Dziś w Głosie I PIERNICZKI - przepisy i porady Sobota-niedziela 2-3.12.2017 Wydanie A Numer 280 (3311) // Nakład 18.700 egz. cena 2,60 (w tym 8% vat) prenumerata od 1,63 zł www.gp24.pl www.facebook.com/gp24pl ISSN 0137-9526 // NR INDEKSU 348-570 Głos Wydarzenia Dwie działki w Ustce sprzedane za prawie 4 min zł. ó VIII IHAu a, STR.3 Zagramy z Ko Senegalem i Japonią Pierwszy mecz piłkarskich mistrzostw świata zagramy z Senegalem 19 czerwca. Potem będą Kolumbia i Japonia Mundial 2018 Rafał Nagórski/Michał Skiba (AIP) rafal.nagoreki@poiskapress.pl W piątek w Moskwie odbyło się losowanie przyszłorocznych mistrzostw świata w piłce nożnej. Reprezentacja Polski trafiła do grupy H. Nie trafiliśmy na żadną drużynę z Europy. W naszej grupie chyba najtrudniej wskazać faworyta - to pierwsze wnioski kibiców, z którymi rozmawialiśmy tuż po piątkowym losowaniu grup finałowych mistrzostw świata, które za pół roku będą rozgrywane w Rosji. Grupa H sprawia, że na swój pierwszy mecz będziemy musieli czekać najdłużej spośród wszystkich uczestników turnieju. - To ważne, że będziemy mieli czas, by się oswoić z całą otoczką, z kibicami. Czasem to nawet lepiej, że to ciśnienie będzie narastało. Kolumbia i Senegal mają świetnych piłkarzy. Naj- Do końca tego roku słupskie władze muszą wydać pół miliona złotych na inwestycje •STR. 5 'W mniej wiemy o Japonii i nad nią sztab reprezentacji Polski będzie musiał najwięcej popracować - powiedział na gorąco w studiu TVP Jacek Magiera, były piłkarz i trener Legii Warszawa. Grupa wyzwań, ale też pełna pułapek. Nie znamy tych drużyn tak dobrze, na znajomych z Europy trafimy dopiero, ewentualnie, po wyjściu z grupy - powiedział Marcin Żewłakow, były napastnik polskiej reprezentacji. Turniej rozpocznie się 14 czerwca, a my będziemy czekać do 19 czerwca. Godzina 14 na Otkrytije Ariena w Moskwie z Senegalem - tak będzie wyglądał początek przygody naszej drużyny w Rosji. To będzie pierwsze w historii spotkanie Polski z Senegalem. „Przed losowaniem mówiono o medalu, tuż po, trochę ciszej, trzeba grać, a nie kalkulować" - napisał na swoim koncie na Twitterze prezes PZPN Zbigniew Boniek. • ©© Komentarz STR. 2. Więcej STR. Tl Ojciec ucznia z SP 4 w Słupsku nie chce. aby klasa jego syna chodziła do McDonałds'a •STR.7 < %tił>ULi - U ROLAND r7 SENEGAL. COLOMBIA O JAPAN O ► Polska, obok siedmiu innych państw, została rozstawiona w tzw. koszyku. Naszej grupie przyznano literę H Region Na Pomorzu dużo chętnych emerytów ZUS/REGION. Ponad 35 tys. osób na Pomorzu może skorzystać do końca roku z prawa do przejścia ra emeryturę w wieku 60/65 lat. STR. 3 «Jr#i ZDROWIE/SŁUPSK Sześciu młodych lekarzy w słupskim szpitalu wypowiedziało zgody na dodatkowe godziny zatrudnienia. Placówka twierdzi, że to nie zakłóci pracy na oddziałach i w poradniach. STR. 4 PROBLEM/SŁUPSK. Mieszkańcy osiedla przy ul. Duńskiej są załamani drogą dojazdową do ich domów. Jest dziurawa i błotnista. Zarząd Infrastruktury Miejskiej informuje, że nie ma pieniędzy na jej naprawienie. STR. 5 ISSN 0137-9526 Nr indeksu 348-570 9 770137 952060 Coiaz więcej rodziców szuka niań i opiekunek. Gdzie i jak szukać? Czego oczekiwać? (ś MAGAZYN RODZINNY ul. Kościuszki (przy Stawku Łabędzim), Słupsk facebook.com/pizzeriapodiabedziem Zapraszamy! 977013795206048 02// www.gk24.pl • www.gp24.pl • www.gs24.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 Druga strona Na Czytelników czekamy w redakcjach „Głosu Pomorza": w Słupsku przy ul. Henryka Pobożnego 19. tel. 59 848 8100, w Bytowie przy ul. Wojska Polskiego 2, tel. 59 822 6013. DZISIAJ , MAX * * MIN C Z) 0 Pogoda Od redaktora Jarosław Stencel Bohaterowie Stalingradu Wczoraj czekaliśmy na losowanie w Pałacu Kremlowskim w Moskwie. Los przydzielił reprezentacji Polski dosyć egzotyczne dla nas drużyny: Kolumbię, Senegal oraz Japonię. Wiele osób ocenia, że jest to dobre losowanie dla naszej kadry. Można się z tego cieszyć, że Polskę ominęły gry z zespołami europejskimi, z którymi raczej najczęściej, krótko mówiąc, nam nie szło -jak Szwecja, Anglia czy Dania. Jednak ci obecni rywale również nie będą tacy łatwi, jak może się w pierwszej chwili wydawać. Przypomnijmy, że to właśnie Senegal (nigdy jeszcze nie graliśmy z tym zespołem) pokonał 1:0 w meczu otwarcia na Mundialu 2002 ówczesnych mistrzów świata -Francuzów. Kolumbię pamiętamy z kolei głównie z bramiti strzelonej przez bramkarza Tomaszowi Kuszczakowi. Mamy dobrą reprezentację i liczymy na jej udany występ w Moskwie (Senegal), Kazaniu (Kolumbia) oraz Wołgogradzie (d. Stalingrad) w meczu z Japonią. • ©© Zimy jeszcze nie widać, będzie mokro i wietrznie W sobotę znajdziemy się pod wpływem wyżu. Po mroźnym poranku wciągu dnia będzie pogodnie i sucho, ale rześko, z temperaturą 2-3 stopni Celsjusza. Pogodna, sucha i mroźna będzie noc z soboty na niedzielę, temperatura spadnie do minus 3 stopni. - W niedzielę ciśnienie zacznie spadać, bo od zachodu będzie się zbliżał front ciepły. Po południu zachmurzy się i początkowo padać będzie mokry śnieg, następnie deszcz ze śniegiem, a w nocy sam deszcz - mówi Krzysztof Ścibor z Biura Prognoz Pogody Calvus w Słupsku. - Termometry wciągu dnia pokażą maksymalnie 2 stopnie, zacznie mocniej wiać z południowego zachodu, w porywach do 50 kilometrów na godzinę. W poniedziałek zrobi się cieplej, do 5 stopni, wokolicach Słupska można się spodziewać opadów deszczu. W nocy z poniedziałku na wtorek może padać mokry śnieg. Nie zamarznie, bo temperatura będzie na plusie. We wtorek padać nie powinno, a termometry pokażą 4 stopnie. - Kolejne opady, głównie deszczu, przyjdą do nas w środę i czwartek. Temperatura w środę wzrośnie do 6-7 stopni, w czwartek będzie 5 stopni Celsjusza - mówi Krzysztof Ścibor. - Do śródy będzie mocniej wiało, w porywach do50-60 kilometrów na godzinę. Noce będą bez mrozów i bez przymrozków. Mroźnej i śnieżnej zimy wciąż nie widać. Ochłodzenie możliwe jest dopie- ' ro pod koniec roku, już po świętach. (DMK) Robert Biedroń i zagadka „Newsweelca", czyli o komentarzach po krytycznym tekście Renaty Grochal Komentarz Zbigniew Marecki Wyrok, ostrzeżenie czy w miarę uczciwy tekst? - takie spekulacje wywołał tekst „Prezydent Biedroń z bliska" Renaty Grochal, który ukazał się w ostatnim wydaniu tygodni-. ka„Newsweek", a po kilku godzinach fragmenty z niego pojawiły się na największych informacyjnych i rozrywkowych (bo włącznie z „Pudelkiem") portalach w naszym kraju. W naszej redakcji artykuł zrobił spore wrażenie, bo po raz pierwszy w tak wyrazistych proporcjach warszawska dziennikarka zebrała podczas rozmów ze słupszczanami (i nie tylko), a potem nawet wydrukowała opinie, które zdecydowanie naruszają czarujący portret prezydenta Słupska, jaki przez wiele miesięcy malowały i serwowały swoim odbiorcom lewicowo-liberalne media centralne. Oczywiście na czele z „Gazetą Wyborczą" i Moniką Olejnik z TVN, która w czasie rozmów z nim „W kropce nad i" wręcz piła z ust Biedronia każde słowo ►Jeśli opozycja się nie ogarnie, to niestety moja przygoda z tym miastem będzie musiała się skończyć - powiedział R. Biedroń w wywiadzie dla „Tygodnika Powszechnego" z 28 listopada. Czyżby to była odpowiedź na tekst w „Newsweeku"? i rzadko odważała się na to, aby dojrzeć choć niewielką rysę na obrazie jednego z najwybitniejszych polskich samorządowców i - jak twierdzi A. Kwaśniewski - człowieka, który w 2020 roku może zostać prezydentem Polski. Oczywiście nie piszę tego z zazdrości, bo osobiście życzę prezydentowi Biedroniowi wszystkiego najlepszego, ale generalnie chodzi o kreowanie pewnego obrazu, który dla Słupska i słupszczan jest korzystny, bo stanowi bezpłatną reklamę dla miasta, ale w praktyce jest on przecież bardziej skomplikowany, bo rzadko ktoś jest tak doskonały, jak wygląda ogólnopolski, a może i europejski obraz Roberta Biedronia. W Słupsku, nie tylko w kręgu jego przeciwników i krytyków, wywołuje od dawna uśmiech politowania, irytację albo przekonanie, że dla mediów centralnych najważniejsza nie jest prawda, ale nastawienie polityczne, bo wszyscy dobrze wiedzą, z jakim obozem politycznym trzyma dany tytuł prasy ogólnopolskiej. Sam też dawno zauważyłem, że prasa prawicowa zwykle pisze o prezydencie Biedroniu źle, a lewicowo-li-beralna tworzy z niego wzorzec progresywnego samorządowca, który przełamał konserwatywne stereotypy i wygrał wybory w Słupsku, choć właściwie nie powinien tego zrobić. W związku z tym tygodnik „Polityka" i publicyści „Krytyki Politycznej" wręcz wyznaczyli mu nowe zadanie: zbudowania nowej lewicy, która zastąpi tracących siły działaczy SLD i zbyt radykalnych polityków Partii Razem. Na jej czele miał stanąć właśnie Robert Biedroń, wspomagany przez Barbarę Nowacką, która wielokrotnie wypowiadała się o nim w superlatywach. - Co się stało, że nagle w „Newsweeku" zamieszczono nieprzychylne mu opinie, że jest picerem i najbardziej nadętymi balonem w polskiej polityce, który w Słupsku się nudzi, więc bardzo często z miasta wyjeżdża? - zapytał mnie jeden z czytelników „Głosu ". Szczerze mówiąc, nie wiem, bo być może po prostu pani Grochal napisała uczciwy tekst, ale nie wykluczam także innych możliwości. Ten tekst może bowiem być także rodzajem ostrzeżenia ze strony środowiska lewicowo-liberalnego, które cały czas wspierało Roberta Biedronia, a teraz poczuło się zawiedzione tym, że zwleka z jednoznacznymi deklaracjami politycznymi. Nie sądzę natomiast, aby to był polityczny wyrok, choć niektórzy słupscy wrogowie prezydenta Słupska tak też odbierają tekst „Newsweeka". • Opinie z Twśttera Twitter tłumaczy, dlaczego nie kasuje antyislamskich tweetów, które z radością podaje dalej Donald Trump. Nie przekonuje mnie to tłumaczenie. To jakby zgadzać się na przemoc w imię równego dostępu do głupoty. Jarosław Kuźniar, dziennikarz Wystarczy odinstalować jedną grę z telefonu i od razu dzień jakiś dłuższy. Arlena Witt, pisarka, blogerka Notowania z 0U220T7 r. Kursy walut NBP EUR 4,2078 GBP « 4,7675 CHF « 3,5950 « spadek ęeny do dnia poprzedniego >» wzrost ceny Bez zmian « spadek ęeny do dnia poprzedniego >» wzrost ceny Bez zmian Opinia Jakub Bierzyński socjolog, publicysta Wygląda na to, że PiS jest silne słabością opozycji. Dotąd Jarosław Kaczyński może prżegrać jedynie sam ze sobą. Co zrobić, żeby odwrócić sytuację? Jak zmobilizować demokratycznych wyborców. Jak stworzyć realną odpowiedź na dominację populistycznej prawicy? Odpowiedź na te pytania pewnie różni się w zależności od sympatii politycznych autora, jedna jednak kwestia nie ulega dyskusji -żeby wygrać z PiS, demokratyczna opozycja powinna się zjednoczyć w formie mniej lub bardziej spójnej koalicji. Nie liczyłbym jednak na sukces rozmów koalicyjnych pomiędzy partiami. 44 proc. Polaków nie popiera ani PiS, ani opozycji i odsetek ten rośnie z miesiąca na miesiąc. Dlatego jedynym rozsądnym rozwiązaniem tego zaklętego koła niemożności wydają się prawybory. Zdjęcie dnia ro h ys/ne domowe obiady ora/ śniadania. W swojej ofercie mamy 25 różnych zestawów obiadowych /a jedyne 14 /I, Or»ani/iijemy imprezy okolicznościowe. Znajdziesz nas na n 10:00-17:00 piu-pt. mamii OGŁASZA PRZETARG NA USTANOWIENIE PRAWA ODRĘBNEJ WŁASNOŚCI DO LOKALI MIESZKALNYCH 1. Przy ul. Krzywoustego 13 /18 w Lęborku, III piętro pow. 51,37 m2 cena wywoławcza 119 000 zł. 2. Przy ul. Krzywoustego 12/16 w Lęborku, piętro I o pow. 29,55 m2 cena wywoławcza 86 000 zł. Lokale można oglądać w dniu 5.12.2017 r. w godz. 14-14.30 lokal nr 1 w godz. 14.30-15 lokal nr 2. Wadium -10% ceny wywoławczej należy wnieść w dniu przetargu do godz. 15. Przetarg ustny odbędzie się w biurze Spółdzielni w dniu 14,12.2017 o godz. 16. Zastrzegamy sobie prawo unieważnienia lub odwołania przetargu bez podania przyczyn. Na Pomorzu chętnie idą na emeryturę zus Do końca 2017 roku w województwie pomorskim z prawa do przejścia na emeryturę w wieku 60/65może skorzystać 35,5 tys. osób. Zbigniew Marecki zbigniew.marecki@gp24.pl Do tej pory do obu pomorskich oddziałów ZUS wpłynęło blisko 23 tysiące wniosków o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym (17 407 w Gdańsku i 5475 w Słupsku), co oznacza, że wniosek złożyło już 65 proc. uprawnionych. ZUS przyjął też 2716 wniosków o przeliczenie emerytury w związku z obniżeniem wieku emerytalnego przy zastosowaniu innej tablicy średniego dalszego trwania życia. Było ich 2043w Gdańsku i 673w Słupsku. Większość osób, bo aż 49 proc., przed złożeniem wniosku była nieaktywna zawodowo. Gros z nich (37 proc.) do niedawna pobierało rentę lub świadczenia przedemerytalne, a 12 proc. nie pobierało świadczenia i nie było aktywnych zawodowo. 30 proc. z osób nieaktywnych zawodowo było poza rynkiem pracy dłużej niż rok. Kolejne 28 proc. to osoby, które w momencie występowania o emeryturę nie rozwiązały stosunku pracy, a 7 proc. to ci, którzy nie musieli rozwiązywać stosunku pracy, gdyż wykonują zadania w ramach umowy cywilnoprawnej bądź prowadzą działalność gospodarczą. 87 proc. złożonych wniosków zostało już rozpatrzonych. Od 2 października ZUS w Pomorskiem wydał 19 944 decyzji o emeryturach w obniżonym wieku emerytalnym. W Gdańsku było ich 15 284 (najwięcej w kraju), zaś w Słupsku 4660. Wydano 17 207 pozytywnych decyzji o wypłacie świadczenia (w Gdańsk 13 124, zaś w Słupsku 4Ó83 decyzje). Pierwsze pieniądze emeryci odebrali już na początku października. 2737 decyzji było zawieszonych i odmownych. Decyzje o wypłacie świadczenie otrzymało więcej kobiet, bo 57 proc. Przeciętna emerytura, wynikająca z wydanych decyzji o wypłatach świadczeń, wyniosła w przypadku kobiet 1 tys. 586 zł, a w przypadku mężczyzn 2 tys. 771 zł. Ponad 70 proc. emerytów, w odniesieniu do których zdecydowano o wypłacie świadczenia, podało swój numer konta w banku.# O® Bar SADEŁKO oferuje codziennie nowe DANIE DNIA w,l,a'e'cen;e (zupa, drugie danie i kompot) 12,00 Zf W Menu poza szerokim wachlarzem zup posiadamy także rozgrzewające kremy, znajdziemy także rożnego rodzaju makarony, dania rybne, żeberka lub polędwiczki. Zachęcamy do skorzystania z naszej świątecznej oferty - do dnia 19.12.2017 r. przyjmujemy zamówienia na produkowane ręcznie wyroby garmażeryjne np. uszka z grzybami, pierogi (różne rodzaje), paszteciki, krokiety itp. Lokafprzechodzi właśnie gruntowną metamorfozę. Pod koniec grudnia można spodziewać się zmian w postaci większej sali, nowej toalety dla klientów, oraz jeszcze bogatszej oferty dań obiadowych. W nadchodzącym 2018 roku Bar SADEŁKO oferuje również możliwość organizacji imprez okolicznościowych typu chrzciny, komunie, stypy itp. www.barsadelko.pl e-mail: kontakt@barsadelko.pl facebook.com/barsadelkoslupsk ZAMÓWIENIA TELEFONICZNE: 735 989707 04// Wydarzenia www.gk24.pl • www.gp24.pl • www.gs24.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 Rządowe stypendia dla słupskich uczniów Edukacja Czworo uczniów Zespołu Szkół Informatycznych w Słupsku otrzymało stypendium prezesa Rady Ministrów. Wojciech Freikhowski wojciech.frelichowski@gp24.pl Stypendium prezesa Rady Ministrów przyznano: Alicji Nowickiej, uczennicy Policyjnego Liceum Ogólnokształcącego, Marcie Osojca, uczennicy Technikum Weterynarii, Michałowi Stępnikowi, uczniowi Politechnicznego Liceum Ogólnokształcącego, oraz Kajetanowi Wójcikowi, uczniowi Liceum Plastycznego im. St.I. Witkiewicza. Uczniowie słupskiego Zespołu Szkół Informatycznych znaleźli się w gronie ponad 200 zdolnych młodych ludzi z województwa pomorskiego, którzy otrzymali stypendium prezesa Rady Ministrów. Uroczy- sta gala wręczenia stypendiów odbyła się w sali Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicz-nego w Gdyni. Młodzi słupszczanie odebrali stypendia z rąk pomorskiej kurator oświaty Moniki Koń-czyk oraz wicewojewody Mariusza Łuczyka. Stypendium prezesa Rady Ministrów wynosi 2500 zł. Jest rozłożone na 10 rat. Kandydatami do stypendium mogą być uczniowie, którzy mają wybitne osiągnięcia edukacyjne. W szczególności uczeń winien spełniać co najmniej jeden z podanych warunków: otrzymać promocję z wyróżnieniem (średnia ocen z zajęć obowiązkowych nie niższa niż 4,75 oraz bardzo dobra ocena z zachowania), uzyskując przy tym najwyższą w danej szkole średnią ocen oraz wykazywać szczególne uzdolnienia w co najmniej jednej dziedzinie wiedzy, uzyskując w niej najwyższe wyniki, a w pozostałych dziedzinach wyniki co najmniej dobre. • O® Miał w domu tabletki ecstasy, marihuanę i amfetaminę Siupsk Słupscy policjanci zatrzymali w mijającym tygodniu kolejną osobę odpowiedzialną za posiadanie narkotyków. 2l-letni mieszkaniec Słupska w swoim mieszkaniu ukrywał tabletki ecstasy, marihuanę i amfetaminę. Policjanci z Wydziału Kryminalnego Komendy Miejskiej Policji w Słupsku ustalili, że w jednym z mieszkań przeby- wa mężczyzna mający związek z narkotykami. Sygnał ten wymagał szybkiego sprawdzenia. Podczas przeszukania mieszkania 2l-letniego słupszczanina kryminalni zabezpieczyli 40 tabletek ecstasy, ponad 10 gramów amfetaminy i 35 gramów marihuany. Zatrzymany mężczyzna trafił do policyjnego aresztu. Został przesłuchany i usłyszał zarzut posiadania narkotyków. • ©® (WF) Wójt Gminy Damnica zawiadamia, że na okres 21 dni został opublikowany wykaz nieruchomości komunalnych przeznaczonych do sprzedaży w trybie bezprzetargowym na poprawę warunków zagospodarowania w obrębie geodezyjnym Damnica -Leśnictwo oraz ogłoszony został kolejny przetarg na sprzedaż działki 214/2 w Damnicy, przeznaczonej pod zabudowę mieszkaniową. Szczegóły wykazów dostępne na stronie BIP Damnica. i T*. 7 ; Rezydenci rezygnują z dodatkowej pracy « Około 200 młodych lekarzy z Pomorza wypowiedziało zgody na dodatkowe godziny zatrudnienia. W słupskim szpitalu - sześciu Monika Zacharzewska monika.zacharzewska@gp24.pl Lekarze rezydenci coraz częściej wypowiadają szpitalom klauzule opt-out, czyli zgody na pracę dłużej niż 48 godzin tygodniowo. W praktyce młodzi lekarze często pracują 200, a nawet 300 godzin miesięcznie. Wypowiadanie tzw. opt--outów to kolejna, po głodówce, forma protestu młodych lekarzy w całej Polsce, domagających się wzrostu finansowania ochrony zdrowia, zmniejszenia biurokracji, skrócenia kolejek, zwiększenia liczby pracowników medycznych, poprawy warunków pracy i podwyższenia wynagrodzeń. W połowie października 46 rezydentów, którzy pracują w słupskim szpitalu, poparło swoich głodujących kolegów akcją na schodach placówki. Mieli też wsparcie ordynatorów oddziałów, na których pracują. Starsi i doświadczeni lekarze nie kryli, jaką pomocą są dla nich rezydenci przyjmujący na siebie część obowiązków. Podkreślają, że gdyby nie oni, pacjenci nie mieliby zapewnionego odpowiedniego i bezpiecznego leczenia. Teraz część rezydentów aktywnie włącza się w protest i wymówiła dodatkowe godziny pracy. - Dostaliśmy wypowiedzenia umów od sześciu z 46 lekarzy rezydentów pracujących w naszym szpitalu - mówi El- Mtowowy>c 6,8°/. 6.8 ►W październiku lekarze rezydenci ze słupskiego szpitala domagali się m.in. wzrostu finansowania służby zdrowia. Teraz sześcioro wypowiedziało tzw. klauzule opt-out żbieta Gryko, rzeczniczka prasowa Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Słupsku. - To lekarze pracujący na różnych oddziałach. Zostaną w szpitalu, ale będą pracować tylko w ramach etatu, nie przyjmując dodatkowych dyżurów. Z powodu ich decyzji nie będą wyciągane wobec nich żadne konsekwencje - zapewnia. W czasie październikowej akcji przed szpitalem rezydenci ze słupskiego szpitala podkreślali, że walczą o poprawę warunków finansowych, bo na etatach zarabiają niewiele -około 2,4 tys. zł na rękę. Oczywiście, do tego dochodzą dyżu- ry, praca w poradniach. Średnio miesięcznie pracują około 300 godzin. I to właśnie przeciążenie lekarzy jest problemem. - Gdyby rezydenci nam nie pomagali, nie byłoby kim obstawiać dyżurów - zaznaczali ordynatorzy. Szefostwo słupskiego szpitala twierdzi, że wymówienie opt-outów przez sześciu rezydentów nie zakłóci pracy na oddziałach i w poradniach. Protestujących rezydentów wspiera m.in. Naczelna Izba Lekarska, która już na początku listopada apelowała do lekarzy o wypowiadanie klauzul opt--out. Dostarczyła do każdego regionu wzory dokumentów, które należy złożyć u pracodawców. Według Porozumienia Rezydentów w ostatnim czasie na Pomorzu umowy opt-out wypowiedziała m.in. duża grupa rezydentów z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku. Podobnie postąpili młodzi lekarze ze szpitali Dziecięcego na Polankach w Gdańsku, Wincentego a Paulo w Gdyni, św. Wojciecha na gdańskiej Zaspie, psychiatrycznego na Srebrzysku i właśnie Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Słupsku. • ©® Mikołaj z Nadzieją bawił dzieci już po raz 18. ► W piątek 400 dzieci -niepełnosprawnych i zdrowych - bawiło się wspólnie na 18. już integracyjnym balu „Mikołaj z Nadzieją". Dzieci bawiły się przy muzyce, brały udział w konkursach i wszystkie zostały obdarowane przez Świętego Mikołaja podarunkami. - Dziękujemy wszystkim | darczyńcom i sponsorom. dzięki którym mogliśmy przygotować paczki dla dzieci -mówi Małgorzata Wolska dyrektor Fundacji dla Dzieci Niepełnosprawnych Nadzieja w Słupsku. (NIK) Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 www.gk24.pl • www.gp24.pl • www.gs24.pl Kos Koncerty, spektakle, wystawy, imprezy: gdzie w weekend spędzić wolny czas? Informator - kultura, str. 10 Słupsk Samorząd Alek Radomski aleksander.radomski@gp24.pl Końcówka roku budżetowego i kalendarzowego jednocześnie to niekoniecznie dobry czas na miejskie inwestycje. Z dwóch powodów. Pierwszy to terminy - prace budowlane trzeba zakończyć i rozliczyć do końca grudnia. Drugi to pogoda, o czym przekonał się Zarząd Infrastruktury Miejskiej przy okazji modernizacji ulic Szafranka i Aluchny--Emelianow. - Rzadko się zdarza, że oddajemy pieniądze, ale to pierwszy taki rok i miejmy nadzieję, że ostatni, gdzie są takie opady deszczu i takie problemy - mówił na sesji Jarosław Borecki, dyrektor ZIM, tłumacząc zwrot 1,4 min zł z 3,9-milionowej inwestycji, którą trzeba było przesunąć na przyszły rok. - Wykonawca musiał kupić większą koparkę, bo mniejsza by utonęła. Wszystko tonie - mówił. Ale ratusz kłopoty inwestycyjne zalicza nie tylko na osiedlu Hubalczyków. Mniej wyda też na budowę oświetlenia na cmentarzu przy ul. Zachodniej. Z kolei na system rezerwowego zasilania nie wyda złotówki, choć powien 120 tys. zł. W zamian urzędnicy przygotowali wydatkową ofensywę. Pół mi- Jerzy Mazurek z Nagrodą Samorządową im. Norberta Barlickiego *■ Nagroda została przyznana w kategorii całokształt działalności samorządowej. Kapitule przewodniczył były prezydent RP Aleksander Kwaśniewski. 24 listopada wręczył ją Jerzemu Mazurkowi prezes stowarzyszenia. prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. (OPRAĆ. OLO) Trwa 24. edycja Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom Kości# Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom to najbardziej rozpoznawalna akcja Caritas w Polsce. Chodzi o miliony wigilijnych świec charytatywnych Caritas, ze sprzedaży których dochód przeznaczony jest na wsparcie najbardziej potrzebujących dzieci. Idea akcji od początku nawiązuje do tradycji związanej z pustym miejscem przy stole wigilijnym. Światło świec zachęca Polaków, by zaprosili do swojego domu najbardziej bezbronnych i najmniejszych ludzi. W tym roku uroczyste rozpoczęcie 24. edycji akcji odbyło się 30 listopada. To znowu wspólna akcja Kościołów katolickiego, luterańskiego i prawosławnego. Tegoroczne hasło „Miłosierdzie jest jedno" podkreśla ekumeniczny charakter akcji. Środki z akcji przeznaczane są na wsparcie edukacyjne, żywnościowe i medyczne. Tym razem io groszy z każdej rozprowadzonej świecy trafi do potrzebujących dzieci z Ameryki Południowej. • (MAZ) Pogoda na Inwestycje do końca roku ZIM oddaje pieniądze do budżetu, a oświata musi się spieszyć, aby je wydać. Dla radnych to czyszczenie publicznych pieniędzy ► Radny Robert Kujawski (siedzi) wątpi, aby miasto zdążyło z wydaniem do końca roku środków na remonty w szkołach oraz na place zabaw liona złotych na modernizację placów zabaw w cztery tygodnie muszą wydać miejskie przedszkola - po 26 tys. zł każde. W SP3 za 86 tys. zł poprawiona ma być elektryka i podłogi. Modernizacja instalacji elektrycznej będzie też w SP6. - Kiedy będą odbywać się te prace? W weekendy, bo w ciągu tygodnia szkoły pracują, a w święta jest wolne? - dopytywał na sesji radny Robert Ku- jawski (PiS). Powątpiewał też w możliwość znalezienia dostawcy placów zabaw. - Z jednej strony prezydent chce przekazać środki na jakiś cel, a w praktyce czyści sobie budżet, abyśmy za 2-3 miesiące usłyszeli, jakie to cuda finansowe i że zadania inwestycyjne wykonał na 98,5 procent. O czyszczeniu budżetu mówił też Jan Lange (PO), a Jerzy Mazurek (SPO) przypomniał sprawę budowy przyszkolnych boisk niezrealizowanych w ramach budżetu obywatelskiego. - Wówczas to pańscy urzędnicy mówili, że to się da zrobić. Minęły dwa miesiące i okazuje się, że rada miała rację. - Wiemy, że są to inwestycje, które uda się skończyć w tym roku. Nie powinno być tu żadnych obaw - zapewniał Robert Biedroń. • ©® Do Duńskiej droga jest nieprzejezdna Na osiedlach Mieszkańcy osiedla przy ul. Duńskiej są załamani drogą dojazdową do ich domów. Jest w fatalnym stanie, a gdy spadnie deszcz, jest nieprzejezdna. Monika Zacharzewska monika.zacharzewska@gp24.pl Czytelnicy, którzy skontaktowali się z naszą redakcją, są rozgoryczeni. - Mieszkamy w granicach miasta Słupska, choć na peryferiach. Na osiedlu mieszka już około stu rodzin. Co z tego, że mamy nowe domy, skoro nie możemy do nich dojechać! - mówią. Nowe osiedle domków się rozbudowuje, deweloper wykonał na nim wewnętrze drogi, ale zdaniem mieszkańców o drogę dojazdową do osiedla powinno zadbać miasto, które przecież sprzedaje tereny inwestycyjne. Twierdzą, że mieli takie zapewnienia. - Sytuacja jest beznadziejna, do osiedla nie można dojechać ani od strony ul. Owocowej, ani od Kaszubslaej. Już dwa samochody mają uszkodzone zawieszenia, bo próbowały przejechać - mówi jedna z mieszkanek ul. Duńslaej. - Moje dzieci płaczą, bo nie mają jak przejść na przystanek autobusowy. Buty grzęzną im w błocie. Niestety, perspektywy dla mieszkańców nie są pomyślne. W przyszłorocznym budżecie nie zapisano planu budowy żadnej nowej ulicy w Słupsku. Skończone mają być tylko ul. Aluchny-Emelianow i Szafranka, których remont w tym roku został rozpoczęty. - Mieszkańcy ulicy Duńskiej mogą próbować dogadać się jakoś z deweloperem, może ich wesprze, my nie mamy pieniędzy na budowę drogi - nie ukrywa Jarosław Borecki, dyrektor Zarządu Infrastruktury Miejskiej. - Nie mamy nawet możliwości ułożenia tam prowizorycznej drogi z płyt. • ©® ► Dojazd do Duńskiej od ul. Owocowej jest fatalny. Nie inaczej jest od strony ul. Kaszubskiej www.gk24.pl • www.gp24.pl • www.gs24.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 Prawo wyborcze na wyścigowym torze W Sejmie trwają burzliwe i ekspresowe prace nad zmianami dotyczącymi prawa wyborczego. Przeciwko nowym przepisom jest opozycja Jakub Oworuszko jakub.oworuszko@polskapress.pl Prawo i Sprawiedliwość chce, by nowe przepisy zostały przegłosowane jeszcze w tym roku, dlatego intensywne prace nad ustawami trwają od czwartku. Przewodnicząca sejmowej komisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw z zakresu prawa wyborczego Anna Milczanowska z PiS zapowiedziała wpiątek, że jeśli zajdzie taka potrzeba, komisja będzie pracowała również w sobotę i niedzielę. - Dostałem 30 sekund na przedstawienie tez ekspertyzy, której dokonałem na zlecenie Biura Analiz Sejmowych -podkreślał konstytucjonalista prof. Marek Chmaj, który ma wiele wątpliwości dotyczących przepisów forsowanych przez PiS. Ograniczony czas mają wszyscy uczestnicy prac komisji. Zdecydowano, że każdy poseł, który zgłosi się do dyskusji, ma tylko minutę na wypowiedź. Prawo i Sprawiedliwość wprowadza wiele zmian. Jedna z nich wywołała szczególnie duże emocje i sprzeciw. Zaproponowano nową definicję znaku „x", który wyborcy stawiają przy nazwiskach kandydatów na karcie wyborczej. Dotychczas w przepisach ten znak określano jako dwie skrzyżowane linie. Zgodnie z nową definicją będą to „co najmniej dwie linie" prze-cinające się w obrębie kratki na karcie do głosowania. Państwowa Komisja Wyborcza w swoich uwagach do projektu zmiany w Kodeksie wyborczym zwracała uwagę, że zmiana definicji znaku „x" będzie przedmiotem wielu wątpliwości i rozbieżności podczas ustalania wyników głosowania. Przewodniczący PKW Wojciech Hermeliński przekonywał, że za co najmniej dwie linie przecinające się wewnątrz kratki trzeba będzie uznać od teraz gwiazdkę, hasztag czy znaki matematyczne. Jest wiele zmian, o których mówi się mniej, a są o wiele istotniejsze niż „krzyżyk" na karcie. Zgodnie z nowymi przepisami wszyscy wojewódzcy komisarze wyborczy (sędziowie) mają być wymienieni na nowych. PiS chce też powołać komisarzy powiatowych, którzy podzielą gminy na okrę-• gi wyborcze - mają nimi być urzędnicy z wykształceniem prawniczym. Dotychczas robili to wójtowie. Przed tym pomysłem przestrzega Polskie Stronnictwo Ludowe. - Biuro polityczne PiS będzie tak kroiło okręgi wyborcze, żeby jak najbardziej zaszkodzić swoim potencjalnym przeciwnikom - przekonywał poseł Piotr Zgorzelski. Decyzją posłów PiS zniesiono również głosowanie korespondencyjne. - Naszą intencją nie jest uderzenie w osoby niepełnosprawne - zapewniał Łukasz Schreiber z PiS, dodając, że chodzi o zapobieganie fałszerstwom wyborczym. PiS chce również m.in. wprowadzenia dwukadencyjności wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, likwidacji jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do rad gmin oraz wymiany składu Krajowego Biura Wyborczego - nowym szefem ma zostać osoba wybrana przez PKW spośród kandydatów przedstawionych przez Sejm, Senat i prezydenta, czyli w praktyce przez obóz PiS. Opozycja chciała odrzucenia procedowanych ustaw. - Jak PiS przegrywa wybory, to wtedy wybory są sfałszowane - komentował w trakcie prac komisji poseł Mariusz Witczak z Platformy Obywatelskiej. - Te rozwiązania przybliżają nas do Kremla-podsumował. • ©® W Białym Domu już święta. I kontrowersje Biały Dom jest już gotowy na święta. Donald Trump po raz pierwszy jako prezydent zapalił choinkę w stolicy. Ceremonia nie przyciągnęła jednak tłumów Aleksandra Gersz aleksandra.gersz@polskapress.pl Uroczyste zapalenie choinki przez prezydenta Stanów Zjednoczonych jest amerykańską tradycją liczącą już 95 lat. Ceremonia w parku The Ellipse położonym tuż obok Białego Domu jest oficjalnym rozpoczęciem sezonu świątecznego w Waszyngtonie, a uczestniczy w niej cała rodzina prezydenta. Tak było i tym razem. W czwartek wieczorem włączenie lampek na olbrzymiej choince po raz pierwszy od objęcia urzędu nadzorował Donald Trump, a towarzyszyli mu: żona Melania, syn Donald Trump jr. oraz córki Ivanka i Tiffany. Ta pierwsza, która przykuwała wzrok białym kostiumem (jak informuje „Daily Mail", pochodzi on z jesienno-zimowej kolekcji Altuzarry i kosztował 3 tys. doi.), przybyła na ceremonię z mężem Jaredem Kushnerem, doradcą prezydenta, oraz trójką dzieci: Arabellą, Josephem i Theo- dorem. Jak podkreśla „Daily Mail", cała rodzina prezydencka była w świetnych humorach. Choinka rozświetliła się po odliczaniu prezydenta i pierwszej damy, której strój - elegancki czerwony płaszcz Chanel, pasujący do czerwonego krawata prezydenta - zgodnie wychwalały portale modo-we. Ceremonię prowadzili dziennikarze Dean Cain i Kathie Lee Gifford, a na scenie jak co roku pojawili się artyści. W tym roku byli to m.in.: The Beach Boys, Boys II Bow Ties, Us The Duo i orkiestra amerykańskiej marynarki wojennej pod batutą Steve'a Gibsona. Donald Trump, który napisał potem na Twitterze, że długo czekał na uroczystość zapalenia choinki, powiedział, że święta Bożego Narodzenia są „źródłem prawdziwej radości przez cały rok". - Jesteśmy wezwani do służenia sobie wzajemnie, do kochania jedni drugich oraz do dążenia do pokoju zarówno w naszych sercach, jak i na całym świecie - mówił prezydent, który podziękował również m.in. żołnierzom USA za ich służbę, a także amerykańskim rodzinom. - Rodzina jest fundamentem amerykańskiego życia - stwierdził Donald Trump. Tegoroczna ceremonia była jednak szeroko komentowana w mediach z powodu małej fre-kwencji. Dziennikarz Steve Rudin, korespondent stacji ABC w Białym Domu, zamieścił na Twitterze zdjęcie, na którym widać setki pustych miejsc wśród widowni. Rudin napisał, że ceremonia była „piękna, ale trudno było nie zauważyć pustych krzeseł". Zdjęcie, które szybko zaczęło być udostępniane przez innych użytkowników Twittera, było przez wielu ludzi porównywane do fotografii z inauguraq'i prezydenta Donalda Trumpa w styczniu tego roku. Na zdjęciu z lotu ptaka widać było wtedy pustki, podczas gdy inauguracje poprzednich prezydentów USA, m.in. Baracka Obamy, przyciągały tłumy. Donald Trump w styczniu stwierdził, że zdjęcie fałszowało rzeczywistość, nie odniósł się on jednak jeszcze do fotografii z czwartku. Już kilka dni wcześniej świątecznie udekorowano również Biały Dom. Tegoroczny wystrój nadzorowała pierwsza dama, ale zdjęcia opublikowane przez rzeczniczkę Melanii Stephanie Grisham wywołały lawinę złośliwych i krytycznych komentarzy oraz memów. Zdaniem większość internautów utrzymane w biało-szarej kolorystyce dekoraq'e są... przerażające, a zamiast świątecznego nastroju wzbudzają czysty strach. • Genialny polski szpieg Michał Rybikowski - najniebezpieczniejszy polski agent. Polska Dywizja Syberyjska Tragiczne losy Polaków, którzy walczyli z bolszewikami. Historia www.naszahistoria.pl NOWY NUMER JUŻ W SPRZEDAŻY Fąkayti rytuały priemoiy prywatne życie Andersena ImT"byłobardzosmutnąbaśnią 100 stron! Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 www.gk24.pl • www.gp24.pl • www.gs24.pl //07 Dyżur reportera Daniel Klusek 59 848 8121 (w godz. 9.00-17.00) daniel.klusek@gp24.pl Akcja/redakcja Po teatrze ma być obiad w f ast f oodzie Ojciec ucznia ze Szkoły Podstawowej nr 4 jest przeciwny temu, by klasa jego syna odwiedziła restaurację McDonald's Daniel Klusek daniel.klusek@gp24.pl Rodzice uczniów początkowych klas ze Szkoły Podstawowej nr 4 dowiedzieli się, że planowany jest wyjazd do Teatru Muzycznego w Gdyni. Dzieci powinny też przynieść po 10 zł na posiłek, który zjedzą w restauracji McDonald's. To nie spodobało się jednak jednemu z rodziców. - Gdy w ubiegłym roku klasa syna wyjechała do Koszalina, dzieci również zatrzymały się w McDonald'sie - mówi mężczyzna. - Wówczas kilkoro rodziców uznało to za niestosowne, choć większość nie miała nic przeciwko temu, żeby dzieci odwiedziły miejsce kojarzące się ze śmieciowym jedzeniem. Szkoła tyle mówi o zdrowym odżywianiu, częstuje dzieci jabłkami, a jak przychodzi co do czego, to zabiera dzieci do fast foodów. To hipokryzja. Jak twierdzi, teraz ta sytuacja ma się powtórzyć. - Nauczycielka twierdzi, że McDonald's to jedyne miejsce, gdzie dzieci mogą szybko zjeść posiłek. A przecież są jeszcze bary mleczne. Być może tam jest nieco drożej, być może czeka się dłużej, ale jedzenie jest *Jak zapewniają władze Szkoły Podstawowej nr 4. jeśli rodzice uczniów nie chcą. by ich dzieci odwiedzały restauracje serwujące fast foody. nauczyciele wybierają dla maluchów inne miejsca zdrowsze. W ostateczności można wręczyć dzieciom suchy prowiant - proponuje ojciec ucznia. Dodaje, że nie pozwala synowi jadać w fast foodach, choć zapewnia, że na burgery do innych restauracji się z nim wybiera. Ewa Koźlakiewicz, wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 4, jest zdziwiona pretensjami rodzica. - Jeśli dziecko nie chce lub nie może jeść dań z McDo- nalda, wystarczy, by rodzice zgłosili nam ten fakt. Wówczas nauczyciel wybiera dla niego inne miejsce, gdzie może znaleźć odpowiedni dla siebie posiłek. Są takie dzieci w naszej szkole i nie ma problemów z organizacją obiadu dla nich - mówi Ewa Koźlakiewicz. - Jeśli więc ten pan ma jakiekolwiek zastrzeżenia, niech zgłosi je wychowawczyni klasy syna. Zasugeruję też wychowawczyni, by skontaktowała się z innymi rodzicami i zapytała ich o opinię w sprawie posiłków w McDo-naldzie. Jak dodaje, dla maluchów odwiedziny w tym miejscu same w sobie są atrakcją. Dzieci mogą bowiem same wybrać sobie posiłek, na jaki mają ochotę. - Do tej restauracji jeździmy z dziećmi sporadycznie. To miejsce wybieramy też dlatego, że może w pobliżu zaparkować autobus - mówi wicedyrektor SP4. - Dotychczas nie dostaliśmy skarg na to, że dzieci odwiedzają McDonalda. • ©® W skróde Zobacz, jak powstaje „Głos Pomorza" Zapraszamy do odwiedzin w słupskiej redakcji „Głosu Pomorza". Nasi goście poznają też dziennikarzy i pracowników z działu promocji, składu i biura ogłoszeń. Będzie także możliwość zrobienia zdjęcia, które zostanie opublikowane w „Głosie". Na zgłoszenia grup czekamy od poniedziałku do piątku w godz. 10-16 pod nr. tel. 59 848 8121. (DMK)©® AtCCłAflfDAKCJA U nas czekają zguby i oferty pomocy W „Głosie" funkcjonuje Biuro Rzeczy Znalezionych. Do redakcji można przynosić znalezione przedmioty, m.in. klucze, dokumenty, telefony, portfele, tablice rejestracyjne, okulary itp. 0 tym, co znajduje się w BRZ, piszemy w poniedziałki, środy i piątki. W ramach akcji „Bank pomocy" można przekazywać m.in. meble, sprzęt RTV i AGD. Na zgłoszenia czekamy pod nr. tel. 59 848 8121. Oferty i prośby o pomoc publikujemy we wtorki, czwartki i soboty. (DMK)©® Opsme mtemautcm? W niedziele trudniej będzie zrobić zakupy @Vera: - Jeżeli ktoś nie umie zorganizować sobie czasu tak. by zrobić zakupy, to jego problem. Jeżeli ma się na rano, zakupy można zrobić po pracy, jeżeli na popołudnie to przed pracą. @Wioletta: - To jeszcze niech niedzielę ma wolne służba zdrowia, policja i inne zawody, które pracują w weekendy. Ci ludzie też mają rodziny. 1 @Margot: - A ja jestem za. Wychowałam się w czasach, gdy walczono o wolne soboty, a w niedziele tylko ci, cojnusieli, pracowali. I jakoś nikt z głodu nie umarł. @Magdalena: - Margot to wyrzuć telewizor, komputer, telefon komórkowy. zmywarkę, pralkę automatyczną, bo w czasach, w których się wychowywałaś, też tego nie było. @Monika: -1 bardzo dobrze. Powinno być w każdą niedzielę zamknięte. Ludzie też chcą spędzić czas z rodziną i odpocząć. @Magdalena: - Ajak spędzisz czas z rodziną? Pójdziesz do restauracji na obiad? A może do kina? A może basen? To jeszcze wyłączmy w niedziele internet i telewizję, żeby spędzić więcej czasu z rodziną. Bo co to za czas z rodziną, jak dzieci będą siedziały przy kompie, a starzy przed telewizorem. (DMK) ©® Teraz buty znowu wyglądają jak nowe Mały pies pogryzł nowe buty pani Katarzyny. Kobieta napisała do producenta, który, mimo ich nie w ramach gwaran-ęji, naprawił je za darmo. Daniel Klusek daniel.klusek@gp24.pl - Buty nie nadawały się do naprawy w zakładzie szewskim. Jedynym ratunkiem był kontakt z producentem - pisze pani Katarzyna. - Moja wina, moje zaniedbanie, bo młody pies od kilku dni był w domu, więc wiadomo, że trzeba chować podobne przedmioty. Bałam się, że buty będą już do wyrzucenia. Nasza czytelniczka wysłała e-maila do działu reklamacji firmy Wojas, producenta obuwia, z pytaniem, czy mogą jej pomóc. Po kilku dniach dostała odpowiedź z działu reklamacji, że sprawę kierują do firmy Mateo, która współpracuje z firmą Wojas. - Tego samego dnia otrzymałam kolejnego e-maila i nawet telefon od pełnej empatii pani Beaty Rzyckiej, która powiedziała, że mogę wysłać zniszczone buty i postara się naprawić szkodę - mówi nasza czytelniczka. - Buty zostały naprawione bezpłatnie i odesłane do mnie. Jestem wdzięczna za okazaną pomoc, mile zaskoczona podejściem do mojego problemu, bo uszkodzenia z winy użytkownika nie musiały być tak załatwione. Wszystko zależało więc od chęci i zrozumienia człowieka. Firma nie musiała wykonać tej usługi za darmo, bo przecież to wyłącznie moja wina, moje zaniedbanie, że buty zostały zniszczone. Chciałabym na łamach „Głosu" podziękować za okazaną pomoc i zrozumienie przez panią Beatę Rzycką. • ©® ► Obcasy w obu butach pani Katarzyny zostały wymienione za darmo. Starego obcasa pogryzł pies czytelniczki IMnk pomocy Czytelnicy pomagają Oddam: Pan Krzysztof ze Słupska ma do oddania podgrzewacz do butelek dla niemowląt i sterylizator do butelek. Kontakt: „Głos Pomorza", tel. 59 8488121. i Pani Ewa z Ustki ma do oddania segment pokojowy. Odbiór własnym transportem. Kontakt: 608 482183. Pan Robert z Redzikowa ma do oddania segment pokojowy. Odbiór własnym transportem. Kontakt: 602587736. I Pani Kazimiera za Słupska ma do oddania telewizor, meble kuchenne, wózek spacerowy i stolik z krzeseł- kami dla dzieci. Odbiór własnym transportem. Kontakt: 59 8412513. •Pani Danuta ze Słupska ma do oddania cegłę. Odbiór własnym transportem. Kontakt: 59 8413435. ( Pani Ewa ze Słupska ma do oddania zimową odzież damską. Kontakt: 598453407. i Pani Grażyna ze Słupska ma do oddania meble. Odbiór własnym transportem. Kontakt: 661154 067. Mieszkaniec Słupska ma do oddania meblościankę. Odbiór własnym transportem. Kontakt: 783 414 082. •Pan Grzegorz ze Słupska ma do oddania obornik koński. Możliwość transportu. Kontakt: 605 729 409. (DMK)©® 08// Ogłoszenia drobne www.gk24.pl • www.gp24.pl • www.gs24.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 Drobne Jak zamieścić ogłoszenie drobne: • W Biurze Ogłoszeń: 94 347 3516 • Wchodząc na portal: ogloszenia.gratka.pl Biuro Ogłoszeń oddział Koszalin: ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin tel. 94 347 3516.347 3511,347 3512 fax 94 347 3513 Biuro Ogłoszeń oddział Słupsk: ul. Henryka Pobożnego 19,76-200 Słupsk tel. 59 848 8103 fax 59 848 8156 Biuro Ogłoszeń oddział Szczecin: ul. Nowy Rynek 3,71-875 Szczecin tel. 9148133 61,48133 67 fax 91433 48 60 RUBRYKI W OGŁOSZENIACH DROBNYCH: ■ NIERUCHOMOŚCI ■ FINANSE/BIZNES ■ ZDROWIE ■ HANDLOWE ■ NAUKA ■ USŁUGI ■ MOTORYZACJA ■ PRACA ■ TURYSTYKA IBANK KWATER ■ ZWIERZĘTA I ROŚLINY. OGRODY ■ MATRYMONIALNE ■ RÓŻNE ■ KOMUNIKATY ■ ŻYCZENIA /PODZIĘKOWANIA ■ GASTRONOMIA ■ ROLNICZE ■ TOWARZYSKIE ogloszenia.gratka.pl NIERUCHOMOŚCI MIESZKANIA 00 WYNAJĘCIA DWA mieszkania jednopokojowe tel.604-21-42-28 KAWALERKA umeblowana. Słupsk, 661-330-518 POKÓJ w domku. Tel. 515-556-834 GK. WYNAJMĘ 70m2 umeblowane tel. 668-106-245,608-553-128 Koszalin MIESZKANIA-ZAMIENIĘ ZAMIENIĘ na mniejsze 696-155-780 K-lin LOKALE UŻYTKOWE - DO WYNAJĘCIA DO wynajęcia lub sprzedaży magazyn o pow. 248 m2 parter i działka o pow. 128 m2 z wiatą i rampą - Koszalin ul. Mieszka lnr5A; 500 205 531 DZIAŁKI, GRUNTY SPRZEDAM DZIAŁKA budowlana 2 h Niekłonice tel. 798-917-019. GARAŻE GARAŻ osiedle Niepodległości Słupsk sprzedam, 575724777. Garaże blaszane, konstmk. profil, kojce dla psów, partnerstaLpl, 698-230-205,798-710-329 HANDLOWE FOTO, KSIĄŻKI ALBUMY, książki, płyty muzyczne. Skup. Dojazd. Tel. 509-675-586, 508-245-450. MATERIAŁY BUDOWLANE STYROPIAN producent, dostawa, tel. 52/331-62-48. MATERIAŁY OPAŁOWE DREWNO Słupsk 694-295-410 CHOINKI świerkowe, cena 25zł, 502-001-968 ZŁOM kupię, potne, przyjadę i odbiorę, teL 607703135. MOTORYZACJA OSOBOWE SPRZEDAM KIA Sephia, 93 rok tel. 606283441 KONSERWACJA podwozi, 883-080-883. OPEL Astra, 2012r., 575-724-777 SKODA Octavia, 1.6B, gaz, 1999r., 604-453-089 VW Bora, 1.9, TDI, 2001r., 604-453-089 VW Passat 1.8,1998r., 531-166-440 OSOBOWE KUPIĘ A do Z skup- skupujemy każde pojazdy, płacimy nawet za wraki, oferujemy najwyższe ceny, 536079721 ABSOLUTNY Autoskup, 728773160. AUTO skup wszystkie 695-640-611 AUTO skup, każde. 797552040 AUTOKASACJA Bierkowo. Skup całych i uszkodzonych. 59/8119150,606206077. AUTOKASACJA Świeszyno. 608421479 ABAKUS NIERUCHOMOŚCI NIEZALEŻNA AGENCJA NIERUCHOMOŚCI (z licencją państwową) ZAPEWNIAMY: - atrakcyjne oferty - bezpieczeństwo transakcji - skuteczną reklamę - profesjonalną obsługę (obok Związkowca ) tel. 661-841-555 www.abakus-nieruchomosci.pl na wynajem może być dla firmy - 3 pok. Zwycięstwa - parter blisko sądów I piętro, 2 pok. (37 m2), rej. Szymanowskiego 151 000,- zamiana na 3,4 pok. 2 pok. 45 m2, rej. Sucharskiego lub sprzedaż 3 pok. loggia, ciepłociąg blisko Emki, ' 199 000,- Orla 1 pokój, II piętro 91 000,- z wyposażeniem 2 pok. 157 900 Centrum klucze w biurze Tani dom blisko Emki cena 370 000 KUPIĘ Mercedesa 190-tkę, 668-480-004 SKUP Toyot i Mercedesów, 668-480-004 USZKODZONE, ROZBITE KUPIĘ AUTA i busy kupię, 504-672-242 CIĘŻAROWE, DOSTAWCZE SPRZEDAM LUBLIN skrzynia (1998), 604868130. CIĘŻAROWE, DOSTAWCZE KUPIĘ KUPIĘ Mercedesa Sprintera, Kaczkę, 190 i 124. Każdy stan. Tel. 514-359-062 CZĘŚCI WYPOSAŻENIE SPRZEDAM OPONY zimowe 13" z felgami 532616114 NEPTUN-AUTOGAZ Tel. 512 170 975 KUPIĘ garaż do 10 tys., 609-499-555 KUPIĘ stary samochód lub motocykl, min. 40-letni. Może być niekompletny lub uszkodzony, 609-499-555. FINANSE BIZNES KREDYTY, POŻYCZKI GOTÓWKA! D.H.Kupiec tel.518 500 111 KREDYTY tanio. Słupsk, 59/842-92-38. PRACA ZATRUDNIĘ FIRMA AGAPOL zatrudni kierowce z kat.C+E na wyjazdy Niemcy-Szwecja. Pojedyncza obsada,dogodne warunki pracy, zjazdy na weekendy. Atrakcyjne zarobki!!! Szczegóły pod 882-366-093. Zatrudniamy od ZARAZ!! FIRMA Hydrauliczna zatrudni spawacza i hydraulika z prawem jazdy, 502548412 FIRMA transportowa z 30 letnim doświadczeniem na rynku transportowym i spedycyjnym zatrudni kierowców kat C+E. Zapraszamy również kierowców początkujących i bez praktyki w celu kształcenia oraz zdobywania doświadczenia w zgranym i stabilnym zespole kierowców. Kontakt tel. 885 775 520 Firma zatrudni kierowcę z Świnoujścia lub okolic: prawo jazdy kat C+E, doświadczenie w prowadzeniu pojazdów ciężarowych, dyspozycyjność, biuro d> baukomplex.pl, teL 601975095 KIEROWCA kat. BE, 732-692-240. GK KIEROWCA sam. cięż. w Niemczech C+E. Do 2300 Euro brutto. Tel.887800008. piotr.kopackid>fahrerkonzept.eu OPIEKUNKI do Niemiec, dzisiaj 70 ofert, tel. 792 970 732 lub www.ambercare24.pl PIEKARNIA "Bajgiel" zatrudni kierowców, Tel. 94/316-23-32 lub 94/316-22-64. Będzino. PRACA wykończeniowa domu, Niemcy +4915226946522. ZATRUDNIĘ: kierowcę C, mile widziane C+E Redlino 94 312 77 75,602 754156 ZOSTAŃ pomocnikiem Mikołaja -pakowanie słodyczy. Praca dla osób uczących. Opłacamy również składki zus. Wymagana książeczka sanepidu Słupsk 531072408. HR Consulting Sp. z o.o. Sp. K. (nr ewidencji 439/la, 439/2,439/3). URZĘDY PRACY KIEROWCĘ kat. B dorywczo, 500131751. ZDROWIE GINEKOLOGIA 515-417-467 Ginekolog -farmakologia A-Z GINEKOLOG, 790-80-35-37 INNE SPECJALIZACJE ALKOHOLIZM - esperal 602-773-762 ALKOHOLOWE odtrucia 509-306-317. USŁUGI AGD RTV FOTO 59/8430465 Serwis RTV, LCD, plazma. NAPRAWA RTV wszystkie typy, bezpłatny dojazd, anteny, 94-345-74-61 PRALKI Naprawa w domu. 603-775-878. BUDOWLANO-REMONTOWE BALUSTRADY bramy 602 825 699. BUDOWA i remont 788248335. DACHY - dekarstwo 94/3412184 GAZ junkersy, WOD-KAN, kuchenki -naprawa, wymiana, 606-579-846 GK PŁYTKI, remonty tel. 508-011-742 PODNOŚNIK nożycowy 600-295-670 REMONTY od A do Z tel. 660-683-933 gk STANY surowe 94/3412184 SUCHE zabudowy 94/3412184. USŁUGI glazurnicze łazienki 696498391 INSTALACYJNE C.O. hydraul. wod. kan. 515-708-887. gk HYDRAULICZNE, tel. 607-703-135. PORZĄDKOWE CZYSZCZENIE dywanów itp. 94/3414295 SPRZĄTANIE strychów, garaży piwnic, wywóz starych mebli, 607-703-135 ROZRYWKA ŚPIEWAM i sam gram, a jakby trzech grało - Sylwester i inne "balety", tel. 598576060 UROCZYSTOŚCI "EUROPEJSKA" Sylwester, 608-431-242 MATRYMONIALNE BIURO matrymonialne, 668-041-269 GŁOSZENIE Regionalne Wodociągi i Kanalizacja Spotka z o.o. w Białogardzie ogłasza zatwierdzone Uchwałą nr XXXVIII/331/17 Rady Miejskiej w Karlinie z dnia 30 listopada 2017 roku Taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków na okres od dnia 1 stycznia 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku obowiązujące na terenie miasta i terenach wiejskich Gminy Karlino. WYSOKOŚĆ CEN I STAWEK OPŁAT Za wodę pobraną z urządzeń zbiorowego zaopatrzenia: 1. gospodarstwa domowe i pozostali odbiorcy (Grupa: I, II, III, IV, XI, XII, XIII, XIV, XVI, XVII, XVIII, XXVI, XXVII, XXIX, XXXI, XXXIV, XXXV, XXXVI) cena - 4,92 zł/m3 netto - 5,31 zł/m3 brutto opłata abonamentowa właściwa dla danej grupy taryfowej Za ścieki wprowadzane do urządzeń zbiorowego odprowadzania: 1. gospodarstwa domowe i pozostali dostawcy (Grupa A, C, G, H, O) cena -11,89 zł/m3 netto -12,84 zł/m3 brutto opłata abonamentowa właściwa dla danej grupy taryfowej Cena za dostawę wody dla odbiorców usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę - pozostałych odbiorców z grup taryfowych: XVI, XVII, XVIII, XXVI, XXVII, XXIX, XXXVI po dopłacie Gminy Karlino zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Karlinie nr XXXVIII/332/17 z dnia 30 listopada 2017 roku wyniesie: cena wody 3,69 zł/m3 netto - 3,98 zł/m3 brutto Cena za dostawę wody dla odbiorców usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę - gospodarstw domowych z grup taryfowych: I, II, III, IV, XI, XII, XIII, XIV, XXXIV, XXXV po dopłacie Gminy Karlino zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Karlinie nr XXXVIII/332/17 z dnia 30 listopada 2017 roku wyniesie: cena wody 4,76 zł/m3 netto - 5,14 zł/m3 brutto Cena za odbiór ścieków dla odbiorców usług zbiorowego odprowadzania ścieków - pozostałych dostawców z grup taryfowych: C i O po dopłacie Gminy Karlino zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Karlinie nr XXXVIII/332/17 z dnia 30 listopada 2017 roku wyniesie: cena ścieków 8,86 zł/m3 netto - 9,57 zł/m3 brutto Cena za odbiór ścieków dla odbiorców usług zbiorowego odprowadzania ścieków - gospodarstw domowych z grup taryfowych: A, G i H po dopłacie Gminy Karlino zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Karlinie nr XXXVIII/332/17 z dnia 30 listopada 2017 roku wyniesie: cena ścieków 7,43 zł/m3 netto - 8,02 zł/m3 brutto Pełna treść Taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków na okres od dnia 1 stycznia 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku dla miasta i terenów wiejskich Gminy Karlino umieszczona jest na stronie internetowej Spółki www.rwik.pl, na tablicy ogłoszeń w siedzibie Spółki przy ul. Ustronie Miejskie 1 w Białogardzie oraz na tablicy ogłoszeń w budynku oczyszczalni ścieków w Karlinie, ul. Szczecińska. ---- 007949566 OGŁOSZENIE O LICYTACJI LOKALU MIESZKALNEGO STANOWIĄCEGO ODRĘBNĄ NIERUCHOMOŚĆ Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Koszalinie Grzegorz Mrowiński (tel. 94 342-09-73) ogłasza, że: dnia 19.12.2017 r. o godz. 13:30 w budynku Sądu Rejonowego w Koszalinie, mającego siedzibę przy ul. Andersa 17 w sali nr 2A, odbędzie się DRUGA LICYTACJA nieruchomości lokalowej stanowiącej: LOKAL MIESZKALNY nr 9 składający się z 2 pokoi, kuchni, przedpokoju i łazienki z WC o pow. 50,32 mkw. wraz z pomieszczeniem przynależnym stanowiącym piwnicę oraz udziałem 364/10000 w nieruchomości wspólnej położony: 76-042 ROSNOWO, ROSNOWO 3, dla którego Sąd Rejonowy w Koszalinie Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW 68473 fNKW: K01K/0006S473/4I. Suma oszacowania wynosi 114.772,00 zł, zaś cena wywołania jest równa 2/3 sumy oszacowania i wynosi 76.514.67 zł. Licytant przystępujący do przetargu zobowiązany jest złożyć rękojmię w wysokości 1/10 sumy oszacowania, tj. 11.477.20 zł w gotówce lub na urzędowe konto komornika: BZ WBK SA ID O/Koszalin 75 1500 1096 1210 9008 5783 0000 najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg. Zgodnie z przepisem art. 976 § 1 k.p.c. w przetargu nie mogą uczestniczyć osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły oraz inne osoby wymienione w tym artykule. www.komornik-koszalin.pl ROŻNE detektyw-koszalin.ru 602-601-166 ZAMIENIĘ i sprzedam karty piłkarskie FIFA 365-2017-2018, Rosja 2018 i inne tel.517126530 ROLNICZE MASZYNY ROLNICZE KUPIE kombajn zbożowy i przyczepę tel. 669038326 ZWIERZĘTA HODOWLANE PROSIĘTA tel. 94-3162-316 TOWARZYSKIE AKTYWNA - dojrzała. K-lin, 507719333. ALINA Słupsk 570-545-469 ATRAKCYJNA dojrzała, 661177611. BASIA Słupsk 797-221-767 FILIGRANOWA Tel. 516-643-530. GK KOSZALIN, 531-600-712. ŻANETA 461,693-771-552 Koszalin KSM „NASZ DOM" w Koszalinie ogłasza przetarg nieograniczony na: Przebudowę instalacji wody zimnej i kanalizacji sanitarnej oraz budowę instalacji wody ciepłej użytkowej w budynku wielorodzinnym przy ul. Zwycięstwa 187AB. Specyfikacja Istotnych Warunków Przetargu dostępna jest na stronie: www.naszdom-koszalin.pl OGŁOSZENIE 0 LICYTACJI NIERUCHOMOŚCI Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Koszalinie Grzegorz Mrowiński (tel. 94/342-09-73) ogłasza, że: dnia 20.12.2017 r. o godz. 14.30 w budynku Sądu Rejonowego w Koszalinie, mającego siedzibę przy ul. Andersa 17, w sali nr 2A, odbędzie się pierwsza licytacja NIERUCHOMOŚCI składającej się z działki nr 27/19 o powierzchni 0,0253 ha, położonej w obrębie 0006 miasta Darłowa, przy ul. Sportowej 7 na terenie zamkniętego osiedla, zabudowana skrajnym domem mieszkalnym w zabudowie szeregowej, z wbudowanym garażem, o powierzchni użytkowej 110,00 m2, dla którego Sąd Rejonowy w Koszalinie Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW 84091 [NKW:K01 K/00084091/0]. Suma oszacowania wynosi 359.238,00 zł, zaś cena wywołania jest równa 3/4 sumy oszacowania i wynosi 269.428,50 zł. Licytant przystępujący do przetargu zobowiązany jest złożyć rękojmię w wysokości 1/10 sumy oszacowania, tj. 35.923,80 zł w gotówce lub na urzędowe konto komornika: BZ WBK SA III 0/Koszalin 75150010961210 9008 5783 0000 najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg. Zgodnie z przepisem art. 976 §1 kpcw przetargu nie mogą uczestniczyć osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego,a zezwolenia tego nie przedstawiły, oraz inne osoby wymienione w tym artykule. www.komornik-koszalin.pl Sto£Sz£K£Sdnia20i7 www.gk24.pl • www.gp24.pl • www.gs24.pl 0głoszenia//09 RYBACTWO Pomorze Zachodnia Unia Europejska Europejski Fundusz Morski i Rybacki Darłowska Lokalna Grupa Rybacka ogłasza nabór wniosków o dofinansowanie operacji w ramach Priorytetu 4. „Zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej" objętego Programem Operacyjnym „Rybactwo i Morze" w zakresach: Zakres tematyczny operacji (przedsięwzięcie w ramach LSR) Limit środków w ramach naboru (zł.) Cel, zgodnie z rozporządzeniem' Zakres tematyczny operacji (przedsięwzięcie w ramach LSR) Limit środków w ramach naboru (zł.) Cel, zgodnie z rozporządzeniem1 Przed.1.1.1: Podnoszenie wartości produktów rybactwa poprzez tworzenie lub rozwijanie łańcucha dostaw produktów sektora rybołówstwa, rybactwa śródlądowego i akwakultury na obszarze LSR do 2022 roku 700000,00 § 2 pkt 1 Podnoszenie wartości produktów, tworzenie miejsc pracy, zachęcanie młodych ludzi i propagowanie innowacji na wszystkich etapach łańcucha dostaw produktów w sektorze rybołówstwa i akwakultury Przed.2.1.1: Tworzenie, rozwój, wyposażenie infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej, przeznaczonej na użytek publiczny historycznie lub terytorialnie związanych z działalnością rybacką na obszarze LSR do 2022 roku 2050000,00 § 2 pkt 4 Propagowanie dobrostanu społecznego i dziedzictwa kulturowego na obszarach rybackich i obszarach akwakultury, w tym dziedzictwa kulturowego rybołówstwa i akwakultury oraz morskiego dziedzictwa kulturowego Przed.1.1.2: Wspieranie przedsiębiorczości lub innowacji młodych ludzi w łańcuchu dostaw produktów sektora rybołówstwa, rybactwa śródlądowego i akwakultury na obszarze LSR do 2022 roku 250000,00 Przed.2.2.1: Promowanie, zachowanie lub upowszechnianie rybackiego dziedzictwa kulturowego na obszarze LSR do 2022 roku 460837,00 Przed.1.1.3: Różnicowanie działalności lub dywersyfikacja zatrudnienia osób mających pracę związaną z sektorem rybactwa w drodze tworzenia lub utrzymania miejsc pracy, nie związanych z podstawową działalnością rybacką na obszarze 1 590000,00 § 2 pkt 2 Wspieranie różnicowania działalności w ramach rybołówstwa przemysłowego i poza nim, wspieranie uczenia się przez całe życie i tworzenie miejsc pracy na obszarach rybackich i obszarach akwakultury Przed.3.1.1: Wspieranie dialogu społecznego i udziału lokalnych społeczności w badaniu i zarządzaniu zasobami rybołówstwa na obszarze LSR do 2022 roku 45000,00 § 2 pkt 5 Powierzenie społecznościom rybackim ważniejszej roli w rozwoju lokalnym oraz zarządzaniu lokalnymi zasobami rybołówstwa i działalnością morską Przed.1.1.4: Podejmowanie, wykonywanie lub rozwijanie działalności gospodarczej służącej rozwojowi obszaru LSR do 2022 roku 1 760000,00 Forma wsparcia: Wsparcie w formie zwrotu kosztów kwalifikowanych w wysokości do 50% tych kosztów, a w przypadku gdy operacja spełnia warunki określone w art. 95 ust. 3 rozporządzenia nr 508/20142 - w wysokości do 85% tych kosztów Forma wsparcia: Wsparcie w formie zwrotu kosztów kwalifikowanych w wysokości do 50% tych kosztów INFORMACJE WSPÓLNE: Itr min naboru:od 18.12.2017 r. do 16.12.2018 r. Miejsce składania wniosków: Biuro Darłowskiej Lokalnej Grupy Rybackiej w dorzeczu Wieprzy Grabowej i Unieści, 76-150 Darłowo, ul. Tynieckiego 2, pokój nr 9, od poniedziałku do piątku, w godzinach: 8.00 do 16.00. Warunki udzielenie wsparcia: - Wnioskodawca składa dokumenty bezpośrednio w Biurze DLGR - osobiście lub poprzez upoważnioną osobę (2 egzemplarze w formie papierowej - oryginał i kopia wniosku z załącznikami - oraz dodatkowo wypełniony formularz wniosku na nośniku elektronicznym), - Zgodność operacji z Lokalną Strategią Rozwoju DLGR. Rozumie się przez to operację, która: 1) zakłada realizację celów głównych i szczegółowych LSR, przez osiąganie zaplanowanych w LSR wskaźników, 2) jest zgodna z programem, w ramach którego jest planowana realizacja tej operacji, 3) jest zgodna z zakresem tematycznym, który został wskazany w ogłoszeniu o naborze wniosków o udzielenie wsparcia, 4) jest objęta wnioskiem o udzielenie wsparcia, który został złożony w miejscu i terminie wskazanym w ogłoszeniu o naborze wniosków o udzielenie wsparcia, - Operacja jest zgodna z Ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności oraz Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 6 września 2016 r1, - Operacja jest zgodna z lokalnymi kryteriami wyboru operacji oraz zapewnia uzyskanie minimalnej liczby punktów, podanej w lokalnych kryteriach wyboru dla danego przedsięwzięcia. Informacja o wymaganych dokumentach potwierdzających spełnienie warunków udzielenia wsparcia: 1. Wniosek o dofinansowanie zgodny z Priorytetem 4. Zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej, zawartym w Programie Operacyjnym „Rybactwo i Morze" wraz niezbędnymi załącznikami wyszczególnionymi w sekcji B.VIII. Informacja o załącznikach. 2. Dokumenty, zaświadczenia, certyfikaty, oświadczenia lub inne załączniki potwierdzające zgodność operacji z celami Lokalnej Strategii Rozwoju Darłowskiej Lokalnej Grupy Rybackiej oraz z lokalnymi kryteriami wyboru operacji. Kryteria wyboru operacji wraz ze wskazaniem minimalnej liczby punktów, której uzyskanie jest warunkiem wyboru operacji; LSR: formularz wniosku o udzielenie wsparcia; formularz wniosku o płatność oraz formularz umowy o udzielenie wsparcia dostępne są w Biurze Darłowskiej Lokalnej Grupy Rybackiej oraz na stronach internetowych: - Darłowskiej Lokalnej Grupy Rybackiej - www.dlgr.pl - Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego - www.poryby.wzp.pl Wszelkie dodatkowe informacje można uzyskać w Biurze Darłowskiej Lokalnej Grupy Rybackiej, ul. Tynieckiego 2. pokoi nr 9. 76-150 Darłowo, tel. 94 307 03 31. e-mail: dlgr@darlowo.pl. 'Rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 6 września 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej na realizację operacji w ramach działań wsparcie przygotowawcze i realizacja lokalnych strategii rozwoju kierowanych przez społeczność, w tym koszty bieżące i aktywizacja, objętych priorytetem 4 zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej zawartym w Programie Operacyjnym „Rybactwo i Morze" 2014-2020 'Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 508/2014 z dnia 15 maja 2014r. w sprawie Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (WE) nr 2328/2003, (WE) nr 861/2006, (WE) nr 1198/2006, (WE) nr 791/2007 oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1255/2011 , nasze f komunikaty, p WWW.gp24.pl;WWW.gk24.pl;www.gs24.pl Prezes oddziału Piotr Grabowski Redaktor naczeiny Krzysztof Nałęcz_ Zastępcy Ynona Husaim-Sobecka Marcin Stefanowski Bogdan Stech (internet)'" --- Dyrektor działu reklamy Ewa Żelazko, tel. 500 324 !■ Dyrektor drukarni Stanisław Sikora, tel. 94 340 35 98 Dyrektor działu marketingu Robert Gromowski, tel. 94 347 35 12 Prenumerata, tel. 94 34 73 537_____ Głos Koszaliński - www.gk24.p ul. Mickiewicza 24,75-004 Koszalin, tel. 94 347 35 99, fax 94 347 35 40, tel. reklama 94 347 3512, redakcja.gk24@polskapress.pl. reklama.gk24@polskapress.pl Głos Pomorza - www.gp24.p! ul. Henryka Pobożnego 19,76-200Słupsk, tel. 59 848 8100, fax 59 848 8104, tel. reklama 059 848 8101, redakqa.gp24@polskapress.pl. reklama.gp24@polskapress.pl Głos Szczeciński - www.gs24.pl ul. Nowy Rynek 3,71-875 Szczecin, tel. 9148133 00, fax 91433 48 64, tel. reklama 9148133 92, redakcja.gs24@polskapress.pl. reklama.gs24@polskapress.pl ODDZIAŁY Kołobrzeg ul. Ratuszowa 3/13, 78-100 Kołobrzeg, tel. 94 354 50 80. fax 94 3527149 Bytów ul. Wojska Polskiego 2, 77-100 Bytów, tel. 59 822 6013, tel. reklama 59 848 8101 Szczecinek ul. Plac Wolności 6, 78-400 Szczecinek, tel. 94 374 8818, ' fax 94 374 23 89 Świnoujście ul. Armii Krajowej 12, 72-600 Świnoujście, tel. 9132146 49, fax 913214840. reklama tel. 91578 47 28_ Stargard ul. Wojska Polskiego 42,73-110 Stargard, tel. 91578 47 28, fax 9157817 97. reklama tel. 91578 47 28 ©© - umieszczenie takich dwóch znaków przy Artykule, w szczególności przy Aktualnym Artykule, oznacza możliwość jego dalszego rozpowszechniania tylko i wyłącznie po uiszczeniu opłaty zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronach www.gk24.pl/tresci, www.gp24.pl/tresci,www.gs24.pl/tresci, i w zgodzie z postanowieniami niniejszego regulaminu. PB< Polskie Badania Czytelnictwa A POLSKA PRESS GRUPA WYDAWCA POLSKA PRESS GRUPA Ul. Domaniewska 45,02-672 Warszawa Tel.; 22 20144 00, faks; 22 20144100 Prezes Zarządu Dorota Stanek Wiceprezes Dariusz Swiąder Członek Zarządu Paweł Fąfara Członek Zarządu Magdalena Chudzikiewicz Dyrektor zarządzający Biura Reklamy Paweł Kossek 22 20144 36 Dyrek tor artystyczny Tomasz Bocheński, 22 20142 00 Marketing Sławomir Nowak 22 20144 00 Kolportaż Karol Wlazło 94 347 35 00 Produkcja Dorota Czerko 22 2014100 Rzecznik prasowy Joanna Pazio 22 20144 38 DRUK Polska Press Oddział Poligrafia Drukarnia w Koszalinie Ul. Słowiańska 3a Rozpowszechnianie redakcyjnych materiałów pubiicy-stycznych be2 zgody wydawcy jest zabronione. 10// www.gk24.pl • www.gp24.pl • www.gs24.pl Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 Informator - kultura 2 razy w najbliższy weekend słupski Nowy Teatr zagra najnowszy spektakl „Biedermann i podpalacze" w reżyserii Torstena Miinchowa. Premiera w sobotę o godz. 18, kolejne przedstawienie w niedzielę o godz. 18. Bilety kosztują 35 i 30 złotych. Dzieje się w weekend • Koncerty, spektakle, imprezy - jest gdzie spędzić wolny czas Oto wybrane imprezy, które w sobotę i niedzielę odbędą się w Słupsku i regionie. Daniel Klusek daniel.klusek@gp24.pl Cena komfortu W Nowym Teatrze zobaczymy premierę - spektakl „Biedermann i podpalacze" Maksa Fri-scha w reżyserii Torstena Miinchowa. To groteskowa komedia ukazująca mechanizmy socjologiczne pozwalające jednostce tolerować przemoc w społeczeństwie. Kiedy miasto jest terroryzowane przez podpalaczy, chaos i strach nie udziela się Biedermannowi, przekonanemu, że zło może wydarzyć się tylko u sąsiada. Na strychu biznesmena pojawiają się tajemniczy goście, po czasie zaczynają przetrzymywać tam beczki z benzyną... Premiera w sobotę o godz. 18, zobaczymy ją również w niedzielę o godz. 18. Bilety: 35 i 30 zł. Zapominalski Mikołaj W sobotę o godz. 11 w teatrze Tęcza dzieci zobaczą przedstawienie „Mikołaj, który zapomniał...". To historia zapracowa- nego Mikołaja, który uderzył się w głowę, co spowodowało, że nie pamięta, czym ma się zajmować. Ale czy Mikołaja może dotknąć amnezja? Co się wówczas stanie? Czy nadejdą święta i czy dzieci dostaną prezenty? W obliczu zagrożenia dzieci muszą mu pomóc w odzyskaniu pamięci. Bilety: 18,15 zł. Beniowski kobiet W sobotę o godz. 18 w teatrze Rondo zobaczymy spektakl poetycki w wykonaniu Krystyny Maksymowicz „Z Beniowskiego" w reżyserii Ireny Jun. Na gongach i misach tybetańskich grać będzie Zofia Komołowska. „Beniowski" to poemat niedokończony, fragmentaryczny, pełen pięknych dygresji, które weszły do kanonu literatury polskiej. Beniowski z portretem kobiety w tle. Kobieta w kilku odsłonach: Aniela, Swentyna, Madonna. Żywe, poetyckie słowo, podane w przystępny sposób, połączone z planem dydaktycznym objaśniającym idee powstania utworu i trudne, archaiczne słowa. Wstęp wolny, obowiązują wejściówki. Mikołaj w Ustce W sobotę od godz. 12 na placu przy herbaciarni w Ustce trwać będą pokazy rzeźbienia w lo- dzie. O godz. 16 pojawi się tam drużyna św. Mikołaja. W programie gry i zabawy z elfami św. Mikołaja, konkursy i animacje, zbiórka listów do św. Mikołaja, warsztaty piernikowe i lodowej rzeźby. Dla dzieci będą hot-dogi i gorąca czekolada. W sobotę i niedzielę od godz. 10 trwać będzie Kiermasz Uliczny, a na nim znajdziemy domowe specjały, bułka ze śledziem, grzańce i dekoracje. Ogród pełen poezji W niedzielę o godz. 18 do teatru Rondo będzie się można wybrać na impresję poetycką na motywach wierszy Agaty Marzec pochodzących z najnowszego tomiku pt. „A w moim ogrodzie rosną...". Fragmenty utworów lirycznych zostaną zaprezentowane przez młodych aktorów z grup Poczekalnia Snów oraz Mokociaki. Reżyseria: Wiesław Dawidczyk, Aleksandra Karnicka. Wstęp wolny. Zagra The Fruitcakes W sobotę o godz. 21 w klubie Dom Ówka zagra trójmiejsko-słupski zespół The Fruitcakes. Oddając hołd klasyce rocka końca lat 60., czego dowodem są silne wpływy The Beatles i sceny psychodelicznej, The Fruitcakes tworzą muzykę dopieszczoną harmonicznie. Zespół nagrał dwie płyty, najnowsza ukazała się latem. W tym roku The Fruitcakes zaprezentował się na kilku festiwalach, m.in. na: Off Festiwalu, Spring Breaku, Seazone Musie, AlterFest, Slot Art Festiwal czy Off Camera. Wokalistą i gitarzystą w tym zespole jest Tomasz Ziętek, pochodzący ze słupska aktor. Wejściówki: 20,15 zł. Granie na dywanie Na ulicę Filmową w sobotę i niedzielę wraca akcja „Granie na dywanie". W ogrzewanym namiocie halowym, który stanie przy księgarni Ratuszowej, od godz. 12 będzie można zagrać w przeróżne gry planszowe zarówno dla dzieci, jak i dla dużych. Dla każdego będą też gorące napoje. Wstęp wolny. Jazzowy Antrakt W Kawiarni Artystycznej Antrakt przy ul. Kilińskiego 11 w sobotę o godz. 20 posłuchamy muzyki na żywo. Standardy jazzowe, bossanowy i swingi zaprezentują Bartosz Kieresiń-ski - piano i Andrzej Guziński -wokal, saksofon. Usłyszymy utwory z repertuaru Carlosa Jobina i Duke'a Ellingtona. Wejściówki: 5 zł. • ©® Krzysztof Ścibor Biuro Calyus, Sobota 2.12.2017 Nad Pomorze napływa chłodne i mniej wilgotne powietrze znad zachodniej Europy. W ciągu dnia dominować będą przejaśnienia i nie powinno padać. Na termometrach max do 2:4 "C. Wiatr zachodni umiarkowany. W nocy pogodnie i mroźno. Jutro do południa słonecznie, po południu coraz więcej chmur i od zachodu pojawią się opady śniegu. Na termometrach max do 1:2°C. Wiatr silniejszy . Od poniedziałku zdecydowana odwilż. it pogodnie Pogoda dla Pomorza Stan morza (Bft) 2-3 Sita wiatru (Bft) Kierunek wiatru U 1024 hPa t 20 km/h o OB Świnoujście 4 o Kołobrzeg o Rewal OBI Łeba OH Wtady3aw0w° gzn 0« A °Ustka Q Wejherowo O o SŁUPSK Darłowo 0 4 mu Sławno S3EI Bytów LęSork \Z UfalM Kartuzy GDAŃSK mieniu a ^KOSZALIN Białogard Kościerzyna S3E Gdański Pogoda dla Polski ^el5 cm #32 cm #19 cm Drawsko Pomorskie Poiczyn-Zdrój zjmą Człuchów OBU 15 km/h Stargard [9 "HffĘ i 4+ 19 ; i.......1 °l 5° 4° 7° 6 ° 7 ° 15 km/h zachmurzenie umiarkowane przelotny deszcz przelotne deszcze i burza pochmurno v mżawka , - ciągły deszcz .4 ciągły deszcz i burza przelotny śnieg , » ciągły śnieg ; ■ ■ przelotny śnieg z deszczem ••• ciągły śnieg z deszczem mgfa \J marznąca mgła ^ śliska droga marznąca mżawka marznący deszcz zamieć śnieżna A opad gradu \ kierunek i predkoś 19° temp. w dzień temp. w nocyj^0 temp. wody >: grubość pokrywy śnieżnej 1011 HPa || ciśnienie i tendencja Gdańsk 2 ° 1 0 JOb Kraków 0 ° -1 ° Nltfc"* Lublin 2 ° 1 ° Olsztyn 2 ° 0 vE Poznań 3 2 ' Toruń 2 1 Wrocław 2 'JEZlM Warszawa 2 1 4P Karpacz _1 ° -3° Ustrzyki Dolne _0 ° -2 Zakopane -3" -3 ' ' 43f Informator KINA Słupsk Miritikino Odia noc, sob., godz. 19.35,21.10, niedz., godz. 1925,21.10; Ugasprawietfwoid, sob., godz. 2155, niedz., godz. 21.45; Listy doM.3, sob., godz. 12, 13.20,15.45,17.10,18.10,2035,2155, niedz., godz. 10.30,13.20,15.45,17.10,18.10,2035,21.55; Morder-stwowOriert&pressie, sob.-niedz., godz. 19.25, 21.15; Na karuzel żyda, sob.-niedz., godz. 15.10, 18.50; Nąlepay. sob.-niedz., godz. 1735,20; Strażak Sam, sob.-niedz., godz. 1030,12; Sprawa Chrystusa, sob., godz. 1030; Barbie: DeffinyzMagkzną Wyspy,sob.-niedz.,godz. 10.20,12.10,13.50,15.30, 17.10; Coco, sob., godz. 10.15,13,14.25,15.45,1830, niedz., godz. 10.15,1130,13,15.45,18.30; Kumple z dżungŁ sob.-niedz., godz. 13; Pierwsza gwiazdka sob.-niedz., godz. 11.05,13.10,15.15,17.20 Rejs Mikołajwkażdymznas, sob.,godz. 16, niedz., godz. M; Gcha noc.sob„ godz. 18, niedz., godz. 16; Najlepszy, sob., godz. 20.15, niedz., godz. 18 Ustka Delfin Barbie: DeffinyzMaganą Wyspy, sob.-niedz., godz. 14; Pierwsza gwiazdka, sob.-niedz.. godz. 15.15; Ugasprawiedfiwośd, sob.-niedz., godz. 17; Na kanoefi żyda. sob.. godz. 20.45, niedz., godz. 19.15; Gcha noc, sob., godz. 19, niedz., godz. 21 Lębork Fregata Coca sob., godz. 1530,18; Nataszy, sob.-niedz., godz. 2030; koncert-PiosenkizKabaretu Starszych Panfat niedz., godz. 18 KOMUNIKACJA StapsfcHIP T18000;2219436;PIC5598424256; dyimyruchi598437110;l«BI598489306; UborfePK5598621972; MIK wgodz. 7-15,59 8621451; BytteH6598222238; QMM*PK559 8342213; tPIB59 8572149. DYŻURY APTEK Słupsk Ratuszowa, ul. Tuwima 4, teł. 59 84249 57 Ustka____ sob. - Stokrotka, ul. Dartowska 7a, tel. 605 352 090, niedz. - Jantar, ul. Grunwaldzka 27 a, tel. 5981446 72 Bytów sob.-niedz.-CentnimZdrowia,ul.Sychty3 tel 59 8226645 Miastko sob.-niedz. - Rodzinna, ul. Wybickiego 30, tel. 59 8578725 Człuchów sob.-n'iedz. - Centrum Zdrowia, ul. Szczecińska 13, tel.598343142 Lębork sob. - Szlachetne Zdrowie, ul. Legionów Polskich 19, tel. 726 252 515; niedz. - Dbam o Zdrowie, al. Wolności 40, tel. 59862 83 00 Łeba Słowińska, ul. Kościuszki 70 a, tel. 59 86613 65 Wicko USŁUGI MEDYCZNE Sk|AlVq|NódittSfepWS|pM$ristyany kn. Janusza Knaafca. ul. Hubalczyków 1, informacja telefoniczna59 846 0100; Ustka: Wo)* wódbtfclSzptalSpetJjfetyuuy ul. Mickiewicza 12tel.598146968;M Słupszczanie bardzo dobrze spisywali się w rywalizacji sztafet na 200 metrów 1000 rn, rzut piłką lekarską i pchnięcie kulą. Słupszczanie zdobyli 16 medali i znacznie przyczynili się do zwycięstwa województwa pomorskiego w klasyfikacji generalnej szkół podstawowych oraz gimnazjalnych. Medale złote: 60 m - Kinga Kozłowska (2006) 8,61 s, Zosia Ruminkiewicz (2004) 8,14 s. Skok w dal: Laura Rodziewicz (2006) 4,54 m, Martyna Kauf-man (2003) 4,80 m. Skok wzwyż: Adrianna Litwin (2003) 160 cm, Hania Grabowska (2005) 150 cm, Wiktoria Pańka (2004) 145 cm, Kewin Małek (2005) 160 cm. Rzut piłką 2 kg: Kacper Kasprzyk (2005) 15,50 m. Sztafeta wojewódzka 8x200 m (2006-2005): Kinga Kozłowska, Kajetan Kosicki, Hania Grabowska, Kacper Kasprzy k, Marek Zakrzewski. Sztafeta 8x200 m (2004-2003): Zosia Ruminkiewicz, Adrianna Litwin, Kacper Kozaczuk, Oliwia Huk. Medale srebrne: 60 m: Marek Zakrzewski (2005) 8,01 s, Kacper Kozaczuk (2004) 7,98, 1000 m: Kajetan Kosicki (2007) 3;20,68 min, rzut piłką 2 kg: Ignacy Wawierowicz (2006) 11,70. Medale brązowe: 300 m: Kamil Kuczerowski (2005) 46,01 s, skok wzwyż: Milena Patejuk (2006) 135 cm, rzut piłką 2 kg: Karolina Michalak (2006) 9,40. Złoty medal zdobył także Aleksander Nurkowski (2006) w biegu na 300 m, trenujący w Ustce. • ©© Mistrzostwa w Gryf i i MMA Już dzisiaj od godziny 10.00 wielkie emocje w hali Gryfia. W słupskiej hali będzie można obejrzeć zawodników walczących w ALMMA141. Zawody w mieszanych sztukach walki będą jednocześnie mistrzostwami Polski Północnej. Rozegrane zostaną turnieje m.in. w kategoriach: junior MMA lat 16,17,18 - rocznik: 2001,2000, 1999, fuli contact MMA - zawodnicy pełnoletni, którzy mają nie więcej niż 5 wygranych walk zawodowych, ograniczona formuła senior MMA, kobiety OFS MMA, BJJ NO GI białe pasy (junior + senior), BJJ NO GI niebieskie pasy, BJJ NO GI elita. Wstęp wolny. • ©® (STEN) Mlfiylliyiw! TURNiEJ ftftA£YLUSKl6GO JRKiTtS NO-Oś PASY {JONłCtf* Ni£ełe3Kie PASY y W słupskiej hali Gryfia w sobotę odbędzie się wiele interesujących walk bezpłatny dodatek sobota, 2 grudnia 2017 magazyn roaz [STR.05] ► Zdrowie Do miażdżycy przyczyniają się złe nawyki żywieniowe, siedzący tryb życia i nałogi. [STR. 07-10^ Kuchnia Pierniczki i pierniki. Najwyższy czas wziąć się za świąteczne wypieki. ufoidnv & ttmSM Się IHMttife wph VV( kumpla. rodzinny zdrowie Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 poleca Anna Czerny-Marecka W szale zakupów zachowajmy zimną głowę Rok temu przed Wigilią obiecałam sobie, że w tym roku nie będę już zostawiać kupowania prezentów na ostatnią chwilę. Oczywiście ta ostatnia chwila przesuwała się i przesuwała, aż mamy początek grudnia, a ja niczego jeszcze nikomu pod choinkę nie kupiłam. Co oznacza, że czekają mnie męczące zakupy w sklepach, w których już od połowy listopada jest nad wyraz tłoczno. Sama jednak jestem sobie winna. Na szczęście nie tylko klientów w sklepach nie brakuje, ale i towaru. Można nawet powiedzieć, że i jednego i drugiego jest w nadmiarze. Wszystkie reklamy w elektronicznych mediach wrzeszczą, żebyśmy kupowali, kupowali i kupowali. Ja jednak wrzasku nie lubię, więc zauważyłam, że jak już jakiś produkt jest wyjątkowo wrzaskliwie reklamowany, rośnie we mnie niechęć do niego. Nie sądzę, że o taką właśnie reakcję producentom i sprzedawcom danej rzeczy chodzi, gdy wykupują spoty reklamowe. Ale to ich problem. Nie mój. Ja muszę siąść i pomyśleć, jakie prezenty sprawią radość moim bliskim. Dopiero jak sobie to w głowie ułożę, ruszę na maraton po sklepach. Z planem zakupów. Wam też tak radzę i zapraszam do poczytania o prezentach na str. 6. Napisz, zadzwoń, wyślij e-maila Czekamy na opinie Jeśli macie ochotę skomentować tematy poruszane w „Magazynie rodzinnym", piszcie i dzwońcie. Kontakt: Anna Czerny-Marecka, „Głos Pomorza", ul H. Pobożnego 19, 76-200 Słupsk, anna.marecka@gp24.pl; teL 59 848 8132. W sieci Rodzice piszą na blogach Cały dzień nie zostawiaj jej nawet na pięć minut, bo zaraz słyszysz „tata, chodź pobawić się ze mną". Puzzle, kolorowania, ciastolina, Kicia Kocia, robienie bazy, nawet do toalety idzie robić z Tobą siku. Na wyścigi. A wieczorem, kiedy pora iść spać, okazuje się, że to jednak jest wulkan kreatywności, i na środku kuchni organizuje musical z autorskimi piosenkami, wcielając się w trzy postaci i nadając każdej osobny rys psychologiczny. Dzieci. Nieznana materia. Albo ten moment, kiedy jesteś tatą i bawisz się z dzieckiem na kanapie i to dziecko nagle przechodzi po Tobie, żeby pobiec do. drzwi łazienki, w której kąpie się mama, bo ono nie umie otworzyć sobie „Kubusia". Albo kiedy wiesz, że to jesień, bo z każdej kieszeni wypadają Ci obsmarkane chusteczki higieniczne, Twoje i Twojego dziecka, a Ty szukasz tej zaschniętej, żeby ją znowu wykorzystać. Albo kiedy dzięki byciu rodzicem doświadczasz w praktyce teorii względności czasu i godziny od 23 do 6 rano trwają 20 minut, a od 16 do 19 jakieś 3 miesiące. Przeprowadziłem doświadczenie. Sprawdziłem empiryczne pewną teorię i potwierdzam: posiadając auto z nadwoziem typu kombi, ledwie jedno dziecko i zaplanowany jednodniowy wyjazd, może zabraknąć miejsca na spakowanie wszystkich bagaży. Wózek dla lalek będziemy chyba ciągnąć za autem. Lediu.poładopopisu.biox.pl 5h Histeroktomia waginalna: metoda najmniej inwazyjn Odsetek operacji wykonywanych drog^ pochwową ogółem wynosi znacznie poniżej 10 procent. Tymczasem to powinna być wiodąca metoda - mówi w rozmowie z nami dr Przemysław Kaczanowski. Rozmawiała Joanna Boroń Histerektomia waginalna -na czym polega? To przezpochwowe usunięcie macicy i, jak sama nazwa wskazuje, polega na usunięciu macicy przez pochwę. Stanowi alternatywę dla klasycznej i najczęstszej formy usunięcia macicy przez powłoki brzuszne. Inną możliwością usunięcia macicy jest droga laparoskopowa. Może stanowić oddzielną, samodzielną metodę, lub można ją połączyć z usunięciem macicy przez pochwę po uprzednim laparoskopowym odcięciu więzadeł wieszadłowych i naczyń krwionośnych macicy. Czym ten zabieg różni się od zabiegów wykonywanych metodą tradycyjną lub laparoskopową? Podstawowa różnica polega na sposobie i technice operacyjnej. W każdej innej niż pochwowa metodzie dochodzi do przecięcia powłok brzusznych. W metodzie klasycznej najczęściej wykonujemy cięcie poprzeczne tuż nad spojeniem łonowym, a w przypadkach nowotworo- wych lub bardzo dużych macic, zmienionych na przykład przez mięśniaki, wykonujemy cięcie proste od spojenia łonowego w kierunku pępka lub dalej w kierunku wyrostka mieczykowatego. W zabiegach laparoskopowych również dochodzi do nacięcia powłok brzusznych. Oczywiście są to drobne, 5-13-milimetro-we nacięcia w liczbie 3-4, przez które wprowadzamy układ optyczny i troakary robocze dla narzędzi do usuwania macicy. W histerektomii waginalnej wszystko wykonujemy przez pochwę. Pole operacyjne jest bardzo zawężone i wymaga od operatora dużej biegłości. Strefa urazu tkankowego natomiast jest relatywnie bardzo mała, ograniczona do pochwy, co wpływa na zmniejszone odczucia bólowe i szybszy czas rekonwalescencji. Mniejsza jest również utrata krwi oraz mniejsze ryzyko powikłań. Jaka jest lista przeciwwskazań? Wśród przeciwskazań do przeprowadzenia histerektomii waginalnej wymienić należy przede wszystkim roz- Dr nauk medycznych Przemysław Kaczanowski jest koordynatorem na oddz iaU w Koszalinie poznania onkologiczne. W zabiegach onkologicznych operator musi mieć wgląd w całą jamę brzuszną. Dlatego często cięcia powłok brzusznych są duże. Ciągną się od spojenia łonowego do wyrostka mieczykowatego, omijając pępek. Techniki laparoskopowe również coraz częściej wykorzystywane są w leczeniu schorzeń nowotworowych, na przykład w raku trzonu macicy. Obraz laparoskopowy pozwala na bardzo dobrą ocenę całej jamy brzusznej. Operacje przez pochwę pozbawią nas takiej możliwości, bowiem pole operacyjne jest bardzo małe. Innym przeciwskazaniem względnym jest wielkość macicy, stan po uprzednich operacjach w jamie brzusznej, Histerektomia to niezwykle poważna operacja, która polega na usunięciu ■ n Mięśniaki, zmiany nowotworowe mogą prowadzić d c Tekst: Joanna Boroń Histerektomię najczęściej wykonuje się, gdy kobieta ma bardzo liczne, powiększające się mięśniaki, które wywołują silne bóle i przedłużające się nawet do 10 dni, obfite, niemal krwotoczne, miesiączki. U kobiet w podeszłym wieku przyczyną zabiegu bywa obniżanie się (czasem wręcz wypadanie) narządu rodnego. Dolegliwość ta jest spowodowana rozluźnieniem mięśni i więzadeł utrzymujących w prawidłowym położeniu macicę, pochwę i pęcherz moczowy. Sprzyjają temu liczne lub trudne porody i ciężka praca fizyczna. Macicę usuwa się również z powodu raka endo-metrium (błony śluzowej wyściełającej macicę) i raka trzonu macicy (najszerszej części jamy macicy, z jednej strony ograniczonej jej dnem, a z drugiej - szyjką). Te nowotwory zazwyczaj atakują kobiety po 50. roku życia. Bywa też, że w trakcie badania cytologicznego lekarz wykrywa liczne komórki rakowe w szyjce macicy (IV grupa cytologiczna). Jeżeli istnieje podejrzenie, że rak obejmuje nie tylko szyjkę, również konieczna bywa histerektomia. Rodzaje Możemy wyróżnić trzy rodzaje histerektomii - częściową, całkowitą oraz radykalną. Operacja częściowa polega na usunięciu jedynie trzonu macicy, nie zostaje usunięta jej szyjka. W przypadku operacji całkowitej lekarz usuwa całą macicę - zarówno jej trzon, jak i szyjkę. Metody Histerektomię przeprowadza się na trzy sposoby. Pierwszym z nich jest metoda przezpochwowa, druga brzuszna, trzecia laparosko-powa. Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 rodzinny zdrowie 03 C.3f€sT!> • $tl, 06 Joanna Boroń Joanna.boron@polskapress.pl na oddz ja|e położniczo-ginekologicznym szpitala wcześniejszych operacjach na narządzie rodnym, operacjach ortopedycznych uniemożliwiających odwodzenie kończyn dolnych, a tym samym pozbawiających operatora dobrego dostępu do pola operacyjnego. Także mała pojemność i elastyczność pochwy może być przeciwskaza-niem. Nie można zapomnieć również o umiejętościach le- karzy, które przy takich operacjach muszę być naprawdę wysokie. Decyzja o drodze operacyjnej należy zawsze do operatora i uzależniona jest od jego biegłości operacyjnej, wielkości i ruchomości macicy, uwarunkowań anato-miczych oraz od charakteru zmiany - jak już powiedziałem - czy jest ona łagodna, czy nowotworowa. Metoda waginalna jest mniej inwazyjna i tańsza. Dlaczego więc nie wykonuje się jej częściej? To kwestia specjalistycznego sprzętu? A może braku wykwalifikowanych oparatorów? Tak. Histerektomia przezpo-chwowa jest rzeczywiście me-' todą zdecydowanie mniej inwazyją i tańszą niż pozostałe metody. Cały okres hospitalizacji zamyka się średnio w 3-4 dobach. Czas gojenia się rany w pochwie również jest krótszy i zdecydowanie mniej bolesny dla pacjenek. Jednak, ZABIEG W LICZBACH Co roku około 35 tysięcy kobiet przechodzi operację usunięcia macicy. Zdecydowana większość operacji jest wykonywana metodą tradycyjną. - Odsetek operacji wykonywanych drogą pochwo-wą ogółem wynosi znacznie poniżej 10 procent. Natomiast Światowa Organizacja Zdrowia i wszystkie towarzystwa ginekologiczne, afiliowane najczęściej w krajach zachodnich, wskazują na to. że drogą pierwszego wyboru powinna być droga przezpo-chwowa-twierdzi doktor Włodzimierz Baranowski z Kliniki Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej WIM i Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej w Lublinie, orędownik tej metody. Jak wynika z porównania da- jak już wspominałem, technika przezpochwowa wymaga .§ od ginekologa bardzo dużej wiedzy i praktyki. Jest to me- -jj" toda trudna technicznie i nie g wszystkie ośrodki szkolą się & w tym sposobie leczenia. Poza ° tym brak odpowiedniego sprzętu, na przykład koa-gulacyjnego (BIClampy), oraz nieodpowiednia kwalifikacja do zabiegu mogą być przeszkodą dla wykonania tego typu operacji. Koszalin jest jednym z ośrodków, w którym takie zabiegi są wykonywane. Jak często? W naszym koszalińskim szpitalu wykonujemy histerecto-mie różnymi technikami. Operacje przezpochwowe stanowią około 5-7% histere-ktomii. Obecnie szczególny nacisk kładziemy co prawda na szkolenia w technice laparoskopowej, ale nie zapominamy też o metodzie waginalnej. nych NFZ. w2009roku na 35 025zabiegów histerektomii aż22526 (czyli 64 proc.) przeprowadzono drogą brzuszną, a jedynie1740(5 proc) drogą z naturalnego dostępu, czyli przez pochwę. W 2013 roku sytuacja niewiele się zmieniła: na 30 972 zabiegów. operacje drogą brzuszną stanowiły 53 proc., czyli16443zabiegów, a drogą przezpochwową jedynie 4 proc., co stanowiło1292zabiegów. W krajach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych wciągu ostatnich lat rośnie liczba operacji wykonywanych właśnie metodą waginalną. gdyż. co podkreśla Włodzimierz Baranowski -jest tańsza, skraca czas rekonwalescencji i występowanie kosztownych powikłań. iiHitacicy : d o histerektomii O pierwszej piszemy powy żej. Histerektomia brzuszna to klasyczna metoda operacji tego typu. Stosuje się ją przy bardziej poważnych chorobach, takich jak nowotwory złośliwe narządu rodnego czy endometrioza w zaawansowanym stadium. Taką operację należy również przeprowadzić w przypadku zbyt dużej macicy, dużego ryzyka pojawienia się wewnątrzbrzusznych zrostów i zagrożenia życia.Kiedy lekarz zdecyduje się na tę me- todę usunięcia macicy, będzie miał lepszy wgląd w anatomię jamy brzusznej pacjentki. Niemniej na jej brzuchu mogą pozostać dużych rozmiarów blizny, ponadto grozi jej wiele powikłań (m.in. infekcja rany, przepuklina w miejscu blizny). Często jednak można zastosować mniej inwazyjną metodę laparoskopową, dzięki czemu pacjentka traci mniej krwi, szybciej wraca do zdrowia po operacji, a lekarz ma zwiększony obraz operacyjny w kamerze. Powikłania Powikłania po histerektomii zdarzają się niezwykle rzadko. Najczęściej stwierdza się obfite krwawienie w czasie operacji (zwłaszcza przy metodzie brzusznej), złe gojenie rany i powstanie krwiaka w obrębie skórnych powłok. Listę zamyka zapalenie płuc, uszkodzenie jelita, moczowodu czy pęcherza moczowego oraz przetoka pooperacyjna, czyli nieprawidłowe połączenie pęcherza z pochwą. Zmiany u lekarza. Warto wiedzieć Koniec papierowych zwolnień. Dostaniemy elektroniczne L4 Tekst Anna Czerny-Marecka O dllipca2018roku zostaną wyeliminowane z obiegu tradycyjne zwolnienia w wersji papierowej, zastąpią je elektroniczne. Możliwość wystawiania e-zwolnień to kolejny krok w kierunku cy-fryzacji służby zdrowia. Takie zwolnienia wystawiane są już w niektórych placówkach, gdzie lekarze korzystają z bezpłatnego oprogramowania Gabinet drWidget. - Działa to mniej więcej w ten sposób, że pacjent przychodzi do lekarza, mówi, co mu dolega. Lekarz uznaje, że warto takiego pacjenta wysłać na zwolnienie lekarskie. Jedyne, co musi zrobić, to wprowadzić PESEL pacjenta i ustalić powód takiego zwolnienia. System zajmuje się już resztą. Rozsyła odpowiednie dokumenty zarówno do pracodawcy, jak i ZUS-u - mówi Piotr Miluski, ekspert Gabinet drWidget. Wystawianie e-zwolnie-nia - zwłaszcza w porównaniu z odręcznym wypisy- Na otwarte zajęcia z sensoplastyki SOS-W w Słupsku zaprosił uczniów Szkoły Podstawowej nr 10 waniem dokumentu - zajmuje lekarzowi kilka chwil. Co najbardziej istotne - system podpowiada większość danych. Pacjenci mogą otrzymać zwolnienie lekarskie w formie elektronicznej (e-ZLA) już od początku 2016 r. Lekarz takie zwolnienie musi podpisać z wykorzystaniem bezpiecznego podpisu elektronicznego lub kwalifikowanego certyfikatu, a następnie przekazać do ZUS. - Korzystanie z elektronicznego zwolnienia znacznie skraca czas przeznaczony na wypełnienie tego dokumentu. Możemy wystawić zwolnienie nawet wtedy, jeśli pacjent nie pamięta NIP-u swojego pracodawcy - komentuje Filip Diks, kardiolog. Raport. E-zdrowie w opinii Polaków Nawet starsi pacjenci chcą cyfryzacji w służbie zdrowia Tekst Marta Żbikowska Firma LekSeek Polska przygotowała raport „E-zdrowie oczami Polaków". Miał sprawdzić, jak teleme-dycyna i cyfryzacja postrzegana jest przez społeczeństwo. Ponad 65% Polaków uważa, że cyfryzacja służby zdrowia jest w Polsce słabo lub bardzo słabo rozwinięta. Negatywne oceny przyznają osoby w wieku 50+ (71,6%), mieszkańcy największych miast (77%), ale także wsi (63%). Oczekują wprowadzenia możliwości rejestracji on-line oraz wdrożenia zintegrowanego systemu do przechowywania danych, wyników i historii chorób pacjentów. Niemal 75% chciałoby otrzymywać receptę drogą elektroniczną. - Cieszymy się, że najstarsze grupy wiekowe są przychylne rozwiązaniom takim, jak otrzymywanie recept drogą elektroniczną. Ministerstwa zapowiadają, że już pod koniec 2017 r. pierwsze placówki będą wdrażały ów system - mówi Łukasz Kamiński, dyrektor zarządzający w firmie LekSeek Polska, ekspert Gabinet drWidget. Pozytywny wpływ rozwoju telemedycyny na życie społeczne w Polsce dostrzega prawie 70% ankietowanych, a najczęściej wskazywane korzyści to zmniejszenie kolejek oraz możliwość poświęcenia pacjentowi więcej czasu (teraz przeznaczanego na dokumentację i procedury). Najbardziej pozytywny obraz rozwoju telemedycyny mają osoby starsze. Dokumentacja medyczna zajmuje lekarzom za dużo czasu - twierdzi tak 72% ankietowanych. Wskazują, że lekarz na czynnościach organizacyjnych spędza ponad 16 minut (najdłużej, bo średnio aż 4,16 minut zajmuje mu uzupełnianie danych osobowych). Przy założeniu, że przeciętna wizyta trwa 20 minut, lekarzowi na zbadanie pacjenta pozostają niecałe cztery minuty. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 rodzinny rozmowa anna.folkman@ pdskapress.pl Coraz więcej rodziców szuka niań i opiekunek. Gdzie i jak szukać? Czego oczekiwać? O nianie, sposób ich zatrudnienia i kwalifikacje pytamy Karolinę Penconek z serwisu Niania.pl Tekst Anna Folkman Jak wiele mam szuka niani jako opieki dla dziecka po powrocie do pracy? Dla dzieci wjakim wieku najczęściej poszukiwane są opiekunki? Z raportu przygotowanego przez serwis Niania.pl wynika, że największy odsetek rodziców szuka niani dla dziecka w wieku 1-3 lat. Można więc wywnioskować, że większą część tej grupy, w 2016 roku wynoszącej ponad 15 tysięcy osób, stanowią mamy, które po zakończeniu urlopu macierzyńskiego wracają do pracy. Czy w poszukiwaniu niań trend jest wzrostowy, czy raczej mamy stawiają na placówki prywatne lub publiczne? A może szukają jeszcze innych rozwiązań? Zdecydowanie od kilku lat możemy mówić o wzroście zapotrzebowania na nianie. W 2014 roku szukało niani ok. 23 tysięcy rodziców, w 2015 roku ponad 27 tysięcy, a już w 2016 ponad 30 tysięcy. Niektórzy rodzice wybierają nianię, ponieważ wychodzą z założenia, że wychowawczyni w placówce, zmuszona opiekować się całą grupą, nie będzie w stanie poświęcić ich dziecku odpowiednio dużo uwagi i zaangażować się w 100 procentach w jego rozwój. Dla niektórych dzieci brakuje miejsca w przedszkolach lub żłobkach i wtedy rodzice są zmuszeni szukać innych rozwiązań, jak na przykład zatrudnienie opiekunki dla dziecka. Jak wiele jest niań w Polsce? Nie jesteśmy w stanie określić precyzyjnie, ile osób pracuje w Polsce w zawodzie opiekunki, głównie ze względu na fakt, iż rynek niań w pewnym stopniu nadal pozostaje tak zwaną szarą strefą. Dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pokazują, że na dzień 30 czerwca 2017 roku na umowie uaktywniającej zatrudnionych było 9 Ul niań. W województwie zachodniopomorskim to 503 osoby, "W Szczecinie 311, co w skali Polski wcale nie jest dużo. Najwięcej niań na umowie uaktywniającej było w województwie mazowieckim - 2092 osoby, a także w województwie wielkopolskim 1005 osób. Najmniej niań odnotowano w województwie świętokrzyskim -123, oraz w województwie podlaskim -143. Niemniej w samym serwisie Niania.pl jest zarejestrowanych ponad 400 tys. opiekunek. Może można podać w przybliżeniu liczbę niań zarejestrowanych w Zachodniopomorskiem? W województwie zachodniopomorskim obecnie jest zarejestrowanych około 6 tysięcy opiekunek. Powiedzmy zatem, kiedy możemy mówić o pełnoprawnej niani? Jakie wykształcenie jest szczególnie preferowane? Nie ma w Polsce instytucji, która wydaje certyfikaty świadczące o tym, że jest się z wykształcenia lub zawodu nianią. Zawsze większe szanse przy znalezieniu pracy będzie miała osoba posiadające wykształcenie pedagogiczne tzy medyczne, dodatkowe kursy, certyfikaty oraz referencje od poprzednich pracodawców. Jakie warunki musi spełnić kandydat/kandydatka na nianię? Na jakie kwestie musimy zwrócić uwagę? Oczekiwania wobec kandydatki na nianię zależą indywidualnie od rodziców. To oni najlepiej znają swoje dziecko, jego potrzeby, i wiedzą, jaka osoba będzie dla niego odpowiednia. Najczęściej zwraca się uwagę na doświadczenie, wykształcenie, referencje, kursy (szczególnie kurs pierwszej pomocy). Dla niektórych ma znaczenie także wiek niani oraz oczywiście kwestie finansowe. Równie istotną, choć nieformalną kwestią, jest „chemia", jaka powinna się pojawić między rodzicami, nianią i dzieckiem. Taką osobę trzeba po prostu polubić. Jakie warunki przed wpisaniem raani do państwa serwisu trzeba spełnić? Kto może się zarejestrować? Aby zarejestrować się w serwisie Niania.pl, wystar- > czy zapoznać się z regulaminem, zaakceptować go, a następnie stworzyć swój profil. Każdy profil może zostać zweryfikowany oraz uwiarygodniony przez serwis. Osoba, która chce pracować jako niania, musi podać swoje dane (imię, nazwisko, miasto, numer telefonu), datę urodzenia, jakie ma doświadczenie (tutaj szczegółowo można określić, czy niania ma doświadczenie płatne zawodowe), w tym, z jakimi pra- • cowała dziećmi i jak długo. Na koniec kandydatka podaje preferowane miejsce pracy, oczekiwane wynagrodzenie, wykształcenie (poziom, miasto uczelni, nazwa i kierunek). Jeżeli posiada referencje, również zamieszcza je na swoim profilu. Czy rodzice mogą mieć pewność, że to sprawdzone osoby? Czy ktoś weryfikuje ich dane? Niania.pl daje możliwość zamieszczenia ogłoszenia zarówno maniom, jak i osobom poszukującym opiekunki. Opiekunki mają możliwość dodania do swojego profilu referencji, co podnosi ich kwalifikacje, a rodzicom daje większe poczucie bezpieczeństwa. Serwis potwierdza wystawiane przez rodziców referencje telefonicznie i zamieszcza je przy profilu opiekunki. Należy jednak pamiętać, że to do rodziców należy Ostateczna weryfikacja i odpowiednie przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej. Karolina Penconek z serwisu Niania.pl W jaki sposób państwa portal może pomóc w poszukiwaniu niani? Portal Niania.pl pomaga w poszukaniu niani, dając przede wszystkim dostęp do dużej liczby ofert z całej Polski w jednym miejscu. Pozwala stworzyć profil niani w taki sposób, aby rodzice, zawężając swoje poszukiwania, mogli wyselekcjonować kandydatki, które spełniają ich wymagania. Jak już wspomniałam, potwierdzane są również referencje wystawiane przez rodziców. Ile średnio zarabia niania. Chodzi o kwotę netta.. Zarobki niań uzależnione są od kilku czynników. Ma na nie wpływ wymiar pracy, liczba dzieci, jakimi opiekuje PRZYDATNE INFORMACJE - Niania ma prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Do okresu tego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego (np. z tytułu stosunku pracy), jeśli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni. - Chcesz zatrudnić opiekunkę do dziecka? Podpisz z nią umowę. Składki sfinansuje budżet państwa. Dzięki składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne niania zyska zabezpieczenie teraz i na przyszłość. Dofinansowanie zależy od wynagrodzenia niani. Jeśli niania będzie mieć pensję równą albo mniejszą niż minimalne wynagrodzenie -nie trzeba opłacać za nią składek na ubezpieczenia emerytalne. rentowe, wypadkowe i zdrowotne. Będą one odprowadzane z budżetu państwa. Jeżeli wyższą niż minimalne wynagrodzenie—będzie trzeba opłacać tylko składki od kwoty, która przewyższa minimalne wynagrodzenie. www.zus.pl się niania, dodatkowe obowiązki, jeżeli takie ma wykonywać (pranie, sprzątanie, zakupy itp.). Według raportu Niania.pl średnia zarobków w Warszawie to około I4zł za godzinę, a dla porównania w Białymstoku - 8,73zł za godzinę. Im większe miasto, tym wyższe zarobki. W Szczecinie na przykład to około 10 zł za godzinę. Rodzice małych dzieci szukają dla nich niań. opiekunek, ale to dopiero początek drogi. Jak legalnie zatrudnić nianię? Co należy zrobić, jeśli tą nianią miałyby być babcia, przyjaciółka? W 2011 roku rząd, pragnąc zachęcić do legalnego zatrudniania opiekunek, wprowadził umowę uaktywniającą. Główną zaletą tej umowy są składki opłacane przez rząd. Jeżeli niania zarabia średnią krajową, rząd pokryje w pełni wysokość składek. Jeżeli natomiast pensja będzie ją przekraczać, składki nadal będą opłacane przez państwo, ale tylko do kwoty średniej, wszystko powyżej tej kwoty powinni opłacać zatrudniający nianię rodzice. Składki za nianię są opłacane przez budżet państwa najdłużej do końca roku szkolnego, w którym dziecko ukończy trzy lata (ewentualnie cztery lata, jeżeli nie można zapewnić dziecku opieki przedszkolnej). Rok szkolny trwa od l września do 31 sierpnia następnego roku. Jeżeli opiekujesz się dzie- ckiem jako zawodowa rodzina zastępcza albo pobierasz zasiłek macierzyński czy przebywasz na urlopie wychowawczym, to budżet państwa nie będzie płacił składek za nianię. Więcej szczegółów można znaleźć na stronach ZUS. Ogromną zaletą tej umowy jest możliwość zatrudnienia na jej podstawie każdego - babci, • siostry, przyjaciółki lub obcej osoby. Jeśli już znajdziemy nianię gdzieś w sieci lub ktoś ją nam poleci, to jakich dokumentów wymagać, by potwierdzić jej uprawnienia do opieki nad dziećmi? Najcżęściej nianie posługują się referencjami jako dokumentem świadczącym o ich doświadczeniu zawodowym. Te informacje bez problemu możemy sprawdzić u poprzedniego pracodawcy. Dodatkowo każdy rodzic może poprosić o inną dokumentację w zależności jego wymagań. Mogą być to takie dokumenty, jak certyfikat kursu pierwszej pomocy, ale również dyplomy ukończenia dodatkowych szkoleń. Zdarzają się przypadki, w których rodzicom zależy, aby dziecko już od najmłodszych lat uczyło się języków obcych. W takim przypadku, poprosimy nianię o certyfikaty świadczące o poziomie znajomości danego języka. To wszystko tak naprawdę zależy od rodziców. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 rodzinny zdrowie 05 Ta wiedza się przyda Warto mieć jak najwięcej informacji o miażdżycy. Można je wykorzystać Tekst Monika Krężel 1 Kiedy powinny nas zaniepokoić objawy ■ miażdżycy? Zdarza się, że objawów nie ma, ale choroba rozwija się podstępnie od kilku, kilkunastu lat. Zwężenie tętnicy wynosi najpierw 20 proc., potem 30 proc., chory nie odczuwa żadnych dolegliwości czy dyskomfortu. Dopiero jak zwężenie osiąga 60 proc. czy 70 proc., pojawiają się takie objawy jak bóle wysiłkowe czy spoczynkowe, krótko-trwała utrata przytomności, niewydolność narządowa. Pamiętajmy, że w cukrzycy postęp miażdżycy ulega przyspieszeniu, częściej pojawiają się tragiczne następstwa jak zawał serca, martwica kończyny, porażenie lub niedowład. 2Jakspowolnić proces twardnienia ■ tętnic? Od młodości powinniśmy prowadzić zdrowy tryb życia, nie palić papierosów, odżywiać się zdrowo, uprawiać sport, kontrolować poziom cukru we krwi, leczyć nadciśnienie. Te zasady spowodują, że proces twardnienia tętnic będzie spowolniony. Nawet gdy już później odczuwamy ból w chorobie, to i tak trzeba chodzić jak najwięcej. Nadciśnienie jest jednym z objawów miażdżycy przyspieszającym jej rozwój, trzeba je więc stabilizować wszelkimi środkami. Alkohol podnosi ciśnienie tętnicze krwi, chociaż jego małe dawki działają rozszerzająco i tonizująco na zwężające się tętnice. 3 Co trzeba powiedzieć lekarzowi podczas pierwszej wizyty? Pacjenci w czasie wizyty lekarskiej powinni zgłosić obserwowane przez nich dolegliwości zarówno ze strony serca, jak i mózgu oraz kończyn dolnych. Zaleca się kontrolę ciśnienia tętniczego krwi, wagi ciała. Nie wolno lekceważyć takich objawów, jak nadmierne pragnienie (cukrzyca), bóle wysiłkowe, zawroty głowy, krótkotrwałe utraty przytomności, szybko narastające niedowidzenie. Są to objawy, których lekarz rodzinny nie powinien pozostawić bez odpowiedniego postępowania diagnostycznego. Miażdżyca tętnic jest niebezpieczna dla zdrowia Monika Krężel m.krezel@dz.com.pl Życie i zdrowie chorego z miażdżycą ratuje się często na sali operacyjnej 4 Czy wysoki poziom cholesterolu ozna- ■ cza miażdżycę? Wysoki poziom cholesterolu, jego frakcji LDL, VLDL i wysoki poziom trójglice-rydów jest charakterystyczny dla miażdżycy tętnic. Jest to objaw niepokojący. Czasami jednak bywa, że ktoś ma zaawansowany proces miażdżycowy, a jednocześnie wartości cholesterolu są dobre. Trzeba wtedy zwrócić uwagę na inne objawy. 5 Jaki związek z miażdżycą mają ■ papierosy? Przewlekłe zatrucie dymem nikotynowym jest silnym czynnikiem ryzyka rozwoju miażdżycy. Związki zawarte w dymie nikotynowym uszkadzają śródbłonek tętnicy, czego następstwem są procesy degeneracyjne. Gdy palacz przestanie palić, to przepływ krwi przez tętnice będzie lepszy i postęp miażdżycy ulegnie zahamowaniu. 6 Jak można zdiagnozować miażdżycę? Jeżeli chory ma typowe objawy miażdżycy, lekarz zleci wykonanie u niego kilku prostych testów. Przykładowo zbada tętno na obwodzie nogi. Gdy jest wyczuwane, podawane przez pacjenta bóle kończyny nie mają charakteru niedokrwiennego. Choremu skarżącemu się na bóle w okolicy serca zleca się badanie EKG czy próbę wysiłkową na bieżni. Neurolog z kolei poza badaniem neurologicznym zleci przepływy krwi w tętnicach szyjnych. 1 w ! i .£* 'Si ra 55? i ra c o OJ TB ro E w c * o u ! IB 'S o re "5 .ST w V •N O SE 2 2 0 £ U w c a w tń 1 I s ra c s 1 3 3 v ■N ra i §3 Oł B ra a Miażdżyca tętnic to bardzo podstępna choroba. Seniorzy powinni kontrolować stan swojego zdrowia Jednym z czynników występowania miażdżycy jest wiek Tekst Monika Krężel Mówi się często, że miażdżyca jest chorobą cywilizacyjną. Czy to oznacza, że rozwój cywilizacji wpływa na wzrost liczby chorujących na miażdżycę? Lekarze przyznają, że można w pewnym sensie zaliczyć miażdżycę do chorób cywilizacyjnych, bo do jej powstania przyczyniają się złe nawyki żywieniowe (fast foody, konserwanty, nadmierne solenie potraw), siedzący tryb życia (siedząca praca, jeżdżenie samochodem, codzienne oglądanie telewizji, ślęczenie przed komputerem), stosowanie w nadmiarze używek (papierosy, alkohol). Te wszystkie czynniki cywilizacyjne przyczyniają się do powstawania chorób zwanych także cywilizacyjnymi, jak otyłość, nadciśnienie krwi, cukrzyca typu n, które przyspieszają postęp miażdżycy. Poza tym pamiętaj my, że wpływ na nasz organizm i rozwój chorób cywilizacyjnych ma stres. Miażdżyca jest chorobą degeneracyjną. Zmiany degeneracyjne nasilają się wraz z wiekiem i wiek jest jednym z czynników jej występowania. Co ciekawe, niewiele osób wie, że zmiany degeneracyjne postępują od naszego urodzenia. Stwardnienie tętnic może wystąpić zarówno u 40-latka, jak i u 80 czy 90-latka. • Miażdżyca tętnic nazywana jest arteriosklerozą lub stwardnieniem tętnic W wyniku stwardnienia tętnic dochodzi do upośledzenia przepływu krwi przez zwężone tętnice, co manifestuje się nie-dokrwieniem narządu. W przypadku narządu ważnego dla życia-jak serce, mózg, nerki, kończyny - niedokrwienie powoduje upośledzenie jego funkcji. Dla pacjenta oznacza to groźne powikłania Jakie są objawy miażdżycy? Następstwem krytycznego zwężenia tętnicy lub jej niedrożności jest niedokrwienie. Niedokrwiony narząd reaguje bólem. Przykładem jest ból wysiłkowy w chorobie wieńcowej serca czy ból mięśni kończyn dolnych. Chora osoba porusza się z trudnością, co kilka metrów musi przystanąć, gdyż odczuwa ból w klatce piersiowej, kończynach dolnych. U niektórych osób występuje czasowe, przemijające niedokrwienie w mózgu. Osoba na chwilę traci przytomność, by po kilkudziesięciu sekundach ją odzyskać. Może się również zdarzyć, że chory nagle gorzej widzi. Te wszystkie objawy są spowodowane zwężeniem tętnicy doprowadzającej krew do mózgu. Objawami są więc bóle wysiłkowe lub spoczynkowe, krótkotrwała utrata przytomności, niewydolność narządowa (np. nerek) i pojawienie się mocznicy. Gdy dojdzie do całkowitego przerwania dopływu krwi do narządu, pojawia się jego martwica. W przypadku serca będzie to zawał, martwica kończyny skończy się amputacją, a mózgu porażeniem lub niedowładem. Im jesteśmy starsi, tym bardziej powinniśmy zwracać uwagę na niepokojące objawy. Wiele z nich może świadczyć o rozwijających się chorobach, w tym miażdżycytętnic Oto czynniki Palenie papierosów to silny czynnik rozwoju miażdżycy Zjadanie nadmiernej ilości soli i cukrów prostych Brak aktywności fizycznej, mało ruchu K- Nadciśnienie tętnicze też przyspiesza rozwój choroby Cukrzyca ma związek z miażdżycą • Warto wiedzieć, że istnieje silny związek cukrzycy z miażdżycą. Powstające w cukrzycy zmiany w dużych tętnicach, zwane makroangiopatią, niewiele różnią się od miażdżycy, ale są zdecydowanie bardziej nasilone. Cukrzycowe zmiany w małych tętniczkach, zwane mikroangiopatią, niszczą nerki, powodują ślepotę i obwodową martwicę kończyn. Cukrzyca inicjuje i przyspiesza procesy degeneracyjne tętnic. Postęp miażdżycy w cukrzycy jest szybszy i prędzej dochodzi do niedokrwienia oraz martwicy. Warto też pamiętać o zespole metabolicznym, czyli otyłości powodującej nadciśnienie, oraz o wysokim poziomie insuliny, który przekłada się później na wystąpienie cukrzycy typu II. To wszystko ma wpływ na pośtęp^miażdżycy: - Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 rodzinny temat dnia Prezent to komunikat, czyli radość dawania większa od dostawania Socjolog: Ten sam prezent od różnych osób, może być w różny sposób interpretowany. Zwykle jest wyrazem pewnej więzi. Psycholog: Bożonarodzeniowy czas to dla wielu zwaśnionych osób doskonały czas na wybaczenie. Taki niematerialny prezent może się okazać najważniejszy! Tekst Magdalena Baranowska-Szczepańska Najbardziej spodziewanym prezentem są kosmetyki i perfumy, natomiast najchętniej obdarowywać bliskich będziemy książkami -tak wynika z 20. edycji międzynarodowego badania „Zakupy świąteczne 2017" przeprowadzonego przez firmę doradczą Deloitte. Przewiduje się, że Polacy wydadzą na podarki średnio 882 zł, czyli tylko o 2 proc. więcej niż rok temu. Co bardziej lubimy: dawać czy brać? Właśnie rozpoczyna się czas przedświątecznego biegania po sklepach. Handlowcy mówią, że klienci, którzy pojawiają się w sklepach właśnie w grudniu są w stanie wydać więcej niż w innych miesiącach, podczas zakupów towarzyszy im częściej uśmiech, a promocją darmowego pakowania prezentów przyciąga do stoisk wielu chętnych. Dla kawałka świątecznego papieru i kilkunastu centymetrów błyszczącej kokardy jesteśmy w stanie poświęcić mnóstwo czasu stojąc w kolejce. To jednak jest ta magia świąt, która przyciąga tylko raz w roku. Sprzedawcy doskonale potrafią to wykorzystać i przekonać nas do zakupów. A my, chcąc wywołać uśmiech na twarzach najbliższych, wydajemy krocie. Prezenty sprawiają radość tym, którzy je otrzymują oraz tym, którzy je dają W opinii mężczyzn prezent jest dobry, gdy może doczegoś służyć - Dzieci to z natury istoty nastawione bardziej konsumpcyjnie, więc uwielbiają prezenty. W miarę rozwoju stajemy się bardziej społeczni, cieszy nas kultywowanie więzi - stąd radość, która pojawia się z wiekiem: z dawania, z radości innych - wyjaśnia doktor Tomasz Kozłowski, socjolog. Co kieruje nami w dawaniu prezentów? Po co kupujemy innym podarunki? Czy zawsze robimy to po to, by sprawić innym radość? Okazuje się, że nie zawsze. - Prezent jest komunikatem - tłumaczy dr Kozłowski i dodaje, że ma on wysoki „współczynnik humanistycz- ny", czyli dodatkowe znaczenie, zależne od kontekstu. -Czasem jest zakamuflowaną prośbą, jest pojednaniem, zaproszeniem, prowokacją. Na ogół jednak jest wyrazem pewnej więzi lub chęci jej nawiązania. Komunikat ten jednak najczęściej funkcjonuje w pewnym społecznym kontekście. Ten sam prezent od różnych osób może być zupełnie inaczej interpretowany - wyjaśnia socjolog. Patrzcie i podziwiajcie, na co mnie stać! Społeczna wartość dawania w dawnej kulturze nie zawsze miała wymiar jedynie pozytywny. Wśród rdzennej lud- ności Ameryki Północnej znana była ceremonia zwana potlaczem, w trakcie której oddawano innym lub wręcz niszczono różnego typu dobra materialne. Także w polskiej kulturze prezent, na przykład z okazji ślubu, miał być namacalnym dowodem statusu darczyńcy. To, jak twierdzą naukowcy, jest działanie zgodne z twierdzeniami psychologii ewolucyjnej. - To sygnał wysyłany do otoczenia: patrzcie i podziwiajcie, na co mnie stać - mówi doktor Tomasz Kozłowski. Inni zbierają - ja mogę pozwolić sobie na to, by to zniszczyć. Mam dość innych zaso- bów, dość siły, zapału, by wszystko zdobyć od nowa. Tacy jak ja są na szczycie. Socjolog podkreśla, że demonstracja, ostentacja od dawna była drugim obliczem obdarowywania. Jest również nieodłącznym elementem kultury konsumpcji, która bez rytuałów nabywania (a więc i obdarowywania, również siebie samych) nie może istnieć. Margaret Rucker, psycholog zajmująca się badaniem zachowań konsumentów z Uniwersytetu Kalifornijskiego, twierdzi, że mężczyźni podchodzą do prezentów w sposób bardziej praktyczny, a kobiety traktują to w sposób bardziej emocjonalny. W opinii mężczyzny prezent jest dobry, jeśli może do czegoś służyć. Czy naukowe badania pokrywają się z rzeczywistością? - Oczywiście, a o tym, że tak właśnie jest, przekonuje mnie zarówno kultura masowa, na przykład Fred Flintstone kupił raz żonie nosidełko do kul bilardowych, jak i materiały z badań o konsumpcji, gdzie na przykład żona żaliła się, że mąż zamiast kwiatów woli kupić słodycze: „czekoladę zjesz" -opowiada T. Kozłowski. - Ale nie znaczy to, że kobiety mają zawsze stosunek platoniczny. Są zdecydowanie większymi materialistkami. Idealny prezent jest i drogi, i wymowny. Niematerialne najpiękniejsze, czyli... Wiele osób twierdzi, że te niematerialne prezenty są najpiękniejsze i najcenniejsze. To mogą być piękne życzenia, myśli i słowa, ale również to gesty, przytulenia, zaproszenia. Nie da się ich kupić w sklepie. Ale, jak podkreśla psycholog Bogumiła Zboralska-Słupińska, przygotowanie ich wymaga sporo czasu, o co, niestety, trudno w zabieganym świecie, nawet jeśli to ma być czas tylko „pracy w naszych myślach". Bożonarodzeniowy czas to dla wielu dorosłych i zwaśnionych dobry moment na wybaczenie. - Prezent - wybaczenie to nie może być tylko „mignięcie myśli", to cały proces zmiany myślenia. Warto o tym pamiętać zwłaszcza gdy chcemy go zrobić nie tylko sobie, ale podzielić się nim z winowajcą - tłumaczy B. Zboralska-Słupińska. - Stosunkowo łatwo nam prosić o wybaczenie, znacznie trudniej wybaczać. W książce autorstwa Jerzego Mellibrudy, której tytuł mówi właściwie wszystko - „Pułapka nie wybaczonej krzywdy" zwraca się uwagę na to, że osoby skrzywdzone często cierpią podwójnie - raz z powodu doznanej krzywdy, a drugi z powodu urazy, ciążącej często przez długie lata. Naturalną reakcją na doznawane ciosy życiowe jest chęć odegrania się bądź unikania sprawcy. Jednak obydwie te reakcje ostatecznie nas unieszczęśliwiąją. - Spójrzmy na to z tej strony: wspólnym przesłaniem wielu religii jest to, że człowiek powinien wybaczać innym, tak jak jemu wybaczył Bóg. Psycholodzy zajmujący się problemem wybaczania zwracają uwagę, że wybaczanie to nie to samo co pojednanie czy darowanie winy, to nie usprawiedliwianie ani tolerowanie złego czynu, to nieusuwanie go z pamięci. Prawdziwe wybaczenie wymaga uznania faktu, że szkoda miała miejsce - mówi ZboralskarShipińska i dodaje, że do prawdziwego wybaczenia dochodzi wtedy, gdy zmienia się myślenie i już nie pała się żądzą zemsty, nie pielęgnuje urazy, nie oczekuje rekompensaty, ale też nie unika winowajcy, a wręcz stara się myśleć o nim dobrze czy nawet działać na jego korzyść. Sonja Lyubomirsky, amerykańska psycholog, w swojej książce pt. „Wybierz szczęście" przytacza wyniki swoich wieloletnich badań dotyczących budowania szczęśliwego życia. Jednym z jego warunków jest właśnie umiejętność wybaczania. I można się spierać, czy z punktu widzenia moralności i sprawiedliwości należy wybaczać, czy nie. - Trzeba jednak uświadomić sobie, że są dowody empiryczne, że ludzie, którzy wybaczyli mają w sobie mniej nienawiści, są mniej podatni na depresję, nie zachowują się wrogo, są mniej nerwowi i rzadziej się gniewają. Są za to szczęśliwsi, zdrowsi, nastawieni bardziej pozytywnie i wolni od trosk -przekonuje psycholog i podpowiada, że jeśli relacje z członkiem rodziny są tak trudne do odbudowania, że nie ma się odwagi na rozmowę, to doskonałym ćwiczeniem jest list. - Należy w nim przeprosić za swoje zachowanie i napisać, jak chcemy je naprawić, lub zaoferować jakąś formę odkupienia winy. List wcale nie musi przecież zostać wysłany, czasami to nawet jest niemożliwe czy nawet niewskazane, chodzi tylko o ćwiczenie i pojednanie się ze sobą - przekonuje psycholog- Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 rodzinny kuchnia 07 Piernikowych przypraw tradycyjnie używamy do mięs. a przecież w piernikach świetnie smakują Hanna Wieczorek hanna.wieczorek@gazeta.wroc.pl Ppyszedł czas pieczenia pierników bożonarodzeniowych Najsłynniejsze polskie pierniki wyrabiano oczywiście w Toruniu Tekst Hanna Wieczorek Podobno nikt nie wie, kiedy upieczono pierwszy piernik. Toruńska legenda głosi, że stało się to około roku 1380. Właśnie w owym czasie pojawiły się wzmianki mówiące o piekarzu Niclosie Czanie. Prawdopodobnie trudnił się on wypiekiem, obok chleba, także korzennych ciastek... Niclos Czan miał niezdarnego czeladnika. Pewnego dnia czeladnik ów pomylił się i dodał korzenne potrawy do wyrabianego w dzieżach ciasta miodowego. Nie ma co ukrywać, bezimienny uczeń piekarza Czany dostał srogie cięgi, mistrz był wściekły, dopóki nie okazało się, że „zepsuty" miodownik cieszy się wielką popularnością. Dwa wieki później w Toruniu właśnie pojawia się nowy zawód: „piemi-karz". Właśnie w szesnasto-wiecznych toruńskich księgach możemy znaleźć informację o śmierci Symeona Neissera, który prawdopodobnie po raz pierwszy został nazwany „pier-nikarzem". Tak naprawdę pierniki przywędrowały do Polski z Zachodu. Prawdopodobnie piernikowe ciasto było już znane w XII-wiecznej Norymberdze oraz Bazylei. Jednak przez wiele stuleci najbardziej znanymi ośrodkami produkcji pierników były właśnie Toruń i Norymberga. Rywalizacja tych miast zakończyła się ugodą w roku 1556 roku; Toruń otrzymał prawo wy- pieku pierników „norymberskich", zaś Norymberga zaczęła oficjalnie produkować pierniki „toruńskie". Teraz przepis na piernik dojrzewający. PIERNIK DOJRZEWAJĄCY Składniki_ 03 kg miodu 25 dag masła lub margaryny kg mąki 3 płaskie łyżeczki sody oczysz-tzonei 03 łyżeczki sof i 2 torebki przypraw do pierników Sjajka 03 szkl. mleka 2 szkl. cukru Sposób przygotowania: Miód z masłem i cukrem podgrzewamy tak, aby cukier się rozpuścił, studzimy i kiedy będzie letni, dodajemy mąkę, sodę rozpuszczoną w mleku, jajka, sól, przyprawy. Dokładnie wyrabiamy ciasto i wkładamy je do pojemników (ja wkładam do dwóch pojemników po lodach) przykrywamy folią spożywczą i zostawiamy w chłodnym miejscu na 3-4 tygodnie. Po tym czasie wyjmujemy ciasto, dodajemy orzechy, skórkę pomarańczową i ponownie zagniatamy. Pieczemy około 1,5 godziny w temperaturze 170-180 stopni Celsjusza. Spróbować patyczkiem, czy jest upieczone. Po wystudzeniu, można piernik polać czekoladą. Piernik musi jeszcze postać 3-4 dni, zanim zaczniemy go jeść. Smacznego! a - NI -iSt 08 rodzinny kuchnia Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 Dzięki przyprawom, takim jak czarny pieprz, imbir, cynamon czy ziele angielskie, pierniki podnoszą naszą odporność. A na dodatek przyprawy te wspomagają trawienie 125 g masła, szklanka mleka. 1/4 kg miodu, przyprawa do pierników, karmel zrobiony ze szklanki cukru (wsypać cukier do suchego garnka i poczekać, aż się rozpuśd i zbrązowieje), 2 szklanki mąki, 2 jajka, łyżeczka sody oczyszczonej rozpuszczonej w odrobinie octu. bakalie, szczypta soli Sposób przygotowania: Do karmelu przygotowanego ze szklanki cukru dodajemy masło, mleko, miód, przyprawy i gotujemy około 5-10 minut. Do gorącej masy wsypujemy mąkę i mieszamy dokładnie, by nie pozostały grudki. Ciasto zostawiamy do wystygnięcia. Następnie dodajemy jajka, sodę, szczyptę soli oraz bakalie. Całość wyrabiamy na gładką masę. Ciasto wlewamy do natłuszczonej i wysypanej mąką formy keksowej, pieczemy około godziny w piekarniku nagrzanym do 180 stopni Celsjusza. Smacznego! 5 szklanek mąki pszennej. 1.5 szklanki miodu, szklanka cukru. 10 dag drożdży. 03 szklanki piwa, 2 łyżki masła. 4 jajka, przyprawa do pierników, 2 łyżki skórki pomarańczowej. lO dag posiekanych orzechów włosiach. 5 dag pokrojonych fig lub daktyli, szczypta soli Sposób przygotowania: Mąkę mieszamy z solą. Miód gotujemy w rondelku, gdy zawrze, dodajemy cukier i gotujemy 2 minuty, utrzymując w stanie lekkiego wrzenia, odstawiamy do ostudzenia. Rozkruszone drożdże mieszamy z piwem. Ostudzony miód z cukrem przelewamy do miski i ucieramy, dodając po jednym jajku. Gdy masa jest jednolita, dodajemy stopniowo mąkę (cały czas ucierając). Gdy mąka zostanie dodana, wlewamy podrośnięte drożdże i ponownie ucieramy do uzyskania jednolitej, lśniącej masy. Dodajemy przyprawy do pierników, bakalie i mieszamy. Ciasto przekładamy do foremki i pozostawiamy w cieple, żeby trochę podrosło. Pieczemy najpierw w temp. 140 st. C, a kiedy ciasto wypełni foremkę, zwiększamy temperaturę do 180 st. i pieczemy około 50 min. Ciasto pozostawiamy w foremkach do wystudzenia. Smacznego! 50 dag mąki krupczatki, 20 dag płynnego miodu. 25 dag cukru. 2jćqka. opakowanie przyprawy do pierników, łyżeczka cynamonu. 2 łyżki rozpuszczonego masła lub margaryny, łyżeczka sody oczyszczonej z odrobkią octu, ukibtonebakafie( rodzynki,orzechy włoskie, figiitp.), szczypta soli, tłuszcz i mąka do przygotowania formy Sposób przygotowania: Mąkę mieszamy ze szczyptą soli, jajka ubijamy na puszystą masę. Do masy jajecznej dodajemy mąkę, miód, przyprawy, sodę, letnie rozpuszczone masło lub margarynę, a także bakalie. Całość wyrobić na jednolitą, gładką masę. Do foremek nakładamy ciasto i wyrównujemy je, a następnie odstawiamy do lodówki na 24 godziny. Gasto wstawiamy do piekarnika rozgrzanego do 180 st. Celsjusza (piekarnika nie wolno otwierać przez półgodziny). Ciasto powinno się piec około45-50 minut. Patyczkiem sprawdzamy, czy jest gotowe. Piernik pozostawiamy wforemkach do wystudzenia, następnie wyjmujemy je, zawijamy w folię i tak pozostawiamy przez trzy dni. Smacznego! 45 dag maki. 45 dag cukru. 2 łyżki wody. 5dag masła, szklanka śmietany 18%, 2 łyżeczki przyprawy korzennej do pierników, łyżeczka sody oczyszczonej w odrobinie octu. 5 dag orzechów, 3 dag smażonej skórki pomarańczowej, szczypta soli Sposób przygotowania: Z 2 łyżeczek cukru robimy karmel i rozpuszczamy go w 2 łyżkach wody. Do rozkłóconych jajek dodajemy śmietanę i dokładnie mieszamy. Rozpuszczamy masło. Mąkę mieszamy ze szczyptą soli, cukrem, sodą rozpuszczoną w odrobinie octu, przyprawą korzenną, stopionym masłem oraz masą jajeczno-śmietanową. Na koniec dodajemy karmel i wyrabiamy ciasto, pod koniec dodajemy bakalie. Przekładamy ciasto do formy i wyrównujemy je zwilżoną wodą ręką. Piernik pieczemy w piekarniku rozgrzanym do 170 stopni Celsjusza przez mniej więcej godzinę. Patyczkiem sprawdzamy, czy jest upieczone. Piernik dekorujemy według uznania. Smacznego! Co warto wiedzieć o świątecznych piei Przyprawy nadają mu także dobrą trwałość: piernik mógł poleżeć dłużej niż chleb, co w przeszłości było bardzo ważne. • Mód: naturalny czy sztuczny? W czasach kryzysu powszechnie używano do wypieku pierników sztucznego miodu. Używa się go i dzisiaj się, bo jest produktem tańszym. Jednak sztuczny miód, choć aromatyzowany i podobny do prawdziwego, nigdy nie będzie miał walorów smakowych i zdrowotnych, które ma ten naturalny. Pszczoły zbierają go z różnych roślin i mamy miód akaq'owy, lipowy, wielokwiatowy, rzepakowy, spadziowy... Wybierając odpowiedni, dodajemy jeszcze jeden, dodatkowy smak naszemu piernikowi. Ja osobiście używam do produkq'i piernika miodu o zdecydowanym smaku -gryczanego. Tekst Hanna Wieczorek Większość z nas ma swój, oczywiście najlepszy, prze-pis na piernik i pierniczki. Jedne przepisy są bardzo skomplikowane, inne tak proste, że powinien sobie z nimi poradzić nawet kuchenny nowicjusz. O czym trzeba pamiętać przy pieczeniu wigilijnego piernika? • Co wyróżnia piernik spośród innych ciast? Oczywiście przyprawy! Interesujące, że tradycyjnie używamy ich do mięs i potraw słonych, a przecież w piernikach świetnie smakują i dobrze się komponują ze słodkim smakiem. Dzięki przyprawom nabierają one smaku, który sprawia, że lubimy ten rodzaj ciasta. Piernik z Krynicy: łatwy do przygotowania Składniki: 4 Piemikinasza odporność Dzisiaj wiemy, że piernik podnosi naszą odporność. Dzieje się tak dzięki przyprawom, które do niego dodajemy, Dominują wśród nich czarny pieprz, goździki, imbir, cynamon oraz ziele angielskie. Wszystkie one zawierają wiele składników bioaktyw-nych, jak je obecnie nazywamy. Dzisiaj już je badamy, potrafimy zmierzyć ich ilość, często wiemy sporo o tym, jak one działają na nasz organizm. Większość stymuluje procesy odpornościowe, niektóre - tak jak piperyna (zawierają czarny pieprz), sprzyjają odchudzaniu, a wszystkie wspomagają i poprawiają trawienie. Piernik od czegoś wziął swoją nazwę: jadano piemo, czyli pieprznie, z przyprawami, które wzmagały wytwarzanie gazów. I może efekt gazotwórczy jest nieatrakcyjny towarzysko, ale za to bardzo korzystny dla Takie szopki od stu lat przygotowuje Zgromadzenie Sióstr Zakonnych de Notre Dame w Świebodzicach Piernik najłatwiejszy, może upiec nawet kuchenny nowicjusz Składraki: Nietypowy ucierany piernik na drożdżach Składniki: Piernik bez miodu? Czemu nie spróbować? Składniki: Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 rodzinny kuchnia 09 Podobno słynne na świecie pierniki norymberskie wypiekane były początkowo (w XIV wieku) w opactwie cysterskim w Heilsbronn. ikach i pierniczkach zdrowia, ponieważ składniki przypraw sprzyjają rozwojowi korzystnej mikroflory w naszych jelitach, a to właśnie ona uczestniczy w stymulowaniu naszej odporności. Przyprawa kupna czy przygotowana w domu? No cóż, tutaj zdania są podzielone. Wielu uważa, że nie warto tracić czasu na przygotowywanie domowej przyprawy, kiedy można kupić dobre gotowe mieszanki. Jednak coraz więcej pań domu samodzielnie robi przyprawę do piernika. Przyznaję, że od dwóch lat nie korzystam z kupnych mieszanek, samodzielne jej wykonanie, wbrew pozorom, nie jest skomplikowane. • Przepis na przyprawę do pierników Potrzebne nam będą: 4 łyżeczki mielonego cynamonu (2-3 kawałki kory ok. 14 g), 3 łyżeczki mielonych goździków (2,5 łyżeczki całych), 3 łyżeczki mielonego imbiru, 3 łyżeczki świeżo startej gałki muszkatołowej (ok. 2 gałki), 2,5 łyżeczki kardamonu (1,5 łyżeczki wyłuskanych nasion), łyżeczka mielonego ziela angielskiego (ok. 20 dużych ziaren), łyżeczka mielonej kolendry (3/4 łyżeczki nasion), 1/5 łyżeczki mielonego kminku (4 szczypty), 3-4 szczypty mielonego anyżu (2-3 ziarnka wyłuskane z gwiazdek). Z podanych proporcji powinniśmy otrzymać 45 g przyprawy (7 łyżek). Cynamon, nasiona kardamonu (wyłuskane z łupinek), gwiazdki anyżu (wyłuskane ziarenka) owijamy w ścierecz-kę i rozbijamy tłuczkiem. Gałkę muszkatołową ścieramy na tarce o bardzo drobnych oczkach. Pozostałe składniki mielimy w ręcznym młyn- ku lub rozcieramy w moździerzu. Możemy użyć elektrycznego młynka do kawy, ale pozostanie w nim ostry, piernikowy zapach. Zmielone składniki mieszamy, przesypujemy do słoiczka i szczelnie zamykamy. f>TVvarde pierniczki Pierniczki (ciasteczka) zaraz po upieczeniu są zwykle twarde, pewnie dlatego mówi się „stary piernik". Nie należy się tym przejmować, ponieważ z czasem zmiękną. Co zrobić, żeby przyspieszyć ten proces? Najlepiej włożyć je do szczelnie zamkniętej puszki (choć wystarczy zamykana torebka foliowa) z obierkami z jabłek. Niektórzy do puszki dodają kilka kawałków chleba. Generalnie pierniczki przechowuje się w zamkniętych puszkach, będą dobre nawet po kilku miesiącach. Lukier Prawdziwe pierniczki powinny oczywiście być ozdobione lukrem (najlepiej kolorowym). Najlepiej przygotować go z białka, 10 dag cukru pudru i soku z cytryny. Cukier z białkiem ucieramy do momentu uzyskania gładkiej masy. Pod koniec ucierania dodajemy sok z cytryny. Jak go zabarwić? Najwygodniej oczywiście za pomocą kupnych barwników spożywczych. Możemy jednak użyć naturalnych barwników. Czerwony uzyskamy, dodając sok z wiśni, aronii czy jagód. Pomarańczowy za pomocą soku z marchwi, żółty - barwiąc lukier kurkumą, zielony zaś - dodając zmiksowane liście mięty, ziarna groszku cukrowego albo łyżkę gotowanego szpinaku. Piernikowa tradycja Skąd się wziął zwyczaj pieczenia pierników na Boże Narodzenie? Przyczyn zapewne było kilka. Pierniki wzmacniają naszą odporność, a to jest szczególnie ważne w okresie jesiennym i zimowym. Są to ciasta dość trwałe i można było je wcześniej przygotować. Pieczenie i zdobienie pierników to był jeden z powszechnych zwyczajów świątecznych i adwentowych. Czas oczekiwania na święta Bożego Narodzenia zapewne się wszystkim dłużył w czasach przedtelewizyjnych. Czymś trzeba było urozmaicać te grudniowe . wieczory, a wypiekanie pierników jak najbardziej się do tego nadawało. Trwały, pięknie udekorowany piernik mógł być też świątecznym prezentem od serca - najpiękniejszym, bo zrobionym własnoręcznie. (HAN) Wm Pierniczki drobne, proste w przygotowaniu Składniki: kaogrammąki. szklanka cukiu.4jąp * A MOŻE... ŻARÓWKA? rodzinny gadżet Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 Widok przechodniów, którzy mają na uszach słuchawki sporych rozmiarów, już nie dziwi. To jest naprawdę trendy! Gadżety na mikołajki. Zamiast skarpetek, krawata czy czekoladek można wybrać nieco atrakcyjniejszy prezent GOGLE VR. Wirtualna rzeczywistość staje się popularna Powstają gry i programy edukacyjne, powstają też gogle zamieniające smartfony w odtwarzacze treści VR. Gogle można już kupić za kilkadziesiąt złotych. Przykład? FreeHANDS MC-G3DP polskiej firmy Modecom. CZAPKA I SŁUCHAWKI. Za kilkadziesiąt złotych kupić można coś na zimę - np. ciepłą czapkę Archos Musie Beany, zintegrowaną z zestawem słuchawkowym Bluetooth. Czapkę można połączyć ze smartfonem. Przyciski na czapce pozwalają kontrolować odtwarzacz. • e < RĘKAWICZKI. Idzie zima, ale korzystanie z mobilnych urządzeń wcale nie musi być uciążliwe. Na rynku pojawiają się rękawiczki przystosowane do obsługi ekranów dotykowych. Kosztują od kilku do kilkudziesięciu, a czasem powyżej stu złotych, jak np. Marmot Connect Glove. Elektronkznydi gadżetów pojawia się coraz więcej. Rynek zalany jest akcesoriami do smartfonów -tojuż nie tylko etui. ochronne fołie czy wręcz szkła na wyświetlacze, ale także coraz bardziej zaawansowane sełfie sticki. zestawy audio bądź obiektywy do telefonicznych aparatów. Ale ciekawych prezentów poszukać można również wśród elektroniki tworzącej inteligentne domy. Zacząć można od najprostszych urządzeń. W cenie od kilkudziesięciu do ponad stu złotych wybrać można na przykład żarówki z modułem Błuetoot' j, które kontrolować można przy pomocy aplikacji na Androida czy iOS. Żarówka może świecić jaśniej albo ciemniej, możemy też wybrać kolor światła. INTELIGENTNA OPASKA. Zima nie zima, o kondycję dbać trzeba. Dla wytrwałych - być może - nagroda od bliskich, czyli prezent w postaci inteligentnej opaski Xiaomi Mi Band 2 to jedna z najtańszych opcji, jedna z droższych - Samsung Gear Fit2 Pro. Do wyboru, do koloru. Dotykowe" rękawiczki, czapka pełna muzyki albo... KLAWIATURA. Przewodowe, bezprzewodowe, membranowe, mechaniczne, gamingowe, od kilkudziesięciu złotych do kilkuset.. Jest w czym wybierać, a klawiatura, choćby najlepsza, też się niszczy. Nadchodzi dobra okazja na jej wymianę. ETUI NA SMARTFONA. Dla niej albo dla niego. Bo smartfona ma już chyba każdy, a nowe etui zawsze się przyda Ciekawym, bo wyróżniającym się prezentem, może okazać się stylowe, drewniane etui Bewood czy Smartwoods, dedykowane poszczególnym modelom telefonów. DROID Z GWIEZDNYCH WOJEN. Wkrótce premiera kolejnego epizodu gwiezdnej sagi, wśród propozycji nie mogło więc zabraknąć gadżetu ze „Star Wars", czyli kultowego R2-D2. To nie jest tania zabawka, a droida kontrolować można przy pomocy smartfona czy tabletu. SMART SZCZOTECZKA DO ZĘBÓW. Te najdroższe, produkowane np. przez Philipsa (Sonicare DiamondCłean Smart) i współpracujące z mobilną aplikacją, kosztują od kilkuset do ponad tysiąca złotych. Są jednak i tańsze rozwiązania np. Xiaomi X3 Sonic Electric Toothbrush. Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 rodzinny dom 13 Świąteczny klimat w naszym domu Dekoracje z czerwonym akcentem, lampki i świece pasują idealnie £ » w % * -a *«*■ Dobre na ciastka, her czy inne przekąski. Ale z powodzeniem można schować tam inne przedr np. biurowe. ! 2 1 E Źle zamocowane rynny albo dach będą źle odprowadzać śnieg. Mogą też runąć Agnieszka Jędrzejczak a.jedrzejczak@dzienniklodzki.pl Dom. Przegląd pieca musimy zrobić przed nadejściem zimy Zimowa lista zadań, czyli jak przygotować dom na nadej ście mrozów.. To dodatek, który wprowadzi V świąteczny nastrój, ale i stworzy * i przytulny, ciepły klimat we wnętrzu. Można ją powiesić przy oknie albo ustawić * na meblach. I < ■ > > ■ - - 2 Odśnieżanie wokół domu, zrzucenie śniegu z dachu czy rynien to obowiązek właściciela budynku PAMIĘTAJ nów i instalacji, a także systematyczne sprzątanie posesji i terenu przed nią. Zimą do obowiązków dodać należy również regularne odśnieżanie. Zgodnie z rozporządzeniem Głównego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego, zadaniem właścicieli i zarządców nieruchomości jest niedopuszczenie do przeciążenia konstrukcji budynku przez zalegający na dachu śnieg, a także zapewnienie jego odśnieżania wraz z pozostałymi elementami elewacji obiektu. Obowiązek obejmuje także usuwanie sopli, brył, nawisów lodowych i śniegowych, które mogą zagrozić bezpieczeństwu osób przebywających w pobliżu budynku. Ciężar nie do zniesienia Śnieg, choć potocznie zwany białym puchem, nie powinien być utożsamiany z lekkością. Metr sześcienny świeżego opadu waży od 100 do nawet200 kg. Im starszy i więcej w nim wody, tym staje się cięższy. Rodzi to poważny problem, o którego rozwiązaniu należy myśleć już na etapie projektowania domu. - Polska podzielona jest na cztery strefy obciążenia śniegiem. W pierwszej, zlo- Kilka ważnych zadań do zrealizowania przed nadejściem zimy: -uszczelnij okna i drzwi -wyczyść komin - sprawdź kratkę z rury doprowadzającej powietrze do kotłowni - zrób przegląd pieca -wyczyść rynny - przed pierwszymi przymrozkami odłącz wszystkie zewnętrzne ujęcia wody od instalacji - sprawdź rury doprowadzające wodę do domu kalizowanej na południowym zachodzie kraju, spodziewane obciążenie dachu może wynieść 70 kg/mkw., w czwartej zaś, przypadającej na Suwalszczyznę, ponad 120 kg/mkw. Są to parametry, które architekt opracowujący projekt musi wziąć pod uwagę. Innym, nie mniej ważnym czynnikiem wpływającym na obciążenie dachu jest kąt nachylenia połaci dachowej. Nie bez powodu pokrycia domów stawianych w górach są bardzo strome. Im większe nachylenie, tym mniejsze zagrożenie stanowi śnieg - mówi Magdalena Gardyła, ekspert firmy Galeco. Wiemy już, że dach pokryty warstwą białego puchu może stanowić poważne zagrożenie ze względu na obciążenia, jak zatem radzić sobie z problemem zalegającego śniegu i powstającymi na rynnach soplami lodu? Bezpieczny dom Przygotowania powinniśmy zacząć od sprawdzenia stanu technicznego dachu oraz drożności systemu rynnowego. Z osuwającym się śniegiem poradzą sobie płotki przeciwśniegowe, potocznie zwane śniegołapami. Co z kolei tyczy się orynnowania, dopilnujmy, by było ono całkowicie drożne. Sposobem na zażegnanie problemów związanych z zamarzającą wodą są kable grzejne, które możemy montować zarówno wewnątrz orynnowania, jak i pod poszyciem dachowym. Często powtarzającym się błędem jest niewłaściwy montaż orynnowania względem połaci dachowej. Zamocowanie rynien zbyt wysoko może spowodować, że śnieg w ogóle do nich nie trafi, a zbyt nisko - zwiększy prawdopodobieństwo oberwania rynny przez zalegający w niej opad. Tekst Agnieszka Jędrzejczak Choć w żartach zwykliśmy mówić, że zima co roku zaskakuje drogowców, do jej nadejścia często nieprzygotowani bywają również właściciele domów. Nierzadko nieświadomi swoich obowiązków zaniedbują kwestie bezpieczeństwa i nie zwracają uwagi na zalegający na dachu śnieg i zwisające z niego sople lodu. Dobry plan Zgodnie z polskim prawem budowlanym, zarówno na właścicielach, jak i zarządcach nieruchomości, spoczywa szereg obowiązków, których niedopełnienie skutkować może kontrolą powiatowego nadzoru budowlanego i nałożeniem grzywny. O czym należy pamiętać szczególnie teraz, w okresie jesienno-zimo-wym? Kalendarz dobrego gospodarza wypełniony jest czynnościami, których rzetelne wykonywanie pozwoli cieszyć się zadbanym domem przez wiele lat. Na liście takich zadań znajdziemy chociażby okresowe sprawdzanie stanu okien, komi- Poszewki na poduszkę czy gotowe poduszki to najlepszy i szybki sposób na odmianę wnętrza, zwłaszcza na święta. 14 rodzinny nasze zoo Głos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 Zdaniem eksperta Zdrowie. Czy kota można karmić karmą dla psów? Jeśli w domu mieszkają kot i pies, to należy pilnować, aby zwierzaki nie wyjadały sobie wzajemnie karmy - dotyczy to przede wszystkim kotów. Koty mają inne zapotrzebowanie na składniki odżywcze niż psy. Karmy przeznaczone dla kotów zawierają z reguły dużo więcej białka zwierzęcego, a mniej wapna. Koty są całkowitymi mięsożercami i w naturze nie ' ?dzą produktów roślinnych. Dlatego kocia karma musi być bogata w składniki typowo mięsne, a uboga w dodatki w postaci np. skrobi. W kocim pokarmie znajdziemy więc więcej białka, miedzi i żelaza. Różnice mogą także dotyczyć obecności w jej składzie taury-ny i 1-karnityny. Jednokrotne podanie psiej karmy co prawda nie powinno mu zaszkodzić, jednak lepiej tego unikać. Trzeba pamiętać, że koci układ moczowy jest bardzo delikatny, a jedzenie psiej karmy może go dodatkowo obciążać - szczególnie, jeśli kot unika picia wody. Pielęgnacja. Kocie tipsy - moda. która robi zwierzęciu krzywdę Nakładki na pazury miały chronić meble i inne domowe przedmioty przed zniszczeniem. Weterynarze czasami zalecali je także jako substytut leków mających powstrzymywać kota przed drapaniem się aż do krwi. Nie wiadomo jednak, skąd się moda - trwająca już od kilku lat - na zamianę nakładek na tipsy wzięła. Tymczasem długie, kolorowe, zakrzywione tipsy nie tylko są dla kota • niekomfortowe, ale też mogą sprawiać mu ból, wbijać się w łapy, deformować pazury i uniemożliwiać normalną aktywność. Nakładki na kocie pazury nie odpadają same, utrudniają kotom chodzenie, wspinanie się, zaburzają ich naturalny instynkt. Tipsy nie powodują też, że kot przestaje się drapać. Robi to nadal, ale przy tym towarzyszy mu znacznie większy ból. Do weterynarzy trafiają nawet koty, u których tipsy doprowadziły do powstania krwawiących ran na łapach. 0 "Sj N 1 C T3 ro c » ..Światło w Cichą Noc" # Krystyna Mirek Trwają przygotowania do świąt na krakowskim osiedlu. W jednej willi mieszka Antek, który poraniony wrócił do domu po latach. Tu wracają smutne wspomnienia o ojcu, który nagle porzucił żonę i 10-letniego syna. W innym domu nie obchodzi się świąt Bożego Narodzenia, bo kojarzą się z tragicznym wypadkiem. Magda i jej dwaj bracia zawsze wtedy wyjeżdżają do ciepłych krajów. Ale tym razem będą musieli zorganizować prawdziwą Wigilię. Musi dojść do spotkania Antka i Magdy. Co z tego wyjdzie? (MARA) KONKURS CMoUkT „Przeźroczysty chłopiec" • Antonina Krzysztoń Poznajemy przedszkolaka Franka, jego grupę, przyjaciół, panie przedszkolanki, ale też obserwujemy trudne sytuacje, które mogą zdarzyć się każdemu dziecku: zazdrość o uczucia koleżanki, kłótnie w grupie (i dochodzenie do porozumienia; wybaczanie), rywalizację, przechwalanie się. Poznamy też dom Franka i jego zapracowanych rodziców, nie zawsze rozumiejących swoje dziecko. Króciutkie, prosto i pięknie napisane historyjki, dużo fajnego poczucia humoru. Gorąco polecam. (MARA) HIBO WARDERE „Cięcie" • Hibo Wardere Hibo Wardere w dzieciństwie padła ofiarą obrzezania, zabiegu tak brutalnego, że w jego następstwie o mało nie straciła życia. W wieku 18 lat, po wybuchu wojny domowej w Somalii, przeniosła się do Londynu. Tam szybko się zorientowała, że to, co ją spotkało w ojczyźnie, na Zachodzie wcale nie jest czymś normalnym. Wtedy postanowiła poświęcić się walce ze zwyczajem okaleczania kobiecych narządów płciowych. Poruszająca, wstrząsająca boleśnie szczera opowieść. O takich rzeczach trzeba wiedzieć. (MARA) „Lunatycy" • Hakan Eriksson Anette Jansson, komisarz w wydziale kryminalnym szwedzkiej Policji Bezpieczeństwa Sapo, bada potencjalne powiązania zradykali-zowanej młodzieży z przedmieść Sztokholmu z grupami islamistów w Niemczech. W tym czasie doświadczony bojownik Mohammed przyjeżdża do Szwecji, żeby stworzyć komórkę, która znienacka uderzy w zastany ład. Jest jeszcze młody Jamal. Fabuła jak najbardziej na czasie. Historia przedstawiona z perspektywy różnych postaci. Każda ma swoje racje. (MARA) Zdobądź książkę, wysyłając SMS Dla naszych czytelników mamy po trzy egzemplarze książek: „Światło w Cichą Noc" Krystyny Mirek (wydawnictwo Edipresse), „Przeźroczysty chłopiec" Antyniny Krzysztoń (Prószyński i S-ka), „Cięcie. Poruszająca historia obrzezanej kobiety" Hibo Wardere (Prószyński i S-ka), „Lunatycy" Hakana Erikssona (Edipresse). Żeby je zdobyć, trzeba podać hasło (odpowiednio, jeden SMS to jedno hasło): CICHA, CHŁOPIEC, CIĘCIE LUNATYCY. Należy wysłać je SMS-em na nr72355, w treści wpisując gpks hasło. Koszt SMS-a to 2,46 zł z VAT. Czekamy do północy z poniedziałku na wtorek Oksiążkafh opowiadam także wswoimwideoblogu Anki Czytanki. Znajdziecie go na wwwgp24wsekcfl wideo-blogoksiążkach. TaprasTam do oglądania ANNA CZERNY-MARECKA Wychowanie Co zrobić na Mikołaja, gdy nastolatek był niegrzeczny? Matczyne serce w rozterce Tekst Bogna Skarał _ie wiem, jak mam się (^■zachować - oznajmi-fl^flła mi moja przyja-I ^Bciółka, matka 15-let-niej Kaśki. - A co się takiego wydarzyło? - spytałam zaciekawiona. - Jeszcze nic się nie zdarzyło, bo nic jeszcze nie zrobiłam, ani nawet nie postanowiłam -trochę zdenerwowana odpowiedziała mi moja przyjaciółka. - To co, może przynajmniej powiedz, o co chodzi? • -nie ustępowałam. - Nie zauważyłaś, że już wkrótce powinien przyjść do nas Mikołaj? - zapytała trochę sarkastycznie mama nastolatki. - Jak co roku - trochę się zdziwiłam tą jej uwagą. - Zawsze przychodzi 6 grudnia. - No właśnie - odparła moja przyjaciółka. -1 właśnie z tym Mikołajem nie wiem, co mam zrobić? - A co? Nie masz pomysłu na prezent czy może masz za dużo tych pomysłów? -nie wytrzymałam. - Jesteś blisko, ale niezupełnie - odpowiedziała mi skwaszona trochę mama Kaśki. - Ja nie wiem, jak się mam zachować właśnie w związku z prezentem dla Kaśki. Już jej miesiąc temu zapowiedziałam, że jest niegrzeczna, więc dostanie róz-§ gę - w końcu przyznała się w moja przyjaciółka. - Alete-§ raz to mi trochę jej żal, bo | już się stała grzeczniejsza. £ Więc nie wiem, co mam zrobić. Czy powinnam być konsekwentna i dać jej rózgę, czy może jednak kupić tę książkę, o jakiej Kaśka marzyła? - A co ci serce podpowiada? - spytałam. - Moje serce jest w rozterce - wyjaśniła mi mama nastolatki. - Z jednej strony rózga by się jej przydała, bo miesiąc temu Kaśka była bardzo niegrzeczna, ale z drugiej strony... Po prostu mi jej żal. - To w czym problem. Daj jej książkę i rózgę - zapropo- nowałam. - Będziesz miała sama czyste sumienie i dlatego, że dałaś książkę, i dlatego, że dałaś rózgę. - Ale czy to jest pedagogiczne? - zaczęła się zastanawiać mama Kaśki. - Wiesz co, tego typu problemy to już ty sobie wybij z głowy - podpowiedziałam. - Twoja Kaśka nie ma 3 lat, a 15 lat - zaczęłam jej wyliczać argumenty. - Ona już dawno wie, co się kryje pod tajemniczą postacią Mikołaja, który podrzuca prezenty. Jeśli dostanie książkę, to będzie się cieszyła jak dziecko, a że dostanie też rózgę, to będzie dla niej przypomnienie, że rodzice zwracają jednak uwagę na jej zachowanie. Ale daję ci słowo - ona się tej rózgi nie przestraszy. 16 rodzinny krzyżówka Glos Dziennik Pomorza Sobota-niedziela, 2-3 grudnia 2017 GWIAZDA Agata Młynarska, dziennikarka (o adoptowanej córce): Ja i chłopcy zostaliśmy z Sylwią rodziną na zawsze, ale to był układ bardzo wyjątkowy i niesformalizowany. Krzyżówka panoramiczna wyrób masarski wzmacnia plecak uchatka kalifornijska t- -^T to, co wabiło żeglarzy sztuczne jezioro 14 konkurent Canona T kapusta abisyńska (anagram: kantar) T fragment Biblii ~T~ mały chłopiec kalendarzowy termin wyrabiają osłony przed deszczem choroba zakaźna dopływ Warty mamona, forsa sąsiad z bloku niejedno w barszczu —r~ miasto w widłach Pilicy i Wisły trafia strzałą w serce „łysa" część samochodu T 17 śpiewa „Miłość jak wino' litera grecka surowica krwi ogół wybor- 27 ogół czasopism 18 skrajna deska z klocka koszulka jak gra na koniach porośnięta trawą 22 jednostka pracy 23 płyn do płukania tkanin twardy jak... T 13 lew w brydżu styl w muzyce młodych zbiór danych na dysku Cameron gwiazda kina przeciwnicy w debacie twórca dzieła strój gimnastyka pobiera należność za gaz kość dla burka klub piłkarski z Wiednia T T schodzi z gór ścinek tkaniny postacie ożywiające obraz T T T kwaśny z cytryny T rzymska bogini obfitości CT Paweł, polityk kuzynka karpia "T™ T zapiski z wykładu planeta jak pierwiastek balkon w postaci wnęki film Polańskiego nielegalny trunek 16 rodzai grubej kaszy fałda na sukni T postawa w gimnastyce T 24 jacht Leonida Teligi pniak po ścięciu drzewa tkanina na letnie ubrania 25 otwory w ścianie zwód Gołoty popularne radio więcej niż duet T wzmacnia spękane mury I 10 wyjątkowy egzemplarz JLł zdobywane przez piłkarzy ocena w dzienniku wyjtfyw; Tołstoj wport- felu Niemca T kierownica statku figura geometryczna 20 T klasa jachtu żaglowego port nad Wołgą w Rosji 26 miara pojemności 21 graniczy z Ghaną Carl Zeiss student Z- płynie przez Tokaj 12 19 pole działania ląduje na jeziorze drapieżny kot z Polski surowiec na chleb 11 założył wawelski gród Rolska, piosenkarka 15 1 2 3 4 5 6 7 ! i8 9 10 11 12 13 14 15 » 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 drapieżny kot z Polski surowiec na chleb założył wawelski gród Rolska, piosenkarka 15 Litery z pól ponumerowanych od 1 do 27 utworzą rozwiązanie - sentencję łacińską. X3in»S IJLS3P VNAZ0AZUd lS3r AQ9 :3INVZVlMZOH Litery z pól ponumerowanych od 1 do 27 utworzą rozwiązanie - sentencję łacińską. X3in»S IJLS3P VNAZ0AZUd lS3r AQ9 :3INVZVlMZOH KSIĄŻKA NA JESIEŃ Labirynt duchów > CarłosRuizZafon Alicja Gris jest piękną, inteligentną i pozbawioną skrupułów agentką. Pewnego dnia otrzymuje zlecenie z najwyższych sfer władzy. Sprawa jest ściśle tajna i dotyczy tajemniczego zniknięcia ministra kultury Mauricia Vallsa. Wydaje się, że może mieć to związek z przeszłością, kiedy Valls był dyrektorem budzącego grozę więzienia Montjuic. Alicja, wraz z przydzielonym do tego dochodzenia, kapitanem policji ma kilka dni na odnalezienie ministra. W trakcie poszukiwań CARLOS RUIZ ZAFÓN LUilKYNT BtTHÓW bćm w jej ręce trafia należący do Vallsa siódmy tom serii „Labirynt duchów". Książka ta doprowadzi Aliqę do ukrytej w samym sercu Barcelony księgami Sempere & Synowie. Czar tego miejsca sprawia, że jak przez mgłę powracają do niej obrazy z dzieciństwa. To, co odkryje, będzie śmiertelnym zagrożeniem dla niej. (KS) Martwy błękit ą Krzysztof Bochus W Sopocie znalezione zostają zwłoki żydowskiego kolekcjonera i wyznawcy Kabały -Saula Rottenberga. Wszystko wskazuje na samobójstwo. Wkrótce w makabrycznych okolicznościach giną kolejni członkowie jego rodziny. Radca kryminalny Christian Abell podąża niezmordowanie tropem morderców. Aby ich odnaleźć, musi jednak najpierw rozwiązać zagadkę zza grobu, pozostawioną mu przez Rottenberga... Nie będzie to łatwe, ponieważ droga do prawdy usiana jest przeszkodami, a w samym śledztwie nic nie •r Łrm jest oczywiste. Chodzi o pieniądze czy o coś więcej? Czy rodzina Rottenbergów padła ofiara spisku? Kto torpeduje wysiłki Abella i wyprzedza go ciągle o krok? Pytania się mnożą, a próba znalezienia na nie odpowiedzi może kosztować życie. W tle mroczny klimat lat 30. XX wieku na niemieckim Pomorzu. (KS) Niekochana * MadelineSheehan Zuzanna Kadziewicz żyje jak pod kloszem. Kochający ojciec-biznesmen trzyma nad ukochaną jedynaczką parasol finansowy. Pewnego dnia w jej życiu pojawia się mężczyzna... Radosław jest wykształcony, męski, przystojny, dobrze wychowany, zamożny. Potrafi się znaleźć w teatrze, cierpliwie doradzać w butikach. Gentelman w łóżku. Prawdziwy ideał. Niestety, wyśniony mężczyzna okazuje się policjantem. Komisarz Radosław Wyrwa - fachowiec od działań „pod przykrywką". Zuzanna to dla niego tylko figurantka, zaledwie narzędzie służące do rozpracowania ciemnych interesów ojca. Antoni Kadziewicz, na pozór szanowany biznesmen, w rzeczywistości zwabia z Ukrainy dziewczyny do domów publicznych. Zadłużony, szantażowany przez ukraińskich mafiosów, nie potrafi wydostać się z matni. (KS)