowa. Zieien tel. (24h/dobę) telefon 502 525 005 lub 59 8411315, ul. Kaszubska 3 A. Winda i baldachim przy grobie,- Hades, ul. Kopernika 15, całodobowo: tel. 59 842 98 91,601663796. Winda i baldachim przy gro- * bie. Hermes, ul. Obrońców Wybrzeża 1. (całodobowo),tel.59 842 8495,604434441. Winda i baldachim przy grobie. PORADNICTWO Biuro Porad Obywatelskich - ul. Niedziałkowskiego 6, czynne: pon.-czw. wgodz. 10-14; Telefon zaufania Tama -598414046, czynny: pon. -pt. wgodz. 16-20; Alkoholowy telefon zaufania Krokus - czynny 17-22,598414605. TAXI (/<, 598422700! 607 271717 NAJTAŃSZE TAXI W SŁUPSKU Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Zbliżenia 09 Karolina Wrońska Obyczaje lak szacują ekpserti, Polacy rocznie wydają około 2 miliar-dówziotydi na wróżki i jasnowidzów. Wróżbita od dawna jest wpisany na listę klasyfikacji zawodów i specjalności Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Prawie co drugi Polak czyta horoskopy, co siódmy byłraz wżyciu u wróżki, co szósty miał talizman, a z medycyną alternatywną zetknęło się 24 procent A większości są to osobyz wyższym wykształceniem. UB laczego całkiem rozsądnie postępujący na co dzień ludzie wierzą w gusła i przepowiednie? To jedynie efekt naszej sugestii, a nie prawdziwego talentu wróżki. Tak twierdzi brytyjski psycholog Richard Wiseman, który zajmował się badaniami nad seansami spirytystycznymi. Naukowiec twierdzi, że ludzie zwykle starają się interpretować przedstawiane im przepowiednie tak, żeby pasowały do ich doświadczeń. Bez względu na to, czyfakty się zgadzają, czy też nie. Radyzzaświatów Jasnowidząca osoba zwykle podstawowych informacji o kliencie dowiaduj e się z obserwacji. Interpretuje to, jak jest ubrany klient, jak się wysławia, wcześniej często zadaje wiele pytań szczegółowych, które jakoby mają sprecyzować naturę problemu osoby przychodzącej po radę z zaświatów. Po przeprowadzeniu krótkiego wywiadu wróżka czy też medium zwykle komunikuje swe objawienia w stylu bardzo ogólnym. Umysł klienta sam znajduje przykłady ze swego życia, które potwierdzają przedstawione fakty. Dzieje się tak dlatego, że klient wróżbity chce wierzyć, że przepowiednie pomogą mu pokonać trudności. Na przykład: jeśli na seansie spirytystycznym słyszymy, że „duch mówi o młodej osobie płci żeńskiej, która niedawno odeszła", może się to tyczyć zarówno małego dziecka, nastolatki, jak i kobiety przed czterdziestką. Słowo „odeszła" również da się zinterpretować na wiele sposobów: może chodzić o śmierć, rozpad małżeństwa, wyjazd osoby bliskiej. Klient wróżki czy medium sam automatycznie wybiera interpretację, święcie wierząc, że przepowiednia tyczy się dokładnie jego osoby. Ten efekt jest znanyjuż co najmniej od pierwszej połowy XX wieku, kiedy badał go na swoich studentach Wróżka prawdę ci powie, czyli czemu Polacy wierzą w magię? ) Według badań CBOS z 2018 r. 11 proc. Polaków chadza do wróżki lub jasnowidza amerykański psycholog Ber-tramR.Forer. Masz wielo potencjał W jednym ze słynniejszych eksperymentów rozdał on młodym ludziom analizę osobowości, twierdząc, że każdy dostał unikalną charakterystykę własnej osoby. Krótki tekst zaczynał się tak: „Uwielbiasz być podziwiany, zawsze znajdujesz się w centrum zainteresowania. Klient wróżki czy medium sam wybiera interpretację, wierząc, że przepowiednia tyczy się dokładnie jego osoby Jesteś osobą krytyczną wobec siebie. Masz wielki potencjał, który nie zamienił się jeszcze w twoje zalety. Dobrze umiesz zorganizować pracę sobie i innym. Masz wady, ale potrafisz je kompensować swoimi zaletami. Miewasz niekiedy problemy z przystosowaniem seksualnym...". Itak dalej. Następnie Forer poprosił studentów o ocenę w skali od l do 5, na ile skutecznie ten tekst opisuje ich osobowość. Średnia dla całej grupy wyniosła 4,26. Nicdziwnego, że dziś psychologia mówi o efekcie Forera lub po prostu o efekcie horoskopo-wym. Inna popularna nazwa dla takich tekstów - a tak właśnie skonstruowane są zazwyczaj wróżby - to twierdzenia Barnuma, od nazwiska słynnego amerykańskiego cyr- kowca i showmana Phileasa Taylora Barnuma. Organizując swoje widowiska, mawiał on, że ma „dla każdego coś miłego". Współczesna psychologia uczy, że efekt takich sformułowań jest mocniejszy, gdy odbiorca uważa, że przygotowano je specjalnie dla niego, a także wierzy w autorytet ich autora, dlatego porządny wróżbita stara się nadać swej pracy aurę tajemniczości. Ogromnie ważnym czynnikiem jest także pozytywne przesłanie. Dlatego nawet jeśli wróżbita snuje najczarniejsze wizje, to zawsze doda małe „ale", które daje jego klientowi nadzieję na uniknięcie fatum. Obrona umysłu Przepowiednie i objawienia nie muszą być bardzo precyzyjne. Jak bowiem zbadał Richard Wiseman, osoby poddające się seansowi mają tendencję do zapamiętywania jedynie trafień, a zapominania o pomyłkach wróżki. W ten sposób ich umysł automatycznie broni się przed dysonansem wynikającym z kosztów wizyty u jasnowidza - wydanych pieniędzy czy straconego czasu. Osoby szukające pomocy u wróżek czy medium najczęściej, jak twierdzipsycholog, są samotne, wyizolowane ze społe-czeństwa i pełne pytań, na które same nie znajdują odpowiedzi. Dlatego też tak często poddają się sugestiom jasnowidzących, Cyganek czy różnego rodzaju magików. Ostatnio usługi wróżbiarskie dostępne są także przez internet, telefon czy nawet za pośrednictwem SMS-ów. Na naszym światłym kontynencie, który wkroczył już w XXI wiek, zawód wróżki jest jak każdy inny. We Francji uważanej za kraj najbardziej racjonalnie myślących ludzi w Europie z usług zawodowych pizepowia-daczy przyszłości korzysta co czwarty dorosły obywatel. Co tizedklientfTancusldch wróżek i jasnowidzów to mężczyzna. Dominują panowie w wieku 45-50lat. Przychodzą z dwoma zasadniczymi pytaniami: jak długo zachowają atrakcyjność i czy zdołająutrzymać pracę. Polska wersja wyszukiwarki internetowej Google dla słowa „wróżka" znajduje ponadmilion stron, na których się ono pojawia. Od kilku lat wróżka w naszym kraju to już zwykła profesja usankcjonowana zapisem w Dzienniku Ustaw z grudnia roku2002. Trzy stówki za prawdę I jest to chyba zawód całkiem popłatny. Bo co drugi Polak czyta horoskopy, co piąty przyznaje się do wizytu wróżek, a6o proc. rodaków wierzy we wróżby i horoskopy. Tymczasemudziałw ezoterycznym seansie kosztuje od 50 do 300 zł. Skorzystanie z porady przez telefon czy internet (głównie stawianie osobistych horoskopów) wyciągnie nam z kieszeni co najmniej 3 zł za każdą minutę połączenia. Otacza nas nieznany, niedostępny nam świat, pełen duchów, kosmitów i zjawisk wymykających się współczesnej nauce. Tak, tak. W XXI wieku 37 procent Polaków nadal wierzy w to, co niezbadane. A i reszta, ta racjonalna i stojąca twardo na ziemi, jest skłonna przyznać, że nauka nie potrafi jednoznacznie wyjaśnić pewnych zagadek. Jakwynikazbadaniapt.: „Zjawiska nadprzyrodzone oczami Polaków", przeprowadzonego na zlecenie telewizji Crime+In-vestigation Polsat (CI Polsat) przez agencję badawczą SW Research, choć nie wierzymy bez zastrzeżeń w różne wróżby i przesądy, to aż 75 procent Polaków przyznaje, że „może coś w tym jest"... Zresztą rozejrzyjcie się Państwo wokół siebie i zobaczcie jak wiele osób unika przechodzenia pod drabiną czy Osoby szukające pomocy u wróżek czy medium najczęściej są samotne i pełne pytań, na które same nie znajdują odpowiedzi omijazdaleka czarne koty. Badacze tego co niezrozumiałe odróżniają zjawiska nadprzyrodzone od zjawisk paranormalnych. Te pierwsze dotyczą zjawisk przypisywanych działaniu siłinnych niż prawa natury i niemożliwych do wytłumaczenia w sposób naukowy i są związane ze sferą religijną. Na przykład wiara w cuda, opętania czy reinkarnację. Te drugie to umiejętności lub zjawiska niepotwierdzone przez eksperymenty naukowe i wydające się być sprzeczne z nauką. Mowa oczywiścieotakich zjawiskach jak prekognicja (rodzaj jasnowidzenia), dermooptyka (widzenie skórne), lewitacja (zdolność do swobodnego unoszenia własnego ciała dzięki sile woli), pirokineza (umiejętność zapalania różnych przedmiotów samą siłą woli) czy bilokacja (umiejętność znajdowania się w dwóch miejscach jednocześnie). Tę ostatnią umiejętność posiadł podobno Stefan Ossowiec-ki, najsłynniejszy przedwojenny jasnowidz, autor książki „Świat mego ducha i wizj e przyszłości". Cenił go sam Piłsudski, a Ossowiecki pokazywał liścik od Marszałka, którym ten pisał: „Panu Stefanowi Ossowieckiemu na pamiątkę naszych rozmów, w zrozumieniu tego, czego nie ma, a co jest". Miłiją koty. wierzą w UFO To nie żart, w duchy częściej wierzą właściciele psów, a w UFO -kotów. Dowiódł tego sondaż Instytutu Badania Opinii RMF, przeprowadzony siedem lat temu. Aż 58 proc. ankietowanych przyznało, że dopuszcza istnienie duchów, zaś 55 proc.-cywilizacji pozaziemskich. Nieco mniej, bo 49 procent, było przekonanych, że kosmici odwiedzają Ziemię. Bardziej szczegółowe pytania wykazały, że więcej kobiet dopuszcza istnienie duchów (potwierdza to badanie agencji SW Research), natomiast mężczyzni częściej skłonni są wierzyć wto, że nie jesteśmy samotni we wszechświecie. Także wiek ma wpływ na postrzeganie tego, co niewidzialne. Duchy są domeną ludzi młodych, zaś UFO i cywilizacje pozaziemskie - dojrzałych. Wjednym wypadku wiek skłania do racjonalizmu: otóż osoby starsze, bez względu na wykształcenie oraz deklarowany stosunekdoreligii, sąmniej skłonne wierzyć w duchy, cuda i opętania. Ach, ijesz-cze jedno. Istnienie zjawisk paranormalnych częściej dopuszczają Polacy, którą wolą zimne miesiące, szczególnie mglistą jesień, od słonecznego lata (Instytutu Badania Opinii RMF). 10 Ogłoszenia drobne Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 \ Drobne Jak zamieścić ogłoszenie drobne? Telefonicznie: 943473516 Przez internet: ogloszenia.gratka.pl W Biurze Ogłoszeń: Odd ił Koszalin ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin, tel. 94 347 3516,347 3511,347 3512, fax 94 347 3513 Oddział Słupsk: ul. Henryka Pobożnego 19,76-200 Słupsk, tel. 59 848 8103, fax 59 848 8156 Oddział Szczecin: ul. Nowy Rynek 3,71-875 Szczecin, tel. 9148133 61,48133 67, fax 91433 48 60 RUBRYKI W OGŁOSZENIACH DROBNYCH: ■ NIERUCHOMOŚCI ■ FINANSE/BIZNES ■ ZDROWIE ■ HANDLOWE ■ NAUKA ■ USŁUGI ■ MOTORYZACJA ■ PRACA ■ TURYSTYKA i BANK KWATER i ZWIERZĘTA ■ ROŚLINY, OGRODY i MATRYMONIALNE i RÓŻNE i KOMUNIKATY i ŻYCZENIA /PODZIĘKOWANIA i GASTRONOMIA i ROLNICZE i TOWARZYSKIE ogloszenia.gratka.pl MIESZKANIA-SPRZEDAM 26M2 lub zamienię na większe. Słupsk,606782940 M4 i M3 w Słupsku, 607066897 MIESZKANIA-KUPIĘ NIEWŁASNOŚCIOWE, 535388275 K-lin MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA 2-POK, Kołłątaja, tel. 532-616-114 Kawalerka Kaszubska 509319120 KAWALERKA+GARA2,600191301 K-lin POKÓJ w domku. Tel. 515-556-834 GK. DZIAŁKI* GRUNTY SPRZEDAM DZIAŁKĘ warzywną przy ul. Sportowej tel. 94/34-341-78 (wieczorem) STAROCIE, kredens kupię, 506022528 MATERIAŁY BUDOWLANE ZIEMIA pod trawnik, kamień do drenażu, piasek płukany, pospółka (Koszalin i okolice) teL 94 3140084 KARP narybek sprzedam. 602498351. KUPIĘ stare meble, biżuterię, porcelanę, narzędzia, przedmioty z lat 70 i starsze. Zadzwoń 697-782-596 ZŁOM kupię, potnę, przyjadę i odbiorę, teL 607703135. Motoryzacja OSOBOWE SPRZEDAM WARTBURG 353,1988r., plus komplet blach i części, 668-969-551 REKLAMA_ OSOBOWE KUPIĘ A do Z skup-kaide pojazdy, płacimy nawet za wraki, oferujemy najwyższe ceny, 536079721 ABASKUS -Auto skup 791035861 [Absoto aut 728773160. AUTA i busy kupię, 504-672-242 AUTO skup wszystkie 695-640-611 AUTOKASACJA Bierkowo. Skup całych i uszkodzonych. 59/8119150, 606206077. AUTOKASACJA Świeszyno. 608421479 NEPTUN-AUTOGAZ Tel. 512 170 975 KUPIĘ stary samochód lub motocykl, min. 40-letni. Może być niekompletny lub uszkodzony, 609-499-555. KREDYTY, POŻYCZKI KREDYTY 50 000 zł rata 549. 730809809 KREDYTY i pożyczki. Najlepsza oferta. Tel. 73388653 664157387 KREDYTY tanio. Słupsk, 59/842-92-38. SZYBKIE pożyczki 501982756. UPADŁOŚĆ konsumencka 943473286. ZATRUDNIĘ KUCHARZA, pomoce kuchenne, Mielno. Absolwentów, tel. 600-858-696 OPIEKUNKI do Niemiec tel. 730497770 www.ambercare24.pl dzisiaj 70 ofert! PIEKARZA i pomoc do piekarni. Dobre zarobki. Słupsk, 507-184-742 PRACA w Szwecji,budowlanka, tel. 0046 704 762 872 ZATRUDNIĘ do pracy w Norwegii stolarzy, płytkarzy, pomocników budowlanych. Numer kontaktowy: +48575658195 ZATRUDNIĘ do rozdawania bezpłatnej gazety Nasze Miasto, 607-140-905. GINEKOLOGIA 515417467 Ginekolog farmakologia A-Z GINEKOLOG, 790-80-35-37 INNE SPECJALIZACJE ALKOHOLIZM - esperal 602-773-762 ALKOHOLOWE odtrucia 509-306-317. WSZYWKI ALKOHOLOWE ESPERAL www.nasz-gabinetpl +48 519 775 225 AGD RTV FOTO 59/8430465 Serwis RTV, LCD, plazma PRALKI Naprawa w domu. 603-775-878 PRALKI, urządzenia elektr., gastronomiczne. Chłodnictwo. 507-380-118. BUDOWLANO-REMONTOWE BALUSTRADY bramy 602 825 699. DACHY- dekarstwo 94/3412184 PŁYTKI układanie- prof. 508011742. REMONTY 798-994-839. REMONTY od A do Z tel. 660-683-933 9k STANY surowe 94/3412184 SUCHE zabudowy 94/34121 84. WIATY, altany, domki tel.573244885 INSTALACYJNE C.O. hydraul. wod. kan. 515-708-887 GAZOWE -urządzenia, naprawa/ wymiana 606-579-846 GK HYDRAULICZNE, tel. 607-703-135. HYDRAULIKA 24h, inne, 798-618-871. PORZĄDKOWE SPRZĄTANIE strychów, garaży piwnic, wywóz starych mebli oraz gruzu w big bagach, 607-703-135. STOLARSKIE RENOWACJE, stolarstwo 694917319 DETEKTYW-KOSZALIN.PL 602601166 DREWNO, 792-669-632 FIAT 125p Polonez Żuk kupię części lub w całości tel.515-599-159 ZABAWKI z PRL-u auto na pedały, auta na baterie KUPIE tel.515-599-179 PŁODY ROLNE SPRZEDAM jęczmień i przenice tel. 797-242-324 SPRZEDAM jęczmień jary, 604917352 ZWIERZĘTA HODOWLANE KURKI odchowane, 696-462-482. SPRZEDAM KURY NIOSKI 606-685-993 AKTYWNA dojrzała. 507-719-333. GK ANNA wyjazdy, tel. 572-062-051 ATRAKCYJNA dojrzała, 661177611. , DOJADĘ Słupsk, 516569157 DOJRZAŁA 40-Stka Słupsk 500362030 FAJNA blondynka Koszalin 516603622 FAJNA blondynka Koszalin 516603622 aprawdę ważnych 009020503 REKLAMA O BWIHSZC Z E \ I I Sędzia Komisarz postępowania upadłościowego „Portka" sp. z o. o. w Kołobrzegu, sygn. akt VII GUp 16/16, ogłasza, że syndyk złożył pierwszą uzupełniająca listę wierzytelności upadłej. Uzupełniającą listę wierzytelności może przeglądać każdy zainteresowany w sekretariacie Sądu Rejonowego w Koszalinie VII Wydział Gospodarczy, ul. Andersa 34. W terminie dwóch tygodni od dnia ogłoszenia można złożyć sprzeciw odpowiadający wymogom art. 256 i art. 257 ustawy z dnia 28.02.2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze. 009023487 OGŁOSZENIE O LICYTACJI WIECZYSTEGO UŻYTKOWANIA Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Białogardzie Mirosław Nizioł (fax 94 312 40 50) ogłasza, że: dnia 8.05.2019 r. o godz. 10:30 w budynku Sądu Rejonowego w Białogardzie mającego siedzibę przy Lipowa 1 A, odbędzie się pierwsza licytacja wieczystego użytkowania nieruchomości należącej do: Tadeusz Rutkowski stanowiącej: działkę gruntu w użytkowaniu wieczystym i stanowiący odrębną nieruchomość budynek - magazyn wyrobów gotowych, murowany, jednokondygnacyjny o pow. ogólnej 436,3 m2, położonej: 78-200 Białogard, ul. Świdwińska 21/D, dla której Sąd Rejonowy w Białogardzie V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KWK01 B/00044631/7. Suma oszacowania wynosi 211000,00 zł, zaś cena wywołania jest równa 3/4 sumy oszacowania i wynosi 158 250,00 zł. Licytant przystępujący do przetargu zobowiązany jest złożyć rękojmię w wysokości 1/10 sumy oszacowania, tj. 21 100,00 zł w gotówce albo na konto komornika: Santander Bank Polska Spółka Akcyjna 1 Oddział w Połczynie-Zdroju 40 10902662 0000 0001 14921577, najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg. Zgodnie z przepisem art. 976 §1 kpe w przetargu nie mogą uczestniczyć osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły oraz inne osoby wymienione w tym artykule. BURMISTRZ POŁCZYNA-ZDROJU informuje że na tablicy ogłoszeń Urzędu Miejskiego w Połczynie-Zdroju przy Placu Wolności 3-4 oraz na stronie internetowej zostały opublikowane wykazy nieruchomości przeznaczonych do: 1) dzierżawy na okres 3 lat w trybie bezprzetargowym na rzecz osób fizycznych: a) o pow. 0,0370 ha, część dz. nr 116/2 obr. 002 Połczyna-Zdroju - cele rolne, b) o pow. 0,1500 ha, część dz. nr 123 i 194 obr. 002 Połczyna-Zdroju - cele rolne, c) o pow. 0,0800 ha, część dz. nr 138/6,141 i 142 obr. 002 Połczyna-Zdroju - cele rolne, d) o pow. 0,0181 ha, część dz. nr 102/2 i 121 obr. 002 Połczyna-Zdroju - cele rolne, e) o pow. 0,1150 ha, część dz. nr 446/11 obr. 004 Połczyna-Zdroju - cele rolne, f) o pow. 0,0023 ha, część dz. nr 29 obr. 002 Połczyna-Zdroju - pod lokalizację garażu o konstrukcji metalowej, g) o pow. 0,0018 ha, część dz. nr 102/2 obr. 002 Połczyna-Zdroju - pod lokalizację garażu o konstrukcji metalowej, 2) dzierżawy na okres 3 lat w trybie przetargowym: a) o pow. 0,2400 ha, część dz. nr 123 obr. 002 Połczyna-Zdroju - cele rolne, b) o pow. 0,2196 ha, część dz. nr 137/1,138/1,138/6 i 142 obr. 002 Połczyna-Zdroju - cele rolne. _umig.polczy nzdroj .ibip.pl_ 009023085 REKLAMA 009023432 OGŁOSZENIE O LICYTACJI LOKALU MIESZKALNEGO STANOWIĄCEGO ODRĘBNĄ NIERUCHOMOŚĆ Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Białogardzie Mirosław Nizioł (fax 94 312 40 50) ogłasza, że: dnia 08-05-2019 r. o godz. 11.00 w budynku Sądu Rejonowego w Białogardzie mającego siedzibę przy Lipowa 1A odbędzie się pierwsza licytacja lokalu mieszkalnego należącego do: Artur Jarosław Kasiński położonego: 78-220 Tychowo, Dobrówko 8/3, dla którego Sąd Rejonowy w Białogardzie V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW K01 B/00046241/0. Suma oszacowania wynosi 143 000,00 zł, zaś cena wywołania jest równa 3/4 sumy oszacowania i wynosi 107 250,00 zł. Licytant przystępujący do przetargu zobowiązany jest złożyć rękojmię w wysokości 1/10 sumy oszacowania, tj. 14 300,00 zł w gotówce albo na konto komornika: Santander Bank Polska Spółka Akcyjna 1 Oddział w Połczynie-Zdroju 40 10902662 0000 0001 1492 1577 najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg. Zgodnie z przepisem art. 976 §1 kpe w przetargu nie mogą uczestniczyć osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły oraz inne osoby wymienione w tym artykule. REKLAMA OGŁOSZENIE O LICYTACJI NIERUCHOMOŚCI Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Białogardzie Mirosław Nizioł (tel.94 312 40 50) ogłasza, że dnia 8.05.2019 r. o godz. 10:00 w budynku Sądu Rejonowego w Białogardzie mającego siedzibę przy Lipowa 1A, odbędzie się pierwsza licytacja nieruchomości niezabudowanej, należącej do: Adela Piotrowska, położonej: 78-200 Białogard, Rzyszczewo, dla której Sąd Rejonowy w Białogardzie V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW K01 B/00028072/2. Suma oszacowania wynosi 85 000,00 zł, zaś cena wywołania jest równa 3/4 sumy oszacowania i wynosi 63 750,00 zł. Licytant przystępujący do przetargu zobowiązany jest złożyć rękojmię w wysokości 1/10 sumy oszacowania, tj. 8 500,00 zł w gotówce albo na konto komornika: Santander Bank Polska Spółka Akcyjna 1 Oddział w Połczynie-Zdroju 40 10902662 0000 0001 14921577, najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg. Zgodnie z przepisem art. 976 §1 kpe w przetargu nie mogą uczestniczyć osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły oraz inne osoby wymienione w tym artykule. Głos wwK£024^www«k24^wwwgs24j)l Piotr Grabowski Krzysztof Nałęcz Zastępcy YnonaHusaim-Sobecka Maron Stefanowski (internet) Dyrektor działu reklamy Ewa Żelazko, tel. 9434735 27 uyrewor onucami Stanisław Sikora, tel. 94 340 35 98 Dyrektor ddaiu martetingu Robert Gromowski, tel. 94 3473512 Prenumerata, td.94 3401114 Głos Koszafinsiri - www.gk24.pl ul. Mickiewicza 24,75-004 KoszalinM 94 34735 99. fax 94 347 35 40, tel. reklama 94 3473512, redakqagk24@poislcapress.pl. reklama.gk24@polskapress.pl Głos Pomorza ~ww*Lgp24.pi ul. Henryka Pobożnego 19, 76-200 Słupsk. tel. 59 848 8100, fax 59 848 8104, tel. reklama 059 848 8101, reldama.gp24@polskapress.pl Głos Szczeciński-wwwgs24.pł ul.NowyRynek3, 70-533 Szczecin, tel. 9148133 00, fax 91433 48 64, tel. reklama 9148133 92, redakqa.gs24@potskapress.pl reklama.gs24@polskapress.pl Kołobrzeg ul. Ratuszowa 3/13,78-100 Kołobrzeg, tel. 94 354 50 80, fax 94 3527149 Szczecinek uL Piać Wolności 6,78-400 Szczecinek, tel. 94 374 8818, fax 94 374 23 89 Stargard ul. Wojska Polskiego 42,73-110 Stargard, tel. 91578 47 28. fax 9157817 97, reklama tel. 91578 47 28 ©© - umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule, w szczególności przy Aktualnym Artykule, oznacza możliwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresci, wwwgp24.pl/tresci, www.gs24.pl/tresci. i w zgodzie z postanowieniami niniejszego regulaminu. Polskie Badania Czytelnictwa Nakład Kontrolowany ZKDP At*. mui mniniiiT lewmim POLSKA PRESS GRUPA WYDAWCA Polska Press Sp. z o.o. ul. Domaniewska 45.02-672 Warszawa, tel. 22 20144 00, fax: 22 2014410 Prezes zarządu Dorota Stanek Wiceprezes zarządu Dariusz Świder Członek zarządu Paweł Fąfara Członek zarządu Magdalena Chudzikiewicz Dyrektor artystyczny Tomasz Bocheński Dyrektor marketingu Sławomir Nowak, slawomir.nowak@polskapress.pl Dyrektor zarządzający biura reklamy Maciej Kossowski Dyrektor kolportażu Karol Wlazło karol.wlazlo@polskapress.pl Agencja AIP kontakt@aip24.pl Joanna Pazio tel. 22 20144 38, joanna. pazio@polskapress.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Sport__11 Robert Kubica wyprzedził tylko kolegę z zespołu Zamiana ról w Williamsie, Kubica już nie ostatni cuje nad swoim bolidem, jednak wciąż nie do końca wiadomo, dlaczego czasy osiągane przez obu kierowców pozostawiają wiele do życzenia. - Dalej jesteśmy wtyle. Wiele będzie zależało od warunków. Tor w Szanghaju jest trochę inny, bardziej podsterowny. Może nam trochę lepiej pasować, ale też wiele będzie zależało od warunków - porównał 34-latek. Ciężko przewidywać, kiedy sytuacja Williamsa ulegnie poprawie i zespół będzie mógł nawiązać walkę chociażby ze śred-niakami całej stawki. Przez moment wydawało się nawet, że wyścig w Chinach może być przełomowy. Na pierwszej sesji treningowej Kubica nie tylko wyprzedził swojego kolegę z zespołu, ale także Włocha Antonio Giovinazziego (Alfa Romeo). Problem w tym, że nie było to efektem postępu Polaka, a ogromnymi problemami ekipy z Italii. Giovinazzi spędził cały trening w garażu. Na bolid narzekał także nieznacznie szybszy od Williamsa Romain Grosjean zHaasa. Trzecia sesja treningowa zaplanowana jest na sobotę (godzina 5). Trzy godziny później kierowcy powalczą w kwalifika-ęjach do niedzielnego wyścigu, który rozpocznie się o godzinie 8. Transmisja w Eleven Sports 1. ©® Formuła i Mateusz Skrzyński redakcja@polskatimes.pl Robert Kubica przedostatni na treniiigach-WSIiams zrobił jednak w końcu postęp i zbliżył się do reszty stawki. Już przyzwyczailiśmy się do widoku kierowców Williamsa na ostatnich miejscach. Nie inaczej było na dwóch pierwszych sesjach treningowych przed Grand Prix Chin. Zmieniło się tylko tempo ichbolidów, które do reszty stawki straciły około sekundy mniej niż poprzednio. Znacznie lepiej sprawuje się także bolid Kubicy. Polak dwukrotnie był szybszy od kolegi z zespołu Ge-orge'a Russella. Wygrywali kolejno Sebastian Vettel (Ferrari) i Valtteri Bottas (Mercedes). - Różnice nadal są, ale zmieniliśmy kilka rzeczy. Zamieniliśmy się z Russellem paroma rzeczami i chyba sytuacja się odwróciła. Balans jest zupełnie inny niż w pierwszych dwóch wyścigach. Teraz trzeba ocenić, w którą stronę pójść. Zachowanie bolidu jest zupełnie inne, ale nadal jesteśmy sporoztyłu za innymi zespołami - zaznaczył Robert Kubica, który w poprzednich dwóch Grand Prix plasował się na szarym końcu stawki. Polski kierowca przyznał również, że Williams cały czas pra- Intensywny tydzień Napoli. W lidze Milik od początku? KajaKrasnodębska 1 J redakcja@pol5katlmes.pl vi PMmmasmm Ariodiusz Mifik niespodziewanie meczz Arsenałem wLidze Europy rozpoczął na ławce. Napoli przegrała więc w niedzielę Polak spodziewany jest w pierwszym składzie. Polskie starcie w Weronie, Krzysztof Piątek przeciwko Lazia Arkadiusz Reca zągra naprzeciw Bartłomieja Drągowskiego? - Nie będę ukrywał, że byłem rozczarowany, aczkolwiek zaakceptowałem tę sytuację, bo tak zdecydował trener. Wiadomo że żaden zawodnik nie chce być na ławce i sportowa złość zawsze się pojawia - powie dział Arkadiusz Milik w rozmowie z Polsatem Sport po czwartkowym meczu ligi Europy. Napastnik, który swoim trafieniem w dwumeczu z RB Salzburg przyczyniło się do awansu do ćwierćfinału tych rozgrywek, w pierwszym, wyjazdowym, spotkaniu z Arsenałem zasiadł na ławce rezerwowych. - Chciałbym zawsze grać bez względu na to, czy zespół wygrywa, czy przegrywa. Zawsze chcę być z drużyną i czuć się jej częścią, grając od początku - dodał. Na boisku pojawił się dopiero wdrugiej połowie, zastąpił niewidocznego Driesa Mertensa, który przecież znalazł się w wyjściowej jedenastce właśnie w miejsce Polaka. W 24 minuty Milik nie zdołał pomóc odwrócić wynik i ostatecznie gospodarze wygrali 2:0. - Byliśmy zespołem słabszym i nie zasłużyliśmy na cokolwiek więcej. Szkoda tych szans w końcówce, bo zawsze gol na wyjeździe jest dużą zaliczką. Mamy jeszcze jednak re- Arkadiusz Milik w czwartek wszedł na boisko dopiero po przerwie wanż w Neapolu, w którym będziemy chcieli pokazać swoją wartość - mówił napastnik. - Sampoczątekniebyłnajgor-szy, później trochę nieporozumienia wkradło się nasze poczynania. Straciliśmy dwie bramki na własne życzenie, taki przeciwnik potrafi takie błędy wykorzystać. Przegrywamy 0:2, ale jest jeszcze 90 minut, w których musimy odrobić straty i przejść do kolejnej rundy - dodał Piotr Zieliński. Pomocnik rozegrał pełne zawody, ale media mocno skrytykowały jego postawę, a zwłaszcza zmarnowaną wdrugiej połowie sytuację. - Z trybun zawsze łatwiej to wygląda. Uderzyłem prawą, mogłem lepiej trafić, lewą nogą też lepiej by to wyszło - skomentował. Nad swoją szansą nie może się jednak długo zastanawiać. Już za ty-dzień rewanż w Neapolu, wcześniej, w niedzielę - wyjazdowy mecz z zamykającym tabelę Serie A Chievo (18). W Weronie zapowiada się więc polskie starcie: podstawowymi zawodnikami gospodarzy są bowiem Paweł Jaroszyński oraz Mariusz Stępiński. Bezpośrednio naprzeciwko siebie zagrają więc dwaj polscy napastnicy, którym nieobce jest zdobywanie bramek w lidze włoskiej. Rokmłodszybyły piłkarz m.in. Widzewa Łódź maich sześć, Milik golkipera rywali pokonał dotąd dziesięciokrotnie. Pięć trafień więcej ma Krzysztof Piątek, który wraz z Fabio Quagliarellą przewodzi klasyfikacji strzelców. O kolejne trafienia zawalczy w sobotę przeciwko Lazio Rzym (20.30), pod- czas gdy jego rywal w wyścigu o koronę przy pomocy dwóch Biało-Czerwonych: Karolalinet-tego oraz Bartosza Bereszyńskiego, zagra przeciwko byłemu klubowi polskiego „ElPistolero". Obrońca reprezentacji w tym spotkaniu powróci po pauzie spowodowanej nadmiarem żółtych kartek. Potencjał na „polskie starcie" ma także mecz w Bergamo, podczas którego walcząca o europej -skie puchary Atalanta podejmie Empoli (poniedziałek, 20.30). Jeszcze jesieniąbyłoby to starcie obserwowane z perspektywy ławki rezerwowych przez dwóchBiało-Czerwonych, teraz w tym miejscu najpewniej znajdzie się tylko Arkadiusz Reca. Michał Marcjanik zimą odszedł na wypożyczenie do Serie B, a wypożyczony z Fiorentiny do Empoli Bartłomiej Drągowskimimo słabszych występów nie traci miejsca w składzie. - Cieszę się, że teraz notuję regularne występy i zbieram po niektórych całkiem dobre opinie. Oby trwało to jak najdłużej - mówił. Kibice Juventusu z kolei chcieliby, by jak najdłużej trwała zwycięska seria ich ulubieńców. Kolejną przeszkodą znacznie niżej plasujące się w ligowej tabeli SPAL. Turynianiejużnatenmo-ment, po 31 kolejkach, mają zapewniony awans do europejskich pucharów w nowym sezonie, ale nie chcą się zatrzymywać. Wojciech Szczęsny, który zebrał świetne oceny po meczu Ligi Mistrzów z Ajaxem Amsterdam, w sobotę o 15 zawalczy o dwunaste czyste konto w tym sezonie. O takiej statystyce jedynie pomarzyć może Łukasz Skorupski, którego Bologna zagra z Fiorentiną (niedziela, 14). Dla jego drużyny, którabalansuje na granicy utrzymania, każdy punkt może okazać się tym na wagę pozostania w Serie A na kolejny rok. ©® Liverpool chce stąpać twardo po muawie. Wyścig o Ligę Mistrzów Bolesław Groszek redakcja@polskatimes.pl W weekend Liverpool zagra z Chelsea i postara się odgonić złe demony. Tottenham może ładować baterie przed Ligą Mistrzów. Był 2014 rok, gdy Liverpool znajdował się o krok od pierwszego i historycznego triumfu w Premier League. Jednak na trzy kolejki przed końcem sezonu Chelsea przyjechała na Anfield Road, gdzie rozegrał się dramat gospodarzy. The Reds przegrali 0:2 i zaprzepaścili szanse na mistrzostwo (ostatecznie po remisie z Crystal Pałace w następnej kolejce). Do historii przeszedł natomiast wtedy poślizg Stevena Gerrar-da, który potknął się i zawinił przy pierwszej bramce dla The Blues. Dziś Liverpool znów walczy o tytuł i chce twardo stąpać po ziemi w meczu z Chelsea. The Reds średnio spisują się jednak przeciwko londyńczy-kom w tym sezonie. W pierwszym w tym sezonie meczu z The Blues wydarli remis w ostatnich sekundach, po przepięknej bramce Danielą Stunidga, nato- miast w pojedynku w Pucharze Ligi ulegli imi^2. Wobutychme-czach kluczową rolę odegrał Eden Hazard, który wrócił do świetnej formy z początku sezonu i znów może sam przesądzić o losach meczu. Belg potwierdził to ostatnio fantastycznym slalomem między obrońcami w meczu z West Hamem. Liverpool za to ostatnio może liczyć szczególnie na Roberto Firmino, który w każdym z czterech ostatnich meczów notował gola lub asystę. Kibice sporo oczekują też od Momo Salaha - Egipcjanin słabszy okres ma już za sobą i po przyczynieniu się do zwycięstw z Tottenhamem iSouthamptonterazmoże przeszkodzić Chelsea w walce o pierwszą czwórkę. Angielski wyścig o miejsca gwarantuj ące udział w Lidze Mistrzów w przyszłym sezonie trwa bowiem w najlepsze. Teoretycznie najłatwiejsze zadanie stoi przed Tottenhamem, który pomiędzy meczami z Manchesterem City w Champions League zagra ze spadkowiczem z Huddersfield i nawet kontuzja Harry'ego Kane'a nie powinna przeszkodzić mu w wygranej. Trudniej będzie miał Manchester United, bo Diabły w sobo tę zmierzą się z West Hamem Łukasza Fabiaństkiego, a we wtorek czeka ich być może najtrudniejszy mecz w tym sezonie przeciwko Barcelonie. Ole Gunnar Solskjaer będzie musiał więc rotować składem w lidze, co może odbić mu się czkawką. Młoty przegrały dwa ostatnie spotkania, ale to jedna z najbardziej nieobliczalnych drużyn tego sezonu Premier League. Najcięższe ligowe zadanie ma Arsenał, który w poniedziałek zagra z Watfordem. The Gunners bardzo słabo spisują się w tym rojcu na wyjazdach. j§>(§ LOTTO Piątek 12.04 MULTI MULTI - GODZ. 14.00 3,6.12,14,16,21,22,24,30,31,39, 41,46,49,53,54,60,64,74,80 plus 46 KASKADA 4,5,6,7,11,15,16,18,19,20,21,24 Czwartek TI.04 MULTI MULTI - GODZ. 21.40 4,6,19,22,24,25,27,38,39,40, 46,48,53,55,58,62,66,68,70 73 plus 19 EKSTRA PENSJA 2,18,28,31,32+2 MINI LOTT01,3, 8,13, 38 LOTT016,19,26,34,46,47 LOTTO PLUS 2,16,24,40,44,45 KASKADA 4,6,8,9,10,13,17,18,19,20,23,24 (STEfO 12 Sport Głos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 13-14.04.2019 Koszykarze Czarnych we Wrocławiu zagrają o wszystko Medalowe rywalizacje bytowianek Badminton Kolejne sukcesy zanotowały reprezentantki Dwójki Bytów, które w białostockim turnieju zdobyły 4 medale (1 złoty, 2 srebrnej brązowy). Prawie 140 zawodniczek i zawodników grało w turnieju badmintonowym Grand Prix Polski Wschodzący Białystok. Rywalizacja odbywała się w dwóch kategoriach. W białostockiej imprezie grały trzy badmintonistki bytowskiej Dwójki. Bardzo dobrze spisały się bytowianki w stawce juniorskiej. Para Anna Duda - Laura Bujak rozstawiona była jako jedynka w grze podwójnej i nie zawiodła oczekiwań, bo triumfowała. Tym samym zdobyła złoty medal po finałowym zwycięstwie z parą JessicaOrzechowicz(UKS Mix Team Tarnowiec) - Aleksandra Radziszewska (Hubal Białystok) 2:0(21:19,21:19). Duda wystąpiła w grze pojedynczej i dotarła do finału, w którym przegrała 0:2 (18:21, 9:21) z białostocką singlistką A. Radziszewską. Z kolei Bujak zagrała w grze mieszanej, w której jej partnerem był Szymon Maciąg (Start Widełka). T^para ostatecznie zajęła drugie miejsce po przegra-nymbojuozłoto 0:2(19:21,18:21) z Karoliną Szubert (bez przynależności klubowej) i Łukaszem Cimoszem (Chojnik Jelenia Góra). W kategorii elita w grze pojedynczej Aneta Niklas wywalczyła czwartąlokatę. W grze podwójnej para Niklas - Joanna Rudna (ABRM Warszawa) uplasowała się na trzeciej pozycji. Trenerembytowianek jest Jerzy Saldat. (fen) Od lewej: L. Bujak, A. Duda, J. Orzechowicz, A. Radziszewska Szansa na pi Piłka nożna 6. kolejkę spotkań rozegrają piłkarze Klubu Sportowego Gryf Słupsk. W niedzielę ogodz.1230na stadionie przy ulicy Zielonej podejmować będą zespół Akademii Piłkarskiej Piotra Reissa z Poznania. Słupszczanie okupują ostatnie miejsce w tabeli. Pierwsze pięć spotkań przegrali. Przed tygodniem z Lechią Gdańsk zdobyli pierwszego gola. Gryfici dopiero uczą się tej ligi i rywalizacji z o rok starszymi kolegami. Niedzielna gra z zespołem z Poznania ma być pierwszą okazją w tym sezonie na punkty. Rywale są sąsiadem w tabeli słupskiego zespołu i do tej pory zgromadzili trzy punkty. Przed tygodniem w meczu wyjazdowym wygrali 1:0 z Błękitnymi Wronki. W zespole z Poznania trener gryfitów Adam Pietras musi uważać najbardziej na Michała Patalasa, który w dotychczasowej rywalizacji zdobył trzy bramki. W zespole słupskim z kolei na pewno najbardziej aktywnym zawodnikiem z przodu będzie Wojciech Dacków. Za ostatnie mecze chwalony był również Jakub Mondrzejewski. Odbyły się dwa zaległe spotkania w grupie B. Lechia Gdańsk po bardzo dobrym meczu pokonała 2:1 Pogoń Szczecin. Bramki dla gdańszczan zdobywali Marek Niewiadomski i Kacper Sezonienko. Honorowe trafienie dla Pogoni Szczecin zdobył Jakub Lis. W meczu na szczycie Warta Poznań przegrała u siebie z Lechem Poznań 0:2. Bramki dla poznańskiej lokomotywy zdobywali reprezentanci Polski Damian Kołtański i Damian Makuch. ©® JAROSŁAW STENCEL Sktikrmka Finałowe spotkania w XII Amatorskiej Lidze Siatkówki w Lęborku Dobiega końca rywalizacja edycji 2018/2019 wXII Amatorskiej Lidze Siatkówki w Lęborku. Przed drużynami ostatnie mecze, które rozegrane zostaną w sobotę (13 kwietnia) w hali przy ul. P. Skargi. 0IX miejsce: MJ.R.Siemirowice - Debiutanci Piątkowski Auto Lębork (godz. 17, boisko A), półfinał I: Romek Lębork-Nasz Dach Stężyca (17.30. A), półfinał II: AZS Lębork - M WS Żabka Proterm Gdynia (17.30, boisko B), oV lokatę: Bianga Dachy Żubry Lębork - KlajaCafee Lębork (18.20, A), o VII miejsce: KS Strzebielino -Politechnicy Lębork (18.20 B); finał o pierwszą lokatę: zwycięzca z I półfinału - zwycięzca z II półfinału (19. A), o trzecie miejsce: przegrany z I półfnału - przegrany z II półfinału (19, B). (fen) LMm&ktfkm Spotkanie biegaczy Popularna akcja „Biegam, bo lubię" - sobota, godz. 9.30 -stadion 650-lecia przy ul. A. Madalińskiego w Słupsku, (fen) Nowa tablica wyników na stadionie przy ulicy Zielonej pokonać outsidera Pilkanożna Jarosław Stencel jaroslaw.stencel@polskapress.pl WIV lidze w sobotę i niedzielę piłkarze rozegrają 26. kolejkę spotkań. W Słupsku lider tabeli Gryf zagra z okupującymi ostatnie miejsce Aniołami Garcze-gorze. Słupszczanie z pewnością będą chcieli się odkuć za ostatnie niepowodzenia i utratę nie tylko pięciu punktów, ale również utratę skuteczności w polu karnym przeciwnika. Z kolei podopieczni duetu trenerskiego Tadeuszów Wanatów będą chcieli koniecznie zdobyć pierwszy tej wiosny punkt. Udaćimsię to może wyłącznie grając wzmocnioną obroną, w podobny sposób w jaki uczynił to tydzień temu Jantar Ustka. Kibice przybywając na mecz w Słupsku ujrzą nowe elementy. Budynek klubowy zyskał na wizerunku, a także umieszczono nową tablicę wyników. Początek spotkania w sobotę o godzinie 16.00 na stadionie przy ulicy Zielonej. Również w sobotę, ale o godz. 17.OO piłkarze Pogoni Lębork podejmować będą Wdę Lipusz. Goście byli jedną z rewelacji rundy jesiennej (tobe-niaminek). Teraz jednak zdobywanie punktów przychodzi im znacznie trudniej, atrener Waldemar Walkusz zapowiadał zmazanie plamy za ostatni nieudany występ w Dzierzgoniu. Także u siebie, w niedzielę o 11.00 zagrają piłkarze rezerw Bytovii. Ich rywal to będący w dobrej formie Stołem Gniewino. Jantar Ustka tym razem udaje się do Gdańska, gdzie w sobotę o 13.00 zagra z tamtejszym Jaguarem. Dobra gra w obronie powinna zespołowi z Ustki przynieść punkty. koszykówka Słupszczanie w ćwierćfinałach remisujązWKK jeden do jednego. Teraz czas na dwa starcia na boisku przeciwnika. Dwa pierwsze spotkania, które w zeszyły weekend odbyły się w hali Gryfia były niezwykle wyrównane i dostarczyły wiele koszykarskich emocji. Czarni byli naprawdę blisko zwycięstwa w pierwszym spotkaniu, jednak ekipa z Wrocławia zagrała na dobrej skuteczności i wygrała minimalnie 92:90. W drugim starciu to słupszczanie byli zespołem lepszym i mimo pogoni gości w końcówce spotkania wygrali 77:71. Gra się do trzech zwycięstw, więc jeśli, któraś z drużyn wygra dwa kolejne starcia rywalizacja zakończy się. Gdyby oba zespołu znowu po równo podzieliły się wygranymi - rozegrane zostanie piąte spotkanie w hali Gryfia. W ekipie Czarnych, szczególnie w ataku w poprzednich dwóch meczach bardzo dobrze prezentowali się Patryk Pełka oraz Wojciech Jakubiak. Ten pierwszy niesamowicie walczył pod koszem, nie tylko pewnie punktując ale także zbierając piłki pod obiema tablicami. Na obwodzie najlepszym słupskim zawodnikiem jest wychowanek Czarnych Wojciech Jakubiak, który w dwóch spotkaniach aż dzie-więciokrotnie trafił za trzy punkty, co szczególnie w drugim starciu (5 celnych rzutów w drugiej połowie meczu) miało kolosalne znaczenie. Nie wszystko układa się jednak po myśli szkoleniowca Czarnych Panter Mantasa Cesnauskisa. Poza grą cały czas pozostaje Damian Cechniak, który mimo przewagi fizycznej nie może pokazać pełni swoich umiejętności. Zawodnicy WKK mają na niego plan i przez szybkie podwojenia czy zmiany krycia często wymuszają na nim proste błędy. Przełamać nie może się też kapitan Czarnych Łukasz Seweryn, który mimo udanej końcówki sezonu zasadniczego w starciach z WKK, ani razu nie trafił z za linii rzutów za trzy punkty. Gospodarze sobotniego oraz niedzielnego spotkania wykonali w Słupsku swój plan i to oni teraz mają przewagę parkietu. W ich barwach dwa świetne spotkania rozegrali Michał Jędrzejewski oraz Jakub Patoka. Początek sobotniego meczu o godzinie 16, niedzielnego 14 30. Spotkania rozegrane zostaną w hali przy ulicy Czajczej 19 we Wrocławiu. ©® magazyn KUCHNIA KRZYŻÓWKA PORADY GWIAZDY Aktorka pełna charyzmy wm&H IP jflf Hj HH . wHHm\ V mF Bezpłatny dodatek do gazety. Sobota, 13 kwietnia 2019 r. Śniadanie wielkanocne inaczej nii zwykłe STR. 14 i w ■ i' # i Święta na słodko Y/K. 6 " l " Ł &rA Karolina Gruszka 02 rodzinny sic Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 ArmaCzemy-Marecka anna.marecka@poiskapress.pi >K % DZIECKO Z AUTYZMEM ŻYJE W NIECO INNYM ŚWIECIE NIŻ MY, TO OD NAS WYMAGA ZROZUMIENIA Witamy w weekend Autyzm jest dla nas ciągle tajemnicą. Nie wiadomo, skąd się bierze (między groźne w skutkach bajki należy włożyć, iż od szczepionek), a że przybiera różne postacie, także z terapią jest duży problem. Według danych Centers for Disease Control and Preventionnie, dotyka około l procenta ludzi na świecie. Nie jest równoznaczny z upośledzeniem umysłowym, a po raz pierwszy opisany został przez Leo Kannera w 1943 roku. Wiedza społeczeństwa na temat autyzmu rośnie, czemu służą przeróżne akcje, ale ciągle jest jednak uboga. Odczuwają to zwłaszcza rodzice dzieci z autyzmem, którzy doświadczają często nieprzychylnych reakcji ze strony otoczenia na ich (dzieci) przedziwne i trudne do przewidzenia zachowania. Za które nie odpowiadają złe wychowanie czy złe geny, tylko ten nie do końca jeszcze rozpoznany autyzm. Jak wygląda na co dzień wychowanie dziecka z autyzmem? O tym na stronie 6 opowiada pani Lidia, mama Leona. Poza tym duża część dzisiejszego Magazynu Rodzinnego przeznaczona jest na przygotowanie Wielkanocy: od strony kuchni i wystroju. Na pewno wyjątkowe musi być w naszej tradycji wielkanocne śniadanie. Na stronach kulinarnych znajdziecie przepisy nie tylko na typowe świąteczne potrawy, jak żurek i biała kiełbasa, ale i na bardziej oryginalne, które mogą wnieść na świąteczny stół nieco świeżości. Ślinka mi leci na przykład, gdy czytam przepis na bezy z kremem cytrusowym i śliwkami, które wyglądem przypominają jajka sadzone. Życzę owocnej lektury i do zobaczenia za tydzień. ZAPYTAJ LEKARZA Na co dzień staram się unikać cukru, więc nie słodzę kawy ani herbaty. Co jeszcze mogę zrobić oprócz zrezygnowania ze słodyczy? SPECJALISTA RADZI: NjU Niesłodzenie herbaty \j i kawy, a także unikanie jedzenia słodyczy może okazać się niewystarczające, by ograniczyć spożycie cukru do bezpiecznego poziomu. Składnik ten obecny jest niemal we wszystkich gotowych produktach czy potrawach. Naszpikowane są nim nawet takie wynalazki, jak majonez, ketchup, musztarda czy parówki. Zjadamy go dużo także wpłatkach śniadaniowych, owocowych serkach, jogurtach i mlecznych deserach. Stosowane przez nas lekarstwa lub rozmaite suplementy diety też nie są go pozbawione. Nawet abstynenci nie są w stanie uniknąć cukru całkowicie. Ograniczając jego spożycie do minimum, i tak jest to kilka łyżeczek dziennie. Producenci żywności, chcąc zminimalizować udział sacharozy i kalorii w produktach spożywczych, coraz częściej słodzą je fruktozą. Jest ona zdecydowanie słodsza od sacharozy, można więc ograni- czyć jej ilość i tym samym dowóz zbędnej energii. W związku z tym produktom zawierającym ją można spokojnie nadać tytuł light. Co więcej, fruktoza nie podbija intensywnie insuliny, więc wydaje się bezpieczniejsza. Okazało się jednak, że istnieje także druga, mniej jaskrawa strona medalu. Amerykańscy producenci żywności, chcąc włączyć się w potencjalny nurt promocji zdrowia, zaczęli intensywnie eliminować sacharozę na rzecz bezpieczniejszej fruktozy. W latach 1970-1997 spożycie tego cukru w Stanach Zjednoczonych wzrosło o 26 procent i wynosiło 81 gramów na osobę na dzień. Zaczęto go dodawać do napojów, deserów, wyrobów cukierniczych, słodyczy, płatków śniadaniowych. Jak się okazało, problem otyłości i zaburzeń zdrowotnych nie zniknął, ale zdecydowanie przybrał na sile. Ale cukier możemy skutecznie z diety eliminować. Niewątpliwie w diecie ograniczać należy nie tyle spożycie węglowodanów ogółem, co przede wszystkim cukrów prostych. Dotyczy to nie tylko sacharozy w cukier-niczkach, ale także wszelkiego rodzaju napojów sło- dzonych, soków owocowych, słodyczy czy niektórych owoców. Edyta Leźnicka. dietetyk Mroczny Wminionym czasie dokuczają mi częste infekcjegómydidróg oddechowych. Gorobić? LEKARZ RADZI: In- \yU fekcje górnych dróg VJ oddechowych spowodowane są przez wirusy. Do najczęściej występujących objawów zaliczamy katar, ból gardła, bóle stawów i mięśni oraz ogólnie złe samopoczucie. Początki choroby często z powodzeniem udaje się zahamować przy pomocy domowych sposobów. Niestety, czasami może ona przejść w kierunku ostrego zapalenia zatok i ucha środkowego. W takich sytuaqach najpierw powinniśmy skierować się do lekarza rodzinnego, a w razie braku poprawy stanu naszego zdrowia do laryngologa. Jeżeli dolegliwości nie są silne, to spokojnie możemy skorzystać z lekarstw wydawanych w aptece bez recepty. Nie mają silnego działania, a są całkiem skuteczne. Natomiast jeśli jakiś symptom nas niepokoi, objawy długo nie ustępują i mamy wątpliwości co do naszego stanu, to powinniśmy zgłosić się do lekarza. Doktor Rafał Zieliński Dużo się słyszy o tym, że kwas hiakironowy przynosi spektakularne efekty. Czy faktycznie? LEKARZ RADZI: Kwas hialurono wy Vj jestwielocukrem: naturalnym, fizjologicznym składnikiem naszego organizmu. Znajduje się nie tylko w skórze, lecz także na przykład w gałce ocznej czy w stawach. Jego zadaniem jest wchłanianie wody i utrzymywanie skóry w stanie nawilżenia. W miarę postępowania procesu starzenia nasza skóra traci kwas hialuronowy, co prowadzi do jej wysuszenia i zmniejszenia objętości. Możemy podawać czysty kwas hialuronowy - taki wykorzystuje się między innymi w okulistyce czy w ortopedii. Możemy też dodać do kwasu substancje wzmacniające jego działanie nawilżające. Kombinacji jest wiele. W medycynie estetycznej korzysta się przede wszystkim z kwasu hialuronowego usieciowa-nego. Doktor Maria Pyzjo-Gutkowska Świato wiatowy Dzień Chorych na Chorobę Parkinsona 11 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Chorych na Chorobę Parkinsona, czyli samoistną, postępującą chorobę neurologiczną, w której zwyrodnienie ośrodkowego układu nerwowego prowadzi do upośledzenia funkcji ruchowych i psychicznych chorego. W Polsce na par-kinsonizm choruje około 80 tys. osób, większość z nich przekroczyła 50. rok życia. Światowy Dzień Trzeźwości Co roku 15 kwietnia Światowa Organizacja Zdrowia apeluje, aby przynajmniej w tym jednym dniu powstrzymać się od spożywania jakichkolwiek produktów alkoholowych. Chce tym samym zwrócić uwagę na problem alkoholizmu oraz zagrożeń zdrowotnych wynikających z nadużywania alkoholu. Iwiatowy Dzień Chorych na Hemofilię Obchodzony jest 17 kwietnia. Inicjatywa ta ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat hemofilii oraz innych chorób krwi. (MAR) Z HISTORII Poród w starożytnym Rzymie Zarówno akuszerki jak i lekarze uważali, że poród będzie przebiegał sprawniej, gdy kobieta znajduje się wpozycji siedzącej. W siedzisku krzesła znajdował się otwór w kształcie półksiężyca, przez który wydostawał się noworodek. Po obu stronach znajdowały się podło-kietnikiwkształcieiiteryPI, których chwytała się rodząca kobieta. Krzesło posiadało mocne tylne oparcie po to, aby kobieta mogła zaprzeć się o nie biodrami i pośladkami. W rzeczywistości akuszerka nie odbierała porodu samodzielnie. Asystowałyjej w tym jeszcze trzy kobiety, które stały po bokach i za krzesłem porodowym. Gdy dziecko przychodziło na świat, zadaniem akuszerki było sprawdzenie jego stanu zdrowia. Prawdopodobnie to ona, na podstawie własnych doświadczeń, oceniała szanse noworodka na przeżycie. Choroba Parkinsona - niestety, nieuleczalna i postępująca. Jak można złagodzić objawy? Podstawowymi objawami są spowolnienie ruchowe czy drżenie spoczynkowe AmaFolkman intemet@polskapress.pl Rocznie w Polsce na chorobę Parkinsona zapada okok>8ty-sięcy osób. Częstośćjej występowania zwiększa się wraz z wiekiem, ale to rite znaczy, że nie chorują także ludzie młodzi. Choroba Parkinsona może do-sięgnąć każdego i nie ma na nią lekarstwa - Choroba Parkinsona jest przewlekłym, postępującym schorzeniem ośrodkowego układu nerwowego, stopniowo upośledzającym funkcjonowanie osób nim dotkniętych - podaje profesor Krystyna Honczarenko, specjalista neurolog z Katedry i Kliniki Neurologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego. - Częstość występowania tej choroby na świecie wynosi około 0,15 procent i zwiększa się wraz z wiekiem - wśród osób powyżej 65. roku życia częstość występowania wynosi około 1,8 procent, natomiast w grupie Z CZASEM LEKI NIE WYSTARCZAJĄ Pacjent niewymagający leczenia objawowego powinien zostać objęty staranną obserwacją kliniczną również w kierunku objawów takich jak: problemy emocjonalne, ból, zaparcia, zaburzenia snu, depresja - zaznacza profesor. - Niestety, po kilku lub kilkunastu latach trwania choroby, w miarę jeg postępu, odpowiedź na leczenie farmakologiczne się pogarsza. Czas efektywnego działania leków skraca się i chorzy zaczynają odczuwać nawrót objawów. Prowadzi to do naprzemiennych okresów dobrej i złej sprawności. Dodatkowo często pojawiają się mimowolne ruchy kończyn lub całego ciała. powyżej 85. roku życia już 2,6 procent-dodaje. Szacuje się, że w Polsce rocznie na chorobę Parkinsona zapada około 8 tysięcy osób. Średni wiek zachorowania to około 58 lat, częściej niż kobiety chorują mężczyźni. - Choroba Parkinsona nie została dokładnie poznana. Obecnie dominuje teoria o jej wieloczynnikowej etiologii, wktórej na predyspozycję genetyczną nakładają się czynniki środowiskowe i toksyczne - wyjaśnia profesor Honczarenko. - Podstawowymi objawami choroby są spowolnienie ruchowe, drżenie spoczynkowe, wzmożone napięcie typu sztywność i zaburzenia postawy. Do rozpoznania choroby konieczne są spośród wyżej wymienionych co najmniej dwa objawy, w tym zawsze musi być spowolnienie ruchowe. Pozatymupacjentów występują objawy pozaru-chowe, zaburzenia autonomiczne i zaburzenia psychiczne - depresja, otępienie - informuje specjalista. - Dotychczas nie jest znane leczenie przyczynowe choroby Parkinsona. Celem postępowania terapeutycznego w chorobie jest więc jedynie łagodzenie objawów chorobowych oraz działań niepożądanych stosowanej farmakoterapii - zauważa profesor Krystyna Honczarenko. - Można to osiągnąć poprzez odpowiednie działania edukacyjne, właściwe leczenie farmakologiczne, rehabilitacyjne oraz w razie wyczerpania się skuteczności leczenia fannakologicznego, ustalenie wskazań do leczenia operacyjnego - głębokiej stymulacji mózgu. Pomimo braku możliwości przyczynowego leczenia choroby Parkinsona, jej objawy ruchowe - sztywność mięśni, drżenie rąk i spowolnienie ruchowe - na początku leczenia stosunkowo łatwo poddają się farmakoterapii. W początkowym okresie choroby większość pacjentów znakomicie odpowiada na taką formę leczenia. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 rodzinny zdrowie 03 Naukowcy z UG opracowali test na raka jącego wyniku. Skuteczność metody sięgnęła bowiem około 90 proc. - Prace nad peptydem trwały około roku. Kiedy otrzymaliśmy związek, dokonaliśmy pierwszego zgłoszenia patentowego. W pierwszej połowie 2018 roku wykonaliśmy kolejną fazę badań. Wyniki przekonały nas, że skuteczność tego testu jest wysoka - dodał naukowiec i zaznaczył, że jest to wielki powód do satysfakcji uzyskany po okresie żmudnej pracy. Naukowcy swój wynalazek zatwierdzili zgłoszeniami patentowymi, zarówno na skalę międzynarodową, jak i krajową. Produkt jest już zabezpieczony. Badania związane z testem diagnostycznym były prowadzone przy wsparciu finansowym Centrum Transferu Technologii UG. Kolejnym krokiem powinna być komercjalizacja i rozpowszechnienie metody. Na pytanie, czy mamy jednak do czynienia z nowym złotym standardem diagnostyki i profilaktyki raka układu moczowego, musimy jeszcze poczekać. wskazuje na możliwość występowania raka układu moczowego. Pacjenci z takim dodatnim wynikiem powinni przejść dalsze badania diagnostyczne, aby postawić ostateczne rozpoznanie. Dysponując odpowiednią aparaturą, możemy bardzo łatwo i szybko osiągnąć rezultat i rozpoznać jednostkę chorobową. - Barwa próbki przyrasta w czasie. My musimy to tylko zmierzyć przy pomocy aparatury i po 30 - 40 minutach uzyskujemy wynik. Jeżeli rezultat jest większy od zera i tym samym wzrost barwy jest zauważalny, to znaczy, że mamy podejrzenie wystąpienia raka układu moczowego -mówi prof. Adam Lesner. Po wytypowaniu pepty-du przeprowadzono badania kliniczne, które obejmowały przebadanie 600-800 próbek pochodzących od pacjentów. Tutaj z pomocą przyszedł dr Lech Stachurski z Oddziału Urologicznego w gdyńskim Szpitalu Św. Wincentego, który udostępnił materiał do analizy. Gdańscy naukowcy nie spodziewali się aż tak obiecu- Prof. Adam Lesner oraz dr Natalia Gruba z Pracowni Analityki i Nanodia-gnostyki Biochemicznej UG opracowali prostą i skuteczną metodę diagnostyki raka układu moczowego. Zdrowie Piotr Kalia las piotr.kallalas@kurieiBciynski.eu Rak pęcherza moczowego to schorzenie, które każdego roku dotyka nawet 6 tys. Polek i Polaków. Do czynników poprawiających rokowanie zalicza się wczesne rozpoznanie procesu nowotworowego. Sukces gdańskich naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego jest szeroko komentowany w polskich ośrodkach medycznych, ponieważ może znacznie skrócić czas do postawienia diagnozy. Specjaliści z Wydziału Chemii poszukiwali białek, który okazałby się indykatorem zmian nowotworowych. - Zajmowaliśmy się białkami, które znajdują się w płynach ustrojowych. Zawsze porównuję to do lasu i drzewa. Na początku były to poszczególne jednostki i w miarę rozwoju badań zajmowaliśmy się już zbiorowością. Wreszcie naszym pomysłem była próba znalezienia takiego czynnika, który jest charakterystyczny dla osób chorych -opisywał prof. Adam Lesner, naukowiec pracujący na Wydziale Chemii. Badacze stopniowo analizowali i selekcjonowali poszczególne grupy białek w próbkach moczu. Chodziło o znalezienie związków, które występują wyłącznie u osób chorych. Udało się - wprowadzony do próbki moczu pep-tyd pod wpływem białek produkowanych przez komórki nowotworowe ulega rozpadowi i daje zabarwienie, co Praca naukowców nad peptydem trwały około roku POBYTY Z ZABIEGAMI \il CMŚDcuikii „?od Tafiom" Leczymy m. in.: • bóle kręgosłupa i dyskopatie • bółe mięśni i stawów oraz zmiany przeciążeniowe • stany po urazach i operacjach ortopedycznych • schorzenie zwane ostrogą piętową • łokieć tenisisty i gołfisty * nietrzymanie moczu • steny po udarach mózgu posiłki bez limitu - bufet 25 zabiegów na 7 dni pobytu dwa badania lekarskie oraz badanie biomechan czne postawy ub stóp • wstęp na basen oraz do zespołu saun do 90 nrn. dziennie • seans w Komnacie Solnej co 45 n- n. co d jo dzier • wstęp na wszystkie imprezy kuituralno-rozrywkowe • Tygodniowe tub dłuższe pobyt T^xiil MiefftJlK. U ' afr Klinika Uzdrowiskowa Poć Teżmamr' im. Jana Pawła II m. jawa Pawła u ul Warzelniaria 20 Ciechocinek VVVVW.p(Xit6Z7]/i9/T7/.p/ W ofercie również pobyty wypoczynkowe 544167000 04 rodzinny zdrowie Głos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 13-14.04.2019 Często sami pracujemy na chorobę nerek Jeżeli ktoś przyjmuje w ciągu roku więcej niż kilogram leków przeciwbólowych, np. 8 tabletek dziennie po 500 mg, może się spodziewać, że w ciągu 3-4 iat wystąpią u niego objawy uszkodzenia nerek. Zdnmie Manta Gromadzka-Anzetewicz Jolanta.Gromradzka@olskapress.pl Rozmowa z prof. dr hab. med Przemysławem Rutkowskim z Kliniki Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętiz-nychGUMed w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku Mało kto zdaje sobie sprawę, że przewlekła choroba nerek (PChN) jest drugim, po nadciśnieniu tętniczym, najczęstszym przewlekłym schorzeniem w naszym kraju. A ostatnie dane -wskazujące, że z jej powodu co roku umiera przedwcześnie 80 tys. chorych -są wręcz szokujące. Czy Polacy częściej dziś zapadają na przewlekłą chorobę nerek czy poziom utrzymuje się na tym samym poziomie? Epidemiologia zmienia się o tyle, o ile udaje się opieką objąć na coraz wcześniejszym etapie pacjentów, którzy tego wymagają. Z danych europejskich i światowych wynika, że ok. 10-13 proc. populacji może być obciążona przewlekłą chorobą nerek. Oznaczałoby to, że w Polsce takich chorych jest ok. 4 milionów. PChN rozwija się najczęściej u chorych na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, przewlekłe choroby kłębuszków nerkowych, ale również na podłożu przewlekłych zakażeń układu moczowego, kamicy, chorób dziedzicznych, wrodzonych takich jak np. wielotorbielo-watość nerek. Czy tak popularne w naszym kraju leki przeciwbólowe, tzw. NLPZ-ty (czyli niesterydowe leki przeciwzapalne) też mogą być dla nerek niebezpieczne? Nadużywanie tego rodzaju leków zwiększa ryzyko zachorowania na tzw. przewlekłe cewkowo-śródmiąższo-wego zapalenia nerek, ale jest to taka ogólna nazwa, do której „wrzucamy" również przewlekłe zakażenia, refluks moczowodowo-pęcherzowy, czy zaburzenia metaboliczne, związane z nadmierną ilością wapnia czy zbyt małą ilością potasu. Szczególnie ryzykowne jest przyjmowanie połączeń niesterydowaych leków przeciwzapalnych, czyli popularnego paracetamolu z kodeiną czy kofeiną. Jeżeli ktoś przyjmuje w ciągu roku więcej niż kilogram leków przeciwbólowych (8 tabletek dziennie po 500 mg - co zdarza się często), może się spodziewać w ciągu 3-4 lat, że wystąpią u niego objawy uszkodzenia nerek. Lekarzeotym nie informują? Nie, bo nie jest to tak popularna wiedza. Gdy człowiek przeliczy, ile tabletek potrafi przełknąć dziennie, to ten kilogram to wcale nie jest aż tak dużo. Jeżeli nie będziemy tych leków przyjmować w nadmiarze, to nie powinno być problemu. Czy na któryśz czynników ryzyka przewlekłej choroby nerek mamy wpływ? Oczywiście. Gdy dowiadujemy się, że mamy cukrzycę, to najważniejsza jest zmiana stylu życia. Główną przyczyną cukrzycy jest - niestety -nadwaga, brak właściwych nawyków żywieniowych oraz brak aktywności fizycznej, I to możemy zmienić. Podobnie jest w przypadku nadciśnienia - prawidłowa dieta, unikanie nadmiaru soli, wysiłek fizyczny, który obniża ciśnienie i je normalizuje. Ważne jest też, by utrzymać obie choroby w ryzach za pomocą leków. To wcale nie talde oczywiste, bo jedna trzecia Polaków choruje na cukrzycę, w ogóle nie mając o tym pojęcia. A spośród tych, którzy to pojęcie mają, część w ogóle się nie leczy. Podobnie jest z nadciśnieniem tętniczym. Wiemy, że prawdopodobnie aż 10,5 min Polaków choruje na nadciśnienie, ale połowa z nich o tym nie wie, a z tych pozostałych tylko 40 proc. postępuje zgodnie z zaleceniami lekarza. Tak więc modyfikacja stylu życia, unikanie nadmiaru soli, picie odpowiedniej ilości płynów, unikanie infekcji dróg moczowych, nieprzetrzymywanie moczu - ma znaczenie. Jak długo rozwija się przewlekła choroba nerek? Potrafi rozwijać się bardzo podstępnie przez 10-20 lat, -#/ Ok. 10-13 proc. populacji może być obciążona PChN a w innych przypadkach w ciągu trzech miesięcy lub kilku tygodni doprowadzi do niewydolności nerek. Są takie postacie kłębuszkowych zapaleń nerek i innych chorób z tzw. autoagresji, które mogą szybko spowodować niewydolność nerek, jeżeli nie zostaną właściwie zdiagnozowane i wyleczone. Gdy nerki przestają działać, chorego uratować może tylko leczenie nerkozastępcze, czyli dializoterapia lub przeszczepienie nerki... Zanim do tego dojdzie, są wcześniejsze przewlekłe etapy choroby, której postęp możemy opóźnić - ale musimy ją wcześnie rozpoznać. Choroba jest łatwa do wykrycia i w początkowej fazie stosunkowo prosta do leczenia. Jakie badania trzeba wykonać, by postawić właściwą diagnozę? Trzeba określić stężenie kreatyniny w surowicy i wykonać badanie ogólne moczu na obecność białka. Co prawda do wzrostu poziomu kreatyniny i innych parametrów niewydolności nerek dochodzi dopiero, gdy czynnego miąższu jest poniżej 25- 30 proc., ale to ważny wskaźnik. Gdy utracimy ponad połowę czynnego miąższu nerek, dochodzi do pierwszych objawów klinicznych. Na pewno obecność białka w moczu wymaga konsultacji nefrologa i sprawdzenia, jaka jest tego przyczyna. Czy to białko związane z chorobą nerek, którą należy leczyć, czy np. z cukrzycą lub nadciśnieniem. Podobnie niepokojącym symptomem jest obecność cukru w moczu. A więc po pierwsze diagnoza, a następnie modyfikacja stylu życia, czyli wprowadzenie odpowiedniej diety. W trzecim, a na pewno w czwartym etapie przewlekłej choroby nerek powinniśmy zacząć myśleć o diecie z ograniczoną ilością białka. Bez mleka i mięsa? Gdybyśmy zrezygnowali z mleka i mięsa, to możemy bardzo szybko doprowadzić do wyniszczenia organizmu i katastrofy. Uważa się, że optymalnie przy diecie nisko-białkowej powinniśmy stosować 0,8 g, a nawet 0,6 g białka na kilogram masy ciała dziennie. Sam pacjent nie jest w stanie stworzyć sobie jadłospis który uwzględniałby te zalecenia. Potrzebny jest do tego dietetyk. To on wyliczy dokładnie, z jakich produktów i w j akich ilościach powinien się składać optymalny dla chorego jadłospis. Problem jest bowiem bardzo złożony. Czy NFZ refunduje takim chorym porady dietetyków? Nie ma w pełni zorganizowanej opieki dietetycznej opartej o refundację NFZ, natomiast wiele poradni neurologicznych, w tym nasza uniwersytecka, współpracuje z naszym zakładem dietetyki. Dzięki temu wysyłamy do nich naszych pacjentów na konsultacje. Innym sposobem, który pojawił się już kilkanaście lat temu, jest nisko-białkowa - 0,4 g na kilogram masy ciała masy ciała na dzień, jednak bez dodatkowej suplementacji zewnętrznej aminokwasów doszłoby do szybkiego wyniszczenia organizmu. Wszystkie białka metabolizowane w organizmie powodują zwiększenie stężenia mocznika. Mocznik jest jedną z toksyn mocznicowych i jest pewnym wskazaniem - czy powinniśmy rozpocząć leczenie chorego dializami. Poza tym azot, który powstaje w przemianach białkowych, uczestniczy w syntezie różnych innych toksyn mocznicowych. W związku z tym dieta niskobiałokwa -mała zawartość azotu isuplementacja aminomkwasami, które nie zawierają azotu, czyli ketoanalogami aminokwasów. To związki, które mają strukturę jak aminokwasy, ale pozbawione są atomów azotu, którego nadmiar sprzyja zwiększeniu poziomu mocznika w surowicy. Jaką rolę odgrywają te związki? Dieta niskobiałkowa uzupełniana ketoaminokwasami spowalnia przebieg choroby oraz wydłuża okres do rozpoczęcia leczenia nerkozastęp-czego - od pół roku nawet do trzech lat. Czy te ketoaminokwasy mają postać leku? Ketoaminokwasy są podawane doustnie, w formie tabletek; chory musi przyjmować je trzy razy dziennie. W Polsce są stosowane, ale w bardzo wąskim zakresie, ponieważ w ogóle nie są refundowane. Opakowanie zawierające 100 tabletek kosztuje ok. 600 zł. Nie wystarcza to na długo, ponieważ - według zaleceń producenta - dzienna dawka to 12 wOTv5 rv| ' vV . i tabletek. To leczenie jest więc bardzo drogie i tylko nieliczni mogą sobie na nie pozwolić. Jeżeli jednak pacjent się na nie decyduje, to staramy się nie wdrażać takiej drastycznie niskobiałkowej diety, bo wówczas chory może brać mniej tabletek, 3x 1-2 tabletki. Jednak spodziewany efekt przedłużenia okresu leczenia zachowawczego jest wtedy krótszy. Chodzi jednak o to, by w tym czasie pacjent zdążył wykonać wszystkie badania, potrzebne do kwalifikacji do przeszczepu i został wpisany na listę potencjalnych biorców. W sprzyjających okolicznościach może dzięki temu uniknąć dializoterapii. Ilu pacjentów w Polsce jest obecnie dializowanych? Około 20 tysięcy, z czego ok. 1000 za pomocą dializy otrzewnowej, pozostali są leczeni za pomocą hemodializy. Dializoterapia przedłuża życie, ale nie jest to terapia obojętna. Skraca jego perspektywę życiową. Średnia życia na dializie to ok. 5-6 lat. Nie mamy natomiast pewnych danych, dotyczących liczby osób żyjących z przeszczepioną nerką. Szacuje się, że jest ich 7-10 tysięcy. Część patentów już się do nas na kontrole nie zgłasza i pozostaje pod opieką lekarza rodzinnego. Przeszczepiona nerka nie jest na cale życie? Średnia życia przeszczepionej nerki to jest 10-12 lat w zależności od tego czy dawcą jest osoba żyjąca czy zmarła. Pobrana od żywego dawcy żyje dłużej. Wynika to między innymi z tego, że takie przeszczepienie - rodzinne -odbywa się w mniej stresującej sytuacji. Czy wszyscy pacjenci, którzy kwalifikują się do dializoterapii, mogą z niej korzystać? W1997 roku zniesiono limit wieku, chwilę później zniesiono również wymóg, by pacjent nie miał czynnej choroby AIDS. Warto przypomnieć, że na początku dializoterapii osoby chore na cukrzycę były z niej dyskwalifikowane. Obecnie wątpliwości budzi tylko kwestia czy rozpoczęcie danej terapii przyniesie pacjentowi - np. z rozsianym nowotworem -więcej korzyści czy dolegliwości, bólu, poprawi czy mo-^^gois^j^o^jegożycia. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 rodzinny zdrowie 05 WAŻNE JEST DBANIE O JAMĘ USTNĄ ORAZ WYPIJANIE ODPOWIEDNIEJILOSCI PŁYNÓW - MINIMUM 6 SZKLANEK DZIENNIE Z boku piramidy Instytut umieścił jeszcze kilka dodatkowych zaleceń. Po pierwsze zaznaczył, że ważne jest dbanie o zdrowie jamy ustnej poprzez regularne i dokładne mycie zębów, najlepiej po każdym posiłku- pomoże to zapobiec próchnicy zębów, a także w przyszłości miażdżycy czy chorobom układu pokarmowego. Ponadto Instytut zwrócił uwagę na wypijane płyny. Dzieci i młodzież powinni unikać spożywania napojów słodkich, gazowanych, energetyzujących. Powinni wybierać wodę mineralną niegazowaną i wypijać jej minimum 6 szklanek dziennie, a w przypadku wysiłku fizycznego czy wysokich temperatur należy tę ilość zwiększyć. Wypijanie niewystarczającej ilości płynów prowadzi do odwodnienia, które może skutkować pogorszeniem koncentracji, gorszym samopoczuciem, a jeśli jest ono długotrwałe, mogą pojawić się z czasem objawy związane z układem moczowym, pokarmowym czy układem krążenia. Dlatego warto pamiętać o nawadnianiu. na sen. Jest on potrzebny młodym organizmom do zachowana skupienia, koncentracji podczas nauki, a także pomaga w prawidłowym rozwoju. Dzieci w wieku od 6 do 12 lat powinny spać minimum 10 godzin dziennie. Jeśli chodzi o dietę najmłodszych, jej podstawę powinny stanowić warzywa i owoce - są one źródłem witamin, składników mineralnych, błonnika pokarmowego, a także antyoksydantów. Należy je dodawać do każdego posiłku, przeważać jednak powinny warzywa, najlepiej w postaci surowej. Powinniśmy także pamiętać o różnorodności w ich spożywaniu, gdyż w zależności od barwy warzyw, czy owoców, dostarczają nam one innych wartości odżywczych. Choć na dzieci i młodzież czeka wiele pokus, warto już od najmłodszych lat uczyć je prawidłowych nawyków żywieniowych. Nauczmy je jeść regularnie 5 posiłków dziennie, z dodatkiem różnorodnych warzyw i owoców. Dbajmy o wybór pełnoziamistych produktów zbożowych, obecność produktów mlecznych w diecie, dobre źródła białka i tłuszczu. DOBRZE WYBIERZ UNIKAJ TŁUSZCZÓW TRANS Na szczycie piramidy znajdziemy tłuszcze -powinny one pochodzić głównie ze źródeł roślinnych na przykład oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany - źródła jedno-i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Unikać natomiast należy źródeł izomerów trans kwasów tłuszczowych. Możemy je znaleźć w produktach typu fest fbod, twardych margarynach, pieczywie cukierniczym, batonach, herbatnikach i innych słodyczach. Kolejne piętra piramidy żywieniowej. Produkty zbożowe i białka Kolejnym piętrem w piramidzie są produkty zbożowe, które powinny się znaleźć w minimum 3 posiłkach w ciągu dnia. Z produktów zbożowych należy wybierać te pełnoziarniste - mąkę i pieczywo razowe, graham, kasze (np. gryczana, jęczmienna), ryż brązowy, makarony pełnoziarniste, a także płatki zbożowe (owsiane, jęczmienne, gryczane, żytnie). Dostarczają one węglowodanów złożonych będących dobrym źródłem energii dla młodego organizmu, a poza tym witamin z grupy B, magnezu, cynku oraz błonnika pokarmowego. Na następnym piętrze w piramidzie znajdują się produkty mleczne, czyli źródło pełnowartościowego białka, wapnia, a także innych witamin i składników mineralnych. Instytut Żywności i Żywienia zaleca wypicie 3-4 szklanek mleka dzienne, można je także zastąpić jogurtem, kefirem, maślanką, serami, jednak należy pamiętać o wybieraniu naturalnych produktów mlecznych (nie o smaku owocowym). Nad produktami mlecznymi znajdziemy w piramidzie produkty będące źródłem białka. Do tej grupy zaliczamy: mięso (ograniczyć należy przetworzone), ryby -głównie morskie (poza białkiem dostarczają kwasów tłuszczowych omega-3, jodu), jaja, nasiona roślin strączkowych. — Dobre rady Spróbuj ograniczyć słodycze oraz bardzo słone potrawy Instytut zaleca ograniczenie spożywania słodyczy oraz soli. Słodycze i słodkie napoje ze względu na wysoką kalorycz-ność przyczyniają się do rozwoju nadwagi i otyłości, a także próchnicy czy cukrzycy. Słodkie przekąski można zastąpić owocami, orzechami i nasionami (niesolonymi). Natomiast nadmiar soli, która zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego czy udarów, można zastąpić naturalnymi ziołami i przyprawami (np. oregano, bazylia, zioła pro-wansalskie, natka pietruszki, papryka mielona). Warto też pamiętać, że dużą ilość soli zawierają przekąski takie jak: chipsy, krakersy, paluszki czy posiłki typu fast food. Olga Chaińska zaleca, aby stosować się do Piramidy Żywieniowej i postawić na zdrową dietę Zdrowie naszych najmłodszych jest na wagę złota W trosce o zdrowie najmłodszych Instytut Żywności i Żywienia przygotował w t JedzzdnmwzOtgą Paula Goszczyńska paula.goszczynska@polskapfess.pl Prawktiowe nawyki żywieniowe powinniśmy kształtować już od najmłodszych btZfrowy styl życia wspomąga prawidłowy rozwój mkxlego organizmu, wpływa korzystnie na jego ■i i li i 11 ii - —— TL m i J ■ im Iltl ■ ■ i_ um ■■ n B i f zarowie.Trzecia tez pamiętać, że to, jak żywimy się będąc dzieckiem, często wpływa na nasz stanzcfcuwiawwieku dorosłym. Dziś mówi o tym Olga Chaińska, nasz ekspert-cfiete-tykitrener personalny, właściciela klubu Expert Fitness w Kielcach. Szerzącym się problemem wśród najmłodszych jest nadwaga i otyłość. Dzieci w Polsce tyją najszybciej w Europie, statystyki mówią o ponad 22 procentach uczniów z nadwagą i otyłością. Częste spożywanie produktów przetworzonych, typu fest food, słodyczy, słodkich napojów, a do tego zdecydowanie mniej ruchu - atrakcjąsą telefony, tablety i komputer, a nie zabawy na świeżym powietrzu i sport. Zmiana jest konieczna, w przeciwnym razie czeka nas pokolenie dorosłych zmagających się z szeregiem chorób -nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, hipercholesterolemią, chorobami serca, nowotworami, udarami, chorobami układu oddechowego, problemami psychologicznymi, chorobami kości i stawów. W trosce o zdrowie najmłodszych Instytut Żywności i Żywienia przygotował a Piramidę Żywieniowa w tym roku nową Piramidę Żywieniową dla dzieci i młodzieży. Podstawę Piramidy stanowi aktywność fizyczna, która powinna być uprawiana regularnie, minimum l godzinę każdego dnia. Jednocześnie Instytut Żywności i Żywienia zaleca ograniczenie korzystania z urządzeń elektronicznych (komputera, telefonu, tabletu, telewizji) do 2 godzin dziennie. Aktywność jest szczególnie istotna, gdyż poza tym, że wpływa na kondycję i utrzymanie prawidłowej masy ciała, ma ona duży wpływ na zdrowie całego organizmu - stawy i kości, układ krążenia, pokarmowy, oddechowy. Poza tym nowością w piramidzie jest zwrócenie uwagi także 06 rodzinny temat dnia Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Mój syn ma autyzm. Wystarczy tylko, że zrozumiesz Mama 6-iatka: Autyzm to nie choroba, to nie złe wychowanie, to nie złe geny. Musimy tylko albo aż uważnie obserwować nasze pociechy, podążać za nimi i być dla nich oparciem Społeezeńsłnw Będąc mamą sześcioletniego chłopca ze spektrum autyzmu, każdego dnia odkrywam świat postrzegany przez mojego syna. Dzielę się moimi obserwacjami z innymi, wciąż poszukuję nowych rozwiązań, pytam, modyfikuję to, co już robimy. Staram się uświadamiać ludzi o potrzebach mojego syna, tłumaczę, jak tylko potrafię, dlaczego jego zachowanie może dziwić. Kluczem jest wiedza w społeczeństwie. Mój synek do dziś nie mówi, posługuje się komunikacją wspomagającą. Jakże prościej by było, gdyby ludzie wiedzieli, na czym to polega, i jak pomóc osobie niemówiącej. Autyzm to nie choroba, to nie złe wychowanie, to nie złe geny. Człowiek z autyzmem jest wyjątkowy jak każdy z nas, i... tylko indywidualne podejście do niego może dać efekty. Nauczyłam się, dzięki moim dzieciom, (a mam trójkę, Leon ma dwie starsze siostry), że poszukiwanie mocnych stron dziecka to podstawa. Stawiam na rozwój talentu, może to być piękny głos, talent plastyczny, zamiłowanie do sportu, czy umiejętność rozbawienia wszystkich, skakanie na trampolinie, cudny śmiech, chowanie się w różnych kryjówkach, nawet przytulanie i wiele innych. My, dorośli, musimy tylko i aż uważnie obserwować nasze pociechy, podążać za nimi i być dla nich oparciem. Akceptacja, czyi terapia przez miłość Doskonale pamiętam czas diagnozy Leonka, najtrudniejszy moment życia. Później poszukiwanie terapii, odpowiedniej placówki, wsparcie organizmu, ciągłe badania. Zmia-na dotychczasowego życia. Jednak najważniejszym w tej walce jest moment akceptacji. Jest tak, że żyjemy dalej i robimy wszystko, by pomóc. Nie można zapominać o uśmiechu w tym wszystkim, Leon jest bardzo aktywnym dzieckiem. Jego talent do .psot" mama przekierowala na sport WARTO WIEDZIEĆ Rodryg Florysiak, psycholog, na co dzień pracujący z dziećmi i ich rodzinami doświadczającymi trudności ze spektrum autyzmu. - Nadanie dziecku ze spektrum etykiety „autyzm" pociąga za sobą w sposób konieczny selektywną uwagę, co oznacza, że przede wszystkim w zachowaniu dziecka wychwytujemy i zapamiętujemy te elementy, które są zgodne z diagnozą. Patrząc z szerszej perspektywy prowadzi to do stereotypizacji i stygmatyzacji takiego dziecka, co samo w sobie jest niewłaściwe. Odrzućmy etykietę i skupmy się na dziecku z całym jego wewnętrznym bogactwem. Diagnoza oparta o ICD-10, czy DSM-IV lub DSM-V ma swoją wartość, jeśli chcemy wiedzieć jak dane zaburzenie wygląda w zewnętrznym, obserwowanym zachowaniu, jakie są jego kryteria dotyczące symptomów, natomiast niewiele nam pomoże w odniesieniu do wewnętrznych przeżyć dziecka. Co dzisiaj w kontekście interwencji interesuje mnie najbardziej? Czy poszukuję zespołu objawów? Czy może chcę ustalić jakiego pochodzenia jest dany symptom i poszukać jego źródła? W przypadku całościowych zaburzeń rozwojowych właściwe okazuje się przytoczenie konstatacji Arystotelesa, który postawił taką tezę: „Prawdziwa wiedza to znajomość przyczyn" i bezwzględnie się z nią zgadzam. Wysiłek zorientowany wyłącznie na symptomy posiada, jeśli nie żadną, to z pewnością znikomą wartość, bo dopóki nie zlikwidujemy przyczyn będziemy zmagać się z nawracającymi regresywnymi zmianami. Tutaj praca wymaga zaangażowania całej rodziny oraz zespołu interdyscyplinarnego z koordynatorem pośrodku, który będzie dążył do zintensyfikowania efektywności działań terapeutycznych. Praca rodziców/opiekunów, praca z rodzicami/opiekunami, dieta, suplementacja, wspomaganie układu odpornościowego i detoksykacyjnego dziecka, budowanie motywacji i relacji, wsparcie to tylko część elementów tego złożonego procesu. Jedno jedyne zdanie do zapamiętania przez rodziców/opiekunów dzisiaj: „Tak długo dzieci mają szansę, jak długo rodzice mają nadzieję." Dr. Andre Alexander Kulisz, wykład dla lekarzy „Methylation - Essential Element of Autism bo dziecko potrzebuje radości. Dzięki mojej naturze, Leoś jest bardzo pogodny, dużo się śmieje, wchodzi w relacje z rówieśnikami i dorosłymi poprzez jego cudny uśmiech, jego oczy też potrafią się śmiać. To jest nasz ogromny sukces. Dzięki regularnej ciężkiej pracy w domu oraz w przedszkolu,ale także dzięki wsparciu wielu ludzi z popołudniowych terapii, Leon coraz lepiej funkcjonuje. Ponieważ jest bardzo nadpobudliwy ruchowo przekierowałam jego „talent" do psot na sport. Pływanie to prawdziwy strzał w dziesiątkę. Gdyby ktoś stworzył przedszkole z codziennymi treningami na basenie, nawet w innym mieście, to już bym tam się przeprowadziła. Dzieci dzieciom... Leon jest szczęściarzem, że ma dwie cudowne siostry, ma przez to częsty kontakt z innymi dziećmi. Integracja to najlepsza terapia wspomagająca resztę rehabilitacji kluczowych. Dlatego po przedszkolu staram się zorganizować tak czas wolny, by moje dzieci mogły przebywać z rówieśnikami. Jako pedagog i mama trójki dzieci mam doświadczenie w prowadzeniu różnych animacji dla dzieci i młodzieży. Dlatego zdecydowałam się zrealizować moje marzenie i stworzyć świetlicę integracyjną. Będzie ona czynna popołudniami, w soboty i w wakacje. To miejsce, gdzie pociechy poczują się jak w domu, przygotujemy przekąski, będzie czas na odpoczynek, zabawę, odrobienie lekcji i terapię. Naszą działalność rozpoczynamy dzięki wsparciu Stowarzyszenia na rzecz Dzieci z Autyzmem ProFU-TURO, które udostępni swoje pomieszczenia w zamian za terapię dla ich dzieci. Planujemy także organizować wycieczki, pikniki, półkolonie. Nie zapominamy też o rodzicach, dla nich także będą warsztaty, pomoc psychologa czy choćby pogawędka przy smacznej kawie. Lidia Martysz AnachHja a.bezduszna@gjos.com MOJE ROCZNE DZIECKO SPRZĄTA Bezdusznamatka Moje dziecko zaczęło sprzątać, jak miało roczek. Chciałabym żeby to było prawdą, ale im jest większe, tym urządza wokół siebiewiększy bałagan... I wiecie co? Zaczynam to lubić. Jak opowiadała mi moja mama, nigdy nie otwierałam szafek w kuchni i nie wyrzucałam odzieży z komody. Nie wiem, jaki chormosomzato odpowiada, ale mojemu synowi raczej go nie przekazałam. Chłopak całkiem dorosły -19 miesięcy - lubi patrzeć, jak ja na czworakach zbieram jego zabawki. Czasami mi się wydaję, że on jest mądrzejszy ode mnie i rozrzuca klocki w najdalsze kąty, by „mama mogła też się pobawić". I nie, nie uważam, że problem jest w dziecku, tylko we mnie. Proszę sobie wyobrazić osobę, która w szafie ma koszule rozwieszone w kolorach, a tu nagle na środku pokoju ma puzzle drewniane, klocki Lego w misce z owocami...Przed tym, jak zaczniecie się śmiać, przeczytajcie to do końca... Pewnego wieczora, gdy wszyscy wdomu już spali, postanowiłam posprzątać zabawki. Kasztany do pudełka, drewniane tory do kartonu, zwierzaki do torebki, a samochodziki do garażu. Jednego brakowało. Włączyłam latarkę w komórce, przetarłam okulary i zaczęłam szukać. Zniknął mały, niebieski, drewniany. Pod stolikiem - nie ma, pod dywanem - też. W kuchni sprawdziłam, nawet w garnkach. Samochodu brak. Był moment, kiedy już poszłam do łóżka, ale zaśnięcie okazało się dla mnie rzeczą niewykonalną. Weszłam więc do łazienki, by spojrzeć w lustro i przekonać siebie do pójścia spać. Po drodze zajrzałam oczywiście także i do bębna pralki. Aż tu nagle... Znalazłam! Samochodzik był w koszu na pranie. Zdenerwowałam się i już w myślach duże zabawki mocowałam klejem do stolika... Gdy nagle uspokoiłam się i postanowiłam odpuścić. Następniego wieczoru po zabawie zgarnęłam wszystkie zabawki do dużego kosza i ku memu zdziwieniu odczytałam na twarzy Mikiego zmartwienie. Podszedł i zaczał wyciągać z kosza - klocki, samochodziki i zwierzęta. A następnie dał mi pudełko i z uśmiechem zaczął wkładać tam kasztany. Oczywiście, to nie zdarza się każdego dnia, ale nadal dbam o porządek w zabawkach synka. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 r ŚNIADANIE WIELKANOCNE: ZASKOCZ SWOICH DOMOWNIKÓW Przygotuj się do najbardziej celebrowanego posiłku świątecznego rodzinny kuchnia 07 Ihmufy Anastazja Bezduszna a.bezduszna@glos.com Jak przygotować śniadanie świątecznie, by pozostać wiernym tradycji, a jednocześnie zaskoczyć nowymi, pysznymi, a przede wszystkim zdrowymi pomysłami? Oto nasze propozycje. BUŁECZKI Z ŁOSOSIEM nie. Powinno wyjść gęste, zwarte ciasto. Rękami odrywamy kawałek ciasta, formując z niego kulę. Każdą z nich układamy nablasze wyłożonej papierem do pieczenia. Pieczemy 12-15 minut przy200stopniach C do złocistego koloru. Ostudzone bułeczki kroimy, smarujemy chrzanem i posypujemy kiełkami. MUFFINY JAJECZNE Składniki Składniki 2 szklanki mąki tortowej. 2 jajka,200g sera feta, 150 g szpinaku w liściach. 150głososia.3/4 szklanki gęstej śmietany, 3łyżłd oliwy z oliwek, 2 łyżki proszku do pieczenia, zioła prowansalskie. 2 ząbki czosnku, masło klarowane do smaże-nia. kiełki rzeżuchy i rzodkiewki, chrzan (np. Krakus) Wykonanie: Szpinak solimy i wrzucamy do wrzątku na 3 minuty. Odce-dzamyisiekamy. Fetęicroimy w kostkę, a łososia dusimy lekko na maśle. W pojemniku ubijamy mikserem całe jaja, śmietanę i oliwę. Wsypujemy do nich mąkę z proszkiem, zioła oraz przeciśnięty czosnek i krótko miksujemy na niskich obrotach. Dodajemy szpinak, fetęika-wałki łososia (bez skóry), mieszając wszystkie składniki ręcz- 3 jajka. lOOg serka kremowego lub fety, 50 g boczku pokrojonego w kostkę, 50g śliwek kalifornijskich, pół papryki posiekanej, garść jarmużu, 2 łyżki mąki, 1 łyżka posiekanej natki pietruszki, sól i pieprz, kiełki Wykonanie: Białka oddzielamy od żółtek iubijamy na sztywną pianę. Jarmuż zalewamy wrzątkiem, po około l minucie zlewamy wodę, jarmuż odciskamy, siekamy. Do miski przekładamy żółtka, serek, boczek, śliwki, paprykę, jarmuż, mąkę, natkę pietruszki. Dodajemy sól i pieprz. Całość mieszamy. Dodajemy ubite białka, ponownie mieszamy. Masę nakładamy do foremek. Muffiny pieczemy przez 15 minut w temperaturze 175 stopni. Po wyjęciu z piekarnika muffiny dekoruj emy kiełkami i podajemy ciepłe. mm W ■ y;' * *' — +> F* 1 / .>F ' ąmsmm. r . ROLADKI DROBIOWE ROLADKI Z DORSZA Składniki Składniki 4 pojedyncze piersi z kurczaka, 2garść iści szpinaku. 50gmasŁa, natka pietruszki 12 plastrów szynki parmeńskiej, sól, pieprz, 500g ziemniaków,300g śmietanki 30%, olej, chrzan Wykonanie: Ziemniaki obieramy ikroimy w cienkie plastry. W naczyniu żaroodpornym układamy warstwy ziemniaków, doprawiamy solą i pieprzem. Całość zalewamy śmietanką. Pieczemy około l godzinyprzy 180 stopnic. Piersi z kurczaka kroimy wpopizek, tak abyjeden bok pozostał nie-pizekrojony. Rozkłada-my na płasko, rozbijamy tłuczkiem, solimy. Na każdej piersi rozkładamy szpinak, zimne masło, posiekaną pietruszkę i zawijamy w roladkę. Boki zwijamy do środka. Owijamyjąplastrami szynki i odkładamy na bok. Smażymy roladki ze wszystkich stron. Przekładamy do naczynia żaroodpornego i podpiekamy przez 20 min przy 180 stopniach C. Serwujemyzziemniakami i chrzanem. 450g polędwkzki z dorsza, 4 plastry szynki dojrzewającej ew. boczku, 60 g śliwek kalifornijskich, pęczek natki pietruszki, sok z połowy cytryn, skófka otarta z połowy cytryny, 2 łyżki oliwy z oliwek, sól i pieprz Wykonanie: Polędwiczkę z dorsza myjemy i osuszamy ręcznikiem papierowym, dzielimy na 4 kawałki. Każdy z nich nacinamy wzdłuż do połowy wysokości, każdą z powstałych połówek także nacinamy wzdłuż w połowie wysokości. W ten sposób powinien powstać płaski prostokąt z dorsza. W blenderze miksujemy na pesto: natkę pietruszki, oliwę, soki skórkę z cytryny, doprawiamy do smaku solą. Rybę układamy na plastrze szynki, solimy (pesto będzie już słone), na wierzchu smarujemy pesto, posypujemy posiekanymi śliwkami. Całość zwijamy wroladkę, którąmożesz związać sznurkiem lub przypiąć wykałaczką. Pieczemy 15-20 minut przy temp. 170 stopni. * 08 rodzinny kuchnia Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Słodkie wielkanocne gwiazdy: mazurek do nas przyjechał z Turcji, a babka z Francji Mazurkiibaby - kolorowe, lukrowane, pełne fantazji- stanowią kulinarny symbol Świąt Wielkanocnych. Po okresie wstrzemięźliwości związanej z Wielkim Po-stem przychodzi czas na świętowanie. Wyjątkowo słodkie! Oto topowe wielkanocne „klasyki", bez których nasz świąteczny stół nie mógłby się obejść W rytmie... mazurka Mazurek to charakterystyczne niskie ciasto, przyozdobione bakaliami, polewą lub marcepanem. Uważany za tradycyjnie polski wypiek, trafił do nas prawdopodobnie w XVII wieku z Turcji. Jego symbolika związana jest bezpośrednio z zakończeniem Wielkiego Postu - tradycyjnie, po 40 dniach ascezy, mazurek stanowił swego rodzaju nagrodę za wytrwałość w wielkopostnych przyrzeczeniach. Jego przygotowanie wymagało od gospodyni szczególnej uwagi. Dziś, choć zapominamy często o jego symbolicznej roli, mazurek wciąż cieszy się bardzo dużą popularnością na naszych stołach. Głównie dlatego, iż znaleźć możemy całą masę sposobów i pomysłów na jego wykonanie. W swojej klasycznej wersji przygotowuj emy go na kruchym cieście i przyozdabiamy bakaliami. Wielkanocna baba Wielkanoc bez piaskowej babki nie byłaby takasama! Efektowna i apetycznajest równocześnie bardzo prosta w przygotowaniu. Poprzez swoją wieloletnią tradycję, odgrywała wyjątkowo ważną rolę na świątecznym, polskim stole. Historycznie to właśnie dzięki pol- skim wpływom popularna babka zaczęła zdobywać uznanie w takich krajach jak Włochy czy Francja, gdzie współcześnie stanowi także symbol świąt. Smakować nam będzie w wielu różnych wersjach: migdałowej, czekoladowej czy kawowej. O... serniku! Choć każda gospodyni ma na niego swój sprawdzony sposób, istnieje kilka charakterystycznych cech, które świad-cząotym, że sernik udał się doskonale. Lekki, wilgotny i puszysty. Podczas Wielka- nocy smakować nam będzie jak nigdy. Wzbogacony o bakalie, owoce lub orzechy, stanowi prawdziwy rarytas wśród wielkanocnych słodkości . Jako bazę do jego przygotowania wykorzystać możemy m.in. kruchy spód, herbatniki lub biszkopt. Do tego odpowiednio przyrządzona masa serowa, polewa czekoladowa lub słodka kruszonka. Taki sernik z pewnością zachwyci wszystkich naszych gości podczas wielkanocnego spotkania przy stole. Cytrynowa i czekoladowa fantazja Jeżeli chcemy przełamać schemat tradycyjnych wypieków wielkanocnych, możemy sięgnąć po przepis na oryginalne ciasto... cytrynowe. Przygotu-jemy je, mieszając składniki, aż do uzyskania puszystej masy. Ekstrakt z wanilii możemy zastąpić ekstraktem migdałowym lub cytrynowym. Aciasto czekoladowe, proste w przygotowaniu, z pewnością podbije serca wszystkich domowników. (AB) spcsor? M S&DSOE smm PRZEPIS TO PODSTAWA 1 Przygotowując nasze świąteczne przysmaki, powinniśmy w pierwszej kolejności zadbać o to. by wszystkie składniki w nim wyszczególnione, występowały dokładnie w takich proporcjach, jakie są w nim zalecane. Możemy zaopatrzyć się w tym celu w wagę kuchenną i miarki. DOBRZE WYMIESZANE I Starannie mieszajmy wszystkie suche składniki, które dodajemy do ciasta. Starajmy się to robić delikatnie, ale dokładnie. Dzięki temu nasze ciasto zyska odpowiednią konsystencję. W FORMIE I By ciasto dobrze się wypiekło, ważna jest forma do pieczenia - powinniśmy ją wcześniej lekko natłuścić, następnie oprószyć bułką tartą lub mąką, a na końcu wyłożyć papierem do pieczenia. Wypełniajmy formę w 2/3 przygotowanym ciastem, które wkładamy do piekarnika. Pamiętajmy, że pod wpływem temperatury zacznie ono „rosnąć". GORĄCE PIECZENIE I Wjakiej temperaturze powinniśmy piec nasze świąteczne ciasta? Wszystko zależy od tego, co przygotowujemy. Średnia temperatura nagrzania piekarnika to zwykle200-220stopni C. Mocno nagrzany piekarnik osiąga temperaturę od 220-240stopni. Jak możemy sprawdzić, czy ciasto już jest gotowe? Wystarczy, że wykorzystamy do tegp wykałaczkę. Jeżeli po wyciągnięciu go z ciasta wciąż będzie on „czysty", będzie to oznaczało, że ciasto jest już dobrze wypieczone i powinniśmy je wyciągnąć z piekarnika. W przeciwnym razie zrobi się ono zbyt suche. CHWILA OCHŁODY I Nim zaczniemy kroić nasze wypieki i częstować nimi gości, odczekajmy przynajmniej 20 minut, by ciasto miało czas „odpocząć". Pamiętajmy też, że większość ciast musi przed podaniem całkiem ostygnąć. PIANA LEKKA JAK CHMURKA I Jeżeli w przepisie musimy wykorzystać ubite białko, najpierw doprowadźmy jajko do temperatury pokojowej. By piana była delikatnie puszysta i lekka, dodajmy kilka kropel z cytryny lub octu, albo też szczyptę soli lub cukru. BISZKOPTOWO IW przypadku przygotowywania ciast na biszkopt, należy odpowiednio przygotować mąkę, tzn. „napowietrzyć" ją. Jak to zrobić? Wystarczy przesiać ją przez grube sitko albo bardzo delikatnie wymieszać przed odmierzeniem. ANASTAZJA BEZDUSZNA jiiiijrtr Babka czy sernik? Wszystkie tradycyjne słodkości mogą razem znaleźć się na świątecznym stole. Sprawdź nasze propozycję na te pyszności Mazurek zkardamonem Składnio: 250gmąld 125 g margaryny (np. Kasia) 3jajka 5 łyżek cukru pudru 1 łyżeczka cukru waniliowego Ijajko 2 szklanki ulubionych bakalii 1 łyżka płatków kukurydzianych szczypta kardamonu 1 łyżka miodu Zaparzamy bakalie. Margarynę wystawiamy z lodówki, by zmiękła. Na stolnicy siekamy margarynę czy kostkę do pieczenia z mąką. Ucieramy z cukrem pudrem, cukrem waniliowym. Dodajemy Ijajko i zagniatamy ciasto. Owijamy w folię i wkładamy do lodówki na 2 godziny. Bakalie osuszamy i siekamy. Jaja ubijamy mikserem. Dodajemy miód, kardamon, płatki kukurydziane, bakalie, mieszamy. Wyciągamy ciasto i rozwałkowujemy na cieniutki placek. Wykładamy prostokątną formę, nakłuwamy widelcem. Na ciasto wykładamy masę bakaliową. Dociskamy. Pieczemy około 25-30 minut w temperaturze 170 stopni. Babka piaskowa Składniki: łyżeczka cukru waniliowego pół łyżeczki aromatu migdałowego 1 szklanka cukru 4 jajka 250g margaryny czy innego tłuszczu do pieczenia (np. kostka do pieczenia Kasia) 2/3 szklanki mąki pszennej 2/3 szklanki mąki ziemniaczanej 2łyżeczki proszku do pieczenia 2 łyżki kakao biały lukier Oba rodzaje mąki mieszamy z proszkiem do pieczenia i przesiewamy przez sitko. Kostkę do pieczenia miksujemy z cukrem, cukrem waniliowym i aromatem. Ciągle miksując, dodajemy na przemian mąkę i jajka. Odlewamy 1/3 masy. Dodajemy do niej kakao i dokładnie mieszamy. Odstawiamy. Formę na babę natłuszczamy i posypujemy mąką lub tartą bułką. Jasną masę wlewamy do formy, a na nią masę z kakao, lekko mieszamy. Pieczemy w temperaturze 180 stopni przez 50 minut. Wystudzoną babę posypujemy cukrem pudrem lub lukrujemy (gotowym lukrem lub domowej roboty z cukru pudru i cytryny). Cheesecake. czyli sernik amerykański Składniki: 1 kg twarogu sernikowego 6 jajek, lOOg cukru 3 łyżki mąki ziemniaczanej 150 ml śmietanki 30%. 150 g tłuszczu do pieczenia 250g posiekanych migdałów pół szklanki mąki. 1.5 szklanek cukru pudru laska wanilii. 1 cytryna.200ml śmietana 18% 2 łyżki cukru pudru, sok z cytryny tabliczka białej czekolady Tłuszcz do pieczenia rozpuszczamy i przestudzamy. Migdały łączymy z mąką, cukrem i roztopionym tłuszczem. Tortownicę smarujemy tłuszczem i wykładamy jej dno papierem do pieczenia. Następnie zabezpieczamy dno i boki folią aluminiową. Przygotowaną masą wykładamy spód i boki tortownicy o średnicy 26 cm i wkładamy do lodówki. Żółtka oddzielamy od białek i ucieramy z cukrem. Dodajemy twarog i śmietankę, otartą skórkę i sok z cytryny, i wybrane wnętrze z liki wanilii. Białka ubijamy na sztywną pianę. Masę łączymy z ubitą pianą z białek. Na koniec dodajemy mąkę ziemniaczaną i delikatnie mieszamy. Masę przekładamy do tortownicy. Pieczemy w kąpieli wodnej, najpierw 40 minut wl80stopni Celsjusza, a następnie40 minut w 150 stopni. Wystudzamy. Przygotowujemy polewę. W rondełku podgrzewamy sok z cytryny, zdejmujemy z ognia, wkładamy białą czekoladę i mieszamy, aż czekolada się rozpuści. Dodajemy cukier puder i śmietanę, wszystko mieszamy. Upieczony sernik wyjmujemy z piekarnika, polewamy polewą i odstawiamy do schłodzenia (najlepiej na całą noc do lodówki). Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 rodzinny Dwie różne babki wielkanocne za jednym zamachem By ułatwić sobie wielkanocne prace, warto sięgnąć po przepis na dwie pyszne babki, które można przygotować w tym samym czasie. Składniki: 4 szklanki mąki pszennej 4 łyżki mąki razowej l i 1/2 szklanki cukru 10 większych jajek 10 łyżek kwaśnej śmietany 200 ml oleju (np. Rapso) 3 łyżeczki proszku do pieczenia otarta skórka z 2 cytryn 3 łyżki masła orzechowego 4 łyżki kakao i szczypta soli 4 łyżki cukru waniliowego 100 g orzechów włoskich 500 g malin 1/2 szklanki wody (do musu) cukier (do musu) Sposób przygotowania: Jajka z cukrem miksujemy do uzyskania jasnego, gęstego kremu. Dodajemy olej, śmietanę, wanilię, sól. Miksujemy ponownie. Dodajemy przesianą i wymieszaną z proszkiem do pieczenia mąkę pszenną oraz razową. Ciasto dzielimy na 2 części, do jednej dodajemy skórkę cy- trynową i orzechy (drobno posiekane, prawie na mączkę). Mieszamy. Ciasto wykładamy do foremla, np. keksówki, wysmarowanej masłem i wyłożonej papierem do pieczenia. Drugą część ciasta ponownie dzielimy na połówki, do jednej z nich dodajemy przesiane kakao oraz masło orzechowe - całość mieszamy. Foremkę, na przykład okrągłą babkową, smarujemy masłem. Wykładamy ciemną część ciasta, a na nią jasną część. Wstawiamy obie foremki do piekarnika nagrzanego do 170 stopni Celsjusza na 50 minut. Przed wyciągnięciem z piekarnika sprawdzamy (za pomocą patyczka), czy ciasta są upieczone. Maliny przekładamy do garnka. Zalewamy wodą i dodajemy cukier. Całość gotujemy, aż uzyskamy odpowiadającą nam gęstość musu. Upieczone, wystudzone ciasta można polać musem malinowym, udekorować malinami lub polukrować. ANASTAZJA BEZDUSZNA Na świątecznym, słodkim, stole, oprócz tradycyjnych bab wielkanocnych, nie może zabraknąć także kolorowych bez, ciast migdałowych czy też mazurków bez wypieku, na bazie orzechów i suszonych owoców Bezy z kremem cytrusowym i śliwkami Składniki: Wiśniowo-nerkowcowe bezserniczki Składniki: Ciasto migdałowe Składniki: Nowoczesne mazurki Składniki: 5 białek,220g cukru drobnego 1 łyżeczka octu lub soku z cytryny 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej Składniki na krem:_ 50 g śliwek kalifornijskich drobno posiekanych 1 pomarańcza+1 cytryna 4 żółtka, 100 g masła 80 g cukru drobnego Białka jajek ubijamy w mikserze. Kiedy zaczną sztywnieć, dodajemy po łyżce cukru. Ubijamy do momentu, w którym masa białkowa będzie błyszcząca i sztywna. Na końcu dodajemy łyżeczkę octu/soku z cytryny i łyżeczkę mąki ziemniaczanej, całość dobrze mieszamy. Masę z białek przekładamy do rękawa cukierniczego. Papier do pieczenia układamy na blasze. Rysujemy kółkaośrednicyok4cm. Najpierw wyciskamy na narysowane kółko pierwszą warstwę masy, następnie drugą warstwę, ale tylko na brzegach, środek bez zostaw pusty. Bezy pieczemy w piekarniku przy 120 stopni przez pierwsze 20 minut, później zmniejszamy temp. do 100 stopni i suszymy bezy przez kolejną gp-dzinę. Dla kremu pomarańczę i cytrynę myjemy, ścieramy z nich skórkę i wyciskamy sok, całość przekładamy do rondelka, dodajemy żółtka, cukier i masło. Na średnim ogniu podgrzewamy całość, aż do połączenia składników i zagęszczenia kremu. Po zagotowaniu dodajemy posiekane śliwki, mieszamy, odstawiamy do wystygnięcia. Krem po wystygnięciu bardzo stężeje i będzie gęsty. Gotowe, wystudzone bezy szprycujemy wystudzonym kremem. 300g orzechów nerkowca (np.BakaHand) lOOgdaktyfi całe owoce lOOg wiórków kokosowych 100 g migdałów błanszowanydi puszka mleka kokosowego 100 g wiśni mrożonych 4łyżki syropu z agawy sok z połowy cytryny 2 łyżki oleju kokosowego Nerkowce zalewamy wrzątkiem i odstawiamy na noc. 10 sztuk daktyli również zalewamy wrzącą wodą, po pół godzinie odlewamy wodę. Pół szklanki migdałów mielimy w młynku do kawy. Daktyle, wiórki kokosowe i zmielone migdały dodajemy do blendera i rozdrabniamy do połączenia się składników. Do formy na muffiny wkładamy papierowe papilotki. Do każdej z nich przekładamy odrobinę masy i ugniatamy, tworząc spód babeczki. Odlewamy wodę z nerkowców, orzechy przekładamy do blendera. Dodajemy stałą część mleczka kokosowego, wiśnie mrożone, 4 łyżki syropu z agawy, 2 łyżki oleju kokosowego, sok z cytryny i blendujemy wszystko na gładko. Powstałą masę przekładamy do przygotowanych papilotek. Wstawiamy na noc do lodówki. Po stężeniu ciasto wyjmujemy z formy oraz papilotek, przyozdabiamy polewą czekoladową i pojedynczymi wiśniami. tłuszcz do posmarowania tortownicy 8 jajek 1 paczka cukru waniliowego 300g tartych migdałów (np. BackMit) 240 g cukru trzcinowego starta skórka z jednej cytryny i pomarańczy 30 g całych migdałów (bez skórki) cukier puder cynamon Rozgrzewamy piekarnik do 175 stopni. Smarujemy tortownicę o średnicy 26 cm tłuszczem. Oddzielamy żółtka od białek. Żółtka, cukier waniliowy i cukier miksujemy na kremową masę. Do masy dokładamy tarte migdały, skórkę cytrynową i pomarańczową oraz cynamon, dobrze miksujemy. Ubijamy białka na sztywno i dokładamy do masy migdałowej, a następnie delikatnie mieszamy. Przekładamy masę migdałową do formy i pieczemy w rozgrzanym piekarniku przez 50-60 minut. Po około 50 minutach sprawdzamy długim drewnianym szpikulcem, czy ciasto zostało dobrze upieczone. Jeżeli ciasto się przykleja do szpikulca, pieczemy go przez kolejne 5-10 minut i przykrywamy folią aluminiową, aby powierzchnia nie stała się brązowa. W międzyczasie siekamy migdały i blanszujemy je oraz pozostawiamy do wystygnięcia. Ostygnięte ciasto delikatnie wyjmujemy z formy i posypujemy dużą ilością cukru pudru oraz sprażonymi migdałami. 300g migdałów ( + kilka sztuk do dekoracji) 2 szczypty soli skórka z 1 pomarańczy 400ml mleka kokosowego (1 puszka) 300g śliwki kalifornijskiej 1 szklanka nierafinowanego cukru trzcinowego 2 łyżki oleju kokosowego 1 łyżka kandyzowanej skórki pomarańczowej 1 łyżka rodzynek 4 śliwki kalifornijskie 1 łyżka płatków migdałowych Migdały i śliwki miksujemy razem z dwiema szczyptami soli oraz skórką z 1 pomarańczy na jednolitą, plastyczną masę. Jeśli masa nie chce się skleić, można dodać 2 łyżki oleju kokosowego lub wody. Tak przygotowaną masą wykładamy spód formy. Wstawiamy do lodówki. Do niewielkiego rondelka wlewamy mlekokokosowe oraz cukier. Mieszamy do momentu, aż masa zgęstnieje (około 15-20 minut). Zdejmujemy z palnika, dodajemy olej kokosowy i dokładnie mieszamy. Jak kajmak lekko prze-stygnie wylewamy masę na przygotowany wcześniej spód i dekorujemy kandyzowaną skórką pomarańczową, rodzynkami, śliwką kalifornijską oraz płatkami migdałowymi. Wstawiamy do lodówki na kilka godzin lub całą noc. Można to robić aż 6 dni wcześniej przed świętami, ponieważ termin trwałości deseru wynosi do 7 dni. Na wielkanocnym stole nie może zabraknąć zupy -tradycyjnego żurku lub jego nieco innej wersji, albo też zdrowej i także rozgrzewającej zupy chrzanowej. Zupa chrzanowa zjajkiem Składniki: Świąteczny żurek z grzybami i chipsem buraczanym Składniki: Barszcz biały świąteczny z jajkiem Składniki: Żurek tradycyjny Składniki: kości wędzone 1/2 kg mardiewlśredniaszt seler 1/2 średniej szt woda 21 liść laurowy 3 szŁ ziele arępełskie 5-6 ziarnek chrzani mały słoiczek śmietana kwaśna 18%300ml mąka 1 łyżka sól, pieprz i majeranek do smaku czosnek3ząbki konfitura żurawinowa 1 łyżka jaja ugotowane na twardo bagietka do opieczenia Do garnka z wodą włożyć kości, obrane i pokrojone w cząstki warzywa, liście laurowe i ziele angielskie. Posolić i gotować, aż mięso przy kości będzie miękkie. Kości wyciągnąć. Do wywaru dodać chrzan i śmietanę połączoną z mąką. Doprawić do smaku solą, pieprzem i majerankiem. Pod koniec gotowania zupy dodać wyciśnięty przez praskę czosnek i konfiturę żurawinową. Zupę podawać zjajkiem ugotowanym na twardo i z grzankami z bagietki do odpieku (bagietkę pokroić w kromki i podpiec na złoty kolor w piekarniku). Do zupy można również dodać pokrojone mięso z kości wędzonych. (www.dancake.pl) 10 gsuszonydi|x>dgrzybków.1 średnia cebula 3-4 łyżki oleju rzepakowego 2 średnie marchewki, 1 średnia pietruszka 1/4 małego selera. 3 średnie ziemniaki 3ząbkiczosnku.1łyżeczkamajeranu.2Sśde laurowe 6 ziaren ziela anielskiego 151 wody, 0,51 gotowego zakwasu na żurek 400gserka topionego kremowego sól i pieprz do smaku, 1 burak czerwony Grzyby dokładnie opłukać na sitku pod bieżącą wodą, a następnie ugotować do miękkości i odstawić razem z wodą do wystygnięcia. Cebulę pokroić w kostkę i usmażyć na oleju na jasnozłoty kolor, w garnku, w którym będzie przygotowywana zupa. Do podsmażonej cebuli dodać obrane, pokrojone w kostkę warzywa (marchew, pietruszka, seler) oraz przyprawy i wszystko razem dusić przez kilka minut. Następnie zalać wodą i ugotować do miękkości. Dodać ziemniaki pokrojone w kostkę, a gdy będą miękkie wlać zakwas na żurek, dodać serki topione, majeranek i rozdrobniony czosnek. Zupę przez kilka dodatkowych minut gotować na wolnym ogniu, dorzucić pokrojone w paseczki ugotowane grzyby oraz wlać część wody, w której się gotowały (według uznania, dla wzmocnienia smaku). Doprawić do smaku i odstawić na półgodziny, by smaki się połączyły. Burak obrać, pokroić w cienkie plasterki i upiec w piekarniku lub usmażyć na rozgrzanym oleju tak, by powstały chipsy. Odsączyć na ręczniku papierowym i udekorować nimi każdą porcję świątecznego żurku. (www.msm-monki.pl) 2 marchewki pietruszka cebula 1 ząbek czosnku 2 łyżki tartego, świeżego chrzanu 2 jajka gotowane na twardo 3 łyżki śmietany 12% 1/8 kostki masła 4 łyżeczki soku z cytryny 5 ziaren ziela angielskiego liść laurowy 1 łyżka natki pietruszki pieprz, majeranek do smaku pieprz naturalny Marchew obrać, zetrzeć na tarce o dużych otworach. Cebulę i pietruszkę przekroić na pół. Warzywa włożyć do 1 litra wrzącej wody i ugotować do miękkości. Wyjąć cebulę i pietruszkę. Do wywaru dodać posiekany czosnek, utarty chrzan, majeranek, ziele angielskie, liść laurowy oraz sok z cytryny. Gotować około 10 minut. Zdjąć z ognia, lekko ostudzić, następnie połączyć z masłem i śmietaną. Przyprawić do smaku. Ugotowane jajka pokroić, położyć na talerze, zalać barszczem, posypać natką pietruszki. 100 g boczku lub kiełbasy (może być biała kiełbasa surowa) 1 butelka zakwasu z mąki żytniej 1 litr bulionu warzywnego (najlepiej z włoszczyzny), 1 listek laurowy kilka ziarenek ziela angielskiego 1 grzybek suszony, 4 ziemniaki 1 ząbek czosnku 1 łyżka tartego chrzanu 2 jajka, 1 łyżki majeranku 1 łyżka soku z cytryny sól, pieprz i cukier Chudy boczek lub kiełbasę kroimy w kostkę i smażymy na patelni. Białą kiełbasę należy włożyć do gotującej się zupy. Do wrzącego bulionu warzywnego wkładamy usmażony boczek lub kiełbasę. Kroimy w kostkę surowe ziemniaki i razem z suszonym grzybkiem dodajemy do bulionu. Doprawiamy całość solą i pieprzem, listkiem laurowym, zielem angielskim i gotujemy 20 minut. W tym czasie gotujemy jajka na twardo. Obieramy ze skorupek i kroimy na ćwiartki. Zupę przyprawiamy majerankiem i poprzednio przeciśniętym przez praskę ząbkiem czosnku. Wlewamy dobrze wymieszany żur i dodajemy łyżkę chrzanu, sok z cytryny i cukier. Całość mieszamy i podgrzewamy, ale nie gotujemy. Do misek wykładamy jajka, (dodajemy, jeśli mamy ugotowaną białą kiełbasę). Wlewamy do misek żur. Zupę można również zaprawić dwiema łyżkami śmietany i posypać świeżymi ziołami. - 1 - Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 10 rodzinny kuchnia A MOŻE ZAMIAST ŻURKU ZUPA CHRZANOWA? Większość z nas jest przyzwyczajona do tradycyjnych świątecznych smaków. Wielkanoc to przede wszystkim jajka w różnych odsłonach, ale także aromatyczny żurek, pachnąca biała kiełbasa, puszyste baby drożdżowe. Te potrawy królują na naszych wielkanocnych stołach. Dla tych, którzy mają ochotę na pewną odmianę mamy propozycję - delikatną, kremową zupę chrzanową z chrupiącymi grzankami. To idealny kompromis między smakiem tradycyjnego, wielkanocnego dodatku jakim jest chrzan, a nowoczesnym daniem, które z pewnością zasmakuje naszym bliskim podczas wielkanocnego śniadania. Bardziej pracowite gospodynie mogą też tego dnia podać dwie zupy do wyboru - żurek czy barszcz biały i chrzanową. Ze względów zdrowotnych ta ostatnia jest jednak nawet bardziej polecana. W medycynie ludowej chrzan stosuje się m.in. na katar, chore zatoki, dolegliwości trawienne, bóle głowy, kręgosłupa i reumatyczne. Co jednak ważniejsze podczas świątecznego biesiadowania - chrzan pobudza też wydzielanie soków trawiennych, a wobec tego poprawi nam przemianę materii i zapobiegnie dolegliwościom po zjedzeniu cięż-kostrawnych potraw. Oprócz chrzanu jako dodatku do mięs i wędlin, można go więc spożyć również w takiej formie, (miko) Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 rodzinny U Przygotuj z bliskimi zapiekankę z białą kiełbasą i jąjkiem We współczesnym, zabieganym świecie coraz mniej czasu spędzamy z najbliższymi. Tymczasem, żeby bycze sobą naprawdę blisko, potrzebne są chwile, gdy poświęcimy sobie nawzajem naszą uwagę. Doskonałą okazj ę do tego stanowią wspólne posiłki oraz ich gotowanie całą rodziną. Kiedy przygotowujemy razem obiad, apotem siadamy przy stole, mamy możliwość porozmawiać. Idelanie do tego pasują zbliżaj ącesię święta wielkanocne. Dobrze, aby wtej wy- prawie towarzyszyły nam też dzieci. Żeby je zachęcić do wspólnego gotowania, postarajmy się, by były to chwile pełne zabawy. Proponujemy więc wyprubować prosty świąteczny przepis na zapiekankę z białą kiełbasą jajkiem i groszkiem Do przyrządzenia tego dania możemy zachęcic nawet najmłodszych domowników. Chociażby do obrania jajiek. Będą nam potrzebne: 400 gbiałej kiełbasy parzonej, 4 jajka ugotowane na tardo, 400 g makaronu typu piórka (np. Lubella), 30 g mąki, 30 g masła, 500 ml mleka, 4 łyżki chrzanu (np. Krakus), cebula drobno posiekana l sztuka, 150 g zielonego groszku, I50g żółtej mozzarelli lub sera gouda, koperek do dekoracji oraz sól i pieprz do smaku. Najpierw gotujemy makaron zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Masło i mąkę podsmażamy w rondelku przez około 3 minuty, potem dolej wamy do nich mleko -ciągle mieszając, żeby nie zrobiły się grudki. Zagotowujemy całość i dodajemy sól, pieprz oraz chrzan. W ten sposób powstanie sos beszamel. Kroimy kiełbasę w plastry i razem z cebulą smażymy na złoty kolor. Dodajemy ugotowany makaron, groszek i połowę be-szamelu, a następnie pokrojone w ćwiartki jajka. Całość przekładamy do formy do pieczenia. Polewamy zapiekankę z góry resztą beszamelu, posypujemy utartym serem i pieczemy przez około 20 minut w temperaturze200stopni C. ANASTAZJA BEZDUSZNA ¥4 Przedstawiamy makaronowe i mięsne dania na Wielkanoc. Zapiekanki warzywne i mięsne dobrze się wpiszą w świąteczne menu Zapiekanka bakłażanowa Składniki: 400g makaronu wstążki długie (npi Lubefla) 3 duże bakłażany 2 łyżki oleju rzepakowego 1 cebula. 3 ząbki czosnku 2 puszki pomidorów krojonych 1/2 łyżeczki oregana 1 szczypta chili 2 łyżki koncentratu pomidorowego Igarśćświeżej bazylii oliwa do nasmarowania naczynia 200gmozzareBS.50gpamiezanu drobno startego sól i pieprz do smaku Gotujemy makaron zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Na oleju smażymy posiekaną cebulę. Dodajemy do niej zgnieciony czosnek i smażymy razem jeszcze przez około 1 minutę. Następnie dosypujemy oregano, chili i dokładamy koncentrat. Po minucie dodajemy pomidory. Całość gotujemy na średnim ogniu przez około 25 minut. W tym czasie kroimy bakłażana na cienkie plastry (ok. 5 mm), lekko solimy i smażymy na oliwie na złoto-brązowy kolor. Następnie osuszamy go z oliwy na papierowym ręczniku. Mieszamy ugotowany makaron z 2/3 sosu, połową mozzarelli oraz poszarpaną bazylią (zostaw kilka listków do dekoracji). Tak przygotowany makaron zawijamy w bakłażan. Tworzymy małe roladki, które następnie układamy w żaroodpornym naczyniu wysmarowanym oliwą. Polewamy je pozostałym sosem, posypujemy resztą mozzarelli, parmezanem i (opcjonalnie) bułką tartą. Całość pieczemy 20 minut w piekarniku nagrzanym do 200 stopniC. Makaronowe wstążki z białą kiełbasą w sosie chrzanowym Składniki: 250g makaronu wstążki (na przykład Międzybrodzki Makaron) 250g surowej białej kiełbasy 2łyżki oleju 3 łyżki tartego chrzanu 300ml słodkiej śmietany 18% sól, cukier do smaku 3 jajka ugotowane na twardo natka pietruszki do dekoracji Makaron gotujemy w osobnej wodzie, następnie hartujemy go i odcedzamy. Podsmażamy białą kiełbasę na złoty kolor. Dodajemy odrobinę wody, przykrywamy pokrywką i podduszamy 10 minut. Śmietanę łączymy z chrzanem. W następnej kolejności doprawiamy solą i odrobiną cukru. Doprowadzamy do wrzenia. Makaron wykładamy na talerz. Całość polewamy sosem. Na wierzch kładziemy pokrojoną w grube plasterki białą kiełbasę i jajko pokrojone w cząstki. Danie dekorujemy listkami natki pietruszki. Świąteczna babka ziemniaczana z Podlasia Składniki:_ 400g sera żółtego (np. Podlaskiego MSM Mońki) 1.5 kg ziemniaków 150 g boczku wędzonego parzonego 150 g kiełbasy wędzonej 3jajka 3 ząbki czosnku 3 łyżki mąki ziemniaczanej 1 łyżeczka kurkumy sól, pieprz, majeranek do smaku Ziemniaki obieramy, myjemy i ścieramy na tarce na drobnym oczku, następnie odsączamy z nadmiaru wody. Boczek kroimy w paseczki, kiełbasę drobną w kostkę i podsmażamy na patelni na zloty kołor.Łączy-my mięsne wyroby z ziemniakami, dodajemy jajka, wyciśnięty przez praskę czosnek, przyprawy, mąkę i kurkumę. Wszystko dokładnie mieszamy łyżką. Blaszki, najlepiej wziac „keksówki", smarujemy tłuszczem i posypujemy bułką tartą. Układamy warstwami, na przemian masę ziemniaczaną i plastry sera tak, by ostatnia warstwa była ziemniaczana. Wierzch babki dekorujemy paseczkami sera. Pieczemy w piekarniku w temperaturze 180 stopni Celsjusza przez około 60 minut. WARTO WIEDZIEĆ MISJA WIELKANOC Czas przed Wielkanocą to okres intensywnych porządków oraz kulinarnych zmagań. Co zrobić, aby nieco go uspokoić? Skorzystać z pomocy bliskich, dobrze zaplanować pracę oraz sięgnąć po sprawdzone kompozycje przypraw. < Przygotowując się do Wielkanocy, warto wcześniej zaplanować menu i zrobić przynajmniej częściowe zakupy, zaopatrując się w rzeczy o dłuższych terminach przydatności - bakalie, mąkę, przetwory warzywne i owocowe oraz przyprawy i dodatki spożywcze, a wśród nich majeranek lub przyprawę do żurku i barszczu białego, pieprz ziołowy, przyprawę do indyka po staropolsku i do mięsa wieprzowego oraz proszek do pieczenia. Wiele dań możemy również zrobić wcześniej lub wstępnie je przygotować. i Zamiast sernika zdecydujmy się na paschę. Będzie smaczna również po zamrożeniu - podana jak lody. Można przygotować ją spokojnie kilka tygodni przed Świętami. Wybierzmy też mazurek na kruchym spodzie. Upieczony placek możemy przechowywać nawet dwa tygodnie, a zamrożony jeszcze dłużej. W Wielką Sobotę wystarczy zrobić tylko polewę, np. z czekolady z cynamonem i ozdobić go bakaliami. •Dwa tygodnie przed Wielkanocą możemy przygotować pasztet i zamiast upiec, również go zamrozić. Przed Świętami wystarczy tylko wstawić go do piekarnika. •W Wielki Piątek z kolei dobrze jest zamarynować mięsa, najwygodniej korzystając z gotowych mieszanek, np. przyprawy do mięsa wieprzowego czy przyprawy do indyka po staropolsku. • W świąteczne dni warto też zadbać o to, żeby na stołach pojawiły się świeże warzywa i owoce, a także dania z wykorzystaniem ziół i przypraw ułatwiających trawienie, takich jak np. pieprz ziołowy, który świetnie pasuje chociażby do jajek. A jeśli świąteczne śniadanie zaczynacie od żurku, możecie ułatwić sobie gotowanie i sięgnąć po kompozycję do żurku i barszczu białego. ANASTAZJA BEZDUSZNA rodzinny kuchnia Świąteczne dania w wersji wegetariańskiej czy wegańskiej? Sprawdź, jak smakują warzywne pasztety i wyjątkowe kanapki Choć fundamentem tradycyjnego stołu wielkanocnego są jajka, nabiał i biała kiełbasa (modna ostatnimi czasy), w kuchniach wegetariańskiej i wegańskiej przewidziano już całą gamę ich świątecznych odpowiedników. Sprawdź, jak smacznie spędzić święta wielkanocne przy roślinnym stole i przekonaj się, że warzywa znajdziesz nie tylko w sałatkach, abakalie i chrupiące orzechy nie są już jedynie domeną tradycyjnych mazurków. Dla wszystkich tych, którzy lubią w kuchni test o wać nowe połączenia i smaki, doskonałą propozycją będą kanapki wiosenne z pieczonym burakiem. Oryginalne połączenie buraka i serka wiejskiego urozmaici każde wielkanocne śniadanie i zaskoczy niebanalnym smakiem. Świetnie na kanapkach sprawdzi się także świeży szczypior. Będą doskonale smakować z kiełkami, na przykład burakalub słonecznika. Czy też sałatka z pieczonym burakiem, jarmużem i pomarańczą. Z tych propozycji na świątecznym stole na pewno chętnie skorzystają wegetarianie. A co dopiero mówić o pasztetach warzywnych -czy to z soczewicy czy z ciecierzycy bez wątpienia spodobają się i mięsożercom, ab Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Wielkanoc to czas, kiedy kilkakrotnie siadamy do stołu. Obok mięsnych potraw i jajek możemy zaserwować naszym gościom alternatywne lekkie dania, które mogą odpowiadać nawet tym, którzy są na diecie bezmięsnej Delikatna konfitura cebulowa z musem z suszonych fig SMatWkŁ _ 1 kg cebuli 2 ząbki czosnku Ipapryczkaddi 200gFigBakaland 60 gzłoty<± owoców (miechunki penjwiańskiejnp. Bakalami) 3 łyżki syropu z agawy 4 łyżki octu balsamicznego gałązka świeżego tymianku garść natki pietruszki 2 łyżki masła sol, pieprz Cebulę kroimy w piórka i podsmażamy na rozgrzanym maśle do zarumienienia. Następnie dodajemy czosnek i przyprawy. Całość dusimy pod przykryciem przez ok. 10 minut, do całości dodajemy posiekane i wcześniej namoczone w ciepłej wodzie figi i złote owoce. Dusimy jeszcze przez kolejne 10 minut, dodajemy miód i ocet balsamiczny oraz roztarty w dłoniach tymianek. W zależności od potrzeb doprawiamy do smaku. Ciepłą konfiturę przekładamy do ozdobnego słoika (możemy pasteryzować lub przechowywać niepasteryzowaną w lodówce około tygodnia). Chrupiący pasztet z soczewicy z orzechami włoskimi Składniki:_ szklanka ugotowanej brązowej soczewicy pół szklanki ugotowanej kaszy jaglanej 50 ml oleju rzepakowego 100 g orzechów włoskich 100 g mieszanki orzechów 1 duża cebula 2 łyżki sosu sojowego Uiść laurowy 2 ziarna ziela angielskiego 5 goździków 1 łyżeczka majeranku szczypta gałki muszkatołowej sól, pieprz Cebulę siekamy i podsmażamy na patelni do zeszklenia, razem z liściem laurowym, zielem angielskim i goździkami. Cebulę, z której wyjmujemy przyprawy, dodajemy do ugotowanej wcześniej soczewicy i kaszy jaglanej. Do składników dodajemy sos sojowy, sól i pieprz oraz resztę przypraw. Wszystkie składniki blendujemy za pomocą delikatnych, pulsacyjnych ruchów. W zależności od smaku, możemy dodać wybrane przyprawy. Do masy dodajemy posiekane orzechy włoskie. Pasztet przekładamy do formy lub szklanych słoiczków i pieczemy w temperaturze ok. 180 stopni przez około 40-50 minut. Gotowy pasztet studzimy i dodatkowo ozdabiamy przed podaniem orzechami. Najlepiej smakuje w towarzystwie chrupkiego pieczywa. Kanapka wegetariańska z pieczonym burakiem SkfadhM;_ na 4 kromki pełnoziamistego pieczywa 2 Og margaryny czy rośinnego tłuszczu (np. Rama) 1 mały buak czerwony garść mieszań^ sałaty (racficchio i lodowej) 4 łyżeczki sevka wiejskiego 1 szczypta piepizu czarnego świeżo mteJonego pół pęczka szczypiorku Buraka myjemy i zawijamy w aluminiową folię. Wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopni Celsjusza. Pieczemy około 40 minut do momentu, gdy będzie miękki, po czym studzimy go, obieramy i kroimy w kostkę około 0,5 x 0,5 cm. Wiejski serek odcedzamy na sitku. Kromki pieczywa smarujemy margaryną, następnie na każdą z nich układamy liście sałaty. Na sałacie rozkładamy pokrojone buraki oraz wiejski serek. Wierzch kanapek posypujemy grubo pokrojonym szczypiorem i pieprzem. Pasztet z ciecierzycy z pastą Tahini Składniki;_ 400g ciecierzycy, 2 cebule. 4jaja, 2 łyżki oleju 2 marchewki, 15 szklanki bułki tartej 3 łyżki kaszy marniej i 3łyżkim^onezu po łyżeczce wędzonej papryki, ostrej papryki, kminu rzymskiego mielonego oraz pieprzu łyżka pasty sezamowej Tahini łyżka ziarna kolendry, Hmonka, ząbek czosnku 100 g suszonych pomidorów i łyżka koncentratu pomidorowego, pęczek natki kolendry łyżka ulubionych przypraw (np. Knorr) łyżka gęstego jogurtu, strąk ostrej papryki chilli łyżka pasty sezamowej Tahini Dzień wcześniej zalewamy ciecierzycę zimną wodą. Na drugi dzień płuczemy ją i zalewamy świeżą wodą. Następnie dodajemy marchew i gotujemy do miękkości. Miksujemy z jajkiem i pastą Tahini. Na rozgrzanym oleju szklimy rozdrobnioną cebulę. Dodajemy posiekany czosnek i przyprawy. Smażymy je, aż zaczną intensywnie pachnieć. Dodajemy koncentrat pomidorowy. Całość smażymy jeszcze chwilę, a następnie przekładamy do miksera. Miksujemy składniki na gładką pastę i łączymy z resztą ciecierzycy. Masę na pasztet doprawiamy i łączymy z drobno pokrojonymi suszonymi pomidorami, bułką i kaszą manną. Umieszczamy w foremce na pasztet i zawijamy w folię aluminiową i umieszczamy na blasze piekarnika, na którą wlewamy wodę. Pieczemy przy200stopni C około 60 minut. Pasztet podajemy z sosem. Rozcieramy czosnek na miazgę, siekamy kolendrę i strąk papryki chili. Wszystkie składniki łączymy z majonezem i jogurtem, doprawiamy do smaku sokiem z limonki. do trybu życia. Elementów, które możemy umieścićwróż-nych miejscach domu i mieszkania, jest całe mnóstwo. Gniazdka z siana lub rafii ułożone na meblach bądź w różnych naczyniach, jutowe worki z wysypującymi się jajkami, kawałki mchu ozdobione świątecznym motywem. Wartym uwagi pomysłem są ogrody w szkle - naczynia w prostych formach można na tę okazję wypełnić kompozycją z liści, mchu, kory i jajek. Nawet łazienka i kuchnia z prostymi świątecznymi akcentami mogą być częścią wiosennej, pełnej życia atmosfery. Swoboda i nonszalancja, czyli nowa elegancja Odświętne dekoracje kojarzą się z jednej strony z elegancją, z drugiej - z powtarzalnością. Tymczasem możliwości, jakie są w naszych rękach, pozwalają każdego roku na nowo tworzyć atmosferę świąt, za każdym razem odrobinę inną. Nowoczesne wnętrze jest proste i jasne, pełne naturalnych barw i struktur. To również wnętrze, które gwarantuje nam wygodę i swobodną radość wyrażania własnej osobowości. W tym roku postawmy na luz i swobodę. Pójdźmy z duchem czasu - nie dajmy się skrępować sztywnej elegancji i opatrzonym nawykom - zaskoczmy domowników i gości niecodzienną, wielkanocną aranżacją. rodzinny wnętrza 13 kolorze, mech, nieobrobione drewno, zielone liście i owoce. Zieleń to nie tylko bukszpan i rzeżucha, ale także pędy paproci, gałązki bluszczu. Wykorzystać możemy egzotyczne liście, zwoje rafii, strusie lub przepiórcze jaja, a nawet cytrusy. Różne odcienie zieleni oraz ożywcze kolory owoców dodadzą energii przede wszystkim wnętrzom urządzonym w minimali-stycznym stylu. - Światło i czystość bezbarwnego szkła, jednolita zastawa w ożywczych barwach, naczynia w kształcie liści, proste tkaniny w naturalnych barwach, jutowe worki i zwykły sznurek - to elementy, które nadadzą nieoczywistości naszym aranżacjom. Wśród nich nawet te tradycyjne motywy i potrawy nabiorą nowego, zaskakującego smaku. Lekki nieład w ich układzie będzie zamierzonym efektem - w końcu w naturze nic nie jest poukładane „od linijki" -dodaje architekt. Śniadanie do łóżka Wielkanoc kojarzy nam się głównie ze stołem - w wielu domach to nanimkończy się świąteczna aranżacja. Tymczasem dom to nie tylko jadalnia, ale także sypialnia, łazienka i kuchnia. W każdym z tych pomieszczeń znajdziemy wiele miejsc na dekoracje inspirowane budzącą się do życia naturą. Podstawowa zasada to odpowiednia kompozycja kolorystyczna i umiar dostosowany Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 Dekoracje świąteczne Anastazja Bezduszna a.bezduszna@glos.com Wielkanoc to czas. który bardzo często utożsamiany jest z tradycją-zarówno w sferze potraw, jak i świątecznych dekoracji. Podczas gdy szefowie kuchni prześcigają się w tworzeniu autorskich kompozycji smakowych, także w obszarze aranżacji wnętrz warto puścić wodze fantazji. Projektanci zachęcają - nadajmy świątecznym motywom nowoczesną i zaskakującą formę. więta Wielkiej No-cytodladomo-wych stylistów ide-alny moment 1 na wiosenne aran-żowanie domu. Dekoracje wielkanocne kojarzą nam się głównie z kolorowymi pisankami, zającami, pisklętami i kuleczkami kwitnącej wierzby. Choć są urocze, to praktycznie powtarzalne co roku w każdym domu. - Nie musimy z nich całkiem rezygnować - w końcu to flagowe motywy Wielkanocy. Dodajmy im jednak odrobinę świeżości, korzystając z inspiracji, jakie podsuwa nam budząca się do życia natura-radzi Lena Kwietniewska, architekt pracowni KODO. Postawmy na motywy i formy zaczerpnięte z natury, a temu, co znane, nadajmy nieoczywisty kształt. Wy-bierzmy jajka w naturalnym W NOWOCZESNYM WYDANIU Nieszablonowe pomysły na wielkanocną aranżację wnętrz 14 rodzinny gwiazda Karolina Gruszka odnalazła miłość w Rosji, ale woli mieszkać w Polsce Niektórzy pamiętają ją z „Dyskoteki Pana Jacka". Większość z nas poznała ją jednak dopiero z „Bożej podszewki". Dzisiaj zdecydowanie woli od telewizji występy w teatrze i w kinie. Produkuje także własne spektakle - z mężem Iwanem Wyrypajewem. Głos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 13-14.04.2019 KAROLINA GRUSZKA Polska aktorka teatralna, kinowa i telewizyjna. Urodziła się w1980 roku. Mając dziewięć lat wystąpiła w telerankowym programie „Dyskoteka Pana Jacka". Na prawdziwym planie filmowym stanęła dopiero jako nastolatka, grając rolę Gieniusi w serialu „Boża podszewka" Izabelli Cywińskiej. W „Kochankach z Marony" tej samej reżyserki zagrała przełomową w swej karierze rolę Oli, uhonorowaną nagrodą dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej na 30. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni i nominowaną do nagrody Orła. Często angażowana jest do filmów zagranicznych. Pracowała między innymi z Włochem Giacomo Battiato, Amerykaninem Da vi dem Lynchem, Białorusinem Michaiłem Ptaszukiem, Kazachem Abaiem Karpykovem, Czechem Tomasem Masinem oraz Rosjanami: Aleksandrem Proszkinem i Iwanem Wyrypajewem. Z powodzeniem występuje także w Polsce. Gtmmla Paweł Gzyl p.giyl@gk.pl Choć nie występuje raczej w popularnych serialach, uwielbiają ją nie tylko widzowie, ale również koledzy po fachu. Dlatego nie narzeka na brak ofert z teatru czy kina. To te występy stworzyły jej wizerunek eterycznej piękności, która kusi swą wybuj ałą i zmysłową kobiecością. - Mam wrażenie, że ona jest marzeniem każdego mężczyzny, uosobieniem wszelkich ideałów kobiecości, o których tylko czytamy w literaturze. Że z jednej strony jest krucha, myślami w światach nam niedostępnych, a z drugiej, kiedy gra, dotyka bardzo emocjonalnych strun - powiedział kiedyś o niej Piotr Adamczyk. # * ♦ Została wyjątkowo dobrze wychowana - nie tylko przez rodziców, ale także przez pedagogów. Miała to szczęście, że choć urodziła się w Peerelu, to chodziła już do niepublicznej szkoły. W liceum polskiego uczył ją ceniony poeta - Jarosław Klejnocki. Pod jego wpływem zaczęła uczyć się wierszy na pamięć i występować w konkursach recytatorskich. Śpiewała również w młodzieżowym zespole muzycznym. Tam dostrzegł ją Jacek Cygan - i zaprosił do swego show „Dyskoteka Pana Jacka", z którym przejechała całą Polskę od morza do gór. Być może to sprawiło, że była bardzo świadomym dzieckiem - 0 czym świadczy choćby to, że jako nastolatka została wegetarianką. - Po prostu uświadomiłam sobie, skąd się bierze kotlet na talerzu, nic więcej. Dziś niejedzenie mięsa jest popularne, wręcz modne, ale wtedy rzeczywiście było trudniej. Choćby dlatego, że brakowało sklepów ze zdrową żywnością, restauracji wegańskich... 1 jeszcze wszyscy wokół gadali, że niejedzenie mięsa szkodzi. I przez to całe gadanie moi rodzice trochę się martwili. - Fakt. że wyjechałam, dużo mi Przede wszystkim poczucie dyi do mojego kraju. Z Rosji wróciłam z przekonaniem, że wiem. czego chcę. Nie ma nic. w imię czego warto robić rzeczy przeczące temu. w co wierzymy - deklaruje Karolina Gruszka w interii. Natomiast bardzo mnie w tym wegetarianizmie wsparli -podkreśla w Interii. Kiedy miała dziesięć lat, dostrzegł ją reżyser castingu -i w ten sposób trafiła na plan filmu Krzysztofa Zanussiego o Chopinie. Potem telewidzowie zobaczyli ją w „Bożej podszewce". Mało tego - jeszcze przed maturą pojechała do Rosji, aby kręcić film „Córka kapitana", dzięki czemu opanowała podstawy rosyjskiego, co bardzo się jej potem przydało. Nic dziwnego, że po liceum trafiła do szkoły aktorskiej. - Na studiach miałam moment, że strasznie przeklinałam. Nie chciałam być obsadzana wyłącznie w rolach amantek. Zależało mi, żeby pokazać siebie od ostrej strony. Sporo też wtedy paliłam. Na szczęście to już zamknięty etap - śmieje się w serwisie Populada. Mając 24 lata, Karolina wyprowadziła się z domu -i zamieszkała we własnym mieszkaniu niedaleko warszawskiego placu Konstytucji. Remont miał trwać miesiąc, a potrwał cztery, ale dzięki temu mogła stanąć na własne nogi. Akurat dostała etat w Teatrze Narodowym - i wszyscy uznali, że jest najbardziej obiecującą aktorką młodego pokolenia. * ♦ # Potwierdziło to spotkanie z amerykańskim reżyserem Davidem Lynchem, który przyjechał do Polski nakręcić swój nowy film. Dzięki niemu Karolina wzięła udział w tworzeniu eksperymentalnego obrazu „Irdand Empire", który swoją premierę miał na festiwalu w Wenecji. Na pokazie polska aktorka siedziała między Lynchem a hollywoodzką gwiazdą Laurą Dem. W mediach uznano, że Fabryka Snów staje przed nią otworem. - Pojechaliśmy nakręcić kilka scen do Los Angeles. David Lynch z własnej inicjatywy zaprowadził mnie do superdobrego agenta. Rozmowa była krótka. Agent powiedział, że z chęcią się mną zajmie, ale jest jeden warunek: że chociaż dwa lata tutaj pomieszkam i pochodzę na castingi. A ja sobie tego nie wyobrażałam - podkreśla w „Zwierciadle". Karolina wolała grać w polskich filmach - bo reżyserzy zasypywali ją ciekawymi propozycjami. Jedną z nich okazał się film „Kochankowie z Marony". Obraz Izabeli Cywińskiej trafił na festiwal w Moskwie. Młoda aktorka pojechała na imprezę - i poznała tam rosyjskiego reżysera Iwana Wyrypajewa. - Zobaczyłam jego film „Euforia", który mnie bardzo poruszył, a to mi się nie zdarza często. Kiedy się okazało, że reżyser stoi przy wyjściu i jest szansa, żeby mu podziękować, to razem z panią Izą Cywińską, z którą miałyśmy podobne od- czucia, podeszłyśmy i mu podziękowałyśmy. Akurat za 15 minut zaczynał się pokaz naszego filmu „Kochankowie z Marony" w sali obok, więc go zaprosiłyśmy, nawet nie licząc, że przyjdzie. A on przyszedł - wspomina w „Zwierciadle". ♦ # * Wyrypaj ew był wtedy enfant terrible rosyjskiego teatru. Pochodzi z Irkucka na Syberii, sam 0 sobie mówi, że wychowywała go ulica, miał na swoim koncie wyrok w zawieszeniu za napad i rozbój. Kobiety za nim szalały-nic dziwnego, że był już dwukrotnie żonaty. Dla polskiej aktorki rzucił jej rosyjską koleżankę po fachu -Polinę Aguręjewą. Karolina zostawiła z kolei dla niego Polskę - 1 przeprowadziła się do Rosji. - Moskwa to miejsce dużo mniej przyjazne niż Warszawa. Tam życie toczy się 24 godziny na dobę i to bardzo intensywnie: pije się od rana, a odwiedza też do rana, wizyty o 2 w nocy nie są niczym dziwnym. To jest życie podszyte alkoholem, kokaino-wym rytmem. Energia, która mobilizuje do pracy, sprawia, że masz sto pomysłów na minutę, ale na dłuższą metę jest męcząca - tłumaczy w „Gali". Karolina wzięła ślub z Iwanem - i na świat przyszła ich córeczka Maja. Realizowali również filmowe i teatralne projekty, które spotykały się z dużym rozgłosem. Z czasem moskiewska scena, którą dyrektorował Wyrypajew, podpadła putinowskiej administracji. To sprawiło, że małżonkowie postanowili wrócić do Polski. Oficjalnie: żeby Maja mogła dorastać w mieście 0 lepszym powietrzu niż pełna smogu Moskwa. Para artystów zamieszkała w Warszawie i powołała do życia własną firmę producencką, dzięki której zaczęła realizować wspólne spektakle teatralne. Ku radości wielu reżyserów, Karolina wróciła do polskiego kina. 1 nie tylko - bo zagrała również we francuskiej biografii naszej noblistki - „Marie Curie". Dziś Karolina i Iwan myślą o zamieszkaniu z Mają w górach. Głos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 13-14.04.2019 rodzinny fdietony recenzje 15 4 KAŻDEMU PO RÓWNO? TO NIE JEST SPRAWIEDLIWE ROZWIĄZANIE 'i Anna Czerny-Marecka anna.mafecka@polskapre5s.pl amy wśród znajomych, i to tych prawdziwych, nie na FB, sporo belfrów i dyrektorów szkół. Stanęli po obu stronach barykady, więc, nie chcąc utracić sympatii żadnego z nich (to świetni ludzie), nie chcemy opowiadać się za albo przeciw protestowi. Jednak jederftemat muszę podjąć: żądanie równej podwyżki (1000 zł) dla każdego. Budzi ono bowiem mój opór. Dlaczego? Nauczyciele nie są jednolitą grupą. Nie chodzi mi o to, że wśród nich znajdziemy ludzi, którzy nie powinni nigdy znaleźć się w tym zawodzie. Chodzi mi o nauczane przedmioty i wkład pracy, który \ powinien być głównym kryterium płacy. Komu więc dałabym więcej niż innym? Nauczycielom klas I-IH. To od nich zależy dalsza edukacyjna kariera (albo porażka) dziecka. Lwią część pracy muszą wykonywać poza pensum: robią pomoce naukowe, uczą się poruszania po wirtualnym świecie, by nie pozostać w tyle za dzieciakami, kombinują, aby je wiedzą zaciekawić, co jest trudne. Druga grupa to poloniści, angliści, germaniści, czyli filolodzy. Spędzają godziny na poprawianiu prac pisemnych i klasówek, bo na testach nie da się poprzestać. Muszą być na bieżąco ze zmiennym kanonem lektur i robią większość szkolnych imprez. Nauczycieli innych przedmiotów proszę o wybaczenie. I uspokajam: nikt nie odważy się takiego kryterium płacy przyjąć. Zbigniew Marecki zbłgniew.marecki@połskapress.pi Strajk podnosi temperaturę dyskusji do tego stopnia, że zamiast argumentów, padają wyzwiska. Ciężko rozdzielać włos na czworo, gdy grozi ci, że ktoś, kto ma inne zdanie, zechce zerwać ci z głowy cały skalp. To wielki błąd tego rządu, ale i poprzednich, że nigdy nie rozpoczęły rzetelnej dyskusji o Karcie nauczyciela i systemie oświaty. Który obejmuje nie tylko wynagrodzenia. Strajk to nie jest dobry moment, by mówić na przykład o pensum. Jak podają media, niższym niż w większości krajów OECD. Nauczyciele odpowiadają, że praca przy tablicy to tylko część ich obowiązków. Trzeba być głupcem, by tego nie uznać, ale też trudno nie zauważyć, że jest to ciężkie do zweryfikowania. Jeden przygotowuje się rzetelnie do lekcji, a inny poza 18 godzinami w szkole o pracy zapomina. Obaj mają płacone tak samo. Szkolna praca i szkolna nauka powinna odbywać się w szkole. Nauczycielom należy stworzyć w niej do tego warunki (biurko, szafka, komputer). Niech pracę załatwiają w miejscu pracy. To samo powinno dotyczyć dzieci. Te obciążane są pracami domowymi coraz bardziej, a wiele z nich musi jeszcze (no właśnie, dlaczego?) brać korepetycje. Są oświatowe przykłady w innych krajach, w których ani nauczyciele dzieciom, ani dzieci/rodzice/władze - nauczycielom, nie „organizują" czasu wolnego. Wystarczy wziąć przykład. Na kanale National Geographic Wild Wyspa słynąca z największego zagęszczenia dzikich zwierząt Wkrótce po tym, jak została odkryta, stała się miejscem zagłady żyjących tu zwierząt. Ludzie przyjeżdżali, by polować na najrzadsze gatunki. Dziś brytyjska Georgia Południowa jest już chroniona i słynie z największego zagęszczenia dzikich zwierząt na Ziemi. W podróż tam zabierze widzów Bertie Gregory - fotograf National Geographic. Jego ekipa musi najpierw pokonać nieprzyjazne wody oceanu w 15-metrowej żaglówce. Nagrodą za trudy podróży do położonej w subpolamym klimacie wyspy, jest urzekająca sceneria i rzadko występujące gatunki zwierząt. Wyspa jest miejscem, gdzie spotkać można między innymi pingwiny królewskie, pingwiny złotoczu-be, słonie morskie, foki, kotiki subantarktyczne, uchatki czy słonie morskie. „Najdziksza wyspa świata", premiera we wtorek, 16 kwietnia, o godz. 21 na National Geographic Wild. (mara) Digestfood vanessa bedjal-haddad Jem mało, a tyję-wiele osób ma ten problem. Może więc jedzą nie to, co trzeba? Vanesa Bedjai-Haddad w swoim poradniku pisze o mechanizmach trawiennych, o możliwych przyczynach zaburzeń i dolegliwości ze strony układu pokarmowego. I podaje zasady prawidłowego sposobu odżywiania. Poradnik ma czytelną kompozycję: część I to opis pracy układu trawiennego, zasady zdrowego odżywiania, najpopularniejsze dolegliwości (zgaga, refluks) i wskazówki, jak je eliminować w prosty sposób. Część druga to oczywiście przepisy kulinarne. Części z pomocą kolorów podzielone są na podczęści. Jest też trochę o innych niż dieta apektach zdrowego stylu życia. (MARA) „zośka". moja wielka miłość dorota majewska. aleksandra prykowska-malec Pięknie wydane i zilustrowane wspomnienia Hali Glińskiej -żołnierki powstania warszawskiego, bohaterki „Kamieni na szaniec". Była sanitariuszką batalionu „Golski" i wielką miłością „Zośki" Tadeusza Zawadzkiego. Poznajemy jej beztroskie dzieciństwo w zamożnej rodzinie w przedwojennej Warszawie, piękny okres nauki w gimnazjum i zawarte wtedy przyjaźnie. I nagle ci młodzi ludzie, tuż po maturze lub tuż przed maturą, stanęli wobec grozy wojny. Nie zastanawiając się zbytnio, podjęli walkę, wielu z nich zginęło. Hala wraca myślami do tragicznych przeżyć wojennych. Wspomina też lata powojenne, męża Felicjana, dwie córki i sześcioro wnucząt. Zmarła w 2015 roku. (mara) Malina, miód -dziewczyna katarzyna pakosińska Trzecia część przygód 10-let-niej Maliny z Milanówka. Jej perypetie i po-dróże (z magicznym Szmarag-dełkiem to nawet w czasie!) Zmagania z takimi problemami, jak totalne bałaganiar-stwo czy nieśmiałość. Prócz stworzenia ciekawej fabuły, częstego umiejscowienia akcji podczas autentycznych wydarzeń (m.in. w części trzeciej jest rzecz o tym, jak ponad sto lat temu jedwab trafił z dalekiego Tyflisu do Milanówka), autorka stawia przed małym czytelnikiem rozmaite zadania: rysunkowe zagadki, językowe łamigłówki, także zabawy ze słowniczkiem. Walorem książki są też wspaniałe czarno-białe ilustracje Katarzyny Kołodziej. Cała seria godna polecenia dla dzieci w wieku ok. 10 lat. (mara) \ WYCIE W CIEMNOŚCI Wilki i Wilkołaki Europy wycie w ciemności. wilki i wilkołaki europy bartłomiej grzegorz sala Kontynuacja tzw. czarnej trylogii zapo-czątkowa-nejprzez„W górach przeklętych. Wampiry Alp, Rudaw, Sudetów, Karpat i Bałkanów". Autor, historyk, etnolog i krajoznawca, opierając się na mitach, legendach i podaniach, sagach, romansach i dziełach hagiograficznych, autentycznych wydarzeniachoraz klasyce literatury i kina grozy, nakreślił portret prawie 60 najciekawszych postaci przynależnych do wilczego i wilko-łaczego rodu, jakie przemierzać miały przez epoki różne zakamarki Europy. Autor szczegółowo opisuje postać każdego wilka i wilkołaka, zaznacza przypisywane mu cechy i kreśli jego miejsce w kulturowych odniesieniach. Omawia też historyczne i kulturowe tło. (mara) ZDOBĄDŹ KSIĄŻKĘ, WYSYŁAJĄC SMS Dla naszych czytelników mamy egzemplarze książek: „Digest food" (wydawnictwo Muza), „Zośka. Moja wielka miłość" (Muza), „Malina, miód - dziewczyna" (Muza) oraz „Wycie w ciemności. Wilki i wilkołaki Europy" (BOSZ). Żeby je zdobyć, trzeba podać hasło (odpowiednio, jeden SMS to jedno hasło): FOOD, ZOŚKA, MALINA, WILKI. Należy wysłać je SMS-em na nr 72355, w treści wpisując: gpks hasło. Koszt SMS-a to 2,46 zł z VAT. Czekamy do północy z poniedziałku na wtorek. 0 książkach opowiadam także w swoim wideoblogu Anki Czytanki. Znajdziecie go na www.gp24 w sekcji wideo - błog o książkach. Są też rozmowy z pisarzami i o tym, dlaczego warto czytać książki. Zapraszam do oglądania Anna Czerny-Marecka Co nasze nastolatki robią teraz z czasem wolnym Czas dorastania naszych dzieci to bardzo trudny okres zarówr też i dla rodziców, a także bardzo często dla ich otoczenia. nic 3d? lyU i. \a\\ liydummtie Bogna Skaruł bogna.skarul@polskapress.pl Czy zainteresowaliście się, co robią wasze nastolatki, kiedy teraz, z powodu strajków, nie chodzą do szkoły? oja Kaśka się buntuje -poinformowała mnie moja przyjaciółka, mama 15-letniej Kaśki. - Dlaczego tak uważasz? -spytałam trochę oburzona, choć w głębi duszy byłam zadowolona z tego kasinego buntu. - Bo teraz są strajki nauczycieli, szkoły są dla mło- 5^2 dzieży zamknięte, dzieci i młodzież nie mają zajęć, a Kaśka w ogóle nic w domu nie robi - pożaliła mi się mama nastolatki. - A co byś chciała, aby ona w domu robiła? - zapytałam zaciekawiona. - Na przykład aby pomyła okna, aby zrobiła zakupy, aby odkurzyła mieszkanie. Mogłaby też coś pogotować. W końcu idą święta, roboty jest sporo - wyliczyła mi kilka propozycji na raz. - To, że Kaśka powinna ci pomóc w przygotowaniach do świąt, to oczywiście masz rację - skwitowałam, ale zaraz dodałam, że nie wierzę, aby jej córka kompletnie nic nie chciała robić w domu. - Ona nawet coś t&m robi, ale zdecydowanie za mało -stwierdziła moja przyjaciółka. - Wczoraj na przykład umyła tylko jedno okno. A my w domu mamy tych okien pięć i do tego jedno duże balkonowe - wyliczyła mi mama nastolatki. - Ty byś chciała, aby ona na siebie „przejęła" cały dom - spytałam. - Uważasz, że jak nie chodzi do szkoły, to ma wolne. A zaciekawiłaś się, co ona robi, jak nie chodzi do tej szkoły? - nie dawałam za wygraną. - Wiem, co robi - z sarkazmem w głosie oznajmiła mi mama Kaśki. - Ona siedzi w swoim pokoju i czyta książki. - To powinnaś się z tego powodu tylko cieszyć - oburzyłam się na swoją przyjaciółkę. - W ten sposób dołączyła do elity w tym kraju. Przecież Polacy prawie nie czytają książek. A że ona nie lubi sprzątania ani zakupów, to ja się jej nie dziwię. Też nie lubię. 16 rodzinny Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 13-14.04.2019 „Jestem szczęśliwą mamą. Kobieta, która zostaje mamą, zaczyna zupełnie inaczej postrzegać cały świat. Inaczej też podchodzi do kobiet, do mam, w tym do swojej mamy czy babci." Marina Łuczenko, piosenkarka, celebrtrka, żona piłkarza Wojciecha Szczęsnego, mama Liama Krzyżówka panoramiczna serial w reżyserii Jerzego Gruzy wypełniona pastą do zębów r~ ukochana miasto nad Mleczną r~ głośny owacf r~ między kręgami zasiada w komisji sędziowskiej mieszka w stolicy Czecn r~ nadmorska góra piasku małpi przysmak chroni od deszczu ~v dotknięty wilczym głodem "V dynastia w Anglii "V średniowieczny hełm literacka idylla chwila refleksji pieczara kłuta lub szarpana - 4 4 4 16\ 4 4 4 wąż jak szal 4 przyjęta norma, zwyczaj - 4 4 tania kurtka zaliczka u 10 ogniskowa cząstka - niszczy żelazo - 4 28 zwijane ciasto - nie czym mędrca —► drzewo, „producent" syropu - ... Lear, piosenkarka - bożyszcze elektroda ujemna odpycha kationy napój gazowany - samica dzika - 4 27 letni kapelusz w 30 mały maślak lub prawdziwek 7 chwast polny o niebieskich kwiatach nasia-dówka kierownictwa firmy wyraz przeciwstawny - 24 niezbyt inteligentny duchowny protestancki wodna lub młoda skandynawski mit flisacka łódź piłkarz lub koszykarz i 4 15 delikatność, umiar dawna strojna suknia terminowa, zakładana w banku -*■ 4 - \ 4 4 Marsylia lub Gdynia zszywa blachy 4 4 \ Dewajtis i Bartek gabinet odnowy biologicznej związkowy kraj w Austrii rentgenowski w szpitalu siatka dla wędkarza wąż dusiciel U 14 podawana w wazie - 13 ł 23 4 - 4 4 serowe miasto w Holandii mezo-zoiczna żeglarskie zawody - dawny kelner — 4 walet lub król polski taniec ludowy Cezary z „Przedwiośnia" 9 część rajdu -► 4 pracuje w dzienniku Hanuszkiewicz r podium dla piosenkarzy 12 4 4 4 1 Irena, piosenkarka papuga popie-lata jubilerska miara oscaro-wy film meksykański sopocka atrakcja 4 4 rzadkie imię męskie - 4 największa wyspa grecka Dliska Ikarowi podpora krzewu pomidora r i i ł czarodziejski w tytule opery Mozarta imię Dietrich, aktorki - produkt „Stomilu" karne lub cywilne Ewa dla ludzkości podobny do elipsy tajne w archiwum 5 Leonid, żeglarz-samotnik "V nie pr; do Mat zyszła ślad wilka na śniegu zamiast winylu i 4 4 lorneta pieszy w górach r 4 4 11 1 2 -*■ 4 21 wieczorny na obozie harcerskim program infor- bieganina dodatkowa porcja spada na cztery łapy drewno w kominku 6 ł klątwa kościelna przełożony klasztoru wązz ££& i duże samoloty pasażerskie 4 29 ł środek opatrunkowy gruszka z tropiku legendarny bard szkocki określona przestrzeń formacja roślinna w Ameryce doskonały mówca - 4 4 17 4 Sydney, reżyser filmowy atrybut władcy stępka U l 4 25 „-.to nie wypada", polska komedia filmowa umowa polityczna - 1 święcenia kościelne - 4 20 ofiara na tacę grupa myśliwców liczba na mapie trochę młodsza od króla - 1 gorąco-Krwisty koń Oz, pisarz izraelski r~ Beauforta lub Kelvina mocny, aromatyczny trunek w pasze z Psyche rów obronny u i 26 4 rośnie na brze-jgach jezior - 4 \ wędlina na kanapki - 4 4 4 wydzielony obszar - koralik naszyty na suknię - 3 gatunek sera - kto wie, gdzie zimują? - kolega Tytusa i Romka alkohol metylowy - 18 mądry król żydowski - 22 szlak, droga U starożytne liczydło - swawolny chłopiec - 19 8 ryba spoKrew-niona z karpiem - 12 3 4 5 6 7 8 9 10 11 112 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Litery z pół ponumerowanych od 1 do 30 utworzą rozwiązanie - myśl Johna Steinbecka. w3zymoidiS3rAZsnai9^T9MAazv>ł :3iNVzViMZoy Litery z pół ponumerowanych od 1 do 30 utworzą rozwiązanie - myśl Johna Steinbecka. w3zymoidiS3rAZsnai9^T9MAazv>ł :3iNVzViMZoy