2,70 zt, w tym SWAT Nr ISSN 0137-9526 Nr indeksu 348-570 9 770137 952060 Dziś w „Głosie": zaproszenia na weekendowe imprezy Sobota-niedziela 22-23 września 2018 -Jesień przyjdzie mokra, chłodna i wietrzna - ostrzega słupski synoptyk Krzysztof Ścibor STRONA 2 A CO JEŚLI T 0 TY TERAZ WYGRASZ? KUMULACJA .lililiiuilł Graj w Piłka nożna: zapowiadamy weekendowe starcia w czwartej lidze STRONA 12 Rewolucyjne metody rekonstrukcji piersi nie tylko po mastektomii strony 2-3 Najpiękniejszy dzień w życiu czy koszmar przygotowań? Pomyśl o tym zawczasu strona 6 JA Przetestuj nowe zabiegi na ciało i twarz. Medycyna estetyczna, czyli nieinwazyjne zabiegi o c \ Strona 5 w"' Weekend Sceny Wolności. Sześć spektakli, koncert i protesty, które zamkną ulicę STRONA 3 Kliny zieleni czy wiszące ogrody Semiramidy powstaną w Słupsku? STRONA 4 W poniedziałek w Słupsku odbędzie się sesja Sejmiku województwa Pomorskiego STRONA 4 977013795206038 02 Druga strona Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 Pogoda w regionie Dzisiaj 15°C n°c Barometr 1017.00mbar Wiatr zach. 75 km/h Uwaga silny wiatr niedziela 14°C 9°c poniedziałek 14°C sec m m wtorek 13°C irc Jwaga: słoniecznie Grzegorz Hilarecki gr7egor7.hilarecki@gp24.pl BAJOŃSKIE SUMY W SŁUPSKU HMHego dotąd w Słupsku w I lnie było. W przetargu na kliny zieleni, czyli nowe te-JL reny zielone w mieście, oferty o 100 procent przebiły możliwości miasta. Może ylko firmy chcą wykorzystać sytuację, gdy samorządy są pod ścianą, bo zależy im na inwestycjach, na które mają unijne dofinansowanie, a może to pokazuje ogólnopolski trend w budowlance, gdzie ceny mocno poszybowały. Jeśli tak, to nie tylko kliny zieleni (piszemy o nich na stronie 4), ale i inne inwestycje w Słupsku są zagrożone, bo może okazać się w przyszłym roku, że miasto ma za mało pieniędzy na zaplanowane projekty i policzone po stawkach, które już są nieaktualne w kraju. Ale trzymam kciuki, by kliny zieleni się udały, bo to sensowny pomysł. ©® Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 20 września 2018 roku zmarł śtP Janusz Łukaszewski Złotnik Ceremonia pogrzebowa odbędzie się 25 września 2018 r. na Starym Cmentarzu w Słupsku. Wystawienie w kaplicy o godz. 13.30, wyprowadzenie o godz. 14.00. _Pogrążona w smutku Rodzina Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 20 września 2018 roku zmarł ś"t"p Aleksander Zych Ceremonia pogrzebowa odbędzie się 25 września 2018 r. na Starym Cmentarzu w Słupsku. Wystawienie w kaplicy o godz. 12.50, wyprowadzenie o godz. 13.20. _Pogrążona w smutku Rodzina_ Wyrazy szczerego współczucia Panu Zbigniewowi Furtakowi z powodu śmierci Mamy składają Zarząd i pracownicy Miejskich Wodociągów i Kanalizacji Sp. z 0.0. w Koszalinie 008620482 Wyrazy szczerego i głębokiego współczucia Panu Andrzejowi Olkowskiemu z powodu śmierci Matki składają Zarząd, Związki Zawodowe i Pracownicy ENGIE EC Słupsk Spółka z 0.0. Jesień przyjdzie mokra, chłodna i wietrzna Z Krzysztofem Ściborem z Biura Prognoz Pogody Cal-vus w Słupsku rozmawiamy o pogodzie na najbliższe dni. Koniec lata. czas na jesień... W niedzielę o godz. 3.54 Słońce znajdzie się prostopadle nad równikiem, dzień zrówna się z nocą i rozpocznie się jesień - astronomiczna, kalendarzowa, jak i klimatyczna. Ale sobota to jeszcze lato. Jaki będzie ten ostatni dzień lata? Już jesienny. Po przejściu chłodnego frontu znad Atlantyku przez cały dzień będzie przewaga chmur. Opady spodziewane są po południu. Dodatkowo silnie będzie wiało z zachodu, w porywach do 50-60 kilometrów na godzinę. Termometry pokażą 14-15 stopni Celsjusza. Podobnie będzie w niedzielę. Będzie silnie i nieprzyjemnie wiało, temperatura wzrośnie do 15 stopni, a w nocy spadnie tyl- Krzysztof Ścibor z Biura Prognoz Pogody Calvus w Słupsku ko do 8 stopni. Późnym popołudniem przyjdą intensywne opady deszczu, padać może przez całą noc z niedzieli na poniedziałek. Taki będzie też przyszły tydzień? Poniedziałek przyniesie dalsze ochłodzenie, bo tego dnia termometry pokażą tylko 12 stopni. Sporo będzie przelotnego deszczu i dalej będzie silnie wiało z północnego zachodu. Od wtorku pogoda jednak zacznie się powoli poprawiać. Zrobi się cieplej, do 15 stopni, więcej bę- dzie przejaśnień. Od środy do piątku jest szansa na więcej słońca, padać już nie powinno. Przez cały tydzień będzie jednak mocno i nieprzyjemnie wiało. Czyli typowa szarobura jesień? Niezupełnie, bo na początku października jest jeszcze szansa na ocieplenie nawet do 20 stopni. Jaka będzie ta pora roku? Temperatury będą w normie, wciąż jednak prognozy opadów są poniżej średniej wieloletniej. Ale lato nam się udało... Było wyjątkowe, jedno z najładniejszych i najcieplejszych w ostatnich latach. W lipcu były tylko cztery dni deszczowe, a w sierpniu pięć. Pozostałe dni wakacji były słoneczne. Rekordowa temperatura na Pomorzu wyniosła 36 stopni. Daniel Klusek daniei.klusek@gp24.pl Masz 50-69 lat? Zrobiłaś już mammografię? Jeśli nie, zapisz się już dzisiaj Magdalena Olechnowicz magdalena.olechnowia@polsk3press.pi Rozpoczęły się zapisy na bezpłatne badania mammograficzne. które odbędą się w Słupsku i powiecie. Badanie mammograficzne jest bezpłatne - refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Nie jest wymagane skierowanie lekarskie. Można się na nie zgłosić w dowolnej miejscowości niezależnie od miejsca zamieszkania. Trwa tylko kilka minut i polega na zrobieniu 4 zdjęć rentgenowskich. Mogą w nim uczestniczyć ubezpieczone Panie w wieku od 50 do 69 lat, które nie były leczone z powodu raka piersi. Mammobus stanie w kilku miejscowościach. Terminy: Główczyce - 4 października przy Hali Sportowej, ul. Skórzyńska 1, Słupsk - 5 października przy sklepie Kaufland, ul. Kołłątaja 25, Kępice - 6 października na placu Wolności, Smołdzino - 8 października przy Ośrodku Zdrowia, ul. Ogrodowa 12, Potęgowo - 9 października 2018 przy Gminnym Ośrodku Kultury, ul. Szkolna 2b. Rejestracja pod numerem tel. 58 666 24 44 lub na http://www.mammo.pl/formu-larz. Cali center czynne jest od poniedziałku do piątku oraz wybrane soboty. ©® - v- % , mm* -w "MlllllilW m 'illllW1 mi - W Zespole Szkól Budowlanych i Kształcenia Ustawicznego w Słupsku odbyła się impreza pod hasłem „Sport BUDuje". Dyrektor Jolanta Kapiszka wraz z przedstawicielami samorządu uczniowskiego zainaugurowała uroczystości związane z otwarciem boiska NaOytónitów czekany w redakcji „Gosu ftmorza" w Słupsku przy ul. Henryka Pobożnego 19 Mssattaoo Aleksander Radomski aieksander.radomski@gp24.pl iNDARJUM 22 września 967 Zwycięska bitwa Mieszka I z Wichmanem i Wolinianami. Radio Kraków przeprowadziło pierwszą w kraju transmisję radiową z meczu piłkarskiego (Wisła-Cracovia). Dekretem prezydenckim zostały utworzone Junackie Hufce Pracy. Rozpoczęła się likwidacja getta w Częstochowie. Zakończył się pokazowy proces biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka i jego czterech współpracowników. Założono Niezależne Zrzeszenie Studentów. Relikwie św. Męczennika Młodzieńca Gabriela Zabłudowskiego przeniesiono do prawosławnej katedry św. Mikołaja w Białymstoku. Piotr Semka. publicysta Afd dostało w sondażu DeutschlandTrend 18%, co daje jej drugą pozycję za CDU/CSU (27,5%). Alice Weidel, wiceszefowa frakcji AfD w Bundestagu ogłasza: „Przegoniliśmy SPD, teraz bierzemy na cel CDU". Leszek Balcerowicz, ekonomista W wielu krajach, w tym w Polsce, wielu polityków krytykuje Unię Europejską, często zwalając na nią skutki swojej złej polityki. Ale, w zdecydowanej większości krajów UE, ludzie bardziej ufają instytucjom unijnym. USD EUR CHF GBP 3.6402 ) 4.2929 3.8095 4*116 ) (+) wzrost ceny w stosunku do notowania poprzedniego (-) spadek ceny w stosunku do notowania poprzedniego Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 Wydarzenia 031 Weekend Sceny Wolności. Sześć spektakli, koncert i protesty, które zanikną ulicę Daniel Klusek daniei.klusek@gp24.pl Miłośnicy teatru i muzyki będą się mogli wybrać na wydarzenia w ramach festiwalu Scena Wolności. Przed „Klątwą" zapowiadane są demonstracje. Scena Wolności to festiwal, podczas którego prezentowane są współczesne spektakle z całego kraju. Wydarzenie Nowy teatr zorganizował dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Program festiwalu Sobota Trololo - przesłania najjaśniejsze (Przegląd Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu) - teatr Tęcza, godz. 16. Projekt powstał z refleksji nad źródłem cyber-przemocy i strachu przed tym, co potrafi wywołać aktywność anonimowego hejtera. Scenariusz zmontowano z interne- Na zakończenie festiwalu, w niedzielę o godz. 19. na deskach Nowego Teatru zobaczymy głośny spektakl „Klątwa" warszawskiego Teatru Powszechnego towych postów, komentarzy i memów znalezionych w sieci. Lubiewo (Teatr Nowy Proxima w Krakowie) - mała scena, godz. 17.30. Adaptacja głośniej powieści Michała Witkowskiego „Lubiewo". Starzejący się homoseksualiści: on - Patrycja i on - Lukrecja, którzy w latach swojej świetności „polowały" w parku na heteroseksualnych mężczyzn, zostają zamknięte w swojej przeszłości w starym gomułkowskim bloku. Nieustannie toczą swe opowieści o AIDS, które zbierało pierwsze żniwo wśród ich przyjaciół, kiedy wolna Polska otworzyła swe granice, o seksualnych przygodach w parku, o rosyj- skich żołnierzach stacjonujących w komunistycznej Polsce, o młodości i swym pierwszym „pedalskim" razie. Kochanie, zabiłam nasze koty (Akademia Sztuk Teatralnych w Krakowie) - duża scena, godz. 19. Sześcioro studentów wspomaganych przez grający na żywo band tworzą galerię postaci - młodych ludzi w przestrzeni wielkiego miasta, poszukujących prawdziwego kontaktu, przyjaźni, miłości, samych siebie. Gang Śródmieście - klub Dom Ówka, godz. 22. Koncert w ramach imprezy towarzyszącej. Członkinie grupy tworzą protest songi na podstawie historii, które wysyłają im kobiety, dzieląc się swoimi przeżyciami. Z biletem z festiwalu z danego dnia wejście jest bezpłatne. Pozostali płacą 25 zł. Niedziela, 23 września Czekamy na sygnał (Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie / Stowarzyszenie Aktorzy po godzinach) - teatr Rondo, godz. 16. Opowieść o trudnym doświadczeniu pokoleniowym dzisiejszych pięćdziesięciolatków. Temu pokoleniu od początku towarzyszyła muzyka punkowa i alternatywna, która w latach osiemdziesiątych, wykorzystując znakomite teksty, odzwierciedlała wszystko, co działo się wokół nich. Dyktanda (Teatr Barakah w Krakowie) - mała scena, godz. 17.30. Krótkie historyjki pełne czarnego i absurdalnego humoru rodem ze światów Rolanda Topora, z dodatkiem ironii, składające się z ortograficznych pułapek. Stanisław Lem pisał je w1970 roku dla swojego siostrzeńca. Klątwa (Teatr Powszechny im. Zygmunta Hubnera w Warszawie) - duża scena, godz. 19. W momencie, w którym związek Kościoła i państwa wydaje się nierozerwalny, a władza organów kościelnych próbuje wpłynąć na funkcjonowanie świeckich instytucji oraz na decyzje jednostek, twórcy spektaklu sprawdzają, czy opór wobec tych mechanizmów jest jeszcze możliwy. JMa ile katolicka moralność przenika nasze decyzje? Jak wpływa na światopogląd osób, które deklarują niezależność od Kościoła? Na ile sztuka współczesna jest zdeterminowana przez religijną cenzurę, autocenzurę i unikanie zarzutu o „obrazę uczuć religijnych"? Ponieważ przed tym spektaklem zapowiadane są protesty środowiskkatolickich, od godz. 17 wyłączona z ruchu będzie ul. Jana Pawłall.©© creme brulee oladowa REKLAMA 008612078 04 Wydarzenia Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22 23.09.2018 Kliny zielem czy wiszące ogrody Semiramidy powstaną w Słupsku? Grzegorz Hilarecki gizegore.hilarecki@gp24.pl m W Słupsk Wiszące ogrody Semiramidy w Babilonie były jednym z siedmiu cudów starożytnego świata. I pewnie można by je odtworzyć w Słupsku za cenę, którą w przetargu na kliny zieleni dali oferenci: 11,6 i 10.7 min zł. Żarty żartami, a sprawa jest bardzo poważna, ponieważ zagrożony jest projekt, na który miasto zdobyło w ministerstwie unijne dofinansowanie. Za 5,5 min zł (unijne dofinansowanie ponad 4,4 min zł), bo tyle z małym hakiem ma miasto na ten cel, mają w Słupsku powstać dwa nowe parki: wschodni i zachodni. Pierwszy, wrejonie Hu-balczyków, Aluchny Emelianow, drugi, Zaborowskiej. Do tego powiększenie parku nad śluzami, uporządkowanie terenu wokół stawku Łabędziego, ciąg spacerowy na Kaszubskiej oraz utworzenie skweru na Krasińskiego. Teraz stanęło to pod znakiem zapytania. 19 września otwarto koperty w przetargu ogłoszonym w imieniu miasta przez Zarząd m ■•••••••••..i.. &»• Na ulicy Krasińskiego ma powstać nowy skwer, to jedno z sześciu zadań w ramach klinów zieleni. Być może ten projekt zostanie zrealizowany szybciej niż pozostałe rzeczy ujęte w planie Infrastruktury Miejskiej. Zgłosiły się dwie firmy. Novum ze Szczytna zgłosiło chęć zrobienia tylko trzech z sześciu zadań, ale za cenę 11,670 min zł. Kobylnicki Krężel zgłosił się do wszystkich sześciu zadań ogłoszonych w przetargu, ale za cenę 10,716 min zł. - Te ceny w przetargu są horrendalne - podsumowuje Marek Biernacki, wiceprezydent Słupska. - Decyzja jeszcze nie zapadła, ale jasne jest, że musimy przetarg powtórzyć. Taka jest sytuacja na rynku, wszyscy coś robią, a terminy gonią, firmy starają się to wykorzy- stać. Ale aż takiego przestrzelenia ceny to się nie spodziewałem. Paweł Krzemień z Wydziału Zarządzania Funduszami w słupskim ratuszu uważa, że mamy jeszcze czas, by kliny zieleni powstały zgodnie z planem, czyli do końca przyszłego roku. Zresztą część prac można zrobić przed wiosną, ale te większe i nasadzenia roślin można wykonać w przyszło-rocznąjesień. Urzędnicy zastanawiają się, czy nie wydzielić trzech mniej -szych zadań, czyli stawku Łabędziego, ciągu do ulicy Ka- szubskiej i skweru na Krasińskiego. Przypomnijmy, w 2017 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił listę rankingową projektów zgłoszonych w ramach konkursu „Rozwój terenów zieleni w miastach i ich obszarach funkcjonalnych". Ranking był bezlitosny dla słupskiego projektu: dostał 56 punktów. Tymczasem dofinansowanie dostało tylko osiem wniosków. Miały od 63 punktów w górę. Okazało się, że słupski projekt miał braki, które uzupełniono i w kolejnym konkursie miasto dostało odpowiednią liczbę punktów i dofinansowanie. 28 listopada 2017 r. miasto podpisało umowę na dofinansowanie projektu „Słupskie kliny zieleni - urządzanie terenów zieleni na obszarze Miasta Słupska". Na wymienionych terenach będą nowe nasadzenia roślin, ogólnodostępne strefy do wypoczynku, grillowania; place zabaw dla dzieci; ścieżki spacerowe; biegostrada; miejsca pod siłownie zewnętrzne; montaż elementów małej architektury oraz.wymiana nawierzchni utwardzonej. Celem jest zwiększenie powierzchni terenów zieleni miejskiej, tereny objęte projektem: 15,20 ha, a ponad 6 ha to nowy teren zielony. ©® Radni Sejmiku będą obradować w Słupsku Stupsk Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl W poniedziałek w Sali Rycerskiej Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku odbędzie się sesja wyjazdowa Sejmiku Województwa Pomorskiego. Z tej okazji rozmawialiśmy z Janem Kleinszmidtem. przewodniczącym Sejmiku. Opozycyjni radni w Sejmiku Pomorskim twierdzą, że dominująca grupa radnych z PO dba przede wszystkim o interesy samorządów z dawnego województwa gdańskiego? To kłamstwo, wielokrotnie powielane przez naszych oponentów politycznych. Jest wiele inwestycji realizowanych na tym terenie dawnego woje- giliigif Jan Kleinszmidt reprezentuje w Sejmiku Województwa Pomorskiego Platformę Obywatelską. Pochodzi z Bytowa wództwa słupskiego, finansowanych przez samorząd województwa pomorskiego. Są to inwestycje w rewitalizacje miast, np. Bytowa czy Człuchowa. Sam Słupsk z re- gionalnego programu operacyjnego otrzymał 42 min złotych na rewitalizację. To również inwestycje w linię kolejową 405 Miasto - Słupsk - Ustka, finansowaną także przez samorząd, inwestycje w węzły integracyjne, termomodernizację, kulturę. Jednak na tle Trójmiasta te inwestycje wydają się małe. Musimy jednak pamiętać, że sam Gdańsk dysponuje budżetem w wysokości trzech miliardów złotych. Skutek jest taki, że to miasto samo utrzymuje wszystkie drogi na swoim terenie. Samorząd wojewódzki nie bierze w tym udziału. Natomiast wparcie dla Słupska i pozostałych samorządów powiatu słupskiego, przedsiębiorców, stowarzyszeń oraz PKP PLK jest bardzo duże. W ramach regionalnego programu operacyjnego dofinansowanie przekraczające494 miliony złotych na realizację prawie 100 projektów. Z ważniejszych projektów dofinansowanych przez władze wojewódzkie wymienić trzeba projekt rewitalizacji miasta Słupska - największy projekt, wart ponad 70 milionów złotych, dofinansowany kwotą ponad 42 min złotych, oraz Ustki, gdzie kwota dofinansowania projektu wynosi 9 min zł. Słupsk otrzymał również ponad 33 min złotych na węzeł transportowy, a Ustka prawie 16 min złotych. W poniedziałek radni wojewódzcy będą w Słupsku zwiedzać jeszcze jedną inwestycję finansowaną przez samorząd wojewódzki. Tak. W tym miesiącu Muzeum Pomorza Środkowego kończy adaptację zabytkowego spichlerza przy ul. Szarych Szeregów, w którym znajdzie nowy dom kolekcja dzieł Witkacego. Wsparliśmy te prace kwotą ponad 9 min zł. Teraz dołożymy jeszcze milion złotych, aby do przygotowanego na cele muzealne budynku można było wprowadzić i urządzić tę znaną kolekcję oraz wiele innych atrakcji. Jak pan ocenia aktywność samorządów działających w pobliżu Słupska? Są bardzo aktywne. Jednocześnie przygotowują bardzo dobre projekty. W poniedziałek będziemy w Słupsku dyskutować o strategii na kolejne lata, bo tylko dzięki zaplanowanym staraniom samorządu województwa pomorskiego są możliwe takie projekty jak modernizacja linii kolejowej 405 z Miastka, przez Słupsk, do Ustki. Bez wsparcia pieniędzmi z RPO kwotą ponad 140 min zł realizacja tego typu inwestycji nie doszłaby do skutku. ©® Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 Wydarzenia 05 W sobotę nie kasuj biletu. Jeździmy za darmo Magdalena Olechnowicz megdalena.olechnowia@polskapress.p Słupsk Wczoraj na Starym Rynku zaprezentowano pięć nowych autobusów, które otrzymało MZK. Zakup został sfinansowany ze środków unijnych. Dzisiaj kończy się Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu. Hasłem przewodnim było „Przesiadaj się i jedź". - Progresywne miasta, takie jak Słupsk, promują ekologiczne formy transportu - komunikację miejską, rower, czy ruch pieszy - mówiła Beata Maciejewska pełnomocniczka ds. zrównoważonego rozwoju w słupskim ratuszu. - Korzyści są oczywiste, to oszczędność pieniędzy i czasu, poprawa zdrowia i bezpieczeństwa na drogach, pozytywny wpływ na środowisko i poprawa jakości powietrza, a co za tym idzie przyjazna przestrzeń miejska, rozwój przedsiębiorczości lokalnej oraz zwiększenie atrakcyjności miasta dla inwestorów. Nowescanie Na dowód, że warto jeździć komunikacją zaprezentowano pięć nowych autobusów marki Scania, które będą jeździły po ulicach miasta. - To nowoczesne ekologiczne autobusy zasilane silnikami EUR06, o bardzo małej emisji spalin - mówiła Anna Szurek, prezes MZK w Słupsku. - Wyposażone są w klimatyzację i monitoring. Koszt autobusów to - jak podał prezydent Robert Biedroń -4 min 845 tys. złotych, z czego ponad milion pochodzi ze środków unijnych. Węzeł transportowy Zakup pięciu autobusów to jeden z etapów większego projektu. We wrześniu 2017 r. Słupsk zawarł umowę z Zarządem Województwa Pomorskiego o dofinansowanie projektu pn. „Węzeł transportowy Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Słupska z elementami priorytetów dla komunikacji zbiorowej" w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. HF IŚ0Ź . || Wczoraj na Starym Rynku odbyło się uroczyste przekaznie pięciu nowych autobusów dla MZK. Autobusy są ekologiczne z niską emisją spalin, klimatyzowane i monitorowane - W ramach inwestycji planowana jest między innymi budowa ogólnodostępnego dworca autobusowego powiązanego tunelem z dworcem kolejowym - przypominał wczoraj Marek Biernacki, wiceprezydent Słupska. - Jednocześnie zyskamy połączeniu centrum miasta z Zatorzem, gdyż węzeł transportowy znajdzie się po stronie Zatorza. Pierwsze prace powinny sie rozpocząć jeszcze w tym roku. Głównym celem przedsięwzięcia jest rozwinięty i efektywnie funkcjonujący zintegrowany publiczny transport zbiorowy w skali powiatowej i regionalnej. Zakup pięciu autobusów to jeden z elementów całego projektu. Oprócz tego planuje się także budowę budynków obsługi węzła wraz z niezbędnym wyposażeniem, wprowadze- nie systemu biletu elektronicznego, tzw. karty miejskiej, rozwinięcie sytemu dynamicznej informacji pasażerskiej. - Jeżeli chodzi o wspólny bilet, to już w przyszłym miesiącu zaczniemy testowanie tzw. biletu ponadregionalnego mówił wiceprezydent Biernacki. Przypomnijmy, że wspólny bilet będzie obowiązywał na całym Pomorzu. Nie tylko w komunikacji miejskiej, ale też w pociągach. Bilet będzie elektroniczny, na karcie płatniczej, nośnikach miejskich, w telefonie lub w kodzie QR. Dzień bez samochodu Póki co, dzisiaj, to jest w sobotę, jeździmy komunikacją miejską bez biletu, gdyż obchodzimy Europejski Dzień bez Samochodu. Zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej w Słupsku korzystanie z komunikacji miejskiej wtym dniu jest bezpłatne Festyn na Starym Rynku We wczorajsze obchody Eurpejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu włączył sie wiele miejskich instytucji. Przy stoisku Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Słupsku można było zmierzyć poziom cukru we krwi i zmierzyć ciśnienie. A przy stoisku Wodociągów napić się wody. Były też animacje i zabawy dla dzieci związane z komunikacją miejską, bańki mydlane, prezentacja zachowań kierowców pod wpływem środków odurzających, narkotyków i alkoholu. ©® Stargard jest dobrą strefą dla firm Przedsiębiorcy dowiedzieli się, jak nowocześnie zarządzać firmą, by umacniać swoją pozycję na rynku Anna Nagel redakcja@polskatimes.pl Liczne tereny inwestycyjne w Stargardzie zachęcają małych i średnich przedsiębiorców do prowadzenia swoich biznesów właśnie tutaj. Jest Park Przemysłowy Nowoczesnych Technologii w dzielnicy Kluczewo (850 hektarów) i Stargardzki Park Przemysłowy, w północno-zachod-niej części miasta (150 ha), który powstał specjalnie dla małych i średnich firm. - Na terenie SPP znajduje się aktualnie około 70 firm oraz biurowiec, w którym swoją siedzibę ma kolejne 55 firm - informuje Krzysztof Furmańczyk, prezes Stargardzkiej Agencji Rozwoju Lokalnego. - Inwestorzy reprezentują liczne branże produkcyjne i usługowe, w tym m.in. te związane z logistyką, konstrukcjami stalowymi, produkcją wyrobów parafinowych, elementów grzejnych, akceso- riów i komponentów dla przemysłu samochodowego, czy automatyką. Przedstawiciele małych i średnich firm, które działają w Stargardzie, cały czas szukają sposobów na rozwój swoich biznesów. Coraz więcej jest również osób, które decydują się na założenie własnej działalności. - W ostatnich miesiącach w SPP powstało lub rozbudowało się osiem firm -mówi Krzysztof Furmańczyk. -Działają w różnych branżach, na przykład drzewnej czy hydrauliki siłowej. Do Stargardu przenoszą się też firmy z innych miast, jak choćby Scanwir ze Szczecina. Wszystkich przyciąga dobry klimat dla małych i średnich przedsiębiorstw. W Parku Przemysłowym Nowoczesnych Technologii przygotowano specjalną ofertę inwestycyjną dla małych i średnich przedsiębiorstw. Firmy te będą działały w sąsiedztwie dużych zakładów, takich jak Bridgeston (produkcja opon), Hiab (produkcja maszyn do przeładunku), Radiometer (branża medyczna). Na małe i średnie W Parku Przemysłowym będą też działać małe i średnie firmy firmy czeka tam siedem działek inwestycyjnych, o powierzchni od 5 do 20 tysięcy metrów kwadratowych. Takich działek docelowo będzie osiemnaście. To właśnie z myślą o rozwijających się w tym regionie małych i średnich przedsiębiorstwach PKO Bank Polski zorganizował kolejne szkolenie z cyklu Dzień dobry Biznes. Przedsiębiorcy zyskują na nich dużo wartościowych informacji, które pozwolą im jeszcze skuteczniej konkuro- wać na rynku. Właściciele małych i tych nieco większych przedsiębiorstw, uczestniczący w szkoleniu 19 września w Stargardzie, zdobyli praktyczną i konkretną wiedzę. O „Sukcesji przy zmianie formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej", mówił radca prawny Bogusław Wolnie wicz. Opowiedział m.in. o bezpiecznym sposobie prowadzenia kilku biznesów w ramach jednej spółki oraz najważniejszych kwestiach związanych z sukcesją przy zmianie formy prawnej prowadzonej działalności. Robert Wojtan z ZenCard przedstawił uniwersalny sposób na lojalizację klienta. Programy i karty lojalnościowe w ostatnich latach zyskały na znaczeniu - ponad 70% klientów należy do co najmniej jednego programu lojalnościowego. Ekspert podkreślił, że mądrze skonstruowany program to oszczędność i wygoda dla klienta, a dla przedsiębiorcy więcej powracających klien- tów, czyli zwiększenie obrotów firmy. Agata Bona, mentor startupów, przedstawiła konsekwencje dla firm, jakie wynikają z trwającego, technologicznego przyśpieszenia, określanego mianem Industry 4.0. Nowe rozwiązania pozwalają szybciej, taniej i lepiej produkować lokalnym firmom - przekonywała. - Takie spotkania wnoszą dużą wartość dodaną, dzięki nim zdobywam wiedzę i rozwijam się - mówi Iwona Słoma, prowadząca w Stargardzie kancelarię doradztwa ubezpieczeniowego. - Po dwudziestu latach pracy widzę jak bardzo zmieniają się klienci, ich potrzeby, wymagania i obsługa. Dlatego najbardziej zainteresowały mnie wykłady poświęcone współczesnemu klientowi ibudowaniu marki - dodaje. Dzień dobry Biznes to cykl bezpłatnych szkoleń dla przedsiębiorców. Organizatorem jest PKO Bank Polski we współpracy z Polskim Towarzystwem Gospodarczym. Szkolenia zostały objęte patronatem naszego dziennika. 06 Polska i świat Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 Nie uściśniesz ręki, nie dostaniesz obywatelstwa Danii Mopaśiaga Kazimierz Sicorski kazimieR5ikor5ki@pol5kapres5.pl Burmistrzowie wieki duńskich miast sprzeciwiają się pomysłowi rządu, by tym, którzy podczas ceremonii nadawana im obywatelstwa nie uścisną dłoni urzędni] i', Bałtycki Teatr Dramatyczny w Koszalinie Bilety: BO Głosu Koszalińskiego, ul. A. Mickiewicza 24,94 347 3516 | www.kupbilecik.pl 08 informator-kultura Głos Dziennik Pomorza Sobotaniedziela, 22 23.09.2018 Muzyczna podróż w głąb własnej, jazzowej duszy Daniel Klusek daniei.klusek@gp24.pl Słupsk Artur Dutkiewicz Trio zagra w niedzielę kawiarni Antrakt, gdzie zaprezentuje projekt ..Traveller". Zespół tworzą: Artur Dutkiewicz - fortepian, Michał Jaros -kontrabas i Łukasz Żyta - perku-sja. Artur Dutkiewicz to jeden z najczęściej koncertujących za granicą polskich muzyków jazzowych; wystąpił w ponad 60 krajach na całym świecie od USA przez Europę, Afrykę po Chiny, Australię i Nową Ze- landię. Ukończył z wyróżnieniem Wydziału Jazzu Akademii Muzycznej w Katowicach. Najnowsza płyta Artur Dutkiewicz Trio „Traveller", zawierająca w całości kompozycje Artura Dutkiewicza, jest wewnętrzną podróżą po różnych, wzajemnie dopełniających się nastrojach. Duży ładunek emocjonalny ekspresyjnych wątków, elementy polskiej muzyki ludowej oraz world musie łączą się tu z głębią przekazu. Całość jest silnie osadzona w korzeniach improwizacji jazzowej. Muzyka Artura Dutkiewicza jest nie tylko echem jego światowych tournee, ale głównie podróżą w głąb siebie. Początek koncertu w niedzielę o godz. 19.30, bilety kosztują 40 zł. ©@ Artur Dutkiewicz ze swoim trio zagra w niedzielę w Antrakcie ZAPROSZENIA Shqtsk Cygańskie gwiazdy W sobotę o godz. 18 w hali Gryfia odbędzie się koncert muzyki cygańskiej. Wystąpi Don Vasyl i wielu romskich wokalistów i tancerzy. Wystąpią wraz z nim m.in.: Dziani, Junior, Elza, Carmen, Princ, oskar Dziulian, Dżowa, Princessa. Bilety: 50 i 40 zł (dmk) i ważny Kubuś „Przygody Kubusia" zobaczą widzowie Tęczy w sobotę o godz. 11. Widzowie będą mieli wpływ na wydarzenia dziejące się na scenie, uczestnicząc w przygodach boha- tera. Kubuś napotka wiele przeszkód. Czeka go spotkanie z diabłem, śmiercią i smokiem, dzięki odwadze, sprytowi i pomocy ze strony najmłodszej publiczności doskonale poradzi sobie w każdej sytuacji. Bilety: 18,15 zł. (dmk) Slemianke Foto inwentaryzacja Plener fotograficzny „Inwentaryzacja Siemianice" odbędzie się w sobotę. Inwentaryzacje to projekt łączący pasję fotografowania z poznawaniem unikalnych miejsc w gminie Słupsk. To wspólny spacer zorganizowanej grupy osób, na którą zaproszeni są zarówno amatorzy, jak i profesjonaliści. Po plenerze będzie wspólne grillowanie w świetlicy wiejskiej. Początek o godz. 9 na terenie przed szkołą w Siemianicach, wstęp wolny, (dmk) Ktułn1»k<> Jesienna Garażówka Pod hasłem Jesienne porządki" w niedzielę w godz. 10 w hali Szkoły Podstawowej w Kobylnicy odbędzie się siódma edycja Ko-bylnickiej Garażówki. W Będzie można kupić to, co na wyprzedaż wystawią mieszkańcy gminy. Będą też występy miejscowych uczniów i grup wokalno-muzycznych. Organizatorzy przygotowali darmową grochówkę oraz znakowanie rowerów, będą też stoiska i akcje związane z ekologią. Zoba- czymy też urządzenia do pielęgnacji terenów zielonych i narzędzia ogrodnicze. Zgłoszenia wystawców : wyprzedazgarazowa@ kobylnica.pl, tel. 663 930180 lub w straży gminnej. (dmiq Słupsk Na ryb) Słupskie koto Przyjezierze Polskiego Związku Wędkarskiego w niedziele organizuje Memoriał Ryszarda Goreńskiego - towarzyskie zawody na jeziorze Przyjezierze Duże. Początek o godz. 7. Uczestnicy łowić będą ryby drapieżne metodą spiningową. zapisy do piątku pod nr. tel. 516 383 602. Organizatorzy zapewniają nagrody, posiłek i napoje, (dmk) POGODA Krzysztof Ścibor Biuro Calvu^ Sobota 22.09.2018 Pogoda dla Pomorza ŁJUMMMMęjk Stan morza (Bft) 3-4 Siła wiatru (Bft) 5-6 Kierunek wiatru sw 55 km/h 19 o ftfiTOi Świnoujście Mielno o Kołobrzeg o Rewal mm Nad Pomorze dociera chłodne i wilgotne powietrze znad Atlantyku W ciągu dnia sporo chmur i głównie po południu możliwe są 00 *m/n -jg opady deszczu. Na termometrach max do § 15:17°C. Wiatr silny z fpłd.-zach. W nocy niewiele opadów. świnoujście 3MEI Jutro przewaga chmur fi znów po południu możliwy deszcz. Temperatura max do 14:15°C. Wiatr cały | czas silny z zachodu. Stargard <-) 7-er.u Początek tygodnia pochmurny, wietrzny, deszczowy i chłodny. pogodnie zachmurzenie umiarkowane przelotny deszcz ciągły deszcz ^ ciągły deszcz i burza przelotny śnieg mgła \/ marznąca mgła '> śliska droga marznąca mżawka 19° temp. w dzień gra temp. w nocy temp. wody 1013 hPa t 17 Łeba tl fł"ł8B Władysławowo asm 0 H* °Ustka p Wejherowo 16 Lębork O SŁUPSK Darłowo 0 I5°lil Sławno PfblilM Kaifuzy GDAŃSK EBLKES 19 ©KOSZALIN suma fryga Bytów Kościerzyna SZCZECIN © lupisi Połczyn-Zdrój Q Szczecinek o «€r Drawsko Pomorskie Człuchów 30 km/h Wałcz 15° 12° 14° 14° 48* 16° 13° Wałcz ^ przelotne deszcze i burza pochmurno mżawka ciągjy śnieg przelotny śnieg z deszczem ciągły śnieg z deszczem marznący deszcz -f-» zamieć śnieżna A opad gradu y kierunek i prędkość wiatru grubość pokrywy śnieżnej Oli hPa ciśnienie i tendencja » smog ^ przelotne deszcze i burza pochmurno mżawka ciągjy śnieg przelotny śnieg z deszczem ciągły śnieg z deszczem marznący deszcz -f-» zamieć śnieżna A opad gradu y kierunek i prędkość wiatru grubość pokrywy śnieżnej Oli hPa ciśnienie i tendencja » smog Pogoda dla Polski dNfc- sfcO cm Gdańsk -iiife i JfcOcm $0cm na mm 1€T 15° 16° 18° 15° 17° .........m...... 16° 15° \ 4* ir 18° 16° 17° 18° 18° 17° 18° 18° 17 15° 17° 11° sfcO cm Gdańsk INFORMATOR KINA Słupsk Dywizjon303. Historia prawdziwa, sob.-niedz., godz. 1530,18.40.21.50; Festiwal Księżniczek: Piękna i Bestia, sob.-niedz.. godz. 10,12.15; Jotmy EngKsłk Nokaut, sob.-niedz., godz. 15.15,17.45,1950; Jufiusz. sob.-niedz., godz. 14.20,17.20,1935,2155; Kameidyner. sob.-niedz., godz. 11,14.05,17.10,20.15; Predator, sob.-niedz., godz. 20.30; Smak zemsty. Pep-permint sob.-niedz., godz. 2055; Zakonnica, sob.-niedz., godz. 16.35,19,21.15; Zegarczamok-siężreka, sob.-niedz., godz. 11.13.30,15.50,18.10; Biały Kieł, sob., godz. 10.40,14.45, niedz..godz. 10.40,12.30; Krzysiu, gdzie jesteś, sob.-niedz., godz. 10.10,12.50; KsiężniczlcaiSmok. sob.-niedz., godz. 1150,13.40,1650; Mata Stopa, sob., godz. 1230, niedz., godz. 14.35 Kamerdyner, sob.- niedz., godz. 18,20.45; Kapitan Morten i Królowa Pająków sob., godz. 14, Jestem WSam, sob.. godz. 16; MM. niedz., godz. 14; Biuro detektywistyczne Lassego i Mai. Pierwsza tajemnica, niedz., godz. 16 Ustka Księżniczka i smok, sob. -niedz., godz. 14.30; Kamerdyner.sob.-niedz., godz. 18; Hotel Transylwania 3, sob.-niedz., godz. 16; Kręcisz mnie; sob.-niedz., godz. 20.30 Lębork Kamerdyner, sob., godz. 16.20.15, niedz., godz. 18; Julusz. sob., godz. 18.30, niedz., godz. 2030; Oswajanie (spektakl), niedz., godz. 16 KOMUNIKACJA Słupsk; PKP 118 000; 2219436; PKS59 84242 56; dyżurny ruchu598437110; MZK59 84893 06; Lębork: PKS598621972; MZK59 8621451; Bytów: PKS 59 822 22 38; Człuchów: PKS 59 834 2213; Miastko: PKS598572149. DYŻURY APTEK Słupsk sob.-niedz. - Dom Leków. ul. Tuwima 4, tel. 59 8424957 Ustka sob. - Panaceum 013, ul. Kopernika 18, tel. 59 81443 67, niedz. - Pod Smokiem, ul. Kilińskiego 8, tel. 598145369 Bytów sob.-niedz. - Centrum Zdrowia, ul. ks. Bernarda Sychty 3, tel. 59 822 6645 Miastko sob.-niedz. - Rodzinna, ul. Wybickiego30, tel. 598578725 Człuchów_ sob. -niedz. - Centrum Zdrowia, ul. Szczecińska 13,tel. 598343142 Lębork_ sob. - Gemini, ul. Staromiejska 17. tel. 59 84122 73; niedz. - Miraculum, ul. Grunwaldzka 18, tel. 598622477 USŁUGI MEDYCZNE Słupsk: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka, ul. Hubakzyków1,59 846 0100; Ustka: SzpitalY ul. Mickiewicza 12 tel. 598146968; Poradnia Zdrowia P0Z, ul. Kopernika 18, tel. 59 814 60 Tl; Pogotowie Ratunkowe - 5981470 09; Lębork: Szpitalny Oddział Ratunkowy59 86330 00; Szpital, ul. Węgrzynowicza 13.59 86352 02; Bytów: Szpital, ul. Lęborska 13, tel. 59 822 85 00; Dział Pomocy Doraźnej Miastko, tel. 59 85709 00; Człuchów: 598345309. WAŻNE NIEBIESKA UNIA Ogólnpolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, tel. 59 848 0111,801120 002; Słupsk: Pofiqa997;ul. Reymonta, tel. 59 8480645; Pogotowie Ratunkowe999; Straż Mejska986;598433217; Straż Gminna598485997; UrządCelny 587740830; Straż Pożarna998; Pogotowie Energetyczne 991; Pogotowie Gazownicze992: Pogotowie Ciepłownicze993; Pogotowie Wodno-Kanafizacyjne994; Straż Męska alaim986: Ustka S981467 61697696498; Bytów 598222569: KULTURA_ Nowy Teatr, ul. Lutosławskiego 1. tel. 59 84670 00; Filharmonia Sinfonia Baltica, ul. Jana Pawła II3, tel. 59 84238 39; Teatr Tęcza, ul. Waryńskiego 2. tel. 59 84239 35; Teatr Rondo, ul. Niedziałkowskiego 5a, tel. 59 8426349; Słupski Ośrodek Kultury, ul. Braci Gierymskich 1, tel.598456441; Emcek, al. 3 Maja 22, tel. 59 8431130; Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Grodzka 3, tel. 598405838. USŁUGI POGRZEBOWE_ Kalla, ul. Armii Krajowej 15, tel. 59 842 8196.601 928 600 - całodobowo. Pełna oferta pogrzebowa. Zieleń tel. (24h/dobę) telefon 502525005 lub 59 8411315, ul. Kaszubska 3 A. Winda i baldachim przy grobie; Hades, ul. Kopernika 15, całodobowo; tel.59842 9891,601663796. Winda i baldachim przy grobie. Hermes, ul. Obrońców Wybrzeża 1, (całodobowo), tel. 59 842 8495.604434441. Winda i baldachim przy grobie. PORADNICTWO _ Biuro Porad Obywatelskich - ul. Niedziałkowskiego 6, czynne: poniedziałek.-czwartek wgodz. 10-14; Bliżej Prawa - bezpłatne porady prawne i obywatelskie, ul. Jana Pawła II (7 piętro, pok. 718.719) czynne: poniedz.-środa godz. 8-16, czwartek godz. 10-18. Telefon zaufania Tama - 59 84140 46, czynny: poniedziałek - piątek wgodz. 16-20; Alkoholowy telefon zaufania Krokus - codziennie17-22.59 84146 05. » TAXI 607 271717 598422700 NAJTAŃSZE TAXI W SŁUPSKI I Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 Zbliżenia 09 Dzięki Forum rozwija się Krynica Maciej Badowski redakqa@polskatimes.pl Krynica 28. Forum Ekonomiczne, które w tym roku znowu odbyło się w Krynicy-Zdroju. było nie tylko świetną okazją do wymiany poglądów i oceny aktualnej sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej. Było także - jak co roku od ćwierćwiecza - doskonałą promocją miasta. I na pewno impreza pozostanie w Krynicy. Forum Ekonomiczne w Kry-nicy-Zdroju od lat uważane jest za najważniejsze wydarzenie tego typu w Europie Srodkowo--Wschodniej. W tym roku udział w niej wzięło ponad cztery tysiące gości. To dużo, jak na miasto, które liczy około 6 tys. mieszkańców. Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego w Krynicy, nie ukrywa, że cały czas spotyka się z opiniami, iż lepiej byłoby, gdyby Forum odbywało się w innym miejscu. yj&U, i i Forum Ekonomiczne sprawia, że miasto tętni życiem - Spotykaliśmy się, spotykamy się i pewnie będziemy się spotykać z takim twierdzeniem. Tak jest z największymi wydarzeniami tego rodzaju, organizowanymi w takich małych miejscowościach - tłumaczy. Jednocześnie przedstawia korzyści, jakie płyną do mieszkańców regionu. - Zarówno kiedy mówimy o bezpośrednich wydatkach uczestników konferencji i następującego w ślad za nią Festiwalu Biegów. Jak również wtedy, kiedy mó- wimy o promoqi miejscowosa, która żyje z turystów. Zawsze w takich sytuacjach będą ci, którzy będą uważali, że to jest wydarzenie w sposób oczywisty potrzebne i konieczne oraz ci, którzy uważają, że to jest wydarzenie niepotrzebne i że można żyć bez niego- tłumaczy. Dynamiczny rozwój Forum Ekonomicznego i powiększająca się z roku na roku liczba gości, doprowadziła do sytuacji, w której Krynica zaczęła pękać w szwach podczas wyda- rzenia. Stąd też głosy, że dla Forum trzeba znaleźć inną lokalizację. W tej sprawie pojawił się nawet otwarty konkurs ofert skierowany do wybranych partnerów. - Otrzymaliśmy kilka interesujących odpowiedzi: z Sopotu, Kołobrzegu, Poznania, Wrocławia. Jednak wspólna oferta małopolskich samorządów zadecydowała o tym, że konferencja pozostała w Krynicy - mówi Berdychowski. Jego zdaniem, to dowód na to, jak ważne jest to wydarzenie dla samego regionu, jak i lokalnej społeczności. Zygmunt Berdychowski wylicza, że dzięki Forum zatrudnienie znajduje blisko 700 osób. Firma ochroniarska to ponad sto osób. Kolejne sto zajmuje się cateringiem i niemal tyle samo zajmuje się tłumaczeniami. Do tego musimy dodać ponad stu wolontariuszy pomagających przy organizacji, firmę sprzątającą, firmę odpowiedzialną za nagłośnienie i oświetlenie. - Tych osób, które pracują przy Forum, za których obecność my odpowiadamy, jest prawie 700 - tłumaczy. Jednak Forum w Krynicy to nie tylko dyskusje i spotkania, ale także Festiwal Biegowy. Na pierwszych zawodach, 9 lat temu, pojawiło się niespełna 700 osób. W tym roku jest to już ponad 8 tys. biegaczy. Impreza utrzymuje się z opłat, które wnoszą ci, którzy chcą biegać w Krynicy. - Zaczynaliśmy od trzech biegów, w tej chwili jest ich ponad dwadzieścia. To, co na pewno jest nadzwyczajne, to atmosfera - mówi Berdychowski. Krynickie wydarzenie jest o tyle inne, ciekawe, ponieważ odbywa się w ciągu trzech dni, adresowane jest do całych rodzin i ma bardziej charakter zabawy w biegi, niż wyczynowego biegania, które zawsze ma miejsce wtedy, kiedy mówimy o wielkich maratonach, wielldch wydarzeniach biegowych organizowanych w polskich miastach. - W miasteczku, które liczy około 6 tys. mieszkańców, pojawia się ponad 8 tys. biegaczy, którzy dumnie, z medalami, w koszulkach chodzą po ulicach. Są szczęśliwi, że mogą się swoimi osiągnięciami pochwalić. Pod tym względem nasz Festiwal jest wyjątkowy. Kiedy przyjeżdża się na największe wydarzenia biegowe do War- szawy - na Bieg Niepodległości czy Bieg Konstytucji, to przyjeżdża się rano, biega, wyjeżdża i koniec. Nie czuje się tego święta, tej wyjątkowości wydarzeń. Jak się przyjeżdża do Krynicy w piątek, to widzi się tłumy ludzi, którzy już przed weekendem zaczynają biegać. Tych dystansów do pokonania jest kilkadziesiąt i to daje taką frajdę, to poczucie, że niezależnie, jakim biegaczem jesteś, to jest święto dla wszystkich - podsumowuje Berdychowski. Ponadto Forum Ekonomiczne każdego roku oferuje kilkadziesiąt imprez kulturalnych. Wśród nich są koncerty, projekcje filmowe, spotkania autorskie, rozmowy o książkach czy wystawy. Jak tłumaczy Berdychowski, niezależnie od tego, czy ludzie przyjdą rozmawiać 0 gospodarce, czy będą rozmawiać o książce, czy będą oglądać wystawę, to najważniejsze, żeby się ze sobą spotykali 1 żeby była to okazja do rozmowy. Ta rozmowa daje wtedy szansę na przełamanie pewnych stereotypów, daje szansę na nawiązanie kontaktów. Wkładają zbroję i jadą uczyć historii Ludzie z pasją Rycerzem jest się zawsze. a nie tylko wtedy, gdy włoży się na siebie zbroję. Wszystkiemu winne są lekcje historii. A właści-wie ich zniko-mość, czyli ograniczenie liczby godzin. Kiedy godzin lekcyjnych zrobiło się mało, nic dziwnego, że jako pierwsze wypadły z grafiku tematy związane z dziejami najbliższego regionu. To dlatego powstał „Patrol historyczny". Od maja do połowy września „Patrolhistoryczny" dotarł do 38 miejsc na ziemi dobrzyńskiej, michałowskiej i chełmińskiej. Zafundował uczestnikom tych widowiskowych imprez plenerowych podróż w czasie. Zwieńczenie w Ryńsku Tegoroczna edycja „Patrolu historycznego miała za swój motyw przewodni pogranicze chrześcijaństwa. Grupa miłośników wieków średnich postanowiła pokazać, jak wyglądała chrystianizacja na sąsiadujących ze sobą ziemiach: dobrzyńskiej, chełmińskie) i michałowskiej. Tak narodził się pomysł, by zorganizować pokazy r W ramach szkółki rycerskiej można się przymierzyć do średniowiecznego miecza dla sześciu lokalnych grup działania. - Ograniczona liczba lekcji historii powoduje, iż edukacja na tematy regionalne została zepchnięta na margines - wyjaśnia Andrzej Szalkowski, pomysłodawca „Patrolu historycznego", na co dzień dyrektor Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie. - Stąd pomysł na wykorzystanie rekonstrukcji historycznej do zaprezentowania historii regionu. Będąc w konkretnych miejscach zawsze uwypuklamy ciekawe wątki z przeszłości danego tere- nu. Itak wspominaliśmy bitwę z udziałem rycerstwa chrześcijańskiego z poganami w okolicach Brodnicy, opowiadamy o braciach dobrzyńskich wgminie Dobrzyń nad Wisłą, Krzyżakach nad Drwęcą czy bożogrobcach w Rypinie, Górznie i Suminie koło Kikoła. Można spróbować swoich sił W „Patrolu" są zarówno rycerze, jak i damy dworu oraz rzemieślnicy. Zapraszają do wehikułu czasu, który przenosi uczestników osiemset lat wstecz - wprost w wiek XIII. Można podziwiać u-miejętności rycerzy, którzy precyzyjnie tną mieczem kapustę, a nawet jabłko. Bez pudła trafiają kopią w „saracena", który musi obrócić się wokół własnej osi. - Udział w „Patrolu historycznym" to świetna przygoda - dzieli się swoimi wrażeniami Zuzanna Cieciurska, maturzystka. - Gdy miałam 10 lat, zaczęłam jeździć konno, a od jakiegoś czasu uczestniczę w pokazach historycznych. Stało się to trochę z przypadku, ale bardzo mi się spodobało. Nie tylko jeżdżę konno, ale też asystuję rycerzom podczas popisów sprawnościowych. Trzymam na przykład pierścienie, które muszą zebrać głownią miecza w galopie. Zawsze trochę się boję, ale mam do swoich kole-gów pełne zaufanie. Najbardziej lubię pracę z końmi. - Rekonstrukcja czasów zakonów rycerskich jest dla mnie nowym doświadczeniem, bo będąc jednym z chorążych Chorągwi Husarskiej Województwa Kujawsko-Pomorskiego, zajmuję się odtwarzaniem czasów o wiele późniejszych - zdradza Marcin Szynkiewicz. - Reprezentuję też Polskę w międzynarodowych turniejach rycerskich. Teraz przemierzyliśmy praktycznie cały region, docierając do miesz- kańców z żywą historią. Od maja do połowy września w ten sposób spędziliśmy prawie wszystkie weekendy. U mnie punktem wyjścia do przygody z rekonstrukcją historyczną były konie. Pasję tę dzielimy z żoną. Rodzinnie Scenariusz imprez wszędzie wyglądał podobnie, choć bywał modyfikowany w zależności od okoliczności. Stałym punktem była szkółka rycerska, prowadzona przez Dariusza Chojnackiego. Razem z synem Ryszardem uczył też chętnych strzelania z łuku. - W moim przypadku rekonstrukcja historyczna zaczęła się od zainteresowania łucznic-twem - opowiada Dariusz Chojnacki . - Potem się okazało, że trzeba mieć odpowiedni strój i go sobie uszyłem. Spodobał mi się udział w imprezach rekonstrukcyjnych. Jestem nauczycielem języka polskiego, ato z historią przedmioty, które się uzupełniają. Z czasem przerodziło się to w pasję rodzinną. Razem z synem należymy do bydgoskiej grupy „Sarmackie Dziedzictwo". Odtwarzamy kilka epok, głównie wiek siedemnasty, ale również dwudziestolecie międzywojenne . Od wsi do wsi Historyczna karawana przemierzała województwo od gminy do gminy, wszędzie spotykając się z dużym zainteresowaniem. Mało tego, czasami stanowiła dodatkową atrakcję lokalnych wydarzeń, na przykład festynów czy dożynek. - Niesamowite były spotkania z ludźmi - podsumowuje Andrzej Szalkowski. - Przychodzili, dopytywali, a przede wszystkim okazywali zainteresowanie. Dzieci najchętniej by nas rozebrały, zabrały miecze i czmychnęły prowadzić własne bitwy. Nie ukrywam, że „Patrol" był też dużym wysiłkiem. Zdarzało się, że na spakowanie o-bozu i przejechanie 70 km mieliśmy zaledwie dwie, trzy godziny. Towarzyszyło nam palące słońce, niczym podczas wypraw krzyżowych na Bliskim Wschodzie. W Radomicach w gminie Lipno najpierw żar lał się z nieba, a potem przyszła taka burza, że mieliśmy problem, by stamtąd wyjechać. Uratował nas samochód terenowy naszego kolegi i to, że jesteśmy naprawdę cierpliwymi ludźmi. Rycerzem jest się zawsze, a nie tylko wtedy, gdy włoży się na siebie zbroję. To zobowiązuje. ©® Małgorzata Chojnicka 10 Ogłoszenia drobne Glos Dziennik Pomorza Sobota niedziela, 22-23.09.2018 Drobne Jak zamieścić ogłoszenie drobne? Telefonicznie: 94 347 3516 Przez internet: ogloszenia.gratka.pl W Biurze Ogłoszeń: Oddział Koszalin: ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin, tel. 94 347 3516,347 3511,347 3512, fax 94 347 3513 Oddział Słupsk: ul. Henryka Pobożnego 19,76-200 Słupsk, tel. 59 848 8103, fax 59 848 8156 Oddział Szczecin: ul. Nowy Rynek 3,71-875 Szczecin, tel. 9148133 61,48133 67, fax 91433 48 60 Nieruchomości 2-POK. 32,90m2 lub zamienię. Słupsk, 604360970. KAWALERKA 128tys. K-lin, 669262900 MIESZKANIA-KUPIĘ 2-POK. gotówka, 795-620-501 K-lin KUPIĘ mieszkanie Szczecin,Police bezpośrednio za gotówką 533 007170 MIESZKANIA DO WYNAJĘCIA KAWALERKA Centrum, 502-490-970 gk KAWALERKA, 506-39-20-19 Koszalin POKÓJ 1,2-os tel. 608-53-48-53 K-lin POKÓJ okolice Emki, 608-363-811 K-lin POKÓJ studentom, 882-265-130. POKÓJ w domku, 2-os. 532-616-114 gk STUDENTCE niepalącej. 664948222 GK LOKALE UŻYTKOWE - DO WYNAJĘCIA BOX Manhatan 16 m2, parter, 698684465. DO wynajęcia magazyn 530m2 z rampą Koszalin tel. 512-299-104 DZIAŁKI, GRUNTY SPRZEDAM DZIAŁKA 570m centrum Połczyna Zdroju sprzedam tel. 512-299-104 DZIAŁKA Koszalin ul. Sikorek 29 pow. 1176m2 wszystkie media,warunki zabudowy tel. 501-17-14-19 GOSPODARSTWA KOMPLETNE gospodarstwo rolne 4,76h. 6 pokoi z kuchnią. 604-218-257 Mam garaż do wynajęcia na ul. Gierczak. Proszę o kontakt 22.IX po godz.l2.Tel.608-279-910 Handlowe FOTO, KSIĄŻKI ALBUMY, książki, płyty muzyczne. Skup. 509-675-586,508-245-450. MATERIAŁY BUDOWLANE ! NAJTANIEJ Używane konstrukcje stalowe, blachy dachowe, profile i rury stalowe tel.889009001 NIEMICA STYROPIAN producent, dostawa, tel. 52/331-62-48. ZŁOM kupię, potnę, przyjadę i odbiorę, tel. 607703135. Oom - możliwe szybkie wydanie rej. Chałubińskiego 509 000,- ABAKUS najchętniej wycierane biuro nieruchomości dołącz do grona zadowolonych Klientów zapraszam Aniela Barzycka (obok Związkowca) tel. 661-841-555 www.abakus-nieruchomosci.pl klucze w biurze - teraz TANIEJ 2 pok. II p. rej. Sikorskiego ____159 900,- Kupujący bez prowizji 2 pok. tylko 146 000,-Nasz Dom klucze w biurze -pilna sprzedaż TANIE 2 pokoje I p rej. Karłowicza 148 000,- Zamiana 2 pok. IV p. loggia Przylesie, ciepłociąg na 2 pok. niższe piętro loggia, 3 pok. z wyposażeniem rej. Sikorskiego 193 000,- 1 pokojowe rej. Radogoszczańskiej 99 000,-k|ucze w biurze Motoryzacja CITROEN C4 (Hatchback), 1.6, diesel, 2007r., 17 tys. zł, 90,7 tys. km, garażowany, bezwypadkowy, czarny metalik, w cenie opony zimowe, stan bdb, Lębork, 575-389-771 SAAB 9-3,2,2, TDI, 2001r., plus koła zimowe, 502-867-720 VW Polo Vox, 1986r., 692064102. A do Z skup- skupujemy każde pojazdy, płacimy nawet za wraki, oferujemy najwyższe ceny, 536079721 J, 728773160. AUTA i busy kupię, 504-672-242 AUTO skup wszystkie 695-640-611 AUTO skup, każde. 797552040 AUTOKASACJA Bierkowo. Skup całych i uszkodzonych. 59/8119150, 606206077. AUTOKASACJA Świeszyno. 608421479 NAPRAWY blacharsko-lakiernicze, 692-622-864. NEPTUN-AUTOGAZ Tel. 512 170 975. KUPIĘ stary samochód lub motocykl, min. 40-letni. Może być niekompletny lub uszkodzony, 609-499-555. Finanse biznes KREDYTY, POŻYCZKI KREDYTY tanio. Słupsk, 59/842-92-38. SZYBKIE pożyczki. 501982756. Nauka KOREPETYCJE MATEMATYKA. Tel. 787-644-574 GK ZATRUDNIĘ BUDOWLAŃCÓW zatrudnię tel. 601 774369. DO marketingu (może być student/ tka) cały lub 0,5 etatu infod> herbalsglamping.eu DO pracy fizycznej młodego, wynagr. tygodniowe tel.794-690-168 Koszalin DO restauracji z własnym autem na stałe i dorywczo, 602-133-125.GK GERMANIA Care - opieka Niemcy 943424056,509780868 HOTEL Monika K-lin św. Wojciecha: do sprzątania (10-14) 504038644 KIEROWCA kat. BE 732-692-240. GK KIEROWCA kat. D 505-406-909. gk KIEROWCA sam. cięż. w Niemczech C+E. Do 2500 Euro brutto. Tel.887800008. piotr.kopacki@ fahrerkonzepteu KRAWCOWA Sianów, 607-350-308. OPIEKUNKI do Niemiec tel. 535 340 311 www.ambercare24.pl dzisiaj 70 ofert! PALACZA do małej kotłowni, 602 782 531 PANIĄ do sprzątania biur. Ustka, 668484910. PANIĄ do sprzątania klatek schodowych. Słupsk, 668484910. PIZZERMAN, 602-133-125.GK POMERANIA FruchtSp. z o.o. w Dziwogórze poszukuje Księgowego. Doświadczenie stanowiskowe min. 3 lata, mile widziana znajomość Angielskiego lub Niemieckiego. Wykształcenie wyższe ekonomiczne lub rachunkowe. CV, LM z referencjami: katarzyna. szalek@pomerania.pl PRACOWNIK biurowy cały etat marcinbaranowski@optima.ms RECEPCJONISTA/TKA cały etat rezerwacje@hthouseboats.com SPAWACZ TIG, ślusarz. "Irbud" Koszalin, 696-229-743. SPRZĄTANIE domów i biur praca zagranicą Holandia dla kobiet prawo jazdy kat. B tel. 519-088-506 ŚLUSARZ - praca jednozmianowa, umowa, dobre warunki,tel: 880905400 TERMOGAZ sp. z o.o zatrudni operatora minikoparki oraz pracowników do budowy sieci i przyłączy gazowych. Wysokie wynagrodzenie, możliwość zdobycia uprawnień. Tel. 609-505-642 ZATRUDNIĘ na BUDOWĘ Słupsk -512121777 ZATRUDNIĘ do pracy w Norwegii stolarzy, murarzy, płytkarzy. Numer kontaktowy: +48 575 658195 ZATRUDNIĘ do układania polbruku pomocników i brukarzy, 513-418-761 ZATRUDNIĘ kierowcę w transporcie międzynarodowym, kat C+E, umowa o pracę, 601-768-700. ZATRUDNIĘ kucharza do restauracji w Koszalinie. Tel. 664136136 ZATRUDNIĘ pielęgniarkę, technika rtg w niepublicznym zakładzie opieki zdrowotnej medicpraca@interia.pl Zatrudnię spawacza gazowego, pracownika budowlanego oraz dekarza tel. 506 384 924 Usługi AGD RTV FOTO 59/8430465 Serwis RTV, LCD, plazma PRALKI Naprawa w domu. 603-775-878 BUDOWLANO-REMONTOWE BALUSTRADY bramy 602 825 699. DACHY- dekarstwo 94/3412184 MALOWANIE remonty 500354255 GK STANY surowe 94/3412184 SUCHE zabudowy 94/3412184. INSTALACYJNE C.O. hydraul. wod. kan. 515-708-887 ELGAZ-AUTORYZOWANY Serwis kotłów gazowych, naprawa, konserwacja, modernizacja, 600117 067, www.elgazsa.pl GAZOWE -urządzenia, naprawa/ wymiana 606-579-846 GK HYDRAULICZNE, tel. 607-703-135. HYDRAULIKA 24h, inne, 798-618-871. PORZĄDKOWE SPRZĄTANIE mieszkań, 604-129-643. SPRZĄTANIE strychów, garaży piwnic, wywóz starych mebli, 607-703-135 STOLARSKIE RENOWACJE, stolarstwo 694917319 DETEKTYW-KOSZAUN.PL 602601166 Zwierzęta SPRZEDAM kanarka z klatką okazja lOOzł 605-786-052. Różne SKUP ZŁOTA, NAJLEPSZE CENY 85zł/g BLACK LOMBARD WAŃKOWICZA 36a 668-369-365 SPRZEDAM Grzejniki używane, 537751825 Rolnicze PŁODY ROLNE KUPIĘ owies, tel. 667 705329 Zdrowie GINEKOLOG -farmakologia 515417467 INNE SPECJALIZACJE ALKOHOLIZM - esperal 602-773-762 ALKOHOLOWE odtrucia 509-306-317. BURMISTRZ POŁCZYNA-ZDROJU informuje, że na tablicy ogłoszeń Urzędu Miejskiego w Połczynie-Zdroju, przy placu Wolności 3-4 oraz na stronie internetowej zostat opublikowany wykaz nieruchomości przeznaczonej do sprzedaży w trybie bezprzetargowym na rzecz najemcy: - lokal mieszkalny znajdujący się w Brusno 20/2, gm. Połczyn-Zdrój. umi9.polczynzdroj.ibip.pl Koszalińska Spółdzielnia Mieszkaniowa „NASZ DOM" w Koszalinie ogłasza przetarg nieograniczony na: Przebudowę instalacji gazowej w budynkach wielorodzinnych Specyfikacja Istotnych Warunków Przetargu dostępna jest na stronie: www.naszdom-koszalin.pl KUPIĘ peluszkę,łubin,wykę,gorczycę tel.604250237 SKUP zbóż paszowych, 502306102 SUPER pszenżyto, 880454870. KURKI odchowane, 696-462-482. SKUP bydła w każdej kondycji GOTÓWKA z vat. tel 791-248-252, 665-804-060. SKUP bydła i trzody. Tel. 602-469-399. Towarzyskie ADRIANA nowa Koszalin, 516-310-343 AKTYWNA dojrzała. 507-719-333. GK ATRAKCYJNA dojrzała, 661177611. BASIA Słupsk 797-221-767 FILIGRANOWA Tel. 516-643-530. GK KOSZALIN, 531-600-712. SŁODKA Asia Koszalin 516603622 WIOLETTA tel. 881-617-579 REKLAMA_ 008614896 SYNDYK MASY UPADŁOŚCI „RUBONAFT" Sp. z o.o. w Kołobrzegu ZAPRASZA do składania ofert na nabycie z wolnej ręki: Przedsiębiorstwa „RUBONAFT" sp. z o.o. w upadłości w Kołobrzegu w rozumieniu art. 551 ustawy z dn. 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w skład którego wchodzi: a/ prawo własności działki gruntu nr 46/8 o powierzchni 0,1907 ha, na której posadowiona jest STACJA PALI W wraz z niezbędną infrastrukturą do paliw płynnych ( ON, Pb, LPG,) opisana w KW K01L/00017478/8, b/ ruchomości, c/ należności z wyłączeniem środków pieniężnych na rachunku bankowym i w kasie przedsiębiorstwa. Za kwotę nie niższą niż 435.200,00 zł. Pisemne oferty w zamkniętej kopercie z napisem „RUBONAFT - sprzedaż" należy składać na adres Biura Syndyka: ul. Łopuskiego 23/111, 78-100 Kołobrzeg w terminie do dnia 26.10.2018 r. Warunkiem uczestnictwa w przetargu jest wpłacenie wadium w wysokości 10% kwoty wywoławczej, tj. 43.520,00 zł na rachunek bankowy o numerze: 37 1140 2004 0000 3002 7678 5705 najpóźniej do dnia 26.10.2018 r. Otwarcie ofert nastąpi w dniu 29.10.2018 r. w Biurze Syndyka. Oferta pod rygorem odrzucenia powinna zawierać wszystkie informacje określone w Regulaminie Sprzedaży. Oferty niespełniające kryteriów określonych w Regulaminie Sprzedaży nie będą rozpatrywane. Opis, oszacowanie przedsiębiorstwa oraz regulamin sprzedaży, dostępne są do wglądu w Biurze syndyka, po wcześniejszym ustaleniu terminu oraz podpisaniu umowy o zachowaniu pou&ości. Kontakt: tel. 602 46 40 10; e-mail: syndyk_kolobrzeg@interia.pl Zastrzega się prawo odwołania sprzedaży bez podania przyczyn. www.gp24.pt:wwvLgk24.pt: wwvigs24.pl Prezes oddziału Polska Press Piotr Grabowski Redaktor naczelny Krzysztof Nałęcz Zastępcy YnonaHusaim-Sobecka Marcin Stefanowski (internet) Dyrektor dziahl reklamy Ewa Żelazko, tel. 500 324 240 Dyrektor drukami Stanisław Sikora, tel. 94 340 35 98 Dyrektor działu marketingu Robert Gromowski, tel. 94 347 3512 Prenumerata. teL94 3473537 Głos Koszaińsld-wwwgk24.pl ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin.tel. 94 347 35 99, fax 94 34735 40, tel. reklama 94 347 3512, redakqa.gk24@polskapress.pl, reklama.gk24@polskapress.pl Głos Pomorza-wwwgp21pl ul. Henryka Pobożnego 19, 76-200 Słupsk, tel. 59 848 8100. fax 59 848 8104, teł. reklama 059 848 8101, reklama.gp24@polskapress.pl Glos Szczeciński- wwwgs24.pl ul. Nowy Rynek 3. 71-875 Szczetin, tel. 9148133 00, fax 91433 48 64. tel. reklama 9148133 92, reklama.gs24@polskapress.pl ODDZIAŁY Kołobrzeg ul. Ratuszowa 3/13,78-100 Kołobrzeg, tel. 94 354 50 80, fa* 94 3527149 Bytów ul. Wojska Polskiego 2,77-100 Bytów, tel. 59 822 6013, tel. reklama 59 848 8101 Szczecinek ul. Plac Wolnośd 6,78-400 Szczerinek, tel. 94 374 8818. fax 94 374 23 89 Świnoujście ul. Armii Krajowej 12, 72-600 Świnoujście,tel. 9132146 49, fax 9132148 40, reklama teł. 91578 47 28 Stargard ul. Wojska Polskiego 42,73-110 Stargard, teł. 91578 47 28. fax 9157817 97. reklama tel. 91578 47 28 ©® - umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule, w szczególności przy Aktualnym Artykule, oznacza możliwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresd. www.gp24.pl/tresci,www.gs24.pl/tresa, i w zgodzie z postanowieniami niniejszego regulaminu. Polskie Badana Czytelnictwa Nakład Kontrolowany ZKDP A zWBTwnsmwjiwn POLSKA PRESS GRUPA WYDAWCA Polska Press Sp. z o.o. ul. Domaniewska 45,02-672 Warszawa, tel. 22 20144 00, fa*: 22 2014410 Prezes zarządu Dorota Stanek Wiceprezes zarządu Dariusz Swiąder Członek zarządu Paweł Fafara Członek zarządu Magdalena Chudzikiewicz Dyrektor artystyczny Tomasz Bocheński Dyrektor marketingu Sławomir Nowak, slawomir.nowak@polskapress.pl Dyrektor zarządzający biura reklamy Maciej Kossowski maciej.kossowski@polskapress.pl Dyrektor kolportażu Karol Wlazło karol.wlazlo@polskapress.pl Agencja AIP kontakt@aip24.pl Rzecznik prasowy Joanna Pazio tel. 22 20144 38, joanna. pazio@polskapress.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 Sport 11 Nie lubię siedzieć na ławce, ale trzeba zaufać sztabowi Rozmowa Paweł Stankiewicz pawelitankiewicz@polskapress.pi Rafał Wolski jest blisko powrotu na boisko w ekstraklasie po kontuzji zerwania wię-zadła krzyżowego w lutowym meczu z Piastem Gliwice. Piłkarz Lechii Gdańsk znajdzie się w „18" na sobotni mecz (godz. 18) z Zagłębiem Lubin. Trener Lechii Piotr Stokowiec powiedział, że ile czasu zawodnik potrzebował na rehabilitację po kontuzji, to tyle samo musi mieć na odpowiednie wprowadzenie do zespołu. Wytrzymasz? Zabrzmiało groźnie. Wiem jak się czuję, co przechodziłem i jak ciężko pracowałem, żeby wrócić na boisko. Od trenera będzie zależało ile będę dostawał minut. Rywalizacja w zespole jest spora i jestem tego świadomy. Czy aż tak długo będzie przebiegała moja aklimatyzacja po kontuzji kolana? Zobaczymy. Nie chcę tak daleko wybiegać w przyszłość. Cieszę się, że będę w „18" na mecz z Zagłębiem i jest duża szansa, że dostanę minuty na boisku. Jesteś cierpliwy? Raczej nie. Piłkarz gdyby był cierpliwy, to nie byłoby dobrze, bo kariera jest krótka i trzeba walczyć, aby osiągnąć maksimum. Nie lubię czekać i siedzieć na ławce, ale czasami trzeba trochę zdjąć nogę z gazu i zaufać sztabowi szkoleniowemu i tak jest u mnie. Nie wiem, kiedy pojawię się w podstawowej „11". Chcę wrócić zdrowy i dać jakość. Szkoleniowiec sugerował G, że dłużej możesz pograć we wtorkowym meczu Pucharu Polski z Wisłą w Krakowie? Pewne jest, że będą zmiany w składzie. Przygotowujemy się do meczu z Zagłębiem i zobaczymy, co będzie dalej. Mogą być urazy, a czas na regenerację będzie krótki. Zagrałeś przeciwko Karpatom Lwów i odczuwałeś ja- Rafał Wolski nie może się już doczekać powrotu na boisko w Lotto Ekstraklasie i zapewnia, że nie ma żadnej blokady kieś obawy czy już zapomniałeś o kontuzji? Może w jednej czy drugiej sytuacji trochę się zawahałem. Nic nie siedzi w głowie, nie bałem się ani przed meczem, ani w trakcie, że coś może mi się stać. Na pewno okres do powrotu jest trudny, bo co innego trening i mecz, ustawienie czy pewność siebie. To nie przychodzi od razu tylko potrzeba kilku spotkań, żeby wrócić do wysokiej formy. Ciężko pracuję i chcę jak najszybciej wrócić do gry. Toinna Lechia od tej, w której grałeś przed kontuzją. W czym różnią się Twoje zadania? Skład się zmienił,-bo odeszło sporo zawodników, a doszło sporo młodych chłopaków. Inne też jest ustawienie. Odnajdę się w tym. O miejsce w składzie będziesz rywalizował zapew- ne z Patrykiem Lipskim, który wykonuje kawał roboty w defensywie. Jesteś gotowy na taką pracę właśnie w defensywie? Oczywiście. W Wiśle graliśmy na dwóch środkowych pomocników, więc biegania było jeszcze więcej. Nie było żadnych dziur, problemów, a Wisła wygrywała. Chociaż grałem na pozycji numer „8", to nie przeszkadzało mi to, aby być z przodu, strzelać gole i mieć asysty. Jestem gotowy na to, aby ciężko pracować na boisku, pomagać drużynie w defensywie i dawać jakość w ofensywie. Mam nadzieję, że jak trener da mi szansę, to ją wykorzystam. Trudno chyba będzie znaleźć miejsce na boisku i dla Ciebieidla Patryka? To już ból głowy trenera. Mam nadzieję, że sprawimy, aby trener przed każdym meczem zastanawiał się kto ma zagrać i w jakim ustawieniu. Każdy musi być gotowy, żeby wchodząc na boisko trzymać dobrą jakość zespołu. Jaki termin wyznaczasz sobie, aby ponownie znaleźć się w podstawowym składzie Lechii? Patrząc na innych zawodników, to niektórzy wracali wcześniej po zerwaniu wię-zadła krzyżowego. Jedni to wytrzymywali, a drudzy nie. Teoretycznie mógłbym już wrócić, bo od czerwca trenuję z zespołem. Cierpliwość była coraz mniejsza i cieszę się, że już będę w „18", bo nie mogę się doczekać powrotu na boisko. Jak rozmawialiśmy na początku okresu przygotowawczego. to mówiłeś, że realny termin Twojego powrotu na boisku, to nawet sierpień. Byłem gotowy, bo trenowałem i robiłem wszystko, co pozostali zawodnicy. Jednak brakowało jeszcze swobody, a wyniki badań były dobre, ale nie idealne. Czas trochę się wydłużył, ale przynajmniej jestem pewny tego, że jestem gotowy do gry i teoretycznie nie powinno mi się nic stać, bo mięśnie są odbudowane. Z formą też jest coraz lepiej. Od strony mentalnej jest też wszystko w dobrym stanie, bo wychodząc na trening niczego się nie boję i nie mam żadnej blokady. Rozmawiałeś z piłkarzami, którzy wracali na boisko po tak ciężkiej kontuzji? Miałem taką okazję chociażby w Orto Medzie w Łodzi, gdzie przez trzy miesiące przechodziłem rehabilitację. Byli chłopacy, którzy mieli zerwane więzadło krzyżowe już po raz drugi. Opowiadali jak było za pierwszym, że coś doskwiera, coś zakłuje. To już nie jest to samo kolano, co przed kontuzją. Trzeba się z tym liczyć, że rzepka będzie bolała przed dłuższy czas, ale trzeba to zostawić z boku i być przygotowanym, że mogą zdarzać się teraz takie sytuacje. ©® Tenis ziemny Agnieszka Radwańska odpadła w Seulu Agnieszka Radwańska odpadła wdrugiej rundziez Rumunką Iriną-Camełią Begu. Deszcz opóźnił i dwukrotnie przerwał czwartkowy mecz Radwańskiej wdrugiej rundzie turnieju wSeulu (WTA International, kort twardy, pula nagród250tys. dolarów). Ostatecznie 6:4,63 wygrała Rumunka. (AIP.SZS.STEN) PUkanożna Ruszyła faza grupowa w Lidze Europy Rozegrano pierwsze mecze fezy grupowej w Lidze Europy. Wyniki: grupa A: AEK Lamaka-Zurich0:1. Ludogorec - Bayer Leverkusen 2:3. Grupa B: RB Lipsk - FC Salzburg2-3, Cełtic - Rosenborg1:0, Grupa C: FC Kopenhaga - Zenit Petersburgi:!, Slavia Praga - Bordeauxl:0, Grupa D: SpartakTmawa - AnderiechtkO, Dynamo Zagrzeb-Fenerbahce4:l. Grupa E: Sporting Lizbona -Karabach Agdam2:0, Arsenał Londyn - Worskla Połtawa 4:2. Grupa F: FC 1991 Dudelange - AC Milan 0:1, Olimpiakos Pireus - BetisSevilla 0:0, Villareal - Rangers2:2, Rapid Wiedeń - Spartak Moskwa 2:0. Grupa H: Ołimpique Marsylia - Eintracht Fran-kfurtl:2, LazbRzym-Apollon Limassol 2:1. Grupa I: Besiktas-Sarpsborg FF 3:1, KRC Genk -Malmoe FF 2:0. Grupa J: Sevilla FC -Standard Liege5:1, AŻchisar Bełediyespor-FK KrasnodarO:! Grupa K: Stade Rennais - FK Jablonec2:l, Dynamo Kijów - FK Astana 2:2. Grupa L: PAOK -Chelsea 0:1, Włeoton - Bate Borysów 0:2. Lotto Czwartek 20.09 Multi Multi (21.40): 4,8.12, 14,22,29,34,37,42,43,45.50, 53,61,64,65,66,69,78,79. Plus: 42. Mini Lotto: 7.11.12. 20,33. Ekstra Pensja: 16,20, 21,31,32+2. Lotto: 1.7,13,14, 25,28. Kaskada: 5,6.9,10,11. 13,14,16.17.18,21,23. Lotto z Plusem: 16,26,27,34,38,44. Piątek 21.09 Multi Multi (14): 4.16,19,28. 33,36,38,39,41,48,49,57,59, 62,63,65,72,75,77,80. Plus; 63 Kaskada (14): 3.4,5.6. 8.9,10,11,14,15,20.21. Heynen: nie chcę stracić głowy... Siatkówka Tomasz Biliński, Warna tomaszMnski@polskapress.pl Przed Polakami mecze decydujące o awansie do najlepszej szóstki mistrzostw świa-ta. W sobotę zagrają z Francją, dzień później z Serbią. - Mam nadzieję, że nie stracę głowy jak Władysław Warneńczyk-żartował trener Vłtal Heynen. Dobry humor na krok nie odstępuje selekcjonera Polaków. Nie ma się co dziwić, bo jego zespół wystartował w drugiej fazie turnieju ze świetnej pozycji - z kompletem zwycięstw i punktów wpierwszej rundzie. Bez względu na wynik piątkowego starcia z Argentyną (zakończyło się po zamknięciu wydania), w sobotę lub niedzielę będzie jasne, czy Biało-Czerwoni odlecą z Warny do Turynu grać w najlepszej szóstce świata (oba mecze o godz. 19-40, transmisje w Polsacie Sport, TVP1 i TVP Sport). Dziś rywalem będzie Francja. W grupie B wicemistrz Ligi Narodów zajął trzecie miejsce, za Holandią (2:3) i Brazylią (2:3)-Za nami ciężkie mecze i zmęczenie daje się we znaki, Ale nie składamy broni. Jeśli będziemy mieli jakąkolwiek szansę, to ją wykorzystamy - zapowiedział trener Francji Laurent Tillie. W niedzielę przeciwnikiem będzie Serbia, która w grupie C była tylko za Stanami Zjednoczonymi (2:3). - Przeszliśmy bardzo trudną grupę - ocenił szkoleniowiec Serbów Nikola Grbić. - Mam nadzieję, że będziemy kontynuować to, co pokazaliśmy w Bari - dodał. Każdy rywal w drugiej fazie jest przynajmniej o poziom lepszy niż przeciwnicy w pierwszej rundzie. Celem reprezentacji Polski jest awans < do szóstki. W niej rywalizacja odbędzie się w Turynie, a nie Warnie, bułgarskim mieście, które swoją nazwę zawdzięcza Władysławowi III Warneńczykowi. - Mówicie, że stracił tu głowę? - zaciekawił się Heynen, pytany, czy był w tutejszym mauzoleum króla Polski. - Nie pójdę tam, żebym i ja głowy nie stracił. ©® 008597669 Wspieramy SIATKÓWKA 12 Sport Glos Dziennik Pomorza Sobota niedziela 22-23.09.2018 Po pucharowych grach teraz liga W środę gracze Słupi (czarne koszulki) ograli faworyta Spartę Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz@gp24.pl Pifkanożna V Po meczach pucharowych fut-boliści ze słupskiej klasy okręgowej wracają do batalii o ligowe punkty sezonu 2018/19. Przed drużynami siódma kolejka, w której spotkają się następujące pary: w sobotę Prime Food Brda Przechlewo - Stal Jezierzyce (godz. 12), Start Miastko - Myśliwiec Tuchomie (15), Słupia Kobylnica - Chrobry Charbrowo (15), Piast Agrochem Człuchów - Zawisza Borzytuchom (16, stadion Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Szkolnej); w niedzielę Jantaria Pobłocie - Sparta Sycewice (13), Błękitni Główczyce - MKS Debrzno (13), Leśnik Cewice - Karol Milarex Pęplino (14), Lipniczanka Lipnica - Sokół Wyczechy (14-30). Po sześciu kolejkach na czele stawki są dwaj faworyci. To rewelacyjny, ale silny kadrowo beniaminek, czyli Lipniczanka Lipnica oraz Start Miastko (spadkowicz z IV ligi). Obydwie drużyny zgromadziły 18 punktów. Czarne chmury wiszą nad Leśnikiem. Cewicka drużyna zbiera tęgie lanie. Jest bez punktu. To outsider. Piłka nożna Prezes Bytovli liczy na drugie zwycięstwo na bytowsklm stadionie W sobotę (22.09) o godz. 16 na stadionie przy ul. A. Mickiewicza w Bytowie miejscowa Bytovia spotka się z Wigrami Suwałki. To będzie niezwykle istotna konfrontacja dla obydwu ekip, które należą do bardzo ścisłej czołówki w rozgrywkach Fortuny I ligi. - Czeka nas trudna przeprawa z Wigrami. Drużyna z Suwałk jest nieobliczalna i prezentuje podobny futbol do naszego. Słynie z kąśliwych i skutecznych kontr. Obydwie drużyny posiadają niemal takie same walory piłkarskie -ocenia Janusz Wiczkowski, prezes Bytovii. - W naszych szeregach zabraknie mózgu drugiej linii Filipa Burkhardta. To spory ubytek. ale w kadrze są zawodnicy, którzy są w stanie zastąpić tego doświadczonego pomocnika. Po kontuzji gotowy do gry jest obrońca Jakub Kuzdra. Liczę na dobre widowisko piłkarskie i doping kibiców. Chcemy drugi raz wygrać na swoim boisku - dodaje bytowski działacz, (fen) l^eldautOetyka Organizator przekornie, 2e warto biegać w Ustce Argumentów, by biegać, jest mnóstwo. Bieganie rozwiązuje wszystkie nasze problemy. Są też osoby, które twierdzą, że bieganie zmieniło ich życie. - Bieganie to prosta forma ruchu. Od niedawna dostrzegamy znaczący wzrost ludzi biegających nie tylko w naszym nadmorskim regionie, ale także w Polsce - tak uważa Zbigniew Margol, jeden z organizatorów imprez biegowych, pracownik Ośrodka Sportu i Rekreacji w Ustce. Właśnie w tym nadmorskim kurorcie w niedzielę (23.09) o godz. 12 odbędzie się Bieg V „Zachować dla pokoleń" w ramach imprez Rozbiegana Ustka na fali. Zawody zaliczane są do Grand Prix Ustki. Start i meta na trakcie Solidarności (przy wejściu na plażę) w Ustce. Dystans do przebiegnięcia to 10 kilometrów. Do piątku zgłosiło się 120 uczestników. Zapisy w godz. 9-11.30.0 godz. 10 będą biegi młodzieżowe i marsz nordic walking, a o godz. 11 bieg amatorski na3km.(fen) mM Judo Słupsk zaprasza na XVI Memoriał W sobotę (22.09) odbędzie się XVI Międzynarodowy Turniej Judo im. Zbigniewa Kwiatkowskiego (byłyjudoka Gryfa, a później trener w słupskim klubie) w Słupsku. Patronat nad imprezą objął prezydent miasta. To najważniejszy turniej w tej dyscyplinie w grodzie nad Słupią. Rywalizacja w hali lekkoatletycznej na stadionie 650-lecia w Słupsku. Otwarcie zawodów o godz. 10.45, a po nim walki z udziałem dziewcząt i chłopców z roczników 2003/2004,2005/2007,2008 i młodsi. Wstęp wolny, (fen) Brydż Ostatnie rozdanlalgry wSmokhHe Dobiega końca brydżowa rywalizacja w ramach letnich zmagań 0 puchar wójta gminy Smołdzino. W sobotę ostatnie rozdania i gry. Brydżyści spotkają się w sobotę (22.09) o godz. 10 w sali Gminnego Ośrodka Kultury przy ul. Bohaterów Warszawy 30 w Smołdzinie. Po turnieju przewidziana jest ceremonia ogłoszenia końcowych wyników, która połączona będzie z wręczeniem nagród. (fen) Strzelectwo Mistrzostwa Polski w Ustce-Lędowle W Ustce -Lędowie trwają mistrzostwa Polski juniorów w strzelectwie. Wśród uczestników są przedstawiciele z dwóch klubów naszego regionu. To Klub Strzelecki Gryf Słupski i Lider Amicus Lębork. Rywalizacja w sobotę 1 niedzielę od godz. 9. (fen) Strzelectwo Zawody wnledzlełę Klub Strzelecki Gryf Słupski zaprasza do udziału amatorów w III Zawodach o Puchar Starosty Słupskiego. Strzelania będą w niedzielę (23.09) o godz. 9 na strzelnicy przy ul. Zamiejskiej w Słupsku . (fen) Koszykówka na przyszłe zawodniczki Salos Słupsk bardzo mocno chce zainwestować w nowy narybek koszykarski i zachęca dziewczęta z rocznika 2006 i młodsze do rozpoczęcia treningów w stowarzyszeniu. W tej grupie wiekowej trenerem-opiekunem jest Piotr Ostrowski, który odkrył miedzy innymi talent reprezentantki Polski Kamili Podgórnej. Zajęcia póki co przewidziane są w poniedziałki i środy w hali Szkoły Podstawowej nr 1 przy ul. Rybackiej w Słupsku. Szkoleniowiec czeka na potencjalne koszykarki od godz. 15.15 do 17. Drużyna słupskiego Salosu ma w planie wystartować w tym sezonie w rozgrywkach międzywojewódzkiej ligi młodziczek. Początek zmagań ligowych przewidziany jest w połowie października, (fen) Koszykówka Zwycięstwo Czarnych W ostatnim przed ligą sparingu w Gdańsku Czarni pokonali Politechnikę 81:71. (sten) Hit kolejki na stadionie w Słupsku. Lider tabeli podejmie Powiśle PWcanożna Jarosław Stence) krzy5ztof.niekrasz@polskapress.pl W ten weekend zostaną rozegrane spotkania 10. kolejla w IV lidze. * Do bardzo ciekawej konfrontacji dojdzie w Słupsku. W sobotę o godz. 16.00 Gryf Słupsk podejmie Powiśle Dzierzgoń. Będzie to zdecydowanie najciekawsze spotkanie kolejki. Słupszczanie są liderem tabeli z pięcioma punktami przewagi nad Gromem Nowy Staw. Z kolei Powiśle zajmuje trzecie miejsce mając siedem punktów straty do słupszczan. Podopieczni trenera Grzegorza Bednarczyka staną więc przed szansą powiększenia przewagi, ale też praktycznie pozbawienia większych szans na dalszą walkę o awans przez mm zespół gości. Z całą pewnością słupszczanie nie mogą zlekceważyć rywala. Najgroźniejszym zawodnikiem i mózgiem całego zespołu jest Mateusz Pietrzyk. Pomocnik gości najbardziej dał się we znaki słupszczanom w poprzednim meczu tych zespołów w Dzierzgoniu wygranym przez Gryfa 4:2. Z kolei przy ulicy Zielonej w ubiegłym sezonie w meczu tych zespołów gryfici wygrali 2:0. Bardzo trudne zadanie przed piłkarzami Jantara Ustka. W poprzedniej kolejce podopieczni trenera Janusza Rzeszutko zagrali bardzo skutecznie, a szczególnie Karol Czubak (zdobył 5 bramek). Teraz w starciu w Gdańsku przeciw rezerwom Lechii (sobota, 11) punkt byłby ogromnym sukcesem ustczan. W niedzielę o godz. 11 rezerwy Bytovii podejmować będą ostatnią w tabeli Kaszubię Kościerzyna. Będzie to więc okazja dla miejscowych na podreperowanie swojego dorobku punkowego. Nie wygrały jeszcze w tym sezonie Anioły Garczegorze. Tym razem może się poszczęści. Anioły grają z GKS w Kolbudach w sobotę o godzinie^. Tym razem pauzować będzie zespół Pogoni Lębork. W pozostałych meczach spotkają się: Gedania Gdańsk -Grom Nowy Staw (sobota, 11), Stołem Gniewino - Wikęd Luzino (sobota, 12), Jaguar Gdańsk - Orkan Rumia (sobota, 15), GKS Przodkowo - Arka II Gdynia (sobota, 16), Wda Lipusz - GKS Kowale (niedziela, 15). ©® Michał Szałek i Joseph Amoah będą mieli zadanie zatrzymać napastników Powiśla Dzierzgoń Przed lęborczanami trudna walka o punkty w Gorzowie Wielkopolskim Tenisstotowy \ Krzysztof Niekrasz krzysztof.niekrasz@polskapress.pl W sobotę (22 września) dojdzie do bardzo ciekawej konfrontacji pingpongowej w Gorzowie Wielkopolskim. Tam o godz. 16 spotkają się męskie drużyny: miejscowa Gorzovia i Poltarex Pogoń Lębork. Będzie to mecz w ramach 3. kolejki I ligi grupy północnej. Lęborczanie wygrali dwa pierwsze spotkania i to wysoko, bo 9:1 (AZS AWFiS II Gdańsk) i 10:0 (Victoria Płock) i usadowili się wygodnie w fotelu wicelidera. Gorzowianie rozegrali dotychczas jeden mecz, pokonując pewnie Pogoń Siedlce 7:3. Zespół z Gorzowa Wlkp. to wymagający rywal, który w ubiegłym sezonie po zaciętych bojach dwukrotnie uległ ekipie z Lęborka 4:6. Jest to bardzo ważny mecz dla « i Ulflim * Adam Dosz jest w dobrej dyspozycji. Lęborski pingpongista będzie chciał to udowodnić w Gorzowie Wielkopolskim obydwu drużyn, które postawiły sobie podobny cel. To ekstraklasa. Poltarex Pogoń zagra w składzie: kapitan Marek Prądzinski, Bogusław Koszyk, Adam Dosz i Tomasz Sposób. przygotowania Jesteś w dobrych rękach. 2 ^ *■ Ste i -1 Przetestuj wow zabiegi na twarz i ciało si r s UH Bądź piękna jm, ii om : vv. ^ Czemu pies l potrzebuje do ■f towarzystwa drugiego psa? ma M /S m * KUCHNIA KRZYŻÓWKA PORADY ZDROWIE rodzinny Bezpłatny dodatek do gazety. Sobota, 22 września 2018 r. W Sh 02 rodzinny Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 ArmaCzemy-Maredca anna.marecka@polskapres.pl m W ŻYCIU WAŻNE SĄ CHWILE. TE PIĘKNE POZWOLĄ PRZETRWAĆ GORSZE CZASY Witamy w weekend Do pracy miałam na popołudnie, a wrześniowe słońce zachęcało od rana do wyjścia z domu. Wsiadłam więc na rower i pojechałam na rynek. Tam tuż przy wejściu stała starsza pani sprzedająca plony z własnego ogródka: jabłka i astry. Kwiaty były tak piękne, że poprosiłam o jedną wiązankę. - To drugą też proszę wziąć, za połowę ceny - zaproponowała emerytka. Wzięłam. A trzeci bukiecik dostałam w prezencie. O dopłacie mowy nie było, pani uparła się, że chce mi dać prezent i już. Wszystkie trzy bukiety włożone do rowerowego koszyka cieszyły wzrok. Postanowiłam, że tak pięknie ustrojonym rowerem pojadę do domu dłuższą trasą, przez centrum. Zahaczyłam o kawiarenkę, w której wypiłam poranną kawę. Z dużą ilością cukru, a co tam. Ku mojemu zaskoczeniu mimo wczesnej pory (było około 10) w ogródkach przed lokalami siedziało całkiem sporo ludzi. Tak mi się jakoś miło zrobiło. Chciało się żyć. Po co wam opisuję tę banalną w końcu historyjkę? Ano dlatego, że trafiła ona do mojego osobistego banku szczęścia, w którym gromadzę takie właśnie niewielkie, codzienne radości. W przeciwieństwie do pieniędzy na kontach, te chwile procentują. Sięgam po nie wtedy, gdy jest mi źle. Takie pocieszajki. Wraz z przypominaną sobie historyjką wracają do mnie także miłe uczucia. To naprawdę pomaga. Mam nadzieję, że Państwo też macie takie swoje banki dobrych chwil, do których możecie wrócić w gorszych okresach swego życia. A jeżeli nie, gorąco namawiam, żeby takiej terapii spróbować: nie trzeba wcześniej zasięgać porady ani lekarza, ani farmaceuty, nic nie kosztuje i nie powoduje skutków ubocznych. Tym optymistycznym akcentem kończę i zapraszam do lektury dzisiejszego Magazynu Rodzinnego, z nadzieją, że uznacie go za interesujący. Do zobaczenia za tydzień. NAP5Z, ZADZWOŃ WY$UJ E MAILA CZEKAMY NA WASZE OPINIE Jeśli macie ochotę skomentować tematy poruszane w „Magazynie rodzinnym", piszcie i dzwońcie. Kontakt: Anna Czerny-Marecka. „Głos Pomorza", ul. H. Pobożnego 19, 76-200 Słupsk, anna.marecka@gp24.pl; tel. 59 848 81 32. Uwaga, problem Lek na rdzeniowy zanik mięśni dalej nierefundowany Rdzeniowy zanik mięśni jest chorobą warunkowaną genetycznie. Wiosną 2017 w Europie został zarejestrowany przełomowy lek. Jest on refundowany w większości państw Unii Europejskiej. W Polsce nie jest. Rdzeniowy zanik mięśni to największy genetyczny zabójca niemowląt i małych dzieci. Polega na stopniowym zaniku funkcji mięśniowych. Chory od momentu diagnozy zaczyna słabnąć, traci siłę w rękach, nogach, płucach. Ma problemy z przełykaniem. Niemowlęta z najcięższą postacią umierają przed drugim rokiem życia. W konsekwencji każdy chory zostaje niepełnosprawnym. Szacuje się, że w Polsce na rdzeniowy zanik mięśni choruje 600-800 osób. Rocznie z tą chorobą rodzi się oko- ło 50 dzieci, w tym około połowa z pierwszym typem. Około 1,5 roku temu na świecie został dopuszczony do obrotu pierwszy lek na rdzeniowy zanik mięśni. Spowalnia postęp choroby, umożliwia chorym prowadzenie normalnego życia, a przy wczesnym wprowadzeniu zapobiega postępowi i wystąpieniu objawów choroby. Lek jest refundowany w 21 krajach Unii Europejskiej. W Polsce trwają cały czas negocjacje między producentem a Ministerstwem Zdrowia. Cena katalogowa tego leku to 90 tysięcy euro netto za jedną dawkę. Należy przyjąć 6 dawek w pierwszym roku życia, a potem co 4 miesiące do końca życia przyjmować kolejną dawkę. (MARA) Rewolucyjne metody rekoi piersi nie tylko po mastekt Zapotrzebowanie na rekonstrukcje piersi jest ogromne. Rak piersi j esi eurwn po zabiegach zdarzają się u 4-6 procent pacjentek. W Słupsku chirurdzy stosują najrw Onkoiogia Estetyka \ Magdalena Olechnowicz magdalena.olechnowia@polskapress.pl > v ( i W Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Słupsku odbyły się warsztaty dla chirurgów pod hasłem „Komplikacje i dylematy w chirurgii piersi". Lekarze zrekonstruowali piersi u czterech pacjentek. u których poprzednie re-konstrukcje nie dały pożądanego efektu. Oprócz słupskich chirurgów, uczestniczyli w nich specjaliści z ośrodków w Polsce oraz z zagranicy. Towikłania po operacjach piersi stanowią 4-6 procent wszystkich wykonywanych. Lekarze w słupskim szpitalu szkolili się, jak je ograniczać i jak rekonstruować piersi najnowocześniejszymi metodami. - Rekonstrukcje piersi są wykonywane w wielu ośrodkach, ale niektóre tylko w nielicznych. To te polegające na przeszczepie w oparciu o własne, żyjące tkanki pacjentki - mówi Andrzej Sapiński, prezes szpitala. - Takich robi się stosunkowo mało. My jesteśmy jednym ze znaczących ośrodków w kraju, obok Gliwic, Krakowa, Łodzi czy Gdańska. W 2017 roku chirurdzy w słupskim szpitalu wykonali 104 rekonstrukcje, w tym 46 połączone z zabiegami mastektomii. W tym roku będzie ich więcej, bo już w ciągu JL p N Lekarze z całej Polski szkolili się podczas rekonstrukcji piersi na sali operacyjnej Wojewódzkiego Szpi ośmiu miesięcy wykonano ich 104, w tym 57 połączonych z mastektomią. - Pozostałe to zabiegi polegające tylko na rekonstrukcji, wykonywane m.in. w sytuacji, gdy pacjentki miały mastektomię w innych ośrodkach, ale efekty nie były zadowalające, pacjentki czuły dyskomfort i wtedy trafiały do naszego ośrodka. U nas te zabiegi wykonywane są metodą mikrochirugii naczyniowej, gdzie pozostawiamy pełne unaczynienie i unerwienie dla nowo utworzonych piersi. Czasami te nowe pierwsi są tak idealne, że musimy wykonać rekonstukcję drugiej, aby była pełna symetria, co daje pożądany efekt estetyczny i psychologiczny komfort pacjentki - mówi dyrektor Sapiński. Innowacyjność rekonstrukcji - Innowacyjność chirurgii rekonstrukcyjnej piersi w Słupsku polega na tym, iż wykonujemy pełną gamę zabiegów rekonstrukcyjnych, porówny- walną z najlepszymi jednostkami tego typu w USA i krajach Europy Zachodniej - zapewnia dr Daniel Maliszewski, chirurg onkolog ze słupskiego szpitala. - Z jednej strony mamy tkanki obce - ekspan-dery oraz protezy. Drugą opcją są tkanki własne - tak zwane płaty LD (z mięśnia najszerszego grzbietu) i płaty DIEP. Połączenie obu technik - rekonstrukcje hybrydowe - np. płat LD plus ekspander, to świetne rozwiązanie dla pacjentek wcześniej powikła- Innowacyjne posiłki w walce z chorobą - z imbirem Pierwsze rozwiązanie żywieniowe opracowane z pacjentami onkologicznymi przechodz; A to ciekawe Anna Czerny-Marecka anna.marecka@polskapress.pl Zmiany w odczuwaniu smaków, brak apetytu czy nadwrażliwość na zapachy-z tym zmaga się do 70% chorych na nowotwór. W odpowiedzi na potrzeby żywieniowe tych osób powstały nowe preparaty odżywcze. To urrikatowe rozwiązanie stworzone we współpracy z pacjentami. Wraz z rozpoczęciem chemioterapii i radioterapii, u wielu pacjentów onkologicznych występują zmiany w odczuwaniu smaków i zapachów. Prowadzi to do pogorszenia apetytu, czego konsekwencją może być, powszechne wśród pacjentów onkologicznych, niedożywienie. Dla zdrowych ludzi jedzenie jest przyjemnością. W trakcie terapii onkologicznej jest odwrotnie - jest to coś nieprzyjemnego, czego chcemy uniknąć i nam się źle kojarzy. Najczęstszymi zaburzeniami są zmiany preferencji smakowych, towarzysząca jej niechęć do niektórych potraw, zmienność odczuwania zapachów, suchość w ustach oraz brak czucia smaku. Pacjenci odczuwają nieprzyjemny metaliczny lub gorzki posmak w ustach, który jest wynikiem działania substancji zawartych w przyjmowa- nych lekach. Pojawiająca się nadwrażliwość na wybrane składniki diety nierzadko prowadzi do długo utrzymujących się nudności. Ponieważ nikt nie wie lepiej, jak odpowiadać na potrzeby chorych, jak oni sami, Nutricia Medyczna we współpracy z pacjentami onkologicznymi opracowała innowacyjne preparaty żywieniowe. Z18 wersji smakowych wybrali oni trzy, które najbar- Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 rodzinny zdrowie 03 istrukcji •mii /stępujących, a powikłania sze metody tii Specjalistycznego w Słupsku nych, po radioterapii - wyjaśnia nam te trudne procedury. Na tego typu zabiegi zgłaszają się do Słupska pacjentki z całej Polski. - Niejednokrotnie stosujemy modyfikacje płata LD: muscle sparing LD - minimalna inwazyjność i zalety płata LD, Extended LD - rekonstrukcje pełnej objętości piersi, bez zastosowania implantu. Płat DIEP - to rekonstrukcja piersi przy użyciu tkanek z brzucha, z minimalnym uszkodzeniem mięśni brzu- cha - świetny efekty finalny naturalności rekonstruowanej piersi, płaski brzuch - jesteśmy jednym z kilku szpitali wykonujących zabieg tego typu w Polsce - mówią lekarze. To zabieg przy użyciu mikrochirurgii - techniki operowania pod mikroskopem. - W oparciu o naczynia średnicy 1-3 mm. Dodatkowo w rekonstrukcjach celem uzyskania lepszego efektu finalnego stosujemy ADM - macierz acelulamą - np. odim-munogenizowane osierdzie świńskie - stosowane jako tzw. sztuczny mięsień. Generalnie staramy się na bieżąco importować najnowsze rozwiązania z zakresu chirurgii piersi dostępne na świecie. Wykonujemy także symetry-zacje, czyli poprawę drugiej piersi, aby była podobna do piersi rekonstruowanej - w obrębie tych zabiegów wykonujemy: powiększenie piersi (augmentację), redukcję (zmniejszenie) oraz podniesienie (mastopeksję). Wiele pacjentek przyjeżdża do nas celem korekty piersi po powikłaniach oraz nieudanych rekonstrukcjach piersi, u nich stosujemy połączenie różnych technik, o których mówiłem wcześniej - dodaje dr Maliszewski. Powikłania są normalną konsekwencją zabiegów Podczas dwudniowych warsztatów chirurdzy przeprowadzili cztery zabiegi, skonsultowali osiem przypadków pooperacyjnych i pięć przedope-racyjnych, zakwalifikowanych do zabiegów. Zdaniem ekspertów zapotrzebowanie na rekonstrukcje jest ogromne. Powikłania zdarzają się u 4-6 procent pacjentek, bo, jak mówi dr Marek Budner, szef kliniki w Bad Saarów w Niemczech, są naturalną konsekwencją leczenia operacyjnego, zabiegów onkologicznych czy estetycznych. - O tym się głośno nie mówi, bo każdemu się wydaje, że nie powinno być żadnych powikłań, a tak nie jest. Nie chodzi o to, aby kogoś wi- nić, ale o to, żeby to się nie powtarzało - mówił dr Budner. To on stworzył zespół chirurgów składający się z lekarzy z całej Polski, z którymi pracuje nad tym, jak te komplikacje i powikłania ograniczać i jak piersi rekonstruować w oparciu o najnowsze metody. - Samo usunięcie piersi to jeden problem, ale potem trzeba ten ubytek zrekonstruować, a po trzecie, dopasować stronę przeciwną, tak aby zachować symetrię - mówi Budner. - Chcemy szkolić lekarzy po to, aby te pacjentki były jak najlepiej leczone. Ośrodek w Słupsku nie jest gorszy od ośrodka za granicą -zapewnia dr Budner. - Zależy nam, aby pacjentki z powikłaniami, które krążą po całej Polsce w poszukiwaniu pomocy, trafiały właśnie do nas - mówi dr Daniel Maliszewski. - A zapotrzebowanie jest ogromne, bo i zapotrzebowanie na leczenie raka piersi jest olbrzymie zarówno w naszym regionie, jak gdzie indziej - dodaje Cezary Kacz-markiewicz, ordynator słupskiej chirurgii. - Rak piersi jest jednym z najczęstszych nowotworów. Po nowym roku nowe operacje Od stycznia do szerokiego wachlarza operacji chirurgicznych zostaną wprowadzone jeszcze te dla kobiet z problemem obrzęku chłonnego. - To często spotykane schorzenie. W zależności od wykonanego zabiegu - dotyczy ono 7-30% pacjentek leczonych chirurgicznie z powodu raka piersi. W Polsce rozwiązanie chirurgiczne jest praktycznie niedostępne dla pacjentek. Od przyszłego roku, korzystając z doświadczenia ośrodków w Nowym Yorku, Tokio, Dusseldorfu, rozpoczniemy program mul-tidyscyplinamego leczenia obrzęku chłonnego - z zastosowaniem chirurgii i rehabilitacji - informuje dr Maliszewski. nentolem, rozgrzewającą papryką > ner dziej odpowiadają na ich problemy. Dodatek imbiru, po który pacjenci często sięgają w celu zapobiegnięcia odczuciom nudności, działa antybakte-ryjnie i wspomaga apetyt. -Każdy z pacjentów poszukuje własnego smaku. Moim smakiem podczas leczenia był imbir - wspomina jedna z pacjentek, pani Joanna. Pacjentom, którym często dokucza nieprzyjemne uczucie pieczenia w jamie ustnej, jako remedium przychodzi kolejna propozycja smakowa. Zawiera ona pochodne mentolu, dające przyjemny, chłodzący efekt. Dla osób, u których występuje nadwrażliwość na zapachy, powstrzymująca łaknienie, rozwiązaniem będzie smak neutralny, który nie dostarcza dodatkowych bodźców węchowych. Zawartość pochodnych ostrej papryki, występujących w jednym z nowych Nutridrinków, wywołuje efekt rozgrzewający oddziałujący na pobudzenie odpowiednich receptorów smakowych. Innowacyjne formuły odpowiadają szczególnym potrzebom żywieniowym chorych w trakcie intensywnej terapii, umożliwiając dostarczanie niezbędnych składników diety w najbardziej przystępnych smakach i formie. Warto wiedzieć Zatrucia grzybami leśnymi - jak je rozpoznać i reagować? W Polsce co roku zatruciom grzybami ulega od kilkuset do tysiąca osób. Sanepid ostrzega, że ofiarami częściej padają ludzie przeceniający swoją wiedzę o grzybach niż ci. którzy zbierają je okazyjnie. Anna Czemy-Marecka anna.marecka@polskapress.pl Zatrucie powstaje na skutek spożycia tych gatunków, które uznane są za toksyczne. W Polsce na około 3,3 tysiąca odmian grzybów wielkoowocni-kowych występuje ok. 200 okazów trujących, w tym kilka śmiertelnie. - Jeśli zatem po ich zjedzeniu zaobserwujemy nudności, bóle brzucha, biegunkę lub wymioty - należy niezwłocznie wezwać lekarza - tłumaczy dr n. med. Maria Orzeszko, gastroenterolog Grupy LUX MED. Wszystkie informacje na temat jadalnych gatunków znajdziemy w atlasie grzybów, dlatego podczas wyprawy do lasu powinno się go mieć przy sobie, a w przypadku wątpliwości warto poradzić się dodatkowo bardziej doświadczonego grzybiarza. Najlepiej jednak udać się ze swoimi zbiorami do najbliższej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, w której dyżurujący grzyboznawcy potwierdzą, czy grzyb jest jadalny. Najczęstszym źródłem tragicznych pomyłek są postaci młode, bez wykształconych cech danego gatunku. Należy więc zbierać jedynie wyrośnięte, dorosłe i całkowicie wykształcone okazy, pamiętając jednocześnie, żeby je wykręcać, a nie ucinać, by nie uszkodzić grzybni. Najbardziej niebezpiecznym grzybem jest muchomor zielonawy (sromotnikowy). W Polsce można go spotkać w okresie między czerwcem a listopadem. Wyglądem przypomina gąskę zieloną lub czubajkę kanię i o pomyłkę nietrudno. Zawiera on trzy, niezwykle niebezpieczne dla zdrowia i życia toksyny (fal-lotoksyny, fallinolizyny oraz najgroźniejsze, oporne na działanie wysokiej temperatury - amatoksyny), a zatrucie tym grzybem stanowi aż 46% przypadków! Objawy zatrucia Po spożyciu grzyba trującego, w zależności od siły zawartych w nim toksyn, mogą wystąpić bardzo zróżnicowane objawy. Pierwsze związane są zazwyczaj z układem pokarmowym i przypominają lekką niestrawność. Następnie mogą pojawić się bóle brzucha, zwężenie źrenic, ślinotok, biegunka oraz wymioty. RODZAJE ZATRUĆ Ze względu na mechanizm działania substancji trujących, wyróżniamy: Zatrucia typu gastrycznego Zatrucia neurotropowe Zatrucia cytotropowe Ze względu na czas utajenia (od momentu spożycia grzyba do wystąpienia objawów) zatrucia dzielimy na: X0,5 - 5 h Zatrucia o krótkim czasie utajenia •pierwsze objawy pojawiają się zwykle od pół do pięciu godzin po spożyciu) . 6 h do 2-6 dób Zatrucia o długim okresie utajenia (pierwsze objawy występują po ponad sześciu godzinach, 1 mogą się ujawnić nawet po upływie 2-6 dób} UWACA! Im dłuższy okres utąjenia, tym zatrucie grzybami jest groźniejsze! IRcaąaoznąśesa u ste&'e te objawy? To może bvć zatrucie! 9^vt>ów zaobssfwowiHra -pc-Atftuututiiej z tynti ofajuwow. zajetłWTjr. ptrd TC i w»łwi niezwłocznie yornnc- X. TO • pobudzenie ^oaattuCiu moMorym i ttatunkarwi pnjrtiDW., iTP ■ muc Komorom sromntn iknwym .maże nastąpłcchwłłowtpoprawti samopoczucia, Której • asdfauaeriń widami ta m aito? skurcze lub drgawki • halucynacji? • zawroty głowy • ślinotok • podwyższona temperatura • silne pragnienie • ogóine złe samopoczucie • zmniejszenie ilości oddawanego moczu • wymioty • biegunka • nudności • bóte brzucha 3ak reagować? • Natychmiast wezwij pogotowie lub zgłoś się do szpitala. • Nie przyjmuj żadnych leków - zwłaszcza środków przeczyszczających. « Nie pij mieka ani alkoholu ■ tłuszcze ułatwiają wchłanianie niektórych substancji toksycznych, a toksyny zawarte w grzybie mogą blokować metabolizm alkoholu we Silne toksyny zawarte w grzybach trujących są w stanie uszkodzić nawet serce, wątrobę, nerki oraz zaatakować zarówno autonomiczny, jak i ośrodkowy układ nerwowy. Zdarza się, że zatruciu towarzyszą halucynacje i zaburzenia neurologiczne. W zależności od gatunku trującego grzyba, mogą pojawić się wszystkie lub jedynie część z wymienionych objawów. Żadnego jednak nie należy lekceważyć. Z uwagi na czas działania toksyn, przyjęto dwa rodzaje zatruć grzybami: o krótkim oraz długim okresie utajenia. W przypadku pierwszego typu wczesne symptomy, jak: bóle brzucha, biegunka, wymioty i nudności, pojawiają się zwykle od pół do pięciu godzin po spożyciu. - Zatrucia drugiego rodzaju należą już do znacznie cięższych przypadków. Tu pierwsze objawy występują po ponad sześciu godzinach, a mogą się ujawnić nawet po upływie 2-6 dób. Należy jednocześnie pamiętać o tym, że im dłuższy okres utajenia, tym z poważniejszym zatruciem mamy do czynienia -ostrzega dr n. med. Maria Orzeszko. Wspomniane objawy należą do najczęstszych. Jednak zdarzają się również takie, których nie wiążemy na początku z działaniem grzybów. W niektórych przypadkach pojawiają się również: łzawienie, zaburzenia widzenia, obfite pocenie, zaczerwienienie twarzy, bóle głowy, spadek ciśnienia, uczucie gorąca, a nawet zapaść. Pierwsza pomoc w przypadku zatrucia grzybami Pod żadnym pozorem nie wolno lekceważyć nawet najmniejszych niepokojących objawów, zaobserwowanych po spożyciu grzybów! Przede wszystkim należy sprowokować wymioty i zabezpieczyć je w foliowych torbach. Nie należy leczyć się na własną rękę, a w razie podejrzenia zatrucia - niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Resztki potrawy, w której znalazły się grzyby, najlepiej zabezpieczyć i przekazać do badań diagnostycznych, które pozwolą zidentyfikować toksynę, a następnie wdrożyć leczenie. Pamiętajmy, że w przypadku zatruć śmiertelnie trującymi grzybami czas odgrywa najważniejszą rolę. Im szybciej rozpoczniemy specjalistyczne leczenie, tym większe szanse na uratowanie zdrowia i życia. 04 rodzinny # Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 Poznaj objawy AnnaCzemy-Marecka anna.marecka@polskapress.pl ajwyższa Izba Kontroli (NIK) przeprowadziła badania dotyczące cyberprze-mocy. Wynika z nich, że zetknęło się z nią prawie 40 proc. ankietowanych uczniów, około 30 proc. rodziców i 45 proc. nauczycieli. Blisko połowa uczniów nie zgłosiłaby tego rodzaju przemocy ani rodzicom, ani nauczycielom. Cyberprzemoc (ang. cyberbullying, cyberstalking) to prześladowanie, zastraszanie, nękanie czy wyśmiewanie przez Internet i media elektroniczne. Może przybierać różne formy, w tym rozsyłania kompromitujących zdjęć czy filmów, bądź też włamywania się na konta komunikatorów czy mediów społeczriościowych w celu rozsyłania ośmieszających wiadomości. Sprawcy zachowują zazwyczaj anonimowość, zaś ich ataki cechuje bardzo duży zasięg. Ludzie udostępniają kompromitujące zdjęcia czy filmiki, przez co w krótkim czasie wiadomość dociera do niezwykle szerokiego grona odbiorców. To, co dzieje się w sieci, znajduje realne przełożenie na świat rzeczywisty. Ofiary cyberprzemocy mogą mieć poważne problemy - jak depresja, samookaleczanie się czy myśli samobójcze. Zjawisko cyberprzemocy może dotyczyć najczulszych punktów - trudnych spraw -ofiary, która jest zazwyczaj bezradna wobec działań cyberstalkera. Często pozostaje jej tylko czekać, aż sprawa przycichnie. Cyberprze-stępcy jednak często nie poprzestają na ośmieszaniu, ale prześladują i szantażują swoje ofiary, chcąc osiągnąć konkretne korzyści, w tym również finansowe. - Cyberstalker to często człowiek o niskiej samoocenie. Nieumiejętność budowania kontaktów z drugim człowiekiem rodzi w nim frustrację, którą wyładowuje on w świecie wirtualnym - tłumaczy dr Sławomir Murawiec z Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Dzięki rozwojowi mediów społecznościowych powiększa się liczba metod, którymi można zaatakować inną osobę. Na Facebooku oprócz grup zamkniętych są jeszcze tajne, na których cyberprze-stępcy niemalże bez kontroli mogą szkalować swoją ofiarę i rozprzestrzeniać o niej nieprawdziwe informacje. - Współwinnymi cyberprzemocy często stają się nieświadomie inni uczniowie, którzy postrzegają publiczne „hejtowanie" czy udostępnianie kompromitujących zdjęć czy filmików jako formę zabawy. Charakterystyczne jest również to, że ofiara szybko może sama przerodzić się w kata. Dlatego prawdopodobnie rodzicom tak trudno jest uwierzyć, że ich dziecko dopuściło się cyberprzemocy wobec koleżanki czy kolegi ze szkoły, klasy - tłumaczy prof. Barbara Remberk, krajowy konsultant w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży. Dziecko bardzo rzadko dzieli się z rodzicami informacją, że jest prześladowane. - Zamiast tego może się zamknąć w sobie, stronić od rozmów, uciekać w samotność. Dla młodego człowieka zetknięcie się z cyberprzemocą może skutkować wystąpieniem depresji, a w niektórych wypadkach nawet myśli oraz prób samobójczych - mówi prof. Barbara Remberk. Przestępczość w sieci jest bardzo niebezpiecznym zjawiskiem dla każdego człowieka, ale w szczególności dla młodego. W okresie nastoletnim rola grupy rówieśniczej jest ogromna, a ocena, opinia rówieśników - prawie że najważniejsza na świecie. Dlatego młodym osobom tak trudno poradzić sobie z agresją z zewnątrz, a tym bardziej zdystansować się do niej. Strach i poczucie bezradności dziecka są pożywką dla cyberprzestępcy. Jeżeli zatem rodzic zauważy, że dziecko jest wycofane, stroni od znajomych, nie angażuje się w swoje dotychczasowe zainteresowania czy unika chodzenia do szkoły oraz staje się nerwowe po przeglądaniu Internetu, warto zatrzymać się na chwilę i postarać się porozmawiać z nim. Wbrew przekonaniu większości ofiar, zatrzymanie przemocy i wyciągnięcie konsekwencji wobec sprawców jest możliwe. Rodzice mają szereg możliwości, od zawiadomienia szkoły czy też kuratorium oświaty, jeżeli prześladowania dopuszczają się rówieśnicy ze szkoły, po zawiadomienie policji - jeżeli dziecko jest ofiarą przestępstwa. Mający problem z agresją w sieci nastolatek również może potrzebować wsparcia. Czasem niezbędna może okazać się pomoc specjalisty, psychiatry albo psychologa. Doktorantka z Iranu pokochała Gdańsk Katarzyna Gruszczyńska ansoure Kermani, doktorantka z Iranu, bada zanieczysz-I czenie żyw- ności pestycydami. Badania prowadzone przez nią w ramach stażu na Politechnice Gdańskiej mogą doprowadzić do stworzenia przełomowych metod wykrywania zagrażających ludzkiemu zdrowiu substancji w wodzie i żywności. Przy okazji badaczka podkreśla też, że jest zafascynowana Gdańskiem. W wolnym czasie planuje zwiedzić Polskę i sąsiednie kraje. Mansoure ukończyła studia licencjackie z chemii na Yazd University w Iranie, a studia magisterskie z chemii analitycznej na Uniwersytecie Teherańskim. Prace nad doktoratem poświęconym przygotowywaniu sorbentów nanostrukturalnych do badania obecności pestycydów w środowisku rozpoczęła w 2014 roku na politechnice w rodzinnym Isfahanie. Z Iranu do Gdańska Mansoure Kermani przygotowuje doktorat z chemii analitycznej na Isfahan University of Technology w Iranie. A w ramach stażu prowadzi badania w Katedrze Chemii Analitycznej Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej. Jak trafiła do Gdańska? - Jako doktorantka Isfahan University of Technology zdobyłam stypendium irańskiego ministerstwa nauki, badań i technologii, które umożliwiło mi odbycie stażu za granicą. Wybrałam Politechnikę Gdańską, ponieważ podczas studiów często korzystałam z artykułów publikowanych przez naukowców z Katedry Chemii Analitycznej tutejszego Wydziału Chemicznego. Jej kierownik, prof. Jacek Namieśnik, pomógł mi zdobyć wizę i przyjechać do Polski - mówi Mansoure Kermani. Wykryć pestycydy Projekt realizowany przez badaczkę z Iranu na gdańskiej uczelni dotyczy przygotowywania materiałów sorpcyjnych w technice SMPE (mikroekstrakcji do fazy stacjo- Mansoure Kermani do Gdańska przyciągnęła... egzotyka i chłodniejszy niż w Iranie klimat. Jak mówi, kierowała się również prestiżem uczelni - Politechniki Gdańskiej narnęj) do izolacji związków istotnych dla ochrony środowiska, głównie pestycydów i herbicydów. Sorbenty te będą materiałami hybrydowymi, opartymi nakombinacji porowatej krzemionki oraz cieczy jonowych o różnych właściwościach. Dla laika brzmi enigmatycznie, ale cel jest jeden - wykrywanie szkodliwych substancji w wodzie i żywności. Przełomowe badania - Ciecze jonowe są związkami 0 niskiej lotności, co ułatwia kontrolę ich wykorzystania w praktyce. Szerokie możliwości syntezy cieczy jonowych sprawiają, że teoretycznie możliwe jest uzyskanie takich związków, które można by wykorzystywać nawet do wykrywania jednego, konkretnego rodzaju szkodliwych substancji - tłumaczy dr hab. inż. Adam Kloskowski, prof. nadzw. PG z Katedry Chemii Fizycznej, opiekun naukowy Mansoure Kermani. Jak podkreślają Mansoure 1 prof. Kloskowski, roczne zużycie pestycydów w Polsce i na świecie ciągle rośnie, a długotrwałe spożywanie zanieczyszczonych nimi wody i żywności może powodować rozmaite skutki uboczne. Badania naszych naukowców, chcących zastosować do wykrywania tych substancji właśnie ciecze jonowe, mogą okazać się przełomowe, ponieważ do tej pory nie stoso- wano jeszcze podobnej metody na szeroką skalę. Gdańsk pełen egzotyki Wysoki poziom badań prowadzonych na PG nie był jedynym powodem, dla którego Mansoure zdecydowała się odbyć staż właśnie na Politechnice Gdańskiej. Jak sama przyznaje, nasz kraj był dla niej niemal egzotycznym kierunkiem podróży. - Gdańsk i jego okolice bardzo mi się spodobały. Znajdujące się tutaj lasy, rzeki i morze zupełnie nie przypominają krajobrazu regionu, z którego pochodzę. Przyciągnął mnie także tutejszy klimat, o wiele chłodniejszy od gorącego lata w Isfahanie. W wolnym czasie chciałabym zwiedzić Polskę i sąsiednie kraje -planuje. Chce zostać wykładowcą Po ukończeniu studiów Mansoure pragnie pozostać w Iranie i tam znaleźć pracę. - Chciałabym zostać wykładowcą uniwersyteckim albo pracować jako ekspert w firmie zajmującej się analityką środowiska. Jestem przekonana, że doświadczenie zdobyte na Politechnice Gdańskiej pomoże mi w realizacji tych planów - uważa. Epokowy wynalazek Trujące substancje są naszym życiu są wszechobecne i nie da się ich w pełni wyeliminować, jednak naukowcy nie od dziś starają się chociaż je „przechytrzyć^ Niedawno na łamach „Dziennika Bałtyckiego" pisaliśmy o niezwykłym wynalazku czwórki młodych naukowców z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i Politechniki Gdańskiej. Pozwoli on wykryć groźne substancje, które trują nas codziennie w naszych domach. Ten wynalazek to aplikacja mobilna, za pomocą której będzie można wykryć źródła emisji EDC (czyli substancji chemicznych naśladujących naturalne hormony w naszych domach) oraz ultraszybki test z moczu, który określi, w jakim stopniu jesteśmy na nie narażeni. To właśnie te tzw. związki endokrynnie czynne są - zdaniem lekarzy - odpowiedzialne za ogromny wzrost zachorowań na choroby cywilizacyjne: cukrzycę, choroby serca, niepłodność, wady rozwojowe u dzieci, nowotwory hormonozależne - rak piersi, prostaty, rak jąder, a nawet autyzm i ADHD u dzieci. ©® Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 rodzinny zdrowie POLECANE PROPOZYCJA Jesteś w dobrych rękach. Przetestuj nowe zabiegi na ciało i twarz Medycyna estetyczna zmierza w kierunku nieinwazyjnych zabiegów. Nowe technologie odmładzają, ujędrniają i likwidują uciążliwy cellulit Domowa pielęgnacja Domowe maseczki są bardzo skuteczne. Którą wybierasz? maseczka z drożdży idealna na trądzik. Do przygotowania mikstury potrzebne jest ćwierć kostki drożdży i kilka kropel mleka. Składniki te połącz, aby wyszła z nich gęsta masa, którą łatwo nakłada się na twarz. Następnie spłukaj ją letnią wodą. Stosuj systematycznie dwa razy w tygodniu. maseczka z płatków owsianych dla skóry wrażliwej. Składniki: 5 łyżek płatków owsianych, l łyżka miodu, 5 łyżek ciepłej wody, l łyżka mleka. Wszystko połącz i odstaw na kwadrans, aż płatki staną się miękkie. Następnie nałóż miksturę na twarz. Najlepiej w trakcie kąpieli, gdyż konsystencja jest płynna. maseczka na wągryz węgla. Zaopatrz się w węgiel aktywny oraz żelatynę. Dodając do wybranej przez nas ilości węgla łyżeczkę żelatyny i odrobinę wody, stworzysz lepką substancję, która po nałożeniu na twarz szybko zastygnie. Powinno zostawić się ją na 15 minut. Następnie łatwo ją ściągnąć w formie zaschniętego plastra. maseczka oczyszczająca z miodu. 2 łyżki miodu połącz z naparem zrobionym z 2 łyżek skrzypu polnego. Otrzymany płyn połączony z miodem odstaw do lodówki na całą noc. Rano dolej kilka kropel octu. Taką miksturą przemywaj rano twarz i czekaj 15 minut. Następnie opłucz twarz letnią wodą. nawilżająca maseczka z awo-kado. Połówkę awokado zmiażdż za pomocą widelca. Następnie dodaj do niego 20 g płatków owsianych, l łyżkę stołową octu jabłkowego, 2 łyżki miodu oraz l łyżeczkę do herbaty soku z cytryny. Wymieszaj wszystkie składniki i nałóż maseczkę na twarz. Pozostaw na twarzy na 20 minut. maseczka z jogurtem. 2 łyżki jogurtu naturalnego wymieszaj z 3 łyżeczkami soku z cytryny. Weź nieco mieszanki i stopniowo nałóż ją okrężnymi ruchami na skórę twarzy, szyi i dekoltu. Pozostaw na około 20 minut. Po upływie tego czasu dokładnie spłucz twarz dużą ilością letniej wody i nałóż krem nawilżający. (pg) kosmetyka Anna Rokidca-Żuk iintemet@echodnia.eu Medycyna estetyczna odchodzi od inwazyjnych zabiegów. Nowe technologie pozwalają zredukować cellulit. ujędrnić i oczyścić skórę, odchudzić miejscowo dało. Polecane przez nas fale radiowe, ultradźwięki, endermołogia czy peeling wodny sąjuż dostępne w polskich gabinetach i dają spektakularne efekty. zy da się w widoczny sposób poprawić wygląd ciała i twarzy bez użycia igły i skal-" pela? Z nowo- czesnymi urządzeniami medycyny estetycznej to jak najbardziej możliwe. Nie stwarzają one konieczności zastosowania znieczulenia ani nie wiążą się z koniecznością gojenia i długiej rekonwalescencji. Sprawdź, dlaczego warto zainwestować w takie zabiegi. Jak się pozbyć ceUulitu? Rozwój nowych technologii nie oznacza, że odchodzimy od masaży, choćteraz z ogromną skutecznością wykonują je maszyny. lelka dogłębna stymula- AMOŻE RELAKSUJĄCY MASAŻ? Masaż gorącymi kamieniami stanowi dobre uzupełnienie fizykoterapii. Może być także stosowany jako forma odprężenia po długotrwałym stresie. Do jego wykonania masażyści używają białego marmuru bądź nagrzanych bazaltowych kamieni. Masażysta układa je zgodnie z rozmieszczeniem czakr w ludzkim organizmie, aby doszło do odblokowania przepływu energii. Coraz częściej wykonywane są także masaże polegające na naprzemiennym układaniu ciepłych i wychłodzonych kamieni. ęja tkanek umożliwia pozbycie się opuchlizny zwłaszcza kończyn dolnych, ponieważ usprawnia drenaż limfatyczny i pobudza metabolizm w komórkach. Zamiast wykonywać go ręcznie, co wiąże się z ryzykiem popełnieniabłędu i zbyt mocnego ucisku naczyń krwionośnych, pracę tę przejęły pneumatyczne rękawy do masażu i nowoczesne głowice, łączące zastosowanie podciśnienia z folami o określonych parametrach. Obecnie najpopularniejsze są fale radiowe (radiofrekwencje), akustyczne (ultradźwięki) oraz podczerwień. Powodują one miejscowe przegrzanie skóry, aktywując tym samym syntezębudują-cych je białek, głównie kolagenu. Endermołogia-co to takiego? Masaż podciśnieniowy, czyli endermołogia, to technika pobudzania tkanki łącznej w skórze w celu poprawy jej ukrwie-nia i regeneracji, jak również nieinwazyjnego zwalczania cellulitu i tkanki tłuszczowej. Pośród wielu metod takiego masażu (łącznie z manualną bańką chińską) większość może powodować miejscowe przekrwienie i nie jest poleca- nie skóry. Tak działają fale radiowe, akustyczne oraz podczerwone, które powodują błyskawiczne, kontrolowane podniesienie temperatury nawet powyżej 60 stopni. W gabinetach wykorzystuje się też zimno. W ramach zabiegów kriolipolizy, takich jak CoolSculpting czy Proshock Ice, komórki tłuszczowe są zamrażane szokowo, po czym następuje ich stopniowa eliminacja. To metoda bardzo skuteczna, choć bardziej inwazyjna niż rozgrzewające fale. Może powodować przemijające zasinienie i wymagać miejscowego znieczulania na przykład za pomocą kremu z dodatkiem lidokainy. Nowoczesne oczyszczanie skóry Peeling to zabieg polegający na złuszczaniu skóry, który usuwa zanieczyszczenia oraz poprawia jej dotlenienie i odżywienie, wpływając na lepszy wygląd. Wyrównuje jej powierzchnię i koloryt, zapewnia efekt gładkiej i czystej skóry, a także spłycenie zmarszczek. Bardzo skuteczne i nieinwazyjne oczyszczanie każdego typu cery, również tej delikatnej i wrażliwej, zapewni w gabinecie peeling kawitacyjny. To peeling ultradźwiękowy wykorzystujący zjawisko kawitacji -gwałtownej przemianie wody w parę wodną pod wpływem zmniejszenia ciśnienia. Wytworzone wtedy mikropęcherzyki z gazem powodują rozpad komórek rogowych naskórka i ich usunięcie, natomiast wibracje stymulują krążenie metabolizm w komórkach. Peeling kawitacyjny jest częstym wstępem do innych zabiegów. W odróżnieniu od tego samodzielną procedurą złuszczającą skórę i wprowadzającą do niej szeregu związków aktywnych jest HydraFacial MD. Urządzenie zapewnia oczyszczenie, dogłębne nawilżenie i odżywienie skóry, a dzięki temu widoczne ujędrnienie i odmłodzenie twarzy. Urządzenie ze specjalną jednorazową końcówką wykorzystującą technologię Vortex-Fusion oczyszcza strumieniem wody pod ciśnieniem, dostarczając wraz z nią składniki aktywne. na dla skóry naczyniowej. W przypadku zabiegu Endermologii LPG Alliance, który jest owocem 30 lat badań, działania uboczne zostały praktycznie wyeliminowane. Urządzenie umożliwia wyszczuplanie i modelowanie sylwetki, poprawę jędmości skóry w różnych jej obszarach, redukcję tak zwanej pomarańczowej skórki i odmładzanie -a oprócz tego działanie terapeutyczne na obrzęki, zastoje, bóle mięśni i stawów. Zabiegi umożliwiają precyzyjne leczenie tkanki łącznej i znajdują zastosowanie również w fizjoterapii i medycyny sportowej. Fale radiowe, ultradźwięki ipoefczerwień Najpopularniejsze zabiegi poprawiające jakość skóry wykorzystują Me o określonych parametrach, które wnikają na konkretną głębokość tkanki i powodują jej miejscowe podgrzanie. W ten sposób wywołują jej miejscową degenerację i stymulują syntezę kolagenu. Skutkiem jest poprawa struktury skóry, a często też rozpad komórek tłuszczowych. Uzyskane efekty są widoczne jako zagęszczenie, ujędrnienie, liftingi odmłodzę- 06 rodzinny temat dnia Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 życiu j Żeby wyjść za mąż, trzeba mieć...końskie zdrowie i niezliczone pokłady cierpliwości. Bo okazuje się. że ^ aby zdążyć ze wszystkim, trzeba zacząć przygotowania na... dwa lata przed wydarzeniem! iHmuly NtcołeMłodziejewska n.mlodziejew5ka@glos.com Mówi się. że śłubjest najważniejszym dniem w żytiu. Kobiety marzą o nim już od dziecka i o ile w głowie m^ąjuż misternie ułożony cały pian. o tyle w praktyce wychodzi to różnie. Powód? Ceny i terminy. To one przeszkadzająwpełni zrealizować nasze sny. Okazuje się, że do przygotowania ślubu i wesela marzeń trzeba mieć końskie zdrowie i głowę na karku. Najtrudniej jest z rezerwacją sali i księdzem. Tu najbliższe wolne terminy znajdziemy dopiero za dwa lata! Dlatego teraz coraz częściej pary decydują się na szybkie zaręczyny. Najlepiej salę i kościół zamawiać jednocześnie - po zorientowaniu się, jakie są wolne terminy, jeśli chodzi o rezerwację sali, następnie należy upewnić się, jak wygląda ta data w kościele. Zdarza się jednak, że niektóre parafie nie mają tak dużego obłożenia i nie zgodzą się na rezerwację kościoła dwa lata przed ślubem. Codozasady.zaśłubkościebiy nie obowiązuje żadna opłata, a jedynie dobrowolna ofiara ..co łaska" na rzecz kościoła. Jednak wwiełu kościołach są wyznaczone kwoty już przez samych parafianinie można dać mniej niż_ Dodatkowo w koszty samego ślubu należy wliczyć również dekorację kościoła i oprawę muzyczną. Obecnie za przybranie kościoła możemy zapłacić od 300 zł do nawet 1000 zł. Za czas organisty od 400 zł do 700 zł. Ostatnio j ednak modne są chóry lub kwartety smyczkowe. W tym przypadku przedział cenowy wygląda jednak podobnie-od300 zł do 800 zł. W przypadku rezerwacji sali weselnej sytuacja jest bardziej skomplikowana. Zanim zdecydujemy się na miejsce imprezy, należy sprawdzić, czy sprosta ona naszym wymaganiom. A tu aspektów jest wiele. - Oprócz standardowych pytań o cenę menu za osobę czy kwestii związanych z zaliczką, est jeszcze masa innych. Trze-oa pomyśleć o tym, czy wy- Cena sukien ślubnych waha się od 1 tysiąca złotych do ...kilkunastu tysięcy strój stolików i sali jest w cenie, czy lokal zapewnia tort, czy obowiązuje opłata za tzw. otwarcie butelek z alkoholem, czy w tym samym obiekcie odbywają się równocześnie inne imprezy, aż po to, czy jest wydzielone miejsce dla palących. To jest istny zawrót głowy -mówi Natalia, która w przyszłym roku wychodzi za mąż. Koszt przyjęcia wesełnegowdu-żej mierze zależnyjest od wyboru menu. TUtaj ceny przefi-czanesą nagości Większość właśckiefirestairaqi i sal weselnych mówiokosztach od ISOzł do400zł za osobę. Do tego do-chodząjednak dodatkowe wydatki Alkohol - tu również przelicza się go na osoby, a koszty wahają się od 30 do 80 zł na osobę. Nie można zapomnieć też o torcie. Za ten wypiek zapłacimy od 250 zł do nawet 1 tysiąca zł, w zależności od jego wielkości, kształtu oraz dekoracji. Każda panna młoda ma swoją wizję,sukniśkibnej.. . , W przypadku zakupu gotowej sukni z salonu przedział cenowy wynosi od 2 tys. zł do nawet 7 tys. zł. Wiele przyszłych pań młodych decyduje się jednak na zrealizowanie swoich wyobrażeń i zdaje się na uszycie sukni przez krawcową. To koszt 2 tys. zł (plus materiał i dodatki). Najdroższe, ale też najbardziej efektowne są suknie od projektantów. Te są jednak najdroższe, mogą kosztować od 6 tys. zł do nawet 12 tys. zł. Niektóre panie wychodzą z założenia, że suknie założą tylko raz, więc nie warto wydawać na nie majątku. Z tego względu szukają sukni używanych lub korzystają z wypożyczalni. Koszt wypożyczonej z salonu to ok. 30-60 proc. wartości zakupu sukni. Natomiast kreacja wypożyczona z komisu waha się w przedziale cenowym od 500 zł do 1,5 tys. zł. Najtaniej wychodzi zakup sukni używanej. Takie znajdziemy już od 100 zł. pertuar to punkt chyba najważniejszy. W moim przypadku, mamy dwie drogi: wpierwszej klient daje mi wolną rękę i tutaj mam pole do popisu, oraz druga, klient narzuca repertuar wesela, i wtedy mamy normalną realizację typowo pod klienta - mówi DJ Krzysztof Pilarczyk z Light&Sound. Para młoda do ślubu nie może iść piechotą. Można do ślubu przyjechać własnym autem, które zostanie udekorowane. Koszt takiej dekoracji wynosi od 150 zł do 450 zł. W modzie jednak wciąż są limuzyny. Za wynajem takiego samochodu zapłacimy od 800 zł do 2 tys. zł. Niektórzy jednak wolą pokazać się „na sportowo" i szukają szybkich samochodów, które zrobią wrażenie. Za wynajem auta sportowego trzeba zapłacić od 1,5 tys. zł do 2,5 tys. zł. Wynajem auta zabytkowego kosztuje od 1,2 tys. zł do 4 tys. zł. Za udokumentowanie ceremonii w postaci filmu i zdjęć zapłacić trzeba od 1,5 do 3 tys. zł. Terminy zamawiać trzeba z około rocznym wyprzedzeniem. Obrączki kupić można w zasadzie od ręki. Są dostępne w różnych kolorach, wzorach, ze zdobieniami lub gra-werem na życzenie. Kosztują od 500 zł do 2-3 tys. zł. Albert Jakubowski, fryzjer z poznańskiego Hair Bazaar Studio czesze do ślubu panny młode. - Wystarczy umówić się około dwa miesiące przed weselem, a najpóźniej może być miesiąc. Trzeba mieć jednak czas na wykonanie próbnej fryzury - mówi. Cena usługi jest uzależniona od typu uczesania i długości włosów klientki.- Ślubna stylizacja włosów to koszt od 100 zł do 200 zł. W tym sezonie królują raczej luźne upięcia lub subtelne fale - zdradza Albert Jakubowski. Oprócz fryzjera musi być też makijaż. Górna granica ceny makijażu ślubnego wynosi 500 zł. Umawiać należy się z trzymiesięcznym wyprzedzeniem, ponieważ w grę wchodzi również makijaż próbny. Poszukiwanie DJ-a na wesele powinniśmy rozpocząć od prześwietlenia rynku Zmieścić się jednak można w przedziale cenowym od2ck>4,5 tys. zł. - Re- WRĘKACH PROFESJONALISTÓW Dla doświadczonego wedding plannera organizacja wesela to zawód, a w wielu przypadkach także przyjemność. Na rynku istnieje wiele agencji ślubnych, z których usług można skorzystać i oddać wszystkie sprawy w ich ręce. Na amerykańskim i zachodnim rynku są one popularne już od dziesięcioleci, u nas dopiero raczkują, ale cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Zawodowi planerzy na pewno oszczędzą czas i stres parze młodej, ale zwiększą koszty. Cennik uzależniony jest od wielkości i rozmachu uroczystości. Marta Żbikowska m.zbikowska@glo5.com PLACÓWKA PROMUJE RODZINY TYLKO Z NAZWY Homenum \A F l/u W W za Komentarz rdałomisię,że W ostatnich miesiącach nagonka na osoby pobierające zasiłek wychowawczy nieco osłabła. Wprawdzie widywałam pojedyncze komentarze, w których beneficjentom tego świadczenia przypisywano absurdalne przymioty, ale były to sytuacje sporadyczne i tak oderwane od rzeczywistości, że trudno było traktować je poważnie. Jak choćby komentarz pod filmem umieszczonym w sieci, na którym widać, jak mężczyzna podrzuca do lasu worek śmieci. Pomijając, że jest to zachowanie absolutnie niedopuszczalne, to połączenie go z 500 plus uważam za wysoce desperackie. A jednak. „Po samochodzie wnioskuję, że to beneficjent 500plus" - napisał ktoś pod filmem. Mężczyzna podrzucający śmieci podjechał terenowym jeepem. Miałam ochotę odpisać, że po ilości śmieci wnioskuję, że jednak nie ma racji komentujący, a „terenówka", która pali z 20 litrów paliwa na 100 km nie jest najlepszym wyborem dla rodziny. Staram się jednak nie wdawać w dyskusje na ten temat. Mam wrażenie, że okres przedwyborczy obudził demony kryty-kantów. Dlatych, którzy wypominają mi te 1000 złotych, które dostaję co miesiąc (plus jednorazowo 600 zł na rozpoczęcie roku szkolnego) przygotowałam szybkie wyliczenie moich wrześniowych wydatków. Narazie napiszę tylko o pieniądzach zostawionych w szkole i przedszkolu. To trzy razy 150 zł na wyprawki, drugie tyle na składki w radach rodziców, czyli już 900 zł. Do tego trzy razy ubezpieczenie po ok. 30 zł każde, dwa razy po 40 zł na materiały plastyczne w świetlicy i 280 zł za pierwszy miesiąc treningów piłla nożnej. Wzorem lat ubiegłych, składałam w sekretariacie wniosek z prośbą o zwolnienie mnie z jednej opłaty. Na co usłyszałam, że przecież dostałam 300 plus, o co mi chodzi? Chodzi mi o to, że od placówki, która w swojej nazwie nawiązuje do rodziny, spodziewałabym się przynajmniej szacunku. Skontaktowałam się z Klubem Dużych Rodzin i dowiedziałam się, że w niemal wszystkich placówkach, publicznych i prywatnych, ulgi przysługujące na kolejne dzieci są powszechne i wynikają z regulaminów, a nie uznaniowości. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 ZIEMNIAK, KARTOFEL I PYRA, CZYLI PODZIEMNA POMARAŃCZA rodzinny 07 M. Baranowska-Szczepańska m.baranowska@glos.com Js gwarze poznańskiej ziemniaki to pyry. Mówi się nawet, że mieszkamy w Pyrlandii lub Pyrogrodzie, którzy są fanami podziemnej pomarańczy. W innych częściach Polski na ziemniaki mówi się: bulva, grula, perka. W Polsce ziemniaki znane są od XVII wieku. Towzasadzie nasze narodowe warzywo. Są tanie i pożywna Dostępne przez cały rok. Dla przeciętnego gadacza ziemniaki znane są wdwóch odmianach: stare i młode. Mało kto wie. żejegoochnian są tysiące. Tak samo, jakzrobićznidi można tysiące potraw na śniadanie, obiadikołację. Ziemniaki to jedne z najzdrowszych warzyw, pełne są potasu, magnezu, fosforu, żelaza oraz cynku. Same w sobie nie są kaloryczne, ale dodawane do nich różne tłuszcze sprawiają, że stają się takie. Pod względem spożycia ziemniak zajmuje czwarte miejsce na świecie po pszenicy, kukurydzy i ryżu. Warto wiedzieć, że aby wydobyć z nich pełnię smaku, trzeba pamiętać o kilku zasadach. rodowe ¥ne «do wody, której się gotuje, warto dodać gałązkę kopru, rozmarynu, tymianku, kwiat gałki muszkatołowej lub ząbek czosnku w łupiance, pyrki będą wtedy aromatyczne *jeśli gotujemy obrane ziemniaki, to wrzucajmy je do wrzącej, lekko osolonej wody - szybciej się wtedy ugotują i zachowają odpowiednie wartości odżywcze «jeśli gotujemy ziemniaki w mundurkach, to wybierajmy bulwy w jednakowych rozmiarach, będą się równomiernie gotowały .obranych ziemniaków nie należy zbyt długo trzymać w zimnej wodzie, po kwadransie tracą swoje wartości odżywcze ^ziemniaki gotuje się w takiej ilości wody, aby tylko delikatnie je przykrywała w garnku (ok. 1-1,5 cm) 4puree będzie smaczniejsze, jeśli dodamy do niego stopniowo ciepłe, a nawet gorące mleko - od zimnego może szarzeć ^jeśli ucierasz ziemniaki na placki, to warto co jakiś czas przetrzeć przez oczka tarki cebulę, nie będą wtedy tak ciemniały smażone ziemniaki zawsze trzeba solić pod koniec smażenia, będą miały chrupiącą skórkę m Składniki TSOgzfcmnbMw 300gbfc*Jcebid 2SO ml mleka TOgmasb 2-3 żółtka sćŁpłtpKŁgiii iiiwiwkiiluhiwu wykonanie Ziemniaki dokładnie umyj i cienko obierz. Pokrój na nieduże kawałki. Cebulę obierz i pokrój w ćwiartki. Ugotuj razem w lekko osolonej wodzie. Odlej. Rozgnieć dokładnie tłuczkiem do ziemniaków. Możesz przetrzeć przez sito. Dodaj gorące mleko, żółtka, pokrojone na kawałki masło i dobrze ubij. Dopraw solą, świeżo zmielonym czarnym pieprzem i gałką muszkatołową. ■ihl.Ł-fJJIIMl Składniki: Ikg ziemniaków 5-6 łyżek mąłd typu 550 ------■ ■ -M--------■ - -.....- - - - ■ iiyaa trepa aemiiacang sól Dopodanla&blalecebifekla łyżek ofeJu.200gsurotfego boczku Wykonanie Ziemniaki umyj, obierz, zetrzyj na tarce o drobnych oczkach. Wyłóż na gęste sitko i osącz nadmiar wody, ale nie odciskaj. Delikatnie zlej wodę do miski, a skrobię, która zbierze się na dnie, wrzuć do ziemniaków. Dodaj sól i obie mąki (ilość mąki pszennej zależy od wilgotności ziemniaków), wymieszaj powstałą masę tak, by utworzyć zwartą, nielejącą pulpę. Przygotowaną masę nabieraj łyżką i wrzucaj do osolonej wrzącej wody. Potem delikatnie zamieszaj i gotuj kilka minut do wypłynięcia klusek na powierzchnię. Brosaniki okraś zarumienioną na oleju cebulką. Najlepiej jednak smakują, gdy kilkanaście minut poleżą pod przykryciem razem z cebulą w tłuszczu (koniecznie na małym ogniu, żeby utrzymać temperaturę). Można także dodawać skwarki wytopione z surowego wędzonego boczku. Przepisy i porady z książki Joanny Jakubiukpt. Ziemniak. Wszystko, czego nie wiecie o ziemniakach i 60 genialnych przepisów. 08 rodzinny Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 Bataty, czyli słodkie ziemniaki, które lubią jeść także astronauci na wyprawach kosmicznych NASA, wybierając słodkie ziemniaki jako jeden z elementów prowiantu na wyprawy kosmiczne, zdecydowała się na nie ze względu na to, że są zdrowe, sycące i smaczne. Trudno znaleźć inny pokarm bogatszy w beta-karoten (to przedwutleniacz i substancja antyrakowa), który przekształca się w organizmie w witaminę A, niż bataty (pochodzą z Ameryki Południowej i Środkowej). Są także bogatym źródłem witamin C, E i K oraz wapnia, żelaza i po- tasu. Podobnie jak w przypadku zwykłych ziemniaków, również bataty charakteryzują właściwości przeciwzapalne. Słodkie ziemniaki są skuteczne w leczeniu oskrzeli i płuc, dają też ulgę astmatykom. Odpowiednie stężenie witaminy C, żelaza i innych składników odżywczych pomaga leczyć na przykład zapalenie dróg oddechowych. Mają także kojące działanie na żołądek i jelita oraz oczy i skórę. Bataty mają działanie rozgrzewające nasze ciało (według medycyny wschodu), prawdopodobnie ze względu na słodld smak oraz zawarte składniki odżywcze. Poza tym słodkie ziemniaki posiadają niski indeks glikemiczny i dostarczają sporą porcję błonnika. Można je przyrządzić na wiele sposobów: zupa, chipsy, frytki, placki ziemniaczane, a nawet ciasto. Frytki z batatów to zdrowsza alternatywa dla smażonych na głębokim tłuszczu frytek z białych ziemniaków. Ich przygotowanie jest bardzo łatwe. Wystarczą 2 bataty średniej wielkości, 3-4 łyżki oleju kokosowego, a także sól i przyprawy - np. papryka, oregano czy tymianek. Trzeba umyć bataty i pokroić w słupki. Wyłożyć blachę papierem pergaminowym i wrzucić na blachę pokrojone bataty. Pamiętać należy o skropieniu ich olejem. Można je piec bez przypraw albo posypać papryką w proszku, tymiankiem czy oregano. W piekarniku trzy- mać je w 220 stopniach przez ok. 20-30 minut. Gdy frytki będą miały złocisty kolor, wtedy można je wyciągnąć i posypać solą. Smakują na ciepło i na zimno. Bardzo smaczne są również sałatki z batatów. Do ich wykonania nie trzeba zbyt wielu składników. Wszystko w zasadzie zależy od naszej wyobraźni. Można na przykład upiec bataty razem z czerwoną papryką, co da w efekcie pyszne połączenie smaków, a później rozłożyć je na talerzu, obsypując obficie rukolą oraz skrapiając białym octem balsamicznym. Do tego można dorzucić na przykład albo sera, albo grillowanego kurczaka. Miłośnicy zup pieką bataty z marchewką, potem wszystko razem blendują, dodają szklankę bulionu warzywnego oraz startego imbiru. Na wierzchu posypują zieloną pietruszką i twierdzą, że taka zupa krem jest rewelacyjna i ma kosmiczny smak! (mada) WARTO WIEDZIEĆ Z PYRY TRZEBA BYĆ DUMNYM Pyra - tradycyjne wielkopolskie określenie ziemniaka, które jednoznacznie kojarzone jest z Wielkopolską. Do dzisiaj jednak nie wiadomo, jakie były początki tego określenia. - Jest to raczej słowo pierwotne, niezapożyczone z innego języka. Ma trochę wspólnego z różnymi słowami podobnymi, wśród których można byłoby szukać jego pochodzenia. Mianowicie są takie czasowniki polskie, jak pyrkać, perkać czy perkotać. Na pewno jednak słowo „pyra" jest typowo wielkopolskie - wyjaśnia profesor Tadeusz Zgółka, językoznawca z Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu.Profesor dodaje również, że „pyra" znana jest już od dawna. Była wpisana nawet do jednego z warszawskich słowników języka polskiego z początków XX wieku. A dzisiaj traktowana jest w całej Polsce jako regionalizm. - Nie ma w nim jednak ' żadnego negatywnego znaczenia czy złego oceniania poznaniaków. Być może, co najwyżej, wykorzystuje się je trochę żartobliwie - przekonuje prof. Tadeusz Zgółka i uważa, że poznaniacy powinni być dumni ze swojej „pyry". - Od jakiegoś czasu jest tendencja, by używać regionalizmów i pokazywać, że jesteśmy oryginalni pod tym względem. Do użycia wróciła przecież „bana" czy „bimba" i to się w ostatnim czasie bardzo rozpowszechniło. W poznańskich restauracjach prawie wszędzie znajdziemy przecież pyry z gzikiem. AWANTURA 0... CHIPSY Chipsy są współcześnie jedną z ulubionych przekąsek. I choć wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że są kaloryczne, to i tak je jedzą. Okazuje się.że gdyby nie awantura w pewnej hotelowej restauracji, być może nie zajadalibyśmy się chipsami z torebki. A było to w 1853 roku w Ameryce. Kucharz George Crum, zdenerwowany przez kapryśnego klienta, któremu nie odpowiadała grubość pieczonych ziemniaków, pokroił je tak cienko, że były prawie przezroczyste. Był przekonany, że zrobi mu tak na złość, że ten wstanie i wyjdzie z lokalu bez słowa. Jednak ku jego zaskoczeniu klientowi bardzo spodobały się tak cienko pokrojone ziemniaki, zjadł je ze smakiem i nie mógł wyjść z podziwu. Kucharz wprowadził więc na stałe chipsy do swojego menu pod nazwą „Saratoga Chips". _ . !■ -, y :v m> ijfe . Zupy ziemniaczane to świetny i bardzo smaczny pomysł na coś pożywnego, szczególnie w chłodniejsze dni. które niebawem nadejdą. Tradycyjna kartoflanka Składniki: 800g ziemniaków 2 marchewki 1 pietruszka. 1/4 selera. 2 fitry bulionu. 2 łyżki masła. 2 łyżeczki mąki. I50g śmietany 18 proc. 1 łyżeczka majeranku. sóJ i pieprz do smaku, Ifiść laurowy. 5 ziaren ziela angiel- Ziemniaki, marchwie, pietruszkę i seler obieramy, myjemy i kroimy w kostkę. Masło trzeba rozgrzać w rondlu, dodać warzywa. Usmażyć przez około 5 minut. Do tego wlać gorący bulion. Włożyć listki ziela angielskiego, łyżeczkę majeranku, doprawić solą i pieprzem. Gotować ok.30 minut, aż ziemniaki i warzywa zmiękną. Mąkę wymieszać ze śmietaną, wlać i zagotować przez 3 minuty. Można na wierzchu posypać zielonym koperkiem albo pietruszką. Zupa ziemniaczana z majerankiem i kiełbasą Składniki: kości schabowe.700g ziemniaków. 2 marchewki. 1 pietruszka.1 seler. olej.200g kiełbasy podwawelskiej. 2 łyżki majeranku, sól. pieprz, szczypta tymianku Kości oczyścić, zalać 1.5 litra wody, zagotować, zebrać szumowiny. Pietruszkę, marchewkę i seler obrać. Seler dowolnie pokroić, marchewki i pietruszkę przekroić wzdłuż na 4 części, a następnie w plasterki. Seler, marchewki, pietruszkę i pokrojoną w kostkę cebulę zrumienić na oleju, dodać do wywaru. Kiełbasę pokroić w kostkę, zrumienić na oleju, dodać do zupy. Gotować ok. 15 minut. Dodać obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki, zioła, sól i pieprz. Gotować, aż ziemniaki będą miękkie. Z mąki i oleju zrobić jasną zasmażkę. Wlać do niej 2 szklanki zimnej wody, dokładnie rozmieszać i zagotować. Zagęścić tym zupę. Doprawić do smaku Ziarenkami Smaku. (www.winiary.pl) Krem z ziemniaków i porów Składniki: 3 pory. 2 cebule, 5 ziemniaków. 6 szklanek bulionu warzywnego, 2 łyżki masła ,2 łyżki oleju, 1/2 szklanki kwaśnej śmietany, sól. gałka muszkatołowa, świeżo zmielony czarny pieprz, garść drobno posiekanej natki pietruszki Ziemniaki obrać, pokroić w kostkę. Pory umyć i pokroić na cienkie plastry, a cebulę na cienkie piórka. W garnku rozgrzać masło, dodać cebulę, lekko posolić i podsmażyć na średnim ogniu. Kiedy zacznie się szklić, dodać pory. Smażyć przez ok. 4 minuty, a potem wlać bulion i gotować przez ok. 5 minut. Dodać ziemniaki i gotować do miękkości. Śmietanę wlać (wcześniej wlać do niej kilka łyżek gorącej zupy, żeby się nie zwarzyła), posolić i wymieszać. Doprowadź do wrzenia i odstawić. Zupę doprawić solą, pieprzem i gałką. Dodać natkę pietruszki. Można podawać z grzankami. Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 22-23.09.2018 rodzinny 09 Z ziemniaków można też robić znakomite przekąski Ziemniak w zupie, drugim daniu, polany sosem czy też w sałatce - to zdecydowanie za mało dla tego wszechstronnego warzywa. Można z niego również robić szybkie przekąski. Na przykład pyszne łódeczki lub też gratin ziemniaczano-serowy. Do tego drugiego będziemy potrzebowali: kilogram ziemniaków, 600 ml mleka, ioo gramów serka topionego kremowego, 2 ząbki czosnku, łyżkę masła i 150 gramów sera żółtego. Ziemniaki obieramy, myjemy, kroimy w cienkie plasterki i gotujemy 2 minuty w lekko osolonym mleku. Od-cedzamy, pozostawiając mleko w garnku. Naczynie żaroodporne smarujemy masłem i układamy w nim ziemniaki. Do mleka dodajemy serek topiony, pieprz, gałkę muszkatołową oraz rozdrobniony czosnek. Wszystkie składniki łączymy i podgrzewamy. Polewamy ziemniaki, posypujemy serem żółtym (startym na tarce o grubym oczku) i pieczemy w piekarniku rozgrzanym do 180 st. C przez około 45 minut. Żeby zrobić łódeczki ziemniaczane, musimy mieć: 1,5 kg ziemniaków (najlepiej średniej wielkości i kształtnych), cebulę, boczek, 2 ząbki czosnku, 200 gramów sera żółtego, 200 ml kwaśnej śmietany i pęczek szczypiorku. Ziemniaki dokładnie myjemy i gotujemy w całości, prawie do miękkości. Boczek kroimy w paseczki, cebulę w kostkę i razem podsmażamy na patelni. Pod koniec smażenia do- dajemy rozdrobniony czosnek. Wystudzone ziemniaki rozkrajamy na pół, częściowo wydrążamy środki i faszerujemy wcześniej przygotowanym boczkiem i cebulą. Tak przygotowane ziemniaki posypujemy startym serem żółtym i zapiekamy w piekarniku w temperaturze 180 st. C w temperaturze przez około 20 minut. Po wyciągnięciu z piekarnika, na każdy ziemniak kładziemy po łyżce śmietany i posypujemy posiekanym szczypiorkiem, (mmo) ^ # J&M - t**3. ' <&■ v w. W. w ... Ziemniak króluje na naszych polskich stołach w rozmaitych postaciach. Każdy może wybrać to, co lubi: babkę, bliny albo zapiekanki Bliny ziemniaczane z sosem z serka topionego i z pieczarkami Składnia: 500gi^otowanydi ziemniaków 1 ja|ko 3 szalotki 2ząbki czosnku 5 łyżek mąki pszenną 3łyżkimąM ziemniaczanej 2 łyżeczki proszku do pieczenia sóligrubo zmielony czarny pieprz do smaku olej rzepakowy do smażenia Składnia na sos: 150g świeżych pieczarek Iłyżka oleju rzepakowego 300gserka topionego XX) ml skxfldej śmietanki sól i pieprz do smaku Ugotowane ziemniaki przecisnąć przez praskę. Dodać jajko, posiekaną szalotkę, oba rodzaje mąki, proszek do pieczenia oraz przyprawy do smaku. Całość wymieszać, podzielić na ok 100-g porcje i uformować okrągłe placki. Każdy obtoczyć w mące i usmażyć na złoty kobr z obu stron na rozgrzanym oleju. Pieczarki pokroić w cząstki i podsmażyć na oleju na złoty kolor. Dodać serek topiony, śmietankę oraz sól i pieprz do smaku. Doprowadzić do wrzenia, (www.msm-monki.pl) Podlaska babka ziemniaczana Składniki: 400g sera żółtego 13 kg ziemniaków 150 g boczku wędzonego parzonego 150 g kiełbasy wędzonej 3 jajka 3 ząbki czosnku 3 łyżki mąki ziemniaczanej 1 łyżeczka kurkumy sól. pieprz, majeranek do smaku Ziemniaki obrać, umyć i zetrzeć na tarce na drobnym oczku. Odsączyć z nadmiaru wody. Boczek pokroić w paseczki, kiełbasę w kostkę i podsmażyć na patelni na złoty kolor. Połączyć z ziemniakami, dodać jajka, wyciśnięty przez praskę czosnek, przyprawy, mąkę i kurkumę. Wszystko dokładnie wymieszać. Blaszki „keksówki" wysmarować tłuszczem i posypać bułką tartą. Układać warstwami, na przemian masę ziemniaczaną i plastry sera. Wierzch babki udekorować paseczkami sera. Piec w piekarniku w temperaturze 180° C przez około 60 minut, (www.msm-monki.pl) Zapiekanka z młodych ziemniaków i cukinii Składniki: ok. 1 kg młodych ziemniaków 1 młoda cukinia 0,51 słodkiej śmietanki 18% 2 żółtka 2 ząbki czosnku 100 g sera żółtego 100 g wędzonego boczku 2-3 gałązki świeżego rozmarynu sól i pieprz do smaku Do słoika wlać śmietankę, dodać żółtka, rozdrobniony czosnek, sól i pieprz do smaku. Zakręcić słoik, dokładnie zmieszać składniki energicznie potrząsając. Następnie przelać do żaroodpornego naczynia i posypać startym serem. Ziemniaki oskrobać, umyć i ugotować na półtwardo w osolonej wodzie. Odce-dzić, wystudzić, pokroić w plastry i ułożyć na zakładkę w naczyniu żaroodpornym na śmietanie posypanej serem, na przemian z plasterkami cukinii. Całość posypać drobno pokrojonym boczkiem. Piec w piekarniku rozgrzanym do 180° C przez około 40 minut. Gotową zapiekankę posypać igiełkami świeżego rozmarynu. (www.msm-monki.pl) WARTO WIEDZIEĆ SKĄD ZIEMNIAK POCHODZI? Jego kolebką jest Peru. To właśnie tam naukowcy upatrują jego początków, bowiem właśnie w tych rejonach, w dzisiejszej Ameryce Południowej, występował gatunek Solanum brevicaule. Najnowsze badania genetyczne wykazały, że wszystkie odmiany ziemniaka wywodzą się właśnie z tego konkretnego gatunku. Data pojawienia się pierwszego okazu nie jest dokładnie znana, określa się ją jako 7-10 tysięcy lat temu. Do Europy ziemniaki sprowadzili Hiszpanie, zaraz po podboju Państwa Inków w XVI wieku. Debiut ziemniaka na europejskich ziemiach nie był jednak udany. Początkowo niechętnie go serwowano, bo uważano, że jego jedzenie może prowadzać do poważnych chorób. Nasi przodkowie docenili natomiast jego kwiaty i w ten sposób stał się rośliną ozdobną. W Polsce ziemniak pojawił się w XVII wieku, sprowadził go do naszego kraju Jan III Sobieski. TYSIĄC ODMIAN Właśnie tyle istnieje odmian ziemniaka na całym świecie. Jest to efekt licznych krzyżowań i sztucznej selekcji. Natomiast w Polsce jest ich około 100. Warto wiedzieć, że każda odmiana znacznie różni się od siebie i że właśnie od dokonania dobrego wyboru zależą losy naszego dania. Niezwykle ważna jest bowiem skłonność do rozgotowywania się, konsystencja, mączystość czy wilgotność. Ziemniaki podzielono na cztery typy kulinarne, jednak najczęściej spotykane są trzy z nich: • Typ A - zwany sałatkowym. Charakteryzuje się delikatną strukturą i zwięzłą konsystencją. Nie rozgotowuje się i bardzo łatwo się go kroi. Wręcz idealny do sałatek (np.: Vineta, Ditta, Denar). • Typ B - ogólnoużytkowe zwane też wszechstronnie użytkowe. Zwięzły miąższ, lekko wilgotny i mączysty, mają też małą skłonność do rozgotowywania. Do bezpośredniego spożycia - np. w drugim daniu, zupie. Przy końcu gotowania stają się kruche. Zdecydowanie pokochają je fani frytek - podczas smażenia są chrupiące z zewnątrz i miękkie w środku (np.: Sante, Orlik, Irga). • Typ C - mączyste/sypkie. To odmiana, która ma największe skłonności do rozgotowywania się oraz zawiera najwięcej skrobi. Charakteryzują się jasnym miąższem. Idealne do babek, klusek, forszy czy kopytek (np. Ibis, Bryza, Gustaw). (mh