Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Koordynacja projektu: Ewa Zarzycka i Maria Wrońska Współpraca: Edyta Wolska Wydawca katalogu: Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej ul. Partyzantów 31 a, 76 - 200 Słupsk tel./fax +48 059 842 56 74 Redakcja merytoryczna: Edyta Wolska Projekt graficzny: Jan Pożarski Dokumentacja filmowa i fotograficzna: Janusz Czyżewicz i Marcin Mierzicki „http://www.baltic-gallery.art.pl" „mailto:info@baltic-gallery.art.pl" info@baltic-gallery.art.pl Dyrektor Edyta Wolska ISBN 978-83-922414-8-5 <7 Żyjemy dziś w czasach prymatu pragmatyzmu i operatywnego myślenia. W rezultacie zaistniałych zmian cywilizacyjnych technologie coraz skuteczniej wypierają człowieka. Na planie czysto jednostkowym ulega również zachwianiu równowaga pomiędzy tym, co znaczy tylko być a tym, co dotyka sfery mieć. Z tego też powodu kultura humanistyczna i jej narzędzia do opisywania oraz interpretowania rzeczywistości okazują się dzisiaj tym bardziej nam potrzebne. Edukacja artystyczna społeczeństwa, a zwłaszcza szczególne jej nakierowanie na dzieci oraz młodzież powinna mieć kluczowe znaczenie z punktu widzenia przyszłości zarówno kultury jak i człowieka. Najważniejszym zadaniem edukacji artystycznej jest otwarcie pola percepcji i recepcji, a w konsekwencji także przygotowanie młodych ludzi do optymalnego dla ich możliwości odbioru sztuki współczesnej. Z jednej więc strony chodzi tutaj o przekazanie narzędzi i dyskretne podniesienie kwalifikacji do stworzenia własnej interpretacji dzieła sztuki, z drugiej zaś - o wyuczenie umiejętności wyrażania własnych odczuć i doznań w sposób werbalny lub za pomocą aktywności twórczej. Cel tak rozumianej edukacji, która kładzie nacisk na przygotowanie świadomego, aktywnego odbiorcy dawnej i nowej sztuki, jest - w istocie - przełożeniem na język praktyczny dość już dzisiaj obiegowego, hasła Josepha Beuysa -„każdy jest artystą". Program edukacyjny powinien bowiem ułatwiać odkrywanie siebie jako jednostki twórczej, pozytywnie wpływać na rozwój osobowości, wrażliwości, empatii i tolerancji, a jednocześnie wspierać kreatywne funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie. Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej w Stupsku od wielu lat z powodzeniem realizuje tak pojmowany program edukacyjny. Jedną z najpopularniejszych form wykorzystywanych na tym obszarze aktywności są cykliczne warsztaty artystyczne, spotkania autorskie oraz odczyty. Taką też formułę przyjął realizowany od września do grudnia 2008 r. projekt „Alfabet sztuki". Prowadzone zajęcia warsztatowe miały charakter interdyscyplinarny i dały wiele możliwości poznawania oraz odbioru sztuki poprzez bezpośredni udział młodzieży i dzieci w samym procesie tworzenia. Dzięki obranej metodologii oraz wieloaspektowemu pokazaniu relacji pomiędzy sztuką, kulturą a człowiekiem warsztaty umożliwiły wyzwolenie w uczestnikach otwartej i poszukującej postawy wobec otaczającego świata. Wspólnie z Ewą Zarzycką i Marią Wrońską - koordynatorkami projektu - zaprosiłyśmy do prowadzenia zajęć i wykładów wybitnych polskich artystów, historyków i krytyków sztuki. Uczestnikami warsztatów i wykładów była młodzież z Liceum Plastycznego oraz Liceum Społecznego w Stupsku, a także podopieczni Środowiskowego Domu Samopomocy i Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Stupsku. Podczas trwania projektu odbyło się łącznie trzydzieści sześć warsztatów oraz pięć wykładów. Projekt, który zostat pomyślany jako impreza cykliczna, został zrealizowany ze środków finansowych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Edyta Wolska Dyrektor Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej 3 MĘĘL Dlaczego „Alfabet Sztuki"? Tytut ten z jednej strony może sugerować, edukacja jest w potocznym wyobrażeniu nauką alfabetu. Z drugiej strony - w tytule tym mieści się sugestia, że zarówno w procesie edukacji, jak i w procesie twórczym, najważniejsze są podstawy - konieczność stworzenia wtasnego alfabetu i - co za tym idzie - własnego języka, w którym budowane są późniejsze wypowiedzi. Wsktad projektu wchodził cykl wykładów i warsztatów. Program z założenia realizowany był na trzech płaszczyznach: wokół znaku, wokół przedmiotu, JET i H/' wokół metody. Miał na celu zapoznanie młodych ludzi z problematyką sztuki współczesnej, zapoznanie się ze specyfiką pracy artystycznej i zachęcenie do samokształcenia w tym kierunku. Zajęcia - dzięki akceptacji wszystkich form wypowiedzi - miały „wymuszać" działania własne, wyzwalać inwencję twórczą i indywidualną formę wypowiedzi. Poprzez próby własnej kreacji prowadzący oswajał uczestników z użyciem różnych środków ekspresji, narzędzi i materiałów, co miało zmniejszyć dystans uczestników warsztatów wobec warsztatu twórczego artysty. Spotkania te miały ponadto zainspirować do zainteresowania sztuką, a następnie wyzwolić motywację do uzupełniania i pogłębiania wiedzy z historii sztuki, teorii widzenia, filozofii sztuki itp. Jednym z ważniejszych zadań tych spotkań było uświadomienie ich uczestnikom roli dokumentacji w procesie twórczym i różnic pomiędzy aktem tworzenia a jego zapisem. Wszystkim, którzy przyczynili się do zrealizowania projektu, i jego uczestnikom serdecznie dziękuję. Ewa Zarzycka - koordynacja projektu 4 h29.09 - 01.10.2008 - „Klucze do sztuki" - prowadząca: Ewa Zarzycka 08.10 - 10.10.2008 - warsztaty wideo - prowadząca: Sophie Jocz 15.10 - 17.10.2008 - „Przestrzeń zamknięta w okręgu" - prowadząca: Roma Nowak 06.11 - 08.11.2008 - „Tchnienie" - prowadzący: Maria Wrońska i Tomasz Niedziółka I 12.11 - 14.11.2008 - „...jest w Tobie" - prowadzący: Jerzy Grzegorski I Wykłady: ■ 03.10.2008 - „Kiedyś obrazy będą mówić" - prowadzący: Paweł Susid 17.10.2008 - „W poszukiwaniu raju utraconego" - prowadząca: Anna Tyczyńska I 23.10.2008 - „Rewolucje w sztuce nowych mediów" - prowadzący: Piotr Krajewski 14.11.2008 - „Myśl zmysłami, czuj rozumem, czyli jak daleko filozofia sztuki odeszła od praktyki" - prowadzący Sebastian Stankiewicz 5 n \ Andrzej Ciesielski - artysta, organizator życia artystycznego, wykładowca. W1971 r. ukończyt studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1973-1976 współtworzy! i prowadzi) Plenery Młodych w Miastku, a w latach 1980-1981 również prowadził i współorganizował Spotkania Artystów i Teoretyków Sztuki w Osiekach. W latach 1986-1990 prowadził autorską galerię „Na Plebani" w Koszalinie. Za niezależną działalność artystyczną i organizacyjną w 1990 otrzymał nagrodę Polcul Foundation z Sydney. W latach 1990-2002 prowadził własną, prywatną galerię „Moje Archiwum" w Koszalinie. W latach 1996-1999 współorganizował i brat udział w Europejskich Spotkaniach Artystów w Bornem Sulinowie. Warsztaty: „Papier" Warsztaty podejmowały problematykę badania i opisania zastanej przestrzeni. W tym celu uczestnicy szukali cech charakterystycznych i cech powtarzających się, szukali własnego miejsca - pola - przestrzeni, a następnie ją zmieniali i opisywali. W rezultacie następował powrót do swego wybranego miejsca lub odkrytego na nowo. Materiałem realizującym byt papier, wspierany gestem, językiem oraz dialogiem. Uczestnicy stworzyli także wtasną kolekcję przedmiotów o osobistym znaczeniu. Ewa Zarzycka - artystka sztuk wizualnych, performerka. Ukończyta studia we wrocławskiej PWSSP (obecnie ASP) w 1978 roku. Jest autorką wielu wystaw indywidualnych oraz performances w kraju i za granicą. Ewa Zarzycka materią swoich wystąpień uczynita stówa oraz ich znaczenia, zawiłości i konteksty. Jej performances stanowią refleksję na temat sztuki i codzienności, fakty przenikają się z fikcją, powaga miesza się z dowcipem, a nierzadko też z autoironią. Z tytułów jej licznych wystąpień i realizacji w wielu miejscach sztuki w Polsce ułożyć można zarys intrygującego eseju łączącego powagę i intelektualną dociekliwość z postawą ironicznego dystansu. Mieszka w Lublinie i czasem w Kazimierzu Dolnym. Warsztaty: „Klucze do sztuki" Zawsze w prowadzeniu warsztatów przede wszystkim zaskakuje mnie to, jaka pojawi się grupa, z którą przyjdzie mi pracować. Mogę nawet tak powiedzieć, że jest to pierwsza weryfikacja wstępnych założeń. Kiedy poznaję uczestników warsztatów już przeczuwam, które z moich założeń w tym momencie upadły. Tym razem było podobnie. Wstępnie zakładałam, że będziemy razem z uczestnikami warsztatów pracować bardzo planowo, bardzo metodycznie. Stało się wręcz przeciwnie - spontaniczność i żywiołowość była głównym napędem tej pracy. Podczas tych właśnie warsztatów kolejny raz przekonałam się, że planując warsztat nie jestem w stanie z-góry wyznaczyć poziomu, na którym odbywać się będzie praca. Nie można jednak z takiego stanu rzeczy wyciągać zbyt pochopnych wniosków, tu może się kryć pułapka. I wpadłam w nią oczywiście, błędnie zakładając, że spontaniczność oznacza to, że uczestnicy warsztatów są zawsze kryształowo przejrzyści, żywiołowi i niczym nieobciążeni. Oni właśnie często chcą wnieść do warsztatów swoje ulubione rozwiązania, problemy, tym razem dwie uczestniczki warsztatów chciały mówić o swoich ideach zmiany świata na lepsze i o swojej pracy na rzecz pomocy ludziom. Jak się potem okazało pięknej i naprawdę imponującej działalności, zwłaszcza biorąc pod uwagę młody wiek tych osób. I właśnie tak się stało, że działalność tych dwóch dziewczyn głęboko zapadła w moją pamięć i poruszyła wyobraźnię. W ostatecznym podsumowaniu mogę powiedzieć, że tym razem przekonałam się naocznie i faktycznie, że prowadzenie warsztatów jest swego rodzaju wymianą. Ja przekazuję coś uczestnikom warsztatów, a oni w zamian również coś oddają. W rezultacie często na styku tej wymiany powstaje coś zupełnie nowego, zaskakującego. I każdy z uczestników, a głównie prowadzący, musi pójść na kompromis, pogodzić się z tym, co zastane, żeby w ogóle móc warsztaty przeprowadzić, żeby w ogóle się odbyły. Główną „korzyść" dla mnie, czyli dla prowadzącego, dostrzegam w tym, że muszę zrewidować swe założenia i wyeliminować większość już na początku wspólnej pracy, skonfrontować swe myślenie, wyobrażenia z żywą tkanką dziania się, ulec w efekcie w jakimś sensie tej żywiołowości po to również, by się przekonać, że pewna dyscyplina założeń również ma swój sens. 10 Sophie Jocz - urodziła się w Paryżu w 1977 roku. W 2002 ukończyta studia na Wydziale Multimediów w Ecole nationale superieure des beaux-arts w Paryżu. Zajmuje się instalacjami i wideo. Od kilku lat mieszka i pracuje w Warszawie i w Paryżu. Warsztaty wideo Warsztaty wideo z licealistami i z gimnazjalistami byty owocne, ponieważ udostępnienie sprzętu spowodowało uwolnienie ekspresji. Uwydatnienie różnicy miedzy filmem a dokumentacją życia osobistego za pośrednictwem wideo, dato tym mtodym ludziom - jak sądzę - wiedzę podstawową. Zaproponowałam konkretnie ćwiczenia z myślą o powstaniu prac wideo. W matych grupach ujawnit się potencja! ekspresji oraz możliwości wyrażania, jakie daje wideo. Zwłaszcza, że te prace powstały z przeznaczeniem dla odbiorców. Ćwiczenia polegały na opanowaniu podstaw używania kamery, czyli elementarnej umiejętności robienia zdjęć i dźwięku. Wielu młodych ludzi nie miało do tej pory doświadczenia ze sprzętem nawet podstawowym. Ta okazja umożliwiła im poznanie „obszaru pospolitego" we współczesnej sztuce. Skorzystałam z okazji, aby podać im źródła informacji i edukacji wizualnej dostępne w internecie. Cieszyłam się z ich zapału i pomysłowości. Odkryłam w kontekście edukacyjnym, ale i twórczym, że niekoniecznie trzeba dużo mówić, a raczej należy mówić to, czego nie robić niż podpowiadać, co robić. Warsztat okazał się prawdziwą, krotką i treściwą inicjacją. 14 Roma Nowak - w 1997 r. ukończyta studia na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, gdzie otrzymała dyplom na Wydziale Edukacji Artystycżnej i aneks z rysunku w pracowni prof. Anny Tyczyńskiej. Odbyta także Studia Podyplomowe na kierunku Pedagogika Opiekuńczo-Wychowawcza na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracuje jako pedagog szkolny, od 19 lat prowadząc zajęcia plastyczne z młodzieżą. Warsztaty artystyczne - „Przestrzeń zamknięta w okręgu" Moje warsztaty miaty być analizą mandali w aspekcie duchowym, filozoficznym oraz terapeutycznym. Nie byto duchowości, filozofii. Byfy spostrzeżenia na temat koła, kręgów, okręgów, przedmiotów zamkniętych w okręgach, tym, co podobne do koła, co zbudowane na planie kota i pojawił się środek koła. Powstały prace samodzielne i zbiorowe, byt też gest. Uczestnicy mieli możliwość wypowiedzi werbalnie jak i przez bezpośrednie działanie. Zauważali otaczającą ich przestrzeń w nowy sposób! Jeden z uczestników warsztatów stwierdził, że z motywem koła, z kołem spotykamy się codziennie! Codzienność stała się tematem. Była praca i autentyczne zaangażowanie uczestników jak i usunięcie śladów swojej wypowiedzi. Czasami jest tak, że życie samo pisze scenariusz. Każde z nas spotkało się na swoim etapie. Każdy miał cos do powiedzenia. 18 Maria Wrońska - w 1993 r. uzyskała dyplom w pracowni rzeźby prof. Leona Podsiadtego na PWSSP we Wrocławiu (obecnie Akademia Sztuk Pięknych). W latach 1992- 95 była asystentką prof. Alojzego Gryta, a w okresie 1996-2007 pracowała jako asystentka w pracowni pod kierunkiem ad. Waldemara Szmatuły. Jest założycielem (2008) i kierownikiem Katedry Edukacji Artystycznej na ASP we Wrocławiu. Zajmuje się rzeźbą oraz pracą z przestrzenią. Tomasz Niedziółka - w 2003 r. uzyskał dyplom na Wydziale Szkła i Ceramiki Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Profesor Krystyny Cybińskiej. Od 2006 pracuje na macierzystej uczelni w pracowni rzeźby. Zajmuje się ceramiką unikatową, rzeźbą, performance. Jest stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP „Młoda Polska" (2007) oraz zdobywcą Grand Prix - Nagroda Prezydenta miasta Wrocławia (2005) na Dolnośląskich Wystawach Sztuki „Rzeźba 2005". Warsztaty: „Tchnienie" Przebieg warsztatów zweryfikował nasze wstępne zamierzenia. Wcześniej mieliśmy tematy, założenia oraz pomysły na ich przebieg. Tak to wyglądało do czasu pierwszego spotkania z uczestnikami; potem ich obecność nadała nowe oblicze i znaczenie wspólnemu podążaniu w nieznane. Pracując w określonym czasie i przestrzeni zawsze istnieje olbrzymie spektrum połączeń. Połączeń trudnych do przewidzenia. Tak też byfo tym razem. Pierwszego dnia wraz z uczestnikami warsztatów zamierzaliśmy odnajdywać miejsca swoich działań. Poznając siebie nawzajem zaczęliśmy wspólnie stwarzać przestrzenie do dalszej pracy, dość szybko określając ich granice. Sam sposób wyrazu - przekazu dla każdego był indywidualny. W sytuacji pracy zespołowej, koncentracja jest olbrzymia. Nie ma zewnętrznych bodźców, które rozpraszałyby przebieg warsztatów. Także z powodu krótkiego ich trwania. Przerwy pomiędzy spotkaniami pozwoliły na przemyślenia, przygotowanie się, nabranie oddechu (dystansu), i stąd kolejnego dnia - już inni - nastawieni do dalszych poszukiwań mogliśmy przejść z koncepcji do realizacji. Ostatni dzień warsztatów przeznaczony był na indywidualne prezentacje - przed uczestnikami, przed kamerą. W ten sposób wystąpienia nabrały wymiaru odrębnych dzieł sztuki, a obecność kamery podkreśliła autonomiczny charakter każdej wypowiedzi. 22 ____ Jerzy Grzegorski - w latach 1975-1980 studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie ASP) w Łodzi. W roku 2001 ukończyt studia podyplomowe w zakresie tyflopedago-giki na Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Jest wspótzatożycielem i wspótprowadzącym od roku 1984 - wraz z Adamem Klimczakiem - Galerię Wschodnią w Lodzi. Kurator pokazów w Polsce oraz w Niemczech. Zajmuje się instalacją, rzeźbą, fotografią i rysunkiem. Obecnie pracuje w Specjalnym Ośrodku dla Dzieci Stabo Widzących i Niewidomych w Łodzi. Warsztaty: „...jest w Tobie" W ramach warsztatów każdy z uczestników miat możliwość indywidualnego wyboru pojęć, których miata dotyczyć późniejsza praca plastyczna. Zaczęliśmy prowadzić dialog, celem którego było wyłonienie pojęć nas interesujących. Jako pierwsze zasugerowałem „piękno", natomiast drugim pojęciem, wybranym przez uczestników, była szeroko rozumiana „wewnętrzna przestrzeń - wewnętrzny pejzaż". Zastanawialiśmy się wspólnie, czym dla każdego z nas jest „piękno". Przypominaliśmy sobie przeżyte uczucia, kontakty z drugim człowiekiem, przyrodą, wspomnienia, marzenia, pragnienia, sny, wzruszenia a także odczucia związane z percepcją sztuki: malarstwa, muzyki, rzeźby czy architektury. Druga część warsztatów polegała na wyborze środków plastycznych, którymi uczestnicy wyrażali podjęte problemy. W czasie zajęć każdy miał możliwość indywidualnego odniesienia się do poruszanych tematów i wspólnego kształtowania formy plastycznej. Niewątpliwie udział w tego rodzaju formach wspólnej pracy plastycznej dał szansę na głębsze zrozumienie własnej osobowości stymulowanej przez aktywność twórczą. 26 Paweł Susid (ur. 1952 w Warszawie) - malarz, rysownik, projektant i pedagog. Absolwent ASP w Warszawie. Debiutował w latach 80. Dzieta artysty z tamtego okresu wpisują się w nurt nowej ekspresji. Na jego pracach często pojawia się tekst z szablonu, hasta bezpośrednio zwracające się do odbiorcy dotyczące polityki, sztuki i życia codziennego. W latach 1984-1992 prowadzit Galerię Młodych w Warszawie, w roku 1999 jego praca „Zte życia kończą się śmiercią" zapoczątkowała projekt Galerii Zewnętrznej na billboardach dużych miast w Polsce. Dzieta artysty znajdują się w zbiorach Muzeum Sztuki w Lodzi, Narodowej Galerii Sztuki Zachęta i CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Muzeum Narodowego w Szczecinie i innych galeriach oraz kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą. Wykład: „Kiedyś obrazy będą mówić" Próbowatem na podstawie swoich obrazów przekonać słuchaczy, że nieprzedstawiające malarstwo może zarejestrować rzeczywistość. Początkowo w swoich obrazach używałem jeszcze postaci, które wraz z tekstem opowiadały historyjki o otaczającym mnie świecie. Od potowy lat 80. uznałem je za zbędne. Proste formy geometryczne i symbole wraz ze zminimalizowanym tekstem powinny wystarczyć. Może się chwalę, ale - sądząc po reakcji widzów - myślę, że kilka razy mi się udato. Mimo wrodzonego sceptycyzmu, mogłem kiedyś namalować obraz z tekstem: „z milionów liter, słów, obrazów niektóre nawet mi się ułożyły". Chciałem przekonać młodych słuchaczy, że na małych formatach przyklejonych do ścian obrazów może znajdować się prawda o Polsce i świecie współczesnym, a nawet o nas samych. To tak jak gdyby obrazy mówiły. 30 Anna Tyczyńska - w latach 1985-1990 studiowała malarstwo w PWSSP w Poznaniu. Od roku 1991 prowadzi zajęcia dydaktyczne na ASP w Poznaniu. Prace prezentowała na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych m.in. w Galerii ON, Poznań, Galerie Friedenau, Berlin, BWA Sopot, Galerii Dziekanka, Warszawa, Galerii Na Mazowieckiej, Warszawa, Galerie Kubuś, Hannover, Galerie La Couple, Rennes, Galerii Wieża Ciśnień, Konin, BWA Leszno, Galerii Arsenat, Poznań, Galerii Labirynt, Lublin, „Inner Spaces", Galerii Miejskiej Arsenat, Poznań. Mieszka i pracuje w Sadach koto Poznania. Wykład: „W poszukiwaniu raju utraconego" Wykład dotyczy! problematyki „dziecka/dzieciństwa" w dzisiejszym świecie, a więc dotyczyt zarówno dziecka, jak również ludzi dorostych. Co sprawia, że doroślejąc dzieciństwo staje się coraz bardziej kuszące, tak bardzo, że nie chcemy go opuszczać? W sztuce XX wieku znajdziemy wiele przyktadów twórczości odnoszącej się do problematyki dzieciństwa, dzieciństwa postrzeganego szeroko i w różny sposób. Dzieciństwo można pojmować nie tylko jako czas dorastania, etap w życiu ludzkim, ale jako część wtasnej - osobistej historii, część własnego „ja", dzieciństwo to także „raj utracony", marzenie, które chce się zatrzymać na zawsze. Bourgeois, de Saint Phalle, Murakami, Piccinini, Balthus, Bellmer, Libera, Sosnowska - to tylko kilka nazwisk artystów odnoszących się w swoich pracach do tematu dziecka/dzieciństwa. W ramach wykładu zaprezentowałam również kilka swoich prac, które nawiązują do problematyki dziecka - dziecka wewnętrznego, uwięzionego w naszej podświadomości. 32 Zbigniew Warpechowski - performer, malarz, poeta, autor licznych publikacji o teorii performance i o sztuce współczesnej. Wykonat scenografię do ośmiu filmów fabularnych, w tym czterech w reżyserii Grzegorza Królikiewicza. Urodzit się 10 października 1938 roku w Ptoskach na Wotyniu (ZSRR). W latach 1956-1962 studiował architekturę na Politechnice Krakowskiej, a w latach 1964-65 przez rok byt studentem na Wydziale Form Przemysłowych na Akademii Sztuki Pięknych w Krakowie. Od 1985 roku jest członkiem Grupy Krakowskiej, a od 1986 roku należy do legendarnej Black Market - międzynarodowej grupy ośmiu performerów, występujących wspólnie dwa razy w roku na różnych kontynentach. Od 1992 roku współpracuje z galerią Zderzak w Krakowie. Mieszka i pracuje w Sandomierzu. Zbigniew Warpechowski wykonat do tej pory ponad 250 performances w wielu krajach Europy, Azji i Ameryki Północnej. Jego prace malarskie znajdują się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowego w Warszawie i Wrocławiu, Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum w Koszalinie. Spotkanie autorskie Moje wystąpienie, a raczej wykład w Stupsku, oprócz prezentacji mojego dorobku artystycznego, poświęcony byt ogólnej refleksji nad tym, co w ogóle dzieje się w sztuce, jak bronić swojej niezawisłości artystycznej, w czym ona się wyraża, jak dochodzić do zagospodarowania swojego miejsca w sztuce. Ponieważ należę do pokolenia artystów starszych, przedstawiałem jakie wartości byty nadrzędnymi dla artystów około 40 lat temu, zwracałem uwagę na etykę twórczą, której zachowanie byto tak istotne w ówczesnej rzeczywistości, w odróżnieniu do relatywizmu wszelkich wartości w świecie dzisiejszym. Pokazywałem zdjęcia swoich obrazów i obiektów z lat 60. i 70. oraz z lat ostatnich, a także dokumentacje z performances, wybrane przykłady z różnych okresów, wyjaśniając na jakim przestaniu byty oparte. 34 K, Piotr Krajewski - krytyk, kurator i wykładowca, zajmuje się problemami współczesnej sztuki i kultury medialnej. Współzałożyciel i dyrektor artystyczny WRO - Międzynarodowego Biennale Sztuki Mediów (od 1989), dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Twórczości Telewizyjnej PRIX VISIONICA (2006). Kurator wystaw w Polsce i za granicą. Autor licznych publikacji, redaktor książek „Od Monumentu do Marketu. Sztuka wideo i przestrzeń publiczna" (2005), „Obrazy Energetyczne Józefa Robakowskiego" (2007). Wspólnie z Violettą Krajewską twórca licznych programów poświęconych sztuce mediów zrealizowanych dla Telewizji Polskiej. Członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyki Artystycznej AICA, Polskiego Towarzystwa Estetycznego oraz rady artystycznej Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Wykłada gościnnie w zagranicznych ośrodkach naukowych i artystycznych, m.in.: w Centre Georges Pompidou w Paryżu, juror międzynarodowych konkursów i festiwali. Stale wykłada na Uniwersytecie Wrocławskim i na ASP w Poznaniu. Wykład: „Rewolucje w sztuce nowych mediów" Wykład byt poświęcony wybranym epizodom i zdarzeniom towarzyszącym rozwijającej się od lat 70. sztuce nowych mediów. Prezentacja uwzględniała wynalazki i rozwój nowych technologii (np. wideo), rozpowszechnienie nośników cyfrowych oraz powstanie globalnej sieci www. Ich egzemplifikacją są prace artystów, dla których istotnym dla sztuki kontekstem stało się wyłonienie najpierw technokultury, a z czasem także cyberkultury. W ich realizacjach można było doszukać się przenikania się rozmaitych koncepcji artystycznych, naukowych, a niejednokrotnie także społecznych i politycznych. Spośród olbrzymiego zróżnicowania sztuki nowych mediów, ich zmieniających się estetyk oraz paradygmatów myślenia, autor przedstawił prace i realizacje odnoszące się zarówno do przestrzeni publicznej (otwartej oraz limitowanej), jak i funkcjonujące jedynie w rzeczywistości wirtualnej. (RL) 36 Sebastian Stankiewicz - ukończył historię sztuki i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, na którym prowadzi zajęcia ze studentami w zakresie estetyki oraz postmodernizmu w filozofii i sztuce. Zajmuje się problemami teorii w relacji do zjawisk sztuki współczesnej. Od 2005 roku wraz z żoną Beatą Stankiewicz prowadzi w prywatnym mieszkaniu-pracowni miejsce dla sztuki mieszkanie23, w którym organizowane są wystawy, spotkania z artystami, projekcje i dyskusje. Sekretarz John Dewey Research Center w Krakowie oraz członek Polskiego Towarzystwa Estetycznego. Wyktad: „Myśl zmysłami, czuj rozumem" czyli, jak daleko filozofia sztuki odeszła od praktyki artystycznej" „Myśl zmysłami, czuj rozumem", w ten sposób amerykański kurator Robert Storr sformułował ideę przewodnią weneckiego Biennale w 2007. Nic odkrywczego dla artystów i praktyków sztuki nie zawierało się w takim sformułowaniu tematu; ci którzy widzieli wystawę, nie zobaczyli na niej nic, co zmuszałoby ich do natężonego „rozumowania receptorami" lub „pojęciowego odczuwania", nic, co odbiegałoby od normalnych prezentacji sztuki współczesnej spotykanych poza Wenecją. Zamiast w praktykę artystyczną, idea Storra była wymierzona w wykrzywiony obraz sztuki w filozofii, która w dużym stopniu zasilana była i jest założeniami, kierującymi refleksję filozoficzną na temat sztuki w zupełnie inną stronę, niż zmierzała i zmierza praktyka artystyczna. Aby uznać zarzut Storra za zasadny, należałoby dokonać krótkiego przeglądu przyczyn rozdźwięku między: (1) filozofią a sztuką oraz (2) estetyką, jako dyscypliną filozoficzną, a praktyką artystyczną, na przestrzeni ostatniego stulecia. Wykład był poświęcony krytyce filozofii i filozofii sztuki z perspektywy praktyki artystycznej. Z jednej strony krytyce zostały poddane filozoficzne założenia, które przyczyniły się do umniejszenia roli sztuki i estetyki w filozofii, z drugiej zaś, konsekwencje tych błędów: (a) skrajna subiektywizacja działań artystycznych, (b) próby precyzyjnej demarkacji obszaru sztuki, (c) dominująca rola „przedmiotu sztuki" (fetyszyzacja) oraz (d) niezrozumienie roli ciała w percepcji i myśleniu. Ten negatywny obraz został zrównoważony pozytywną perspektywą w próbie odpowiedzi na pytanie: jakie warunki winna spełnić filozofia, aby uznać praktykę artystyczną, jako istotny sposób ludzkiego zaangażowania w rozumienie świata? f 38 Lista uczestników biorących udziat w projekcie Alfabet Sztuki Uczniowie I Społecznego Liceum Ogólnokształcącego w Słupsku, ul. Kilińskiego 41 Nella Siedlińska Kornela Muniak Karolina Firlej Wiktoria Marcinkowska Nicola Szczęśniak Wiktoria Zawadzka Alicja Nieźlicka Uczniowie Liceum Plastycznego w Słupsku, ul. Koszalińska 9 Aneta Laskowska Marcin Jakowczyk Paulina Kontakt Grzegorz Jopek Agnieszka Wabik Grzegorz Hotownia Gosia Grzenkowicz Ewelina Kisielińska Ola Ongirska Kamila Koniak Środowiskowy Dom Samopomocy przy Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Słupsku, ul. Kościuszki 3 Włodzimierz Sygnet Damian Konopiński Mirostaw Bernacki Edyta Frymarska Sławomir Gawłowski Dariusz Wencel Agnieszka Bartyzel Warsztat Terapii Zajęciowej przy Polskim Stowarzyszeniu Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Słupsku Monika Homińska Arkadiusz Fiderer Paulina Balcer Aleksandra Gierek Agnieszka Bełz Magdalena Szczęsna Anna Błachowicz Sławomir Śpiewak Beata Dziurdzia Roksana Witbrot 40 Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej